Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment


Senat przyjął bez poprawek ustawę o zmianie ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu

Ustawa została uchwalona przez Sejm na 90. posiedzeniu, 25 listopada 2004 r., i tego samego dnia przekazana do Senatu. Marszałek 25 listopada, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Wiesław Pietrzak. Senator przypomniał, że ustawa ta jest projektem rządowym. Została ona wymuszona przez orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z  20 kwietnia br. W orzeczeniu tym dotychczasowe przepisy zakwestionowano jako niezgodne z konstytucją.

Pierwsza niezgodność dotyczyła art. 14, w którym na stanowiska szefów agencji powoływano sekretarzy stanu. Ta usterka została usunięta w art. 1 poprzez zmianę pierwszą. W artykule tym dodano jednocześnie zapis, że zastępców szefów powołuje prezes Rady Ministrów po zasięgnięciu opinii sejmowej Komisji do spraw Służb Specjalnych, czego wcześniej w tym artykule nie było.

Zmiana trzecia odnosi się do pkt 1 i 6 w art. 23 ust. 1. Dotyczy ona zbyt dużej ogólności przepisów, które dopuszczały ingerencję w prawa wolności człowieka i podmiotów. Zostało to uregulowane w przepisie zmienionego art. 23 ust. 1 pkt 1, gdzie do istniejącego już zapisu w brzmieniu: "wydawania osobom poleceń określonego zachowania się", dodano: "w granicach niezbędnych do wykonania czynności, o których mowa w pkt 2-5, albo w celu uniknięcia bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa osób lub mienia".

W pkt 6 uszczegółowiono, że obserwacje i rejestrowanie za pomocą środków technicznych mogą się odbyć tylko w trakcie wykonywania czynności operacyjnych podejmowanych na podstawie tej ustawy. Wcześniej tego zapisu nie było.

W ust. 7 tego samego artykułu osobom, które czują się pokrzywdzone, daje się możliwość - wcześniej takiej możliwości nie było - złożenia zażalenia na sposób przeprowadzenia czynności, o których mowa w ust. 1, do prokuratora właściwego ze względu na miejsce przeprowadzenia czynności.

W ust. 8 zawarty jest przepis stanowiący, że materiały z czynności, o których mowa w ust. 1, niepotwierdzające popełnienia przestępstwa, mają być natychmiast zniszczone.

Przepisy art. 42 ust. 2, gdzie zbyt ogólnikowo odwołano się do rozporządzenia prezesa Rady Ministrów, zakwestionował Trybunał Konstytucyjny, który zalecił uregulowanie tych zasad w przepisach ustawy. Zostało to uregulowane w art. 41.

Przy okazji zmieniono także kilka innych przepisów. Zmiana druga dotyczy tego, że w ABW i AW, a więc w obu agencjach, mogą być zatrudniani pracownicy - wcześniej takiej możliwości nie było.

Zmiana czwarta dostosowuje przepisy do prawa telekomunikacyjnego.

Zmiana siódma wprowadza uregulowanie dotyczące zbiegu uprawnień do świadczeń socjalnych w sytuacji, gdy w tej samej agencji pracują małżonkowie - mąż i żona. Aby nie było zbiegu uprawnień do świadczeń socjalnych, wprowadzono ten nowy przepis.

W art. 2 zawarto zapis, który stanowi, że przepisy wykonawcze przygotowane na podstawie obecnie obowiązującej ustawy zachowają moc nie dłużej niż sześć miesięcy od wprowadzenia ustawy.

Senator sprawozdawca poinformował, że na posiedzeniu komisji, po przedstawieniu głównych założeń i celów ustawy przez przedstawiciela rządu oraz po krótkiej dyskusji, postanowiono nie zgłaszać wniosków innych niż wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek. W imieniu komisji senator W. Pietrzak rekomendował Izbie ten wniosek.

Senat w głosowaniu przychylił się do stanowiska komisji i 71 głosami, przy 3 wstrzymujących się, powziął uchwałę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz ustawy - Kodeks postępowania karnego

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 90. posiedzeniu, 25 listopada br., i tego samego dnia skierowana do Senatu. Marszałek 25 listopada, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Ustawodawstwa i Praworządności przedstawiła senator Krystyna Sienkiewicz. Senator poinformowała, że w posiedzeniu komisji ustawodawstwa uczestniczyła reprezentacja rządu i Policji, a senatorowie mieli do dyspozycji opinię eksperta, profesora doktora habilitowanego Józefa Wójcikiewicza, oraz opinię biura legislacyjnego.

Senator zaznaczyła, że zmiana ustawy o Policji wprowadza do podstawowych zadań Policji, określonych w art. 1 ustawy z 6 kwietnia 1990 r., obowiązek prowadzenia bazy danych zawierającej informację o wynikach analizy DNA, a do katalogu czynności wymienionych w art. 15 tej ustawy - pobieranie od osób wymazu ze śluzówek policzków oraz pobieranie materiału biologicznego ze zwłok ludzkich o nieustalonej tożsamości.

Ta dodatkowa technika identyfikacji - pobieranie DNA to jedna z takich technik identyfikacji - będzie stosowana w trybie i w wypadkach określonych w kodeksie postępowania karnego w celu identyfikacji osób o nieustalonej tożsamości oraz osób usiłujących ukryć swoją tożsamość, jeżeli ustalenie tej tożsamości w inny sposób będzie niemożliwe przez rozpoznanie, daktyloskopię itd. Pobieranie próbek materiału biologicznego, które dotychczas wykonywali lekarze biegli, stanie się rutynowym badaniem policyjnym.

Art. 1 zawiera odpowiednią delegację dla Rady Ministrów do określenia sposobu postępowania przy wykonywaniu uprawnień do pobierania materiałów biologicznych, wzoru dokumentów stosowanych w tych sprawach, a także określa sposoby zapewnienia skuteczności działań policji i poszanowania praw osób, wobec których działania te są podejmowane.

Po zmianie ustawy o Policji, zgodnie z dodanym art. 21, komendant główny Policji będzie prowadził bazę danych zawierającą informację o wynikach analizy DNA i będzie administratorem tej bazy, z zachowaniem przepisów dotyczących ochrony danych osobowych.

W bazie tej zawarte będą informacje i dane dotyczące oskarżonych, podejrzanych oraz osób należących do kręgu podejrzanych, o których mowa w art. 192 kodeksu postępowania karnego. Informacje i próbki biologiczne będą przechowywane w bazie danych DNA przez dwadzieścia lat, a w wypadkach dotyczących zbrodni i występków wskazanych w art. 21d ust. 2 - przez trzydzieści pięć lat.

Senator K. Sienkiewicz poinformowała, że Komisja Ustawodawstwa i Praworządności po dyskusji postanowiła zaproponować trzy poprawki do ustawy. W imieniu komisji senator rekomendowała Izbie przyjęcie ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz ustawy - Kodeks postępowania karnego wraz z zaproponowanymi poprawkami.

Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego w sprawie rozpatrywanej ustawy przedstawił senator Janusz Konieczny. Senator zaznaczył, że przedkładana Izbie ustawa zmierza do określenia zasad pobierania próbek materiału genetycznego w postępowaniu karnym oraz stworzenia i funkcjonowania bazy danych DNA. Ustawa dostosowuje przepisy polskiego prawa do standardów europejskich w zakresie korzystania z badań genetycznych dla celów postępowań dowodowych prowadzonych przez organy ścigania i wymiaru sprawiedliwości. Pobieranie próbek biologicznych do badań DNA w postaci wymazu ze śluzówki policzków, krwi i cebulek włosów oraz wydzielin od osób podejrzanych, oskarżonych i skazanych może się odbywać także bez ich zgody. Ustawa w art. 1 pkt 2, zmieniającym art. 15 ustawy o Policji, uprawnia policjantów do pobierania od osób wymazu ze śluzówki policzków oraz do pobierania materiału biologicznego ze zwłok ludzkich o nieustalonej tożsamości. Ustawa zastrzega, że wyniki badań DNA będą wykorzystywane wyłącznie na użytek postępowań karnych.

W dodawanym art. 21a wskazuje się, że komendant główny Policji będzie prowadził bazę danych zawierającą informacje o wynikach analizy kwasu dezoksyrybonukleinowego i będzie administratorem tej bazy. Będzie ona gromadziła te informacje i dane dotyczące oskarżonych, podejrzanych oraz osób należących do kręgu osób podejrzanych, o których mowa w art. 192a kodeksu postępowania karnego. Informacje i próbki biologiczne będą przechowywane w bazie danych DNA dwadzieścia i trzydzieści pięć lat.

Weryfikacja zgromadzonych informacji prowadzona jest przez komendanta głównego Policji jako administratora bazy danych DNA. Zdaniem senatora sprawozdawcy, istnienie tej bazy danych z całą pewnością wpłynie na zwiększenie w Polsce wykrywalności sprawców przestępstw przeciwko zdrowiu, życiu i mieniu. Wspomniany maksymalny trzydziestopięcioletni okres przechowywania danych DNA obejmuje w całości okresy przedawnienia, karalności i ścigania zbrodni. Wyniki badań DNA są danymi osobowymi. Komendant główny Policji będzie odpowiedzialny za weryfikację danych co dziesięć lat lub częściej, gdyby stały się one zbędne, na przykład z powodu śmierci osoby, od której pochodzą.

Senator sprawozdawca podkreślił, że Polska na realizację zapisów ustawy otrzymała 2,5 miliona euro z funduszu Phare. Organizacje międzynarodowe powołane do zwalczania przestępczości będą mogły korzystać z powstałej bazy danych. Odbywać się to będzie na podstawie przepisów o ochronie danych osobowych oraz zgodnie z zasadami przyjętymi w wyniku ratyfikacji umów międzynarodowych. Zdaniem senatora, ustawa z chwilą jej uchwalenia będzie odgrywać istotną rolę w zakresie skuteczności wykonywania przez Policję zadań z zakresu zwalczania przestępczości.

W imieniu Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego senator J. Konieczny wniósł o podjęcie uchwały o zmianie ustawy o Policji oraz ustawy - Kodeks postępowania karnego wraz z poprawką przyjętą przez komisję.

Przedstawione propozycje zmian w ustawie rozpatrzyły dwie komisje senackie. Połączone komisje poparły jedną poprawkę.

Senat przegłosował poszczególne poprawki, a następnie jednomyślnie, 78 głosami, pojął uchwałę:

Uchwała

Ustawa o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - przyjęta z poprawkami

Ustawa została uchwalona przez Sejm 26 listopada i tego samego dnia przekazana do Senatu. Trzy dni później, 29 listopada, marszałek skierował ustawę do Komisji Nauki, Edukacji i Sportu oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.

Sprawozdanie Komisji Nauki, Edukacji i Sportu przedstawiła senator Irena Kurzępa. Senator przypomniała, że zgodnie z obowiązującym stanem prawnym, na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty, uczniowi przysługuje prawo do pomocy materialnej ze środków przeznaczonych na ten cel w budżecie państwa lub budżecie właściwej jednostki samorządu terytorialnego, a szczegółowe zasady, zgodnie z którymi uczniowie mogą korzystać z pomocy materialnej, określa dotychczas rozporządzenie Rady Ministrów z 4 sierpnia 1993 r. w sprawie warunków, form, trybu przyznawania i wypłacania oraz wysokości pomocy materialnej dla uczniów.

Trybunał Konstytucyjny w kwietniu bieżącego roku uznał, że zapis art. 91 ustawy o systemie oświaty, dający ministrowi delegację do regulowania w drodze rozporządzenia szczegółowych zasad udzielania pomocy dzieciom i młodzieży, jest niekonstytucyjny, gdyż nie zawiera dostatecznych wytycznych dla ministra do wydania tego rozporządzenia. Na mocy orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dotychczasowe rozporządzenie regulujące ten problem traci moc z końcem bieżącego roku.

Senator sprawozdawczyni zaznaczyła, że uchwalona przez Sejm ustawa o zmianie tej ustawy nie nowelizuje jednak jedynie artykułu zakwestionowanego przez Trybunał Konstytucyjny, ale reguluje szerszy problem, ujmuje bowiem kompleksowo system pomocy stypendialnej dla uczniów. Ustawa ta niweluje dotychczas występujące nierówności w dostępie różnych grup uczniów do pomocy materialnej. Wyodrębnia dwa rodzaje pomocy materialnej: o charakterze socjalnym i  o charakterze motywacyjnym.

Świadczeniami o charakterze socjalnym są stypendium szkolne i zasiłek szkolny. W porównaniu z dotychczas obowiązującymi regulacjami ustawa rozszerza krąg podmiotów uprawnionych do otrzymania pomocy. Prawo do pomocy materialnej o charakterze socjalnym przysługuje uczniom szkół publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych dla młodzieży i dla dorosłych oraz słuchaczom publicznych kolegiów nauczycielskich, nauczycielskich kolegiów języków obcych i kolegiów pracowników służb społecznych do czasu ukończenia kształcenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia dwudziestego czwartego roku życia.

Pomocą materialną o charakterze socjalnym objęto także wychowanków publicznych i niepublicznych ośrodków umożliwiających dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo w stopniu głębokim, a także dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo realizację obowiązku szkolnego, są oni uprawnieni do korzystania z tej pomocy.

Pomocą materialną o charakterze socjalnym obejmuje się także uczniów szkół niepublicznych nieposiadających uprawnień szkół publicznych dla młodzieży i dla dorosłych do czasu ukończenia realizacji obowiązku nauki oraz słuchaczy niepublicznych kolegiów nauczycielskich, kolegiów języków obcych do czasu ukończenia kształcenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia dwudziestego czwartego roku życia.

Zgodnie z ustawą stypendium szkolne mogą otrzymać uczeń, słuchacz lub wychowanek znajdujący się w trudnej sytuacji materialnej wynikającej z niskich dochodów na osobę w rodzinie, a w szczególności gdy w rodzinie występują bezrobocie, niepełnosprawność, ciężka lub długotrwała choroba, wielodzietność lub brak umiejętności wypełniania funkcji opiekuńczo-wychowawczych, alkoholizm lub narkomania, a także gdy rodzina jest niepełna lub wystąpiło zdarzenie losowe. Wysokość dochodu uprawniającego ucznia, słuchacza lub wychowanka do ubiegania się o stypendium szkolne nie może być większa niż 316 zł na osobę w rodzinie, zgodnie z ustawą o pomocy społecznej uchwaloną w bieżącym roku.

Zasadą będzie udzielanie stypendium szkolnego w formie całkowitego lub częściowego pokrycia kosztów udziału w zajęciach edukacyjnych, w tym wyrównawczych, wykraczających poza zajęcia realizowane w szkole w ramach planu nauczania, a także udziału w zajęciach edukacyjnych, w tym w szczególności kosztów zakupu podręczników. Stypendium szkolne może być udzielane w formie świadczenia pieniężnego, ale tylko wtedy, gdy udzielenie go w innej formie jest niemożliwe. Celem takiego rozwiązania jest optymalizacja wykorzystania środków, przeznaczenie ich na rzeczywiste potrzeby ucznia związane z jego edukacją i służące wyrównywaniu szans edukacyjnych tego ucznia.

Uczeń, słuchacz lub wychowanek mogą otrzymać stypendium szkolne w kilku formach.

Inną formą świadczenia jest zasiłek szkolny. Zasiłek szkolny może być przyznawany uczniowi, słuchaczowi lub wychowankowi, który znalazł się przejściowo w trudnej sytuacji materialnej z powodu zdarzenia losowego. Zasiłek szkolny może być przyznawany w formie świadczenia pieniężnego na pokrycie wydatków związanych z procesem edukacyjnym lub w formie pomocy rzeczowej o charakterze edukacyjnym.

Udzielanie świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym stanowi zadanie własne gminy. Na dofinansowanie realizacji tego zadania gminy otrzymują dotację celową z budżetu państwa. Wysokość dotacji celowej ujmowana będzie corocznie w ustawie budżetowej.

Rozpatrywana ustawa nakłada na radę gminy obowiązek uchwalenia regulaminu udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym uczniom zamieszkałym na jej terenie. W regulaminie tym rada gminy ma określić przede wszystkim wysokość stypendium szkolnego i zasiłku szkolnego, formy, w jakich udziela się tych świadczeń, oraz sposób udzielania tych świadczeń, a także tryb udzielania stypendium szkolnego i zasiłku szkolnego.

Organami właściwymi do przyznawania pomocy materialnej o charakterze socjalnym są wójt, burmistrz lub prezydent miasta.

Otrzymywanie pomocy materialnej o charakterze socjalnym nie wyklucza przyznania pomocy materialnej o charakterze motywacyjnym. Świadczeniami pomocy materialnej o charakterze motywacyjnym, których celem jest wspieranie edukacji uczniów zdolnych, są: stypendium za wyniki w nauce i za osiągnięcia sportowe, stypendium prezesa Rady Ministrów, stypendium ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania oraz stypendium ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.

Do otrzymania stypendium za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe uprawniony jest uczeń lub słuchacz, który uzyskał wysoką średnią ocen w okresie poprzedzającym semestr, w którym przyznaje się stypendium. Średnią ocen, która uprawnia do uzyskania stypendium, ustala komisja stypendialna powołana przez dyrektora szkoły.

Stypendia za wyniki w nauce są finansowane z dochodów jednostek samorządu terytorialnego, a w wypadku szkół publicznych prowadzonych przez właściwych ministrów - z budżetu państwa, z części, których dysponentami są ministrowie.

Stypendium prezesa Rady Ministrów adresowane jest do wybitnie zdolnych uczniów szkół, których ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości; będzie dotyczyło jednego ucznia z każdej takiej szkoły.

Stypendium ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania może być przyznane wybitnie uzdolnionemu uczniowi szkoły publicznej lub niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej. Znowelizowana ustawa rozszerza zakres podmiotów uprawnionych do uzyskania takiego stypendium również o uczniów tych szkół, w których nauka nie kończy się uzyskaniem świadectwa dojrzałości.

Ustawa umożliwia samorządom terytorialnym tworzenie regionalnych i lokalnych programów. Są to takie programy jak wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci i młodzieży oraz wspieranie edukacji uzdolnionych dzieci i młodzieży.

Rada Ministrów może przyjąć rządowy program mający na celu wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci i młodzieży oraz innych grup społecznych, wspieranie powstawania i realizacji regionalnych i lokalnych programów tworzonych przez jednostki samorządu terytorialnego lub organizacje pożytku publicznego, wspomaganie tworzenia warunków do sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami. Na współfinansowanie programów jest przyznawana dotacja celowa po zapewnieniu udziału środków własnych - mowa tu o programach. Szczegółowe warunki udzielania pomocy określi Rada Ministrów w drodze rozporządzenia.

Na współfinansowanie programów rządowych, o których mowa w art. 90 ustawy, będą mogły być przyznawane publiczne środki wspólnotowe.

Jak podkreśliła senator sprawozdawczyni, regulacja ma charakter społeczno-ekonomiczny. Pomoc materialna adresowana do uczniów ma również wpływ na sytuację materialną ich rodzin. Umożliwia zmniejszenie barier w dostępie do edukacji, wynikających z trudnej sytuacji materialnej rodziny, a także wspiera edukację uczniów zdolnych. Wprowadzone zmiany pozwolą na dostosowanie regulacji obejmującej pomoc materialną o charakterze socjalnym do wymogów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego. Ustawa stabilizuje świadczenia pomocy materialnej i pozwala na optymalne dystrybuowanie środków finansowych na obszar całego kraju.

Senator I. Kurzępa poinformowała, że po przeanalizowaniu omawianej ustawy Komisja Nauki, Edukacji i Sportu postanowiła zaproponować 8 poprawek o charakterze uściślającym i doprecyzowującym.

Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawił senator Andrzej Spychalski. Senator podkreślił, że komisja z uznaniem odniosła się do materii ustawowej zawartej w noweli, która w sposób kompleksowy określiła system pomocy stypendialnej dla uczniów, oraz z uznaniem przyjęła informację rządu o przewidywanym wzroście nakładów na ten cel z kwoty około 10 milionów do 250 milionów zł. Ustawa obejmuje wszystkie świadczenia, łącznie z przejmowanymi od 30 czerwca 2005 r. od Agencji Nieruchomości Rolnych stypendiami dla dzieci byłych pracowników pegeerów, uczących się w szkołach ponadgimnazjalnych.

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej nie wniosła istotnych poprawek merytorycznych - materia noweli nie budziła w komisji żadnych wątpliwości - lecz przyjęła jednogłośnie zaproponowane przez biuro legislacyjne poprawki porządkujące i uściślające zapisy, identyczne z poprawkami przyjętymi przez Komisję Nauki, Edukacji i Sportu.

W imieniu komisji senator A. Spychalski wniósł o przyjęcie rozpatrywanej ustawy wraz z zaproponowanymi poprawkami.

Podczas dyskusji nad ustawą propozycję wprowadzenia do niej dalszych poprawek zgłosił senator Lesław Podkański.

Wszystkie propozycje zmian w ustawie rozpatrzyły dwie komisje senackie. Połączone komisje poparły 8 poprawek.

Poszczególne poprawki poddano pod głosowanie, po czym Izba 71 głosami, przy 7 wstrzymujących się, pojęła uchwałę:

Uchwała

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o prawie pomocy w postępowaniu w sprawach cywilnych prowadzonym w państwach członkowskich Unii Europejskiej

Ustawa została uchwalona przez Sejm 25 listopada br. Tego samego dnia została przekazana do Senatu i skierowana przez marszałka do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Gerard Czaja. Jak stwierdził, w celu usprawnienia dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sprawach transgranicznych zaszła konieczność wdrożenia do polskiego systemu prawnego dyrektywy Rady ze stycznia 2003 r. poprzez ustanowienie minimalnych wspólnych zasad odnoszących się do pomocy prawnej, i to pomocy prawnej w sprawach cywilnych.

Ustawa, z jednej strony, ustala zasady i warunki oraz tryb przyznawania osobom fizycznym, mającym miejsce zamieszkania w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, prawa pomocy w postępowaniu w sprawach cywilnych, które ma być wszczęte lub jest prowadzone w Polsce. Z drugiej strony, dotyczy to pomocy prawnej osobom fizycznym w postępowaniu w sprawach cywilnych, które ma być wszczęte lub jest wszczęte czy prowadzone w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej. Pomoc ta może mieć różny charakter i może dotyczyć między innymi zwolnienia od kosztów sądowych - szczególnie dotyczy to tłumaczenia dokumentów, między innymi tłumaczenia dokumentów niezbędnych do rozstrzygania sporów. Poza tym pomoc może dotyczyć ustanowienia adwokata czy radcy prawnego. Pomoc ta może także dotyczyć ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów podróży wnioskodawcy, jeżeli wynika to z nakazu sądowego. W zależności od sytuacji majątkowej pomoc ta może być pełna lub częściowa.

Senator sprawozdawca zaakcentował, że - w opinii komisji - przedłożony Senatowi rządowy projekt ustawy o prawie pomocy w postępowaniu w sprawach cywilnych prowadzonym w państwach członkowskich Unii Europejskiej w sposób wystarczający implementuje dyrektywę Rady.

Komisja podzieliła także prezentowane przez rząd stanowisko, że wdrażanie dyrektywy poprzez uchwalenie odrębnej ustawy jest rozwiązaniem praktycznym i funkcjonalnym.

Kończąc swe wystąpienie, senator G. Czaja poinformował, że komisja postanowiła zaproponować trzy poprawki o charakterze określającym i doprecyzowującym.

Poprawki te poddano pod głosowanie, a następnie Izba jednomyślnie, 69 głosami, powzięła uchwałę:

Uchwała

Senat wprowadził poprawki do ustawy o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych

Ustawa została uchwalona przez Sejm 4 listopada br. i następnego dnia przekazana do Senatu. Marszałek 5 listopada skierował ją do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, która rozpatrzyła ustawę i przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Andrzej Anulewicz. Senator zaznaczył, że ustawa ma na celu stworzenie spójnych z prawem Unii regulacji dotyczących ochrony, rejestracji i kontroli produktów rolnych i środków spożywczych wyróżniających się związkiem między ich jakością a określonym obszarem geograficznym albo tradycyjną metodą wytwarzania.

Przedmiotem ustawy są uregulowania dotyczące właściwości i zadań organów w zakresie oceny wniosków o rejestrację nazw pochodzenia, oznaczeń geograficznych oraz nazw specyficznego charakteru, tymczasowej ochrony na terytorium Rzeczypospolitej tych nazw i oznaczeń oraz zadań i kompetencji organów i jednostek w zakresie kontroli i certyfikacji.

Senator sprawozdawca podkreślił, że unijny system ochrony regionalnych i tradycyjnych produktów rolnych opiera się na takich instytucjach, jak oznaczenia geograficzne, nazwy pochodzenia oraz świadectwa szczególnego charakteru. Instytucje te służą wyróżnianiu produktów ze względu na ich szczególną jakość wynikającą ze związku z określonym obszarem geograficznym - produktom tym przyznaje się oznaczenia geograficzne albo nazwy pochodzenia - bądź ze względu na tradycyjną metodę produkcji lub skład - takim produktom przyznaje się świadectwa specyficznego charakteru.

Unijne przepisy to między innymi rozporządzenie Rady nr 2081/92/EWG z 14 lipca 1992 r. w sprawie ochrony oznaczeń geograficznych i oznaczeń pochodzenia produktów rolnych i artykułów żywnościowych, rozporządzenie Komisji nr 2037/93/EWG z 27 lipca 1993 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady nr 2081, rozporządzenie Rady nr 2082/92/EWG z 14 lipca 1992 r. w sprawie świadectw o szczególnym charakterze dla produktów rolnych i środków spożywczych oraz rozporządzenie Komisji nr 1848/93/EWG z  9 lipca 1993 r. ustanawiające szczegółowe przepisy wykonawcze do rozporządzenia Rady nr 2082.

Przepisy te przewidują jednolitą na terytorium Unii ochronę nazw i oznaczeń produktów rolnych mającą służyć, z jednej strony, promocji bezpieczeństwa i jakości żywności, a z drugiej, wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich.

Dotychczasowy stan prawa polskiego w tej kwestii znajduje swoje zapisy w: ustawie z  30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej, w ustawie z 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, rozporządzeniu ministra rolnictwa i rozwoju wsi z 12 maja 2004 r. w sprawie wniosków o rejestrację świadectw dla artykułów rolno-spożywczych o szczególnym charakterze oraz ustawie z  16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Senator A. Anulewicz zaznaczył, że u podstaw wypracowanej przez Sejm ustawy znajduje się projekt rządowy, którego celem było ujęcie w jednym akcie prawnym większości regulacji dotyczących kompetencji i procedur związanych z rejestracją i ochroną oznaczeń geograficznych, nazw pochodzenia oraz świadectw specyficznego charakteru. Przedmiotem tych regulacji są kwestie związane z oceną wniosków, tymczasową ochroną krajową oraz kontrolą regionalnych i tradycyjnych produktów.

Senator sprawozdawca wskazał, że różnice merytoryczne w stosunku do dotychczasowego stanu prawnego sprowadzają się przede wszystkim do przejęcia od Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej przez ministra właściwego do spraw rynków rolnych, a więc ministra rolnictwa i rozwoju wsi, kompetencji w zakresie oceny i przekazywania Komisji Europejskiej wniosków o rejestrację oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia. W związku z tym całość nadzoru nad systemem rejestracji, ochrony, kontroli i promocji produktów regionalnych oraz tradycyjnych sprawować będzie jeden organ, co powinno przyczynić się do stworzenia klarownej polityki rządu w zakresie ochrony rodzimej żywności na wspólnym, europejskim rynku. Do właściwego ministra, w myśl ustawy, należy ponadto rozpatrzenie sprzeciwu zgłaszanego w sprawie wniosku o rejestrację, a także upoważnienie jednostek certyfikujących do kontroli oraz wydawania i cofania certyfikatów zgodności.

Nowym rozwiązaniem zapisanym w ustawie jest powołanie na mocy tego aktu Rady do spraw Tradycyjnych i Regionalnych Nazw Produktów Rolnych i Środków Spożywczych, będącej organem opiniodawczo-doradczym ministra właściwego do spraw rynków rolnych. Do kompetencji tego organu należeć ma opiniowanie wniosków złożonych przez producentów pod kątem spełniania przez nie wymagań unijnych.

Senator sprawozdawca poinformował, że w trakcie dyskusji na posiedzeniu komisji zgłoszono pięć poprawek. W imieniu komisji senator wniósł o przyjęcie ustawy wraz z zaproponowanymi poprawkami.

Poszczególne poprawki poddano pod głosowanie, po czym Izba jednomyślnie, 76 głosami, podjęła uchwałę:

Uchwała

Ustawa o zmianie ustawy o środkach żywienia zwierząt - przyjęta bez poprawek

Sejm uchwalił tę ustawę 25 listopada br. Tego samego dnia została przekazana do Senatu. Marszałek skierował ją do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Komisja rozpatrzyła ustawę i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Marian Kozłowski. Senator zaznaczył, że celem projektowanej ustawy jest implementacja do naszego systemu prawnego norm prawa wspólnotowego w zakresie, po pierwsze, wprowadzania do obrotu, przetwarzania i stosowania dodatków paszowych, po drugie, pakowania i znakowania dodatków paszowych oraz premiksów.

Projekt ustawy wprowadza zmiany w przepisach krajowych mające na celu zapewnienie stosowania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rozporządzenia nr 1831/2003/WE z 22 września 2003 r. w sprawie dodatków stosowanych w żywieniu zwierząt. Włączenie do polskiego porządku prawnego tego rozporządzenia i dostosowanie w tym zakresie polskich przepisów prawnych do wymogów Unii Europejskiej spowoduje, że dodatki paszowe stosowane w żywieniu zwierząt nie będą stanowić zagrożenia dla zdrowia ludzi i zwierząt, charakteryzować się negatywnym wpływem na bezpieczeństwo środków spożywczych pochodzenia zwierzęcego i szkodliwie wpływać na środowisko naturalne. Dodatki paszowe dopuszczone do obrotu zgodnie z procedurą określoną w tymże rozporządzeniu i wpisane do Rejestru Wspólnotowego, jak również produkty zawierające takie dodatki, a więc premiksy i mieszanki paszowe, będą mogły być przedmiotem obrotu w Unii Europejskiej.

Senator M. Kozłowski poinformował, że Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi po dyskusji postanowiła rekomendować Izbie przyjęcie ustawy bez poprawek.

Senat w głosowaniu przychylił się do tego stanowiska i 73 głosami, przy 2 wstrzymujących się, podjął uchwałę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Senat przyjął bez poprawek ustawę o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa

Sejm uchwalił tę ustawę 4 listopada br. Do Senatu została przekazana 5 listopada. Marszałek skierował ją do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Sprawozdanie komisji w sprawie ustawy przedstawił senator Tadeusz Bartos. Senator podkreślił, że rozpatrywana ustana o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa ma charakter porządkowy i wynika z faktu, że ustawa z  8 czerwca 2001 r. o przeznaczeniu gruntów rolnych do zalesiania została wygaszona ustawą o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnych. W związku z brakiem podstaw do funkcjonowania przepisu art. 24 ust. 5 pkt 3 w ustawie o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa intencją wnioskodawców była zmiana w art. 24 ust. 5, celem której jest uruchomienie możliwości przeznaczenia gruntów z zasobów Agencji Nieruchomości Rolnych na potrzeby bezrobotnych, którzy pracowali w państwowych gospodarstwach rolnych nie krócej niż pięć lat, a aktualnie nie są zatrudnieni.

Senator zaznaczył, że komisja zdaje sobie sprawę, iż jest to rozwiązanie, które nie rozwiąże wszystkich problemów osób bezrobotnych, będących byłymi pracownikami państwowych gospodarstw rolnych. Stwarza jednak szansę na poprawę sytuacji tych osób.

Senator T. Bartos poinformował, że Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi przyjęła ustawę jednogłośnie, i w imieniu komisji rekomendował Izbie jej przyjęcie bez poprawek.

Senat w głosowaniu podzielił to stanowisko i jednomyślnie, 77 głosami, powziął uchwałę o przyjęciu ustawy bez poprawek.

Senat wprowadził poprawki do ustawy o zmianie ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach

Sejm uchwalił tę ustawę na 88. posiedzeniu, 4 listopada br. Następnego dnia trafiła ona do Senatu. Marszałek przekazał ją do Komisji Kultury i Środków Przekazu.

Sprawozdanie z prac komisji nad ustawą przedstawił senator Grzegorz Matuszak. Jak wskazał, jej celem jest ustanowienie podstaw prawnych wykonywania przez niektóre spółdzielnie pracy działalności gospodarczej w zakresie przechowywania dokumentacji osobowej i płacowej pracodawców o czasowym okresie przechowywania wynoszącym pięćdziesiąt lat. Ustawa ta legalizuje więc obecny stan faktyczny i rozszerza krąg podmiotów, które będą miały prawo przechowywania dokumentów płacowo-osobowych. Będzie ona dotyczyć osiemnastu spółdzielni.

Senator G. Matuszak poinformował, że Komisja Kultury i Środków Przekazu na swym posiedzeniu 23 listopada przedyskutowała ustawę i po wysłuchaniu opinii prawników z Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu oraz Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych postanowiła zaproponować wprowadzenie do niej dwóch poprawek.

W imieniu komisji senator sprawozdawca wniósł o ich uchwalenie.

Zgłoszone przez komisję poprawki poddano pod głosowanie, po czym Izba 75 głosami, przy 1 wstrzymującym się, podjęła uchwałę:

Uchwała

Senat przyjął bez poprawek ustawę o zmianie ustawy o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji

Sejm uchwalił tę ustawę na 90. posiedzeniu, 25 listopada br. Tego samego dnia trafiła do Senatu. Marszałek skierował ją do Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury. Komisja rozpatrzyła ustawę i przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Ryszard Matusiak. Senator poinformował, że komisja po zapoznaniu z propozycjami złożonymi przez Sejm postanowiła wnieść o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Senat w głosowaniu przychylił się do tego stanowiska i jednomyślnie, 76 głosami, powziął uchwałę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest

Sejm uchwalił ustawę na 90. posiedzeniu, 25 listopada br. Tego samego dnia dotarła ona do Senatu. Marszałek skierował ją do Komisji Ochrony Środowiska, która rozpatrzyła ustawę i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Włodzimierz Łęcki. Jak stwierdził, początkowo problem wydawał się członkom komisji bardzo błahy, ustawa bowiem, zgodnie z dyrektywą unijną nr 1999/77 z 27 lipca 1999 r., dostosowuje istniejącą ustawę z 1997 r. do wymogów unijnych i wprowadza absolutny zakaz stosowania azbestu.

W toku obrad komisji pojawił się jednak problem związany z tym, że dwie huty szkła w Polsce wytwarzają szkło, wykorzystując na pewnym etapie produkcji wały do ciągnięcia z uszczelkami na bazie azbestu. Jeśli ustawa w przedłożeniu rządowym wejdzie w życie, to huta ta będzie musiała zaprzestać działalności. Mniej więcej pięćset sześćdziesiąt osób straci pracę.

Dyrektywy unijne są wprawdzie wydawane w celu bezwzględnego stosowania, ale w dyrektywie nr 1999 wprowadzono następujący wyjątek: "Do zaprzestania sprzedaży i stosowania azbestu serpentynowego i zawierających go produktów potrzebny jest odpowiedni okres. Okres ten powinien być dłuższy w przypadku diafragm używanych w elektrolizie w istniejących instalacjach, ponieważ ryzyko wystawienia na działanie jest stosunkowo niskie, a na stworzenie odpowiednich bezpiecznych alternatywnych rozwiązań potrzeba więcej czasu. Komisja zmieni tę derogację przed dniem 1 stycznia 2008 r.".

Jak poinformował senator sprawozdawca, komisja senacka po długiej dyskusji, wysłuchaniu stron, łącznie z posłami, którzy też byli zainteresowani i przedstawili swoje stanowisko na posiedzeniu komisji, po otrzymaniu wielu ekspertyz dowodzących, że ilość azbestu stosowana w tych wałkach jest niewielka, że w zasadzie nie przedostają się one do środowiska, że po użyciu są składowane w odpowiednich mogielnikach, których w Polsce jest już kilka, stanęła na stanowisku, iż skoro dyrektywa unijna zrobiła jeden wyjątek, to w naszym interesie gospodarczym jest przyznanie hutom szkła, szczególnie Hucie Szkła "Szczakowa", okresu dostosowawczego na zmianę technologii produkcji. Huta jest w trakcie formalnej likwidacji, jest jednak potencjalny inwestor, który zamierza ją kupić na początku przyszłego roku i wprowadzić proces modernizacyjny. Jeżeli huta padnie, to prawdopodobieństwo zakupu tego obiektu będzie znikome, utracone bowiem zostaną bardzo duże rynki zbytu tej huty na terenie całej Europy.

Komisja bardzo wnikliwie zbadała ten problem i zdecydowała się na wprowadzenie poprawki zmierzającej do tego, aby w tekście ustawy przewidującym okres dostosowawczy dla diafragm, dodać fragment zdania. Wówczas ten akapit brzmiałby następująco: "Przepis ust. 1 nie ma zastosowania do diafragm do istniejących instalacji elektrolitycznych zawierających azbest chryzotylowy do czasu ich zużycia lub do czasu, kiedy będą dostępne substytuty bezazbestowe, w zależności od tego, która okoliczność wystąpi wcześniej - i tu dodaje się wyrazy - oraz do wałów z azbestu chryzotylowego stosowanych do ciągnięcia szkła".

Druga poprawka komisji miała charakter porządkowy.

W imieniu komisji senator sprawozdawca wniósł o przyjęcie ustawy z przedstawionymi poprawkami.

Podczas dyskusji poprawkę do ustawy, tożsamą z pierwszą poprawką Komisji Ochrony Środowiska, zgłosił senator Adam Biela.

Zaproponowane zmiany w ustawie rozpatrzyła komisja senacka. Komisja poparła obie poprawki.

Senat przegłosował poszczególne poprawki, po czym 72 głosami, przy 5 wstrzymujących się, podjął uchwałę:

Uchwała

Senat przyjął bez poprawek ustawę o zmianie ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 90. posiedzeniu, 25 listopada br., i tego samego dnia przekazana do Senatu. Marszałek 25 listopada, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdawczyni komisji senator Aleksandra Koszada przypomniała, że ustawa jest projektem poselskim.

Senator wskazała, że zgodnie z obowiązującym prawem, według art. 5 ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, osoby odwołane z kierowniczych stanowisk państwowych oraz osoby, które zaprzestały wykonywania funkcji na tych stanowiskach wskutek upływu kadencji, zachowują - z zastrzeżeniem ust. 2 - prawo do dotychczasowego wynagrodzenia przez okres trzech miesięcy. Otrzymywanie tego wynagrodzenia przez trzy miesiące było niezależne od tego, ile czasu dana osoba rzeczywiście pełniła swoją funkcję.

Nowelizacja uzależnia okres, w którym osoby zajmujące kierownicze stanowiska państwowe zachowują prawo do wynagrodzenia po odwołaniu ich ze stanowisk albo po zaprzestaniu pełnienia przez nie funkcji wskutek upływu kadencji, od tego, jak długo pełniły te funkcje. Prawo do otrzymywania dotychczasowego wynagrodzenia przez okres trzech miesięcy będzie przysługiwało jedynie osobom, które zajmowały swoje stanowiska dłużej niż dwanaście miesięcy, wynagrodzenie za jeden miesiąc otrzymywałyby osoby, które pełniły swoje funkcje w okresie nie dłuższym niż trzy miesiące, a wynagrodzenie dwumiesięczne - osoby, które pełniły te funkcje w okresie dłuższym niż trzy miesiące, a krótszym niż dwanaście miesięcy.

Ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2005 r.

Senator A. Koszada poinformowała, że komisja postanowiła wnieść o przyjęcie tej ustawy bez poprawek.

Senat w głosowaniu przychylił się do stanowiska komisji i 72 głosami, przy 1 wstrzymującym się, podjął uchwałę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 90. posiedzeniu, 25 listopada br., i tego samego dnia przekazana  do Senatu. Marszałek 25 listopada, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdawca Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych senator Mieczysław Mietła zaznaczył, że minęło zaledwie kilka tygodni od uchwalenia ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, oczekiwanej przez prawie całe środowisko przedsiębiorców, szczególnie właścicieli małych i średnich przedsiębiorstw. Ustawa ta, choć nie rozwiązała wszystkich problemów, została przyjęta z dużym zadowoleniem, wyszła bowiem naprzeciw oczekiwaniom i sugestiom przedsiębiorców i stworzyła w konsekwencji lepszy klimat do współpracy z urzędami i instytucjami. Po jej wejściu w życie zostanie ograniczona liczba i dolegliwość kontroli, zostaną też uproszczone procedury, dzięki czemu powstaną lepsze warunki do funkcjonowania i rozwoju wielu małych przedsiębiorstw.

Jak stwierdził senator sprawozdawca, choć sama ustawa wejdzie w życie dopiero 1 stycznia 2005 r., już dziś wymaga nowelizacji. Problem został zauważony już podczas pracy nad tą ustawą w Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych na wcześniejszych posiedzeniach. Jej członkowie uznali jednak, iż nie będą podejmować własnej inicjatywy legislacyjnej w tym zakresie, dowiedziawszy się, że rząd i Sejm rozpoczęły już odpowiednie prace zmierzające do wprowadzenia oczekiwanych zmian w ustawie.

Istota sprawy sprowadza się do tego, że art. 108 uchwalonej ustawy ogranicza lub wyklucza możliwość korzystania z funduszy pomocowych przez znaczną liczbę małych i średnich przedsiębiorstw. Zachodzi więc pilna potrzeba przyjęcia rozwiązań zgodnych z rozporządzeniem unijnym, które pozwolą tym przedsiębiorstwom skorzystać z pomocy w znacznie szerszym zakresie. Ma to kapitalne znaczenie wobec ogromnego zainteresowania tymi funduszami.

Senator sprawozdawca wskazał, że omawiana ustawa o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej ma na celu rozszerzenie definicji małych i średnich przedsiębiorstw oraz zapewnienie im możliwości uzyskania pomocy publicznej. Zmiany zawarte w art. 110 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie dawały możliwości pełnego wykorzystania liberalnych rozwiązań przedstawionych przez Komisję Europejską. Wprawdzie prawo Unii Europejskiej nie reguluje ogólnej definicji przedsiębiorstw, ale komisja w dyrektywie z 12 stycznia 2001 r. zaleca bardziej liberalne zapisy niż Sejm w przyjętej ustawie. Dzięki nowej ustawie takie możliwości już będą.

Zgodnie z nowym rozwiązaniem przedsiębiorstwa mogą występować o udzielenie im pomocy publicznej, pod warunkiem że spełniają warunki określone w załączniku do traktatu Wspólnoty Europejskiej. Dotyczy to przede wszystkim pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw. Zaproponowane rozwiązania umożliwią większej liczbie polskich przedsiębiorców skorzystanie z różnych form pomocy publicznej.

Kończąc swe wystąpienie, senator M. Mietła, w imieniu Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych, wniósł o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Senat w głosowaniu przychylił się do wniosku komisji i jednomyślnie, 72 głosami, podjął uchwałę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich oraz o zmianie niektórych innych ustaw

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 89. posiedzeniu, 19 listopada br. Do Senatu została przekazana 19 listopada. Marszałek 23 listopada, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie.

Sprawozdanie komisji przedstawiła senator Czesława Christowa. Senator zaznaczyła, że projekt ustawy jest przedłożeniem rządowym powstałym w wyniku realizacji Strategii Antykorupcyjnej, przyjętej przez Radę Ministrów 17 września 2002 r.

Jak wskazała senator, głównym celem ustawy jest stworzenie bariery prawnej blokującej niekorzystną dla państwa i gmin portowych oraz mającą znamiona korupcji gospodarkę nieruchomościami położonymi w granicach portów i przystani morskich. Wypadki tego typu zjawisk zostały przedstawione w raporcie Najwyższej Izby Kontroli w kwietniu 2003 r.

Akcentowanym celem ustawy jest przyspieszenie i określenie terminu sprzedaży przez zarządy morskich portów udziałów posiadanych w portowych spółkach eksploatacyjno-usługowych z ograniczoną odpowiedzialnością powstałych w wyniku przekształcenia w latach 1991-1992 w jednoosobowe spółki akcyjne Skarbu Państwa państwowych przedsiębiorstw usług portowych: Zarządu Morskich Portów Szczecin-Świnoujście, Zarządu Morskiego Portu Gdańsk i Zarządu Morskiego Portu Gdynia. Funkcjonujące na podstawie kodeksu spółek handlowych zarządy morskich portów - Zarząd Morskich Portów Szczecin-Świnoujście, Zarząd Morskiego Portu Gdańsk oraz Zarząd Morskiego Portu Gdynia powstały jako spółki akcyjne państwowo-gminne o charakterze publicznym, non profit, w wyniku uchwalenia 20 grudnia 1996 r. ustawy o portach i przystaniach morskich. Po akcie inkorporacji z wymienionymi odpowiednio jednoosobowymi spółkami Skarbu Państwa zarządy morskich portów przejęły udziały w portowych spółkach eksploatacyjno-usługowych. W związku z tym faktem spółki świadczące usługi portowe nie są podmiotami wydzielonymi z podmiotów zarządzających (co sugeruje treść uzasadnienia do zmiany ustawy o portach i przystaniach morskich).

W celu ochrony mienia publicznego przed grupowymi i indywidualnymi interesami niezwiązanymi z rozwojem portów ustawa zakłada, iż przeniesienie własności użytkowania wieczystego albo oddania w użytkowanie wieczyste nieruchomości położonych w granicach portów i przystani morskich stanowiących własność Skarbu Państwa, jednostki samorządu terytorialnego albo podmiotu zarządzającego portem będzie wymagać zgody ministra właściwego do spraw skarbu państwa w porozumieniu z ministrem do spraw gospodarki morskiej. Odmowa udzielenia zgody może nastąpić ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa, lub też ze względu na inny ważny interes publiczny.

Prawo pierwokupu przy sprzedaży oraz pierwszeństwo przy oddaniu w użytkowanie wieczyste nieruchomości portowych ma podmiot zarządzający portem, a następnie Skarb Państwa. W razie niepowołania podmiotu zarządzającego portem prawo pierwokupu przysługuje gminie.

Senator sprawozdawczyni podkreśliła, że ustawa w przedłożeniu rządowym była przykładem ochrony prawnej mienia publicznego oraz stwarzała możliwości stabilnych źródeł finansowania kapitałochłonnej infrastruktury portowej, dzięki której mogą funkcjonować małe i średnie przedsiębiorstwa usług portowych, tworząc konkurencyjny organizm portowy.

Senator Cz. Christowa poinformowała, że Komisja Skarbu Państwa i Infrastruktury jednogłośnie postanowiła wnieść do przedłożenia sejmowego trzy poprawki.

W imieniu komisji senator wniosła o przyjęcie rozpatrywanej ustawy wraz z  przedstawionymi poprawkami.

Poprawkę do ustawy zgłosił także senator Edmund Wittbrodt podczas dyskusji.

Propozycje zmian w ustawie rozpatrzyła komisja senacka. Komisja poparła wszystkie poprawki.

Poszczególne poprawki poddano pod głosowanie, a następnie Izba jednomyślnie, 72 głosami, podjęła uchwałę:

Uchwała

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Uchwały Nr 90 - zmiana Umowy o utworzeniu Banku w celu przyjęcia Mongolii jako kraju operacji, podjętej przez Radę Gubernatorów Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju w dniu 30 stycznia 2004 r.

Ustawa została uchwalona przez Sejm na 89. posiedzeniu, 18 listopada br., i tego samego dnia przekazana do Senatu. Marszałek 19 listopada, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych przedstawił senator Mieczysław Mietła. Senator przypomniał, że Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju został powołany przez trzydzieści dziewięć państw 29 maja 1990 r., sama zaś umowa weszła w życie 28 marca 1991 r., z chwilą jej ratyfikacji przez 2/3 akcjonariuszy. Polska jest jednym z założycieli Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, a podstawą prawną współpracy Polski z EBOR jest ratyfikowana umowa o utworzeniu tego banku.

Rada Gubernatorów EBOR 30 stycznia br. podjęła uchwałę nr 90, która wprowadza zmianę do art. 1 umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. Zmiana dotyczy włączenia Mongolii do grupy tak zwanych krajów operacji EBOR uprawnionych do otrzymywania finansowania z tego banku. Mongolia jest członkiem EBOR od 2000 r., ale nie została zaliczona do krajów, w których bank może prowadzić działania w zakresie operacji finansowych. Na wniosek premiera Mongolii Rada Gubernatorów EBOR przyjęła jednomyślnie uchwałę nr 90, włączającą Mongolię do grupy krajów, w których EBOR będzie uczestniczył we wspieraniu działań gospodarczo-finansowych.

W związku z faktem, że proponowana zmiana dotyczy celu i funkcji banku, a także zwiększenia obszaru działania banku, konieczna jest akceptacja wyrażona przez wszystkie kraje i instytucje członkowskie EBOR. Wprowadzenie zmiany, to jest włączenie Mongolii do grupy tak zwanych krajów operacji EBOR, nie spowoduje obciążeń finansowych dla Polski, umożliwi natomiast EBOR wspieranie transformacji gospodarczej w tym kraju.

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych jednomyślnie poparła rozpatrywaną ustawę. W imieniu komisji senator wniósł o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych przedstawiła senator Genowefa Ferenc. Senator poinformowała, że komisja postanowiła wnieść o wyrażenie zgody na ratyfikację przez prezydenta RP omawianej zmiany do umowy.

Jednobrzmiące wnioski obu komisji senackich poddano pod głosowanie. W jego wyniku Senat jednomyślnie, 70 głosami, podjął uchwałę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Drugie i trzecie czytanie projektu uchwały w sprawie zapewnienia swobód obywatelskich w związku z wyborami prezydenckimi na Ukrainie

Projekt uchwały został wniesiony przez grupę senatorów. Marszałek 25 listopada br., zgodnie z art. 79 ust. 1 oraz art. 84 ust. 5 Regulaminu Senatu, skierował projekt do rozpatrzenia w pierwszym czytaniu do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisji Spraw Zagranicznych.

Pierwsze czytanie projektu uchwały zostało przeprowadzone zgodnie z art. 80 ust. 1 i 2 oraz art. 84 ust. 4 Regulaminu Senatu.

Na wspólnym posiedzeniu 1 grudnia br. komisje po rozpatrzeniu projektu uchwały przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawiła je senator Anna Kurska. Senator oświadczyła, że uważa, "iż żaden naród tak jak Polacy nie jest w stanie wczuć się w atmosferę, jaka dotychczas panowała na Ukrainie, ponieważ sami przeżywaliśmy to nie tak dawno, bo piętnaście lat temu. I ten wiatr historii, który u nas wiał, przeniósł się teraz na Ukrainę".

Następnie senator odczytała tekst proponowanej uchwały.

Podczas dyskusji nad projektem uchwały senatorowie Zdzisław Jarmużek, Andrzej Wielowieyski i Zbigniew Kulak złożyli wnioski o charakterze legislacyjnym. W związku z tym, zgodnie z art. 81 ust. 3 Regulaminu Senatu, Izba skierowała projekt uchwały do komisji w celu ustosunkowania się do wniosków zgłoszonych w trakcie dyskusji oraz zobowiązała te komisje do przedstawienia jeszcze na obecnym posiedzeniu Senatu dodatkowego sprawozdania.

Komisje podczas przerwy w obradach na wspólnym posiedzeniu ustosunkowały się do wniosków zgłoszonych w toku dyskusji i przygotowały dodatkowe sprawozdanie.

W związku z tym Senat przystąpił do trzeciego czytania projektu uchwały, obejmującego przedstawienie Izbie dodatkowego sprawozdania komisji o projekcie uchwały oraz głosowanie.

Dodatkowe sprawozdanie komisji przedstawiła senator A. Kurska. Senator poinformowała, że komisja poparła 2 z 9 zgłoszonych ogółem zmian i poprawek.

Zgodnie z art. 82 ust. 6 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejności przeprowadzono głosowania nad poprawkami, a następnie Izba 41 głosami, przy 5 przeciw i 14 wstrzymujących się, podjęła uchwałę:

Uchwała

Trzecie czytanie projektu ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich

Drugie czytanie projektu ustawy odbyło się 30 września oraz 14 października br. Senat skierował wówczas projekt ustawy do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności oraz do Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia w celu odniesienia się przez te komisje do wniosków zgłoszonych w toku dyskusji. Komisje odniosły się do wniosków, rozpatrzyły projekt i przygotowały dodatkowe sprawozdanie.

Trzecie czytanie, zgodnie z regulaminem, obejmuje przedstawienie Senatowi dodatkowego sprawozdania oraz głosowanie.

Dodatkowe sprawozdanie przedstawiła senator Krystyna Sienkiewicz. Senator poinformowała, że dwie komisje senackie na wspólnym posiedzeniu 18 listopada br., po rozpatrzeniu przedstawionego projektu ustawy oraz wniosków złożonych w trakcie dyskusji podczas drugiego czytania, poparły 14 spośród 39 zgłoszonych ogółem wniosków i poprawek.

W pierwszej kolejności, zgodnie z regulaminem, poddano pod głosowanie wniosek o odrzucenie projektu ustawy. Senat 41 głosami, przy 25 za i 13 wstrzymujących się, odrzucił ten wniosek.

Następnie przegłosowano poszczególne poprawki, po czym Izba 38 głosami, przy 23 przeciw i 15 wstrzymujących się, przyjęła projekt ustawy o rejestrowanych związkach pomiędzy osobami tej samej płci i podjęła uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy:

Uchwała


Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment