Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 20 czerwca 2002 r. ustawy o uznaniu części Półwyspu Helskiego za obszar szczególnie ważny dla obrony kraju, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

Rozpatrując uchwaloną przez Sejm w dniu 20 czerwca 2002 r. ustawę o uznaniu części Półwyspu Helskiego za obszar szczególnie ważny dla obrony kraju Senat uznał, że z uwagi na szczególny przedmiot regulacji normatywnej, wyrażający się w ustanowieniu szerokiego katalogu ograniczeń praw i wolności na tym obszarze, konieczne jest wprowadzenie poprawek zmierzających do skreślenia lub modyfikacji przepisów mogących budzić kontrowersje w procesie jej stosowania. Senat, uważając za konieczne wprowadzenie do tekstu ustawy dziesięciu poprawek, miał jednocześnie na uwadze, że na mocy wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 lipca 2001 r. (K. 3/01) z dniem 2 lipca b.r. nastąpiła utrata mocy obowiązującej dotychczasowych przepisów stanowiących podstawę prawną ograniczeń w rejonach umocnionych: Hel, Redłowo, Sobieszewo, Kępa Oksywska i Westerplatte.

Poprawka nr 1 do art. 3 ust. 1 zdanie wstępne zmierza do konsekwentnego oznaczania w przepisach ustawy części Półwyspu Helskiego, obejmującego terytorium gminy o statusie miasta Hel wraz z przyległymi morskimi wodami wewnętrznymi stanowiącymi wody portów, pojęciem obszaru szczególnie ważnego dla obrony kraju. O ile bowiem art. 2, art. 14 i art. 15 ust. 1 zdanie wstępne posługują się tym sformułowaniem, o tyle art. 3 ust. 1 zdanie wstępne stanowi "o obszarze, o którym mowa w art. 1 ust. 1".

Poprawka nr 2 do art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy zmierza do rezygnacji z uregulowania, w myśl którego najem samodzielnych lokali mieszkalnych, które stanowią odrębną nieruchomość, nie wymaga uzyskiwania zezwolenia. Skutkiem przyjęcia tej poprawki będzie więc likwidacja zróżnicowania, zgodnie z którym najem samodzielnych lokali mieszkalnych stanowiących odrębną nieruchomość nie wymagał obowiązku uzyskiwania zezwolenia, natomiast najem pozostałych lokali podlegał temu rygorowi.

Art. 7 ust. 1 ustawy określa Dowódcę Marynarki Wojennej jako organ właściwy do wydawania decyzji w sprawie nałożenia obowiązku przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego (art. 5 ust. 4) oraz udzielenia albo odmowy udzielenia zezwolenia na dokonanie czynności, o których mowa w art. 3 ust. 1 ustawy (art. 6 ust. 1). Ustęp 2 tego artykułu stanowi, iż od decyzji wydanej w pierwszej instancji służy stronie odwołanie do Ministra Obrony Narodowej. Z uwagi na konieczność zachowania precyzji i spójności przepis ten powinien - na wzór ustępu 1 - posługiwać się formułą "Od decyzji, o których mowa w art. 5 ust. 4 i art. 6 ust. 1" - z tego względu Senat postanowił wprowadzić do ustawy poprawkę nr 4. Podobna poprawka dotyczy art. 8 ust. 1 ustawy, w myśl którego każdemu, kto poniósł szkodę powstałą w następstwie ograniczeń, o których mowa w art. 3 ust. 1, przysługuje odszkodowanie. W celu usunięcia ewentualnych wątpliwości, czy odszkodowanie przysługuje tylko z tytułu wydania decyzji w sprawach, o których mowa w art. 3 ust. 1, czy również z tytułu nałożenia obowiązku przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego na mocy art. 5 ust. 4 ustawy - Senat opowiedział się za zastąpieniem sformułowania "ograniczeń, o których mowa w art. 3 ust. 1" sformułowaniem "wydania decyzji, o których mowa w art. 5 ust. 4 i art. 6 ust. 1" (poprawka nr 5).

Poprawka nr 6 do art. 10 ust. 2 ustawy precyzuje, że do odwołania od decyzji Ministra Obrony Narodowej w przedmiocie odszkodowania za poniesioną szkodę w następstwie ograniczeń, o których mowa w ustawie, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego. Kodeks ten nie zawiera bowiem przepisów odnoszących się do odwołań od decyzji administracyjnych.

Zgodnie z art. 14 ustawy na obszarze szczególnie ważnym dla obrony kraju nie stosuje się przepisu art. 19 pkt 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543 ze zm.), w zakresie pozostającym we właściwości Ministra Obrony Narodowej. Poprawka nr 8 zmierza do zastąpienia użytego w nim sformułowania "w zakresie pozostającym we właściwości" sformułowaniem "w zakresie dotyczącym właściwości" - nieprawidłowa jest bowiem konstrukcja redakcyjna, w myśl której dany przepis prawny nie znajduje zastosowania "w zakresie pozostającym we właściwości" określonego organu.

Art. 16 ustawy statuuje zasadę, w myśl której do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy stosuje się jej przepisy. Z uwagi na fakt, że z dniem 2 lipca b.r. nastąpiła utrata mocy obowiązującej dotychczasowych przepisów, nowe uregulowania nie mogą w jakikolwiek sposób sankcjonować czynów, w stosunku do których wcześniej "odpadła" podstawa prawna ich bezprawności. Przyjęcie odmiennego stanowiska byłoby sprzeczne z zasadą zakazu działania prawa wstecz oraz regułami przyzwoitej legislacji, w oczywisty sposób stanowiąc pogwałcenie konstytucyjnej zasady demokratycznego państwa prawnego. W związku z tym Senat uznał za konieczne wprowadzenie do ustawy poprawki nr 9.

Zważywszy na szeroki wachlarz zawartych ustawie ograniczeń wolności i praw Senat uznał za niezbędne ustanowienie standardowej, czternastodniowej vacatio legis (poprawka nr 10). Za argumentem takim przemawiają zarówno unormowania konstytucyjne i powstały na ich bazie dorobek orzeczniczy Trybunału Konstytucyjnego, jak również regulacja art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz.U. Nr 62, poz. 718 ze zm.), zgodnie z którą akty normatywne, zawierające przepisy powszechnie obowiązujące, ogłaszane w dziennikach urzędowych wchodzą w życie po upływie czternastu dni od dnia ich ogłoszenia, chyba że dany akt normatywny określi termin dłuższy.