(Wznowienie posiedzenia o godzinie 10 minut 17)

(Posiedzeniu przewodniczą marszałek Bogdan Borusewicz oraz wicemarszałkowie Krzysztof Putra, Maciej Płażyński i Marek Ziółkowski)

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Proszę zajmować miejsca.

Wznawiam posiedzenie.

Proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.

Panie i Panowie Senatorowie! W dniu dzisiejszym Komisja Ustawodawcza przeprowadziła pierwsze czytanie projektu uchwały w 68. rocznicę agresji sowieckiej na Polskę. Sprawozdanie komisji w tej sprawie jest już przygotowane. W związku z tym proponuję uzupełnienie porządku obrad o punktu: drugie czytanie projektu uchwały w 68. rocznicę agresji sowieckiej na Polskę. Proponuję, żeby był to ostatni punkt porządku obrad trzydziestego dziewiątego posiedzenia.

Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła propozycję.

Wobec braku głosów sprzeciwu stwierdzam, że Senat przedstawioną propozycję przyjął.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu jedenastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego.

Dla porządku chcę państwa poinformować, że obradujemy dzisiaj bez przerw i głosowania będą w godzinach wieczornych albo nocnych. Prosiłbym o uwzględnienie w swoich planach tego, że niezależnie od tego kiedy, będziemy głosować dzisiaj i dzisiaj zakończymy posiedzenie.

Wracamy zatem do rozpatrzenia punktu jedenastego porządku obrad.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na czterdziestym siódmy posiedzeniu w dniu 7 września 2007 r. Do Senatu została przekazana w dniu 8 września 2007 r. Marszałek Senatu w dniu 8 września 2007 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Gospodarki Narodowej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 522, a sprawozdanie komisji w drukach nr 522A i 522B.

Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej, panią senator Mirosławę Nykiel, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

(Senator Mirosława Nykiel: Panie Marszałku! Wysoka Izbo...)

Pani Senator, przepraszam, proszę chwilę zaczekać. W natłoku zajęć zapomniałem o jeszcze jednej sprawie i przepraszam, że tak się stało. Jest z nami pani eurodeputowana Ewa Tomaszewska, do niedawna pani senator, która chce się z nami pożegnać. (Oklaski)

Jeszcze raz, Pani Senator, dziękuję...

(Wszyscy wstają) (Oklaski)

Jeszcze raz pani dziękuję, Pani Senator, dziękuję pani eurodeputowanej za wiele, wiele pracy, którą pani wykonała tutaj w Senacie. (Oklaski)

Wracamy do naszej ustawy.

Proszę panią senator Mirosławę Nykiel o przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Mirosława Nykiel:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Mam zaszczyt w imieniu Komisji Gospodarki Narodowej przedstawić państwu sprawozdanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego uchwalonej przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej na czterdziestym siódmym posiedzeniu w dniu 7 września 2007 r.; druk nr 522.

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 25 lipca 2006 r. zakwestionował niektóre przepisy. Zgodnie z wyrokiem tracą moc w terminie osiemnastu miesięcy ust. 8 i 9 w art. 25 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, ustępy dotyczące podziału kwoty trzydziestoprocentowej subwencji, tej części regionalnej, dla województw regulowanej w drodze rozporządzenia, oraz art. 8 i 9 ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego.

Trybunał Konstytucyjny uznał, że podział subwencji powinien być regulowany w drodze ustawy, a nie rozporządzenia. Trybunał Konstytucyjny zakwestionował też sposób finansowania ulgi w przewozach autobusowych z dochodów własnych województwa i stwierdził, że jest to zadanie własne budżetu państwa, dlatego powinno być finansowane z budżetu państwa.

Proponowane zmiany powodują zmniejszenie dochodów samorządu województwa z 15,9% do 14%.

Kolejna zmiana likwiduje dwuprocentową rezerwę części subwencji ogólnej i przeznacza ją na wzmocnienie systemu wyrównawczego.

Zmniejszono także rezerwę części oświatowej subwencji ogólnej z 0,6% do 0,3% i 0,25% w kolejnych latach.

Uwzględniono także wniosek Związku Powiatów Polskich i postanowiono nie likwidować rezerwy subwencji ogólnej przeznaczonej na drogi publiczne, powiatowe i wojewódzkie.

Pozostałe zmiany wynikają z potrzeby doprecyzowania i uściślenia przepisów i nie zmieniają kształtu poprzedniej ustawy, tej z 2005 r.

Komisja Gospodarki Narodowej na swoim posiedzeniu w dniu 12 września przyjęła jednogłośnie omawianą ustawę i w tym kształcie rekomenduje ją Wysokiemu Senatowi. Dziękuję za uwagę.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Pani Senator.

Proszę sprawozdawcę Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, pana senatora Janusz Kubiaka, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Janusz Kubiak:

Szanowni Państwo! Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Podobnie jak komisja pani senator Nykiel, Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zajmowała się ustawą o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego.

Maksymalny, przyjęty przez Trybunał Konstytucyjny, termin wprowadzenia zmian tak, żeby przepis ustawy był zgodny z konstytucją, to osiemnaście miesięcy. Jest więc niezbędne wprowadzenie tej ustawy, gdyż Ministerstwo Finansów do połowy października musi naliczyć subwencję i uzgodnić ją z jednostkami samorządu. Tak więc jest to ostatni dzwonek.

Dlatego Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, po rozważeniu i przygotowanego projektu, i potrzeby realizacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego, wnosi o przyjęcie ustawy bez poprawek. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.

Czy ktoś z państwa chce zadać takie pytanie? Nie widzę chętnych.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister finansów.

Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu głos może teraz zabrać obecny na posiedzeniu przedstawiciel rządu.

Czy przedstawiciel rządu chce zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy?

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Elżbieta Suchocka-Roguska: Tak, Panie Marszałku.)

Proszę bardzo.

Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Finansów
Elżbieta Suchocka-Roguska:

Panie Marszałku! Szanowni Państwo!

Założenia ustawy zostały bardzo szczegółowo przedstawione przez państwa senatorów sprawozdawców. Ja chciałabym powiedzieć tylko jedno, a mianowicie, że te przepisy doprecyzowujące zmierzają w kierunku maksymalnego polepszenia ustawy, jeżeli chodzi o sytuację samorządów terytorialnych. W związku z tym zasadniczą zmianą jest ta, która mówi, że jednostki samorządu terytorialnego będą otrzymywały zaliczkę z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych za miesiąc grudzień. Dotychczas udziały były przekazywane już w roku następnym, do 10 stycznia roku następującego po roku budżetowym. W projekcie ustawy wprowadzamy taką zmianę, że zaliczka będzie przekazana do 20 grudnia, a do 10 stycznia nastąpi rozliczenie uwzględniające wysokość udziałów we wpływach z podatku dochodowego w zależności od faktycznych wpływów w tym miesiącu. Dziękuję, Panie Marszałku.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Pani Minister.

Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem.

Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać takie pytanie?

Pan senator Andrzejewski, proszę bardzo.

Senator Piotr Andrzejewski:

Chciałbym się dowiedzieć, czy rząd przeprowadził i w jakim zakresie konsultacje społeczne, jak dalece jest to uzgodnione z poszczególnymi samorządami i czy były jakieś wnioski krytyczne czy tylko aprobujące.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Proszę bardzo.

Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Finansów
Elżbieta Suchocka-Roguska:

Dziękuję.

Panie Marszałku! Szanowni Państwo!

Projekt ustawy został uzgodniony w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego ze stroną samorządu terytorialnego. W czasie uzgodnień były tylko zastrzeżenia dotyczące dwóch rezerw, a mianowicie likwidacji... W pierwotnym projekcie rządowym przedłożonym do uzgodnień likwidowano bowiem wszystkie rezerwy subwencji, łącznie z rezerwą subwencji oświatowej oraz tą rezerwą, która mówi o finansowaniu inwestycji drogowych. W trakcie konsultacji zdecydowano o pozostawieniu rezerwy subwencji oświatowej w zmniejszonym wymiarze. Tutaj stanowisko strony samorządowej nie było jednolite, dlatego że za pozostawieniem rezerwy subwencji oświatowej optowały właściwie gminy wiejskie, a pozostałe jednostki samorządu terytorialnego wnioskowały, aby tę rezerwę zlikwidować. W przedłożeniu rządowym zaproponowano, aby w roku 2008 rezerwa ta wynosiła 0,3% kwoty subwencji oświatowej, a w następnych latach 0,25%. W trakcie prac sejmowych zmieniono ten zapis, pozostawiając na rok 2008 dotychczasową wysokość rezerwy subwencji, czyli 0,6% kwoty subwencji oświatowej.

Druga kwestia dotyczyła likwidacji rezerwy, z której finansowane są inwestycje na drogach powiatowych i wojewódzkich. Związek Powiatów Polskich protestował przeciwko likwidacji tej rezerwy. Rezerwa została w dotychczasowej wysokości z taką tylko zmianą, że w art. 26 skreślono zapis mówiący o tym, że z tego można finansować inwestycje na drogach rozpoczęte przed 1 stycznia 1999 r., czyli przed dniem wprowadzenia reformy terytorialnej. Wydaje się, że te inwestycje powinny być już zakończone, a ta rezerwa powinna służyć finansowaniu wszystkich inwestycji prowadzonych głównie na drogach powiatowych.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Pan senator Alexandrowicz, proszę bardzo.

Senator
Przemysław Alexandrowicz:

Pani Minister, w wyniku tych przekształceń zmieniają się niektóre mnożniki, czasem o zupełnie niewielką kwotę czy raczej procent, bo gdzieś tam mnożyliśmy przez 40,75, a teraz mnożymy przez 41,97, wskaźnik udziału w podatku od osób prawnych w województwie spada z 15,9% do 14%. Jaki jest zatem bilans tych wszystkich drobnych zmian? Jak to się ma do dochodów samorządów wojewódzkiego, powiatowego czy gminnego? Czy udział w podatkach sumarycznie wzrasta, spada, czy utrzymuje się na tym samym poziomie?

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Proszę bardzo, Pani Minister.

Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Finansów
Elżbieta Suchocka-Roguska:

Panie Marszałku! Szanowni Państwo!

Zmniejsza się tylko udział w podatku dochodowym od osób prawnych samorządu województw, a to z tego względu, że zadanie finansowane dotychczas z dochodów własnych będzie teraz opłacane z budżetu państwa. Wysokość zmiany wynosi 1,9%, w związku z tym od 1 stycznia udział samorządów w podatku dochodowym od osób prawnych będzie wynosił 14% zamiast tych 15,9%, które były dotychczas. W pozostałych przypadkach zmiana wynika z tego, że zlikwidowana została rezerwa subwencji i środki dotychczas w niej ujmowane włączone są teraz do subwencji wyrównawczych, w związku z czym musiały ulec zmianie wskaźniki, które dzielą tę subwencję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Pani Minister. Dziękuję bardzo, nie ma więcej pytań.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Elżbieta Suchocka-Roguska: Dziękuję.)

Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do zabrania głosu.

Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwunastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zasadach nabywania od Skarbu Państwa akcji w procesie konsolidacji spółek sektora elektroenergetycznego.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na czterdziestym siódmym posiedzeniu w dniu 7 września 2007 r., a do Senatu została przekazana w dniu 8 września 2007 r. Marszałek Senatu w dniu 8 września 2007 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 524, a sprawozdanie komisji w druku nr 524A.

Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej, pana senatora Jerzego Szymurę, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Proszę bardzo, Panie Senatorze.

Senator Jerzy Szymura:

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Mam przyjemność przedstawić państwu sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej w sprawie uchwalonej przez Sejm w dniu 7 września 2007 r. ustawy o zasadach nabywania od Skarbu Państwa akcji w procesie konsolidacji spółek sektora elektroenergetycznego.

Ustawa, którą zajmowała się komisja, dotyczy bardzo ważnego zagadnienia, a mianowicie konsolidacji spółek sektora energetycznego. Jest ona kluczowym elementem w procesie konsolidacji sektora energetycznego i de facto w jakimś stopniu kończy ten proces na płaszczyźnie parlamentarnej. Jest to przykład polityki rządu, która doprowadziła do skutecznej konsolidacji majątku Skarbu Państwa w głównych obszarach przemysłowych. Ta ustawa ma ułatwić nabywanie akcji pracownikom sektora energetycznego.

Ustawa była dyskutowana na obradach komisji, która jednogłośnie zaproponowała Wysokiej Izbie przyjęcie ustawy bez poprawek. O to właśnie proszę Wysoką Izbę. Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu, przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie ma chętnych.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych upoważniony został minister skarbu państwa. Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu głos może teraz zabrać obecny na posiedzeniu przedstawiciel rządu.

Czy przedstawiciel rządu chce zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?

Proszę bardzo, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Paweł Piotrowski:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Pozwolę sobie w skrócie przedstawić podstawowe przesłanki przedłożonego projektu ustawy. Otóż podstawową przesłanką wprowadzenia szczególnej regulacji, dotyczącej trybu urzeczywistnienia praw uprawnionych pracowników sektora energetycznego, jest realizacja przyjętego przez Radę Ministrów w dniu 28 marca 2006 r. programu dla elektroenergetyki z zachowaniem zasad dialogu społecznego i bez ryzyka niepokojów społecznych. W wyniku przedłożenia rządowego projektu ustawy spełniony został, wielokrotnie podkreślany przez stronę społeczną branży elektroenergetycznej, postulat zapewnienia płynności akcji obejmowanych nieodpłatnie przez uprawnionych pracowników.

Są jeszcze dwie sprawy, które chciałbym przedstawić Wysokiemu Senatowi, a są to kwestie dotyczące pewnych założeń. Otóż zgodnie z rządowym przedłożeniem krąg uprawnionych do zamiany akcji był zgodny z odpowiednimi przepisami ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji i obejmował uprawnionych pracowników, emerytów i spadkobierców. Poprawki przegłosowane przez Sejm otwierają możliwość zamiany również uprawnionym akcjonariuszom, to znaczy także tym, którzy nabyli akcje od uprawnionych pracowników. Może to spowodować między innymi redukcję liczby akcji przyznanych uprawnionym pracownikom. I jeszcze jedna kwestia. W przedłożeniu rządowym zachowano dwuletnią karencję w obrocie akcjami otrzymanymi w wyniku zamiany zgodnie z odpowiednimi przepisami przywoływanego aktu prawnego, jakim jest ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji. Poprawki przegłosowane przez Sejm znoszą karencję, jednakże w sposób, który powoduje nierówne traktowanie akcjonariuszy, gdyż tylko ta część z nich będzie mogła obracać akcjami bez karencji. Bardzo dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.

Czy ktoś z państwa chce zadać takie pytanie? Nie widzę chętnych.

Dziękuję, Panie Ministrze.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Paweł Piotrowski: Bardzo dziękuję.)

Otwieram dyskusję.

Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu do czasu zamknięcia dyskusji.

Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu...

(Senator Jerzy Szymura: Ja.)

Dobrze.

Pan senator Szymura, proszę bardzo.

Senator Jerzy Szymura:

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Przy okazji prac nad omawianą ustawą pojawił się problem dotyczący podatku dochodowego, jaki należy płacić w przypadku, kiedy następuje zamiana akcji. W związku z tym ustawa ta przewiduje zmianę ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która została przyjęta w roku 2000.

Chciałbym zwrócić uwagę na to, iż problem, który się pojawił, ma charakter ogólny i w moim przekonaniu wynika z wadliwie skonstruowanej ustawy o podatku dochodowym. Otóż zdarza się tak, iż ustawa przewiduje płacenie podatku dochodowego w sytuacjach, gdy obowiązek podatkowy, praktycznie rzecz biorąc, nie powinien występować. Przy okazji prac nad ustawą dotyczącą sektora elektroenergetycznego okazało się, że faktycznie, gdyby pracownicy sektora energetycznego nabyli akcje, a następnie zamienili je na akcje spółek konsolidowanych, powstałby obowiązek podatkowy, co zmuszałoby ich do zapłacenia wysokiego podatku dochodowego. W kontekście społecznym sytuacja byłaby bardzo dziwna, gdyż de facto pracownicy nie zbywają w tym momencie żadnego aktywu. Problem ten wymagałby, jak mi się wydaje, ponownego przedyskutowania już w nowej kadencji parlamentarnej i zasadniczej zmiany tej ustawy.

Chcę również zwrócić uwagę na to, że takich elementów jest więcej. Są one związane chociażby z przyjętą przez naszą Izbę ustawą zwalniającą z podatku od spadku i darowizn w przypadku, kiedy kwota tej darowizny jest mniejsza niż 1 milion zł - dotyczy to najbliższej rodziny. Proszę zauważyć, że w obecnym systemie prawnym, zgodnie z obowiązującą ustawą, jeśli od najbliższej nam osoby z rodziny otrzymujemy darowiznę w wysokości do 1 miliona zł w formie pieniężnej, to wtedy darowizna ta jest zwolniona od podatku. Jeśli zaś otrzymujemy w formie darowizny czy w spadku nieruchomość o wartości mniejszej niż 1 milion zł, to okazuje się, że gdy ją sprzedamy, zapłacimy podatek dochodowy od jej pełnej wartości. Przykład: jeśli ktoś z państwa otrzyma w spadku nieruchomość, budynek o wartości 800 tysięcy zł, to gdy sprzeda ten budynek w ciągu roku, będzie musiał zapłacić podatek od 800 tysięcy zł. Jest to oczywisty absurd. Wynika on z faktu, iż przyjmuje się, że koszt uzyskania przychodu jest równy zeru, co również jest absurdem, bo przecież w procesie spadkowym ustalana jest wartość nieruchomości.

Tak samo w tej ustawie: w wypadku konsolidacji i wymiany akcji nie zamieniamy akcji o wartości równej zeru na akcję o wartości równej x złotych, lecz zamieniamy akcję o wartości x złotych na akcję o wartości x złotych. A zatem moment ustalania obowiązku podatkowego jest w kontekście społecznym całkowicie niewłaściwy i absurdalny.

Polecam uwadze Wysokiej Izby - mam nadzieję, że wszyscy będziemy pracować tutaj w następnej kadencji - ten problem. Jest to po prostu zwykły absurd. Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Poproszę o zabranie głosu pana senatora Misiaka.

Senator Tomasz Misiak:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Ja chciałbym poprzeć pana senatora Szymurę. Faktycznie w sytuacji, kiedy nie nastąpiła wycena danego aktywa, którym jest akcja, nie możemy określić jego wartości wstępnej. Według przepisów, które państwo prezentujecie i które dzisiaj będziemy uchwalać, ta wartość byłaby równa jej wartości nominalnej. A wiadomo, że wartość nominalna w procesie prywatyzacyjnym będzie wartością zupełnie inną. Skoro w latach poprzednich nie było opodatkowania wzrostu wartości akcji - przypominam, że podatek od wzrostu wartości akcji, nazywany podatkiem giełdowym, został wprowadzony dopiero dwa czy trzy lata temu, za rządów premiera Belki - to trudno opodatkowywać tych ludzi dzisiaj dlatego, że wówczas nie nastąpiła realna wycena wartości tych akcji. Chciałbym, żebyśmy rzeczywiście pochylili się nad tym tematem. Zgadzam się z opinią, że jest to po prostu absurd prawny.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Informuję, że lista mówców została wyczerpana.

Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zasadach nabywania od Skarbu Państwa akcji w procesie konsolidacji spółek sektora elektroenergetycznego zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzynastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na czterdziestym siódmym posiedzeniu w dniu 7 września 2007 r. Do Senatu została przekazana w dniu 8 września 2007 r. Marszałek Senatu w dniu 8 września 2007 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 528, a sprawozdanie komisji w druku nr 528A.

Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej, panią senator Mirosławę Nykiel, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Mirosława Nykiel:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Mam przyjemność w imieniu Komisji Gospodarki Narodowej zdać sprawozdanie z rozpatrzenia ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015 wraz z projektami aktów wykonawczych.

Wysoki Senacie, przedstawiana ustawa jest przedłożeniem rządowym uchwalonym w Sejmie w dniu 7 września 2007 r. Jest efektem przyjętej w Polsce strategii działania górnictwa węgla kamiennego w latach 2007-2015.

Szanowni Państwo Senatorowie! Regulacje ustawowe dotyczące restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw górniczych, likwidacji kopalń węgla kamiennego, restrukturyzacji zatrudnienia w przedsiębiorstwach górniczych oraz restrukturyzacji i organizacji górnictwa węgla kamiennego z dniem 1 stycznia 2007 r. w znacznej części utraciły moc prawną. A zatem omawiana ustawa stanowi podstawy prawne do realizacji strategii górnictwa węgla kamiennego w Polsce na lata 2007-2015. Umożliwia również kontynuację zadań narzuconych wcześniejszymi uregulowaniami prawnymi z zakresu restrukturyzacji branży górnictwa węgla kamiennego. W szczególności określa: zasady restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw górniczych, zasady likwidacji kopalń, zasady wypłacania ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla, rent wyrównawczych. Dodatkowo określa reguły bezpośredniego wydawania węgla w naturze, warunki uzyskania dofinansowania na inwestycje początkowe oraz zasady sprawowania nadzoru właścicielskiego. Zajmuje się też kwestią szczególnych uprawnień gmin górniczych, a także nowymi technologiami wykorzystania węgla oraz monitoringiem funkcjonowania górnictwa i źródłami finansowania zadań określonych w ustawie.

Wysoka Izbo! Z uwagi na to, że projekt ustawy jest obszerny i był konsultowany i uzgadniany z partnerami społecznymi, były długie i żmudne negocjacje ze związkami, zwłaszcza ze związkami zawodowymi. Strona społeczna w większości zaakceptowała przyjęte rozwiązania, a w niektórych przypadkach nie zgłosiła sprzeciwu. Pozwolę sobie tylko na podkreślenie istotnych różnic pomiędzy poprzednimi a obecnymi - bardzo pozytywnie przez nas ocenianymi - regulacjami.

Art. 4, znajdujący się w rozdziale 2 ustawy, w ust. 1 i 2 zakłada wydłużenie okresu spłaty odroczonych zobowiązań w równych ratach od 2008 r. do końca 2013 r. Równa spłata będzie wynosić 234,8 miliona zł. Zmiana sposobu spłaty, odraczanie zobowiązań poprzez wydłużenie okresu spłaty do 2013 r. jest szczególnie istotne dla kompani węglowej w warunkach pogarszającej się koniunktury na węgiel kamienny na rynkach światowych. To ważna zmiana.

Kolejna zmiana zawarta jest w tym samym rozdziale, a dotyczy art. 10. W myśl tego artykułu przedsiębiorstwo prowadzące likwidację kopalń jest zwolnione z bieżących wpłat, opłat i kar wobec Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Wyjątek stanowią opłaty na rzecz samorządów.

Bardzo ważną zmianę wprowadzają art. 17 i art. 18 znajdujące się w rozdziale 5. Określają one możliwość dofinansowania z budżetu państwa inwestycji początkowych. Ta zmiana jest bardzo istotna ze względu na wieloletnie zaniedbania inwestycyjne w kopalniach śląskich. Jej realizacja będzie jednak uzależniona od możliwości budżetu państwa, konieczna jest również notyfikacja Komisji Europejskiej.

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Senatorowie na przedwczorajszym posiedzeniu Komisji Gospodarki Narodowej omawiany akt prawny przyjęli praktycznie jednogłośnie i bez dyskusji. Chciałabym wytłumaczyć podejście Komisji Gospodarki Narodowej do tak ważnego sektora gospodarki polskiej jak górnictwo. Rok temu poświęciliśmy dwa dni na wyjazdowe posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej. Na Śląsku bardzo szczegółowo omawialiśmy te zagadnienia. A kilka miesięcy później przez kilka godzin debatowaliśmy nad rządowym projektem dotyczącym strategii rozwoju górnictwa. A zatem zmiany, które są w tym akcie prawnym, są kompatybilne z kierunkiem naszego myślenia i ze zmianami, jakie sugerowaliśmy.

Dlatego rekomenduję Wysokiej Izbie przyjęcie tego aktu prawnego bez poprawek. Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Pani Senator.

Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę chętnych.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister gospodarki.

Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu głos może teraz zabrać obecny na posiedzeniu przedstawiciel rządu.

Czy pan minister chce zabrać głos?

Proszę bardzo.

Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Gospodarki Krzysztof Tchórzewski:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Pani senator sprawozdawca przedstawiła pełny zakres uwarunkowań związanych z uchwaleniem ustawy. Ja chciałbym podkreślić, że według ustawy, według zawartego ze stroną społeczną i pracodawcami w Polsce konsensusu, pomoc publiczna, czyli środki budżetu państwa, na górnictwo węgla kamiennego z punktu widzenia wielkości wydobycia będą najniższe w Europie. A więc należałoby podkreślić, że nasze spółki węglowe znajdują się w coraz lepszej sytuacji, jeśli chodzi o wewnętrzną organizację, zdolności wydobywcze, a także wydajność. Ale w naszych spółkach wydobywczych istnieje problem dotyczący inwestycji, a więc otwarcia nowych pól wydobywczych.

Jeżeli określilibyśmy wielkości nakładów finansowych na lata 2008-2015, to zasadniczo są one skierowane na potrzeby związane z dawną działalnością wydobywczą, a więc z restrukturyzacją. I tak: całość proponowanych rozwiązań na te osiem lat to jest 2 miliardy 689 milionów 500 tysięcy zł - 1 miliard 202 miliony zł to kontynuacja finansowania ekwiwalentu pieniężnego, bezpłatnego węgla, rent wyrównawczych, kosztów zaległych wynagrodzeń itd. we wszystkich zakładach górniczych, które zostały postawione w stan likwidacji lub upadłości przed 1 stycznia 2007 r.; 1 miliard 450 milionów zł to finansowanie działań likwidacyjnych i polikwidacyjnych oraz zabezpieczenie kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym; 37 milionów 500 tysięcy zł to finansowanie obligatoryjnych zadań wynikających z konieczności monitoringu procesów restrukturyzacyjnych, a także studium wykonalności. Zostało to ujęte w ustawie w odniesieniu do czystych technologii węglowych.

To novum, które w tej chwili mamy i które, niestety, jest tylko na dwa lata, 2008-2010, ale tak naprawdę fizycznie 2009-2010, to jest dofinansowanie inwestycji początkowych. W budżecie mamy na to założone około 240 milionów zł, z tym że to dofinansowanie odbywa się pod ścisłymi rygorami rozporządzenia Rady nr 1407, które wymaga bardzo dobrego przygotowania, bo jest rozporządzeniem dotyczącym pomocy publicznej. Zakłada ono, że możemy udzielić pomocy w wysokości do 30% wielkości inwestycji i że dla każdej z inwestycji musi być osobno wnikliwie policzona jej rentowność. Jeśli inwestycja nie będzie rentowna, jeżeli to przedsięwzięcie się nie uda, to pomoc publiczna musi być zwrócona. Stąd przyjęliśmy takie założenie, że rok 2008 będzie poświęcony na bardzo dokładną analizę i przygotowanie inwestycji, do których możemy skierować pomoc publiczną. Z sygnałów, które docierają do nas z poszczególnych spółek węglowych, wynika, że tak dokładnie przygotowanych inwestycji tego typu będzie gdzieś na 800 milionów zł w tych dwóch latach, bo pomoc publiczna dla kopalń jest przewidywana tylko do końca 2010 r., i że to finansowanie byłoby właśnie gdzieś na tym poziomie.

Chcielibyśmy te możliwości maksymalnie wykorzystać. W kontaktach międzyrządowych podejmujemy starania, aby ten okres został wydłużony. Jeżeli byłaby decyzja Komisji Europejskiej o jego wydłużeniu, to w corocznych budżetach moglibyśmy pomóc w dalszych inwestycjach początkowych.

W naszym przekonaniu - mówię o ministrze gospodarki i rządzie - dalsza możliwość pomocy byłaby wskazana także ze względu na to, że zapotrzebowanie i europejskie, i światowe na węgiel do 2030 r. nie będzie spadało, a raczej będzie miało tendencję wzrostową. Tak więc przed polskim górnictwem rysuje się pewna stabilizacja. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, związane z omawianym porządkiem obrad.

Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać takie pytanie?

Dziękuję, Panie Ministrze.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Krzysztof Tchórzewski: Dziękuję.)

Otwieram dyskusję.

Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu do czasu zamknięcia dyskusji.

Proszę o zabranie głosu pana senatora Antoniego Motyczkę.

Senator Antoni Motyczka:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Chciałbym zabrać głos w ramach dyskusji na temat górnictwa węgla kamiennego. W związku z zwartymi dotychczas porozumieniami pomiędzy Kompanią Węglową a gminami górniczymi w sprawie terminu spłaty do 2009 r. zaległych zobowiązań gminom górniczym kieruję do pana ministra następujące pytania. Czy proponowane w ustawie zapisy w jakikolwiek sposób naruszą podpisane zobowiązania? A jeżeli tak, to jaki będzie tego skutek dla gmin górniczych? Czy też system spłat zobowiązań gminom górniczym nie zostanie naruszony? To jest jedna sprawa.

I druga kwestia, którą chciałbym poruszyć, to inwestycje, Panie Ministrze. Te, które są w tej chwili prowadzone w górnictwie, mają charakter minimalny. Taka jest, niestety, ocena górnictwa i górników. Ale, mimo wszystko, cieszymy się, że inwestycje zostaną uruchomione.

Mam jeszcze jedno pytanie, Panie Ministrze. Mianowicie, czy będziemy otwierali stare, zlikwidowane kopalnie? Czy te kopalnie mają szansę być otwarte? To jest między innymi kopalnia "Dębieńsko" i ewentualnie sąsiednie kopalnie, ale węgla energetycznego. Kopalnia "Dębieńsko" ma akurat węgiel koksujący, i to węgiel o wysokiej zawartości dobrego pierwiastka. Ponadto ma jeszcze jedno - 400 milionów t złoża, które jest do wzięcia, jest w zasięgu ręki. Dziękuję uprzejmie.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze. Ale pan zabrał głos w dyskusji, pytania były wcześniej.

(Senator Antoni Motyczka: W dyskusji.)

Rozumiem.

Niestety, Panie Ministrze, już ten punkt przeminął. W tej chwili nie mogę pana dopuścić do głosu. Proponuję, żeby pan odpowiedział panu senatorowi później.

Informuję, że lista mówców została wyczerpana.

Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015 zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czternastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o nasiennictwie.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na czterdziestym siódmym posiedzeniu w dniu 5 września 2007 r. Do Senatu została przekazana w dniu 6 września 2007 r. Marszałek Senatu w dniu 8 września 2007 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 515, a sprawozdanie komisji w druku nr 515A.

Proszę sprawozdawcę Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska, senatora Jerzego Chróścikowskiego, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Jerzy Chróścikowski:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Mam zaszczyt w imieniu Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska przedstawić sprawozdanie z posiedzenia, które odbyło się w dniu 11 września. Na naszym posiedzeniu, wnikliwie rozpatrując projekt uchwały w sprawie ustawy o zmianie ustawy o nasiennictwie, zwróciliśmy uwagę na zakres tejże ustawy, która generalnie wprowadza zmiany wynikające z dyrektywy Komisji Europejskiej z dnia 5 grudnia 2006 r., dotyczące obrotu materiałem rozmnożeniowym, nasadzeniowym warzyw oraz obrotu materiałem siewnym warzyw, jak również decyzji Komisji nr 2007/66/WE z dnia 18 grudnia 2006 r., dotyczące wytwarzania materiału siewnego w ramach tak zwanego tymczasowego eksperymentu.

Zgodnie z wdrażaną dyrektywą takie gatunki roślin, jak cebula siedmiolatka itd. - mógłbym wymienić więcej, ale głównie chodzi o to, aby - zostały włączone do gatunków, których obrót nasionami odbywa się zgodnie z wdrażaną dyrektywą, a nie w myśl zasad określonych dla materiału rozmnożeniowego i nasadzeniowego innego niż nasiona. Przepisy w tym zakresie dotyczą rejestracji, wytwarzania i obrotu.

Ponadto przedmiotem nowelizacji jest stworzenie możliwości wytwarzania materiału siewnego w ramach tak zwanego tymczasowego eksperymentu.

Nowelizacja oddziaływać będzie na podmioty prowadzące obrót materiałem siewnym roślin warzywnych, Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych.

Komisja nie wniosła żadnych poprawek i prosi o przyjęcie ustawy bez poprawek. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu, przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę chętnych.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rolnictwa i rozwoju wsi.

Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu głos może teraz zabrać obecny na posiedzeniu przedstawiciel rządu.

Czy pan minister chce zabrać głos?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marek Chrapek: Panie Marszałku, rezygnuję z zabrania głosu. Jest to ustawa implementująca przepisy unijne. W żadnym punkcie nie była ona drażliwa. Dziękuję.)

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu, senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, związane z omawianym punktem porządku obrad.

Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać takie pytanie?

Otwieram dyskusję.

Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu do czasu zamknięcia dyskusji.

Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.

Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o nasiennictwie zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia plenarnego.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu piętnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na czterdziestym siódmym posiedzeniu w dniu 7 września 2007 r. Do Senatu została przekazana w dniu 8 września 2007 r. Marszałek Senatu w dniu 8 września 2007 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 529, a sprawozdanie komisji w druku nr 529A.

Proszę sprawozdawcę Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, pana senatora Antoniego Szymańskiego, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Antoni Szymański:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Mam zaszczyt w imieniu Komisji Rodziny i Polityki Społecznej złożyć państwu sprawozdanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw.

Komisja Rodziny i Polityki Społecznej nie wnosi żadnych poprawek do ustawy. Pozytywnie rekomenduje Wysokiemu Senatowi jej przyjęcie.

Ustawa, przyjęta przez Sejm w dniu 7 września bieżącego roku, zmienia ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a także ustawę z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela oraz ustawę z dnia 27 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Było to przedłożenie poselskie, które uzyskało wparcie rządu. Jego celem było przedłużenie o kolejny rok, to jest do grudnia przyszłego roku, możliwości skorzystania z prawa do wcześniejszego przejścia na emeryturę i rentę przez niektóre grupy ubezpieczonych.

Wokół ustawy toczyła się w komisji dyskusja. Mieliśmy świadomość tego, że jesteśmy w przymusowej sytuacji, dlatego że projekt emerytur pomostowych, o którym bardzo wiele mówiono i o który w ubiegłym roku Komisja Rodziny i Polityki Społecznej wystąpiła z wnioskiem do rządu, nie został przygotowany, skonsultowany, złożony do parlamentu. W tej sytuacji nie ma innego wyjścia, jak przesunąć okres obowiązywania przepisów, które teraz obowiązują. Myślę - i takie były wyrażane opinie - że dobrze się stało, iż ten okres został wydłużony tylko o rok. Niektórzy senatorowie mówili, że aż o rok. Dlatego że w ten sposób kolejne tysiące czy dziesiątki tysięcy pracowników obejmie - jak można się spodziewać - korzystniejszy system rent i emerytur. Ale to są słowa, które mają walor pewnej pozorności. Musimy bowiem mieć świadomość, że im więcej jest osób na wcześniejszych emeryturach czy w ogóle na emeryturach i rentach - a Polska jest liderem, jeżeli chodzi o te dwie grupy w Europie, jak również liderem, jeżeli chodzi o niski wiek przechodzenia na renty i niski wiek przechodzenia na emerytury - tym niższe będą renty i emerytury w Polsce. Tak że z jednej strony pracownicy cieszą się - bo to jest na ich wniosek - że przechodzą na wcześniejsze emerytury, a z drugiej strony trzeba mieć świadomość, że właśnie dlatego, że bardzo duże grupy zawodowe uzyskały te mniej czy bardziej słuszne przywileje, generalnie będzie to bardzo mocno wpływało na wysokość rent i emerytur. Oczywiście, każdy chciałby mieć przyzwoitą rentę czy emeryturę. Ale rośnie grupa wcześniejszych emerytów, w porównaniu do krajów Europy Zachodniej wcześniej na emeryturę przechodzimy i na tym tle należy przewidywać problemy. O tym mówiono podczas posiedzenia komisji.

Ale, jak powiedziałem, jesteśmy w przymusowej sytuacji, bo nie ma ustawy, która byłaby w zamian. Wobec tego nie ma innego wyboru, jak tylko przyjąć wariant, który uzyskał poparcie rządu, żeby o rok wydłużyć obowiązywanie obecnych przepisów. Dziękuję za uwagę.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu, przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę chętnych.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została wniesiona jako poselski projekt ustawy.

Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu głos może teraz zabrać obecny na posiedzeniu przedstawiciel rządu.

Czy pani minister chce zabrać głos?

Proszę bardzo.

Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Pracy
i Polityki Społecznej
Elżbieta Rafalska:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Pan senator sprawozdawca, jako przewodniczący Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, jak zwykle tak wyczerpująco przedstawił sprawozdanie, że niemalże wyręczył stronę rządową w prezentacji tego, co niesie ustawa, która jest projektem poselskim.

Niemniej jako przedstawiciel strony rządowej chciałabym podać kilka istotnych informacji, które, jeśli chodzi o koszty, nie zostały może tak bardzo precyzyjnie podane. Oczywiście jesteśmy, o czym mówiliśmy też na posiedzeniu komisji, w określonej sytuacji politycznej, która spowodowała, że prace nad ustawą o emeryturach pomostowych nie zostały zakończone. Wnoszenie teraz tak szalenie kontrowersyjnego projektu, który jeszcze nie przeszedł całej procedury uzgodnień z partnerami społecznymi, wiązałoby się z niezwykłym ryzykiem. W związku z tym to jest rzeczywiście jedyne dobre rozwiązanie, aczkolwiek takie, które budżet państwa będzie trochę kosztowało. Zakłada ono niejako przedłużenie prawa do przechodzenia na wcześniejszą emeryturę, danie go kolejnemu rocznikowi, co zaskutkuje w roku 2008 kwotą 0,9 miliarda zł, w roku następnym - 1,7 miliarda zł, a w kolejnym - 1,7 miliarda zł.

Winna jestem Senatowi także informację, że w toku prac w Sejmie zgłaszano poprawki, aby to uprawnienie przedłużyć do końca 2010 r., co tłumaczono w ten sposób, że ten okres może być niewystarczający. Argumentacją typowo finansową, ekonomiczną udało się przekonać, że to rozwiązanie byłoby wielokrotnie kosztowniejsze, gdyż skutki finansowe byłyby niemalże dwukrotnie większe od tych, o których mówiłam przed chwileczką.

Nie bez znaczenia jest również informacja, że prawie za trzy lata znaleźlibyśmy się ponownie w roku przedwyborczym i pewnie trudno byłoby spokojnie rozmawiać, a jestem głęboko przekonana, że jeżeli co do tego tematu nie będzie zgody politycznej, to przyjęcie niekontrowersyjnego rozwiązania będzie trudne, bo naprawdę te wszystkie uprawnione osoby na pewno nie są za tym rozwiązaniem.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję bardzo.

Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.

Czy ktoś chce zadać takie pytanie?

Pan senator Szymański, a potem pan senator Kubiak.

Senator Antoni Szymański:

Panie Marszałku, Pani Minister, Wysoka Izbo, powinienem o to zapytać na posiedzeniu komisji, ale tego nie zrobiłem. Chodzi o szacunek kosztów: skąd wiadomo, że koszty są takie, jak pani minister mówi, skoro nie są wynegocjowane emerytury pomostowe? Tak naprawdę przecież nie wiemy, które grupy zawodowe i w jakiej liczbie skorzystałyby z emerytur pomostowych, a które wybrałyby aktualne możliwości. Krótko mówiąc, czy w tym kontekście szacunki są wiarygodne, skoro nie mamy jeszcze innej propozycji ustawowej, dotyczącej emerytur pomostowych?

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Proszę bardzo, Pani Minister.

Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Pracy
i Polityki Społecznej
Elżbieta Rafalska:

Szacunki, jak każde szacunki, w pewnym stopniu są zapewne obarczone błędem. Odnoszą się do tego, jak w poprzednich latach odbywał się przypływ osób, które korzystały z tych uprawnień. W wyniku tej analizy ZUS podaje nam szacunkowe dane, że jest to kwota rzędu 0,9 miliarda zł.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Pan senator Kubiak, proszę bardzo.

Senator Janusz Kubiak:

Ja mam pytanie, jeżeli chodzi o Otwarte Fundusze Emerytalne. Ten okres przesunięto najpierw o rok, a teraz o kolejny. Są jednak osoby, które kiedy wprowadzono reformę w 1989 r., przyjmowały, że będą należały do danego filaru. Jaką mają one teraz możliwość zmiany, jeśli akurat nabędą uprawnienia w związku z wejściem w życie tej ustawy? Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Proszę bardzo.

Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Pracy
i Polityki Społecznej
Elżbieta Rafalska:

Dotykamy tu trochę odrębnego problemu, którego ustawa nie reguluje. Mówimy jednak wyraźnie, że osoby, które nie przystąpiły do Otwartych Funduszy Emerytalnych, oczywiście korzystają z tego, a te, które złożyły wniosek o rezygnację, mogą wycofać się z przynależności do Otwartych Funduszy Emerytalnych i skorzystać z dobrodziejstwa tego rozwiązania.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Pani Minister i Senator.

Otwieram dyskusję.

Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu do czasu zamknięcia dyskusji.

Proszę o zabranie głosu pana senatora Augustyna.

Senator Mieczysław Augustyn:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Pani Minister!

Trzeba tutaj powiedzieć kilka zdań. Przede wszystkim decyzja, którą podejmujemy, jest niedobra, jest zła dla Polski. To nie jest dobra wiadomość, to obciąża ten rząd.

Zawierano ryzykowne koalicje po to, żeby przeprowadzić reformy - tak nas przekonywano. Tymczasem minęły dwa lata, a rząd niczym nie odróżniał się od poprzednich. Od początku reformy wiadomo było, że emerytury pomostowe mają być wprowadzone. Dwa lata zmarnowano. Zgoda, Pani Minister, w tym momencie rzeczywiście podejście do emerytur pomostowych byłoby, być może, katastrofą, z tym trzeba się zgodzić, ale przecież nie od początku była taka sytuacja.

O tym, dlaczego ta decyzja jest zła, mówił już troszkę pan przewodniczący Szymański. Sprzyja ona dezaktywacji zawodowej w sytuacji, kiedy mamy zaledwie pięćdziesięcioczteroprocentowy wskaźnik zatrudnienia. Na niekorzyść tej decyzji przemawiają też bardzo wysokie koszty. Szacunki rzeczywiście są różne, ale mówi się też o tym, że odwlekanie decyzji kosztować będzie prawie 18 miliardów zł, oczywiście nie jednorazowo, bo będzie to rozłożone w czasie, ale to ogromna kwota i ogromny ciężar.

Ale czy możemy coś zrobić? Dziś już nie. Trzeba się za tą ustawą opowiedzieć, ponieważ nie może być tak, że od stycznia w ogóle nie będzie prawa, które będzie tę kwestię regulowało.

Ze smutkiem więc informuję, że mimo iż zdajemy sobie sprawę, że ta decyzja jest bardzo niekorzystna, będziemy głosować za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Teraz pani minister zabiera głos jako pani senator, ma pani do tego prawo.

Bardzo proszę, pani senator Rafalska.

Senator Elżbieta Rafalska:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Ja chciałabym powiedzieć kilka słów odnośnie do win rządu w zakresie przygotowania ustawy o emeryturach pomostowych.

To niekoniecznie ten rząd musiał przygotować to rozwiązanie. Ten rząd miał na to tylko dwa lata, podjął intensywne prace, trudne negocjacje z partnerem społecznym, ze związkami zawodowymi, które są za zachowaniem dotychczasowych uprawnień. Pamiętajmy, że rozporządzenie, do którego odnosimy się w sytuacjach, gdy mówimy o osobach zatrudnionych w szczególnych warunkach lub tych, które wykonują pracę o szczególnym charakterze, jest rozporządzeniem z 1983 r., a więc znajduje się tam wiele zawodów, które dzisiaj niemalże nie funkcjonują, ale dają uprawnienia. Już w 1999 r. rządy, które miały pełne kadencje na przygotowanie tej ustawy w mniej newralgicznych momentach, mogły się tym zająć. Proszę mi wierzyć, my wszyscy, którzy wypełniamy mandat - pan marszałek całkiem niedawno się ze mną o to spierał, przekonany, że pewnie nie będzie samorozwiązania, prawda, Panie Marszałku - byliśmy zaskoczeni tą decyzją. Dopiero może miesiąc temu zaczęliśmy wierzyć, że rzeczywiście nastąpi skrócenie kadencji, bo działy się różne rzeczy. Prace strony rządowej były bardzo intensywne.

Ja, proszę państwa, z jednego się cieszę, że w czasie debaty zarówno w Sejmie, jak i tutaj, ze strony Platformy Obywatelskiej padało tyle deklaracji, że pomogą w trudnych pracach. Bo jak będzie to wymagało rzeczywistej odwagi i stawienia czoła, kiedy powiemy, że ukrócamy pewne nienależne przywileje - bo tam, gdzie są szczególne trudne warunki, tym ludziom po prostu trzeba to oddać - to wtedy nie będzie żadnego populizmu politycznego, nie będzie żadnej łatwości i po prostu będziemy mieli sojuszników w tych trudnych pracach. To jest taka informacja. Ten rząd nie miał pełnej kadencji, nie miał czasu na wykonanie tych zadań, a dwa poprzednie nie podjęły tego wysiłku.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Pani Senator.

Informuję, że lista mówców została wyczerpana.

Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu szesnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na czterdziestym siódmym posiedzeniu w dniu 7 września 2007 r. Do Senatu została przekazana w dniu 8 września 2007 r. Marszałek Senatu w dniu 8 września 2007 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 530, a sprawozdanie komisji w druku nr 530A.

Proszę sprawozdawcę Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, pana senatora Mieczysława Augustyna, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Mieczysław Augustyn:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Komisja Rodziny i Polityki Społecznej obradowała nad przedłożonym przez Sejm projektem ustawy. To niesłychanie ważna ustawa, ustawa, która dotyczy dziewięciu milionów ośmiuset tysięcy osób. To jest ustawa, którą przyjmujemy z radością. Już rok temu dyskutowaliśmy o tym na tej sali, kiedy była mowa o jednorazowej zapomodze. W czasie prac Sejmu akurat moje ugrupowanie, Platforma Obywatelska, zgłosiło między innymi taki oto projekt, który jest teraz przedmiotem obrad i był przedmiotem obrad komisji.

Co on zawiera? Cztery zasadnicze zmiany.

Pierwsza to coroczna waloryzacja rent i emerytur. Pamiętamy, że poprzednio waloryzacja była przewidziana wtedy, gdy łączny wskaźnik inflacji przekroczył 5% lub co trzy lata.

Po drugie, wskaźnik, o który powiększona będzie renta i emerytura, zostanie zwiększony minimum o 20% realnego przeciętnego wzrostu płac w gospodarce narodowej. To bardzo ważna informacja. Po raz pierwszy państwo zobowiązuje się do tego, aby emeryci i renciści mieli jakiś udział w owocach wzrostu gospodarczego w Polsce. Nie jest to pełny udział. Ci, którzy byli przeciwnikami, przedstawiali na posiedzeniu komisji argumenty, że mamy wysoki wskaźnik wysokości emerytury w stosunku do płacy. Ale chodzi o to, żeby go utrzymać, a nie żeby on się z czasem ciągle pomniejszał. I ta zmiana to właśnie gwarantuje.

Trzecia zmiana zawiera obligatoryjne zobowiązanie do dialogu społecznego. Wysokość tego wskaźnika dwudziestoprocentowego jest obligatoryjna, ale powyżej tego może być przedmiotem negocjacji w Trójstronnej Komisji do spraw Społeczno-Gospodarczych. To niesłychanie ważny zapis.

I na koniec zmiana, która została wprowadzona przez Sejm, mianowicie szybsza likwidacja tak zwanego starego portfela. To było przewidziane w terminie do roku 2010, a Sejm zdecydował, że będzie to zrobione szybciej. Koszty tej ustawy są spore, ale rząd zapewnia, że jest w stanie znaleźć takie pieniądze w budżecie. W 2008 r. to jest 5,7 miliarda zł, w 2009 - 3 miliardy 400 milionów zł i w 2010 r. - 6 miliardów 900 milionów zł. Szybsza likwidacja starego portfela będzie kosztować 1 miliard 800 milionów zł.

Komisja jednogłośnie opowiedziała się za przyjęciem tej ustawy bez poprawek.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję bardzo.

Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?

(Głos z sali: Nie.)

Dziękuję.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister pracy i polityki społecznej.

Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu głos może teraz zabrać obecny na posiedzeniu przedstawiciel rządu.

Czy pani minister chce zabrać głos?

Proszę uprzejmie, pani minister Rafalska.

Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Pracy
i Polityki Społecznej
Elżbieta Rafalska:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Mam zaszczyt mówić o ustawie, która jest bardzo dobrym rozwiązaniem, która jest akceptowana przez wszystkich i na którą czekają rzesze emerytów i rencistów. Myślę, że ta ustawa, niezależnie od tego, w jakim momencie politycznym jesteśmy, powinna być i na pewno by się zjawiła. Ta ustawa pozwala urealnić wartość emerytur, tego, co się należy. Jeżeli nas to kosztuje, to kosztuje dlatego, że powinno kosztować, i dlatego, że jest taki nasz moralny i obywatelski obowiązek, żeby w sytuacji wzrostu gospodarczego, kiedy wszystkim innym Polakom żyje się coraz lepiej, również ci, którzy lata swojej pracy zawodowej mają za sobą, mogli mieć tę urealnioną wartość emerytury.

A więc - tak jak mówił pan senator sprawozdawca Augustyn - po pierwsze, ustawa przywraca coroczną waloryzację. Po drugie, waloryzuje o wskaźnik inflacji i - co jest nowe - obligatoryjny dwudziestoprocentowy wskaźnik wzrostu wynagrodzenia. Ten wskaźnik - to jest ten trzeci element, o którym mówił pan senator Augustyn - może być negocjowany z Komisją Trójstronną. A więc w zależności od sytuacji finansowej budżetu państwa bądź sytuacji gospodarczej kraju może wynosić minimum 20%, a równie dobrze może być większy. Czyli to jest ta trzecia wartość, to, co zostaje ustalone w drodze negocjacji. Jeżeli partnerzy społeczni nie wynegocjują, to wtedy Rada Ministrów decyduje o tym, jaki jest ten wskaźnik waloryzacji, czy udział jest większy, czy minimum dwudziestoprocentowy. Po czwarte nastąpiło, w drodze rozszerzenia w trakcie prac parlamentarnych, skrócenie terminu w przypadku starego portfela. Ta waloryzacja wchodzi w życie od 1 marca. Padały pytania, dlaczego od 1 marca, a nie od 1 stycznia? Otóż waloryzacja dotyczy roku 2007, musimy więc mieć dane, które potrzebuje ZUS. One są publikowane przez GUS w lutym, w związku z tym ZUS nie mógłby na nowo naliczyć i zwaloryzować. Stąd waloryzacja jest od 1 marca.

Jest to ustawa, która znalazła poparcie dwóch Izb. To znaczy, mam nadzieję, że również tutaj je znajdzie, bo jeszcze nie było głosowania.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Pani Minister.

Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.

Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać takie pytanie?

Pani senator Fetlińska, proszę uprzejmie.

Senator Janina Fetlińska:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Pani Minister, nie wiem, może przeoczyłam tę informację, ale chciałabym się upewnić. Jaka będzie skala podwyżki emerytury, waloryzacji w złotówkach, jakie będzie to od do? Jaka więc jest, mniej więcej, najwyższa stawka? To jest pierwsze pytanie.

Drugie pytanie dotyczy podwyżek czy też waloryzacji emerytur ze starego portfela. Dziękuję bardzo.

Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Pracy
i Polityki Społecznej
Elżbieta Rafalska:

Można by najogólniej powiedzieć, że wzrost poszczególnego świadczenia emerytalno-rentowego z tytułu waloryzacji jest zróżnicowany i zależy od wysokości tego świadczenia. Ale na potrzebę takiej informacji mam dane dotyczące miesięcznego wzrostu brutto i wzrostu netto. Przy najniższym świadczeniu, czyli 597 zł, to jest niewiele ponad 30 zł brutto, czyli 25 zł netto, w przypadku 700 zł - trzydzieści parę. Jeżeli ktoś ma świadczenie 1200 zł, to wzrost jest na poziomie 50 zł. Są to więc kwoty zróżnicowane. I tak wygląda symulacja kwot podwyżek.

(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Krzysztof Putra)

Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Dziękuję bardzo.

Pan senator Paweł Michalak i pan senator Bentkowski.

Czy ktoś jeszcze z państwa będzie chciał zabrać głos i zadać pytanie? Na tym lista będzie zamknięta. Dziękuję.

Bardzo proszę.

Senator Paweł Michalak:

Pani Minister, ta ustawa konsumuje procentową waloryzację. A co się stało z pomysłem kwotowej waloryzacji?

Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Pracy
i Polityki Społecznej
Elżbieta Rafalska:

Nie może być takiej waloryzacji, przyjmujemy taką zasadę, że nie może być waloryzowanie kwotowe, ponieważ ono burzy cały system emerytalny, który odnosi się do tego, co mamy oskładkowane. W zeszłym roku to nie była waloryzacja, tylko to było wsparcie dla emerytów i rencistów. Wtedy stwierdzono, że najlepszym rozwiązaniem jest udzielenie wsparcia - skoro nie jest możliwe udzielenie wsparcia istotnego całej wielomilionowej grupie emerytów, to pomóżmy emerytom, którzy ze względu na to, jakie pobierają emerytury, są w najtrudniejszej sytuacji. Czyli to była taka jednorazowa zapomoga. To, co odpowiada temu systemowi, to tak naprawdę takie myślenie: kiedyś zarabiało się tyle i to jest istotne, bo każdy z nas jest równo traktowany w odniesieniu do swojego punktu startowego, do tego, co w funduszu nazbierał.

Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Bardzo proszę, pan senator Bentkowski ma głos.

Senator Aleksander Bentkowski:

Pani Minister, waloryzacja jest bardzo oczekiwana, to prawda. Ale ja rozumiem, że ta ustawa w dalszym ciągu utrzymuje tę górną granicę emerytur, ograniczenie do tych 250% średniej... Nie wiem, jak to się nazywa, nie budżetowa, to nie średnia przeliczeniowa... W każdym razie utrzymuje się sztuczne ograniczenie górnych granic emerytur. Czy tak?

Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Pracy
i Polityki Społecznej
Elżbieta Rafalska:

Tak, ona się nie zmienia, ta kwota bazowa jest utrzymana, Panie Senatorze.

(Senator Aleksander Bentkowski: A jaka obecnie jest kwota?)

250%, ale kwotowo nie potrafię... To jest jakieś 2 tysiące zł, około 2 tysięcy zł.

(Senator Aleksander Bentkowski: Kwota bazowa jest 2 tysiące zł?)

(Głos z sali: Tak, 2 tysiące zł.)

(Senator Aleksander Bentkowski: Rozumiem, dziękuję.)

Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Dziękuję bardzo.

Dziękuję bardzo, Pani Senator.

Otwieram dyskusję.

Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu do czasu zamknięcia dyskusji.

Pani senator Rafalska już głos zabierała...

(Senator Janusz Kubiak: Jako minister.)

(Senator Elżbieta Rafalska: Panie Marszałku, bardzo proszę.)

Bardzo proszę.

Senator Elżbieta Rafalska:

Proszę państwa, ja muszę, przepraszam bardzo. Nie chcę zagadać Senatu, ale ja muszę to powiedzieć. Jak myślałam o tym, że chciałabym się chwalić, że podjęliśmy jakąś ustawę, to stwierdziłam, że to nie dlatego, że jako minister zajmuję się ubezpieczeniami społecznymi, ale dlatego, że do waloryzacji, wyrównania starego portfela mam podejście absolutnie emocjonalne. Do mojego biura senatorskiego bowiem przychodziły osoby z poczuciem krzywdy, nie po pieniądze one przychodziły, czasami przychodziły i mówiły: własne państwo nas skrzywdziło. Myślę, że dzisiaj, chociaż przyjmujemy wiele kosztownych reform, mamy okazję właśnie skrócić czas wypłaty tych starych emerytur i wyrównać je. To i tak by nas kosztowało, bo miało się to dokonać w 2010 r. Myślę, że każdy senator może dzisiaj, jeżeli to rozwiązanie będzie przyjęte, powiedzieć, że rachunek tamtych krzywd w jakiś sposób się wyrówna. I jestem przekonana, że akurat na to pieniądze powinny się znaleźć.

Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Dziękuję bardzo.

Proszę bardzo, pan senator Trybuła.

Senator Zbigniew Trybuła:

Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Senatorowie!

Również chciałbym bardzo gorąco poprzeć projekt tej ustawy. To jest pewna sprawiedliwość dziejowa. Tym ludziom, którzy są już rzeczywiście w wieku podeszłym, od nas się to należy. Te wszystkie zaniedbania, które były w poprzednich latach, krzywdziły te osoby. Ja często rozmawiam, spotykam się z takimi osobami, nawet w drodze, jadąc. One się żalą, że ich sytuacja jest bardzo ciężka. Pracowały bardzo mocno, a waloryzacji dla nich nie ma. Zapomina się właśnie o tych, którzy całe swoje życie poświęcili budowaniu Polski. Dlatego bardzo gorąco proszę wszystkich, żebyśmy poparli tę ustawę. Myślę, że jest naszą powinnością, mimo braków budżetowych, żeby o tych ludziach nie zapominać. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Dziękuję bardzo.

Lista mówców została wyczerpana.

Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu siedemnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na czterdziestym siódmym posiedzeniu w dniu 7 września 2007 r. Do Senatu została przekazana w dniu 8 września 2007 r. Marszałek Senatu w dniu 8 września 2007 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej i Komisji Gospodarki Narodowej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 523, a sprawozdania komisji w drukach nr 523A i 523B.

Proszę sprawozdawcę Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, senatora Janusza Kubiaka, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Janusz Kubiak:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zajmowała się zmianą ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw, między innymi ustawy - Prawo o ochronie środowiska, w dniu 11 września.

Chciałbym podkreślić, że projektowane zmiany mają na celu uproszczenie postępowania w sprawach nabywania nieruchomości na cele inwestycji dotyczących linii kolejowych o znaczeniu państwowym, jak również merytoryczną zmianę przepisów na tle dotychczasowej praktyki. Ponadto dotyczy to wprowadzenia poszczególnych definicji do projektowanej zmiany, doprecyzowania całego procesu inwestycyjnego, jak i dostosowania zmienianych przepisów do rozporządzenia Unii Europejskiej. Jest tutaj wprowadzany nowy rozdział 2b dotyczący szczegółowych zasad i warunków przygotowania inwestycji dotyczących linii kolejowych o znaczeniu państwowym. Jest to wzorowane na tak zwanej specustawie drogowej. Czyli upraszcza się tu procedury.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej omówiła ustawę, a następnie wprowadziła do niej poprawki. Tych poprawek mamy dziesięć. Są opisane w druku nr 523A. Zważywszy na to, że jest to projekt rządu, chciałbym powiedzieć, że również w trakcie obrad w Sejmie zostały wprowadzone zmiany, były one związane z certyfikatami.

Stanowisko komisji samorządu terytorialnego jest takie, że prosimy o przyjęcie tej ustawy ze zmianami zawartymi w druku nr 523A. Dziękuję.

Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Dziękuję bardzo panu senatorowi.

Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej, pana senatora Stanisława Koguta, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Stanisław Kogut:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Komisja gospodarki pochyliła się nad ustawą o transporcie kolejowym. Realizowała jakby cały cykl tych ustaw, bo nie możemy zapomnieć o wcześniej uchwalonych ustawach o transporcie drogowym, a także ustawie o organizacji finałów Euro 2012. Ta ustawa wiąże się także z tym, że jest to specustawa, podobna do ustawy o transporcie drogowym. Daje ona bardzo duże kompetencje i możliwości mające na celu przyspieszenie budowy dróg kolejowych, a także ułatwia rozwiązanie problemów wywłaszczeniowych.

Komisja gospodarki przyjęła wszystkie poprawki przedstawione przez rząd i wnosi o przyjęcie ustawy z poprawkami. Dziękuję.

Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Dziękuję bardzo.

Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca, trwające nie dłużej niż minutę, zapytania do senatorów sprawozdawców.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać pytanie?

Bardzo proszę, pan senator Bentkowski.

(Senator Aleksander Bentkowski: Mam pytanie do pana senatora Kubiaka, ale akurat zniknął. To jeżeli nie ma pana senatora Kubiaka, to dziękuję bardzo, nie ma pytania.)

Dziękuję bardzo.

Czy ktoś jeszcze? Nie widzę chętnych.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy...

(Senator Aleksander Bentkowski: Przepraszam, jest pan senator.)

Jest pan senator Kubiak.

Panie Senatorze, jest pytanie do pana senatora.

Pan senator Bentkowski, bardzo proszę.

Senator Aleksander Bentkowski:

Panie Senatorze, zapewne pan wie, jako prawnik i to z praktyką, że było wiele zastrzeżeń co do zgodności tej ustawy z konstytucją. Oświadczam, że uważam za bardzo słuszną tę ustawę, jak również poprzednią dotyczącą dróg, niemniej jednak te zastrzeżenia są dosyć poważne. Czy mieliście państwo w czasie posiedzenia komisji możliwość zapoznania się z opiniami specjalistów z zakresu prawa konstytucyjnego, czy ona jest w stanie ostać się w Trybunale Konstytucyjnym? Dziękuję bardzo.

Senator Janusz Kubiak:

Panie Marszałku! Panie Senatorze!

Posiadaliśmy opinię Biura Legislacyjnego i w tejże opinii między innymi zwracano uwagę na zasadę równości - kwestia pominięcia rokowań w związku z ustawą o wywłaszczeniach - jak i w pewnym sensie na zasadę ochrony własności czy dyskryminację. Było to przedstawiane. Większością głosów jednak - decyzja nie zapadła jednogłośnie - przegłosowano takie poprawki i takie jest stanowisko komisji. Nie posiadaliśmy, że tak powiem, innych opinii, ale stanowisko ministerstwa i ich argumentacja była taka, że nie zawsze i nie wszystkim się zajmował Trybunał Konstytucyjny. Zdaniem ministerstwa nie powinno być uchylenia.

(Senator Aleksander Bentkowski: Dziękuję bardzo.)

Proszę.

Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Dziękuję bardzo.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister transportu.

Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu głos może teraz zabrać obecny na posiedzeniu przedstawiciel rządu.

Bardzo serdecznie chciałbym przywitać pana ministra Mirosława Chaberka. Czy pan minister pragnie zabrać głos w sprawie tej ustawy?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu Mirosław Chaberek: Specjalnie nie mam potrzeby.)

Jeśli nie, to bardzo dziękuję.

Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu senatorowie mogą zgłaszać z miejsca, trwające nie dłużej niż minutę, zapytania do przedstawiciela rządu w sprawie omawianego punktu porządku obrad.

Czy ktoś z pań i panów senatorów pragnie zadać pytanie?

Pan senator Alexandrowicz, bardzo proszę, i pan senator Bentkowski.

Senator
Przemysław Alexandrowicz:

Mam pytanie dotyczące zapisu w art. 1 w pkcie 2 lit. g - chodzi o nową definicję regionalnych przewozów pasażerskich. Wiem, że ta poprawka pojawiła się już po pierwszym czytaniu w Sejmie, a nie było jej w przedłożeniu rządowym. Czy jednak pan minister mógłby powiedzieć, jakie było uzasadnienie tej nowej definicji? Mam bowiem sygnały od samorządów, że taka definicja skomplikuje samorządom wojewódzkim dofinansowywanie lokalnych połączeń kolejowych.

Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Dziękuję bardzo.

Pan senator Bentkowski ma głos.

Senator Aleksander Bentkowski:

Ponieważ nie było pana ministra, pozwolę sobie powtórzyć to samo pytanie, które skierowałem do pana senatora Kubiaka. Zaznaczam, że zarówno ta ustawa, jak i ta ustawa, która dotyczy dróg, w moim przekonaniu są bardzo potrzebne i zasadne, ale obawiam się tu o zgodność z konstytucją. Na pewno argumenty podnoszone w czasie dyskusji o braku zgodności tej ustawy z konstytucją były przez resort rozważane. Czy macie państwo jakieś opracowania, które dają wam pewność, że ta ustawa w przypadku sporu przed trybunałem ma szansę obronienia się?

Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Czy ktoś jeszcze pragnie zadać pytanie? Nie widzę chętnych.

Panie Ministrze, zapraszam na mównicę i proszę o udzielenie odpowiedzi.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu Mirosław Chaberek:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Jeżeli chodzi o pierwsze pytanie dotyczące definicji przewozów regionalnych, rzeczywiście to była poprawka poselska i rząd bardzo chętnie ją poparł, dlatego że koncentruje się ona właśnie na kierunku, w jakim idzie projekt ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa kolejowego. Ten projekt został już przyjęty i zasady ułożenia, że tak powiem, uregulowania, uporządkowania tych spraw zostały przez rząd określone i niebawem zapewne tutaj obradowalibyśmy nad tymi regulacjami. W kontekście tego, co jest w projekcie ustawy, to bardzo pasuje, dlatego że obecne i przyszłe zasady finansowania przewozów regionalnych są związane z terytorium jednego województwa, a ta definicja nawiązuje do takiego właśnie modelu, że pieniądze związane są z przewozami w ramach województwa.

Dochodzi jeszcze jeden element: technologia przewozów kolejowych. Nie można na granicy województwa zakończyć przejazdu pociągu, co się niestety w tej chwili zdarza. Stacja, przystanek i koniec, marszałek mówi: mnie nie obchodzi, nie finansuję. Więc trzeba było doregulować, że do najbliższej stacji węzłowej, gdzie będzie możliwość przesiadki, gdzie - bo taki jest nasz plan budowania przystanków integracyjnych - będzie można się przesiąść do autobusu czy pojechać dalej prywatnym samochodem.

Jest więc tutaj to dopełnienie i bardzo to dopina sytuację, którą najprawdopodobniej będziemy wprowadzać, obojętnie już w jakim później zestawie, ale to jest naprawdę mocno przedyskutowane przez wiele miesięcy przez przedstawicieli samorządów lokalnych, przez wiele, wiele tak zwanych czynników społecznych i struktury samorządowe, łącznie z marszałkami, i na konwentach. Tak że nie powinno być żadnych z tym problemów.

Sprawa konstytucyjności. Sam charakter ustawy, musimy przyznać, jest szczególny. My nie wystąpiliśmy z tym problemem od razu, bo moglibyśmy w pierwszych miesiącach ten problem poruszyć, jednak zaczekaliśmy jeszcze na zweryfikowanie sytuacji, w jaki sposób się da i czy w ogóle się da zrealizować zadania inwestycyjne, zwłaszcza w najbliższym przedziale planistycznym na lata 2015-2017, bez tych szczegółowych uwarunkowań. Ja bym powiedział tak. Po pierwsze, ten projekt ustawy, nad którym obradujemy, daje mniejsze możliwości samemu inwestorowi niż w przypadku transportu drogowego. A po drugie, sam charakter linii i tego, co na niej będziemy robili, wymaga takiego podejścia. Dlaczego? Dlatego że przebieg drogi kołowej jednak można troszeczkę zmienić, a w przypadku tych inwestycji, które będziemy robili, czyli modernizacji, jest inaczej. Musimy podnosić prędkość na naszych liniach, a tu chodzi o 160-220 km/h, bo z takimi prędkościami będziemy jeździli. Musimy też zwiększać na przykład łuki. Mamy, tak można powiedzieć, kolej średniowieczną, czyli z łukami 50, 60, 70, 80 m. Żeby w pełni wykorzystać zainwestowane środki, trzeba zwiększyć prędkość, a zwiększenie prędkości to jest zwiększenie łuku - a to po prostu musi nastąpić w tym miejscu, a nie w innym miejscu, bo to jest... No, nie można tak po prostu skręcić w lewo czy w prawo albo zmienić kąt skrętu. Tu musimy na tę jedną rzecz... Po prostu chodzi o ten okres, bo to jest okresowa ustawa, i o środki na to. Mamy tutaj pewne interpretacje związane z poprzednią ustawą, drogową, mam tu wiele... Ja zresztą złożyłem na piśmie panom przewodniczącym te wyjaśnienia, których dotyczyły pytania. One są dosyć rozległe, mogę je przytoczyć, ale... No ale jakby z doświadczeń z funkcjonowania ustawy drogowej - a jest ona taka jakby bardziej wymagająca - wynika, że dotychczas jeszcze nie powstały żadne istotne problemy na tym tle. Tak że prosiłbym jednak o uwzględnienie tych szczególnych przypadków.

(Senator Aleksander Bentkowski: Tak, Panie Ministrze, ja absolutnie popieram...)

Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Dziękuję bardzo.

Ja bym prosił, żeby nie prowadzić...

(Senator Aleksander Bentkowski: Nie, nie. Ja tylko mam prośbę, aby... Ja popieram tę ustawę, chodzi mi tylko o to, żeby był pan uprzejmy przesłać mi te uzasadnienia...)

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu Mirosław Chaberek: Bardzo chętnie.)

(Senator Aleksander Bentkowski: ...dotyczące nawet tej ustawy drogowej. Nie tylko tej, ale i drogowej.)

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu Mirosław Chaberek: Bardzo chętnie. My mamy to tu, nawet zaraz to odszukam w swoich materiałach.)

(Senator Aleksander Bentkowski: Dziękuję bardzo.)

Dziękuję bardzo. Dziękuję panu ministrowi.

Otwieram dyskusję.

Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu do czasu zamknięcia dyskusji.

Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Przemysława Alexandrowicza.

Senator
Przemysław Alexandrowicz:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Zmiana definicji regionalnych przewozów pasażerskich, dokonana już po pierwszym czytaniu, może - wbrew temu, co mówił pan minister - spowodować pewien kłopot dla samorządów. Otrzymałem taki sygnał z samorządu województwa wielkopolskiego.

Otóż do tej pory zgodnie z definicją przewozów regionalnych "pociąg regionalny" to pociąg kursujący na terenie jednego województwa lub dwóch województw sąsiadujących ze sobą. Pojęcie to wiąże się ściśle z obowiązkiem finansowania regionalnych przewozów pasażerskich przez samorządy województw. W ramach dotacji do połączeń kolejowych samorządy dotują połączenia o charakterze ściśle lokalnym oraz połączenia osobowe łączące sąsiadujące ze sobą centra regionalne, na przykład Bydgoszcz i Poznań.

Po ustawowej zmianie definicji przewozów regionalnych pojęcie pociągu regionalnego zostanie ograniczone do pociągu kursującego na terenie jednego województwa lub, najdalej, do najbliższej stacji węzłowej na terenie sąsiedniego województwa. Zapis taki wyeliminuje możliwość dofinansowania pociągów łączących centra regionów na korzyść pociągów krótkich relacji. Dajmy na to, posługując się tym przykładem Bydgoszczy i Poznania, będzie to rozdzielenie pociągu relacji Poznań - Bydgoszcz na, ewentualnie, dwa odrębne pociągi: Poznań - Mogilno i Mogilno - Bydgoszcz. W efekcie tego, część pasażerów korzystających z takich połączeń utraci możliwość korzystania z połączeń bezpośrednich do stolicy regionu, a w związku z tym istnieje prawdopodobieństwo, że przesiądą się oni do innych środków transportu. Skutkiem tego będzie wzrost deficytu połączeń regionalnych i konieczność wyższego dofinansowania przewozów regionalnych przez budżety samorządów, a w wypadku braku takich możliwości - redukcja oferty kolejowych przewozów regionalnych.

Oczywiście takich przykładów można by było podawać więcej. Pociąg lokalny, elektryczny, Poznań - Wrocław musiałby dzielić się na pociągi Poznań - Żmigród i Żmigród - Wrocław.

Czy jest to zabieg sensowny? Mnie się wydaje, że nie. Tak też się wydaje samorządowi województwa wielkopolskiego. Nie mam tu oczywiście oficjalnego stanowiska samorządu, bo ta zmiana została wprowadzona w ostatniej chwili, ale mam taki sygnał.

W związku z tym pozwalam sobie złożyć poprawkę, polegającą na skreśleniu tej nowej definicji przewozów regionalnych i na pozostaniu przy starej, mówiącej, że regionalne przewozy pasażerskie to przewozy pasażerskie w granicach jednego województwa lub realizujące połączenia z sąsiednim województwem. Tę poprawkę składam na ręce pana marszałka.

Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Dziękuję bardzo panu senatorowi.

Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Stanisława Koguta.

Senator Stanisław Kogut:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Panie Ministrze!

Pan senator Alexandrowicz wszedł w zakres spraw innej ustawy, ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji PKP. Co do tego, to faktycznie związek, który reprezentuję, NSZZ "Solidarność", był przeciwko usamorządowieniu przewozów regionalnych. Z kolei marszałek pańskiego województwa, Panie Senatorze, bardzo pragnie, aż się rwie do tego, by przejąć przewozy regionalne i je usamorządowić.

Po pierwsze, gdy mówimy o dwóch miastach wojewódzkich i przewozach między nimi, przewozach międzywojewódzkich, to jest to opłacane z budżetu państwa. Budżet państwa powinien dać 215 milionów zł na dofinansowanie tych przewozów. Jeżeli zaś chodzi o przewozy regionalne, to za organizację przewozów regionalnych odpowiada samorząd województwa. I tak jest z obojętnie jakim województwem, czy to z małopolskim, czy z wielkopolskim, czy z Podlasiem. Myśmy sygnalizowali - zwłaszcza ja, zresztą to ja za poprzedniej koalicji stanąłem na czele strajku głodowego stu trzydziestu pięciu kolejarzy - że faktycznie te przewozy ktoś musi sfinansować. No i skoro za organizację odpowiada marszałek, a w ramach subwencji z PIT i CIT miało być wtedy 638 milionów zł, to te pieniądze miały być podzielone na województwa.

Sprawa następna. Może nie będę tego rozszerzał, bo wszyscy, Drodzy Państwo, to wiecie: ja jestem przeciwko likwidacji pociągów regionalnych. Trzeba zdać sobie sprawę, że choć pociągi Eurocity i Intercity są superdochodowe, a pociągi regionalne są deficytowe, to na trzysta dziewięćdziesiąt milionów pasażerów przewożonych w Polsce trzysta trzydzieści milionów przewozi się pociągami regionalnymi. Poza tym likwidacja tych połączeń doprowadzi do tego, że młodzież i dzieci nie będą mieć czym dojechać do szkół, a pracownicy do pracy.

Ale może przejdźmy już do sprawy ustawy o transporcie kolejowym. Bardzo słusznie zapytał pan senator Bentkowski... No, Drodzy Państwo, ta ustawa jest tak potrzebna jak rybie woda czy nam powietrze. I, Drodzy Państwo, jeżeli ta ustawa wejdzie w życie, to - ja tak pokrótce tylko o tym powiem - pozwoli nam ona na wykorzystanie, w ramach Programu Operacyjnego "Infrastruktura i Środowisko" w latach 2007-2013, w samym tylko obszarze kolejowym, prawie 5 miliardów 600 milionów euro. A więc już wiemy, o jakie pieniądze chodzi. Z tym że ze środków unijnych będzie wtedy 4,8 miliarda euro.

I trzeba tu stwierdzić, że rząd Prawa i Sprawiedliwości, podobnie też cały Senat, bardzo przychylnie podchodził do spraw kolejowych. I mogę na zakończenie powiedzieć, że jeszcze nigdy wcześniej nie było takiego parlamentu, który uchwaliłby pięć ustaw kolejowych bez względu na poglądy polityczne. Mogę więc podziękować za to, że de facto nigdy w tych sprawach nie decydowały poglądy polityczne. No i skoro były to ustawy rządowe, to trzeba podziękować za nie całemu rządowi.

Kolejna sprawa. Panie i Panowie Senatorowie, musicie wiedzieć, że w wypadku tej ustawy my wszyscy tu mówiliśmy - i gdy szło o autostrady, i gdy szło o drogi kolejowe - że najdłużej trwa etap przygotowawczy. Stwierdzaliśmy, że wszystkie sprawy przygotowawcze ciągną się prawie czy ponad dwa lata. A tutaj z tej ustawy jasno wynika, jakie obowiązki ma pan wojewoda, jakie są okresy odwołania - o, i tu mogę powiedzieć, że najdłuższy okres odwołania to jest do sześćdziesięciu dni, a nie dwa lata.

Żeby nie przedłużać, Drodzy Państwo, chcę jeszcze tylko serdecznie podziękować przedstawicielom rządu za przedstawienie tej nowelizacji ustawy o transporcie kolejowym. Na zakończenie chciałbym też wszystkim paniom i panom senatorom podziękować za to, że tak przychylnie patrzyli na ustawy kolejowe. Boleję nad jednym - i to kieruję do pana ministra - że sprawa ustawy o Służbie Ochrony Kolei tak długo się ciągnęła, że w końcu nie weszła ona pod obrady, nie trafiła do laski marszałkowskiej. Ale to nie jest już nasza wina.

Serdecznie dziękuję, Panie Marszałku. Dziękuję, Panie Ministrze. Także paniom i panom senatorom dziękuję za przychylność dla kolei. Dziękuję.

(Głos z sali: Pełną parą!)

Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Dziękuję bardzo panu senatorowi.

(Senator Stanisław Kogut: Ja jestem góral. Do przodu!)

Pan senator Alexandrowicz chce ponownie zabrać głos.

Bardzo proszę.

Senator
Przemysław Alexandrowicz:

Panie Marszałku, Wysoki Senacie, krótko nawiążę do wypowiedzi pana senatora Koguta.

Za połączenia międzyregionalne płaci budżet państwa, a to realizują pociągi Intercity. Pociąg Intercity jeździ na przykład w ramach połączenia Poznań - Wrocław.

(Senator Stanisław Kogut: Nie, Intercity to są...)

Dobrze. Za połączenia międzyregionalne płaci budżet państwa. Ale skoro samorządy lokalne, w ramach porozumienia dwóch województw, chcą finansować lokalne pociągi, które jeżdżą trochę dalej niż tylko do najbliższej stacji za granicą województwa, to tym samym one, jak rozumiem, odciążają budżet państwa. Same tego chcą, a jak mówi stara rzymska zasada, chcącemu nie dzieje się krzywda.

Z tego powodu, na prośbę lokalnego samorządu, zgłosiłem tę poprawkę. Oczywiście będzie to jeszcze dyskutowane przez komisję, a komisja i Senat mogą nie podzielić tego wniosku.

Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Dziękuję bardzo.

Myślę, że na posiedzeniu komisji można będzie tę kwestię rozstrzygnąć.

Lista mówców została wyczerpana.

Zgodnie z regulaminem... Przepraszam, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.

W trakcie dyskusji zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, więc zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisję Gospodarki Narodowej o ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty nad tym punktem wniosków i o przygotowanie wspólnego sprawozdania w tej sprawie.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu osiemnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na czterdziestym siódmym posiedzeniu w dniu 7 września 2007 r. Do Senatu została przekazana w dniu 8 września 2007 r. Marszałek Senatu w dniu 8 września 2007 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 532, a sprawozdanie komisji w druku nr 532A.

Proszę sprawozdawcą Komisji Gospodarki Narodowej, pana Andrzeja Łuczyckiego, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w tej sprawie.

Senator Andrzej Łuczycki:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej o ustawie o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

Celem uchwalonej przez Sejm 7 września 2007 r. ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw jest wdrożenie do polskiego porządku prawnego postanowień dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie minimalnych warunków wykonywania przepisów socjalnych odnoszących się do działalności w transporcie drogowym. Ustawa dokonuje merytorycznych zmian w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, ustanawiając w szczególności zasadę, w myśl której główny inspektor drogowy jest organem odpowiedzialnym za kontakty wewnątrzwspólnotowe w zakresie kontroli pojazdów w odniesieniu do czasu jazdy i czasu postoju, obowiązkowych przerw i czasu odpoczynku kierowców wykonujących przewozy drogowe. Ustawa dokonuje również zmian w innych ustawach, między innymi w ustawie o drogach publicznych, o systemie oceny zgodności, o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych oraz w ustawie o czasie pracy kierowców.

Szanowni Państwo, komisja wnosi dwanaście poprawek, które nie zmieniają merytorycznie treści ustawy, ale doprecyzowują niektóre określenia i odniesienia.

Jedna poprawka jest jednak merytoryczna. Mianowicie w ustawie, w art. 2 pkt 1, zakłada się, iż karę pieniężną można nakładać: na podmiot wykonujący przejazd; na nadawcę, załadowcę lub spedytora ładunku, jeżeli okoliczności sprawy i dowody jednoznacznie wskazują, iż podmiot ten miał wpływ lub godził się na powstanie naruszenia obowiązków lub warunków przewozu drogowego. Zdaniem Biura Legislacyjnego, które to zdanie podzieliła również nasza komisja, wymierzanie kary pieniężnej może mieć miejsce jedynie wtedy, gdy wystąpiły łącznie dwie przesłanki: pierwsza - zostanie popełniony czyn uznany za bezprawny na gruncie obowiązującego przepisu ustawowego; druga - nastąpi niebudzące wątpliwości ustalenie sprawcy czynu, o którym mowa w pkcie 1. Jedna z poprawek, które komisja przyjęła, eliminuje zagrożenie w tej kwestii.

Apelujemy, wnosimy o przyjęcie zarówno poprawek, jak i całej ustawy. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Dziękuję bardzo.

Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę zgłoszeń.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została wniesiona jako poselski projekt ustawy. Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu głos może teraz zabrać obecny na posiedzeniu przedstawiciel rządu.

W tym momencie chciałbym przywitać pana ministra Piotra Stommę.

Czy pan minister pragnie zabrać głos?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu Piotr Stomma: Tylko kurtuazyjnie. Chcę podziękować Wysokiej Izbie za poparcie tej nagłej inicjatywy, a także, co mówię ze szczególnym uznaniem, Biuru Legislacyjnemu za propozycje poprawek.)

Dziękuję serdecznie panu ministrowi.

Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do pana ministra związane z rozpatrywanym punktem porządku obrad.

Czy ktoś z pań i panów senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę zgłoszeń. Otwieram dyskusję.

Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu do czasu zamknięcia dyskusji.

Informuję, że nikt nie zgłosił się do zabrania głosu.

Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

 

---