U C H W A Ł A

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia 1 kwietnia 2004 r.

w sprawie ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych

oraz ustawy o uruchamianiu środków pochodzących z Sekcji Gwarancji

Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 12 marca 2004 r. ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz ustawy o uruchamianiu środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)

w art. 1 w pkt 5:

a) w art. 30g ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, warunki, jakie powinna spełniać jednostka sektora finansów publicznych, aby otrzymać środki, o których mowa w ust. 1, uwzględniając zróżnicowanie form organizacyjno-prawnych i sytuację finansową tych jednostek, możliwości budżetu państwa a ponadto, w odniesieniu do jednostek samorządu terytorialnego, kwotę dochodów na jednego mieszkańca i stan ich wyposażenia w obiekty infrastrukturalne.",

b) w art. 30i w ust. 3 wyrazy "właściwymi ministrami" zastępuje się wyrazami "ministrem odpowiedzialnym za zarządzanie programem lub projektem finansowanym z udziałem środków, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 2, zwanym dalej "właściwym ministrem",";

2)

w art. 1 w pkt 5, w art. 30g ust. 5 otrzymuje brzmienie:

"5. Pożyczki, o których mowa w ust. 4, udzielane państwowym jednostkom budżetowym, samorządom województw na zadania z zakresu zwalczania bezrobocia realizowane przez wojewódzkie urzędy pracy oraz agencjom płatniczym nie są oprocentowane.";

3)

w art. 1 w pkt 5, art. 30h otrzymuje brzmienie:

"Art. 30h. 1. Jednostka sektora finansów publicznych, która otrzyma z budżetu państwa środki na prefinansowanie, jest obowiązana do otwarcia w Banku Gospodarstwa Krajowego rachunku bankowego do obsługi finansowej realizowanego projektu, z zastrzeżeniem ust. 2-4.

2. Państwowa jednostka budżetowa oraz państwowa osoba prawna działająca w formie agencji, która otrzyma z budżetu państwa środki na prefinansowanie, może otworzyć w Narodowym Banku Polskim rachunek bankowy do obsługi finansowej realizowanego projektu.

3. Jednostka samorządu terytorialnego, która otrzyma z budżetu państwa środki na prefinansowanie, może otworzyć odrębny rachunek bankowy do obsługi finansowej realizowanego projektu w banku prowadzącym obsługę budżetu tej jednostki.

4. Agencja płatnicza, które otrzyma z budżetu państwa środki na prefinansowanie zadań Wspólnej Polityki Rolnej, jest obowiązana do otwarcia w Narodowym Banku Polskim rachunku bankowego do obsługi finansowej tych zadań.";

4)

w art. 1 w pkt 5, w art. 30i w ust. 2 po wyrazach "Unii Europejskiej," dodaje się wyrazy "z przyczyn zależnych od jednostki sektora finansów publicznych,";

5)

w art. 1 w pkt 5, w art. 30i w ust. 3 dodaje się pkt 7 w brzmieniu:

"7) wysokość oprocentowania, nie wyższą niż rentowność 52-tygodniowych bonów skarbowych";

6)

w art. 1 w pkt 5, w art. 30k w ust. 5 wyrazy "agencją lub" zastępuje się wyrazami "państwową osobą prawną działającą w formie agencji lub";

7)

w art. 1 w pkt 6 w lit. a, w pkt 4 wyrazy "art. 3 ust. 3 pkt 1" zastępuje się wyrazami "art. 3 ust. 1 pkt 2a i ust. 3 pkt 1";

8)

w art. 1 w pkt 6 w lit. b:

  1. w zdaniu wstępnym wyrazy "pkt 6" zastępuje się wyrazami "pkt 6 i 7",
  2. w pkt 6 kropkę na końcu zastępuje się średnikiem oraz dodaje się pkt 7 w brzmieniu:

"7) wykaz wieloletnich limitów zobowiązań w kolejnych latach realizacji Narodowego Planu Rozwoju oraz wykaz wieloletnich limitów wydatków w kolejnych latach realizacji Narodowego Planu Rozwoju.";

9)

w art. 1 w pkt 12, w pkt 4 po wyrazach "dawcą środków" dodaje się wyrazy ", a dla projektów realizowanych ze środków, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 2, pochodzących z Funduszu Spójności - od dnia otrzymania przez Komisję Europejską wniosku o dofinansowanie projektu spełniającego wymogi określone w odrębnych przepisach";

10)

w art. 1 w pkt 14, w art. 93 w ust. 7 po wyrazach "z wyłączeniem" dodaje się wyrazy "dotacji przedmiotowych oraz";

11)

w art. 1 w pkt 15, w art. 93a w ust. 1 po wyrazie "organ" dodaje się wyrazy "lub inny dysponent części budżetowej";

12)

w art. 1 w pkt 17, w art. 114 w ust. 2 skreśla się wyrazy ", z zastrzeżeniem ust. 3";

13)

w art. 1 dodaje się pkt 19 w brzmieniu:

"19) po art. 129 dodaje się art. 129a w brzmieniu:

"Art. 129a. Przepisy art. 93 i art. 93a stosuje się odpowiednio do dotacji udzielonych z budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Decyzję w sprawie zwrotu dotacji wydaje wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta lub marszałek województwa. Organem odwoławczym od decyzji jest właściwe miejscowo samorządowe kolegium odwoławcze.".";

14)

w art. 2 w pkt 3, w art. 30a wyrazy "art. 3 ust. 3 pkt 1, 2 i 4" zastępuje się wyrazami "art. 3 ust. 1 pkt 2a i ust. 3 pkt 1, 2 i 4";

15)

w art. 2 w pkt 10, pkt 18 otrzymuje brzmienie:

"18) w art. 138 w ust. 1 dodaje się pkt 19 w brzmieniu:

"19) przyznaniu lub przekazaniu środków na realizację zadań Wspólnej Polityki Rolnej bez zachowania procedur obowiązujących przy uruchamianiu tych środków.".";

16)

dodaje się art. 2a w brzmieniu:

"Art. 2a. Wszczęte przed dniem ogłoszenia ustawy sprawy dotyczące zwrotu dotacji, rozpatrywane przez naczelnika urzędu skarbowego, inspektora kontroli skarbowej oraz przez organy odwoławcze, prowadzą w dalszym ciągu te organy aż do zakończenia postępowania. Właściwość organu odwoławczego określają odrębne przepisy.";

17)

dodaje się art. 2b w brzmieniu:

"Art. 2b. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 13 ust. 3 i 4 ustawy, o której mowa w art. 1, zachowują moc do dnia wejścia w życie nowych przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych upoważnień w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2004 r.";

18)

w art. 3 wyrazy "art. 2" zastępuje się wyrazami "art. 2 i 2a".

WICEMARSZAŁEK SENATU

Jolanta DANIELAK


U Z A S A D N I E N I E

Senat wprowadził 18 poprawek do ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz ustawy o uruchamianiu środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej.

Poprawka nr 1 dotyczy przepisu, zgodnie z którym minister odpowiedzialny za zarządzanie programem może określić i podać do publicznej wiadomości w formie obwieszczenia warunki, jakie powinna spełniać jednostka sektora finansów publicznych, aby otrzymać środki na prefinansowanie programu. Przepis ten wzbudził wątpliwości Senatu związane z charakterem materii przekazanej do określenia w obwieszczeniu ministra. Tego rodzaju sprawy (dotyczące m.in. jednostek samorządu terytorialnego) powinny być uregulowane w ustawie albo w rozporządzeniu na podstawie zawartego w ustawie upoważnienia, określającego organ właściwy do wydania rozporządzenia, zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści rozporządzenia. Konstytucja nie zna źródła powszechnie obowiązującego prawa w postaci obwieszczenia ministra (art. 87 ust. 1 i art. 92 ust. 1 Konstytucji). W myśl poprawki Senatu kwestie te będą uregulowane w rozporządzeniu Rady Ministrów na podstawie zawartego w ustawie upoważnienia.

Zgodnie z poprawką nr 2 nieoprocentowane będą pożyczki na prefinansowanie udzielane wyłącznie państwowym jednostkom budżetowym, samorządom województw na zadania z zakresu zwalczania bezrobocia oraz agencjom płatniczym. Senat podzielił pogląd, iż nie znajduje uzasadnienia ekonomicznego udzielanie pożyczek nieoprocentowanych wszystkim jednostkom samorządu terytorialnego oraz państwowym osobom prawnym działającym w formie agencji. Nieoprocentowane pożyczki mają na celu umożliwienie pozyskania środków przez te podmioty, które nie uzyskałyby ich na ogólnodostępnym rynku finansowym.

Poprawka nr 3 umożliwia państwowym jednostkom budżetowym i państwowym osobom prawnym działającym w formie agencji, które otrzymają środki na prefinansowanie, otwarcie rachunku bankowego do obsługi realizowanego projektu w Narodowym Banku Polskim. Obowiązek usytuowania rachunku projektu w Banku Gospodarstwa Krajowego, biorąc pod uwagę zasadę refundacji stosowaną przy realizacji programów z funduszy strukturalnych, nie jest racjonalny i pociąga za sobą dodatkowe obciążenia dla realizujących projekty.

W myśl poprawki nr 4 w przypadku niewpłynięcia środków z budżetu Unii Europejskiej z przyczyn zależnych od jednostki sektora finansów publiczych, zwrot pożyczki następuje ze środków własnych tej jednostki. Senat stanął na stanowisku, iż nie należy obciążać danej jednostki koniecznością zwrotu pożyczki w sytuacji wystąpienia opóźnień w przekazywaniu środków ze strony Komisji Europejskiej.

Poprawka nr 5 zobowiązuje Ministra Finansów do uwzględnienia w rozporządzeniu wysokości oprocentowania pożyczek na prefinansowanie, ograniczając maksymalną wysokość tego oprocentowania do rentowności 52-tygodniowych bonów skarbowych.

Poprawka nr 6 ujednolica terminologię ustawy.

Poprawka nr 7 wynika z tego, iż uchwalonym przez Sejm brzmieniu przepisu art. 61 ust. 4 pkt 4 ustawy o finansach publicznych brakuje wskazania, iż ustawa budżetowa zawiera także zestawienie programów i projektów realizowanych ze środków pochodzących ze źródeł zagranicznych - innych niż budżet UE. Spowodowałoby to brak możliwości umieszczenia w ustawie budżetowej zestawienia takiego, jak w załączniku nr 7 do ustawy budżetowej na rok 2004.

Poprawka nr 8 uzupełnia jeden z przepisów ustawy o finansach publicznych o wskazanie, iż ustawa budżetowa zawiera także wykaz wieloletnich limitów zobowiązań i limitów wydatków w kolejnych latach realizacji Narodowego Planu Rozwoju.

Poprawka nr 9 doprecyzowuje jedną z zasad gospodarki finansowej określającą dzień, od którego jest możliwe dokonywanie wydatków na współfinansowanie programów i projektów realizowanych ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej i innych źródeł zagranicznych.

Poprawka nr 10 wyłącza obowiązywanie zasady, zgodnie z którą wykorzystanie dotacji niezgodnie z przeznaczeniem wyklucza prawo otrzymania dotacji przez kolejne 3 lata, w odniesieniu do dotacji przedmiotowych.

Poprawka nr 11 dotyczy przepisu określającego obowiązki organu, który udzielił dotacji, w przypadku niedokonania zwrotu dotacji wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem w terminie, rozszerzając jego zakres podmiotowy na innego dysponenta części budżetowej, który udzielił dotacji.

Poprawka nr 12 ma charakter doprecyzowujący.

Poprawka nr 13 zmierza do tego, aby przepisy regulujące sposób rozliczania dotacji z budżetu państwa były stosowane do dotacji udzielonych z budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

Poprawka nr 14 wynika z tego, iż w uchwalonym przez Sejm brzmieniu przepisu art. 30a ustawy o finansach publicznych brakuje informacji o objęciu zasadami rozliczania określonymi dla dotacji z budżetu państwa wydatkowania środków pochodzących ze źródeł zagranicznych - innych niż budżet UE. W brzmieniu ustawy o finansach publicznych obecnie obowiązującym ta grupa środków jest objęta tymi zasadami.

Poprawka nr 15 usuwa zmianę przepisu art. 138 ust. 1 pkt 18 ustawy o finansach publicznych. W zmienianym przepisie art. 138 ust. 1 pkt 18 błędnie odsyła się do art. 30g (w którym nie ma mowy o procedurach dotyczących środków UE) oraz także błędnie i niepotrzebnie rozszerza się brzmienie tego punktu (w sposób nieadekwatny do zdania wstępnego w art. 138 ust. 1). Po wyeliminowaniu tych błędów staje się zbędna zmiana treści tego punktu.

Poprawki nr 16 i 18 dodają do nowelizacji przepis przejściowy określający właściwość organów w sprawach dotyczących zwrotu dotacji.

Poprawka nr 17 dodaje do nowelizacji przepis przejściowy zachowujący czasowo w mocy przepisy dotychczasowego rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów.