Druk nr 611

21 marca 2001 r.

SENAT

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

IV KADENCJA

PREZES

TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO

Pani
Prof. dr hab. Alicja GRZEŚKOWIAK
MARSZAŁEK SENATU
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Szanowna Pani Marszałek,

Na podstawie art. 4 ust. 1 Ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 roku o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643) przesyłam Informację o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w  2000 roku.

Łączę wyrazy szacunku

(-) Prof. dr hab. Marek Safjan

INFORMACJA

o istotnych problemach

wynikających z działalności i orzecznictwa

Trybunału Konstytucyjnego w 2000 r.

SPIS TREŚCI

WPROWADZENIE

1. OGÓLNA PROBLEMATYKA DZIAŁANIA TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO

1.1. Ogólna statystyka dotycząca działalności orzeczniczej

1.2. Zmiany w ustawie z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym

1.3. Zakres kontroli realizowanej przez Trybunał Konstytucyjny

1.4. Kontrola prewencyjna konstytucyjności ustaw

1.4.1. Informacja ogólna

1.4.2. Warunki wszczynania kontroli prewencyjnej

1.4.3. Przedmiot kontroli prewencyjnej

1.4.4. Rozpatrywanie wniosków o kontrolę prewencyjną

1.5. Kontrola następcza konstytucyjności ustaw i innych aktów normatywnych

1.5.1. Informacja ogólna

1.5.2. Warunki wszczynania kontroli abstrakcyjnej

1.5.3. Przedmiot kontroli abstrakcyjnej

1.6. Pytanie prawne

1.6.1. Ogólna charakterystyka pytania prawnego

1.6.2. Warunki przedstawiania pytania prawnego

1.7. Skarga konstytucyjna

1.7.1. Informacja ogólna

1.7.2. Warunki merytoryczne i formalne wnoszenia skargi konstytucyjnej

1.7.3. Legitymacja osoby prawnej

1.7.4. Zakres przedmiotowy skargi konstytucyjnej

1.7.5. Umowa międzynarodowa jako podstawa skargi konstytucyjnej

1.7.6. Zasady polityki społecznej państwa jako podstawa skargi konstytucyjnej

1.8. Zasięganie opinii Rady Ministrów

1.9. Utrata mocy obowiązującej przepisu jako skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego

1.9.1. Skutek wyroku o niekonstytucyjności prawa

1.9.2. Zakres utraty mocy obowiązującej przepisu

1.9.3. Zmiana aktu normatywnego a dopuszczalność wydania wyroku przez Trybunał

1.9.4. Odsunięcie w czasie utraty mocy obowiązującej przepisu

1.10. Wykładnia ustawy w zgodzie z konstytucją. Wyroki interpretacyjne

1.11. Sygnalizacja

2. GŁÓWNE KIERUNKI ORZECZNICTWA DOTYCZĄCEGO PAŃSTWA PRAWNEGO I NIEKTÓRYCH ZASAD USTROJOWYCH ORAZ ZWIĄZANYCH Z NIMI WOLNOŚCI I PRAW

2.1. Skutki wejścia w życie konstytucji dla dalszego obowiązywania ustaw wcześniejszych

2.2. Ogólna formuła demokratycznego państwa prawnego i zasady szczegółowe (bezpieczeństwa prawnego, ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa, ochrony praw nabytych, zakaz wstecznego działania prawa, odpowiedniej vacatio legis)

2.3. Wolność tworzenia i działania partii politycznych

2.4. Wolność tworzenia i działania związków zawodowych oraz wolność zrzeszania się w związkach zawodowych

2.5. Siły Zbrojne

3. GŁÓWNE KIERUNKI ORZECZNICTWA W SPRAWACH Z ZAKRESU WOLNOŚCI, PRAW I OBOWIĄZKÓW OBYWATELI ORAZ FORM I METOD ICH REALIZACJI

3.1. Ochrona wolności i praw

3.2. Ograniczenia korzystania z wolności i praw konstytucyjnych

3.2.1. Zasada proporcjonalności

3.2.2. Nakaz wyłączności ustawy przy ograniczeniach praw jednostki

3.3. Zasada równości

3.4. Zasady odpowiedzialności karnej

3.5. Prawo do prywatności i ochrony tajemnicy komunikowania się

3.6. Wolność zgromadzeń

3.7. Prawo dostępu do służby publicznej

3.8. Własność i wywłaszczenie

3.9. Przeciwdziałanie bezrobociu

3.10. Prawo do zabezpieczenia społecznego

3.11. Prawo do bezpłatnej nauki w szkołach publicznych

3.12. Ochrona lokatorów

3.13. Ochrona konsumentów

3.14. Prawo do sądu

3.15. Prawo do zaskarżenia orzeczeń i decyzji

3.16. Obowiązki obywateli

4. GŁÓWNE KIERUNKI ORZECZNICTWA DOTYCZĄCE ŹRÓDEŁ PRAWA

4.1. System źródeł prawa. Wyłączność ustawowa

4.2. Wymagania dotyczące upoważnienia do wydania rozporządzenia. Wytyczne

4.3. Akty prawa wewnętrznego

5. GŁÓWNE KIERUNKI ORZECZNICTWA DOTYCZĄCE SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO

5.1. Zakaz łączenia mandatu parlamentarnego z funkcjami samorządowymi

5.2. Przekazanie nowych zadań samorządowi terytorialnemu

5.3. Ograniczenie praw majątkowych jednostek samorządu terytorialnego

5.4. Własność i inne prawa majątkowe gmin

5.5. Nakaz zapewnienia jednostkom samorządu terytorialnego “odpowiedniego” udziału w dochodach publicznych

6. KONTAKTY MIĘDZYNARODOWE I DZIAŁALNOŚĆ POPULARYZACYJNA TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO

6.1. Kontakty międzynarodowe

6.2. Działalność popularyzacyjna

6.3. Działalność wydawnicza

Załącznik nr 1: Informacje statystyczne o sprawach rozpoznanych przez Trybunał Konstytucyjny merytorycznie oraz o postanowieniach i zarządzeniach wydanych w trybie rozpoznania wstępnego w 2000 r.

Załącznik nr 2: Podmioty inicjujące postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawach rozpoznanych w 2000 r.

Załącznik nr 3: Charakterystyka wyroków Trybunału Konstytucyjnego wydanych w 2000 r.

Załącznik nr 4: Charakterystyka postanowień o umorzeniu postępowania wydanych przez Trybunał Konstytucyjny w 2000 r.

Załącznik nr 5: Zdania odrębne do orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego wydanych w 2000 r.

Załącznik nr 6: Omówienie wyroków Trybunału Konstytucyjnego wydanych w 2000 r.