Na wspólnym posiedzeniu zebrały się Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej w celu rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji oraz ustawy o zasadach nabywania od Skarbu Państwa akcji w procesie konsolidacji spółek sektora elektroenergetycznego.

Założenia sejmowej nowelizacji przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Zdzisław Gawlik, głos zabierał także Radosław Tabak - naczelnik Wydziału Nadzoru I w Departamencie Nadzoru Właścicielskiego i Prywatyzacji III w tym resorcie.

Ustawa ma na celu zapewnienie ministrowi skarbu państwa instrumentów pozwalających na prowadzenie skuteczniejszej polityki prywatyzacyjnej, uregulowanie procedury nieodpłatnego zbywania akcji spadkobiercom osób uprawnionych oraz rozwiązanie kwestii zaliczania okresów zatrudnienia w przedsiębiorstwach będących poprzednikami komercjalizowanego przedsiębiorstwa państwowego. W nowelizacji dostosowano także przepisy do faktycznej sytuacji spółek podlegających konsolidacji.

Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu rekomendowało senatorom wprowadzenie dwóch poprawek do ustawy. W głosowaniu członkowie komisji, na wniosek senatorów Tomasza Misiaka i Władysława Ortyla, poparli te propozycje. Wniosek senatora T. Misiaka o przyjęcie rozpatrywanej ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji oraz ustawy o zasadach nabywania od Skarbu Państwa akcji w procesie konsolidacji spółek sektora elektroenergetycznego wraz z zaakceptowanymi zmianami przyjęto jednomyślnie. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wyznaczono senatora Krzysztofa Majkowskiego.

Senatorowie z Komisji Gospodarki Narodowej kontynuowali rozpatrywanie ustawy o podatku akcyzowym. Pierwsze posiedzenie komisji w tej sprawie odbyło się 25 listopada br. Zapoznano się wówczas z rozwiązaniami przyjętymi przez Sejm oraz zasygnalizowano konieczność zmian. Propozycje wprowadzenia poprawek zgłosili senatorowie: Łukasz Abgarowicz, Kazimierz Kleina i Tomasz Misiak.

Podczas tego posiedzenia w kolejnych głosowaniach Komisja Gospodarki Narodowej zaakceptowała 17 poprawek. Przyjęto m.in. poprawkę przewidującą wzrost akcyzy na wódkę mniej więcej o 10%. Jak powiedział podczas posiedzenia komisji wiceminister finansów Jacek Kapica, spowoduje to wzrost ceny półlitrowej butelki wódki mniej więcej o 1 zł.

Kolejna zaaprobowana poprawka przewiduje zwiększenie akcyzy na piwo o 13,6%. Wiceminister J. Kapica oszacował, że wpłynie to na wzrost ceny 0,5 l piwa mniej więcej o 7 gr.

Komisja Gospodarki Narodowej zaakceptowała również zmianę, zmierzającą do podwyższenia akcyzy na wino mniej więcej o 16,5%. Zdaniem wiceministra finansów, może ona spowodować wzrost ceny butelki wina o pojemności 0,75 l średnio o 20 gr.

Następna poprawka rekomendowana przez komisję zakłada zwiększenie podatku akcyzowego na auta z silnikami o pojemności powyżej 2 l. Akcyza na te samochody ma wzrosnąć o 5 punktów procentowych - z 13,6 do 18,6% podstawy opodatkowania, czyli wartości pojazdu. Jak stwierdził wiceminister J. Kapica, obecnie akcyza na samochód z silnikiem o pojemności powyżej 2 l średnio wynosi około 3000 zł. Po podwyżce wzrośnie o około 150 zł i będzie wynosić około 3150 zł. Podkreślił jednocześnie, że takie samochody kupują przede wszystkim osoby zamożniejsze. Rząd zapowiedział utworzenie "Rezerwy solidarności społecznej". Środki na ten cel mają pochodzić ze zwiększenia akcyzy na alkohol i samochody o pojemności powyżej 2 l.

W przygotowanym dla Izby stanowisku Komisja Gospodarki Narodowej zaakceptowała również poprawkę, zgodnie z którą nowa ustawa o akcyzie ma wejść w życie 1 marca 2009 r. Sejm przewidywał, że nastąpi to 1 stycznia. Wyższe stawki akcyzy na alkohol i auta zaczną obowiązywać jednak już od początku przyszłego roku. Zostaną wprowadzone rozporządzeniem, które ma wydać minister finansów. Jak poinformował wiceminister J. Kapica, rozporządzenie powinno zostać przygotowane w ciągu 2-3 tygodni.

Nowa ustawa o akcyzie i zaakceptowane przez komisję poprawki Senat rozpatrzył na 23. posiedzeniu. Głównym celem nowej ustawy jest dostosowanie polskich regulacji dotyczących akcyzy do wymogów unijnych. Przewiduje ona m.in. odmienne od obecnych zasady opodatkowania akcyzą energii elektrycznej. Zgodnie z nowymi uregulowaniami, podatek akcyzowy ma być płacony przez dystrybutorów, a nie jak obecnie, przez producentów energii elektrycznej. Do końca października 2013 r. ma obowiązywać zerowa stawka akcyzy na gaz ziemny do celów napędowych. Przewidziano również zwolnienie z akcyzy: gazu przeznaczonego do celów opałowych do 31 października 2013 r. oraz węgla i koksu - do 1 stycznia 2012 r.

Senatorowie z Komisji Zdrowia zapoznali się z informacją Narodowego Funduszu Zdrowia na temat funkcjonowania od 1 lipca br. systemu rozliczania świadczeń na podstawie JGP (jednorodna grupa pacjentów).

Informację w formie prezentacji multimedialnej przedstawił zastępca prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia Jacek Grabowski. Wiceprezes przypomniał, że JGP opiera się na katalogu pogrupowanych procedur medycznych. Przesłanką wprowadzenia tego systemu było łączenie świadczeń o podobnym problemie klinicznym oraz procesie diagnostyczno-leczniczym. Oznacza to, że w tej samej grupie znajdują się droższe i tańsze procedury medyczne, a ich koszt jest uśredniony. Wprowadzony na początku lipca system JGP przyporządkowuje pacjentów z różnymi dolegliwościami do grup, których leczenie wiąże się z jednolitymi kosztami i podobnym podejściem diagnostycznym.

Grupy wyznacza się na podstawie rozpoznania procedur medycznych, jakie będą wykorzystywane w leczeniu, oraz wieku pacjenta i czasu pobytu w szpitalu. Określa się je dla minimum 300 przypadków w ciągu roku i/lub wartości świadczeń powyżej 1,5 mln zł. Każda z grup została zdefiniowana przez zbiór specjalnych kodów.

W pilotażu wzięło udział 47 szpitali z 14 województw. W opinii wiceprezesa NFZ, uzyskano maksymalnie wiarygodne wyniki przy jednoczesnej minimalnej ingerencji w działania świadczeniodawców. Jak zaznaczył, system JGP doprowadził do zmniejszenia liczby pozycji w katalogu procedur medycznych (z 1,5 tys. do 450), co było jednym z głównych założeń systemu.

Analiza wyników finansowych była możliwa tylko w odniesieniu do części hospitalizacji, niemniej część szpitali uzyskała korzystny wynik finansowy, nawet w sytuacji gdy kodowanie procedur i rozpoznań było obarczone błędami. Widoczny jest także wyższy od oczekiwanego efekt finansowy rozliczenia tzw. osobodni w szpitalach o profilu dziecięcym, ginekologiczno-neonatologicznym i leczenia oparzeń. Zdaniem wiceprezesa J. Grabowskiego, przyjęta metoda analizy nie mogła na tym etapie ujawnić dodatkowego korzystnego dla szpitali mechanizmu łączenia rozliczeń oddziałów anestezjologii i intensywnej terapii (OAiIT) z grupami. Jak stwierdził, istnieją nieprawidłowości w kodowaniu po stronie szpitali. W wypadku wystąpienia problemów uniemożliwiających pełne rozliczenie świadczeń według metodologii JGP świadczeniodawca mógł je jednak rozliczyć w trybie uproszczonym. W okresie przejściowym możliwe było rozliczenie wykonanych świadczeń za dany okres sprawozdawczy na podstawie uproszczonej sprawozdawczości. W indywidualnych wypadkach wydłużono okres przejściowy.

Jak poinformował wiceprezes J. Grabowski, z nowego systemu rozliczeń nie korzystają już tylko pojedyncze szpitale. Zaznaczył także, że jego wprowadzenie przyczyniło się do spadku liczby nieuzasadnionych hospitalizacji i spowodowało znaczący wzrost ich średniej wartości, co poprawiło rentowność wielu oddziałów. W wypadku oddziałów wewnętrznych średnia wycena hospitalizacji wzrosła o ponad 16%, a na oddziałach chirurgii ogólnej o 15-17%. Wzrost zanotowano także na oddziałach: pediatrii (około 7%), neonatologii (50%), okulistyki (4%), urologii (4%) oraz kardiologii, neurochirurgii i endokrynologii.

Komisja Zdrowia przyjęła jednogłośnie stanowisko skierowane do prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia w sprawie rozliczenia nocnej intensywnej terapii od pierwszej doby pobytu pacjenta w OAiIT, niezależnie od przyczyny niewydolności narządów i układów ważnych dla życia. Ponadto jednomyślnie poparto wniosek Zarządu Stowarzyszenia Chorych na Epilepsję i ich Przyjaciół o ustanowienie 14 lutego Ogólnopolskim Dniem Chorego na Padaczkę, podobnie jak to jest na całym świecie.

Podczas posiedzenia Komisji Spraw Unii Europejskiej zaprezentowano Roczny Raport Europejskiego Trybunału Obrachunkowego z wykonania budżetu Komisji Europejskiej w 2007 r. Z raportem zapoznał senatorów członek trybunału Jacek Uczkiewicz.

W swoim wystąpieniu J. Uczkiewicz wyjaśnił, jaką funkcję pełni Europejski Trybunał Obrachunkowy. Przybliżył także procedurę kontroli oraz jej wyniki w podziale na główne obszary budżetu w ub.r. - spójność, rolnictwo i zasoby naturalne, badania naukowe, energia i transport, pomoc zewnętrzna, rozwój i rozszerzenie, edukacja i obywatelstwo, sprawy gospodarcze i finansowe, wydatki administracyjne i inne. Na zakończenie J. Uczkiewicz przedstawił perspektywy funkcjonowania tej instytucji, a także omówił działania, jakie Komisja Europejska podjęła w ub.r. w celu przeciwdziałania uchybieniom w zakresie kontroli i nadzoru.

W dyskusji głos zabrali senatorowie: Grzegorz Wojciechowski, Janusz Rachoń, Zdzisław Pupa i Piotr Głowski, a także główny specjalista w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej Łukasz Sosnowski i analityk w sekretariacie Komisji Spraw Unii Europejskiej dr Andrzej Wójtowicz.

W pierwszym punkcie porządku posiedzenia Komisji Ustawodawczej rozpatrywano wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 15 kwietnia br., dotyczącego ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji i innych "służb mundurowych".

W posiedzeniu uczestniczyli Agnieszka Mordwińska, radca szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, i przedstawiciele Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 15 kwietnia br., dotyczący ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji i innych "służb mundurowych", omówił przedstawiciel biura legislacyjnego Marek Jarentowski. Wyjaśnił, że trybunał orzekł o niezgodności art. 41 ust. 1 i 2 ustawy z 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji i innych służb mundurowych, w związku z art. 104 ust. 8 pkt 1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS - w zakresie, w jakim dopuszczają możliwość zmniejszenia emerytury policyjnej lub policyjnej renty inwalidzkiej o kwotę wyższą niż 25% świadczenia, wyłącznie w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego w wysokości wyższej niż 70%, nie większej jednak niż 130% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego - z art. 2 i art. 32 ust. 1 konstytucji.

Przedstawiciel biura legislacyjnego wskazał, iż nie jest celowe podjęcie inicjatywy ustawodawczej przez komisję w tej sprawie, 7 listopada br. do marszałka Sejmu wpłynął bowiem rządowy projekt ustawy, wykonujący przedmiotowy wyrok TK. 18 listopada br. został on skierowany do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. W projekcie tym rząd wykonuje wyrok inaczej niż zakładał to projekt inicjatywy, zawarty w informacji prawnej z 23 lipca br.

W projekcie senackim przyjęto bowiem, że: "w przypadku emerytów «mundurowych» «dorabiających» powyżej 130% przeciętnego wynagrodzenia świadczenie ulegnie zmniejszeniu nie o 25%, lecz co najmniej o 25%, a nie mniej niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia dotyczącej emerytów «dorabiających» w przedziale 70-130%". W projekcie rządowym przyjęto natomiast: "nie więcej jednak niż o 25% wysokości tej emerytury lub renty inwalidzkiej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3".

Zastępca przewodniczącego komisji senator Bohdan Paszkowski zaproponował, aby komisja nie wnosiła o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie wykonania tego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Senatorowie jednogłośnie, 4 głosami, przyjęli przedstawiony wniosek i postanowili nie wnosić o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w tej sprawie.

W drugim punkcie porządku obrad Komisja Ustawodawcza rozpatrywała wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 24 czerwca br., dotyczący ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Omówił go przedstawiciel biura legislacyjnego M. Jarentowski. Wyjaśnił, że TK orzekł o niezgodności art. 41 ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - rozumianego w taki sposób, że w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się wypłaconych pracownikowi w okresie przyjętym do ustalenia składników wynagrodzenia, od których pracownik ten uiścił składkę na ubezpieczenie chorobowe, a które nie są mu wypłacane w okresie pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby albo zasiłku chorobowego - z art. 67 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP.

Przedstawiciel biura legislacyjnego wskazał, iż celowe jest podjęcie przez komisję inicjatywy ustawodawczej w tej sprawie, określenie podstawy wymiaru zasiłku chorobowego wiąże się bowiem z wydatkami z systemu ubezpieczeń oraz wpływa zasadniczo na stosunki pracy. Wykonanie wyroku dotyczącego art. 41 ust. 1 ustawy nie tylko jest więc kwestią prawno-legislacyjną, lecz także wiąże się z decyzją finansową i polityczną.

Stąd propozycja nawiązania do treści przepisu, który obowiązywał poprzednio (§ 10 ust. 1 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 14 lutego 1995 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru i obliczania zasiłków z ubezpieczenia społecznego): "Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania zasiłku w myśl postanowień układów zbiorowych pracy lub przepisów o wynagrodzeniu".

Jak wskazał legislator, choć propozycja ta usuwa niekonstytucyjność ustawy i stanowi dopuszczone wyraźnie przez TK wykonanie wyroku, to zmienia dotychczasowe reguły ustalania wysokości zasiłku chorobowego. Wpływa na wydatki z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz na budżety pracodawców, gdyż reguły obliczania zasiłku chorobowego, z mocy art. 92 § 2 kodeksu pracy, stosuje się również do obliczania wynagrodzenia wypłacanego w czasie niezdolności pracownika do pracy w czasie pierwszych 33 dni, obowiązek wypłacania którego ciąży na pracodawcy.

Podczas posiedzenia podniesiono, że ze względu na skutki społeczne i finansowe, jakie pociąga za sobą dostosowanie systemu prawa do wyroku TK, projekt nowelizacji powinien być skonsultowany z rządem. W związku z tym zastępca przewodniczącego komisji senator B. Paszkowski przestawił wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej, mającej na celu wykonanie tego wyroku.

Komisja jednogłośnie (3 głosy za) przyjęła przedstawiony wniosek i postanowiła podjąć inicjatywę ustawodawczą w tej sprawie. Do reprezentowania komisji w dalszych pracach nad tym projektem ustawy upoważniono senator Grażynę Sztark.

Tego samego dnia Komisja Ustawodawcza zajęła się rozpatrzeniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 23 czerwca 2006 r., dotyczącego ustawy o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej. Omówił go przedstawiciel biura legislacyjnego M. Jarentowski. Wyjaśnił, że wyrok TK orzekł o niezgodności art. 2 pkt 5 lit. a oraz art. 29 ust. 1 ustawy o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej z art. 18, art. 32 ust. 1 i art. 71. ust. 1 konstytucji. Wyrok dotychczas nie został wykonany.

Ustawa o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej traci moc 1 października br., kiedy wejdzie w życie ustawa z 7 września ub.r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Wprowadza ona nowe instrumenty egzekwowania długów alimentacyjnych i zaliczkowej pomocy osobom uprawnionym. W mocy pozostaje zaś ustawa o świadczeniach rodzinnych, w tym art. 3 pkt 17a, do którego odsyłały przepisy pierwszej wymienionej ustawy. Artykuł 3 pkt 17a nie był niekonstytucyjny. Tylko w kontekście tej pierwszej ustawy, która do niego odsyłała i która utraci moc, jego nowelizacja nie jest konieczna.

M. Jarentowski wskazał, iż nie jest celowe podjęcie inicjatywy ustawodawczej przez komisję w tej sprawie. Przewodniczący komisji senator Krzysztof Kwiatkowski zaproponował zatem, aby komisja nie wnosiła o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie wykonania tego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Komisja jednogłośnie (4 głosy za) przyjęła przedstawiony wniosek.

Następnie Komisja Ustawodawcza rozpatrywała wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 26 września 2006 r., dotyczący ustawy o samorządzie gminnym. Omówił go przedstawiciel biura legislacyjnego M. Jarentowski. Wyjaśnił, że wyrok TK orzekł o niezgodności art. 8a ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym z art. 165 Konstytucji RP oraz z art. 4 ust. 2 i 6 Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego, sporządzonej w Strasburgu dnia 15 października 1985 r. Artykuł 8a ustawy o samorządzie gminnym stanowił, iż "gmina ma obowiązek przejęcia przekazanych przez Wojskową Agencję Mieszkaniową (WAM) zbędnych tej Agencji nieruchomości gruntowych, budynków i lokali oraz urządzeń infrastruktury".

Jak zaznaczył legislator, przepis art. 8a ustawy przeczy normom wynikającym z przytoczonych przepisów konstytucyjnych i międzynarodowych. Zdaniem TK w art. 8a "poza naruszeniem samodzielności gmin, ich interesów majątkowych i prawa do swobodnych decyzji w kwestiach dotyczących gospodarowania majątkiem - dochodzi do istotnego zagrożenia bezpieczeństwa obrotu prawnego i praw osób trzecich. Podmiotowość prawna gmin w tym przepisie została całkowicie pominięta; są one «zdane na łaskę» WAM. Mienie, którego WAM nie chce mieć w swoim władztwie, jest przerzucane na gminy. Ekonomiczny ciężar tej operacji można sobie wyobrazić, bo tu - jeszcze wyraźniej niż przy zrzeczeniu się nieruchomości na podstawie art. 179 k.c. chodzi o obiekty «zbędne tej Agencji». Z prawnego punktu widzenia, wola gminy nabywającej mienie jest obojętna; gmina nie wyraża woli, nie ma możliwości sprzeciwu wobec czynności zaplanowanej przez WAM. WAM jest państwową osobą prawną i wykonuje w imieniu Skarbu Państwa i na jego rzecz prawo własności i inne prawa rzeczowe w stosunku do nieruchomości stanowiących jego własność. Oczywiste więc jest, że «macierzystą» masą majątkową dla WAM jest mienie państwowe; wobec powierniczego charakteru władania mieniem Skarbu Państwa, powrót mienia do państwa wydaje się naturalny i nieuchronny". Artykuł 8a ustawy gminnej burzy ten porządek i oznacza przerzucenie na gminę, niezależnie od jej woli, zobowiązań, które według zasad ogólnych ciążą na Skarbie Państwa. W momencie przygotowania informacji żaden uprawniony podmiot nie wniósł inicjatywy ustawodawczej.

M. Jarentowski dodał, że utrata mocy przez art. 8a ustawy na skutek wyroku TK nie powoduje luki w prawie. Agencja może przekazywać mienie innym podmiotom na ogólnych zasadach, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej, którą zarówno gmina, jak i inne jednostki samorządu terytorialnego mogą, choć nie muszą zawrzeć. W konsekwencji wykonanie wyroku TK jest zbędne.

Przewodniczący komisji senator K. Kwiatkowski zaproponował, aby komisja nie wnosiła o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie wykonania tego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Komisja jednogłośnie, 4 głosami, przyjęła przedstawiony wniosek i postanowiła nie wnosić o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w tej sprawie.

Następnie Komisja Ustawodawcza rozpatrywała wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 19 września br., dotyczący ustawy - Kodeks karny. Przedstawiciel biura legislacyjnego M. Jarentowski wyjaśnił, że TK orzekł o niezgodności art. 112 pkt 1a oraz art. 132a ustawy z 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny z art. 7 oraz art. 121 ust. 2 w związku z art. 118 ust. 1 Konstytucji RP. Trybunał zwrócił uwagę, iż kodeks karny, znowelizowany przez art. 37 ustawy lustracyjnej, nie był w ogóle przedmiotem prac sejmowych, a w konsekwencji nie znalazł się w przepisach zmieniających, w ustawie lustracyjnej przesłanej do Senatu. TK stwierdził ponadto, "że ścisły związek i bezpośredni wpływ uchybienia regulaminowej procedurze właściwej dla uchwalania zmian kodeksów na treść art. 132a kodeksu karnego przesądza o jego niezgodności z art. 7 konstytucji". M. Jarentowski dodał, iż trybunał zaznaczył, że "stwierdzenie niekonstytucyjności procedury legislacyjnej, która doprowadziła do ustanowienia kwestionowanych przepisów prawnych, prowadzi do ich wyeliminowania z obrotu prawnego".

W czasie przygotowywania informacji żaden uprawniony podmiot nie wniósł inicjatywy ustawodawczej. Brak zakwestionowanego przepisu w ustawie zaskarżonej do TK nie powoduje luki ani w kodeksie karnym, ani w ustawie o IPN, w której miał być zamieszczony pierwotnie. W tym zakresie wyrok nie wymaga więc wykonania.

Komisja jednogłośnie (4 głosy za) przyjęła wniosek, przedstawiony przez przewodniczącego komisji senatora K. Kwiatkowskiego, aby nie wnosić o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie wykonania tego wyroku Trybunału Konstytucyjnego.

Tego samego dnia w porządku obrad komisji znalazło się rozpatrzenie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 8 września br., dotyczącego ustawy - Kodeks postępowania cywilnego. Omówił go przedstawiciel biura legislacyjnego M. Jarentowski. Jak wyjaśnił, trybunał orzekł o niezgodności art. 398⁶ § 2 i 3 w związku z art. 398⁴ § 1 pkt 3 ustawy z 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego w zakresie, w jakim przewiduje odrzucenie bez wezwania do usunięcia braków skargi kasacyjnej, niespełniającej wymagań określonych w art. 398⁴ § 1 pkt 3 powołanej ustawy, z art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 2 konstytucji.

Przedstawiciel biura legislacyjnego wskazał, iż mimo że rząd wystąpił z inicjatywą ustawodawczą wykonującą przedmiotowy wyrok, celowe jest podjęcie inicjatywy ustawodawczej przez komisję w tej sprawie. Oba projekty różnią się bowiem istotnie. Z § 2 usunięto fragment brzmiący: "skargę niespełniającą wymagań określonych w art. 398⁴ § 1", a zmiana w § 1 polega na przywołaniu w nim całego art. 398⁴, a nie tylko § 2, czym różnią się oba projekty. Powoduje to, że w sytuacji gdy skarga kasacyjna zawiera braki określone także w § 1, sąd drugiej instancji będzie zobowiązany do wezwania skarżącego do usunięcia braków, zanim - gdy skarżący ich nie usunie - sąd skargę odrzuci.

Zgodnie ze wskazaniami uzasadnienia wyroku, zmianami tymi w art. 398⁶ objęto cały § 1 art. 398⁴, a nie tylko zaskarżony pkt 3. Pozostawienie bowiem innych punktów (1, 2 i 4) - gdyby nie zostały objęte zmianą - powodowałoby podobną niekonstytucyjność jak w wypadku zakwestionowanego pkt 3.

Przewodniczący komisji senator K. Kwiatkowski przestawił wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej, mającej na celu wykonanie przedmiotowego wyroku. Komisja jednogłośnie, 4 głosami, przyjęła przedstawiony wniosek. Do reprezentowania komisji w dalszych pracach nad tym projektem ustawy upoważniono senatora K. Kwiatkowskiego.

Następnie Komisja Ustawodawcza rozpatrywała wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 3 lipca br., dotyczący ustawy - Kodeks postępowania karnego. Przedstawicielka Biura Legislacyjnego Katarzyna Konieczko wyjaśniła, że Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z konstytucją art. 236 § 2 kodeksu postępowania karnego. W myśl art. 236 § 1 k.p.k., na postanowienie dotyczące przeszukania i zatrzymania rzeczy oraz na inne czynności przysługuje zażalenie osobom, których prawa zostały naruszone. Z kolei zakwestionowany art. 236 § 2 k.p.k. stanowi, iż zażalenie na postanowienie, o którym mowa w § 1, oraz postanowienie w przedmiocie dowodów rzeczowych, a także inne czynności prokuratora w toku postępowania przygotowawczego rozpoznaje prokurator nadrzędny. Trybunał Konstytucyjny zdecydował się na odsunięcie w czasie terminu utraty mocy obowiązującej zakwestionowanego przepisu o 6 miesięcy od daty publikacji, czyli 11 stycznia 2009 r.

Przedstawicielka biura legislacyjnego wskazała, iż żaden z formalnie uprawnionych podmiotów nie wystąpił z inicjatywą ustawodawczą, której celem byłoby wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Niemniej na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości zaprezentowany został projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks karny skarbowy, ustawy - Kodeks postępowania karnego, ustawy - Kodeks karny wykonawczy oraz niektórych innych ustaw, opatrzony datą 18 sierpnia br. (wersja zatwierdzona przez Komitet Rady Ministrów 28 sierpnia br.). W art. 3 pkt 4 tego projektu proponuje się likwidację podziału na paragrafy w art. 236 k.p.k. oraz nadanie tej jednostce redakcyjnej następującego brzmienia: "Art. 236. Na postanowienie dotyczące przeszukania, zatrzymania rzeczy i w przedmiocie dowodów rzeczowych oraz na inne czynności przysługuje zażalenie osobom, których prawa zostały naruszone".

W projekcie senackim, wykonującym przedmiotowy wyrok, przyjęto regulację, według której wszystkie rozstrzygnięcia i czynności prokuratora w zakresie przeszukania i zatrzymania rzeczy będą mogły zostać skontrolowane przez sąd. Zdaniem legislatorski, taki jednolity standard ochrony uda się zaś stworzyć dopiero wtedy, gdy w pracach legislacyjnych nie zostanie pominięta norma art. 302 § 3 k.p.k. Artykuł 236 k.p.k. mógłby zatem uzyskać następujące brzmienie: "Art. 236. Na postanowienie dotyczące przeszukania, zatrzymania rzeczy i w przedmiocie dowodów rzeczowych oraz na inne czynności przysługuje zażalenie osobom, których prawa zostały naruszone. Przepisu art. 302 § 3 nie stosuje się".

Ponieważ Ministerstwo Sprawiedliwości wkrótce skieruje do laski marszałkowskiej swój projekt, uwzględniający jeszcze sugestie zawarte w opiniach nadsyłanych do resortu, przewodniczący komisji senator K. Kwiatkowski zaproponował, aby komisja nie wnosiła o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie wykonania tego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Przyjęto go jednogłośnie, 4 głosami.

Tego samego dnia komisja rozpatrywała wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 17 września br., dotyczący ustawy - Kodeks postępowania karnego. Omówiła go przedstawicielka Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu K. Konieczko. Wyjaśniła, że Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z konstytucją art. 540 § 2 kodeksu postępowania karnego w zakresie, w jakim ogranicza on dopuszczalność wznowienia postępowania na korzyść oskarżonego tylko do wypadków, w których przepis prawny uznany przez Trybunał Konstytucyjny za niekonstytucyjny stanowił podstawę skazania lub warunkowego umorzenia.

Legislatorka dodała, że Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks karny skarbowy, ustawy - Kodeks postępowania karnego, ustawy - Kodeks karny wykonawczy oraz niektórych innych ustaw z 18 sierpnia br., który został przyjęty przez Komitet Rady Ministrów 28 sierpnia br. Projekt ten zawiera propozycję zmiany art. 540 § 2 k.p.k. i nadania mu brzmienia: "§ 2. Postępowanie wznawia się na korzyść oskarżonego, jeżeli w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego stracił moc lub uległ zmianie przepis prawny będący podstawą skazania, warunkowego umorzenia postępowania lub orzeczenia w przedmiocie środków zabezpieczających". W uzasadnieniu omawianego projektu napisano m.in., że proponowana nowelizacja ma na celu dostosowanie przepisów do sugestii trybunału, zawartych w wyroku z 7 września 2006 r.

Przedstawicielka biura legislacyjnego podkreśliła, że podjęcie przez Ministerstwo Sprawiedliwości prac służących wykonaniu wyroku TK oraz przyjęcie ich przez Komitet Rady Ministrów nie spowoduje, że inicjatywa Senatu w tym zakresie stanie się zbędna. Propozycja ministerialna powiela bowiem wadę, na temat której krytycznie wypowiedział się Trybunał Konstytucyjny, czyli ograniczenie ustanowione w art. 540 § 2 k.p.k. Legislatorka stwierdziła, że wskazane jest podjęcie przez komisję inicjatywy w tym zakresie.

Wobec tego przewodniczący komisji senator K. Kwiatkowski przedstawił wniosek - przyjęty jednogłośnie - o podjęcie inicjatywy ustawodawczej, mającej na celu wykonanie tego wyroku. Do reprezentowania komisji w dalszych pracach nad tym projektem ustawy został upoważniony senator B. Paszkowski.

W następnym punkcie porządku obrad Komisja Ustawodawcza zajęła się rozpatrzeniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 27 listopada 2006 r., dotyczącego ustawy o gwarancji zapłaty za roboty budowlane. Przedstawiciel biura legislacyjnego Zbigniew Gromek wyjaśnił, że Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności art. 4 ust. 4 z konstytucją oraz art. 5 ust. 1 i 2 z art. 2 konstytucji.

Trybunał Konstytucyjny zakwestionował, że realizacja przez wykonawcę robót budowlanych ustawowego prawa żądania gwarancji zapłaty wiąże się z powstaniem po stronie inwestora określonych uciążliwości. Dążąc do zrównoważenia pozycji wykonawcy robót budowlanych i inwestora, ustawodawca wprowadził zasadę, że inwestor może żądać od wykonawcy zwrotu kosztów gwarancji zapłaty, jeżeli dokonał terminowej zapłaty za wykonanie robót budowlanych. W ustawie określono górną wysokość kwoty, w jakiej inwestor może domagać się zwrotu poniesionych kosztów: "w wysokości powszechnie przyjętej, nieprzekraczającej 2% gwarantowanej kwoty".

W uzasadnieniu wyroku z 27 listopada 2006 r. trybunał wskazał na następujące wady przepisu:

• odwołano się do powszechnie przyjętej wysokości zwrotu kosztów udzielenia gwarancji, podczas gdy instytucja gwarancji zapłaty za roboty budowlane stanowiła nowość normatywną, tak więc nie występowała w tym zakresie żadna powszechnie przyjęta praktyka;
• art. 4 ust. 4 wyznacza górną granicę wysokości kosztów podlegających zwrotowi - 2% gwarantowanej kwoty, podczas gdy w praktyce koszt udzielenia gwarancji przez bank wynosi 4-6% wysokości gwarantowanej kwoty.

Trybunał zakwestionował też fakt, że zgodnie z ustawą o gwarancji zapłaty za roboty budowlane, nieuzyskanie przez wykonawcę wystarczającej gwarancji w wyznaczonym przez siebie terminie uprawnia go do wstrzymania wykonywania robót i oddania obiektu inwestorowi (art. 5 ust. 1 ustawy). Jeśli gwarancja ta nie została udzielona również w dodatkowym terminie wyznaczonym przez wykonawcę, jest on uprawniony do odstąpienia od umowy z winy inwestora (art. 5 ust. 2 ustawy). Trybunał zakwestionował konstytucyjność tych przepisów w dwóch aspektach:

• nie określają one minimalnej wysokości gwarancji, jakiej zobowiązany jest udzielić inwestor, czyniąc ją całkowicie zależną od uznania wykonawcy;
• nie precyzują terminu, jaki wykonawca robót powinien wyznaczyć inwestorowi na udzielenie gwarancji.

Zgodnie z pkt II sentencji wyroku z 27 listopada 2006 r., utrata mocy art. 4 ust. 4 i art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o gwarancji zapłaty za roboty budowlane nastąpiła 30 czerwca ub.r. Z prawnego punktu widzenia wykonanie wyroku powinno się odbyć bez zbędnej zwłoki.

Przedstawiciel biura legislacyjnego dodał, że nie podjęto dotychczas inicjatywy w tej sprawie. Wobec tego przewodniczący komisji senator K. Kwiatkowski przedstawił wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej, mającej na celu wykonanie tego wyroku. Zaakceptowano go jednomyślnie, 4 głosami. Do reprezentowania komisji w dalszych pracach nad tym projektem ustawy został upoważniony senator Marek Trzciński.

Tego samego dnia Komisja Ustawodawcza rozpatrzyła wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca br., dotyczący ustawy o tworzeniu i działaniu wielkopowierzchniowych obiektów handlowych.

Orzeczenie omówiła przedstawicielka Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu K. Konieczko. Jak wyjaśniła, trybunał orzekł o niezgodności z konstytucją całej ustawy z 11 maja ub.r. o tworzeniu i działaniu wielkopowierzchniowych obiektów handlowych. Została ona uchwalona mimo pojawiających się w toku prac legislacyjnych opinii krytycznych i zarzutów natury konstytucyjnej. W szczególności za niekonstytucyjną i sprzeczną z prawem Unii Europejskiej uznał ją Senat, podejmując uchwałę o jej odrzuceniu w całości. Niemniej ustawodawca uznał, że wprowadzenie dodatkowych wymogów dla prowadzenia działalności handlowej w formie tzw. supermarketów, a ściślej rzecz biorąc, poddanie tego typu działalności gospodarczej reglamentacji administracyjnej służyć będzie "ochronie interesu publicznego oraz realizacji zasady zrównoważonego rozwoju" (art. 1 ustawy).

Przedstawicielka senackiego biura legislacyjnego dodała, że wyeliminowanie z porządku prawnego ustawy z  11 maja ub.r. o tworzeniu i działaniu wielkopowierzchniowych obiektów handlowych nie doprowadziło do powstania luki prawnej, a więc nie ma potrzeby przyjęcia nowych rozwiązań w tym zakresie. W świetle stwierdzeń zawartych w uzasadnieniu analizowanego orzeczenia wątpliwa wydaje się zresztą dopuszczalność wprowadzenia uregulowań zasadzających się na założeniach takich jak w zakwestionowanym akcie normatywnym oraz rodzących analogiczne skutki.

W związku z tym przewodniczący senator K. Kwiatkowski zaproponował, aby komisja nie wnosiła o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie wykonania tego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Komisja jednogłośnie (5 głosów za) przyjęła przedstawiony wniosek.

Podczas tego posiedzenia rozpatrzono także wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 27 czerwca br., dotyczący ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego oraz ustawę o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego.

Z sentencją i uzasadnieniem wyroku zapoznał senatorów przedstawiciel senackiego biura legislacyjnego Z. Gromek. Jak wyjaśnił, Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności:

• art. 70a ustawy wprowadzającej:

a) w zakresie, w jakim nie gwarantuje zainteresowanym osobom dostępu do akt sprawy - z art. 51 ust. 3 konstytucji,

b) w zakresie, w jakim nie gwarantuje stronom prawa do wysłuchania w przedmiocie zebranych informacji, będących podstawą do sporządzenia raportu przewodniczącego Komisji Weryfikacyjnej - z art. 51 ust. 4 konstytucji,

c) w zakresie, w jakim nie przewiduje środków prawnych umożliwiających uruchomienie sądowej kontroli decyzji o podaniu do publicznej wiadomości danych osobowych objętych raportem przewodniczącego Komisji Weryfikacyjnej - z art. 45 ust. 1 konstytucji.

• art. 70a ust. 2 ustawy wprowadzającej z art. 32 konstytucji.

Odnosząc się do obecnego stanu prawnego, trybunał wskazał, że do czasu nowelizacji ustawy organy władzy publicznej winny wstrzymać się z podawaniem do publicznej wiadomości pełnej wersji uzupełnienia raportu przewodniczącego Komisji Weryfikacyjnej bez uprzedniej anonimizacji danych osób objętych raportem. Uzupełnienie raportu z podaniem pełnych danych osobowych (tzw. aneks do raportu WSI) może zostać podane do publicznej wiadomości dopiero po zapewnieniu osobom zainteresowanym odpowiednich gwarancji proceduralnych.

Przedstawiciel biura legislacyjnego podniósł, iż osoby, których dane zostały ujawnione w raporcie, mogą obecnie dochodzić ochrony swoich praw zarówno na drodze cywilnoprawnej (powództwo o ochronę dóbr osobistych), jak i karnoprawnej (oskarżenie o zniesławienie). Jego zdaniem, wykonanie przedmiotowego wyroku trybunału stałoby się niezbędne jedynie wówczas, gdy zostałoby opublikowane uzupełnienie raportu. To zaś w zasadniczym stopniu zależy od rozstrzygnięcia leżącego w gestii prezydenta (organ właściwy do wydania postanowienia w sprawie publikacji raportu) oraz organów podlegających Radzie Ministrów - minister obrony narodowej, zgodnie z art. 3 z 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego, jest organem sprawującym nadzór nad działalnością szefa SKW lub szefa SWW. W tej sytuacji rola Senatu w wykonaniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 27 czerwca br. winna się ograniczać, co najwyżej, do zasygnalizowania wskazanym organom zasadności zainicjowania zmian w przedmiotowej ustawie.

W związku z tym przewodniczący komisji senator K. Kwiatkowski zaproponował, aby komisja nie wnosiła o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie wykonania tego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Komisja jednogłośnie (4 głosów za) przyjęła przedstawiony wniosek.

Na zakończenie posiedzenia Komisji Ustawodawczej rozpatrzono wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 28 lutego 2006 r., dotyczący ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Orzeczenie omówiła przedstawicielka senackiego biura legislacyjnego K. Konieczko. Jak wyjaśniła, trybunał orzekł o niezgodności z konstytucją art. 73 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w zakresie, w jakim ustanawia ono siedmiodniowy termin przechowywania pisma procesowego i nie wymaga ponawiania zawiadomienia adresata o złożeniu tego pisma. Wyrok wydany w sprawie P 13/05 wywołał skutki prawne z dniem publikacji, tzn. 7 marca 2006 r.

K. Konieczko wskazała, że na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości zamieszczony został projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi z 4 września br. Projekt ten został skierowany do rozpatrzenia przez Komitet Rady Ministrów. Proponowana przez resort nowelizacja art. 73 oddaje istotę wyroku z 28 lutego 2006 r. i tym samym może być traktowana jako jego wykonanie. Jednocześnie należy zauważyć, że nowe brzmienie tego przepisu w przeważającej części stanowiłoby odwzorowanie aktualnego brzmienia art. 44 ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego, co w sumie także zasługuje na aprobatę, gdyż w powszechnej świadomości postępowanie sądowo-administracyjne funkcjonuje jako kontynuacja postępowania administracyjnego. Dlatego pozytywnie ocenić trzeba zachowanie tutaj zasad zbliżonych do tych, z którymi strona mogła się już zetknąć w postępowaniu prowadzonym przez organ administracji publicznej.

Mając na uwadze to, że ewentualne poprawki do ustawy wykonującej orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego Senat może wnieść na dalszym etapie procesu legislacyjnego, przewodniczący komisji senator K. Kwiatkowski zaproponował, aby komisja nie wnosiła o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie wykonania tego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Komisja 3 głosami przyjęła przedstawiony wniosek.

Podczas posiedzenia Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich wyrażono opinię o projekcie uchwały Prezydium Senatu w sprawie określenia zasad
i trybu otrzymywania przez senatorów dzienników urzędowych, druków senackich
i sejmowych oraz kopert do korespondencji związanej z wykonywaniem mandatu.

Projekt uchwały omówiła minister Ewa Polkowska, szef Kancelarii Senatu. Jak poinformowała, projekt jest odpowiedzią na dyskusję dotyczącą zasad doręczania senatorom druków senackich, która odbyła się na 22. posiedzeniu Senatu, podczas rozpatrywania zmian Regulaminu Senatu. Zgodnie z § 2 projektu uchwały Prezydium Senatu druki senackie doręczane będą poprzez ich umieszczenie w postaci elektronicznej na stronie www.senat.gov.pl oraz zawiadomienie o tym senatorów za pomocą poczty elektronicznej. Terminy doręczenia druków senackich, o których mowa w Regulaminie Senatu, liczą się od dnia ich umieszczenia w postaci elektronicznej na stronie www.senat.gov.pl. Druki senackie dodatkowo będą udostępniane w specjalnie wyznaczonych miejscach w budynkach użytkowanych przez Kancelarię Senatu. Zgodnie z § 3 tego projektu na wniosek senatora Kancelaria Senatu dostarczy do skrytki senatorskiej po jednym egzemplarzu druków senackich i sejmowych.

Minister E. Polkowska wskazała też na § 6 ust. 3 projektu uchwały, który wprowadza zmianę polegającą na tym, że to marszałek Senatu, a nie, jak dotychczas, Prezydium Senatu, w uzasadnionych wypadkach będzie przyznawać na wniosek senatora dodatkową liczbę kopert na korespondencję związaną z wykonywaniem mandatu.

W wyniku dyskusji, a następnie głosowania Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich postanowiła jednomyślnie wyrazić pozytywną opinię o przedstawionym projekcie uchwały Prezydium Senatu w sprawie określenia zasad i trybu otrzymywania przez senatorów dzienników urzędowych, druków senackich i sejmowych oraz kopert do korespondencji związanej z wykonywaniem mandatu.