Zimowe Igrzyska Polonijne w Zakopanem

6-14 marca 2010 r. odbyły się VIII Światowe Zimowe Igrzyska Polonijne - Zakopane 2010, nad którymi mecenat sprawował Senat RP. W zawodach sportowych uczestniczyło ponad 750 Polonusów z 26 krajów. Po raz pierwszy w historii Igrzysk Polonijnych rozegrano konkurencje w hokeju, skokach narciarskich i biathlonie.

Uroczysta inauguracja igrzysk miała miejsce na wybiegu Wielkiej Krokwi w Zakopanem. Rodaków z całego świata witał w imieniu Senatu przewodniczący Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą, senator Andrzej Person.

"W imieniu marszałka Senatu Bogdana Borusewicza oraz Komisji Spraw Emigracji, którą mam honor i zaszczyt kierować, chciałem Wam wszystkim bardzo podziękować za tak liczne przybycie" - podkreślił senator Andrzej Person. Przypomniał, że Senat jest tradycyjnym opiekunem Polonii i Polaków poza granicami kraju. "Niedawno minęło 20 lat Senatu w niepodległej Polsce i te 20 lat to jest bliski kontakt, patronat i opieka nad Polonią. Tak było w okresie międzywojennym, tak jest teraz od 1989 roku, czyli od czasu pierwszych wolnych wyborów, jakie odbyły się właśnie do Senatu. Wśród tych wielu zadań, które wykonujemy, sport ma miejsce szczególne i wyjątkowe. To on tak bardzo podtrzymuje tożsamość, to on nas tak wszystkich łączy. To Wy wiecie, że tutaj biją Wasze serca i że tu jest Wasza Ojczyzna" - powiedział przewodniczący senackiej Komisji Spraw Emigracji.

Na zakończenie senator Andrzej Person wspomniał też o możliwości zorganizowania igrzysk olimpijskich. "Polska dzisiaj jest dużym, silnym i bogatym krajem. Polska ma do tego prawo, żeby zorganizować takie, a może ładniejsze igrzyska niż Vancouver. Tutaj, pod Giewontem, na Słowacji oraz w całej Małopolsce. Myślę, że wszyscy razem możemy zorganizować wspaniały zlot młodzieży sportowej z całego świata. Jesteśmy gotowi i jestem przekonany, że to nam się uda. Jeszcze raz witając Was wszystkich w imieniu własnym, marszałka i całego Senatu, chcę powiedzieć że jesteśmy z Was dumni i myślę, że i Wy macie prawo powiedzieć, że jesteście dumni z Polski. Wszystkiego najlepszego!" - życzył sportowcom senator.

Patronat honorowy nad igrzyskami sprawował prezydent Lech Kaczyński, który wziął udział w ceremonii otwarcia. "Igrzyska Polonijne to znakomity pomysł, który zrodził się jeszcze w okresie międzywojennym pod patronatem ówczesnego Prezydenta Ignacego Mościckiego. To pomysł, który wolna Polska kontynuowała i, mam nadzieję, kontynuować będzie. Te Igrzyska podkreślają związki Polonii z krajem, z Polską" - powiedział prezydent. W swym przemówieniu również podkreślał, że Polskę stać zorganizowanie mistrzostw świata w narciarstwie klasycznym w 2015 roku, o które walczy Zakopane. A nawet na organizację zimowej olimpiady w roku 2022 lub 2026, wraz ze Słowacją i być może z Czechami. "Olimpiada koncentruje uwagę całego świata - to dobrze dla sportu i dobrze dla kraju. Olimpiada mija, a to, co zbudowano, żeby była, pozostaje na wieki. Tego chciałem Zakopanemu, całej południowej Polsce, a także naszym partnerom na Słowacji najszczerzej życzyć" - powiedział prezydent Lech Kaczyński.

Prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" i współorganizator igrzysk, poseł Maciej Płażyński, podkreślał, że obecność prezydenta "pokazuje wagę, jaką polskie władze przywiązują do podtrzymywania tożsamości 17 milionów Polaków będących poza granicami". "Coraz silniejsza Polska musi pamiętać o Was i musi coraz więcej przykładać wagi do tego, żeby ta polska tożsamość nie rozpłynęła się we współczesnym świecie. Wasza obecność pokazuje, że jesteśmy jedną wielką polską rodziną" - witał Polonusów prezes Maciej Płażyński.

Dyrektor Ośrodka Przygotowań Olimpijskich COS w Zakopanem Franciszek Bachleda-Księdzularz przywitał gości po góralsku: "Hej pieknie Wos witamy, bo Wos radzi mamy". Prosił o brawa dla dyrektora naczelnego COS Tadeusza Wróblewskiego. "Bo dzięki niemu zdobywamy pieniądze na to, co budujemy już na te mistrzostwa i na tę olimpiadę - nasze obiekty sportowe pod Giewontem. Wielkie i serdeczne podziękowania dla wszystkich, posłów, senatorów, ministrów, którzy nam w tym pomagają" - dodał Franciszek Bachleda-Księdzularz.

Oficjalnego otwarcia igrzysk dokonał burmistrz Zakopanego Janusz Majcher. Uroczystość już tradycyjnie miała oprawę ceremoniału olimpijskiego. Raport o gotowości do rozpoczęcia zmagań złożył przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Kazimierz Dzielski. Flagę Polski na maszt wciągnął pierwszy polski medalista Zimowych Igrzysk Olimpijskich Franciszek Gąsienica Groń, namtomiast flagę igrzysk -Józefa Pęksa - Czerniawska. Ta polska biegaczka razem z Groniem - brązowym medalistą w kombinacji norweskiej - uczestniczyła w olimpiadzie w 1956 w Cortina d'Ampezzo, Znicz zapalił Józef Łuszczek, mistrz świata w biegach z 1978 roku (Lahti).

Podczas igrzysk 750 zawodników z pięciu kontynentów rozegrało 14 konkurencji sportowych, m.in. biegi, slalom, short track, nordic walking, wielobój łyżwiarski, biathlon, snowboard, carwing, saneczkarstwo.

Po raz pierwszy w historii polonijnych zmagań zimowych rozegrano konkurencje w hokeju i skokach narciarskich.

Turniej hokejowy wygrali Polacy z Kanady. Polish Hussars w finałowym meczu pokonali 8 do 0 reprezentację rodaków z Chicago. Tym samym srebro wręczono Polonusom z USA, zaś brąz wywalczyli sobie polscy hokeiści z Rosji. Drużyna Zubrów z Rosji pokonała bowiem 11 do 2 hokeistów z Litwy, którym przypadło czwarte miejsce - poza podium. Rodacy z Rosji stoczyli też wcześniej bardzo dobry mecz z USA i przyznano im Puchar Fair Play.

Konkurs skoków odbył się w ostatnim dniu igrzysk na skoczni K-35, w trudnych warunkach - padał śnieg. Najlepszy w kategorii starszej okazał się Józef Harmata z USA- za dwa skoki o długości 23,5 metra uzyskał notę 195,3 punkta. W młodszej grupie zwyciężył Mirosław Gawlas z Hiszpanii - za skoki o długości 15 m i 16,5 m otrzymał 67,4 pkt.

W sumie podczas igrzysk rozdano 480 medali, w tym 175 złotych, 158 srebrnych i 144 brązowe. Na najwyższym podium w klasyfikacji medalowej stanęły Czechy - zdobyły łącznie 104 krążki, w tym 40 złotych, 37 srebrnych i 27 brązowych. Drugie miejsce przypadło Litwinom (74 medale, w tym 30 złotych i 22 srebrnych), zaś trzecie - Kanadzie (73 medale, z czego 29 złotych i 20 srebrnych).

Igrzyskom towarzyszył V Bieg Śladami Ojca Świętego Jana Pawła II. Zawody rozegrano na Siwej Polanie w Dolinie Chochołowskiej, gdzie 23 czerwca 1983 roku wylądował helikopter z papieżem Polakiem na pokładzie. W tamtejszym schronisku Jan Paweł II spotkał się z ówczesnym przywódcą "Solidarności" Lechem Wałęsą.

W V Biegu wzięło udział ponad 200 osób. Rywalizowali w kilkunastu kategoriach wiekowych - najmłodszy uczestnik miał 6 lat. Najlepszych dekorowali medalami mistrz świata z Lahti Józef Łuszczek i senator Andrzej Person.

Ceremonia zamknięcia, którą uświetnił występ zespołu Krywań, odbyła się również pod Wielką Krokwią. Ostanie słowa należały do zastępcy burmistrza Zakopanego Jan Gąsienicy Walczaka, który wygłosił tradycyjną formułę: "Igrzyska uważam za zamknięte".

Organizatorami igrzysk byli: Stowarzyszenie "Wspólnota Polska", Centralny Ośrodek Sportu w Zakopanem i Urząd Miasta. Projekt zrealizowany został przy wsparciu finansowym Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, a także Ministerstwa Sportu i Turystyki RP oraz Urzędu Województwa Małopolskiego.