W dniach 3, 4 i 5 lipca 2002 r. odbyło się 20. posiedzenie Senatu. Obradom przewodniczyli marszałek Longin Pastusiak oraz wicemarszałek Ryszard Jarzembowski. Na sekretarzy posiedzenia powołano senatorów Alicję Stradomską i Krzysztofa Szydłowskiego; listę mówców prowadziła senator A. Stradomska.

Przewodniczący obradom marszałek L. Pastusiak powitał senatora Alejandro Muńoz-Alonso Ledo, przewodniczącego Komisji Obrony w Senacie Hiszpanii. Jego wizyta w Polsce jest związana z programem Phare 2000.

Senat minutą ciszy uczcił pamięć zmarłego 27 czerwca br. senatora I kadencji Henryka Zbigniewa Wilka oraz zmarłego 29 czerwca br. senatora Jana Zamoyskiego, marszałka seniora II kadencji.

Zatwierdzony przez Izbę porządek 20. posiedzenia obejmował:

- drugie czytanie projektu uchwały w dwusetną rocznicę urodzin Ignacego Domeyki,

- informację prezesa Trybunału Konstytucyjnego o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego
w 2001 roku,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o uznaniu części Półwyspu Helskiego za obszar szczególnie ważny dla obrony kraju,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o opłacie skarbowej,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia oraz innych ustaw,*

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt,*

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Prawnokarnej konwencji o korupcji, sporządzonej w Strasburgu dnia 27 stycznia 1999 r.,

Przewodniczący obradom marszałek L. Pastusiak przypomniał, że projekt uchwały został wniesiony przez Komisję Emigracji i Polaków za Granicą oraz Komisję Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. Marszałek Senatu10 kwietnia br. skierował projekt, zgodnie z art. 79 ust. 1 i art. 84 ust. 5 regulaminu Izby, do rozpatrzenia w pierwszym czytaniu do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności, Komisji Emigracji i Polaków za Granicą oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. Pierwsze czytanie projektu uchwały odbyło się 7 maja br. Komisje po rozpatrzeniu projektu uchwały przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Ustawodawstwa i Praworządności, Komisji Emigracji i Polaków za Granicą oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej przedstawił senator Bernard Drzęźla.

Przystępując do sprawozdania, senator zapewnił, jako geofizyk i inżynier górniczy, że każdy polski mineralog, geolog, geograf, geofizyk, meteorolog, inżynier górniczy i geodeta górniczy doskonale zna nazwisko Domeyki. Jego wkład do rozwoju wymienionych specjalności naukowych jest bowiem na tyle duży, że programy odpowiednich studiów zawierają, w większym lub w mniejszym zakresie, omówienie jego osiągnięć. Słabiej zapewne przedstawia się znajomość sylwetki Domeyki w szerokich kręgach społeczeństwa, ale obchodzona aktualnie dwusetna rocznica jego urodzin jest doskonałą okazją do rozpropagowania jego osiągnięć, z których możemy być naprawdę dumni.

Senator B. Drzęźla podkreślił, że nazwisko Domeyki znacznie lepiej znane jest w Chile i w całej Ameryce Południowej. "Mam liczne kontakty osobiste z przedstawicielami uczelni górniczych i przemysłu górniczego Chile. Wszyscy oni, jeśli wiedzą, że mają do czynienia z Polakiem, zaczynają rozmową od wzmianek o Domeyce. Podkreślają jego zasługi dla rozwoju szkolnictwa geologicznego i górniczego w tym kraju, szczycą się faktem, że to właśnie Domeyko był założycielem danej uczelni" - powiedział senator.

Wszechstronność zainteresowań naukowych Domeyki ma charakter iście renesansowy. Jego twórczość naukowa lub działalność dydaktyczna i organizacyjna dotyczyła takich dziedzin, jak fizyka, chemia, mineralogia, sejsmologia, geologia dynamiczna, historyczna, złożowa, wulkanologia. Domeyko badał z narażeniem życia wulkaniczne obszary w Chile. Inne obszary jego zainteresowań to metalurgia, górnictwo, meteorologia i wreszcie etnografia. Wystarczy tu wymienić tytuły niektórych jego dzieł lub podręczników. W tym miejscu senator sprawozdawca przytoczył tytuły prac wybitnego uczonego, dotyczących m.in. wprowadzenia do studiów w zakresie nauk przyrodniczych, trzęsień ziemi, złóż metalicznych Chile, wód mineralnych czy etnografii. Dla podkreślenia wszechstronności Domeyki dodał, że jego praca magisterska, obroniona na Uniwersytecie Wileńskim w 1822 r., była pracą z zakresu matematyki, a dotyczyła podstaw rachunku różniczkowego.

Senator B. Dzręźla podkreślił, że Domeyko był odkrywcą nowych minerałów, na przykład arkerytu, amiolitu i domeykitu. Ten ostatni, arsenek miedzi Cu₃As, będący rudą miedzi, został tak nazwany na część naszego rodaka przez mineraloga niemieckiego Haidingera. Nazwiskiem Domeyki nazwano również okaz małża z dawnych epok geologicznych oraz pasmo gór i jedno z miast chilijskich.

Bieżący rok, w związku z dwusetną rocznicą urodzin Domeyki, UNESCO ogłosiło Rokiem Domeykowskim. Patronat nad obchodami objęli prezydenci Polski i Chile. W uniwersytetach i instytutach naukowych o profilu geologiczno-mineralogiczno-geofizycznym kilku państw odbyły się lub odbędą konferencje i wystawy. Wkładem Politechniki Śląskiej, którą reprezentuje senator B. Dzręźla, w obchody Roku Domeykowskiego była część wystawy urządzonej przy wejściu do sali Senatu, zorganizowanej przez Dział Informacji Publicznej i Edukacji Kancelarii Senatu.

Uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 24. posiedzeniu, 21 czerwca 2002 r., a 24 czerwca 2002 r. - przekazana do Senatu. Marszałek Senatu skierował ustawę do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie, które przedstawił senator Zbyszko Piwoński.

Senator przypomniał, że ustawę o ustroju miasta stołecznego Warszawy przyjmowano w marcu br., zaledwie trzy miesiące temu. I gdyby wówczas Sejm z większą wnikliwością i zaufaniem do Senatu rozpatrzył zgłoszoną poprawkę, polegającą na włączeniu gminy Wesoła do miasta stołecznego Warszawy jako kolejnej dzielnicy, nie byłoby tej nowelizacji. Stało się jednak inaczej.

Senator przypomniał, że gmina Wesoła i położona obok niej gmina Sulejówek mocą uchwały Rady Ministrów 1 stycznia br. zostały włączone do powiatu warszawskiego, czyli przeszły z Mińska do Warszawy. Kiedy w marcu uchwalono ustawę o ustroju miasta stołecznego Warszawy, miasto zostało określone granicami gmin wchodzących w jego skład, a nie granicami powiatu, który poszerzono o Sulejówek i Wesołą. W związku z tym po kilku miesiącach te dwie gminy zostały z powrotem przeniesione do powiatu Mińsk. Już wówczas, po przyjęciu ustawy, zaczęły napływać sygnały świadczące o niezadowoleniu z takiej decyzji. I o ile z Sulejówka pochodziły sporadyczne opinie, o tyle Rada Gminy Wesoła zwróciła się do nas z prośbą o zawarcie w ustawie warszawskiej takiej możliwości, aby o przynależności powiatowej gminy Sulejówek i Wesoła zadecydowała Rada Ministrów w drodze rozporządzenia, po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami.

Inicjatywę tę poparła Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, a następnie cały Senat w swoich poprawkach do ustawy warszawskiej. Zawarto tam stwierdzenie, zgodne z sugestią rady gminy, że Rada Ministrów ustali w drodze rozporządzenia do 31 maja br. granice miasta stołecznego Warszawy, biorąc za podstawę granice dotychczasowego związku komunalnego miasta stołecznego Warszawy, granice powiatu warszawskiego oraz wyniki konsultacji z mieszkańcami gmin Sulejówek itd. Tym samym Izba dała delegację Radzie Ministrów, ponieważ sama nie posiadała do tego podstaw, aby zdecydować o włączeniu Wesołej do miasta stołecznego Warszawy - aby granice mogły ewentualnie zostać określone w ten sposób. Sejm nie uwzględnił jednak tej poprawki.

Jak stwierdził senator Z. Piwoński, konsekwentne działania Rady Gminy Wesoła doprowadziły jednak do tego, że 14 kwietnia br. przeprowadzono konsultacje społeczne w Wesołej. Podczas konsultacji (przy wysokiej frekwencji - 49,5% ogółu uprawnionych do głosowania) za powrotem Wesołej do powiatu mińskiego, czyli za potwierdzeniem zaistniałego stanu prawnego, opowiedziało się zaledwie 10%. Zdecydowana większość mieszkańców (89,2%) opowiedziała się za przynależnością do Warszawy. Wystąpiła jeszcze pewna wątpliwość, czy chodzi o przynależność Wesołej jako gminy czy jako dzielnicy, ponieważ nastąpiła zmiana statusu prawnego pozostałych gmin Warszawy, z gminy na dzielnicę. W związku z tym postawiono mieszkańcom kolejne pytanie: czy jesteś za przyłączeniem do Warszawy na zasadzie dzielnicy? W tym wypadku również większość opowiedziała się za takim rozwiązaniem. Stało się to podstawą kolejnej uchwały Rady Miasta Wesoła, która przyjęła do wiadomości wyniki konsultacji i zwróciła się do Sejmu i Senatu o podjęcie kolejnej inicjatywy i przywrócenie stanu zgodnego z oczekiwaniami mieszkańców. W związku z tym Sejm uchwalił rozpatrywaną nowelizację. Znalazło się w niej wiele zapisów, ponieważ włączenie wymagało odniesienia się do wielu miejsc w całej ustawie, dotyczą one jednak tylko tej jednej kwestii - włączenia gminy Wesoła jako dzielnicy w granice miasta stołecznego Warszawy.

Komisja zdecydowała o wprowadzeniu zmian, przede wszystkim dlatego, że już w toku postępowania legislacyjnego, a nie na etapie projektowania tej nowelizacji, zmieniono art. 3, określający termin wejścia w życie tej ustawy i mogłoby się zdarzyć, że nowelizacja weszłaby w życie wcześniej niż nowelizowana ustawa.

Komisja poprawiła również art. 2, w którym nie do końca określono, że wojewoda mazowiecki ogłosi liczbę radnych, dodając, że ogłoszenie tego ma nastąpić w wojewódzkim dzienniku urzędowym, wojewoda poda to do publicznej wiadomości w formie obwieszczenia.

Podczas przerwy w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, która ustosunkowała się do przedstawionych wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie. Komisja podtrzymała swoje stanowisko i opowiedziała się za wprowadzeniem do ustawy dwóch uprzednio postulowanych zmian. Jak poinformował senator Z. Piwoński, wnioski senatora K. Borkowskiego, zmierzające do objęcia nowelizacją także gminy Sulejówek, nie uzyskały akceptacji komisji.

Uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 24. posiedzeniu, 20 czerwca br., i następnego dnia przekazana do Senatu. Marszałek Senatu skierował ją do Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Komisje przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

W imieniu Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego głos zabrała senator Maria Berny, która poinformowała, że komisja bardzo długo i wnikliwie analizowała wszelkie uwagi krytyczne i wypowiedzi wyrażające obawę, że ustawa może ograniczyć wolności obywateli Helu.

Jak stwierdziła senator, została zobowiązana do przekazania, iż rozpatrywana ustawa jest niezbędna, ponieważ do 1 lipca br. obowiązywał dekret z 6 września 1951 r., wydany na podstawie ustawy z 28 stycznia 1932 r., dotyczący ograniczeń w rejonie Helu, Redłowa, Sobieszewa, Kępy Oksywskiej i Westerplatte. Jak wiadomo, omawiana ustawa dotyczy wyłącznie części Półwyspu Helskiego i uznaje go za obszar szczególnie ważny dla obrony kraju. Ustawa reguluje na obszarze gminy Hel takie kwestie jak prawo dziedziczenia, prawo zmiany własności i wiele spraw związanych z użytkowaniem nieruchomości oraz z czynnościami, jakie wynikają z procesu inwestycyjnego.

Senator M. Berny poinformowała, że Komisja Obrony i Bezpieczeństwa Publicznego wniosła do ustawy siedem poprawek, zmierzających do uściślenia zapisów ustawy, zapobiegających ewentualnym różnicom w jej interpretacji. Senator zwróciła uwagę, że wśród tych siedmiu poprawek są zarówno poprawki merytoryczne, jak i stylistyczne, dotyczące jednak nie tylko stylu, lecz także logiki niektórych sformułowań.

W debacie nad ustawą o uznaniu części Półwyspu Helskiego za obszar szczególnie ważny dla obrony kraju wnioski o charakterze legislacyjnym zgłosili senatorowie: Franciszek Bachleda-Księdzularz, Mieczysław Janowski, Anna Kurska, Olga Krzyżanowska, Krzysztof Piesiewicz, Wiesław Pietrzak, Zbigniew Religa, Zbigniew Romaszewski, Janina Sagatowska, Dorota Simonides, Jan Szafraniec, Andrzej Wielowieyski oraz Edmund Wittbrodt. Ogółem zgłoszono 18 poprawek.

Uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 23. posiedzeniu, 5 czerwca br., do Senatu przekazano ją następnego dnia. Marszałek Senatu, zgodnie z regulaminem, skierował ją do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych, która po rozpatrzeniu tej ustawy przygotowała swoje sprawozdanie. Przedstawił je senator Mieczysław Mietła.

Projekt ustawy wchodzi w skład rządowego pakietu "Przede wszystkim przedsiębiorczość" i dotyczy zniesienia ograniczeń czasowych w celu stwierdzenia nieważności decyzji o nadaniu NIP, wprowadzenia obowiązku udokumentowania danych wprowadzonych do systemu identyfikacji podatkowej, skrócenia terminów w procedurze rejestracyjnej i aktualizacyjnej oraz wprowadzenia rozszerzonego zakresu sukcesji NIP przy następstwie prawnym.

Projekt przewiduje likwidację dotychczasowych ograniczeń w postaci siedmioletniego terminu, liczonego od dnia doręczenia decyzji, w którym dopuszczalne jest wszczęcie postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności NIP. W ten sposób wyeliminuje się ryzyko występowania w obrocie prawnym, dotkniętych rażącą wadą prawną, decyzji o nadaniu NIP, tak by podatnik posiadał tylko jeden numer identyfikacji podatkowej. Obecnie mamy w obrocie około osiemdziesięciu milionów deklaracji NIP, ale w ostatnich latach praktyka potwierdziła istnienie kilkudziesięciu tysięcy wielokrotności numerów NIP dla tych samych podatników. Pierwsze numery NIP nadano w 1993 r., czyli ten siedmioletni okres został już dawno przekroczony, a niestety nie udało się zweryfikować wszystkich numerów identyfikacji podatkowej. W tej sytuacji kilkaset spraw jest zawieszonych w próżni tylko z tego powodu, że ten siedmioletni okres już dawno minął i nie ma podstawy prawnej, by uporządkować wyżej wymienioną ewidencję.

Jak stwierdził senator M. Mietła, proponowane skrócenie do czternastu dni terminu przewidzianego na aktualizację przez podatników VAT danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym ma na celu usprawnienie kontroli rozliczeń dokonywanych przez podatników zmieniających adres siedziby, miejsce prowadzenia działalności lub miejsce zamieszkania w celu uniknięcia płacenia podatku lub odbioru decyzji i postanowień w odpowiednim terminie.

Proponowane zmiany dotyczące sukcesji NIP mają istotny wpływ na kwestię następstwa prawnego w wypadku podmiotów przekształcanych na zasadach określonych w kodeksie spółek handlowych, a także rozszerzają katalog spółek osobowych. W tej zmianie chodzi nie tylko o dostosowanie przepisów do tego, co jest zapisane w kodeksie spółek handlowych, ale też o ułatwienie życia podatnikom.

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 23. posiedzeniu, 5 czerwca 2002 r. Do Senatu przekazano ją 6 czerwca 2002 r. Marszałek Senatu, zgodnie z regulaminem, skierował ją do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych.

Wzięto też pod uwagę osoby, które żyją na poziomie ubóstwa. W nowelizacji zwolniono od opłat skarbowych podania, załączniki do podań i zaświadczenia osób, które pozostają w stanie ubóstwa. Osoby te powinny udokumentować swój stan materialny odcinkiem renty lub też zaświadczeniem z opieki społecznej.

Następna poprawka polegała na wykreśleniu ust. 7, 21 i 38 z części IV, ponieważ są one bezprzedmiotowe ze względu na uchwalone wcześniej prawo lotnicze.

Podobny charakter miała kolejna poprawka komisji. Ze względu na zmianę nazewnictwa w ustawie zaproponowano następujące brzmienie ust. 14 kol. 2: "Od zezwolenia na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie wyrobu, oczyszczania, skażania lub odwadniania spirytusu, wyrobu lub rozlewu wyrobów spirytusowych, a także wytwarzania wyrobów tytoniowych". Również prawo farmaceutyczne zmieniło nazewnictwo i w związku z tym zaproponowano, by w załączniku do ustawy, w części IV, wyrazy "środkami farmaceutycznymi i materiałami medycznymi" zastąpić wyrazami "produktami leczniczymi i wyrobami medycznymi".

Senator Z. Janowska poinformowała również, że podczas posiedzenia komisji dyskutowano nad stanowiskiem rządu w sprawie przywrócenia niskiej opłaty dla cudzoziemców za zezwolenia, które są niezbędne przy zakupie nieruchomości czy oddaniu w użytkowanie wieczyste gruntu na terenie Polski. W przedłożeniu rządowym postulowano stawkę wynoszącą 1400 zł, poprawka sejmowa zwiększyła ją 11 400 zł. Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych poparła tę poprawkę. Komisja uznała, że podmioty powinny być traktowane równo. Przyglądając się aneksowi do ustawy, można stwierdzić diametralne różnice. Według projektu rządowego, opłata od zezwolenia dla cudzoziemca wynosi 1400 zł, koszt od zezwolenia dla Polaka zaś, który lokuje swój kapitał za granicą i otwiera np. bank, 11 tysięcy 400 zł, a dla podmiotu, który pragnie tylko mieć zezwolenie na broń - 1063 zł. Były to więc wielkie różnice, nie mówiąc o fundacjach zagranicznych, co do których zmiana nie została uwzględniona, a opłata za fundację zagraniczną wynosi też tylko 760 zł.

Jak stwierdziła senator Z. Janowska, w imię zrównania podmiotów komisja postanowiła poprzeć poprawkę sejmową. Był to właściwie jedyny kontrowersyjny punkt dyskusji na posiedzeniu Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. W imieniu komisji senator zwróciła się o przyjęcie zgłoszonych poprawek.

Podczas przerwy w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.

Senator sprawozdawca Z. Janowska poinformowała, że komisja podjęła decyzję o wprowadzeniu 6 spośród 8 zgłoszonych zmian. Aprobatę komisji uzyskała m.in. poprawka zmniejszająca wysokość opłat za zezwolenia dla cudzoziemców. Zarekomendowana zmiana odnosiła się także do obniżenia opłat dla cudzoziemców w sytuacji posiadania przez nich udziałów w spółkach handlowych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (z 20 tysięcy zł do 2 tysięcy 82 zł).

Za przyjęciem uchwały w sprawie ustawy o zmianie ustawy o opłacie skarbowej opowiedziało się 82 senatorów, a 7 osób wstrzymało się od głosu:

Uchwała

Ustawa została uchwalona na 23. posiedzeniu Sejmu, 7 czerwca br. Do Senatu została przekazana 11 czerwca br. Tego samego dnia marszałek Senatu skierował ją do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych, która przygotowała swoje sprawozdanie.

Najważniejsze rozwiązanie zaproponowane w nowelizacji sejmowej dotyczyło zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych umów o pożyczki na uruchomienie produkcji. Aby te pożyczki były zwolnione z podatku, muszą być spełnione pewne warunki. Przedmiot pożyczki musi zostać przeznaczony na rozpoczęcie lub prowadzenie działalności gospodarczej, pożyczkę trzeba wykorzystać w ciągu jednego roku od dnia zawarcia umowy, a jeżeli przedmiotem pożyczki są pieniądze, przeznaczenie ich na rozpoczęcie lub prowadzenie działalności gospodarczej musi być udokumentowane.

Jak poinformował senator B. Mąsior, w trakcie dyskusji w Sejmie projekt spotkał się z poparciem wszystkich klubów. Nie dyskutowano nad dodatkowymi poprawkami. Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych podczas dyskusji z udziałem wiceminister finansów Ireny Ożóg interesowała się możliwością kontrolowania przez urząd skarbowy pożyczek, które są udzielane przez osoby prawne i fizyczne takim osobom. Uzyskano zapewnienie, że nadzór jest dokładny i możliwy, między innymi dzięki analizie zeznań podatkowych.

W wyniku dyskusji Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych zaproponowała przyjęcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych bez poprawek.

Uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 23. posiedzeniu, 6 czerwca br. ustawa została przekazana do Senatu 11 czerwca br. i tego samego dnia, zgodnie z regulaminem Izby, marszałek Senatu skierował projekt do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

W imieniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi głos zabrał senator Marian Kozłowski. Jak stwierdził, omawiana nowelizacja ma na celu dostosowanie polskiego prawa dotyczącego ochrony zwierząt do wymogów prawa wspólnotowego, w szczególności w zakresie ochrony zwierząt używanych do celów doświadczalnych i innych celów naukowych, ochrony zwierząt w czasie uboju i uśmiercania, standardów dotyczących transportu zwierząt oraz ochrony zwierząt hodowlanych. Ustawa definiuje także wiele pojęć, takich jak "doświadczenia na zwierzęciu", "zwierzęta gospodarskie", "zwierzęta laboratoryjne", "zwierzęta wolno żyjące", "hodowla zwierząt laboratoryjnych".

W zakresie transportu zwierząt określono tryb i warunki wydawania decyzji w sprawie dopuszczenia środka transportu drogowego do zarobkowego transportu zwierząt oraz określono organ odpowiedzialny za ich wydawanie, wprowadzono zakaz transportu zwierząt w okresie okołoporodowym, przewozu zwierząt jednokopytnych na więcej niż jednym poziomie, transportu podkutych koni w grupach oraz transportu zwierząt chorych i rannych. Są to zmiany dotyczące art. 24.

W zakresie hodowli lub utrzymywania psa rasy uznawanej za agresywną określono tryb wydawania zezwoleń na tę hodowlę. Są to zmiany dotyczące art. 10.

W zakresie pozyskiwania zwierząt wolno żyjących w celu preparowania ich zwłok zaostrzono rygory w sferze nieobjętej zakazem prawa łowieckiego. Są to zmiany dotyczące art. 22.

Jak poinformował senator M. Kozłowski, Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi po przeprowadzeniu 21 czerwca br. dyskusji z udziałem około sześćdziesięciu przedstawicieli wszystkich organizacji zajmujących się ochroną zwierząt, w tym European Pet Network z Brukseli, krajowej komisji etyki, związków łowieckich, związków i organizacji rolniczych oraz samorządu rolniczego, zarekomendowała wprowadzenie 8 poprawek do nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt.

Poprawka pierwsza, dotycząca art. 1 pkt 3 lit. a nowelizacji, stanowiła, że pkt 1 w art. 4 ustawy nowelizowanej otrzymuje brzmienie: "doświadczeniu na zwierzęciu - rozumie się przez to wykorzystanie zwierzęcia kręgowego do celów doświadczalnych i testów lub innych celów naukowych, które może u niego spowodować ból, cierpienie, silny niepokój lub trwałe uszkodzenie ciała, z wyjątkiem dopuszczonych, najmniej bolesnych, sposobów znakowania albo uśmiercania zwierząt".

W uzasadnieniu poprawki senator sprawozdawca stwierdził, że zaproponowana przez Sejm definicja doświadczenia na zwierzęciu jest niezgodna z definicją zawartą w dyrektywie 86/609, ponieważ rozszerza pojęcie doświadczenia na zwierzęciu na prace naukowe, które nie mają negatywnego wpływu na samopoczucie zwierząt. Ponadto definicja doświadczenia w tym brzmieniu obejmuje również wszelkie wykorzystanie zwierzęcia do celów dydaktycznych, a w tym w zajęciach polegających na nauce pokroju zwierzęcia, do wykonywania badań klinicznych oraz nauki jazdy konnej czy nauki doju. Zgodnie z treścią ustawy sejmowej wszystkie wymienione czynności wymagałyby uzyskania każdorazowo zgody komisji etycznej na ich prowadzenie oraz mogłyby być prowadzone wyłącznie w jednostkach organizacyjnych szkół wyższych, placówkach naukowych Polskiej Akademii Nauk, urzędowych laboratoriach, wytwórniach leków i biopreparatów.

Kolejna poprawka dotyczyła pkt 10 w art. 1 i zmierzała do skreślenia art. 13 ustawy. W opinii komisji, przepis zawarty w tym artykule nakazuje uzyskanie zezwolenia wojewody na wprowadzenie technologii chowu zwierząt, która dotychczas nie była stosowana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nie określając, w jakim okresie oraz w jakiej skali taka technologia miałaby być stosowana. Jeśli weźmie się pod uwagę to, że dotychczas nie prowadzono rejestracji stosowanych technologii, to okaże się, że nie można stwierdzić, które z nich nie były stosowane. Wykreślenie tego artykułu spowoduje, że do wszystkich technologii chowu zwierząt, zarówno dotychczas stosowanych, jak i nowych, będzie miał bezpośrednie zastosowanie przepis zawarty w art. 12 ust. 1 i 2. Nakazuje on temu, kto utrzymuje zwierzęta gospodarskie, zapewnienie im właściwych warunków bytowania. Warunki chowu i hodowli zwierząt nie mogą powodować u nich urazów, uszkodzeń ciała lub innych cierpień. Ponadto minimalne warunki utrzymywania zwierząt, zgodnie z art. 12 ust. 7, zostaną określone w drodze rozporządzenia.

Poprawka trzecia dotyczyła art. 1 pkt 19 lit. d, odnoszącego się do art. 24 ustawy nowelizowanej, i polegała na zastąpieniu w ust. 6 wyrazów "i tryb potwierdzania" wyrazami "oraz tryb uzyskiwania i potwierdzania".

W kolejnej zmianie, dotyczącej art. 28 ust. 3 i 4 ustawy nowelizowanej dodano w art. 1 pkt 21 ustawy nowelizującej lit. b¹ w brzmieniu: "w ust. 3 i 4 po wyrazie «weterynaryjnych» dodaje się wyraz «rolniczych»". Chodziło tu o powołanie komisji etycznych, w których mogliby uczestniczyć także przedstawiciele nauk rolniczych.

Inna poprawka, odnosząca się do art. 1 pkt 26 ustawy nowelizującej, polegała na zmianie brzmienia ust. 3 w art. 33a ustawy nowelizowanej: "włóczące się psy i koty, przebywające bez opieki i dozoru człowieka na terenie obwodów łowieckich, poza zabudowaniami mieszkalnymi, stanowiące zagrożenie dla zwierząt dziko żyjących, w tym zwierząt łownych, mogą być zwalczane, z zastrzeżeniem ust. 4, przez dzierżawców lub zarządców obwodów łowieckich".

Uzasadniając potrzebę takiej zmiany, sprawozdawca Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi wyraził pogląd, że w brzmieniu przyjętym przez Sejm art. 34 nie dopuszczał możliwości szczególnych sposobów uboju wymaganych przez niektóre stowarzyszenia religijne. Jest to niezgodne z przepisami Unii Europejskiej, a w szczególności z dyrektywą rady 93/119/EC, art. 5 ust. 2, oraz może być interpretowane jako naruszanie swobód konstytucyjnych. Zdaniem senatora, przepis w zaproponowanej przez komisję wersji nie wzbudza obaw, że będzie nadużywany w celu produkcji na masową skalę na eksport mięsa z ubojów dokonywanych metodami wymaganymi przez niektóre obrządki religijne.

Ostatnia z poprawek rekomendowanych przez komisję dotyczyła skreślenia wyrazu "zawodowego" w art. 1 pkt 27 lit. c ustawy nowelizującej (art. 34 ustawy nowelizowanej). W opinii senatora sprawozdawcy, przyjęte przez Sejm upoważnienie dla ministra właściwego do spraw rolnictwa będzie bardzo trudne do wykonania, ponieważ odrębny zawód tak zwanego ubojowca nie istnieje. W związku z tym nie są prowadzone szkolenia oraz nie są nadawane kwalifikacje. Zatem minister może określić kwalifikacje do uboju, nie może określić natomiast kwalifikacji do zawodowego uboju, ponieważ nie można ich zdobyć.

Rekomendując stanowisko Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, senator M. Kozlowski podkreślił, że komisja w pełni zdaje sobie sprawę, że nie wszystkie wnioski z odbytej dyskusji zostały uwzględnione w jej stanowisku. Zgodnie z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego Senat nie może proponować nowych rozwiązań do tekstu ustawy skierowanej z Sejmu. Wskazana jest zatem inicjatywa ustawodawcza Senatu z udziałem organizacji związanych z ochroną zwierząt. I taką propozycję przedstawił tym organizacjom przewodniczący komisji senator Jerzy Pieniążek.

Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej w sprawie nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt przedstawił senator Bogusław Litwiniec.

W swoim wystąpieniu senator B. Litwiniec skoncentrował się na zagadnieniach związanych z merytorycznym zakresem reprezentowanej przez niego komisji. Senator przywołał pięć konwencji przyjętych przez Radę Europy. Konwencja z grudnia 1968 r. dotyczy ochrony zwierząt podczas międzynarodowego transportu, zawiera klauzule chroniące zwierzęta przed cierpieniem w czasie transportu, czyli dotyczące tranzytu, inspekcji sanitarnych wykonywanych przez fachowców po drodze, wymagań w zakresie stosownej budowy pojazdu, wentylacji, karmienia zwierząt w czasie drogi i odpoczynków dla zwierząt w czasie transportu.

Następna konwencja dotyczy ochrony zwierząt podczas opieki domowej, i głównie zwraca się do właścicieli zwierząt z apelem o ich nieporzucanie i niezadawanie niepotrzebnego bólu.

Jak stwierdził sprawozdawca Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, tymi zagadnieniami, a także innymi z zakresu ochrony zwierząt, zainteresowała opinia społeczna. Od miłośników zwierząt napłynęło do Sejmu dwieście pięćdziesiąt tysięcy listów. Te listy i e-maile stały się przedmiotem obrad komisji. Obecni na posiedzeniu przedstawiciele organizacji pozarządowych zajmujących się ochroną zwierząt zaproponowali Senatowi bardzo daleko posuniętą ingerencję.

Poprawka druga dotyczyła skreślenia sformułowania "z wyjątkiem człowieka". Uznano, że zamieszczone w tym samym artykule określenie "gospodarka ludzka" obejmuje również pojęcie gospodarki łowieckiej.

Ponadto komisja przyjęła zmianę, dotyczącą sprawy bardzo mocno dyskutowanej, art. 33a. w art. 1 pkt 26. Chodziło tu o możliwość odstrzeliwania wałęsających się kotów i psów, znajdujących się na drogach wiejskich w odległości większej niż 200 m od obejść. Komisja stanęła na stanowisku, by skreślić to postanowienie, mimo iż jest to poważny problem, którym należy się zająć.

W debacie ustawa o zmianie ustawy o ochronie zwierząt wywołała liczne kontrowersje. Poprawki zgłosiło kilkudziesięciu senatorów. Ogółem postulowano 98 poprawek. Senatorowie: Adam Gierek, Anna Kurska, Zbigniew Religa i Krystyna Sienkiewicz postulowali odrzucenie nowelizacji sejmowej.

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 23. posiedzeniu, 5 czerwca br. Dzień później została przekazana do Senatu. Następnie marszałek Senatu skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania.

W imieniu Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej głos zabrał senator Zbigniew Zychowicz, który stwierdził, że ustawa dostosowuje polskie prawo do prawa Unii Europejskiej w obszarze negocjacyjnym "Energia", zwłaszcza zaś do uczestnictwa we wspólnym rynku energetycznym. Określa też zasady rządzące rynkiem energii elektrycznej i gazu oraz dostosowuje je do zasad obowiązujących w Unii Europejskiej. Ponadto ustawa uwzględnia dyrektywy Unii Europejskiej dotyczące produkcji, przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej i gazu na wspólnym rynku energii. Dyrektywy ustanawiają szczegółowe zasady dotyczące organizacji i funkcjonowania sektora gazowego, dostępu do rynku, udzielania zezwoleń i licencji, określają uprawnienia i obowiązki producentów, dystrybutorów i odbiorców.

Ponadto ustawa definiuje odnawialne źródła energii, reguluje obowiązek odbioru energii z tych źródeł, określa uprawnienia prezesa Urzędu Regulacji Energetyki dotyczące umów przesyłowych, reguluje uprawnienia ministra gospodarki w zakresie określania w drodze rozporządzenia harmonogramów i kryteriów uzyskiwania przez odbiorców prawa do korzystania z usług przesyłowych, wreszcie reguluje takie kwestie, jak zasady dotyczące dostarczania energii elektrycznej, ciepła i paliw gazowych oraz warunków ich sprzedaży, obowiązek utrzymywania zapasów i szereg innych kwestii. Ustawa nie dotyczy polityki energetycznej.

W opinii senatora sprawozdawcy, prawo energetyczne traktuje o szczególnie ważnej dziedzinie polskiego życia gospodarczego, a w połączeniu z innym bardzo istotnym aktem prawnym dotyczącym tego samego sektora, czyli prawem geologicznym i górniczym. Stanowi właściwie całość regulacji prawnych obejmujących sektor paliwowo-energetyczny kraju. Jak stwierdził senator, energetyka jest jednym z podstawowych elementów makroinfrastruktury państwa, podlegającym tym samym prawom, co transport i łączność. Energetyka jest jednym z podstawowych parametrów bezpieczeństwa gospodarczego i suwerenności gospodarczej państwa. Ważne jest też to, że jest to przede wszystkim rynek pracy dla ponad pół miliona ludzi zatrudnionych w sektorze wydobywania paliw energetycznych, wytwarzania energii elektrycznej, wytwarzania energii cieplnej oraz w sektorze obrotu energią elektryczną, czyli dystrybucji i przesyłu. Jest to olbrzymi mechanizm, który rządzi się swoimi specyficznymi prawami, ponieważ jest to działalność wysoce specjalistyczna. Są to ważne powody, by ten akt prawny, tak jak inne, podobne, Izba potraktowała ze szczególną atencją.

Polska znajduje się w rzadkiej, a jednocześnie komfortowej sytuacji, jeśli chodzi o politykę energetyczną, posiada bowiem dostatek energii elektrycznej. Jest to jedna z nielicznych rzeczy, których w Polsce nie brakuje. Jesteśmy w stanie wyprodukować o 30% więcej energii niż zużywamy. Ci, którzy się na tym nie znają, uważają, że to jest dylemat polskiej energetyki. Zdaniem senatora J. Markowskiego, jest to przede wszystkim wielki walor polskiej energetyki. Z dwóch powodów. Po pierwsze, w nieodległej przeszłości zdarzyły się sytuacje, kiedy brakowało energii elektrycznej i tylko dzięki rezerwie nie odczuwano żadnych skutków deficytu energii w Polsce. Po drugie, to, co niektórzy nazywają ułomnością polskiej elektroenergetyki, jest akurat cechą pozytywną, i to spotykaną we wszystkich państwach Unii Europejskiej.

W Unii Europejskiej rezerwa mocy zainstalowanej wynosi od 20% do 75%, w zależności od państwa. Tak więc trzydziestoprocentowa nadwyżka mocy to nic szczególnego, jest wręcz pewnego rodzaju sprostaniem normie. Nadwyżka ta daje poczucie bezpieczeństwa energetycznego. Jak zaznaczył senator, na nasze poczucie bezpieczeństwa energetycznego musi też wpływać świadomość, że Polska jest jednym z nielicznych państw na świecie (dwadzieścia cztery) mogących zagwarantować bezpieczeństwo energetyczne swojego kraju i swojej energetyki, opierając się na własnych mediach energetycznych.

Sprawozdawca Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych przypomniał, że w 100% pokrycie potrzeb energetycznych gwarantuje wydobycie węgla kamiennego (100 milionów t), z tego energetyka zużywa 40 milionów t, a wystarczy go mniej więcej na około 200 lat. W 100% jesteśmy w stanie zaspokoić swoje potrzeby energetyczne wydobyciem węgla brunatnego, którego wydobywamy 65 milionów t na rok, z czego 100% zużywa energetyka. Jesteśmy w stanie wydobywać również 4 miliardy m³ na rok gazu ziemnego, co stanowi około 40% zapotrzebowania krajowego, oraz około 1 miliarda m³ ropy naftowej, która nie jest jednak wydobywana.

Senator podkreślił, że jest pewnego rodzaju dostatek energii elektrycznej, ale nie wolno zapominać, że ten dostatek nie jest dany nam raz na zawsze. I nie chodzi o to, że grozi nam wyczerpanie się zasobów energetycznych, bo to nie zagraża ani naszemu, ani przyszłemu pokoleniu. Chodzi raczej o niezdolność polskiego systemu elektroenergetycznego do sprostania temu, co nas czeka po otwarciu krajowego rynku energetycznego.

Senator J. Markowski stwierdził, że omawiane zagadnienia są regulowane w każdym kraju indywidualnym prawem energetycznym. W Europie - w obszernym opracowaniu pod tytułem "Zielona księga", zawierającym założenia polityki energetycznej do roku 2020. W Stanach Zjednoczonych jest specjalna polityka energetyczna, energy policy, od roku 2001 zatwierdzana przez Kongres Stanów Zjednoczonych i podpisywana przez prezydenta. Tam ma to rangę szczególną. O problemach energetycznych traktuje również protokół lizboński, zawierający najnowsze relacje w zakresie rynku energetycznego w Europie, mnogość różnego rodzaju dyrektyw stanowi wykładnię prawa stosowaną w państwach Unii Europejskiej.

Prawo energetyczne ustanowiono w roku 1997 i wydawało się, że uchwalono wówczas najnowocześniejsze prawo energetyczne w Europie. Za takie ono uchodziło i takim było. A mimo to doczekaliśmy się trzynastu nowelizacji, a zapowiadane są kolejne.

Rozpatrywana nowelizacja wprowadza przede wszystkim liczne definicje, które precyzują pewne pojęcia w zakresie zdolności sieci przesyłowej. Dotyczy to zwłaszcza gazu i energii elektrycznej oraz systemu energetycznego. Nowelizacja prawa energetycznego w zasadniczy sposób reguluje kwestię dotyczącą uprawnień do korzystania z usług przesyłowych. Szczególne kompetencje przyznano prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki, który na mocy tej ustawy wydaje bardzo wiele aktów wewnętrznych, regulujących rynek energetyki.

Całkowicie zmieniono art. 5, który mówi o zasadach sporządzania umów na dostarczanie paliw gazowych, energii i ciepła, oraz porządkuje w sposób znakomity wszystkie te kwestie.

Bardzo istotny z punktu widzenia przede wszystkim obrotu handlowego jest zapis dotyczący zasad, a może raczej warunków wstrzymania dostaw paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła, w wypadku, gdy odbiorca zwleka z zapłatą.

W art. 10 po raz kolejny definiuje się - co jest bardzo ważne z punktu widzenia zmieniających się warunków, również w Unii Europejskiej - sposób ustalania tak zwanych zapasów energetycznych. Na razie w Unii Europejskiej obowiązuje dziewięćdziesięciodniowy okres dotyczący zapasów paliw energetycznych, ale obecnie toczą się dyskusje na temat wydłużenia tego okresu aż do stu dwudziestu dni. Wiąże się to z rozstrzygnięciem kwestii, kto sfinansuje w Polsce te zapasy, gdyż techniczna możliwość ich lokowania, zwłaszcza jeżeli chodzi o paliwa stałe, istnieje. Co do paliw płynnych, jest to do rozstrzygnięcia, zwłaszcza z pomocą państw ościennych. Jeśli zaś chodzi o paliwa gazowe, alternatywą są otworowe kopalnie soli w rejonie Kłodawy.

Senator J. Markowski zwrócił uwagę na jeszcze jeden zapis, niejako nakazujący ministrowi gospodarki pewnego rodzaju koordynację polityki energetycznej z państwami ościennymi, zwłaszcza z państwami Unii Europejskiej. Zdaniem senatora, jest to oczywiste, ponieważ w dzisiejszym świecie nie sposób traktować polityki energetycznej jakiegokolwiek państwa jak polityki wewnętrznej tego jednego państwa, nawet technicznie to jest niemożliwe. Poza tym systemy energetyczne, również polskie, tak się przenikają, że każdy z nich jest właściwie fragmentem wielkiej całości. Polska od 1996 r. ma połączenia energetyczne z państwami należącymi do UCPTE, czyli z państwami Europy Zachodniej, a także w różnym stopniu używane połączenia energetyczne ze Słowacją, Czechami i, niestety nieczynne, z Ukrainą.

Senator stwierdził, że w ustawie nowelizowanej znajdował się zapis, który powodował, iż w trakcie roku kalendarzowego nie było możliwości zmiany taryf za ciepło przesyłane do odbiorców, co z kolei powodowało, że Urząd Regulacji Energetyki nie miał szansy na wprowadzanie obniżki cen za energię cieplną w zależności od tego, jak zmieniało się zapotrzebowanie, czy jakie były warunki klimatyczne. Innymi słowy, ten dotychczasowy zapis usztywniał raz ustaloną cenę na energię cieplną, nie dając żadnej szansy na bardziej elastyczne poruszanie się w tym obszarze. Dlatego też Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych zaproponowała jego skreślenie.

Uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 23. posiedzeniu, 6 czerwca br. Wpłynęła do Senatu11 czerwca i tego samego dnia marszałek skierował ją do Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

W imieniu Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia głos zabrała senator Krystyna Sienkiewicz. Jak stwierdziła, celem omawianej nowelizacji jest dostosowanie przepisów ustawy z 11 maja 2001 r. oraz jedenastu innych ustaw do prawa wspólnotowego Unii Europejskiej, co umożliwi polskim przedsiębiorcom udział w międzynarodowym obrocie gospodarczym. Odpowiedzialność za jakość żywności wprowadzonej do obrotu zostanie przeniesiona na producentów.

Jak poinformowała senator K. Sienkiewicz, do zmian przyjętych w Sejmie, a więc nowej definicji żywności, zgodnej z odpowiednimi rozporządzeniami Parlamentu Europejskiego i Rady Europy, definicji oświadczenia żywieniowego, żywności przeznaczonej bezpośrednio dla konsumenta, składnika żywności, dobrej praktyki higienicznej oraz prezentacji środka spożywczego, zmiany definicji dotyczącej mleka dla niemowląt, wykreślenia tytoniu i wyrobów tytoniowych, używek i innych dodatków do środków spożywczych, a także delegacji dla właściwych ministrów, Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia postanowiła wnieść własny dorobek w postaci 7 poprawek. Część z nich miała bezpośredni związek z upoważnieniami udzielonymi właściwym ministrom. Istota delegacji dotyczy rozporządzeń określających dozwolone substancje dodatkowe, wspomagające przetwarzanie żywności, wzbogacające, suplementy diety. Zawiera też określenia warunków ich stosowania oraz specyfikacje i kryteria czystości, wymagania dotyczące pobierania próbek i stosowanych metod analitycznych z uwzględnieniem zapewnienia bezpieczeństwa żywności.

Ustawa obejmuje swoim zakresem produkcję środków spożywczych specjalnego przeznaczenia, zgodną z prawem farmaceutycznym. Dotyczy to żywności specjalnego przeznaczenia, a więc dla osób mających problemy z metabolizmem, z układem trawiennym. Obejmuje żywność dla osób stosujących diety eliminacyjne, oznakowanie żywności zawierającej organizmy genetycznie zmodyfikowane, ciągle nowy w Polsce problem, do którego wielu z nas podchodzi z dużą nieufnością. Żeby zmienić ten pogląd, potrzeba czasu i wiedzy naukowej. Na opakowaniu żywności zawierającej białka lub DNA z tych organizmów musi pojawić się stosowny napis.

Upoważnienia właściwych ministrów, zdrowia czy rolnictwa, uzupełniają rozwiązania zawarte w tej i w innych zmienianych ustawach. Są ich integralną częścią, bo pełna implementacja prawa unijnego nastąpi częściowo na poziomie tych właśnie rozporządzeń, czyli należy przywiązywać do nich niemal taką samą wagę jak do ustawy. Na przykład minister zdrowia będzie określał dopuszczalny poziom zanieczyszczeń chemicznych i biologicznych w rozporządzeniu, a nie w ustawie. Zwiększy się kontrolę importowanej żywności.

Jedna z poprawek dotyczyła delegacji do wydania przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi, w porozumieniu z ministrem zdrowia, rozporządzenia dotyczącego sposobu znakowania żywności znajdującej się w obrocie w placówkach handlowych, czyli w sklepach bądź w hurtowniach, w opakowaniach jednostkowych, zbiorczych, a nawet bez opakowań. Poprawka wniesiona przez komisję zmierzała do rozszerzenia tej delegacji o szczegółowy zakres dotyczący znakowania. Chodziło tu nie tylko o wielkość i krój czcionki czy barwę etykiety, ale również o opis merytoryczny zawartości tej puszki, butelki, worka czy kartonu. Poprawka wynikała z dyrektyw Unii Europejskiej.

Inna z poprawek dotyczyła art. 32 nowelizowanej ustawy. Zawiera on delegację dla ministra zdrowia do wydania rozporządzenia określającego zakres i metody kontroli jakości zdrowotnej żywności i zasad higieny w produkcji żywności i obrocie nią. Sprawy, które obejmował przepis uchwalony w Sejmie, dotyczyły wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, na przykład puszek. Tymczasem sprawę opakowań reguluje odrębna ustawa o materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Dlatego też komisja zaproponowała skreślenie wyrazów "oraz materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością".

Za ważną zmianę senator K. Sienkiewicz uznała poprawkę dotyczącą art. 1 pkt 18 ustawy nowelizującej i skreślenia tam wyrazów "za zgodą organu celnego określoną w decyzji". W wypadku przeprowadzania granicznej kontroli sanitarnej żywności wprowadzanej na polski obszar celny organy celne nie wydają decyzji w tych sprawach, gdyż leży to w kompetencjach organów inspekcji sanitarnej. Dlatego też poprawka zmierzała do wykreślenia z ustawy organów celnych.

Ostatnia z postulowanych przez Komisję Polityki Społecznej i Zdrowia dotyczyła terminów wprowadzenia poszczególnych przepisów ustawy o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia. Likwiduje ona krytykowane zarówno przez przedstawicieli producentów żywności, jak i przez Unię Europejską, uznaniowe decyzje o dopuszczaniu żywności na rynek. Istniejące w art. 15 zróżnicowanie dat wynika z faktu, iż w nowelizowanej ustawie dotychczasowe decyzje zachowują ważność do końca br., czyli te, które są, zachowują swoją ważność do sylwestra, a zgodnie z omawianą zmianą nowy porządek prawny będzie obowiązywać do czasu akcesji.

W debacie nad ustawą o zmianie ustawy o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia oraz innych ustaw wnioski o charakterze legislacyjnym zgłosił senator Jan Szafraniec.

W kolejnych głosowaniach Senat opowiedział się za postulowanymi przez komisje zmianami, a następnie 85 głosami, przy 1 głosie sprzeciwu, podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia oraz innych ustaw:

Uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 23. posiedzeniu, 5 czerwca br., 6 czerwca skierowano ją do Senatu. Następnego dnia marszałek przekazał ją do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności, które po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania.

Sprawozdanie Komisji Ustawodawstwa i Praworządności złożył senator Gerard Czaja, który poinformował, że w wyniku przeprowadzonej i dość zgodnej debaty komisja stwierdziła, iż tematyka zwalczania i zapobiegania korupcji jest dyskutowana w bardzo wielu krajach, szczególnie w Radzie Europy, od dziewiętnastej konwencji europejskich ministrów spraw zagranicznych. Od tego momentu wiele krajów europejskich dokonało w swoich aktach prawnych wyraźnych zmian w tym zakresie. Szczególny nacisk kładzie się obecnie na zharmonizowanie penalizacji zachowań korupcyjnych. Świadczy to o wadze, jaką społeczność międzynarodowa przywiązuje do zwalczania korupcji, uznanej za największe, obok przestępczości zorganizowanej, zagrożenie dla demokracji, rządów prawa oraz wolnej i uczciwej konkurencji w działalności gospodarczej.

W trakcie dyskusji na posiedzeniu komisji zastanawiano się, czy polskie prawo, a szczególnie kodeks karny, kodeks postępowania karnego, ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, prawo bankowe oraz ustawa o zamówieniach publicznych są zgodne z postanowieniami konwencji w stopniu umożliwiającym związanie się jej postanowieniami.

W tym miejscu senator G. Czaja zauważył, że polskie prawo obecnie nie penalizuje przekupstwa w sektorze prywatnym. Stosowne propozycje są, co prawda, zawarte w projekcie ustawy - Kodeks karny, skierowanym do Sejmu przez prezydenta 20 grudnia 2001 r. Z uwagi jednak na to, że nie sposób przewidzieć ani terminu uchwalenia, ani wejścia w życie tej ustawy, należy skorzystać z możliwości, jaką daje konwencja, czyli ze złożenia zastrzeżenia. Chodzi tu szczególnie o zastrzeżenie do art. 7 i art. 8 konwencji. Takie zastrzeżenie rząd polski złożył i stanowi ono załącznik do omawianej konwencji.

Jak podkreślił senator G. Czaja, konwencja, której przyjęcie postulowała Komisja Ustawodawstwa i Praworządności, nie rozwiązuje wszystkich problemów, jest jednak szansą na znaczne ograniczenie korupcji poprzez penalizację czynnego i biernego przekupstwa, w szczególności w sektorze prywatnym i handlu wpływami. Po wyjaśnieniu kwestii prawnych, dotyczących kodeksu karnego, Komisja Ustawodawstwa i Praworządności jednogłośnie postanowiła zarekomendować Izbie przyjęcie ustawy ratyfikacyjnej.

Senator omówił następnie charakter prawny zastrzeżenia. To, co nazywa się zastrzeżeniem, w gruncie rzeczy powoduje, że mimo ratyfikacji konwencja przedstawiająca określone przestępstwa w danej części nie będzie po prostu stosowana. A co się stanie z chwilą przystąpienia Polski do Unii? Zastrzeżenie to zostanie uchylone. Polska ma więc właśnie tyle czasu na to, żeby dostosować swoje prawo karne do unijnego konkretnymi wskazanymi przepisami w części ogólnej, ponieważ prawo karne analogii nie dopuszcza.

Jak stwierdził senator G. Czaja, Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich zebrała się 20 czerwca br. i na podstawie art. 14 Regulaminu Senatu postanowiła przedstawić Izbie do rozpatrzenia projekt uchwały zgodny z wnioskami senatorów.

Uchwała

Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment