Spotkania Marszałka Senatu z Polakami na Syberii

2-10 września 2010 r. marszałek Bogdan Borusewicz wraz z delegacją złożył wizytę na Syberii, gdzie odwiedził Jekaterinburg, Irkuck, Ułan-Ude, Nowosybirsk i spotkał się z żyjącymi tam Polakami oraz przedstawicielami lokalnych władz. W Irkucku marszałek Senatu wziął udział w Bajkalskim Forum Ekonomicznym - jednym z największych tego rodzaju spotkań biznesowych i politycznych w regionie wschodniej Syberii, Azji i Dalekiego Wschodu.

Podczas pobytu w Jekaterinburgu w Muzeum Historycznym, w trakcie spotkania marszałka z Polakami, odbyła się uroczystość wręczenia medali Komisji Edukacji Narodowej - najwyższych odznaczeń przyznawanych przez resort edukacji. Otrzymały je Marina Łukas i Maria Starcewa, przewodniczące organizacji polonijnych na Syberii. Jak powiedział marszałek podczas uroczystości, to dzięki pracy i poświęceniu organizacji polonijnych Polacy mieszkający na Syberii zachowują polską tradycję i język.

4 września 2010 r. delegacja Senatu wzięła udział w obchodach 100. rocznicy założenia Wierszyny, największej polskiej wsi na Syberii. Podczas uroczystości marszałek B. Borusewicz zapewnił, że Polska nigdy nie zapomniała o rodakach na Syberii i zawsze będzie ich wspierać, aby zachowali nadal polskie korzenie.

Wierszyna, położona w syberyjskiej tajdze nad rzeką Angarą, nazywana jest przez Rosjan "małą Polską". Dzisiejsi mieszkańcy, a jest ich około 500, to w większości potomkowie emigrantów polskich z terenów Małopolski i Zagłębia Dąbrowskiego, którzy w 1910 r. zdecydowali się rozpocząć nowe życie z dala od ojczyzny. W Wierszynie działa Dom Polski, utrzymywany ze środków Stowarzyszenia "Wspólnota Polska", skupiający życie kulturalne i oświatowe tamtejszej Polonii, zorganizowanej przy Stowarzyszeniu "Wisła" oraz zespole wokalno-tanecznym "Jarząbek". Od ubiegłego roku w miejscowym kościele pod wezwaniem św. Stanisława pełni posługę kapłańską na stałe proboszcz z Polski, emerytowany ojciec Karol Lipiński. Wierszyna to ewenement na skalę światową. Obecnie jest jedyną miejscowością poza granicami Polski, gdzie wszyscy mieszkańcy do dziś mówią po polsku. To zasługa działającej we wsi szkoły, która jest jedyną placówką oświatową na Syberii, gdzie uczniowie uczą się wszystkich przedmiotów w języku polskim.

5 września 2010 r. delegacja Senatu przebywała w Irkucku,. Wzięła udział w uroczystej mszy św. celebrowanej przez nuncjusza apostolskiego Antonio Menniniego z okazji 10-lecia konsekracji miejscowej katedry pod wezwaniem Niepokalanego Serca Matki Bożej, a także w obchodach 20-lecia Polskiej Autonomii Kulturalnej "Ogniwo" w Irkucku.

Diecezja irkucka jest największą diecezją na świecie pod względem terytorialnym, zajmuje 10 mln km kw. (obszar 30 razy większy od terytorium Polski). Obejmuje swym obszarem Czukotkę, Kołymę i Magadan, dociera do Władywostoku. Na południu graniczy z Mongolią i Chinami. Na zachodzie jej granicę wyznacza Krasnojarsk. Pracuje w niej obecnie 45 księży i 68 sióstr zakonnych, którzy przyjechali na Syberię niemal z całego świata. Są tu kapłani m.in. ze Stanów Zjednoczonych, Argentyny, Korei Południowej, Indii, Słowacji i Polski.

Na uroczystość przyjechali wierni z miejscowości położonych nawet 10 tys. km od Irkucka. Bardzo licznie w katedrze zebrali się polscy parafianie, dla których ta rocznica jest wielkim świętem i powodem do radości.

W Irkucku delegacja Senatu wzięła także udział w obchodach 20-lecia Polskiej Autonomii Kulturalnej "Ogniwo". W swoim wystąpieniu marszałek B. Borusewicz podziękował syberyjskiej Polonii za ich aktywną działalność na rzecz kultywowania polskiej tradycji i historii. Szczególne podziękowania przekazał obecnemu prezesowi autonomii Eugeniuszowi Wrzaszczowi i nestorce tutejszego ruchu polonijnego Izoldzie Nowosiołowej, której wręczył Kartę Polaka. "Bez takich ludzi marszałek i senatorowie nie mogliby się z Polakami spotkać i nawiązać kontakt. Dziękujemy za tych wszystkich, którzy poprzez pracę społeczną poświęcają się dla innych" - powiedział marszałek.

Polskie Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe "Ogniwo" powstało w Irkucku w 1990 r. Nazwa organizacji symbolizuje nierozerwalną więź Polonii irkuckiej z ojczyzną. Obecnie "Ogniwo" liczy kilkuset członków, biorących aktywny udział w życiu irkuckiego środowiska polonijnego. Stowarzyszenie skupia głównie potomków polskich zesłańców po powstaniu styczniowym. Jej głównym celem jest odrodzenie polskości i krzewienie polskiej kultury na Syberii. Przy organizacji działają trzy zespoły twórcze. Na uwagę zasługuje cyklicznie organizowana Letnia Szkoła Języka i Kultury Polskiej nad Bajkałem z udziałem wykładowców z Polski, finansowana ze środków Stowarzyszenia "Wspólnota Polska". Organizacja podejmuje także działania badawcze i popularyzacyjne, dotyczące zesłańców polskich, koordynowane przez prof. Bolesława Szostakowicza, autora pierwszego tomu serii "Biblioteka polsko-syberyjska".

Podczas pobytu delegacji w Ułan Ude Marszałek Senatu spotkał się z Polakami w Buriacji, zrzeszonymi w organizacji "Nadzieja".

9 września 2010 r. w Nowosybirsku marszałek B. Borusewicz spotkał się ze studentami kierunków humanistycznych Nowosybirskiego Uniwersytetu Technicznego. Młodzież pytała polskiego gościa głównie o perspektywy szerszej współpracy polskich i rosyjskich uczelni wyższych oraz o możliwość pracy w Polsce po ukończeniu studiów. Jak podkreślali studenci, dzięki nawiązanej niedawno współpracy m.in. z Uniwersytetem Warszawskim i Katolickim Uniwersytetem Lubelskim mogą się uczyć języka polskiego oraz poznawać polską historię i kulturę od rodowitych Polaków, zdobywać doświadczenie i poszerzać wiedzę, a także przełamywać pewne stereotypy o Polakach.

Program wizyty w Nowosybirsku przewidywał także odwiedziny w domu dziecka, prowadzonym przez "Caritas" we współpracy z władzami miejskimi, a także spotkanie z kierownictwem Syberyjskiego Oddziału Rosyjskiej Akademii Nauk w Akadegorodku i zwiedzenie wystawy "Polacy - badacze Syberii".

W skład oficjalnej delegacji Senatu wchodzili senatorowie: przewodniczący Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą Andrzej Person, przewodniczący Komisji Gospodarki Narodowej Jan Wyrowiński, przewodniczący senackiej Polsko-Rosyjskiej Grupy Parlamentarnej, zastępcy przewodniczącego Komisji Samorządu Terytorialnego Janusz Sepioł i Władysław Ortyl oraz Władysław Dajczak.