Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment


68. posiedzenie Senatu

W dniach 10, 11 i 12 sierpnia 2004 r. odbyło się 68. posiedzenie Senatu. Obradom przewodniczyli marszałek Longin Pastusiak oraz wicemarszałkowie - Jolanta Danielak, Ryszard Jarzembowski i Kazimierz Kutz. Na sekretarzy posiedzenia wyznaczono senatorów Krzysztofa Szydłowskiego i Alicję Stradomską; listę mówców prowadziła senator A. Stradomska.

Zatwierdzony przez Izbę porządek posiedzenia obejmował:

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o adwokaturze, ustawy o radcach prawnych, ustawy - Prawo o notariacie oraz ustawy o komornikach sądowych i egzekucji,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach*,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kosmetykach**,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz o zmianie ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie**,

- drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości.

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego oraz ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o wypowiedzeniu Konwencji o przyszłej wielostronnej współpracy w rybołówstwie na Północno-Wschodnim Atlantyku, sporządzonej w Londynie dnia 18 listopada 1980 r.,

- informacja dla Sejmu i Senatu o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej w maju i czerwcu 2004 roku (od dnia przystąpienia RP do UE do końca Prezydencji Irlandzkiej),

- drugie czytanie projektu uchwały w sprawie niezbędnych działań mających na celu przygotowanie Polski do integracji europejskiej w obszarze wspierania oraz wykorzystania prac naukowo-badawczych i wdrożeniowych w gospodarce,

- zmiany w składzie komisji senackich.

__________________________

* Ustawa zawiera przepisy dostosowujące polskie prawodawstwo do prawa Unii Europejskiej.

** Ustawa zawiera przepisy mające na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej.

Senat uchwalił poprawki do ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Ustawa została uchwalona przez Sejm 30 lipca 2004 r. Do Senatu została przekazana 2 sierpnia. Zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu marszałek skierował ją do Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawiła je senator Krystyna Sienkiewicz. Senator przypomniała, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego z  7 stycznia 2004 r. spowodował konieczność pilnego uchwalenia nowej ustawy, która umożliwi przekazywanie środków publicznych na finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej dla osób uprawnionych od 1 stycznia 2005 r. Zgodnie bowiem z decyzją Trybunału Konstytucyjnego obecne przepisy obowiązują do 31 grudnia br.

Senator sprawozdawca zaznaczyła, że ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych była projektem rządowym przygotowywanym przez trzech kolejnych ministrów. Rząd pracował nad projektem nieco ponad pół roku, sejmowa Komisja Zdrowia - około miesiąca, a senacka komisja miała na rozpatrzenie ustawy mniej więcej dwadzieścia godzin.

Senator K. Sienkiewicz podkreśliła, że senatorowie z Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia potraktowali tę ustawę jako pierwszy etap porządkowania ochrony zdrowia i udzielili poparcia ministrowi, uznając, iż regulacja ta stanowi pierwszy etap, a nie rozwiązanie problemu.

Senatorowie podzielili też wyrażony przez eksperta komisji prof. Katarzynę Tymowską pogląd, iż ustawa ta daje dobre podstawy do zarządzania środkami publicznymi przeznaczonymi dla ochrony zdrowia w roku 2005, precyzyjnie określa zasady gospodarki finansowej funduszu i kontraktowanie świadczeń, a więc w sumie daje podstawy do dobrego, sprawnego i efektywnego zarządzania środkami Narodowego Funduszu Zdrowia.

Zgodnie z zapisami ustawy gospodarka finansowa funduszu zostaje ukierunkowana na zapewnienie uprawnionym szerokiego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej. Utworzono też negatywną listę świadczeń, których nie będzie finansował Narodowy Fundusz Zdrowia ze środków publicznych. Opisano sposób tworzenia i kontrolowania kolejki do świadczeń. Zostały uporządkowane ceny urzędowe na leki nabywane przez szpitale w celu racjonalniejszego wydatkowania środków publicznych i obniżenia cen tych leków. Wprowadzono zasadę porozumiewania się, dialogu i współpracy między organami funduszu, ministrem zdrowia i świadczeniodawcami. Uporządkowano też sprawę leczenia za granicą.

Senator sprawozdawca podkreśliła, że omawiana ustawa to tylko niezbędne minimum przepisów umożliwiających zakontraktowanie świadczeń na rok przyszły i wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego. To stabilizacja i podstawa prawna przekazywania środków, ale także decentralizacja systemu i zupełnie nowa jakość wydawania publicznych pieniędzy.

Senator K. Sienkiewicz poinformowała, że komisja postanowiła rekomendować Izbie 145 poprawek do ustawy.

Liczne poprawki zaproponowały także mniejszości komisji.

Dalsze poprawki do ustawy zgłosili senatorowie podczas dyskusji.

Wszystkie propozycje zmian w ustawie rozpatrzyła komisja senacka podczas przerwy w obradach. Komisja poparła 122 spośród 203 zgłoszonych ogółem poprawek.

Poprawki poddano pod głosowanie, po czym Izba 61 głosami, przy 19 przeciw i 3 wstrzymujących się, podjęła uchwałę:

Uchwała

Poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego

Ustawa została uchwalona przez Sejm na 79. posiedzeniu, 16 lipca 2004 r., i tego samego dnia przekazana do Senatu. Marszałek 19 lipca, zgodnie z Regulaminem Senatu, skierował ją do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności, a 28 lipca - do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Ustawodawstwa i Praworządności przedstawiła senator Ewa Serocka. Senator zaznaczyła, że rozpatrywana ustawa powstała w wyniku połączenia projektów rządowego i senackiego. Wskazała też, że jest ona wynikiem kompromisu między dwoma sprzecznymi interesami, które zderzają się w postępowaniu egzekucyjnym - interesem wierzyciela egzekwującego swoje roszczenie, zasądzone wyrokiem wydanym w imieniu państwa polskiego, oraz interesem dłużnika, który nie godzi się z tym zasądzonym roszczeniem i egzekucji poddać się nie chce.

Senator podkreśliła, że zmiany zawarte w ustawie dotyczą kilku bardzo istotnych kwestii, takich jak pobieranie opłat egzekucyjnych, a raczej ich racjonalizacja, czyli zmniejszanie, powoływanie komorników, wyznaczanie zastępców komorników, tworzenie rewirów, odpowiedzialność komornika i jego zastępcy. W ustawie rozszerzono kompetencję prezesa sądu apelacyjnego w zakresie tworzenia i znoszenia rewirów komorniczych oraz zwiększono uprawnienia ministra sprawiedliwości w kwestii sprawowania nadzoru nad tworzeniem nowych rewirów oraz siedzibami kancelarii komorniczych. Nowością jest wprowadzenie jawności w zakresie wolnych rewirów, co ułatwia wszystkim zainteresowanym ubieganie się o stanowisko komornika oraz przyśpiesza procedurę. Wprowadzono również możliwość zmiany rewiru przez komornika, czego nie było do tej pory. Ustanowiono również, że kancelaria komornicza może funkcjonować, mimo iż komornika odwołano. Nowością jest także obowiązek ponoszenia odpowiedzialności przez Skarb Państwa solidarnie z komornikiem za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności komorniczych. W ustawie po raz pierwszy zdefiniowano status komornika, który nie jest przedsiębiorcą, chociaż stosuje się do niego przepisy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ubezpieczeniach społecznych oraz o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym obowiązującym osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą. Nie stosuje się podatku VAT, gdyż komornik ma status funkcjonariusza publicznego, podlegającego rygorom ustawy.

Jak stwierdziła senator E. Serocka, najwięcej kontrowersji oraz uwag członków komisji wzbudziła kwestia kosztów egzekucyjnych. Przyjęte uregulowanie podzieliło opłatę stosunkową na dwie części, uzależniając wszczęcie egzekucji i świadczeń pieniężnych od uiszczenia części opłaty stosunkowej. Podobne uregulowania obowiązują w postępowaniu cywilnym w sądach powszechnych, gdzie w postępowaniu rozpoznawczym panuje ukształtowana na przestrzeni lat zasada, że do uiszczenia kosztów sądowych obowiązany jest uczestnik, który wnosi do sądu pismo procesowe podlegające opłacie sądowej lub powodujące wydatki. Nie dotyczy to tylko podmiotów ustawowo zwolnionych od kosztów sądowych, jak na przykład w wypadku alimentów. Sąd nie podejmuje żadnych czynności wskutek otrzymania pisma, od którego nie została uiszczona należna opłata, podobnie komornik. Identycznie jest z wydatkami. Uczestnik postępowania cywilnego, który wnosi o podjęcie czynności sądowej, połączonej z wydatkami, obowiązany jest złożyć zaliczkę na ich pokrycie. W postępowaniu egzekucyjnym, na tle dotychczasowych unormowań prawnych, panowała ta sama tradycyjna zasada, że organ egzekucyjny nie podejmie żadnej czynności objętej opłatą egzekucyjną bez uprzedniego uiszczenia tej opłaty. Ta tradycja została zachowana w ustawie, jedynie zmniejszono opłaty z 3% na 1%, z 5% za zabezpieczenie na 3%. Ponadto dodano klauzulę, że komornik może sam zwolnić od opłaty lub rozłożyć ją na raty, co jest nowością.

Ustawa określa odpowiedzialność dyscyplinarną komornika za podejmowane czynności z rażącą zwłoką, precyzuje również termin przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, od którego komornik nalicza wszelkie opłaty egzekucyjne. Zagwarantowano w ustawie pierwszeństwo zwrotu sądom kwot opłat od wierzycieli zwolnionych od opłat sądowych, egzekwowanych przez komorników.

Wzmocniono też pozycję ministra sprawiedliwości. Dotyczy to w szczególności postępowania dyscyplinarnego, gdyż efektywność nadzoru nad komornikami i nadzorem komorniczym stała się koniecznością chwili. Nowelizacja wychodzi temu naprzeciw.

Konsekwencją nowelizacji ustawy komorniczej jest wprowadzenie zmian w kodeksie postępowania cywilnego, co zostało wykonane.

Kończąc swe wystąpienie, senator sprawozdawca zaznaczyła, że rozpatrywana nowelizacja wychodzi naprzeciw powszechnym oczekiwaniom podniesienia sprawności i skuteczności egzekucji sądowej, a zmiany mają charakter niezbędny i konieczny. Poinformowała też, iż komisja odbyła posiedzenie 22 lipca br. i postanowiła wnieść do treści ustawy cztery poprawki porządkujące. W imieniu komisji senator zwróciła się o ich przyjęcie.

Mniejszości Komisji Ustawodawstwa i Praworządności zaproponowały również cztery poprawki. Wnioski mniejszości przedstawili senatorowie Teresa Liszcz i Andrzej Jaeschke.

Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych o rozpatrywanej ustawie przedstawiła senator Genowefa Ferenc. Senator podkreśliła, że jest to ustawa ważna nie tylko dla środowiska komorników. Ma też duże znaczenie dla środowiska gospodarczego, czyli setek tysięcy podmiotów gospodarczych funkcjonujących w naszym kraju. Ma również bardzo duże znaczenie dla finansów publicznych, generuje bowiem dodatkowe wydatki budżetowe. Ponadto ustawa ta ma także duże znaczenie dla zadłużonych zakładów opieki zdrowotnej. Z tych przyczyn Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych na swym posiedzeniu rozpatrzyła ustawę właśnie pod kątem skutków ekonomicznych dla gospodarki i finansów publicznych.

Senator G. Ferenc poinformowała, że komisja zapoznała się ze stanowiskiem ministra finansów w sprawie rozpatrywanej ustawy, opinią Krajowej Rady Sądownictwa, uwagami do ustawy zakładów opieki zdrowotnej, stanowiskiem ministra sprawiedliwości, który przedstawił podczas posiedzenia komisji stanowisko rządu, oraz opinią komorników i uwagami przedstawicieli służby zdrowia.

Po dyskusji komisja postanowiła rekomendować Izbie 13 poprawek. Senator omówiła proponowane zmiany i w imieniu komisji wniosła o ich przyjęcie.

Dalsze propozycje zmian w ustawie zgłosili senatorowie podczas dyskusji.

Senator Bogusław Mąsior złożył wniosek o odrzucenie ustawy, a senatorowie Ewa Serocka i Marian Lewicki - o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Wszystkie wnioski i propozycje poprawek rozpatrzyły dwie komisje senackie. Komisje poparły 13 spośród 41 poprawek i wniosków. Mniejszość komisji poparła jedną poprawkę.

W pierwszej kolejności poddano pod głosowanie wniosek o odrzucenie ustawy (Izba 65 głosami, przy 12 za i 7 wstrzymujących się, odrzuciła ten wniosek) oraz wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek (Senat 70 głosami, przy 9 za i 5 wstrzymujących się, odrzucił również ten wniosek). Następnie przegłosowano poszczególne poprawki, po czym Izba 71 głosami, przy 2 przeciw i 14 wstrzymujących się, podjęła uchwałę:

Uchwała

Senat przyjął bez poprawek ustawę o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 80. posiedzeniu, 23 lipca 2004 r. Do Senatu została przekazana 26 lipca. Tego samego dnia marszałek, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdanie komisji przedstawił senator Gerard Czaja. Senator zaznaczył, że trzy pierwsze punkty bieżącego posiedzenia łączy wspólna cecha. Zarówno ustawa o świadczeniach zdrowotnych, ustawa o komornikach, jak i ustawa o ustroju sądów powszechnych, wywołane zostały decyzjami Trybunału Konstytucyjnego. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że w tych trzech ustawach zawarte są stwierdzenia niezgodne z konstytucją.

W wyroku z 18 lutego br. trybunał orzekł, że prawo o ustroju sądów powszechnych w części, w jakiej upoważnia ministra sprawiedliwości do odwołania prezesa lub wiceprezesa sądu, jest niezgodne z zapisami konstytucyjnymi.

Senator sprawozdawca podkreślił, że w dotychczasowym kształcie ustawa pozwalała ministrowi sprawiedliwości samodzielnie decydować o odwołaniu prezesa lub wiceprezesa sądu w wypadku "rażącego niewywiązywania się z obowiązków służbowych" lub "gdy dalsze pełnienie funkcji z innych powodów nie da się pogodzić z dobrem wymiaru sprawiedliwości".

Każdorazowo decyzja ministra sprawiedliwości powinna była być konsultowana z Krajową Radą Sądownictwa, ale opinia krajowej rady była dla ministra niewiążąca. Z takim zapisem nie zgodziła się Krajowa Rada Sądownictwa i wystąpiła do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie jego niezgodności z konstytucją.

Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie rozpoznał wniosek i uznał za niezgodne z konstytucją unormowania znoszące instytucję wiążącego sprzeciwu środowiska sędziowskiego wobec decyzji ministra sprawiedliwości w sprawie odwołania prezesa sądu powszechnego.

W uzasadnieniu podano, że przyzwolenie na odwołanie sędziego mimo sprzeciwu Krajowej Rady Sądownictwa mogłoby prowadzić do naruszenia zasady niezależności sądów i niezawisłości sędziów.

Wyrok jest prawomocny i wchodzi w życie z dniem 31 sierpnia, stąd pilna konieczność dokonania tych zmian, tak aby po 31 sierpnia mogły obowiązywać nowe unormowania, zgodne z konstytucją.

Dlatego, w imieniu Komisji Ustawodawstwa i Praworządności, senator sprawozdawca wniósł o przyjęcie rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Senat w głosowaniu przychylił się do tego stanowiska i 86 głosami, przy 1 wstrzymującym się, powziął uchwałę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o adwokaturze, ustawy o radcach prawnych, ustawy - Prawo o notariacie oraz ustawy o komornikach sądowych i egzekucji

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 81. posiedzeniu, 30 lipca 2004 r. Do Senatu wpłynęła 2 sierpnia. Marszałek Senatu w tym sam dniu, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Robert Smoktunowicz. Senator podkreślił, że rozpatrywana ustawa ma charakter porządkujący, nie wzbudziła też żadnych kontrowersji komisji. Jej celem jest uregulowanie zasad kontroli spełnienia obowiązku zawarcia obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności zawodowych w ramach tych właśnie zawodów wymienionych w nazwie ustawy. Obowiązująca ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych z 2003 r. stanowi, że zasady kontroli spełnienia takiego obowiązku, zawarcia umowy ubezpieczenia oraz konsekwencji niespełnienia tego obowiązku powinny być określone, czy też zostaną określone w drodze ustawy.

W dotychczasowym stanie prawnym obowiązywało rozporządzenie ministra sprawiedliwości w odniesieniu do korporacji zawodowych podlegających temu ministrowi. Kontrolę w zakresie wykonywania tego obowiązku przeprowadzały odpowiednie okręgowe rady adwokackie, rady okręgowych izb radców prawnych i rady izb notarialnych. Podstawą tego rozporządzenia była ustawa z 1998 r., która utraciła moc prawną.

Senator R. Smoktunowicz zaznaczył, że proponowana regulacja ma na celu dostosowanie przepisów ustawy - Prawo o adwokaturze, ustawy o radcach prawnych, o notariacie i o komornikach sądowych do obecnie obowiązującej ustawy. Poinformował też, że Komisja Ustawodawstwa i Praworządności postanowiła rekomendować Izbie przyjęcie tej ustawy bez poprawek.

Senat w głosowaniu zaakceptował wniosek komisji i 87 głosami, przy 1 wstrzymującym się, zdecydował o przyjęciu ustawy bez poprawek.

Ustawa o zmianie ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach - przyjęta bez poprawek

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 80. posiedzeniu, 23 lipca 2004 r. Do Senatu została przekazana 26 lipca. Tego samego dnia marszałek, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Kultury i Środków Przekazu. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie.

Przedstawił je senator Grzegorz Matuszak. Senator zaznaczył, iż rozpatrywana ustawa ma na celu dostosowanie polskiego ustawodawstwa do prawa Unii Europejskiej, a w szczególności do dyrektywy Rady Europy z 15 marca 1993 r. w sprawie zwrotu dóbr kultury wyprowadzonych niezgodnie z prawem z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Normuje ona problematykę zwrotu materiałów archiwalnych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wywiezionych niezgodnie z prawem z terytorium któregokolwiek z państw należących do Unii.

Ustawa dodaje do ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach dwa artykuły, art. 14a i 14b. Pierwszy z nich, art. 14a, stanowi, że do zwrotu znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i wywiezionych niezgodnie z prawem z terenu państwa członkowskiego Unii Europejskiej materiałów archiwalnych, od wytworzenia których upłynęło więcej niż pięćdziesiąt lat, albo pięćdziesiąt lat lub mniej, jeżeli stanowią one państwowy zasób archiwalny, stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 6 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Z tym że organem właściwym do prowadzenia postępowania dotyczącego zwrotu tych materiałów archiwalnych jest naczelny dyrektor Archiwów Państwowych. Z kolei, zgodnie z art. 14b regulacja zawarta w art. 14a nie wyklucza możliwości dochodzenia przez państwo polskie zwrotu na podstawie prawa lub zwyczajów międzynarodowych wywiezionych niezgodnie z prawem polskim z terytorium Rzeczypospolitej materiałów archiwalnych innych niż określone w art. 14a.

Senator G. Matuszak poinformował, że Komisja Kultury i Środków Przekazu na posiedzeniu 27 lipca, po wysłuchaniu opinii Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, w której stwierdzono, że ustawa nie budzi zastrzeżeń o charakterze legislacyjnym, oraz po zapoznaniu się z komentarzem do ustawy naczelnego dyrektora Archiwów Państwowych Darii Nałęcz, uznała jednogłośnie, że nie ma potrzeby wnoszenia poprawek do ustawy.

W związku z tym komisja postanowiła rekomendować Izbie przyjęcie ustawy o zmianie ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach bez poprawek.

Senat w głosowaniu podzielił to stanowisko i 84 głosami, przy 3 przeciw, podjął uchwałę o przyjęciu ustawy bez poprawek.

Senat wprowadził poprawki do ustawy o zmianie ustawy o kosmetykach

Ustawa została uchwalona przez Sejm na 80. posiedzeniu, 23 lipca 2004 r. Do Senatu została przekazana 26 lipca i tego dnia marszałek, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdawca komisji senator Alicja Stradomska zaznaczyła, że analizowana ustawa o kosmetykach dostosowuje polskie prawo do prawa wspólnotowego. Zapewnia ona też zwiększenie bezpieczeństwa, jeśli chodzi o zdrowie użytkowników kosmetyków, poprzez zakazanie stosowania w kosmetykach substancji uznanych za rakotwórcze, mutagenne lub działające szkodliwie na rozrodczość, zakwalifikowanych do kategorii pierwszej, drugiej i trzeciej na podstawie przepisów o substancjach i preparatach chemicznych. Substancje kategorii trzeciej będą mogły być stosowane jedynie w wypadkach wydania pozytywnej opinii przez naukowy komitet do spraw produktów kosmetycznych i produktów nieżywnościowych.

Rozszerzono upoważnienie ministra właściwego do spraw zdrowia do określenia, w drodze rozporządzenia, wzoru znaku graficznego informującego o czasie stosowania kosmetyku po jego otwarciu bez zagrożenia dla zdrowia. Uporządkowano również zapisy dotyczące umieszczania na etykiecie składu, spisu składników oraz dokonywania oceny wpływu kosmetyków na bezpieczeństwo zdrowia ludzi. Nałożono na producenta obowiązek zapewnienia publicznego dostępu do informacji o składzie kosmetyku. Doprecyzowano także warunki umieszczania informacji na temat testów kosmetyków przeprowadzonych na zwierzętach. Informacja, że nie było takich testów, będzie mogła być umieszczana na kosmetyku jedynie wówczas, gdy ani producent, ani dostawcy surowców nie wykonywali ani nie zlecali testów produktu gotowego, prototypu, składników lub kombinacji tych składników, czyli gdy na żadnym etapie nie były dokonywane testy na zwierzętach. Tylko wtedy będzie można na kosmetyku umieścić taką informację.

Wprowadzono również do ustawy zakaz wprowadzania do obrotu kosmetyków testowanych na zwierzętach oraz zawierających składniki lub ich kombinacje testowane na zwierzętach. W miarę pojawiania się tak zwanych alternatywnych metod badań, czyli na przykład laboratoryjnych bądź prób prowadzenia testów na skórze hodowanej, będą one wprowadzane do naszej praktyki. Nastąpiły również zmiany w słowniczku pojęć, wprowadzono definicję producenta i prototypu kosmetyku.

Senator sprawozdawca poinformowała, że komisja przeanalizowała zmiany do ustawy o kosmetykach i wniosła cztery poprawki o charakterze doprecyzowującym. Jedna z nich mówiła o tym, że w momencie zastosowania alternatywnych metod przeprowadzania testów następuje całkowity zakaz wprowadzania kosmetyku testowanego na zwierzętach.

W imieniu Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia senator A. Stradomska wniosła o przyjęcie ustawy wraz z zaproponowanymi i przyjętymi podczas głosowania komisji czterema poprawkami.

Poszczególne poprawki poddano pod głosowanie, po czym Izba 82 głosami, przy 4 przeciw i 2 wstrzymujących się, podjęła uchwałę:

Uchwała

Poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz o zmianie ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie

Ustawa została uchwalona przez Sejm na 81. posiedzeniu, 30 lipca 2004 r. Do Senatu przekazano ją 2 sierpnia i tego dnia marszałek, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie. Jednocześnie komisja dostrzegła potrzebę wprowadzenia zmian legislacyjnych wykraczających poza materię ustawy i na podstawie art. 69 ust. 1 Regulaminu Senatu przedstawiła wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej.

Zgodnie z art. 69 ust. 2 Regulaminu Senatu wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej przedstawiany jest przez sprawozdawcę wraz ze sprawozdaniem komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy. Po wysłuchaniu wniosku, zgodnie z art. 69 ust. 3 Regulaminu Senatu, Izba rozstrzyga o przystąpieniu do drugiego czytania projektu ustawy z wyłączeniem stosowania art. 79 oraz art. 80 ust. 1, 2 i 4 Regulaminu Senatu. W wypadku przyjęcia wniosku drugie czytanie przeprowadza się na tym samym posiedzeniu, jako odrębny punkt porządku obrad. Niepodjęcie uchwały w sprawie przystąpienia do drugiego czytania oznacza skierowanie projektu do rozpatrzenia w trybie określonym w dziale 9 Regulaminu Senatu.

Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz o zmianie ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie, a także wniosek komisji o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości przedstawił senator Andrzej Chronowski.

Senator podkreślił, że Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz o zmianie ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie spotykała się dwukrotnie. Na pierwszym z tych posiedzeń komisja bardzo dokładnie i szczegółowo przeanalizowała ustawę i przyjęła kilka poprawek.

Senator sprawozdawca wskazał, że generalnie nowelizacja ustawy o rachunkowości wynika z postanowień rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z dnia 19 lipca 2002 r. w sprawie stosowania międzynarodowych standardów rachunkowości.

W myśl dodawanych do ustawy o rachunkowości przepisów skonsolidowane sprawozdania finansowe emitentów papierów wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu oraz banków będą musiały być sporządzane zgodnie z MSR, czyli z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2005 r. i daje wszystkim emitentom papierów tak zwanych dłużnych już od 1 stycznia 2005 r. możliwość stosowania tych przepisów. Zobligowani do ich stosowania będą od 1 stycznia 2007 r.

Przy okazji tej nowelizacji Sejm wprowadził przepisy karne za usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych bez wymaganych uprawnień lub obowiązkowego ubezpieczenia. W trzeciej części nowelizacji ustawy o biegłych rewidentach dopasował pierwszą kadencję jednego z organów Krajowej Izby Biegłych Rewidentów, Krajowej Komisji Nadzoru, wydłużając ją do pięciu lat po to, aby na jednym zjeździe można było wybrać wszystkie organy.

Senator A. Chronowski poinformował, że komisja po analizie ustawy postanowiła wprowadzić sześć poprawek, w większości legislacyjnych. W toku prac nad tą ustawą komisja dostrzegła jednak bardzo poważną niespójność prawną między ustawą o rachunkowości a ustawą o podatku VAT. Zgodnie bowiem z prawem unijnym w ustawie o podatku VAT za dowód księgowy jest uznawana faktura, na której nie są wymagane dwa podpisy, a z kolei ustawa o rachunkowości mówi, że na dowodzie księgowym muszą być koniecznie dwa podpisy. Jest to bardzo poważna niespójność prawna i dlatego komisja na pierwszym z posiedzeń postanowiła wprowadzić poprawkę, żeby tę niespójność prawną usunąć. Po analizie prawnej i uwzględnieniu płynących z niej wniosków, że jest to jednak niezgodne z konstytucją, że Senat wyszedł poza materię nowelizacji, ponieważ akurat tego art. 21 w swoim projekcie ustawy Sejm nie poruszył, komisja postanowiła zebrać się ponownie i skorzystać z art. 69 ust. 1 Regulaminu Senatu, który umożliwia zastosowanie tak zwanej szybkiej ścieżki legislacyjnej w takim właśnie wypadku stwierdzenia niespójności prawnej.

Ponieważ Senat próbował już zastosować taką szybką ścieżkę legislacyjną, ale Sejm tego nie przyjął ze względu na brak opinii partnerów społecznych, przewodniczący komisji zaprosił na posiedzenie wszystkich partnerów społecznych, których dotyczy ustawa. W zdecydowanej większości złożyli oni swe opinie na piśmie.

W tej sytuacji komisja w głosowaniu wycofała jedną z sześciu przyjętych poprawek. Poprawka ta stała się przedmiotem inicjatywy ustawodawczej, zgodnie z art. 69 ust. 1 Regulaminu Senatu. Pozostało natomiast pięć poprawek, stricte legislacyjnych, usuwających błędy.

W imieniu komisji senator sprawozdawca wniósł o przyjęcie poprawek legislacyjnych oraz  inicjatywy ustawodawczej.

Zgodnie z art. 69 ust. 3 Regulaminu Senatu po wysłuchaniu sprawozdawcy Izba w drodze głosowania rozstrzyga o przystąpieniu do drugiego czytania projektu. Senat w głosowaniu jednomyślnie, 59 głosami, zdecydował o uzupełnieniu porządku obrad o punkt: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości.

Wniosek o charakterze legislacyjnym do ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz o zmianie ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie złożyli senatorowie A. Chronowski i Jerzy Markowski.

Propozycje zmian w tej ustawie rozpatrzyła komisja senacka. Komisja poparła wszystkie poprawki.

Poszczególne poprawki poddano pod głosowanie, a następnie Izba 86 głosami, przy 1 wstrzymującym się, podjęła uchwałę:

Uchwała

Drugie i trzecie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości

Projekt ustawy przedstawił senator Jerzy Markowski. Senator podkreślił, że proponowana regulacja ma na celu dostosowanie polskiego prawa do przepisów unijnych.

Jest to też regulacja, na którą oczekują środowiska gospodarcze. Opinię taką wyraziły wszystkie środowiska gospodarcze, do których zwróciła się komisja. Z poglądem komisji gospodarki zgodził się również Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, a także minister finansów.

Jak wskazał senator sprawozdawca, proponowana zmiana zapewni korelację przepisów ustawy o rachunkowości z przepisami dotyczącymi podatku VAT, dopuszczając uznanie faktury VAT bez zamieszczenia na niej podpisu wystawcy oraz odbiorcy za dowód księgowy do ujęcia w księgach rachunkowych. W świetle obecnie obowiązującego art. 21 ust. 1 pkt 5 i ust. 1a takie podpisy są konieczne, aby faktura mogła być uznana za dowód księgowy.

Senator J. Markowski, podkreślając zgodną pozytywną opinię wszystkich zainteresowanych na temat proponowanej inicjatywy legislacyjnej, w imieniu komisji gospodarki zwrócił się o przyjęcie przedstawionego projektu.

W trakcie dyskusji nad projektem nie złożono żadnego wniosku o charakterze legislacyjnym. Dlatego, zgodnie z art. 81 ust. 5 Regulaminu Senatu, Izba przystąpiła do trzeciego czytania projektu ustawy, obejmującego jedynie głosowanie nad przedstawionym tym projektem.

W wyniku tego głosowania Izba jednomyślnie, 86 głosami, przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości i podjęła uchwałę o w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy:

Uchwała

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego oraz ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 81. posiedzeniu, 30 lipca br. Do Senatu została przekazana 2 sierpnia i tego samego dnia marszałek skierował ją, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych oraz Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego. Komisje, po rozpatrzeniu ustawy, przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych przedstawił senator Bogusław Mąsior. Senator zaznaczył, że rozpatrywana ustawa była przedłożeniem rządowym, a prace nad nią trwały w Sejmie od 15 kwietnia.

Jak stwierdził senator sprawozdawca, główne powody wprowadzenia tej ustawy to: po pierwsze, konieczność dostosowania przepisów, które obecnie obowiązują, do dyrektywy 93/15/EWG z 5 kwietnia 1993 r. w sprawie harmonizacji przepisów dotyczących wprowadzania do obrotu i kontroli materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego; po drugie, skorelowanie obowiązujących obecnie przepisów z uregulowaniami wynikającymi ze zmienionej ustawy z 29 sierpnia 2003 r. o systemie oceny zgodności; po trzecie, doprecyzowanie istniejących przepisów.

Senator B. Mąsior podkreślił, że opiniowana ustawa koryguje istniejący stan prawny, ponieważ obowiązujące przepisy nie obejmowały zagadnień związanych z używaniem materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego, a jednocześnie nakładały na przedsiębiorcę obowiązek przestrzegania zasad bezpiecznego wykonywania prac z wykorzystaniem tych materiałów.

Ustawa daje upoważnienie ministrowi gospodarki, aby w drodze rozporządzenia określił sposób prowadzenia prac przy użyciu materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego poza górnictwem, co jest ważnym uzupełnieniem luki prawnej w tym zakresie.

Ustawa umożliwia nabywanie bez pozwolenia wybranych artykułów pirotechniki widowiskowej ujętych w wykazie wyrobów, które odpowiadają wymogom bezpieczeństwa użytkowania, i reguluje kwestie związane z ewidencją materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego. Nakłada również na prezesa Wyższego Urzędu Górniczego obowiązek prowadzenia rejestru tych materiałów i nadawania im numerów identyfikacyjnych.

Senator zaakcentował, iż znaczenie tej ustawy trudno przecenić, zwłaszcza obecnie, kiedy istnieje realne zagrożenie ze strony międzynarodowych grup terrorystycznych, które mają, jak się wydaje, ułatwiony dostęp do wielu materiałów wybuchowych.

Ustawa doprecyzowuje również kwestię obrotu materiałami wybuchowymi, które są przeznaczone do użytku cywilnego.

Senator poinformował, że 5 sierpnia br., w czasie posiedzenia Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych, członkowie komisji mieli możność wysłuchania opinii Ministerstwa Gospodarki i Finansów Publicznych oraz Ministerstwa Obrony Narodowej, a także Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych, Konfederacji Pracodawców Przemysłu Wydobywczego i Przetwórstwa Minerałów Kopalnych. W rezultacie dyskusji przyjęto osiem poprawek do ustawy.

W imieniu komisji senator B. Mąsior zwrócił się o przyjęcie ustawy z zaproponowanymi poprawkami.

Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego o rozpatrywanej ustawie przedstawił senator Janusz Konieczny. Jak stwierdził, celem ustawy jest dostosowanie obowiązujących przepisów do dyrektywy 93/15/EWG z 5 kwietnia 1993 r. w sprawie harmonizacji przepisów dotyczących wprowadzenia do obrotu i kontroli materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego, skorelowanie ich z uregulowaniami wynikającymi ze zmienionej ustawy z 29 sierpnia 2003 r. o systemie oceny zgodności, a także doprecyzowanie istniejących przepisów.

Senator zaznaczył, że ta regulacja koryguje istniejący stan prawny. Jest to bardzo ważne z uwagi na fakt, że dotychczas obowiązująca ustawa nie obejmuje zagadnień związanych z używaniem materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego. Ten akt prawny nakłada na przedsiębiorcę obowiązek przestrzegania zasad bezpieczeństwa wykonywania prac przy użyciu wcześniej wspomnianych materiałów.

W opinii senatora, bardzo ważną kwestią ujętą w rozpatrywanej ustawie jest upoważnienie dla ministra właściwego do spraw gospodarki do określenia w drodze rozporządzenia sposobu prowadzenia prac przy użyciu materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego poza górnictwem - jest to ważne wypełnienie luki prawnej w tym zakresie.

Nowelizowana ustawa umożliwia ponadto nabywanie bez pozwolenia wybranych wyrobów pirotechniki widowiskowej, ujętych w wykazie wyrobów odpowiadających wymogom bezpieczeństwa użytkowania.

Ważną zmianą jest uregulowanie kwestii związanych z ewidencją materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego. W myśl tej ustawy prezes Wyższego Urzędu Górniczego będzie miał obowiązek prowadzenia rejestru tych materiałów i nadawania im numerów identyfikacyjnych. Producenci bądź importerzy będą obowiązani do składania wniosków o nadanie odpowiedniego numeru i będzie on określał nie tylko właściwości, ale także dokładne parametry mające wpływ na bezpieczeństwo używania danego materiału. W myśl tych przepisów, każdy materiał wybuchowy powinien być jednoznacznie określony i wpisany do rejestru, by maksymalnie przeciwdziałać ryzyku dostania się tegoż materiału w niepowołane ręce, a także by sprawnie identyfikować źródło ewentualnego zagrożenia.

Senator sprawozdawca zaznaczył, że przepisy prawa w omawianym zakresie, z uwagi na zagrożenia terrorystyczne, mają obecnie szczególne znaczenie i powinny w sposób precyzyjny określać gospodarowanie materiałami wybuchowymi, tak by nie trafiły one do rąk przestępców. Jak stwierdził, zdaniem Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego omawiana ustawa spełnia te wymagania.

Senator wskazał też, że przedkładana ustawa zawiera wiele nowych przepisów zwiększających bezpieczeństwo związane z nabywaniem, przechowywaniem oraz używaniem materiałów wybuchowych. Zawiera na przykład zobowiązanie pracowników mających dostęp do materiałów wybuchowych do przedkładania przedsiębiorcy co trzy lata zaświadczeń z Krajowego Rejestru Sądowego o niekaralności i opinii powiatowego albo miejskiego komendanta Policji właściwego dla miejsca zamieszkania. Ponadto zobowiązuje osoby starające się o poświadczenie kwalifikacji zawodowych w zakresie realizacji pokazów pirotechnicznych do dokumentowania praktyki zawodowej w tej dziedzinie przed przystąpieniem do doszkalania i egzaminu. W opinii senatora, przepis ten powinien przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa imprez masowych, podczas których prowadzone są publiczne pokazy pirotechniczne.

Kończąc swe wystąpienie, senator J. Konieczny poinformował, że Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego na swym posiedzeniu postanowiła pozytywnie zaopiniować rozpatrywaną ustawę i wnieść o jej przyjęcie wraz z siedmioma poprawkami zaproponowanymi przez komisję.

Dalsze poprawki do ustawy zgłosili senatorowie podczas dyskusji.

Wszystkie propozycje zmian w ustawie rozpatrzyły dwie komisje senackie. Połączone komisje poparły 8 poprawek.

Poszczególne poprawki poddano pod głosowanie, a następnie Izba 87 głosami, przy 1 wstrzymującym się, podjęła uchwałę:

Uchwała

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o wypowiedzeniu Konwencji o przyszłej wielostronnej współpracy w rybołówstwie na Północno-Wschodnim Atlantyku, sporządzonej w Londynie dnia 18 listopada 1980 r.

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm 30 lipca 2004 r., a do Senatu przekazano ją 2 sierpnia. Tego samego dnia, zgodnie z regulaminem Izby, marszałek skierował ją do dwóch komisji: Komisji Spraw Zagranicznych oraz do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Obie komisje przygotowały sprawozdania w tej sprawie.

W imieniu Komisji Spraw Zagranicznych głos zabrał senator Zbigniew Zychowicz. Senator przypomniał, że Polska ratyfikowała przedmiotową konwencję w 1984 r. i z tytułu naszego członkostwa w tym podmiocie grupującym: Królestwo Danii w odniesieniu do Wysp Owczych i Grenlandii, Unię Europejską, Republikę Islandii, Królestwo Norwegii, Rzeczpospolitą Polską, Republikę Estońską, Federację Rosyjską, Kanadę i Stany Zjednoczone, odławialiśmy rocznie kilka tysięcy ton ryb, głównie śledzia i karmazyna. Członkostwo Polski w Unii Europejskiej sprawiło, iż od 1 maja nasze interesy reprezentuje - jako członek tej konwencji - Unia Europejska.

W trakcie negocjacji z Unią Europejską Polska zobowiązała się, że wystąpi z tych organizacji, w których członkiem jest Unia. Nastąpiła zatem taka konieczność i przyjmując tę ustawę, Senat da prezydentowi prawo do wypowiedzenia tej konwencji.

Senator Z. Zychowicz zaznaczył, że w trakcie negocjacji uzyskaliśmy również niepisane, choć w jakiś sposób implicite zawarte przyrzeczenie Unii Europejskiej, że prawa nabyte w wyniku naszego uczestnictwa w różnych konwencjach, które dotyczą czy to rynku rolnego, czy to Wspólnej Polityki Rybackiej, będą utrzymane. Polska zaś zadeklarowała, że jeśli nie będzie w stanie odłowić tej kwoty, to sceduje ją na pozostałe kraje Unii Europejskiej.

Obecnie te kwoty są odławiane na podstawie koncesji. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi sprawdziło, iż dzięki temu, że armatorów jest mniej niż kiedyś, opłaca się płynąć na te odległe łowiska w celu odławiania. Kiedyś, kiedy koncesje przyznawano praktycznie wszystkim, mogło to sprawiać pewne kłopoty.

Dzięki wypowiedzeniu tej konwencji budżet państwa poczyni pewne oszczędności, jako że członkostwo w niej kosztuje Polskę około 36 tysięcy funtów szterlingów rocznie.

Na zakończenie swojego wystąpienia senator Z. Zychowicz podkreślił, że Polska musi wypowiedzieć przedmiotową konwencję i odbędzie się to bez jakichkolwiek szkód dla naszego rybołówstwa.

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawił senator Marian Kozłowski. Senator poinformował, że reprezentowana przez niego komisja wniosła o uchwalenie rozpatrywanej ustawy sejmowej bez poprawek.

Uchwałę w sprawie przyjęcia bez poprawek ustawy o wypowiedzeniu Konwencji o przyszłej wielostronnej współpracy w rybołówstwie na Północno-Wschodnim Atlantyku, sporządzonej w Londynie dnia 18 listopada 1980 r. Senat podjął 83 głosami, przy 3 głosach przeciw i 2 wstrzymujących się.

Informacja dla Sejmu i Senatu o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej w maju i czerwcu 2004 roku (od dnia przystąpienia RP do UE do końca prezydencji irlandzkiej)

Senat zapoznał się z informacją rządu na temat udziału Polski w pracach Unii Europejskiej w maju i czerwcu br. Informację przedstawił sekretarz Komitetu Europejskiego Rady Ministrów, podsekretarz stanu w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej Tomasz Nowakowski, który odpowiadał następnie na pytania senatorów.

Drugie i trzecie czytanie projektu uchwały w sprawie niezbędnych działań mających na celu przygotowanie Polski do integracji europejskiej w obszarze wspierania oraz wykorzystania prac naukowo-badawczych i wdrożeniowych w gospodarce

Rozpatrywany projekt został wniesiony przez Komisję Nauki, Edukacji i Sportu. Marszałek Senatu, zgodnie z regulaminem, skierował projekt do dwóch komisji: Komisji Ustawodawstwa i Praworządności oraz do Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, a następnie także do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Pierwsze czytanie uchwały zostało przeprowadzone na wspólnym posiedzeniu komisji, 27 lipca 2004 r.

Drugie czytanie projektu uchwały obejmuje przedstawienie Senatowi sprawozdania komisji o projekcie uchwały, przeprowadzenie dyskusji oraz zgłaszanie wniosków.

W imieniu trzech komisji senackich sprawozdanie przedstawił senator Zbigniew Kruszewski. Jak stwierdził, wiek XXI oraz wejście w struktury Unii Europejskiej stwarzają poważne wyzwanie dla polityki i rozwoju gospodarczego Polski. Coraz ważniejszą kwestią staje się jakość tego rozwoju. Wartość dodana może być wytworzona poprzez produkcję rolniczą, eksploatację bogactw naturalnych, przemysł ciężki, albo też przez prace naukowo-badawcze, działalność opartą na prawach autorskich, pracę koncepcyjną, szeroko rozumiane usługi oraz zaawansowany technologicznie przemysł przetwórczy. Rola drugiej grupy działań w łańcuchu tworzenia wartości dodanej szybko rośnie. Te działania charakteryzują się tym, że wykorzystują krajowy potencjał innowacyjny oraz opierają się na zastosowaniu wiedzy. Dziedziny oparte na wiedzy nie tylko zaspokajają ważne potrzeby ludzi, ale przede wszystkim same kreują potrzeby.

Senator Z. Kruszewski podkreślił, że kraje, które jako pierwsze dostrzegły konieczność popierania innowacji, przedsiębiorczości oraz rozwoju wiedzy, przodują na świecie. Precedensem na świecie są Stany Zjednoczone Ameryki Północnej, w których poparcie dla wiedzy jest jednym z zasadniczych imperatywów działania państwa. Europa, Japonia oraz inne kraje, które zdobyły swoją pozycję dzięki osiągnięciom naukowym, technicznym oraz przemysłowym, nigdy tak silnie nie przewartościowały swojej polityki, nie nakierowały jej tak na wspieranie rozwoju wiedzy jak USA.

Europa podjęła wysiłek, aby to zmienić, przyjmując w 2001 r. tak zwaną agendę lizbońską, której głównym celem jest uczynienie z Unii Europejskiej do 2010 r. najbardziej konkurencyjnej, dynamicznej, opartej na wiedzy gospodarki świata. Dziś już wiadomo, że Unia nie będzie w stanie dogonić Stanów Zjednoczonych i wiele założeń strategii lizbońskiej nie będzie zrealizowanych. Kluczowy wskaźnik, czyli tempo wzrostu wydajności pracy, rósł w Unii w latach 1999-2003 zaledwie o 0,7% rocznie, podczas gdy w USA - o 1,8%. Od szczytu w Lizbonie wyrósł ponadto Unii nowy, bardzo dynamiczny konkurent - Azja Wschodnia z Chinami i Indiami na czele.

Polska sto dwa dni temu weszła do struktur Unii Europejskiej, w niezwykle złożonej kondycji politycznej, ekonomicznej i społecznej. Sama Unia Europejska znajduje się w nie najlepszej kondycji. Różnica polega jednak na tym, że punktem odniesienia dla Polski jest poziom ekonomiczny i cywilizacyjny Unii, a dla Unii - poziom rozwoju USA i Kanady z jednej strony, a Japonii, Tajwanu i Singapuru z  drugiej.

W opinii sprawozdawcy połączonych komisji, w warunkach polskich samo poparcie Strategii Lizbońskiej nie wystarczy. Ogrom zaniedbań i błędów w ostatnim piętnastoleciu w dziedzinie edukacji, nauki i rozwoju przemysłu jest tak wielki, że dzisiaj już wiadomo, iż nie jesteśmy w stanie do 2010 r. zrealizować Strategii Lizbońskiej, zakładającej między innymi przeznaczenie na naukę 3% PKB. Wszystkie ekipy rządzące w Polsce przyczyniły się do tego.

Jak stwierdził senator Z. Kruszewski, musimy sobie jednak zdawać sprawę, że bez zwiększenia środków na badania i rozwój kraj nasz będzie na obrzeżach cywilizowanego świata.

Senator przytoczył słowa wypowiedziane przez profesora Andrzeja K. Wróblewskiego w  wywiadzie z 29 lipca br.: "Przykładem niech będzie Finlandia. Trzydzieści lat temu był to zacofany kraj, jak mówiono, kraj niepiśmiennych drwali. W światowej nauce Finowie praktycznie nie istnieli. Ćwierć wieku temu doszli jednak do wniosku, że jeśli nie postawią na naukę i technologię, to przepadną. Dziś są potęgą naukową i gospodarczą. Podbijają świat swoimi produktami high-tech."

Zdaniem senatora sprawozdawcy, należy postawić pytanie: czy polska nauka i polscy naukowcy są w stanie poprawić stan naszej gospodarki?

Odpowiedź za profesorem Bogdanem Marcińcem z okazji Kongresu Techników Polskich, "Przegląd Techniczny" 2002 r.: "Oczywiście tak, ale w ścisłym współdziałaniu z innymi sferami działalności publicznej związanymi z praktyką gospodarczą. Do tego jednak jest potrzebne przyjęcie nowej filozofii odnośnie do roli nauki i postępu technicznego we wzroście gospodarczym kraju. Zaakceptowanie jej nie tylko wśród uczonych i społeczeństwa, ale przede wszystkim przez decydentów: posłów, senatorów i rząd".

Senator Z. Kruszewski stwierdził, że polityka naukowa państwa nie powinna być zorientowana na ratowanie przestarzałego i upadającego przemysłu, ale głównie na tworzenie całkowicie nowych, nieistniejących jeszcze gałęzi gospodarki, wykorzystujących wyniki badań naukowych. Strategia rozwoju nauki powinna dawać możliwości podejmowania i rozwiązywania ważnych i ambitnych problemów, dających się przełożyć na praktyczne zastosowanie w różnych dziedzinach życia społecznego i gospodarczego w przewidywanym horyzoncie czasowym. To jest właściwa droga do budowania gospodarki opartej na wiedzy. W krajach rozwiniętych standardem myślowym jest szeroko rozumiana innowacyjność. Jest ona głównym czynnikiem rozwoju, jest głównym czynnikiem walki z bezrobociem. Ta świadomość musi być powszechna  również w naszym kraju.

Senator sprawozdawca podkreślił, że przedstawiony projekt uchwały ma na celu zwrócenie uwagi politykom, naukowcom, Polakom, dla których dobro naszej ojczyzny jest najwyższym dobrem, że bez zmiany podejścia do innowacyjności, edukacji i nauki, bez zmiany jej finansowania, bez zmiany naszego myślenia o priorytetach możemy zapomnieć o szybkim rozwoju. Niech ta uchwała będzie odpowiedzią na te wszystkie głosy wzywające do zwiększenia roli nauki w Polsce. Niech będzie świadectwem, że polscy senatorowie nie będą przechodzić obok tych spraw obojętnie, że będą podejmować działania i mobilizować środowiska na rzecz rozwoju nauki i edukacji, a także na rzecz rozwoju gospodarczego kraju

Senator Z. Kruszewski poinformował, że podczas posiedzenia połączonych komisji oprócz głosów popierających ten projekt słyszało się również głosy krytyczne, że może nie warto, ponieważ należy usiąść, poprawić parę ustaw i już będzie dobrze w polskiej nauce. Mówiono: po co ten apel, apeli było wiele i do tej pory nic one nie przyniosły.

Jak stwierdził, nauka i mądrość przebywają w zaciszu gabinetów uczonych i laboratoriów. Nie strajkują, nie protestują, nie blokują dróg. Nauka w konfrontacji z rzeczywistością świata polityki, strategii budżetu, bezrobocia, biedy, legislacji często jest bezbronna i przegrywa. Naukowiec często jest bezradny w konfrontacji z bezczelnością, z arogancją władzy w upominaniu się o swoje. To politycy mają wykazywać, że widzą problemy i chcą je rozwiązywać. A że czasami, może częściej niż czasami, nie uda się ich rozwiązać, to często nie ich wina. Wynika to ze złożoności otaczającej nas rzeczywistości.

Na zakończenie swojego wystąpienia senator sprawozdawca podkreślił, że na posiedzeniu komisji przedstawiciele rządu poparli projekt uchwały, obszernie to motywując.

W debacie nad projektem uchwały Senatu w sprawie niezbędnych działań mających na celu przygotowanie Polski do integracji europejskiej w obszarze wspierania oraz wykorzystania prac naukowo-badawczych i wdrożeniowych w gospodarce wnioski o charakterze legislacyjnym zgłosili senatorowie Adam Biela, Krzysztof Jurgiel, Grzegorz Matuszak, Andrzej Wielowieyski i Edmund Wittbrodt.

Zgodnie z regulaminem Izby prowadzący obrady wicemarszałek Ryszard Jarzembowski skierował rozpatrywany projekt do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności, Komisji Nauki, Edukacji i Sportu oraz do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych komisji w celu odniesienia się do zgłoszonych w toku dyskusji wniosków.

Na wniosek senatora Mariana Żenkiewicza komisjom wyznaczono termin przygotowania dodatkowego sprawozdania w celu przeprowadzenia trzeciego czytania jeszcze na tym posiedzeniu Senatu.

Komisje po rozpatrzeniu przedstawionego projektu uchwały oraz wniosków zgłoszonych w toku dyskusji podczas drugiego czytania przygotowały dodatkowe sprawozdanie, w którym poparły 5 spośród 7 postulowanych poprawek i wniosły o ich przyjęcie przez Senat wraz z jednolitym projektem uchwały.

W związku z tym Senat przystąpił do trzeciego czytania, obejmującego przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji o projekcie uchwały oraz głosowanie.

Dodatkowe sprawozdanie o projekcie uchwały przedstawił senator Z. Kruszewski. Senator poinformował, że trzy komisje senackie na wspólnym posiedzeniu, po rozpatrzeniu projektu uchwały oraz wniosków zgłoszonych w toku dyskusji podczas drugiego czytania, poparły 5 poprawek.

W kolejnych głosowaniach Izba zaakceptowała 5 rekomendowanych przez połączone komisje zmian.

Następnie jednomyślnie, 89 głosami, Izba podjęła uchwałę:

Uchwała

Zmiany w składzie komisji senackich

Projekt uchwały w tej sprawie przygotowała Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich. W imieniu komisji jego przyjęcie zarekomendował senator Ryszard Sławiński.

Jak poinformował senator sprawozdawca, komisja rozpatrzyła na swoim posiedzeniu prośbę senatora Władysława Mańkuta o odwołanie go z Komisji Spraw Unii Europejskiej, a także trzy następujące wnioski: o powołanie senatora Krzysztofa Jurgiela do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, o powołanie senatora Władysława Mańkuta do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych oraz o powołanie senatora Ryszarda Matusiaka do Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury. Komisja poparła te wnioski jednogłośnie.

W głosowaniu Senat zaakceptował przedstawiony projekt i 73 glosami, przy 1 głosie wstrzymującym się, podjął uchwałę w sprawie zmian w składzie komisji senackich:

Uchwała


Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment