Diariusz Senatu RP: spis treści, następna część dokumentu

W drugim dniu posiedzenia Senatu na sali obrad gościli przedstawiciele parlamentu Austrii.

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ochronie przyrody,*

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy - Prawo celne,*

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo celne,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie ustawy o kontroli skarbowej,*

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz ustawy o uruchamianiu środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o wyrobach budowlanych,*

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo budowlane,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich,*

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw,*

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz o zmianie niektórych innych ustaw,*

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o czasie pracy kierowców,*

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia oraz o zmianie ustawy o zmianie ustawy o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych oraz o zmianie niektórych ustaw,*

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Konwencji Nr 161 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej służb medycyny pracy, przyjętej w Genewie dnia 26 czerwca 1985 r.

___________________

Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej przedstawił senator Władysław Mańkut. Jak stwierdził, reprezentowana przez niego komisja, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm ustawy o ochronie przyrody, potwierdziła jej zgodność z prawem Unii Europejskiej.

Senator poinformowała, że rozpatrywana ustawa ma na celu, po pierwsze, zastąpienie ustawy z 16 października 1991 r. o ochronie przyrody, której obowiązujący do dziś kształt został nadany głównie w wyniku nadzwyczaj głębokiej nowelizacji, dokonanej ustawą z 7 grudnia 2000 r. Nowelizacja ta już wtedy spotkała się z jednoznacznie negatywną oceną i uznana została za osłabiającą ochronę przyrody i nieprzynoszącą żadnych sensownych rozwiązań w tej kwestii. Po drugie, rozpatrywana ustawa ma na celu dostosowanie polskich przepisów w dziedzinie ochrony przyrody do wymogów prawa wspólnotowego, wynikającego z trzech dyrektyw: Dyrektywy Rady z 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa, Dyrektywy Rady z 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory, a także Dyrektywy Rady z 29 marca 1999 r. dotyczącej trzymania dzikich zwierząt w ogrodach zoologicznych.

Senator A. Klepacz stwierdziła, że ustawa jest trudna, ponieważ obejmuje bardzo zróżnicowany świat pojęć. Występująca wielość gatunków, układów wielogatunkowych, które wymagają prawnej ochrony, oraz nakładająca się na to potrzeba zapewnienia instrumentów prawnych, administracyjnych i finansowych, zapewniających realizację zadań ochronnych wraz z potrzebą stworzenia spójnego i sprawnego systemu wzmacniającego ochronę przyrody, nie ułatwiały zadania opracowania ustawy, która spełniałaby wszystkie oczekiwania i wychodziła naprzeciw wyzwaniom czasów.

Przewiduje się wydanie do tej ustawy około trzydziestu siedmiu rozporządzeń wykonawczych, które wraz z nią stanowić będą spójny system funkcjonowania ochrony przyrody w naszym kraju. System ten oczywiście wpisywać się będzie w konstytucyjną zasadę zrównoważonego rozwoju. Dlatego podczas prac Komisji Ochrony Środowiska nad ustawą o ochronie przyrody starano się uwzględniać oczekiwania i zrównoważyć wzajemne relacje tych, którzy odpowiadają za stan środowiska, i tych, którzy w tym środowisku żyją, i z tego środowiska korzystają.

Senator A. Klepacz poinformowała, że do komisji napłynęły niezliczone opinie, uwagi oraz propozycje poprawek z wielu organizacji zajmujących się ochroną przyrody, z Państwowej Rady Ochrony Przyrody, z Lasów Państwowych, z parków narodowych, a nawet z Najwyższej Izby Kontroli. Tak duże zainteresowanie tą ustawą jest świadectwem i potwierdzeniem faktu, że zorganizowana i prawnie usankcjonowana ochrona przyrody ma w Polsce długą historię i jest przedmiotem troski wielu pokoleń Polaków, od kilku dziesięcioleci działających w wielu masowych istniejących do dzisiaj organizacjach społecznych.

Senator A. Klepacz poinformowała, że Komisja Ochrony Środowiska zarekomendowała Izbie pięćdziesiąt trzy poprawki, których przyjęcie w znakomity sposób poprawi ustawę sejmową. Następnie senator omówiła proponowane przez komisję zmiany.

W debacie senatorowie Andrzej Anulewicz, Franciszek Bachleda-Księdzularz, Marek Balicki, Tadeusz Bartos, January Bień, Gerard Czaja, Adam Graczyński, Mieczysław Janowski, Krzysztof Jurgiel, A. Klepacz, Anna Kurska, Teresa Liszcz, Włodzimierz Łęcki, W. Mańkut, Grzegorz Niski, Janina Sagatowska, Andrzej Spychalski, Jan Szafraniec i Maria Szyszkowska zgłosili wnioski o charakterze legislacyjnym. Ogółem zaproponowano wprowadzenie 100 poprawek do ustawy o ochronie przyrody.

Uchwała

Rozpatrywane ustawy zostały uchwalone przez Sejm na 71. posiedzeniu, 19 marca 2004 r. Do Senatu zostały przekazane 22 marca. Marszałek 23 marca, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował je do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisje po rozpatrzeniu ustaw przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

W imieniu Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej głos zabrał senator Zbigniew Zychowicz.

Jak poinformował, ustawa - Prawo celne i ustawa - przepisy wprowadzające prawo celne mają na celu wprowadzenie regulacji umożliwiających stosowanie aktów prawnych Unii Europejskiej, kompleksowo regulujących kwestie prawa celnego. Z chwilą rozpoczęcia naszego członkostwa w Unii Europejskiej przepisy naszego kodeksu celnego przestaną obowiązywać, a zacznie obowiązywać prawo zawarte w przedmiotowych ustawach, oparte na prawie wspólnotowym. Prawo to regulowane jest głównie poprzez rozporządzenie rady nr 2913 z 12 października 1992 r. ustanawiające wspólnotowy kodeks celny, liczący aż dwieście pięćdziesiąt trzy artykuły. Rozporządzenie komisji nr 2454/93 z lipca 1993 r., ustanawiające przepisy wykonawcze do wymienionego rozporządzenia, liczy zaś aż dziewięćset piętnaście artykułów. Do tego dochodzi jeszcze dziesięć innych rozporządzeń rady i komisji, na podstawie których powstały przedmiotowe ustawy. Mocą uchwalonych przez Sejm ustaw polska administracja celna od 1 maja br. przyjmie jednolite zasady wspólnotowe dotyczące obrotu towarowego z państwami trzecimi, a także przemieszczania towarów w ramach Wspólnoty. Przepisy prawa celnego obowiązujące we Wspólnocie pozostawiają państwom członkowskim swobodę w uregulowaniu niektórych kwestii w sposób bardziej szczegółowy, dostosowany do struktury administracji celnej w danym państwie członkowskim.

Ustawa - Prawo celne odnosi się do zasad przywozu towarów na obszar Wspólnoty i wywozu z tego obszaru. W poszczególnych jej rozdziałach uregulowano kwestie dotyczące podstawowych założeń, definicji. Zawarto w niej przepisy dotyczące wprowadzania towarów na obszar Wspólnoty i nadawania im przeznaczenia celnego, przepisy te dotyczą również zwolnień celnych, mówi się tam o zasadzie wzajemności, wymienia się akty, na podstawie których powstały. Ustawa reguluje także przepisy, problematykę długu celnego, właściwości organów celnych, struktury, właściwości poszczególnych organów. Ponadto cały jeden dział zawiera regulacje kwestii związanych ze Wspólną Polityką Rolną i obrotem tymi towarami - jest to bardzo istotna sprawa. Ustawa zawiera także kwestie dotyczące ewidencji i statystyki obrotu towarowego w ramach systemu Intrastat.

Jeśli chodzi o przepisy wprowadzające, to zawierają one szereg unormowań, które wynikają z ustawy przyjętej na podstawie aktów prawa wspólnotowego; chodzi między innymi o kodeks, o ustawę regulującą kwestie stosunków wzajemnych między państwem a Kościołem katolickim i innymi Kościołami, o zmiany wprowadzane do kodeksu postępowania cywilnego, do ordynacji podatkowej, do ustawy o postępowaniu egzekucyjnym. Ponadto w ustawie wymienione są delegacje dla ministra finansów, który mocą rozporządzeń ma uszczegółowić te wszystkie kwestie.

Senator Z. Zychowicz podkreślił, że w zgodnej ocenie przedstawicieli służb celnych oraz ludzi znających tę problematykę dogłębnie, rozpatrywane ustawy są bardzo dobrymi aktami prawnymi. W Sejmie pojawiła się tylko jedna kontrowersja - jeden z posłów chciał przeforsować poprawkę, na mocy której agent celny musiałby mieć wyższe wykształcenie. Izba uznała jednak, że średnie wykształcenie wystarczy, tak jak było do tej pory.

Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych przedstawił senator Bogusław Mąsior. Senator podkreślił, że po szczegółowej dyskusji nad ustawami: Prawo celne oraz Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo celne komisja doszła do wniosku, że obie regulacje są bardzo dobrze przygotowane. Spełniają też wymogi i są zgodne z prawodawstwem unijnym, o czym świadczy bardzo pozytywna opinia Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej.

Podczas posiedzenia komisji na pytania senatorów odpowiadał wiceminister finansów i - jak podkreślił senator sprawozdawca - wyjaśnienia te rozwiały wszystkie wątpliwości pytających. Zastanawiano się m.in. nad zapisem w art. 78, dotyczącym tak zwanych zastrzeżeń dla agenta celnego w sprawie możliwości dokonywania zgłoszenia celnego w formie przedstawicielstwa bezpośredniego. Przedstawiciel Krajowej Izby Doradców Podatkowych próbował zasugerować, że uprawnienia do zgłaszania bezpośredniego powinni mieć również doradcy podatkowi, ale wyjaśnienie wiceministra było jednoznaczne i komisja przyjęła je do wiadomości.

Przedstawione propozycje rozpatrzyły dwie komisje senackie. Połączone komisje postanowiły rekomendować Izbie przyjęcie bez poprawek obu rozpatrywanych łącznie ustaw.

Następnie głosowano nad wnioskiem połączonych komisji o przyjęcie bez poprawek ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo celne. Izba 74 głosami, przy 2 wstrzymujących się, poparła ten wniosek i powzięła uchwałę o przyjęciu ustawy bez poprawek.

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 71. posiedzeniu, 19 marca 2004 r. Do Senatu została przekazana 22 marca. Marszałek 23 marca, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej przedstawił senator Bogusław Mąsior. Senator zaznaczył, celem ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie ustawy o kontroli skarbowej jest wypełnienie przez Polskę obowiązku przyjętego w stanowisku negocjacyjnym dotyczącym obszaru "Podatki". Polska zobowiązała się do wdrożenia do krajowego porządku prawnego dyrektywy rady dotyczącej wzajemnej pomocy właściwych władz członkowskich w obszarze podatków bezpośrednich, niektórych podatków akcyzowych oraz opodatkowania składek ubezpieczeniowych.

Ustawa zawiera także dodatkowe propozycje zmian w ustawie o kontroli skarbowej, które nie są bezpośrednio związane z transpozycją dyrektywy, ale mają charakter dostosowawczy. Ich wprowadzenie w obliczu naszego wejścia do Unii Europejskiej staje się niezbędne, dlatego też w ustawie zawarte są regulacje umożliwiające przekazywanie planów kontroli skarbowej w zakresie środków pochodzących z Unii Europejskiej i akt kontroli dotyczących środków własnych oraz regulacja umożliwiająca wymianę na zasadach wzajemności informacji w zakresie wyników kontroli prowadzonych przez odpowiednie służby państw członkowskich oraz Rzeczypospolitej Polskiej. Brak rozwiązań, które wprowadza się w ustawie, naraziłby Polskę na wstrzymanie pomocy pochodzącej z funduszy ISPA, Phare oraz SAPARD.

W imieniu komisji senator sprawozdawca wniósł o przyjęcie omawianej ustawy bez poprawek.

Sprawozdawca Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych senator Władysław Mańkut zaznaczył, iż ustawa określa ogólne zasady wymiany informacji podatkowej z innymi państwami oraz szczegółowe zasady wymiany informacji podatkowych z państwami członkowskimi Unii Europejskiej. Udzielanie informacji państwom członkowskim Unii będzie następowało na wniosek oraz z urzędu. W zakresie wymiany informacji z ramienia polskich władz podatkowych właściwy będzie minister finansów bądź jego upoważniony przedstawiciel.

W imieniu Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych senator W. Mańkut wniósł o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 70. posiedzeniu, 12 marca 2004 r. Do Senatu została skierowana 15 marca. Marszałek 16 marca, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Senator sprawozdawca podkreślił, że założeniem nowelizacji jest objęcie ramami polskiego systemu finansów publicznych wszystkich kategorii środków unijnych. Właśnie dlatego w nowelizacji ustawy wprowadza się pojęcie "środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej" na określenie zarówno środków do tej pory otrzymywanych w ramach programów przedakcesyjnych, jak też i tych, które będziemy otrzymywać jako członek Unii Europejskiej, łącznie ze środkami na realizację zadań Wspólnej Polityki Rolnej.

Wśród środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej wyróżniono trzy podstawowe kategorie środków: środki przeznaczone na realizację programów przedakcesyjnych - dotychczas realizowane programy Phare, ISPA i SAPARD; środki pochodzące z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności - ze środków funduszy strukturalnych realizowane będą Sektorowy Program Operacyjny "Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw", Sektorowy Program Operacyjny "Rozwój zasobów ludzkich", Sektorowy Program Operacyjny "Transport", Sektorowy Program Operacyjny "Rybołówstwo i przetwórstwo ryb", Sektorowy Program Operacyjny "Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich", Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego, Program Operacyjny "Pomoc techniczna", Inicjatywa Wspólnotowa Interreg, a ze środków Funduszu Spójności realizowane będą projekty transportowe i w dziedzinie ochrony środowiska; środki Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnych "Sekcja Gwarancji".

Senator przypomniał, że pierwsze zapisy dotyczące środków pochodzących z Unii Europejskiej, określonych mianem środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, niepodlegających zwrotowi, pojawiły się w ustawie o finansach publicznych w roku 1998. Następne, dotyczące funduszów strukturalnych i Funduszu Spójności - w roku 2002. Ta zmiana ustawy była związana z wymogiem stworzenia w ramach prawnych możliwości przyjęcia tej kategorii środków, wymogiem, którego spełnienie było konieczne do zamknięcia negocjacji z Unią Europejską w dziedzinie polityki regionalnej. Kolejna zmiana ustawy o finansach publicznych dotyczyła środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej, czyli środków na realizację zadań Wspólnej Polityki Rolnej. W obecnej nowelizacji łączy się wszystkie te kategorie środków w jedną grupę środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej.

Jako kolejną istotną kwestię, która została uregulowana w rozpatrywanej ustawie, senator sprawozdawca wskazał szczegółowe, w stosunku do obowiązującej ustawy, określenie zapisów regulujących zasady udzielania i zwrotu prefinansowania. Prefinansowanie to pożyczka, którą jednostka sektora finansów publicznych będzie mogła otrzymać z budżetu państwa, aby móc zrealizować projekt bądź jego część i  następnie uzyskać refundację ze środków funduszy strukturalnych. Jednostki sektora finansów publicznych, takie jak ministerstwa, urzędy centralne, urzędy wojewódzkie, agencje, będą starać się o uzyskanie środków z funduszy strukturalnych na realizację swoich projektów. Tym jednostkom trzeba zapewnić możliwość uzyskania środków na sfinansowanie kosztów realizacji projektów w celu otrzymania refundacji tych poniesionych wydatków ze środków funduszy strukturalnych. Temu celowi służy właśnie mechanizm prefinansowania. Jest to swego rodzaju finansowanie pomostowe. Senator zaznaczył, że zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej już od 1 stycznia bieżącego roku Polska może ponosić wydatki, które następnie będą mogły zostać zaliczone jako kwalifikowane i  zwrócone ze środków funduszy strukturalnych.

Wszystkie propozycje zmian w ustawie rozpatrzyła komisja senacka. Komisja poparła 18 spośród 20 zgłoszonych ogółem poprawek.

Uchwała

Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej przedstawił senator Władysław Mańkut. Senator przypomniał, że uchwalona przez Sejm ustawa o wyrobach budowlanych jest przedłożeniem rządowym. Wskazał też, że w sposób jednolity i kompleksowy reguluje ona sprawy wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych oraz nadzór nad rynkiem tych wyrobów, w celu dostosowania prawa polskiego do dyrektywy Rady.

Jak stwierdził senator sprawozdawca, ustawa precyzyjnie rozgranicza zakres regulacji ustawy o systemie oceny zgodności oraz nowej ustawy o wyrobach budowlanych. Pierwsza z nich dotyczy dopuszczenia do obrotu wyrobów, z wyjątkiem wyrobów budowlanych, na zasadach europejskiego systemu zgodności. Rozpatrywana ustawa zawiera zaś regulację dotyczącą zasad wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych na podstawie systemu europejskiego i krajowego. Ustawa wprowadza procedury kontrolne i administracyjne dotyczące nadzoru nad rynkiem wyrobów budowlanych. Ponadto określa organy wyspecjalizowane nadzoru budowlanego, to jest głównego inspektora i inspektorów wojewódzkich odpowiedzialnych za zgodność wyrobów budowlanych z normami europejskimi i krajowymi.

W ustawie wskazano kryteria, od których spełnienia uzależnia się wprowadzenie wyrobu budowlanego do obrotu, określono metody stosowane przy dokonywaniu oceny zgodności i zasady udzielania aprobaty technicznej dla takich wyrobów.

Ustawa reguluje przebieg postępowania administracyjnego prowadzonego przez odpowiednie organy kontrolne oraz zawiera katalog wykroczeń polegających na wprowadzaniu wyrobów budowlanych do obrotu wbrew jej przepisom

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej po rozpatrzeniu ustawy o wyrobach budowlanych uchwaloną przez Sejm RP 12 marca br. postanowiła zaproponować Izbie wprowadzenie do niej 6 poprawek.

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Skarbu Państwa i Infrastruktury postanowiła zaproponować Izbie wprowadzenie do ustawy 6 poprawek, zbieżnych z poprawkami Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej.

Uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 70. posiedzeniu, 12 marca 2004 r. Do Senatu została przekazana 15 marca, a 16 marca marszałek, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Senator poinformował, że Komisja Skarbu Państwa i Infrastruktury rozpatrzyła ustawę na swym posiedzeniu 25 marca. Sejm wniósł w nowelizowanej ustawie 60 zmian. Są to zmiany różnej wagi, w tym także uściślające i niewymagające komentarzy. Zmiany te też dostosowują ustawę - Prawo budowlane do prawa Unii Europejskiej. Inne, na przykład art. 3, uściślają niektóre pojęcia, w tym definicję budowli, która była różnie interpretowana przez stosujących tę ustawę.

Wnioski o charakterze legislacyjnym złożyli też senatorowie Mieczysław Janowski i Sergiusz Plewa.

Uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 70. posiedzeniu, 12 marca 2004 r. Do Senatu została skierowana 15 marca. Marszałek 16 marca, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Janusz Konieczny. Senator zaznaczył, że nowelizacja ustawy jest projektem rządowym. Jej celem jest zmiana przepisu umożliwiającego wprowadzenie w czasie stanu wojennego zarządu komisarycznego dla przedsiębiorców, przedmiotem działalności których jest wytwarzanie wyrobów lub świadczenie usług o szczególnym znaczeniu dla bezpieczeństwa lub obronności państwa. Jest to konieczne z uwagi na trudności z ewentualnym stosowaniem tego przepisu, gdyż ustawa nie definiuje zarządu komisarycznego, tylko odsyła w tym zakresie do odrębnych przepisów. Jak wyjaśnił senator sprawozdawca, problem polega na tym, że w odrębnych przepisach przewidziano zupełnie inne przesłanki ustanowienia zarządu komisarycznego niż wynikające z wprowadzenia stanu wojennego, a ponadto ustawa o stanie wojennym nie zawiera klauzuli dotyczącej odpowiedniego stosowania odrębnych przepisów.

Podstawową zmianę stanowi dodany art. 25a, który mówi, że celem ustanowienia zarządu komisarycznego jest zapewnienie skuteczności wytwarzania wyrobów lub świadczenia usług o szczególnym znaczeniu dla bezpieczeństwa lub obronności państwa. Wskazano w nim organy, w których kompetencjach leży powołanie i odwołanie zarządcy komisarycznego - są to organy administracji rządowej różne dla różnych podmiotów, wymienione w przepisie - określono wymogi, jakie musi spełniać kandydat na zarządcę komisarycznego, i zasady ponoszenia kosztów sprawowania zarządu, a także uregulowano prawa i obowiązki zarządcy komisarycznego oraz przedsiębiorcy.

Senator J. Konieczny podkreślił, że obowiązujące w naszym kraju przepisy dotyczące powołania zarządu komisarycznego odnoszą się do sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstw, a nie do stanu zagrożenia państwa i potrzeb jego obronności. Dotyczy to ustawy o przedsiębiorstwach państwowych, ustawy - Prawo bankowe, czy też ustawy o samorządzie gminnym. W nowelizowanej ustawie stwarza się szczególny przepis, umożliwiający ustanowienie zarządu komisarycznego w przedsiębiorstwach, które z punktu widzenia ekonomicznego tego nie wymagają. W ustawie doprecyzowano kompetencje zarządcy komisarycznego, które ograniczono jedynie do tego, co jest jego zasadniczym obowiązkiem, a więc do troski o dostawę produktów i świadczenie usług na potrzeby bezpieczeństwa i obronności.

Senator poinformował, że projekt ustawy konsultowano z Polską Izbą Producentów na rzecz Obronności Kraju, która nie zgłosiła do niego uwag. Wskazał też, iż wejście w życie ustawy nie spowoduje dodatkowych skutków finansowych dla budżetu państwa.

W imieniu Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego senator J. Konieczny wniósł o przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej.

Sprawozdanie przedstawił senator Wiesław Pietrzak. Senator przypomniał, że ustawa, którą parlament po raz kolejny nowelizuje, została uchwalona w 1995 r. Była próbą realizacji żołnierskiego prawa do kwatery w warunkach gospodarki rynkowej. Przyjęte w ustawie rozwiązania nie przyniosły jednak oczekiwanych skutków. Liczba żołnierzy, wraz z rodzinami, oczekujących na lokale mieszkalne wynosi bowiem około osiemnastu tysięcy.

W opinii senatora sprawozdawcy, rozpatrywana ustawa stwarza realną szansę na uwiarygodnienie realizacji żołnierskiego prawa do lokalu mieszkalnego. Dotychczas obowiązująca ustawa była zbyt kosztowna dla budżetu państwa, a dodatkowo nieefektywna. Dlatego też istotne było poszukiwanie możliwości obniżenia poziomu finansowania z budżetu państwa zadań z zakresu mieszkalnictwa wojskowego przy jednoczesnym zapewnieniu mieszkań dla żołnierzy służby stałej. Ważne było również, by w ustawie tej zostały zagwarantowane prawa nabyte, i dlatego żołnierze obecnie pełniący służbę i posiadający kwaterę mają prawo wyboru albo starego wariantu, albo nowego.

Jak stwierdził senator, ta istotna, bo w sposób zasadniczy zmieniająca gospodarowanie zasobami mieszkaniowymi przeznaczonymi na potrzeby wojska, nowelizacja powinna wypełnić następujące zadania.

Po drugie, powinna zapewnić pełną możliwość dysponowania lokalami mieszkalnymi będącymi w zasobach Wojskowej Agencji Mieszkaniowej; będą one przydzielane żołnierzom na czas pełnienia służby w określonym garnizonie, a po zakończeniu służby żołnierza mieszkanie ponownie będzie przekazywane do Wojskowej Agencji Mieszkaniowej lub jej spadkobiercy, przewiduje się bowiem zmianę zasad funkcjonowania tej agencji, a nawet jej likwidację.

Po trzecie, powinna stworzyć mechanizmy i warunki do uzyskania przez żołnierza godnego mieszkania po zakończeniu zawodowej służby wojskowej dzięki wypłacie w dniu zwolnienia żołnierza ze służby odprawy mieszkaniowej jako pomocy państwa albo dzięki przydzieleniu lokalu zamiennego, jeżeli Wojskowa Agencja Mieszkaniowa zaproponuje żołnierzowi takie rozwiązanie w dniu zwolnienia ze służby i taka propozycja zostanie przez niego przyjęta. W wypadku śmierci żołnierza zawodowego ma to również zastosowanie do pozostałych po nim najbliższych.

Po czwarte, dzięki zmianie struktury organizacyjnej Wojskowej Agencji Mieszkaniowej z trójstopniowej na dwustopniową oraz przekazaniu na rzecz gmin nieruchomości gruntowych, budynków i lokali oraz związanej z nimi infrastruktury, nieprzeznaczonych na zakwaterowanie sił zbrojnych docelowo powinno dojść do obniżenia kosztów funkcjonowania systemu zakwaterowania sił zbrojnych. Jak stwierdził senator sprawozdawca, komisja zna ten problem, odbyła specjalne posiedzenie poświęcone funkcjonowaniu Wojskowej Agencji Mieszkaniowej i jest jej wiadomo, że Wojskowa Agencja Mieszkaniowa w ciągu ostatnich dwóch lat wybudowała bardzo dużo mieszkań, a jednocześnie zmieniła i nadal zmienia struktury i obniża koszty swojego własnego funkcjonowania.

Senator W. Pietrzak wskazał ponadto, że w przyjętej przez Sejm ustawie znalazły się zapisy regulujące uprawnienia do zakwaterowania ustanowione mocą ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych korpusu szeregowych zawodowych, który został powołany w tej ustawie. Zmiana ta została opracowana w trakcie prac komisji sejmowej nad ustawą w ślad za zmianą ustawową w strukturze korpusów. W przyjętym przez Sejm rozwiązaniu zaproponowano dla korpusu szeregowych i korpusu podoficerów zawodowych zakwaterowanie we wspólnych kwaterach stałych. Dość szczególnym rozwiązaniem są regulacje pozwalające na realizację prawa żołnierzy do zakwaterowania w ramach Wojskowego Towarzystwa Budownictwa Społecznego.

Senator sprawozdawca poinformował, że w posiedzeniu komisji, które odbyło się 25 marca, wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej, Wojskowej Agencji Mieszkaniowej, przedstawiciele Ministerstwa Finansów, Biura Bezpieczeństwa Narodowego oraz reprezentanci środowiska wojskowego, przede wszystkim stowarzyszeń byłych żołnierzy zawodowych, z którymi i wcześniej, i podczas posiedzenia ustawa była konsultowana, i środowisko to zna przyjęte stanowisko.

Uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 71. posiedzeniu, 19 marca 2004 r. Do Senatu została przekazana 22 marca. Marszałek 23 marca, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawił senator Andrzej Anulewicz. Senator przypomniał, że rozpatrywana ustawa jest projektem rządowym. Ma ona na celu wydłużenie z dwunastu do dwudziestu czterech miesięcy okresu stosowania dopłat z budżetu państwa do oprocentowania, czyli w praktyce również wydłużenie okresu spłaty kredytów zaciągniętych od 1 lipca 2003 r. do 30 kwietnia 2004 r. przez producentów rolnych na zakup rzeczowych środków obrotowych do produkcji rolnej lub do produkcji żywności metodami ekologicznymi i przystosowania gospodarstw rolnych do tej produkcji, a także na postęp biologiczny w rolnictwie.

Senator sprawozdawca poinformował, że zdaniem komisji, ustawa jest korzystna dla banków, ponieważ gwarantuje dopłatę, a przede wszystkim dla rolników, gdyż wydłuża okres spłaty zaciągniętego kredytu. Dlatego komisja jednogłośnie postanowiła zarekomendować Izbie przyjęcie ustawy bez poprawek.

W ocenie komisji, wydłużenie z dwunastu do dwudziestu czterech miesięcy okresu stosowania dopłat jest nie tylko uzasadnione, ale również niezbędne. Przesądza o tym najważniejszy fakt: realizacja pomocy dla rolników ze środków Unii Europejskiej w ramach płatności obszarowych rozpocznie się dopiero od grudnia br. Równocześnie będzie jednak miało miejsce ograniczanie innych stosowanych dotychczas form pomocy, na przykład interwencyjnego skupu zbóż. Przyjęte w ustawie Sejmu rozwiązanie ma więc zapobiec pogorszeniu się trudnej sytuacji finansowej rolników. Rozwiązanie to zmniejszy także obciążenia finansowe producentów rolnych z tytułu kumulacji spłat innych kredytów lub przypadających na okres drugiego półrocza zobowiązań podatkowych.

Diariusz Senatu RP: spis treści, następna część dokumentu