Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment

W dniach 10 i 11 grudnia 2003 r. odbyło się 51. posiedzenie Senatu. Obradom przewodniczyli marszałek Longin Pastusiak i wicemarszałkowie - Jolanta Danielak, Ryszard Jarzembowski i Kazimierz Kutz. Na sekretarzy posiedzenia wyznaczono senatorów Andrzeja Jaeschkego i Alicję Stradomską; listę mówców prowadził senator A. Jaeschke.

Zatwierdzony przez Izbę porządek posiedzenia obejmował:

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności*,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz o zmianie innych ustaw*,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Narodowym Banku Polskim oraz o zmianie innych ustaw*,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo farmaceutyczne, ustawę o wyrobach medycznych oraz ustawę o Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych*,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw*,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Tadżykistanu w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisanej w Warszawie dnia 27 maja 2003 r.,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeską o budowie nowego mostu granicznego przez rzekę Dziką Orlicę w przejściu granicznym Mostowice - Orlicke Zahori, sporządzonej w Warszawie dnia 20 marca 2002 r.,

________

Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej przedstawił senator Andrzej Wielowieyski. Senator zaznaczył, że rozpatrywany projekt ustawy powoduje bardzo głęboki niepokój niektórych środowisk, zwłaszcza zajmujących się opieką nad zwierzętami. Istnieje także problem koordynacji kontroli i nadzoru w tym zakresie. Stwarzają go dwa fragmenty ustawy. Jeden z nich to kwestia art. 45 ust. 5 w przepisach przejściowych, który usuwa dotychczasowy art. 34a ust. 4, nakazujący Inspekcji Weterynaryjnej współpracę ze tymi społecznymi komisjami etyki, które mają czuwać nad przestrzeganiem humanitarnych zasad w zakresie doświadczeń nad zwierzętami. Usunięcie tego dotychczasowego ustępu w art. 34a stawia pod znakiem zapytania wszelką efektywność kontroli w tym zakresie, kontroli, którą dotychczas Inspekcja Weterynaryjna się nie zajmowała lub zajmowała się w bardzo niewielkim stopniu. Komisje społeczne utracą kontakt z Inspekcją Weterynaryjną, która nie będzie już miała obowiązku współpracy z nimi. Senator podkreślił, że znamienny jest także wcześniejszy artykuł ustawy, który mówi o Inspekcji Weterynaryjnej, stwierdzający, iż inspekcja ma prawo wglądu do opinii komisji etycznych - tylko prawo wglądu, nie ma zaś obowiązków.

Ustawa ta uchyla istniejące obecnie unormowania w zakresie doświadczeń na zwierzętach, zawarte w ustawie z  21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt. Ustawa określa cele doświadczeń - art. 1 ust. 2; wprowadza zgodne z prawem wspólnotowym definicje - art. 2, zasady wykorzystywania zwierząt doświadczalnych - rozdział 2, warunki przetrzymywania zwierząt doświadczalnych - rozdział 3, warunki hodowli zwierząt laboratoryjnych - rozdział 4; wskazuje jednostki uprawnione do przeprowadzania doświadczeń oraz sposoby ich przeprowadzania - rozdział 5.

Ustawa stanowi, że doświadczeniem jest wykorzystywanie zwierzęcia do badań naukowych zgodnie z art. 1 ust. 2. Cele doświadczeń związane są z lecznictwem, diagnostyką, profilaktyką, dydaktyką, ochroną zdrowia człowieka lub dobrostanem. Przeprowadzanie doświadczenia jest środkiem ostatecznym, dopuszczalnym tylko wtedy, gdy założonych celów nie można osiągnąć innymi metodami. Do doświadczeń, zgodnie z ustawą, można wykorzystywać tylko zwierzęta specjalnie hodowane, przy czym istnieje zakaz wykorzystywania zwierząt bezdomnych i zdziczałych.

Senator Teresa Liszcz przedstawiła sprawozdanie Komisji Ustawodawstwa i Praworządności. Jak stwierdziła, na posiedzeniu komisji padały opinie, że ustawa ta jest niepotrzebna, gdyż obowiązująca ustawa o ochronie zwierząt, w szczególności jej rozdział 9, znakomicie realizuje cel rozpatrywanej ustawy, w dodatku jest w pełni zgodna z dyrektywą unijną, a nawet, zgodnie z zaleceniami zawartymi w art. 24 tej dyrektywy, jest bardziej restrykcyjna, czyli lepiej chroni zwierzęta, co eurogrupa pracująca nad tym zagadnieniem bardzo zaleca. W Brukseli pracuje się nad rewizją tej przestarzałej dyrektywy, pochodzącej z 1986 r., i wiele państw unijnych już ją wyprzedziło, podobnie jak Polska w obecnie obowiązującej ustawie o ochronie zwierząt.

Zdaniem senator sprawozdawcy, proponowana ustawa jest krokiem wstecz pod bardzo wieloma względami. Pod pretekstem dostosowania do mającej kilkanaście lat dyrektywy unijnej pogarsza się bowiem nasze przepisy o ochronie zwierząt doświadczalnych. Już samo wyjęcie przepisów o doświadczeniach na zwierzętach z pełnego kontekstu ustawy o ochronie zwierząt jest szkodliwe. A niezależnie od tego treść tych przepisów jest bardzo często krokiem wstecz.

W tym kierunku zmierzało 18 poprawek zaproponowanych przez Komisję Ustawodawstwa i Praworządności. Senator sprawozdawca przedstawiła i szczegółowo uzasadniła proponowane zmiany.

Uchwała

Na wniosek senatora Jerzego Pieniążka drugi i trzeci punkt porządku obrad rozpatrywano łącznie. Rozpatrywane ustawy zostały uchwalone przez Sejm na 62. posiedzeniu, 26 i 27 listopada br. Do Senatu zostały przekazane 28 listopada. Marszałek Senatu 1 grudnia, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował je do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej o obu ustawach przedstawił senator Janusz Bargieł.

Senator podkreślił, że ustawa o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności zawiera przepisy dostosowujące polskie prawodawstwo do prawa Unii Europejskiej. Celem ustawy jest określenie ram prawnych do stworzenia krajowego systemu ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności. Stworzenie krajowego systemu ewidencji jest elementem dostosowania do prawa wspólnotowego w zakresie stworzenia zintegrowanego systemu zarządzania niektórymi programami pomocowymi Wspólnoty i systemu ich kontroli, gdyż krajowy system ewidencji ma być wykorzystywany szczególnie w zakresie kontroli nad przyznawaniem płatności przez Unię Europejską i wypłatami.

Ze względu na specyfikę poszczególnych płatności uzyskiwanych z funduszy Unii Europejskiej i, co się z tym wiąże, na konieczność posiadania przy rozliczaniu tych płatności różnych informacji ustawa przewiduje utworzenie w ramach krajowego systemu ewidencji kilku odrębnych ewidencji. Są to: ewidencja producentów, obejmująca producentów rolnych, organizacje producentów, przetwórców oraz podmioty prowadzące zakłady utylizacyjne; ewidencja gospodarstw rolnych, która zostanie utworzona na podstawie danych pozyskanych w celu utworzenia ewidencji gospodarstw rolnych na podstawie ustawy z 25 lipca 2001 r. o krajowym systemie ewidencji gospodarstw rolnych i zwierząt gospodarskich oraz o zmianie niektórych ustaw. Kolejną niezbędną ewidencją jest ewidencja wniosków o przyznanie płatności. Krajowy system ewidencji będzie prowadzić Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Rozpatrywana ustawa uchyla ustawę o krajowym systemie ewidencji gospodarstw rolnych i zwierząt gospodarskich oraz o zmianie niektórych ustaw. Uchylana ustawa reguluje kwestie, które odtąd w sposób szerszy będą regulowane w ustawie o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności. Funkcje ewidencji zwierząt gospodarskich prowadzone na podstawie uchylanej ustawy będzie pełnił rejestr zwierząt prowadzony na podstawie ustawy z 24 kwietnia 1997 r. o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, badaniu zwierząt rzeźnych i mięsa oraz o Inspekcji Weterynaryjnej.

W imieniu Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej senator J. Bargieł zarekomendował Izbie również ustawę o płatnościach bezpośrednich do gruntów rolnych. Ustawa ta zawiera przepisy dostosowujące polskie prawodawstwo do prawa Unii Europejskiej. Określa też warunki i tryb udzielania producentom rolnym płatności bezpośrednich do gruntów rolnych, określonych przepisami Unii Europejskiej, zwanych dalej płatnościami. Przewiduje się, iż z dniem przystąpienia do Unii Europejskiej Rzeczpospolita Polska zostanie objęta systemem jednolitej płatności obszarowej oraz płatnościami uzupełniającymi do powierzchni określonych upraw.

W ramach systemu jednolitej płatności obszarowej płatność mają otrzymać posiadacze gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha, przy czym dopłaty przysługiwać będą na posiadane przez te osoby grunty rolne utrzymane w dobrej kulturze rolnej. Dodatkowym warunkiem uzyskania płatności jest posiadanie przez daną osobę w ramach gruntów rolnych działek rolnych, z których każda ma powierzchnię nie mniejszą niż 1/10 ha i prowadzona jest na niej jedna uprawa. Płatności bezpośrednie do gruntów rolnych będą wynosić w latach 2004, 2005 i 2006 odpowiednio: 25%, 30% i 35% płatności obowiązujących w Unii Europejskiej.

Określono także płatność uzupełniającą, która będzie przysługiwała do powierzchni upraw chmielu, tytoniu, ziemniaków przeznaczonych na skrobię oraz innych roślin, których rodzaje będzie corocznie określała Rada Ministrów w drodze rozporządzenia. W tym samym rozporządzeniu będą również określone stawki płatności uzupełniających dla powierzchni upraw tych roślin.

Do wykonywania obowiązków wynikających z ustawy zobowiązana została Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Płatności będą przyznawane w drodze decyzji administracyjnej przez kierownika biura powiatowego agencji na wniosek zainteresowanego posiadacza gospodarstwa rolnego. Wydanie decyzji w sprawie przyznania płatności będzie poprzedzone kontrolą, mającą wykazać, czy wnioskodawca spełnia warunki potrzebne do przyznania tej płatności.

W imieniu komisji senator sprawozdawca wniósł o przyjęcie ustawy wraz z zaproponowanymi przez komisję pięcioma poprawkami.

Krajowy system ewidencji prowadzić będzie Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Będzie on mógł być wykorzystany do stosowania wszystkich instrumentów polityki rolnej w części dotyczącej dopłat do produkcji rolnej. W ustawie zdefiniowano podstawowe pojęcia, niezbędne do prawidłowego jej rozumienia, zbliżone do pojęć występujących w przepisach Unii Europejskiej dotyczących Wspólnej Polityki Rolnej. Na system ten składa się ewidencja producentów, ewidencja gospodarstw rolnych, ewidencja wniosków o przyznanie płatności oraz dokumentacja związana z prowadzeniem tej ewidencji. System służy przede wszystkim przyznawaniu i wypłacaniu płatności. Do jego prowadzenia będą wykorzystywane dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków, prowadzonej na podstawie przepisów prawa geodezyjnego i kartograficznego. Przepisy ustawy stanowią, że każdy producent będzie zobowiązany zarejestrować się w systemie ewidencji producentów, a kiedy otrzyma numer ewidencyjny, będzie mógł się ubiegać o przyznanie płatności.

W ustawie przewidziano upoważnienia do wydawania aktów wykonawczych dotyczących wzoru wniosku o wpis do ewidencji, wzoru zaświadczenia o nadanym numerze identyfikacyjnym, rodzaju czynności technicznych związanych z prowadzeniem systemu oraz warunków organizacyjno-technicznych i kadrowych, jakie powinny spełnić podmioty, którym może być powierzone wykonywanie tych czynności.

Art. 16 ustawy nakłada na ministra rolnictwa, prezesa Agencji Rynku Rolnego, prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych, prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, wojewodów, głównego inspektora i wojewódzkich inspektorów jakości handlowej obowiązki w zakresie udostępniania Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa danych niezbędnych do realizacji płatności, a zawartych w prowadzonych przez nich rejestrach oraz ewidencjach. Ustawa ta zobowiązuje również starostę do zapewnienia nieodpłatnego dostępu do bazy danych ewidencji gruntów i budynków.

W opinii senatora sprawozdawcy, ustawa jest napisana w bardzo jasny i przejrzysty sposób. Dlatego żadnych kłopotów z jej stosowaniem nie powinni mieć zarówno polscy rolnicy i producenci, jak i agencja.

Sprawozdawca Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi senator Sławomir Izdebski przedstawił sprawozdanie komisji w sprawie ustawy o płatnościach bezpośrednich do gruntów rolnych. Senator przypomniał, że według ustawy z dniem przystąpienia do Unii Europejskiej Polska, jak wiadomo, zostanie objęta systemem jednolitej płatności obszarowej oraz płatnościami uzupełniającymi do powierzchni określonych upraw. W ramach systemu jednolitej płatności obszarowej płatności mają otrzymywać posiadacze gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha. Płatności bezpośrednie do gruntów rolnych - jak to wcześniej podawano - będą wynosiły odpowiednio: w 2004 r. - 25%, w 2005 r. - 30%, a w 2006 r. - 35%. Do wykonania zadań wynikających z ustawy została zobowiązana Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Zaproponowane poprawki do ustawy o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności rozpatrzyły dwie komisje senackie. Połączone komisje poparły 2 z 3 zgłoszonych ogółem poprawek.

Uchwała

Zgłoszone poprawki do ustawy o płatnościach bezpośrednich do gruntów rolnych rozpatrzyły dwie komisje senackie. Połączone komisje poparły 5 spośród 10 zgłoszonych ogółem poprawek.

Uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 62. posiedzeniu, 27 listopada 2003 r. Do Senatu została przekazana 28 listopada. Marszałek Senatu 1 grudnia, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdawca komisji senator Janusz Lorenz poinformował, że ustawa o zakładach leczniczych dla zwierząt była analizowana i weryfikowana przez Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi w dniach 8 i 9 grudnia tego roku. W opinii komisji, jest to ustawa odpowiedzialna, sporządzona przez ludzi bardzo dobrze do tego przygotowanych.

W ramach działalności zakładu leczniczego dla zwierząt usługi weterynaryjne będą mogły być świadczone przez lekarza weterynarii posiadającego prawo wykonywania zawodu. Osoba posiadająca tytuł technika weterynarii będzie mogła wykonywać jedynie określone w ustawie czynności z zakresu świadczonych usług weterynaryjnych. Katalog tych czynności jest zamknięty i zawarty w art. 3 ust. 1 pkt 2, 4, 6 i 7.

W myśl ustawy lekarz weterynarii nie będzie mógł równocześnie wykonywać zawodu w zakładzie leczniczym dla zwierząt i w hurtowni farmaceutycznej prowadzącej obrót produktami leczniczymi i wyrobami medycznymi przeznaczonymi wyłącznie dla zwierząt.

Senator J. Lorenz zgłosił również wniosek mniejszości, wykluczający możliwość tworzenia zakładów leczniczych podporządkowanych komercyjnym zakładom produkującym zwierzęta dla celów produkcji żywności.

Wnioski o charakterze legislacyjnym złożyli także senatorowie podczas dyskusji.

Uchwała

Ustawa została uchwalona przez Sejm na 62. posiedzeniu, 27 listopada 2003 r. Do Senatu została przekazana 28 listopada, a 1 grudnia marszałek Senatu, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Pierwsza dotyczy ochrony roślin przed organizmami szkodliwymi poprzez prowadzenie obserwacji i kontroli roślin, produktów roślinnych lub przedmiotów w celu ustalenia występowania organizmów kwarantannowych lub organizmów niekwarantannowych, określenie sposobu zwalczania organizmów niekwarantannowych, trybu postępowania w razie wystąpienia lub podejrzenia wystąpienia organizmów kwarantannowych, zasad wprowadzania na terytorium Rzeczypospolitej roślin, produktów roślinnych lub przedmiotów szczególnie podatnych na porażenia przez organizmy kwarantannowe.

Druga kwestia to dopuszczenie środków ochrony roślin do obrotu oraz substancji aktywnej do stosowania w środkach ochrony roślin. Dopuszczenie środków ochrony roślin do obrotu następować będzie, zgodnie z ustawą, na podstawie zezwolenia wydawanego na dziesięć lat albo na trzy lata przez ministra właściwego do spraw rolnictwa, zaś substancje aktywne do stosowania w środkach ochrony roślin będzie dopuszczała Komisja Europejska. Do uzyskania zezwolenia na prowadzenie konfekcjonowania środków ochrony roślin bądź obrót nimi konieczne będzie stosowne zezwolenie wojewódzkiego inspektora.

Uchwała

Sejm uchwalił tę ustawę na swoim 62. posiedzeniu, 26 października 2003 r. Następnie ustawa została przekazana do Senatu. Marszałek skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Komisje przygotowały sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdawca Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej senator Janusz Bargieł zaznaczył, że celem ustawy jest implementacja do polskiego systemu prawnego norm prawa Unii Europejskiej dotyczących jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. Chodzi przede wszystkim o regulacje zawarte w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i rady nr 2000/13/WE z  20 marca 2000 r., dotyczące etykietowania, prezentacji i reklamy środków spożywczych, oraz w dyrektywie rady nr 89/396/EWG z  14 czerwca 1989 r., dotyczącej oznakowań i identyfikacji partii towaru, zawierającej środek spożywczy.

Zmiany dotyczące art. 15 zmierzają do ograniczenia wymagań w zakresie składowania lub transportu niektórych artykułów rolno-spożywczych.

Zmiany w ustawie o rolnictwie ekologicznym skutkują objęciem kontrolą graniczną również produktów ekologicznych.

Z kolei zmiany w ustawie o ochronie granicy państwowej są konsekwencją włączenia Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych do służb działających na granicy.

Senator sprawozdawca poinformował, że podczas posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej przegłosowano przyjęcie tej ustawy z trzema poprawkami. Z upoważnienia komisji senator wniósł o przyjęcie ustawy wraz z zaproponowanymi poprawkami.

Senator sprawozdawca poinformował, że komisja postanowiła zaproponować wprowadzenie do ustawy trzech poprawek. Przyjęte jednogłośnie przez komisję poprawki miały na celu uściślenie lub doprecyzowanie przepisów.

Uchwała

Sejm uchwalił tę ustawę na 62. posiedzeniu, 27 listopada 2003 r., i nazajutrz przekazał ją do Senatu. Marszałek skierował tę ustawę do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisje rozpatrzyły ustawę i przygotowały sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdawczyni Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej senator Genowefa Ferenc wskazała, że choć podczas uchwalania ustawy o Narodowym Banku Polskim uwzględniono większość obowiązujących w krajach Unii Europejskiej standardów odnoszących się do banków centralnych, negocjacje w sprawie przyjęcia Polski do Unii wykazały konieczność wprowadzenia pełnej harmonizacji polskich przepisów dotyczących banku centralnego z traktatem i statutem Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego, w szczególności w zakresie instytucjonalnej, personalnej i finansowej niezależności Narodowego Banku Polskiego.

Zmiany wprowadzone do art. 13 ust. 7 i 8 nowelizowanej ustawy mają zapewnić niezależność personalną członkom Rady Polityki Pieniężnej oraz uwzględniają orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z 24 listopada 2003 r.

Wzmocnieniu niezależności banku centralnego ma służyć także zniesienie możliwości uczestnictwa przedstawicieli Rady Ministrów w posiedzeniach Rady Polityki Pieniężnej oraz zmiany w zakresie gospodarki finansowej Narodowego Banku Polskiego: podwyższenie wysokości funduszu statutowego, zwiększenie odpisu na fundusz rezerwowy i likwidacja funduszy specjalnych, których wysokość jest aktualnie uzgadniana z ministrem finansów. Zmiany te wynikają z art. 108 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, a także z art. 7 statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego.

Senator T. Wnuk wskazał, że już obecnie Narodowy Bank Polski, głównie na podstawie postanowień konstytucji, ma stosunkowo wysoki stopień niezależności, ale jeszcze nie w takim zakresie, jak banki centralne państw Wspólnoty. Ponadto z dniem przystąpienia Polski do Unii NBP stanie się uczestnikiem Europejskiego Systemu Banków Centralnych i będzie musiał stosować te same regulacje, przepisy, które stosują te banki. Z tych właśnie powodów jeszcze w trakcie negocjacji o przystąpienie naszego kraju do Unii przyjęto zobowiązanie dostosowania polskiego prawa dotyczącego bankowości centralnej do przepisów wspólnoty.

Senator poinformował, że szczególne zainteresowanie członków komisji, z racji zakresu i przedmiotu jej działania, dotyczyło tych nowych regulacji w nowelizacji ustawy, które mogą mieć także wpływ na umacnianie wzrostu gospodarczego, z udziałem na przykład środków funduszy Unii Europejskiej, oraz kwestii tak zwanej rezerwy rewaluacyjnej, zasad jej kształtowania i możliwości ewentualnego jej wykorzystania na zmniejszenie deficytu budżetowego czy też, szerzej, na cele realizacji trudnego programu naprawy finansów publicznych.

W tym pierwszym wypadku istotne znaczenie ma nadanie Radzie Polityki Pieniężnej uprawnienia do ustalania stopy rezerwy obowiązkowej banków i, co ważniejsze, wysokości jej oprocentowania. Regulacja ta w pierwszej kolejności ma zapewnić zrównanie polskiego systemu bankowego z systemem zachodnim, jeśli chodzi o konkurencyjność, ale nie tylko. Na bazie zawartego porozumienia powstanie Fundusz Poręczeń Unijnych, który w znacznym stopniu będzie zasilany ze środków przekazywanych przez banki w ramach rezerwy obowiązkowej.

W ocenie senatora sprawozdawcy, ważnymi regulacjami w nowelizacji ustawy, także w odniesieniu do rezerwy rewaluacyjnej, są te dotyczące ustalenia, że już od przyszłego roku zasady rachunkowości NBP powinny odpowiadać standardom stosowanym w Europejskim Systemie Banków Centralnych. Rozwiązanie to, wzmacniające niezależność finansową banku centralnego, zapewni także większe zobiektywizowanie zasad tworzenia i rozwiązywania rezerw na pokrycie zmian kursu złotego w relacji do walut obcych.

Uchwała

Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej przedstawił senator Henryk Dzido. Jak stwierdził, ustawa jest krótka, zawiera bowiem tylko trzy artykuły, ale jej rozwiązania są wielce znaczące. Ustawa dostosowuje polskie regulacje prawne zawarte w zmienianej ustawie z 6 września 2001 r. do przepisów prawa unijnego, a w konsekwencji ma zapewnić kontynuację działalności polskich przedsiębiorców na rynku medycznym i farmaceutycznym. W tym celu w ustawie zakłada się, że świadectwa jakości, świadectwa dopuszczenia do obrotu wyrobów medycznych, wydane przez Instytut Leków przed dniem 1 października 2002 r., zachowują ważność w terminach określonych w tych świadectwach, nie dłużej jednak niż do 31 grudnia 2005 r. Okres ten został więc w rozpatrywanej ustawie zdecydowanie przesunięty.

Ustawa dopuszcza w art. 24a ust. 2 możliwość wprowadzania do użytku wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro nieoznaczonych znakiem zgodności CE do 7 grudnia 2005 r. Dotychczas oznaczenia te mogły być stosowane w terminie dwunastu miesięcy od daty wejścia w życie ustawy z 6 września 2001 r.

Kolejne unormowanie to przedłużenie terminu na wykonanie obowiązku zgłoszenia do Rejestru Wytwórców i Wyrobów Medycznych wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro będących w obrocie w dniu 1 października 2002 r. Wytwórca powinien to zrobić nie później niż do 29 lutego 2004 r. W dotychczasowej regulacji obowiązek znakowania wprowadzonych do obrotu wyrobów do diagnostyki in vitro znakiem CE był zakreślony jedynie do 1 października 2003 r. Termin ten został przedłużony. Na przedłużenie to zezwala dyrektywa Unii Europejskiej.

Sprawozdawca Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia senator Mirosław Lubiński zaznaczył, że rozpatrywana ustawa wprowadza dwie zmiany przepisów dotyczące wyrobów medycznych. Chodzi o przedłużenie ważności świadectw jakości i świadectw dopuszczenia do obrotu wyrobów medycznych, przesunięcie terminu obowiązku rejestracji wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro, będących w obrocie w dniu 1 października 2002 r., oraz dopuszczenie wprowadzania do używania wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro nieoznaczonych znakiem zgodności CE do 7 grudnia 2005 r.

Połączone komisje senackie rozpatrzyły wszystkie propozycje i poparły 3 z 4 zgłoszonych ogółem poprawek.

Uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 62. posiedzeniu, 26 listopada 2003 r. Do Senatu została przekazana 28 listopada. Marszałek 1 grudnia, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdawczyni Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury senator Czesława Christowa wskazała, że celem ustawy jest dostosowanie prawa polskiego do prawa europejskiego oraz uporządkowanie sfery i zakresu działania organów polskiej administracji morskiej. Nowelizowana ustawa została uzupełniona o przepis stwierdzający, iż Rzeczpospolita Polska ma wyłączne prawo rozpoznawania zasobów oraz podejmowania działań w zakresie gospodarczego badania i eksploatacji wyłącznej strefy ekonomicznej, w szczególności wykorzystania w celach energetycznych wody, prądów morskich i wiatru. Celem tych uregulowań jest wywiązanie się Polski, jako kraju członkowskiego Unii Europejskiej, ze zobowiązań dotyczących produkcji określonego procentu energii ze źródeł odnawialnych.

Zgodnie z ustawą pozwolenia na wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń na polskich obszarach morskich w razie braku planu zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej wydawać będzie minister właściwy do spraw gospodarki morskiej po uzyskaniu opinii ministra właściwego do spraw gospodarki, kultury, rolnictwa, środowiska, spraw wewnętrznych oraz ministra obrony narodowej. Możliwa jest odmowa wydania pozwolenia, gdy wykorzystanie takiego pozwolenia stworzyłoby zagrożenia wymienione w ustawie.

W wypadku przyjęcia planu zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej pozwolenie na wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń w polskich obszarach morskich wydaje dyrektor właściwego urzędu morskiego, zachowując warunki określone w ustawie. Opłaty za wydanie pozwolenia stanowią dochód budżetu państwa.

W ustawie zostały jednoznacznie określone warunki wydawania przez urzędy morskie pozwolenia na przeszukiwanie wraków statków lub ich pozostałości przez osoby fizyczne, prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Dotychczas obszar ten nie był precyzyjnie uregulowany. Taki stan stwarzał zagrożenie dla osób przeszukujących wraki lub ich pozostałości, a także dla bezpieczeństwa żeglugi.

Ustawa definiuje zasady powoływania i odwoływania dyrektorów urzędów morskich jako terenowych organów administracji morskiej. Zgodnie z ustawą na stanowisko dyrektora i zastępcy dyrektora urzędu morskiego może być powołany wyłącznie obywatel polski posiadający wykształcenie wyższe oraz wiedzę, kwalifikacje zawodowe i doświadczenie z zakresu gospodarki morskiej i funkcjonowania administracji rządowej.

Struktury organizacyjne urzędów morskich zostały rozszerzone o nowe komórki organizacyjne - inspekcję bandery, inspekcję portu i Biuro Spraw Obronnych Żeglugi. Inspekcja bandery ma prawo kontrolowania statków o polskiej przynależności pod kątem wymagań określonych w przepisach prawa polskiego i Unii Europejskiej oraz w ratyfikowanych przez Polskę umowach międzynarodowych - zakres przedmiotowy dotyczy budowy statku, wyposażenia, składu i kwalifikacji załóg, ochrony środowiska, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz warunków bytowych na statku. Inspekcja portu ma prawo kontrolowania statków obcej przynależności zawijających do polskich portów w zakresie wymagań określonych w umowach międzynarodowych. Zakres tej kontroli jest podobny jak w wypadku inspekcji bandery. Projekt ustawy określa także, które statki mogą nie podlegać tej kontroli, czyli są z niej wyłączone. Do zakresu działań Biura Spraw Obronnych Żeglugi należy ochrona portów morskich i żeglugi morskiej, w tym realizacja zadań obronnych oraz zadań o charakterze niemilitarnym, w szczególności zapobieganie aktom terroru, oraz likwidacja skutków zaistniałych zdarzeń.

Poprawkę do ustawy zaproponowała natomiast senator Cz. Christowa.

Uchwała

Zmiany wprowadzone do ustawy przez Sejm ustalają, po pierwsze, iż organem administracji geologicznej jest minister właściwy do spraw środowiska, działający przy pomocy głównego geologa kraju, będącego sekretarzem lub podsekretarzem stanu.

Senator sprawozdawca poinformował, że komisja w wyniku dyskusji na swoim posiedzeniu 4 grudnia postanowiła zaproponować Izbie wprowadzenie do ustawy jednej poprawki o charakterze redakcyjno-uściślającym.

Wnioski o charakterze legislacyjnym złożyli senatorowie: Adam Biela, Mieczysław Janowski i Janina Sagatowska.

Uchwała

Ustawa została uchwalona przez Sejm na 62. posiedzeniu, 28 listopada 2003 r., i tego samego dnia przekazana do Senatu. Marszałek 1 grudnia bieżącego roku, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Kultury i Środków Przekazu. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Za bardzo ważne w nowelizacji senator uznała to, że wprowadza ona tryb przeprowadzania konkursu oraz określa skład komisji konkursowej. W skład komisji mają wchodzić przedstawiciele organizatora, przedstawiciele ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, przedstawiciele związków zawodowych i  stowarzyszeń zawodowych. Jak poinformowała senator, dyskusja na posiedzeniu komisji dotyczyła właśnie tych kwestii, tj. zarówno składu komisji konkursowych, jak i samej idei, zasady. Wiąże się to z faktem, że minister kultury będzie miał większy wpływ na obsadzanie stanowisk dyrektorskich w samorządowych instytucjach kultury, co komisja uznała za bardzo dobre rozwiązanie. Z dotychczasowej praktyki nominacji dyrektorów instytucji kultury, będących w gestii samorządów, wynika bowiem, że popełniono bardzo wiele błędów, że bardzo często dyrektorzy nominowani przez organizatorów samorządowych instytucji kultury nie mieli odpowiednich umiejętności, kwalifikacji, co powodowało liczne konflikty ze środowiskiem.

Jak stwierdziła senator sprawozdawca, bardzo istotne były tu opinie tych senatorów, którzy przez lata kierowali instytucjami kultury, są praktykami i mają bardzo duże doświadczenie w tej kwestii.

Przedmiotem dyskusji na posiedzeniu komisji stał się również skład komisji konkursowej. Głosy były podzielone, ponieważ w takiej komisji zasiądzie dwóch przedstawicieli ministra właściwego do spraw kultury i dziedzictwa narodowego, ale będą także przedstawiciele związków zawodowych, a to przedstawicielstwo związków zawodowych budziło bardzo duże kontrowersje. Przede wszystkim prezentowano stanowisko, że należy ograniczyć wpływ związków zawodowych na wybór dyrekcji.

Senator K. Doktorowicz poinformowała, że po rozpatrzeniu wszystkich uwag i wszystkich wypowiedzi w dyskusji - w których w większości przychylano się do proponowanych rozwiązań i do poparcia ustawy - komisja postanowiła zarekomendować Izbie wprowadzenie jednej poprawki. Chodzi o dodanie zapisu, że do czasu wydania przepisów wykonawczych przewidzianych w niniejszej ustawie postępowania konkursowe na dyrektorów w samorządowych instytucjach kultury oraz postępowania w sprawie ich odwołania przeprowadza się na dotychczasowych zasadach. W imieniu komisji senator sprawozdawca zarekomendowała Izbie przyjęcie tej poprawki.

Uchwała

Sejm uchwalił tę ustawę 26 listopada, dwa dni później została ona przekazana do Senatu, a 1 grudnia marszałek skierował ją do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności.

Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie. Przedstawiła je senator Aleksandra Koszada. Jak stwierdziła, ustawa ta jest tak zwaną ustawą czyszczącą. Ma na celu uporządkowanie niektórych przepisów zmienianych w związku z wprowadzaniem od 1 stycznia 2004 r. sądownictwa administracyjnego.

Ponadroczne vacatio legis, przewidziane przez ustawodawcę na wdrożenie sądownictwa administracyjnego, w sytuacji ciągłego dokonywania licznych zmian w systemie prawa spowodowało konieczność ich uwzględnienia w ustawie z 30 sierpnia 2002 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Pięć pierwszych to uchylenie zmian dokonanych przepisami wprowadzającymi w różnych ustawach, które już nie obowiązują lub utracą moc z dniem 1 stycznia 2004 r. Uchyla się więc zmiany: w ustawie z 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej, gdyż 1 stycznia 2004 r. wejdzie w życie ustawa z  22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej; w ustawie z  12 września 1996 r. o państwowym nadzorze standaryzacyjnym towarów rolno-spożywczych w obrocie z zagranicą, ponieważ utraciła ona moc 1 stycznia br. na podstawie ustawy z 21 grudnia 2001 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych; w ustawie z  6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, z powodu utraty mocy 17 marca br. na podstawie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia; w ustawie z  25 czerwca 1997 r. o cudzoziemcach, gdyż od 1 września 2003 r. materię tę reguluje ustawa z  13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach; i w ostatniej ustawie, z  30 czerwca 2000 r. o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców, ponieważ utraciła ona moc 6 października 2002 r. na podstawie ustawy z 27 lipca 2002 r. o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców.

Następna grupa to zmiany dokonywane w ustawach zmienianych przepisami wprowadzającymi, a teraz nowelizowanych w innym zakresie. Jest to konieczne z powodu uchylenia w okresie vacatio legis przepisów znowelizowanych przepisami wprowadzającymi.

Zmiana jedenasta noweli ma na celu zlikwidowanie luki prawnej dotyczącej istniejącego do końca br. Kolegium Kompetencyjnego przy Sądzie Najwyższym. Konieczna jest regulacja odnosząca się do spraw, w których wnioski o rozpoznanie sporu o właściwość między organami administracji publicznej a sądem nie zostaną rozpoznane przed Kolegium Kompetencyjnym do 1 stycznia 2004 r. Zgodnie z przyjętym rozwiązaniem nierozpoznanie wniosku w tym terminie skutkować będzie umorzeniem postępowania przez Sąd Najwyższy, a strona będzie mogła ponownie wystąpić o rozpoznanie sprawy do sądu powszechnego albo organu administracji publicznej.

Uchwała

Sprawozdawczyni Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej senator Dorota Simonides podkreśliła, że rozpatrywany projekt ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Tadżykistanu w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisanej w Warszawie dnia 27 maja 2003 r., nie tylko jest zgodny z prawem Unii Europejskiej, ale wręcz może stanowić wzór dla przyszłych umów, gdyż zawarte w nim regulacje prawne są opracowane zgodnie z najwyższymi standardami europejskimi.

Senator sprawozdawca zaznaczyła, że Polska nawiązała stosunki dyplomatyczne z niepodległym Tadżykistanem w lutym 1992 r., a rozpatrywana umowa jest pierwszą umową tego typu w stosunkach polsko-tadżyckich, umową ważną dla przyszłych stosunków gospodarczych, kulturalnych, naukowych obydwu państw. Polska zawarła już takie umowy ze wszystkimi państwami Wspólnoty Niepodległych Państw poza Turkmenią.

Senator D. Simonides poinformowała, że Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej po zapoznaniu się z ustawą o ratyfikacji umowy jednomyślnie przyjęła projekt ustawy i postanowiła przedstawić go Izbie do uchwalenia.

Sprawozdawca Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych senator Władysław Mańkut zaznaczył, że, podobnie jak Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych z uznaniem przyjęła przygotowaną umowę traktatową. Jest to pierwsza tego typu umowa czy próba regulacji traktatowej między Polską a Republiką Tadżykistanu. Będzie ona mogła stanowić podstawę do poszerzenia i rozwoju naszych stosunków gospodarczych.

Sprawozdawca Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury senator Kazimierz Drożdż zaznaczył, że przedmiotowa umowa jest konsekwencją postanowień umowy między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Republiki Czeskiej o przejściach granicznych, przejściach na szlakach turystycznych przecinających granicę państwową oraz zasadach przekraczania granicy poza przejściami granicznymi, podpisanej w 1996 r.

Celem umowy jest powiększenie liczby przejść na polsko-czeskiej granicy państwowej z uwagi na bardzo intensywny ruch. Obecnie uruchomienie tego przejścia jest technicznie niemożliwe z powodu złego stanu mostu w miejscowości Mostowice. Budowa ta została przewidziana w "Strategii zintegrowanego zarządzania granicą w latach 2003 - 2005". Konieczna jest również budowa dróg dojazdowych po obu stronach drogi. Za realizację inwestycji odpowiedzialna jest strona czeska; budowę sfinansują obie strony umowy, każda swoją część. Fundusze przewidziane na ten cel znajdują się w budżecie wojewody dolnośląskiego. Wynoszą od 800 tysięcy do 1 miliona zł.

Co do trybu ratyfikacji, zgody wyrażonej w ustawie, to wynika on z faktu, że przewidziane w umowie sprawy podatkowe i kwestie procedury odpraw celnych różnią się od naszych przepisów. W Czechach umowa została już ratyfikowana. Po ratyfikowaniu przez stronę polską wejdzie w życie, co umożliwi rozpoczęcie inwestycji. Zaproponowany tryb ratyfikacji, w opinii Komitetu Integracji Europejskiej, nie jest regulowany prawem europejskim, w związku z tym również od strony formalnej nie ma żadnych zastrzeżeń.

Umowę sporządzono w dwóch językach, polskim i czeskim.

Senator Dorota Simonides, sprawozdawczyni Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, wskazała, że rozpatrywany projekt ustawy z 26 listopada br. o ratyfikacji Konwencji nr 159 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia osób niepełnosprawnych, przyjętej w Genewie 20 czerwca 1983 r. zawiera regulacje prawne, zgodnie z którymi realizowane są działania na rzecz osób niepełnosprawnych. Jak więc widać, przystosowanie konwencji do sytuacji polskiej, zwłaszcza do sytuacji na wsi, trwało ponad dwadzieścia lat. Przyjęto w tym czasie trzydzieści jeden ustaw, które spełniają postulaty konwencji. Senator wymieniła tu zwłaszcza ustawę z 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz o zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, która weszła w życie 1 stycznia 1998 r. Do tej ustawy wprowadzono bowiem wiele istotnych zmian w wyniku reformy samorządowej, a poprawiono ją ustawą z 20 grudnia 2002 r., która w większym stopniu wspiera zatrudnienie niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy.

Senator sprawozdawca podkreśliła, rozpatrywana nowelizacja ustawy o PIT jest niezbędna w celu usunięcia błędu powstałego w art. 24 ustawy. Stanowi on, że dochodem ze zbycia składników majątku jest różnica między kwotą sprzedaży a wartością początkową, wykazaną w ewidencji środków trwałych, powiększona o sumę amortyzacji. Po ostatniej nowelizacji powstał następujący zapis: dochodem jest różnica między kwotą sprzedaży a wartością początkową, powiększoną o sumę amortyzacji. W tej sytuacji im wyższa byłaby cena nabycia środka trwałego i dłuższy okres amortyzacji, tym większa byłaby strata. Ta strata byłaby wykazana na papierze, ponieważ pieniądze zasiliłyby kasy przedsiębiorców. Senator zwróciła uwagę na fakt, że powstały przepis nakazywał powiększać wartość początkową składnika majątkowego, a nie różnicę między ceną a wartością początkową. W tej sytuacji firmy mogłyby wykazywać fikcyjną sprzedaż środków trwałych tylko po to, aby wygenerować stratę i nie płacić podatku.

Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment