(Wznowienie posiedzenia o godzinie 9 minut 01)

(Posiedzeniu przewodniczą marszałek Bogdan Borusewicz oraz wicemarszałkowie: Krzysztof Putra, Ryszard Legutko i Maciej Płażyński)

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Wznawiam posiedzenie.

Senatorowie sekretarze zajęli miejsca przy stole prezydialnym.

Przystępujemy zatem do rozpatrzenia punktu dziewiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo bankowe.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na trzydziestym trzecim posiedzeniu w dniu 26 stycznia 2007 r. Do Senatu została przekazana w dniu 30 stycznia 2007 r. Marszałek Senatu w dniu 30 stycznia 2007 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 349, a sprawozdanie komisji w druku nr 349A.

Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej senatora Andrzeja Owczarka o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Proszę bardzo, Panie Senatorze.

Senator Andrzej Owczarek:

Panie Marszałku! Pani Minister! Państwo Senatorowie!

Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Komisji Gospodarki Narodowej w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo bankowe, rozpatrywanej na posiedzeniu komisji w dniu 26 stycznia bieżącego roku.

Ustawa ta przenosi do prawa polskiego postanowienia znowelizowanych dyrektyw Unii Europejskiej: 2006/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe oraz 2006/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie adekwatności kapitałowej przedsiębiorstw inwestycyjnych i instytucji kredytowych, wnoszących do prawa europejskiego przepisy zawarte w Umowie Bazylejskiej II. Dotyczą one minimalnych wymogów kapitałowych w odniesieniu do ryzyka kredytowego, rynkowego, monitorowania procesu zarządzania ryzykiem oraz dyscypliny rynkowej.

Ustawa określa trzy metody pomiaru ryzyka kredytowego oraz wprowadza metody badania ryzyka operacyjnego, które do tej pory w bankach nie było zbyt dokładnie badane. Ryzyko operacyjne wiąże się z błędami niezależnymi od banku, wynikającymi na przykład z błędów ludzkich, z oszustw, z awarii systemów - błędów, które są trudne i do zmierzenia, i do zbadania.

Dyrektywy określają poza tym minimalne wymogi kapitałowe w odniesieniu do ryzyka kredytowego, rynkowego, operacyjnego, dotyczą monitorowania procesu zarządzania ryzykiem oraz wymogu ujawniania niezbędnych informacji o sytuacji finansowej uczestników rynku.

Do ustawy dołączono, ze względu na jej bardzo skomplikowany i specjalistyczny charakter, akty wykonawcze, takie jak uchwały Komisji Nadzoru Bankowego oraz rozporządzenia ministra finansów.

Podczas debaty przedstawiciele Ministerstwa Finansów, Generalnego Inspektoratu Nadzoru Bankowego i Związku Banków Polskich zgodnie stwierdzali, że banki czekały na tę ustawę i są do niej przygotowane, także finansowo. Poprawiono bezpieczeństwo sektora bankowego i jego klientów. Koszty wprowadzenia tej ustawy są kilkusetmilionowe, ale środki na ten cel gromadzono już od dłuższego czasu. Ważna dla kredytobiorców jest zmiana polegająca na nałożeniu na banki obowiązku wyjaśnienia przedsiębiorcom przyczyn odmowy udzielenia kredytu.

W trakcie dyskusji skupiono się głównie na uwagach i poprawkach Biura Legislacyjnego oraz poprawkach zgłoszonych przez Krzysztofa Pietraszkiewicza, prezesa Związku Banków Polskich.

Komisja zaakceptowała poprawkę dotyczącą zmiany tytułu ustawy na tytuł: "ustawa o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym".

Szczególnie gorącą dyskusję wywołał wniosek o skreślenie w art. 1 zmianie osiemnastej ust. 7 i 8, które mówią o obowiązku informowania Komisji Nadzoru Bankowego o zamiarze stosowania metod statystycznych przez unijne jednostki dominujące. Zastrzeżenia zgłosił Komitet Integracji Europejskiej, a poparło je Biuro Legislacyjne, wskazując, że jest to niezgodne z prawem europejskim. W dyskusji podnoszono, iż ust. 7 i 8 umożliwiają harmonijne stosowanie przepisów dyrektywy, stwierdzono również, że niewłaściwe jest, gdy nadzór zagraniczny zna sytuację polskiego banku wcześniej niż polska Komisja Nadzoru Bankowego. Komisja Gospodarki Narodowej nie przyjęła poprawek dotyczących tej kwestii.

Zaakceptowane przez komisję poprawki dotyczyły głównie usunięcia błędów legislacyjnych.

Pan Krzysztof Pietraszkiewicz zgłosił do ustawy dwie zmiany i komisja je przyjęła, chociaż zarówno przez przedstawiciela Ministerstwa Finansów, jak i przez przedstawiciela Biura Legislacyjnego zostały one uznane za niezgodne z konstytucyjną zasadą legislacji, ponieważ dotyczą nie implementacji tych dyrektyw, a prawa bankowego. Jednak ze względu na charakter tych poprawek komisja większością głosów - 9 osób było za, 1 przeciw, 1 wstrzymała się od głosu - zdecydowała się je przyjąć.

Pierwsza z tych poprawek definiuje pojęcie przedsiębiorcy zgodnie z ustawą o wolności gospodarczej, gdyż dotychczas istniejące w prawie bankowym sformułowanie wykluczało spółki cywilne z możliwości zawierania umów z bankami.

Druga poprawka zgłoszona przez pana prezesa Pietraszkiewicza dotyczy możliwości kontaktowania się banku z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie badania dokumentów klientów drogą elektroniczną. Dawno już napisana ustawa - Prawo bankowe umożliwia tylko komunikowanie się drogą pisemną, a niewątpliwie komunikowanie się drogą elektroniczną zwiększa bezpieczeństwo banku.

Co do tej pierwszej poprawki, to wydaje mi się, że wyłączenie spółek cywilnych jest niezgodne z konstytucyjną zasadą równości podmiotów gospodarczych.

Decyzja o tym, czy te poprawki przejdą, należy oczywiście do Senatu. Chcę tylko powiedzieć, że są zastrzeżenia natury legislacyjnej, ale jednocześnie te poprawki są logiczne, chociaż pani minister podkreśliła, że poprawka dotycząca komunikowania się drogą elektroniczną nie ma akceptacji Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Ze względu na to, że banki czekały na tę ustawę, że ją akceptują, proszę Senat o przyjęcie tej ustawy łącznie z poprawkami uchwalonymi przez komisję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę chętnych. Dziękuję.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister finansów.

Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu głos może teraz zabrać obecny na posiedzeniu przedstawiciel rządu.

Czy przedstawiciel rządu chce zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?

Proszę bardzo, pani minister Katarzyna Zajdel-Kurowska.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Katarzyna Zajdel-Kurowska:

Szanowny Marszałku! Wysoka Izbo!

Prawo bankowe było wielokrotnie nowelizowane. Jest to ustawa, która była uchwalona w 1997 r. i ze względu na potrzebę implementowania porządku unijnego była wielokrotnie, jak wspomniałam, nowelizowana. Ostatnia nowelizacja jest podyktowana potrzebą wprowadzenia do polskiego porządku prawnego dwóch bardzo ważnych dyrektyw unijnych, które wnoszą do porządku prawnego regulacje związane z Nową Umową Kapitałową. Jest to bardzo istotne z punktu widzenia sektora bankowego, który przez dwa ostatnie lata bardzo intensywnie przygotowywał się do wprowadzenia tych regulacji.

Celem tych regulacji jest oczywiście nie tylko wprowadzenie tych przepisów do prawa bankowego, ale przede wszystkim poprawa bezpieczeństwa sektora bankowego. Te dyrektywy są bardzo mocno techniczne, bardzo mocno merytoryczne, opierają się na wprowadzeniu do prawa bankowego, do regulacji nowych metod statystycznych, które będą pozwalały lepiej i dokładniej szacować ryzyka w sektorze bankowym, co miałoby poprawić bezpieczeństwo w tym sektorze i pomóc w zarządzaniu ryzykiem. To jest bardzo istotne.

Pan senator sprawozdawca przedstawił państwu kwestie ryzyka operacyjnego. Dotychczas w sektorze bankowym dosyć dobrze szacowano ryzyka rynkowe czy ryzyka kredytowe, a ryzyka operacyjne, związane chociażby z błędem ludzkim czy z systemami informatycznymi, nie były tak mocno brane pod uwagę, co bardzo istotnie wpływało na jakość portfela i zarządzanie ryzykiem w sektorze bankowym.

Implementacja tych dwóch dyrektyw, które są zgodne z wytycznymi Komitetu Bazylejskiego czy, jak mówimy potocznie, wytycznymi Bazylea II, Nowej Umowy Kapitałowej, pozwoli wprowadzić te metody statystyczne do metod zarządzania ryzykiem w bankach.

Była tutaj również poruszona kwestia tego, że jedna z tych dyrektyw wprowadza pewien przywilej dla kredytobiorców, a mianowicie nakłada na bank obowiązek udzielania wyjaśnienia, dlaczego kredytobiorca dostał odmowną decyzję w sprawie udzielenia kredytu. Jest to również bardzo istotne z punktu widzenia rozwoju systemu bankowego.

Te regulacje nie są łatwe, aczkolwiek, jak wspomniałam, sektor bankowy przygotowywał się do implementacji tych zasad dosyć intensywnie. Były przeprowadzane badania na próbie banków, zarówno komercyjnych, jak i spółdzielczych, które pokazały, że w wyniku implementacji tych dyrektyw wzrost aktywów ważonych ryzykiem wyniesie 15%, a współczynnik wypłacalności w sektorze banków komercyjnych obniży się nieznacznie, podobnie jak w sektorze banków spółdzielczych. Jest to zatem dowód... Wprawdzie nie jest to próba zbyt duża, dlatego że w badaniu brało udział dziewiętnaście banków komercyjnych i sześćdziesiąt banków spółdzielczych, jednak jest to próba reprezentatywna. Można zatem oczekiwać, że nie będzie to miało większego negatywnego wpływu na sektor bankowy, ale raczej podniesie to jakość bezpieczeństwa sektora bankowego, co z pewnością jest atutem wprowadzenia tych zmian. To tyle. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Pani Minister. Może jeszcze zostanie pani na miejscu, bo będą pytania.

Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, związane z omawianym punktem porządku obrad.

Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać takie pytanie?

Pan senator Biela, proszę bardzo, a potem pan senator Kubiak.

Senator Adam Biela:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Chciałbym najpierw zapytać, w jakim stopniu ta regulacja będzie zmierzała do tego, żeby banki były traktowane w sposób równy. Mam na uwadze banki duże, komercyjne oraz banki małe, spółdzielcze, które, jak do tej pory - zwracaliśmy na to uwagę podczas dyskutowania o różnych innych przepisach - na równe traktowanie liczyć nie mogły. To jest pierwsze pytanie.

Drugie dotyczy tego, w jakim stopniu ta ustawa bierze pod uwagę nie tylko ryzyko operacyjne, o którym mówiła pani minister, ale również ryzyko kredytowe, zwłaszcza jeśli chodzi o kredytobiorców dużych. Kwestia wymiarów oceny tego ryzyka i umiejętności w tym zakresie ma bardzo istotne znaczenie dla funkcjonowania banków. Mieliśmy taki okres, że przez nieudolność w tym zakresie wiele banków w Polsce upadło. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Proszę bardzo.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Katarzyna Zajdel-Kurowska:

Myślałam, że zbieramy pytania. No, dobrze.

Odniosę się do pierwszego pytania, o pozycję konkurencyjną w ramach całego sektora bankowego. Pragnę tutaj podkreślić, że te dyrektywy wprowadzają metodę proporcjonalności dla instytucji kredytowych, co pozwala na dokonanie wyboru między trzema metodami statystycznymi o zróżnicowanym stopniu trudności. Można wybrać metodę standardową, można wybrać metodą zaawansowaną. Jest to oczywiście uzależnione od skali, od charakteru i stopnia złożoności prowadzonej przez bank działalności. Jednak tak naprawdę to od samego banku będzie zależało, jaką metodę statystyczną będzie stosował. Oczywiście, im bardziej zaawansowana jest ta metoda, tym lepiej i precyzyjniej to ryzyko jest oszacowane, ale jeżeli bank nie chce stosować metod zaawansowanych, bo one są zbyt trudne albo mniej uzasadnione ze względu na dosyć wąski zakres działalności danego banku, to oczywiście może posługiwać się metodami standardowymi. One tak naprawdę funkcjonują, to nie jest tak, że te dyrektywy wprowadzają coś kompletnie nowego do sektora bankowego. Jest zatem metoda proporcjonalności, która powoduje, że banki w żaden sposób nie tracą konkurencyjności w ramach sektora bankowego czy w stosunku do siebie nawzajem, one nie powinny stracić tej konkurencyjności.

(Senator Adam Biela: Będzie zachowana kompatybilność, tak?)

Tak. Jak powiedziałam, ta metoda proporcjonalności została wypracowana w toku prac unijnych na wniosek Polski. Myśmy bardzo mocno optowali za tym rozwiązaniem, aby właśnie ze względu na to, że mamy dosyć szeroki wachlarz banków, od banków mniej zaawansowanych do banków uniwersalnych, dużych, komercyjnych, metoda proporcjonalności przy implementacji tych przepisów była wprowadzona. To będzie ułatwienie, to będzie pewien bufor pozwalający na zachowanie konkurencyjności. Tak naprawdę nie powinno to wprowadzić żadnych problemów.

Oczywiście wprowadzenie tych regulacji będzie, proszę państwa - i musimy sobie zdawać z tego sprawę - bardzo dużym wyzwaniem dla sektora bankowego, dlatego że to będzie dosyć duża techniczna operacja. W wielu bankach do dzisiaj nie ma profesjonalnych zespołów, które zajmowałyby się zarządzaniem ryzykiem. I to jest część odpowiedzi na drugie pytanie. W związku z tym mieliśmy takie przykłady w historii, że banki popadały w tarapaty finansowe właśnie ze względu na brak mechanizmów kontrolnych w ramach zarządzania ryzykiem. Praktyka była taka, że banki koncentrowały się na ryzyku kredytowym, na ryzyku rynkowym, a kompletnie nie brały pod uwagę ryzyka operacyjnego. I właśnie ideą wprowadzenia tych nowych metod statystycznych jest bardziej precyzyjne szacowanie tych ryzyk, wyłączanie pewnych działów w banku, pewnej działalności pod inne sposoby zarządzania tym ryzykiem i wprowadzenie, nałożenie na bank obowiązku, aby te metody statystyczne i komórki zajmujące się zarządzaniem ryzykiem wprowadzić do struktury banku. To jest bardzo ważna zmiana, zmiana, która nakazuje bankom wprowadzenie do schematu organizacyjnego, do struktury banku departamentów, komórek odpowiedzialnych za zarządzanie ryzykiem, aby w przyszłości uniknąć tego typu problemów.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Pan senator Kubiak, proszę bardzo.

Senator Janusz Kubiak:

Ja mam pytanie dotyczące tajemnicy bankowej. Jest zmiana art. 104 ust. 2 pkt 6: "udzielenie informacji objętych tajemnicą bankową jest niezbędne do zawarcia i wykonania umów", ale dodaje się też art. 92d: może zawrzeć umowę o kredyty instrumentalne lub pochodne lub na podstawie których następuje przeniesienie całości lub części ryzyka związanego z wierzytelnościami tego banku. Czy nie będzie wykorzystywana pozycja banków silniejszych, dominująca wobec słabszych, przy uchyleniu tejże tajemnicy bankowej? Dziękuję.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Katarzyna Zajdel-Kurowska:

Myślę, że nie ma takiego ryzyka. Jeśli chodzi o te przepisy, które my implementujemy do ustawy - Prawo bankowe, to jest to pełna harmonizacja z przepisami unijnymi, które nie pozwoliłyby na koncentrację przywilejów banków uniwersalnych. W związku z tym nie widzę tutaj żadnych problemów.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Pan senator Podkański, proszę bardzo.

Senator Lesław Podkański:

Dziękuję bardzo.

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Pani Minister!

Ja mam trzy pytania. Przedmiotowa ustawa nakłada na polski system bankowy bardzo dużo technicznych i merytorycznych obowiązków. To będzie kosztowało, pan senator sprawozdawca powiedział, że to jest rząd kilkuset milionów złotych. Tak więc ja mam pytanie: ile dokładnie i w jakim czasie realizacja tej ustawy będzie kosztowała i skąd będą pochodziły te środki? To jest pierwsze pytanie.

Drugie pytanie. Pani minister była łaskawa stwierdzić, że przeprowadzono badania sondażowe w bankach i komercyjnych, i spółdzielczych. Według mojej wiedzy banki spółdzielcze będą miały niesamowite trudności w zakresie realizacji tych minimalnych wymogów kapitałowych i wszelkich zobowiązań. Czy ten mój pogląd rząd podziela, czy nie?

Jeśli podziela, to mam trzecie pytanie, a jeśli nie podziela, to też mam trzecie pytanie. Czy i jakie są przeszkody, żeby tym słabszym bankom spółdzielczym wydłużyć okres przejściowy, no, wydłużyć o określony czas, i jeszcze dać im szansę na to, żeby zrealizowały wszystkie zadania? Bo na banki spółdzielcze zostały nałożone wcześniejszymi ustawami bardzo mocne obowiązki w zakresie pierwszego, drugiego i trzeciego progów kapitałowych. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Proszę bardzo, Pani Minister.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Katarzyna Zajdel-Kurowska:

Bardzo dziękuję za pytania.

Odpowiadam na pierwsze. Koszty wprowadzenia nowej umowy kapitałowej do sektora bankowego są szacowane na mniej więcej 222 miliony zł w przeciągu najbliższych kilku lat. Te koszty zostaną poniesione przez sektor bankowy.

Co do badań przeprowadzonych na tej próbie banków komercyjnych i banków spółdzielczych to, tak jak powiedziałam, do badania zostało wybranych sześćdziesiąt banków spółdzielczych. Badanie odbyło się pod koniec września 2005 r., wyniki zostały przedstawione w roku 2006. I z tych badań wynika, że w dziesięciu bankach po wprowadzeniu tych metod współczynnik wypłacalności wzrósł, a w większości ten współczynnik nieznacznie się obniżył. Ogółem współczynnik wypłacalności, zgodnie z metodologią przyjętą podczas badania, uległ zmniejszeniu z 13,91 do 13,3%. Przypomnę, że próg współczynnika wypłacalności to jest 8%. Czyli można powiedzieć, że w wyniku wprowadzenia tych metod współczynnik wypłacalności nieznacznie się obniżył.

Tak jak zaznaczyłam w poprzedniej mojej wypowiedzi, ta implementacja tych przepisów jest dosyć dużym wyzwaniem dla sektora bankowego, bo w wielu tych bankach nie było do tej pory komórek odpowiedzialnych za profesjonalne zarządzanie ryzykiem. Tak więc na pewno nakłada to spore koszty i jest wyzwaniem dla tych banków, szczególnie tych, które nie prowadziły dokładnych badań. A ta analiza jasno wskazuje, że współczynnik wypłacalności w tej grupie banków badanych, spółdzielczych, nieznacznie się obniżył. Wartość aktywów ważonych ryzykiem wzrosła w badanej grupie banków spółdzielczych w stosunku do liczonych na podstawie obecnie obowiązujących zasad o 190 milionów zł. Wzrost ten związany jest z koniecznością uwzględnienia wymogu z tytułu ryzyka operacyjnego.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Czy są jeszcze pytania? Nie ma.

Dziękuję, Pani Minister.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Katarzyna Zajdel-Kurowska: Dziękuję.)

Otwieram dyskusję.

Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu do momentu zamknięcia dyskusji.

Proszę o zabranie głosu pana senatora Lesława Podkańskiego.

Senator Lesław Podkański:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

W dniu dzisiejszym stajemy przed problemem związanym z nowelizacją ustawy w zakresie, najkrócej rzecz ujmując, harmonizacji polskiego prawa bankowego z unijnym, zgodnie ze zobowiązaniami unijnymi, a w szczególności wychodzimy naprzeciw dwóm dyrektywom, które nakładają na polski system bankowy określone obowiązki, tak jak tu w czasie zadawania pytań już wspólnie sobie wyjaśnialiśmy, przede wszystkim w zakresach technicznym, merytorycznym i statystycznym.

I tak jak w wypadku każdej harmonizacji, a tak się składa, że w języku polskim harmonizacja ściśle kojarzy się ze słowem "harmonia", można by żartobliwie powiedzieć, że tą ustawą mamy doprowadzić do sytuacji, że nasze rozwiązania będą współgrały, współbrzmiały z rozwiązaniami unijnymi. Ale wszelkie harmonizacje mają to do siebie, że ich efekt końcowy, to, czy wyjdzie z tego ładna melodia, uzależniony jest od tego, na ile dobrze są napisane nuty, na ile właściwe jest tempo gry. Ponieważ nasz polski system bankowy przechodzi w ostatnich kilkunastu latach gruntowne przekształcenia w zakresie różnych operacji, i własnościowych, i technicznych, i merytorycznych, i statystycznych, i jest zróżnicowany, jeśli chodzi nie tylko o portfel własności, ale również siłę kapitałową, to większość działań zapisanych w tej ustawie niewątpliwie ma bardzo pozytywną ocenę, są oceniane jako perspektywiczne.

Również wszystkie kwestie związane z adekwatnością kapitałową, właśnie z tą nową umową kapitałową, której wdrożenie w polskim systemie bankowym ma kosztować ponad 200 milionów zł... De facto zapłacimy to my, klienci banków, no bo to ostatecznie się zakończy tym, że te środki będą w sposób pośredni lub bezpośredni pochodziły z depozytów bądź kredytów czy z urobku na depozytach bądź kredytach obywateli i polskich podmiotów gospodarczych. Ale taki jest świat, taki jest trend i to też należy ocenić pozytywnie.

Należy również pozytywnie ocenić cały szereg działań, które niesie ta ustawa, w zakresie ogłaszania ilościowej, jakościowej adekwatności banków, w zakresie delegacji, które ta ustawa daje nadzorowi bankowemu, jeśli chodzi o jawne zobowiązanie do podniesienia kapitałów własnych banków. Jest jeszcze wiele innych rozwiązań, które również mają pozytywny odcień, a które za chwilę wymienię. O nich już wcześniej wspominano, a mianowicie o tym, że wszystkie firmy będą musiały otrzymać w formie pisemnej merytoryczne uzasadnienie odmowy udzielenia kredytu. Jest to nowa jakość i pozytywna jakość, którą rzeczywiście powinniśmy poprzeć.

I można by w świetle tego, co przed chwilą powiedziałem, stwierdzić, że jeśli się bierze to wszystko pod uwagę, to widać, że ustawa niesie korzyści w dłuższej perspektywie: niesie korzyści co do zwiększenia bezpieczeństwa sektora bankowego, niesie również pewne korzyści dla firm, przedsiębiorstw i podmiotów ubiegających się o współpracę w zakresie przede wszystkim kredytowania swojej działalności. Ale to się dzieje - i tu chcę to w tej chwili stwierdzić - przede wszystkim w wypadku banków większych. Moje pytania i odpowiedzi pani minister tym bardziej przekonały mnie, że problem sektora banków spółdzielczych jak gdyby ciągle pozostaje problemem do rozwiązania, bo mogą one - użyję kolokwialnego słowa studenckiego - nie wydolić z tymi obowiązkami, które na nie nakładamy tą ustawą.

W związku z tym chciałbym tutaj przypomnieć przez chwilę Wysokiej Izbie specyfikę spółdzielczości bankowej. Bo mamy dzisiaj w naszym systemie finansowym do czynienia również z pewnym ewenementem, jako że banki spółdzielcze działające na bazie prawa spółdzielczego sensu stricte podlegają pełnej kontroli regulacji bankowych, a SKOK, które również działają na bazie prawa spółdzielczego, są, że tak powiem, lekko z boku - używam terminu bardzo delikatnego. Pojawia się zatem pytanie co do w ogóle równości szans funkcjonowania i działalności na rynku. Ale wracam do bankowości spółdzielczej. Oczywiście jest pewna historia tej bankowości, jest pewna misja publiczna tej bankowości, ale jest i pewna jej specyfika geopolityczna, jest odległość do obywatela, jest siatka geograficzna, jest znaczenie tej bankowości dla ludności mieszkającej na prowincji, dla tej ludności, która w istocie rzeczy aktualnie jest w sensie ekonomicznym jedną ze słabszych warstw naszego społeczeństwa. Funkcjonując na takim rynku, te banki mają określone trudności, żeby wygospodarować środki, po pierwsze, na swój rozwój, po drugie, na wypełnienie wszystkich norm nakładanych literalnie przez nas w ustawie.

W związku z tym, że znam chociażby specyfikę bankowości na Lubelszczyźnie, zaś Lubelszczyzna jest, a przynajmniej była do 31 stycznia ubiegłego roku, najbiedniejszym regionem w Unii Europejskiej - w tej chwili nie dysponuję danymi, czy po rozszerzeniu Unii o Bułgarię i Rumunię poszliśmy do góry, czy zmieniła się nasza pozycja - znam również specyfikę banków funkcjonujących na takim właśnie terenie. I te banki w moim odczuciu - z całym szacunkiem do przedstawionych propozycji - nie będą w stanie w założonym w ustawie terminie dostosować się do wszystkich wymagań i obowiązków nań nałożonych.

Dlatego też uważam, że problem takich poważnych zobowiązań powinien być przez Wysoką Izbę rozważony z uwzględnieniem możliwości mimo wszystko przedłużenia okresu przejściowego dotyczącego osiągnięcia zakładanych w ustawie wskaźników. Dlaczego? Między innymi dlaczego - podaję argumenty. Dlatego, że aktualnie polski system banków spółdzielczych realizuje wewnętrzne przekształcenia i nakładane nań ustawami zobowiązania w zakresie dojścia do określonych progów kapitałowych. Aktualnie banki spółdzielcze znajdują się na etapie dochodzenia do kwoty 1 miliona euro kapitałów własnych. Oczywiście 1 milion euro w skali kraju to bardzo mało, 1 milion euro w skali województwa to bardzo mało, ale 1 milion euro dla jednego banku spółdzielczego, który działa w jednej, dwóch bądź trzech gminach, to strasznie wysoka kwota. Tym bardziej, że pani minister w odpowiedzi na moje pytanie, jak wyglądały badania przeprowadzone w bankach spółdzielczych, najpierw poinformowała, że sześćdziesiąt banków było poddanych badaniom, a później podała, że w dziesięciu zauważono pozytywne trendy. Ale dziesięć na sześćdziesiąt to jest tylko 12,5%, może nie 12,5%, troszkę więcej, bo to chyba 1/6. To jest taki rząd wielkości. W pozostałych bankach sytuacja nie jest do końca jasna. Banki spółdzielcze wymagają tego typu przedłużenia okresu przejściowego również dlatego, że tak jak każda zmiana prawna, te zmiany prawne zawarte w tej ustawie niosą obowiązek wdrażania nowych rozwiązań systemowych i organizacyjnych, a każde nowe rozwiązanie systemowe i organizacyjne, po pierwsze, jest kosztowne, po drugie, jest wyczerpujące dla słabszych banków spółdzielczych, po trzecie, jest czasochłonne.

W związku z tym, żeby umożliwić polskim bankom spółdzielczym normalne wchodzenie w normy europejskie, a tym samym później skuteczną walkę konkurencyjną na rynku, walkę w znaczeniu pozytywnym, wnoszę do Wysokiej Izby o przyjęcie poprawki i proszę panie i panów senatorów o rozważenie możliwości poparcia poprawki, którą składam na ręce pana marszałka w imieniu pana senatora Bogdana Lisieckiego i własnym, zmieniającej okres przejściowy dla polskich banków spółdzielczych, wydłużającej ten okres. Nie uciekamy od obowiązku, ale prosimy o wydłużenie okresu związanego z wykonaniem niniejszej ustawy.

Dziękuję za uwagę. Poprawki składam na ręce pana marszałka.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Proszę o zabranie głosu panią senator Ewę Tomaszewską.

Senator Ewa Tomaszewska:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Trochę sprowokował mnie pan senator. W każdym razie chciałabym wyraźnie powiedzieć, że presja, jaką stwarza ustawa, jeśli chodzi o wprowadzenie zarządzania ryzykiem, może w pierwszym okresie rzeczywiście spowoduje koszty dla korzystających z banków, ale w dłuższym okresie będzie nam się to opłacać i to warto zrobić. Jednak rzeczywiście zwrócenie uwagi na sytuację małych banków jest istotne i stąd moja wątpliwość i pytanie: jak inne kraje w Unii Europejskiej rozwiązują ten problem? Czy w prawie unijnym istnieje jakaś specyfika w traktowaniu małych banków? Bo to są jednak zupełnie inne sytuacje, jeśli porównujemy wielkie organizmy bankowe funkcjonujące w jednym kraju lub w kilku krajach, mające poważne sieci, z małymi bankami. Tam wszystkie te procesy trochę inaczej przebiegają i ich koszty oraz czas trwania pewnych wdrożeń trochę inaczej wyglądają, choćby ze względu na to, czy na terenie funkcjonowania banku mieszkają osoby o odpowiednich kwalifikacjach - to też bywa problem. A więc w związku z istnieniem tych problemów mam też pytanie do przedstawiciela rządu, czy badano, w jaki sposób problemy małych banków uwzględniane są przez system prawny w Unii Europejskiej. Jakie są praktyki w krajach, gdzie takie banki funkcjonują? Czy wprowadzanie tam nowych rozwiązań było wsparte badaniami dotyczącymi ich sytuacji? Czy były przyjmowane jakieś specjalne programy i specjalne terminy wprowadzania pewnych procedur? Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Pan senator Biela, bardzo proszę o zabranie głosu.

Senator Adam Biela:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Wysoka Izbo!

Dyskutujemy dzisiaj nad ustawą dotyczącą jednego z najważniejszych sektorów polskiej gospodarki. System bankowy i system energetyczny to dwa krwiobiegi gospodarki, stąd też zabezpieczenia systemowe mają bardzo istotne znaczenie dla funkcjonowania całej gospodarki. Niestety historia polskiej prywatyzacji, zwłaszcza w sektorze bankowym, nie poszła, nie tylko w moim odczuciu, w najlepszym, najbardziej pożądanym dla polskiej gospodarki kierunku. Naszych polskich banków nie jest już wiele. Jesteśmy krajem Unii Europejskiej, w którym udział polskiego kapitału w bankach jest procentowo mniejszy niż w starych krajach Unii, mniejszy niż w tych krajach, które do Unii weszły niedawno, w ogóle najmniejszy wśród wszystkich krajów Unii. Nie jest to korzystne. W ten sposób gospodarka nie może być gospodarką autonomiczną. Stąd też jest bardzo ważne, abyśmy to, co jeszcze mamy, dobrze zabezpieczyli. System kontroli ryzyka bankowego ma w tym względzie bardzo istotne znaczenie, zarówno jeśli idzie o ryzyko operacyjne, jak i o ryzyko kredytowe. Bez tego systemu polskie banki rzeczywiście mogą się załamać.

Był jednak czas, o ile sobie przypominam, w poprzednich kadencjach, kiedy patrzono niezbyt życzliwym okiem na małe banki spółdzielcze. Niestety to jest fakt. Bardzo przykry fakt. Usiłowano doprowadzić do ich likwidacji - całkiem po prostu. Na szczęście to się nie udało, nie udało się dzięki uporczywości osób zarządzających tymi bankami oraz ich klientów. Na szczęście to się nie udało, na szczęście mamy te banki i powinniśmy je chronić, gdyż stanowią one bardzo ważny element integracji społecznej i gospodarczej właśnie w środowiskach lokalnych, właśnie na poziomie gminy i powiatu. Stąd też jakkolwiek bardzo celowe jest, żeby powstał zharmonizowany system, żeby gwarancje dotyczące lepszego zarządzania ryzykiem bankowym funkcjonowały na poziomie systemu państwa, co niewątpliwie zdarzy się dzięki realizacji tej ustawy, bardzo racjonalne jest także to, żeby na mniejsze banki patrzeć trochę inaczej, żeby dać im szansę na tę harmonizację i na realizację tej ustawy. Dlatego bardzo polecam poprawkę złożoną przez pana senatora Podkańskiego w tym względzie. Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Informuję, że lista mówców została wyczerpana.

Informuję, że w dyskusji wniosek o charakterze legislacyjnym na piśmie złożył senator Lesław Podkański.

Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.

Czy przedstawiciel rządu chce ustosunkować się do przedstawionego wniosku? I ewentualnie do pytania, chociaż to jest poza regulaminem.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Katarzyna Zajdel-Kurowska:

Szanowny Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym się odnieść do poruszanych tutaj bardzo ważnych kwestii dotyczących tej regulacji.

Musimy sobie uzmysłowić pewne fakty. Traktat o przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej określa konieczność podwyższenia kapitału w bankach spółdzielczych do 1 miliona euro do końca roku 2007. Nie ma możliwości renegocjacji traktatu.

(Senator Lesław Podkański: Ale ja o tym...)

Tak. A więc tutaj mamy...

(Senator Lesław Podkański: Poprawka tego nie dotyczy, Pani Minister.)

Tak, to jest jasne, jest zapisane w naszym traktacie, że jest takie wymaganie, myśmy się na to zgodzili i musimy to zaimplementować.

W odniesieniu do dyrektywy wprowadzającej do porządku prawnego regulację w postaci nowej umowy kapitałowej muszę zaznaczyć, że dyrektywa nie różnicuje banków, ani w Polsce, ani w całej Unii Europejskiej. Czyli tutaj także mamy jasność. Dyrektywa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2007. My jesteśmy opóźnieni z implementacją tej dyrektywy, dlatego że wnosimy o przesunięcie tego terminu, właśnie w zmianie ustawy - Prawo bankowe, na dzień 1 kwietnia. Dyrektywa miała, czy ma, obowiązywać od 1 stycznia 2007 r., więc nie mamy tutaj żadnego marginesu na to, aby przyjąć pewne poprawki. Nie ma takiej możliwości, aby coś zmieniać. Dyrektywa weszła w życie w Unii Europejskiej, dotyczy implementacji tych przepisów na terenie całej Unii Europejskiej, wszystkie kraje i wszystkie banki na terenie Unii Europejskiej wprowadzają te przepisy.

No i warto też zaznaczyć, że prace nad nową umową kapitałową rozpoczęły się stosunkowo dawno, w roku 2004. W trakcie tych prac banki były informowane na bieżąco o ich przebiegu, więc nie jest to dla banków żadna nowość. Wielokrotnie w trakcie prac nad tą zmianą, nad implementacją tych dyrektyw, mówiono, mówili przedstawiciele Związku Banków Polskich, strony rządowej, że banki są przygotowane do wprowadzenia tych zmian, a więc nie widzę powodów, aby wprowadzać jakiekolwiek okresy przejściowe dla banków spółdzielczych.

Chciałabym również dodać, co wzmacnia dodatkowo moją argumentację, że wszystkie przypadki upadłości banków spółdzielczych, które znamy z historii, szczególnie z lat 1994-1995, wynikały głównie z błędów w zakresie zarządzania ryzykiem w tych bankach. Tym bardziej wprowadzenie tej dyrektywy, wprowadzenie tych przepisów staje się kluczowe dla podniesienia bezpieczeństwa klientów tych banków. My dużo tutaj mówimy o bankach spółdzielczych, a nie mówimy o klientach tych banków. A tak naprawdę najważniejsze jest bezpieczeństwo depozytów złożonych w bankach spółdzielczych. I właśnie implementacja tych dyrektyw ma na celu podniesienie jakości zarządzania portfelem w bankach, zarządzania ryzykiem. Tym bardziej więc nie powinniśmy zwlekać z implementacją tych przepisów.

Oczywiście, jak już podkreślałam wielokrotnie, jest to sprawa bardzo trudna, bardzo merytoryczna, zwłaszcza dlatego, że w wielu bankach nie dokonywano tak gruntownej i szczegółowej analizy ryzyka. Głównie w bankach spółdzielczych analiza dotyczyła ryzyk kredytowych, a nie ryzyk operacyjnych. Implementacja dyrektyw ma zmusić banki, ma nałożyć na banki obowiązek zajęcia się tym problemem. Także dlatego kluczowe jest, aby te przepisy wprowadzać jak najszybciej.

I jeszcze pytanie pani senator o wyniki badań, które przytaczałam w trakcie wcześniejszego wystąpienia. Te badania zostały przeprowadzone przez GINB nie tylko na terenie Polski. To były prace GINB w ramach grupy badawczej w Unii Europejskiej, Polska brała udział w pracach całej grupy roboczej. W wyniku tych prac okazało się, jak podkreślałam, ja nie ukrywałam tych wyników, te badania pokazały w istocie rzeczy, że w dużej grupie banków spółdzielczych wskaźnik wypłacalności z tytułu wprowadzenia metod statystycznych pogorszył się, ale pogorszył się nieznacznie: z 13,91 na 13,3, a to jest wciąż bardzo dobry wynik w świetle wymaganego 8% współczynnika. No jest to specyfika polskiego sektora bankowego, mamy bardzo rozproszony sektor bankowy, zwłaszcza tutaj, w grupie małych banków. Ideą przyświecającą regulatorom było podniesienie jakości w sektorze bankowym, zwiększenie bezpieczeństwa klientów i nadanie im pewnych przywilejów, takich jak wcześniej tutaj omawiany przeze mnie przywilej dla kredytobiorców, którzy będą mogli uzyskać wyjaśnienie na piśmie powodów odmowy udzielenia przez bank kredytu. Bardzo dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję pani minister.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo bankowe zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Ponieważ w trakcie dyskusji został zgłoszony wniosek o charakterze legislacyjnym, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Gospodarki Narodowej o ustosunkowanie się do przedstawionego w toku debaty wniosku i przygotowanie w tej sprawie sprawozdania, tak abyśmy mogli przystąpić do głosowania jeszcze na tym posiedzeniu.

Chcę też państwa poinformować, co nas dzisiaj czeka, bo o tym zapomniałem powiedzieć. Po rozpatrzeniu następnego punktu porządku obrad ogłoszę przerwę do godziny siedemnastej. O siedemnastej głosowania, około trzech godzin głosowań.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziesiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo dewizowe oraz innych ustaw.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na trzydziestym trzecim posiedzeniu w dniu 26 stycznia 2007 r. Do Senatu została przekazana w dniu 30 stycznia 2007 r. Marszałek Senatu w dniu 30 stycznia 2007 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 348, a sprawozdanie komisji w druku nr 348A.

Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej, panią senator Mirosławę Nykiel, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy. Proszę bardzo, Pani Senator.

Senator Mirosława Nykiel:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Ustawa, którą mam zaszczyt sprawozdawać w imieniu Komisji Gospodarki Narodowej, jest ustawą z przedłożenia rządowego. Sejm uchwalił ją na swoim posiedzeniu 26 stycznia 2007 r. Ma ona na celu dostosowanie niektórych przepisów do prawa unijnego, ale także reguluje kompleksowo przepisy zawarte w ustawie - Prawo dewizowe z 2002 r.

Obecna ustawa normuje problematykę udzielania zezwoleń dewizowych, ograniczeń w przepływie kapitału do krajów trzecich i z tych krajów, a także reguluje postępowanie w zakresie przywozu do kraju i wywozu za granicę wartości dewizowych i krajowych środków płatniczych. Normuje też przepisy w zakresie dokonywania przekazów pieniężnych za granicę oraz rozliczeń w kraju związanych z obrotem dewizowym za pośrednictwem uprawnionych banków.

Szanowne Panie i Panowie Senatorowie! Rozwój rynku finansowego oraz zapewnienie, poprzez zastosowanie odpowiednich środków, ochrony systemu finansowego przed działaniem i rozwojem procedury zwanej praniem brudnych pieniędzy wymaga zmiany zapisów ustawy z 2002 r. Niektóre zapisy obecna ustawa uchyla, inne zawęża, ale generalnie wprowadzone zmiany mają na celu zapewnienie zgodności z obowiązującymi przepisami prawa unijnego. Dla Unii Europejskiej, jak wiemy, wolny przepływ kapitału jest jedną z naczelnych zasad, a zatem ustawa usuwa bariery, upraszcza przepisy i dostosowuje je do zmieniających się warunków i rozwoju rynku finansowego.

Szanowne Panie i Panowie Senatorowie! Komisja Gospodarki Narodowej na swoim posiedzeniu zauważyła brak przepisów przejściowych i wprowadza przepis przejściowy, w postaci opracowanej przez Biuro Legislacyjne, w art. 3a. Poprawka została jednogłośnie przyjęta przez Komisję Gospodarki Narodowej, podobnie jak cała ustawa, którą mam zaszczyt rekomendować Wysokiemu Senatowi. Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję pani senator.

Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca, trwające nie dłużej niż minutę, zapytania do senatora sprawozdawcy.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?

Proszę bardzo, pan senator Romaszewski.

Senator Zbigniew Romaszewski:

Pani Senator, czy mogłaby pani naświetlić kwestię wolnego przepływu kapitału? Wolny przepływ pieniędzy na terenie Unii Europejskiej to jest kwestia całkowicie jasna. Ale czy są jakieś zabezpieczenia przed wypływem pieniędzy do tak zwanych rajów podatkowych? Koniec końców to jest w tej chwili oaza prania brudnych pieniędzy, oaza finansowania terroryzmu itd., itd. Jak ta kwestia jest regulowana w ustawie?

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Proszę bardzo.

Senator Mirosława Nykiel:

Ta ustawa, jak powiedziałam, generalnie liberalizuje przepisy, ale przepisy, które są zawarte w tej ustawie, jak najbardziej chronią przed procederem prania brudnych pieniędzy. Ale to jest przedłożenie rządowe, więc wolałabym, żeby pani minister dokładniej panu senatorowi w tej sprawie odpowiedziała.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Czy są jeszcze jakieś inne pytania? Nie ma.

Dziękuję, Pani Senator.

(Senator Mirosława Nykiel: Dziękuję.)

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister finansów.

Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu głos może teraz zabrać obecny na posiedzeniu przedstawiciel rządu.

Czy przedstawiciel rządu chce zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Marta Gajęcka: Nie.)

Dziękuję.

Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu senatorowie mogą zgłaszać z miejsca, trwające nie dłużej niż minutę, zapytania do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu związane z omawianym porządkiem obrad.

Pan senator Romaszewski, proszę bardzo.

Senator Zbigniew Romaszewski:

Tak. Ja chciałbym prosić panią minister, ażeby nam wyjaśniła, jakie są w tej chwili zabezpieczenia, jakie są tendencje międzynarodowe, jeżeli chodzi o te raje podatkowe: Wyspa Man, Aruba, Kajmany itd. Te pieniądze tam wypływają i nie wiadomo, co się z nimi dzieje.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Proszę bardzo, Pani Minister. Jeżeli można, ja bym poprosił tutaj, do mównicy.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Marta Gajęcka:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

W odniesieniu do pytania pana senatora chciałabym podkreślić jedną rzecz. Na gruncie ustawy - Prawo dewizowe mamy do czynienia ze swobodą przepływu kapitału, całkowitą swobodą przepływu kapitału tylko w obrębie Unii Europejskiej i państw OECD. Jeśli chodzi o tak zwane raje podatkowe, to jest to kwestia niezwykle istotna, ale ona jest regulowana na gruncie przepisów prawa podatkowego. Są firmy, które mimo wszystko decydują się, decydują się, mimo trudności, na które natrafiają, a natrafiają na trudności od strony formalnej, na prowadzenie interesów właśnie w rajach podatkowych. Decydują się, chociaż muszą prowadzić bardzo szczegółową i wyczerpującą dokumentację, dużo bardziej szczegółową niż to ma miejsce w przypadku normalnych firm. Tak więc to głównie przepisy prawa podatkowego są czynnikiem, który pozwala ten proceder, tę współpracę z rajami podatkowymi, ograniczać. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję bardzo.

Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie ma.

Dziękuję, Pani Minister.

Otwieram dyskusję.

Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu do zamknięcia dyskusji.

Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.

Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.

Proszę bardzo o komunikaty.

Senator Sekretarz
Andrzej Łuczycki:

Posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej w sprawie rozpatrzenia wniosków do ustawy o zmianie ustawy - Prawo bankowe odbędzie się bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w obradach w sali nr 217.

Posiedzenie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o pomocy odbędzie się w dniu 8 lutego, w czwartek, bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w obradach w sali nr 179.

Wspólne posiedzenie Komisji Ustawodawczej, Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności, poświęcone pierwszemu czytaniu zgłoszonego przez grupę senatorów projektu rezolucji Senatu RP w sprawie uwolnienia Aleksandra Kazulina, odbędzie się w dniu dzisiejszym o godzinie 12.00 w sali nr 182.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Ogłaszam przerwę do godziny siedemnastej.

O siedemnastej rozpoczynamy głosowania. Dziękuję państwu.

(Przerwa w obradach od godziny 10 minut 01
do godziny 19 minut 07)

Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Wznawiam obrady.

Proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.

Bardzo proszę o zaprzestanie rozmów.

Powracamy do rozpatrywania punktu pierwszego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów i ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

Przypominam, że w przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Praw Człowieka i Praworządności, która ustosunkowała się do wniosków przedstawionych w toku debaty i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.

Przypominam, że dyskusja nad rozpatrywaną ustawą została zamknięta i obecnie, zgodnie z art. 52 ust. 6 Regulaminu Senatu, głos mogą zabrać jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.

Proszę sprawozdawcę Komisji Praw Człowieka i Praworządności, pana senatora Zbigniewa Romaszewskiego, o zabranie głosu i przedstawienie uzgodnionych na posiedzeniu wniosków.

Senator Zbigniew Romaszewski:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Ja może przed wystąpieniem przypomnę jedną rzecz, bo w toku dosyć ostrej debaty w pewnym momencie mogliśmy zapomnieć, tym bardziej że mamy tutaj wielu przedstawicieli Sejmu, mianowicie: zakres naszych uprawnień, żebyśmy do końca wiedzieli, nad czym my głosujemy i co my możemy zmienić.

Otóż, proszę państwa, przyjmując odrzucenie ustawy, automatycznie aprobujemy ustawę z października roku 2006. To jest pierwsza uwaga. Druga uwaga jest taka, że jeżeli będziemy głosowali przeciwko przyjęciu ustawy z przyjętymi poprawkami, to de facto będziemy głosowali za przyjęciem wersji sejmowej ze wszystkimi jej niedomaganiami i niedostosowaniem do systemu prawa polskiego. I chciałem to państwu po prostu przypomnieć. To nie jest Sejm, gdzie można coś do końca odrzucić. Jeżeli nie przyjmiemy naszych poprawek, będzie to znaczyło, że wchodzi wersja sejmowa, która jest bardzo niedoskonała.

Proszę państwa, każdy ma druk, każdy ma wymienione poprawki, które rekomenduje Komisja Praw Człowieka i Praworządności. Ponadto, Panie Marszałku, proponuję, żeby nad poprawkami trzecią, czwartą, czternastą, siedemnastą, dwudziestą pierwszą, trzydziestą szóstą, pięćdziesiątą siódmą, pięćdziesiątą dziewiątą, sześćdziesiątą drugą, dziewięćdziesiątą, dziewięćdziesiątą trzecią, dziewięćdziesiątą piątą głosować łącznie, bo są to poprawki o charakterze czysto formalnym. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Dziękuję bardzo panu senatorowi.

Proszę sprawozdawcę mniejszości Komisji Praw Człowieka i Praworządności, pana senatora Kosmę Złotowskiego, o zabranie głosu i przedstawienie wniosków popartych przez mniejszość komisji.

Senator Kosma Złotowski:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

W imieniu mniejszości komisji proponuję poparcie poprawek siódmej oraz ósmej. Są to poprawki, które zwiększają katalog osób pełniących funkcje publiczne. Poprawka siódma dotyczy członków zarządów organizacji młodzieżowych. Osób, które spełniałyby kryterium wiekowe, jest mniej więcej osiemdziesiąt. Druga poprawka zwiększa ten katalog o biegłych sądowych.

Proszę także o poparcie wniosku mniejszości, czyli poprawki trzydziestej dziewiątej. Chodzi o zaostrzenie sankcji karnych dla tych świadków, którzy fałszywie zeznają w procesie lustracyjnym. Ta sankcja polega na tym, że sędzia poza wszystkimi innymi karami może orzec zakaz pełnienia funkcji publicznych na okres lat dziesięciu lub też, w szczególnie drastycznych przypadkach, pozbawienie praw publicznych takiej osoby, która w procesie lustracyjnym kłamie.

Proszę o rozważenie i poparcie tych poprawek przez Wysoką Izbę. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Dziękuję bardzo panu senatorowi.

(Głos z sali: Kara śmierci!)

Proszę o nieprowadzenie rozmów.

Czy senatorowie wnioskodawcy lub pozostały senator sprawozdawca chcą jeszcze zabrać głos? Nie widzę...

(Senator Piotr Andrzejewski: Dziękuję bardzo, rezygnuję. Piotr Andrzejewski.)

Przepraszam, pan senator Biela jeszcze, tak? Bardzo proszę.

Senator Adam Biela:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Ja chciałbym zwrócić uwagę na poprawkę siedemdziesiątą pierwszą. Poprawka ta mówi, iż z katalogu, o którym mowa w art. 52 pkt 5, usuwa się dane osobowe osoby, w stosunku do której wydane zostało prawomocne orzeczenie sądu, stwierdzające fakt złożenia przez tę osobę zgodnego z prawdą oświadczenia lustracyjnego. Nadmieniam, że w poprawce tej chodzi o lustrację dokonywaną na mocy przepisów już tej znowelizowanej ustawy. Nieprzyjęcie tej poprawki będzie skutkowało tym, iż w katalogach IPN dane osoby, która podda się lustracji, mimo wyroku uniewinniającego, będą dalej figurowały, aż do skończenia świata. Jest to sytuacja bezprecedensowa, gdyż nawet w Krajowym Rejestrze Karnym łagodniej traktuje się tych, w stosunku do których wydano uniewinniający wyrok; nie ma ich, mają czystą kartę. Tutaj zaś, jeśli ktoś został wpisany do rejestru, wbrew swojej woli, nie wiedząc zupełnie o tym, bo nie podjął żadnej współpracy - a więc jest w tym tylko i wyłącznie zasługa funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa, którzy uzyskali za to premię, wpisując taką osobę na taką listę - mimo że sąd go uniewinni, nie będzie to niczym skutkowało, będzie dalej ten ktoś figurował w tych wszystkich katalogach wraz ze wszystkimi tego społecznymi i psychologicznymi konsekwencjami. Zwracam uwagę na absurdalność tego rodzaju sytuacji.

Bardzo proszę o przyjęcie poprawki siedemdziesiątej pierwszej. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Bardzo dziękuję panu senatorowi.

Pan senator Ryszard Bender ma głos, bardzo proszę.

Senator Ryszard Bender:

Panie Marszałku, Wysoki Senacie, chciałbym zabrać głos z prośbą o poparcie poprawki, która nie zyskała rekomendacji komisji, mianowicie poprawki dwudziestej szóstej.

Chodzi mi o postępowanie lustracyjne prowadzone w trybie karnym. Oczywiście ono skraca czas prowadzenia postępowania, gdyż w cywilnym trybie, a on był przewidziany w projekcie ustawy, którą obecnie zmieniamy, trwałoby to długo. Wiem to ze swojego doświadczenia, bo trzynaście lat procesowałem się o nazwanie Urbana Goebbelsem stanu wojennego. Boję się, że w tym przypadku mogą być takie sytuacje. I to mnie przekonało, że tryb karny jest właściwszy. Ale w trybie karnym nieraz podejmuje się decyzje od razu, jednego dnia, a nie zawsze materiały są pełne. I w związku z tym proponuję, żeby w uzasadnionych wypadkach sąd miał prawo zawiesić postępowanie na okres do dwóch lat, czasami wystarczy być może i dwa dni czy dwa tygodnie. Prosiłbym o poparcie tej poprawki.

I poprawka następna, poprawka trzydziesta druga, która również nie zyskała poparcia komisji. Chodzi mi o to, żeby - skoro cała ustawa dotyczy okresu od 22 lipca 1944 - nie było wyjątku dla tej całej listy dygnitarzy w art. 1 pkt 8 i w art. 22 ust. 4, żeby nie było napisane, że począwszy od dnia 24 sierpnia 1989, tylko żeby było "począwszy od dnia 22 lipca 1944". W procesie lustracyjnym będą bowiem asekurowani ci, którzy dokonali przestępstw przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, jej niepodległości przed dniem 24 sierpnia 1989. Ta data, 24 sierpnia 1989, jest dziwna, nie została uzasadniona i niepotrzebnie będzie powodowała jakieś ulgi dla ludzi, którzy nieraz w sposób łotrowski zachowywali się w czasach dominacji komunistycznej.

Proszę o poparcie tych poprawek. Dziękuję.

Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Dziękuję bardzo panu senatorowi.

Czy ktoś z pań i panów senatorów chce jeszcze zabrać głos? Chodzi o senatorów wnioskodawców. Nie widzę chętnych.

Przypominam, że senator Adam Biela wycofał swój wniosek - punkt oznaczony rzymską dwójką, ppkt 23 w druku nr 342Z.

Zgodnie z art. 52 ust. 7 Regulaminu Senatu każdy senator może podtrzymać wycofany wniosek, przejmując uprawnienia dotychczasowego wnioskodawcy.

Czy ktoś z państwa senatorów chce podtrzymać wycofany wniosek? Nie widzę chętnych.

Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów i ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

Przypominam, że w tej sprawie w toku debaty przedstawiono następujące wnioski: senator wnioskodawca Piotr Łukasz Andrzejewski przedstawił wniosek o odrzucenie ustawy, a Komisja Praw Człowieka i Praworządności, mniejszości komisji oraz senatorowie wnioskodawcy przedstawili wnioski o wprowadzenie poprawek do ustawy.

Informuję, że zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie ustawy - to jest punkt oznaczony rzymską jedynką w druku nr 342Z, a następnie, w przypadku odrzucenia tego wniosku, nad przedstawionymi poprawkami - punkt oznaczony rzymską dwójką w druku nr 342Z, według kolejności przepisów ustawy.

Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem senatora Piotra Łukasza Andrzejewskiego o odrzucenie ustawy o zmianie ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów i ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, punkt oznaczony rzymską jedynką w druku nr 342Z.

Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.

Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego wniosku? Proszę o naciśnięcie przycisku "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Proszę o naciśnięcie przycisku "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyniku głosowania.

Na 89 obecnych senatorów 2 głosowało za, 83 - przeciw, 4 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 1)

Wniosek został odrzucony.

Wobec odrzucenia wniosku o odrzucenie ustawy przystępujemy do głosowania nad przedstawionymi poprawkami, zawartymi w punkcie oznaczonym rzymską dwójką w druku nr 342Z.

Poprawka pierwsza wyłącza z definicji organów bezpieczeństwa państwa Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk wraz z jednostkami terenowymi oraz Urząd do spraw Wyznań wraz z jednostkami terenowymi.

Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.

Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Proszę o naciśnięcie przycisku "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyniku głosowania.

Na 89 obecnych senatorów 36 głosowało za, 51 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 2)

Poprawka została odrzucona.

Poprawka druga modyfikuje jeden z elementów definicji współpracy, wskazując, iż współpracą jest między innymi świadome działanie, którego obowiązek wynikał z ustawy obowiązującej w czasie tego działania, jeżeli informacje przekazywane były organom bezpieczeństwa państwa w zamiarze naruszenia wolności i praw człowieka i obywatela.

Proszę nacisnąć przycisk obecności.

Kro jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyniku.

Na 89 obecnych senatorów 86 głosowało za, 1 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 3)

Poprawka została przyjęta.

Teraz głosujemy nad blokiem poprawek redakcyjnych i doprecyzowujących. To są poprawki: trzecia, czwarta, czternasta, siedemnasta, dwudziesta pierwsza, trzydziesta szósta, pięćdziesiąta siódma, pięćdziesiąta dziewiąta, sześćdziesiąta druga, dziewięćdziesiąta, dziewięćdziesiąta trzecia i dziewięćdziesiąta piąta.

Czy może ktoś z państwa senatorów jest przeciw blokowemu głosowaniu? Nie widzę sprzeciwu.

Proszę nacisnąć przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto się wstrzymał od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyniku.

Na 89 obecnych senatorów 89 głosowało za. (Głosowanie nr 4)

Poprawki zostały przyjęte.

Poprawka piąta rozszerza ustawowy katalog osób zobowiązanych do składania oświadczeń lustracyjnych o następujących pracowników Narodowego Banku Polskiego: zastępcę naczelnika wydziału lub jednostki równorzędnej, doradcę prezesa, terenowego koordynatora inspekcji, głównego specjalistę kierującego zespołem, kierownika zespołu, kierownika sekcji i głównego specjalistę.

Przycisk obecności proszę nacisnąć.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyniku.

Na 89 obecnych senatorów 55 głosowało za, 30 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował. (Głosowanie nr 5)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka szósta wyłącza z ustawowego katalogu osób zobowiązanych do składania oświadczeń lustracyjnych pracowników nauki i szkolnictwa wyższego.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyniku.

Na 89 obecnych senatorów 30 głosowało za, 56 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 6)

Poprawka została odrzucona.

Poprawka siódma rozszerza ustawowy katalog osób zobowiązanych do składania oświadczeń lustracyjnych o członków organu zarządzającego i organu nadzoru organizacji młodzieżowych i stowarzyszeń wychowawczych o charakterze ogólnopolskim.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyniku.

Na 88 obecnych senatorów 52 głosowało za, 33 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 7)

Poprawka została przyjęta.

Przyjęcie poprawki dziewiątej wyklucza głosowanie nad poprawką czterdziestą dziewiątą... Przepraszam bardzo.

Poprawka ósma rozszerza ustawowy katalog osób zobowiązanych do składania oświadczeń lustracyjnych o biegłych sądowych.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyniku.

Na 89 obecnych senatorów 6 głosowało za, 80 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 8)

Poprawka została odrzucona.

Przyjęcie poprawki dziewiątej wyklucza głosowanie nad poprawką czterdziestą dziewiątą.

Poprawka dziewiąta wyłącza z ustawowego katalogu osób zobowiązanych do składania oświadczeń lustracyjnych doradców podatkowych.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyniku.

Na 89 obecnych senatorów 30 głosowało za, 58 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 9)

Poprawka została odrzucona.

Poprawka dziesiąta rozszerza ustawowy katalog osób zobowiązanych do składania oświadczeń lustracyjnych o rzeczników patentowych.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyniku.

Na 89 obecnych senatorów 1 głosował za, 83 - przeciw, 5 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 10)

Poprawka została odrzucona.

Przyjęcie poprawki jedenastej wyklucza głosowanie nad poprawką szesnastą. Poprawka jedenasta zmierza do wykreślenia dziennikarzy z katalogu osób zobowiązanych do składania oświadczeń lustracyjnych.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto się wstrzymał od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyniku.

Na 89 obecnych senatorów 27 głosowało za, 59 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 11)

Poprawka została odrzucona.

Poprawka dwunasta rozszerza ustawowy katalog osób zobowiązanych do składania oświadczeń lustracyjnych o członków organu zarządzającego, organu nadzoru lub organu kontroli wewnętrznej samorządu zawodowego.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyniku.

Na 89 obecnych senatorów 5 głosowało za, 83 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 12)

Poprawka została odrzucona.

Nad poprawkami: trzynastą, dwudziestą drugą, czterdziestą piątą, pięćdziesiątą drugą, siedemdziesiątą piątą, siedemdziesiątą ósmą, osiemdziesiątą, osiemdziesiątą dziewiątą i dziewięćdziesiątą siódmą należy głosować łącznie. Nieprzyjęcie tych poprawek spowoduje konieczność dokonania modyfikacji poprawek: czterdziestej, czterdziestej pierwszej, czterdziestej drugiej, czterdziestej siódmej, czterdziestej ósmej, czterdziestej dziewiątej, pięćdziesiątej, siedemdziesiątej siódmej, osiemdziesiątej pierwszej, osiemdziesiątej trzeciej i osiemdziesiątej szóstej, w zakresie, w jakim odsyłają do art. 7 ust. 3a.

Poprawki: trzynasta, dwudziesta druga, czterdziesta piąta, pięćdziesiąta druga, siedemdziesiąta piąta, siedemdziesiąta ósma, osiemdziesiąta, osiemdziesiąta dziewiąta i dziewięćdziesiąta siódma określają wzór informacji, która ma być przekazywana zamiast oświadczeń lustracyjnych, jeżeli oświadczenie zostało złożone wcześniej w związku z ubieganiem się o funkcję publiczną, z którą związany był obowiązek złożenia tego oświadczenia, oraz precyzują właściwość miejscową Biura Lustracyjnego i oddziałowych biur lustracyjnych, którym przekazywane będą oświadczenia lustracyjne lub informacje zastępujące to oświadczenie. Konsekwencją zmian merytorycznych są odpowiednie nowelizacje ustaw regulujących zasady przeprowadzania wyborów.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyniku.

Na 89 obecnych senatorów 88 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 13)

Poprawki zostały przyjęte.

Poprawka piętnasta przewiduje, iż organem właściwym do składania oświadczeń lustracyjnych przez komorników jest minister sprawiedliwości, zamiast wskazanej dotychczas Krajowej Rady Komorniczej.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyniku.

Na 88 obecnych senatorów 87 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 14)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka szesnasta statuuje pracodawcę jako jedyny właściwy organ do przedłożenia oświadczenia lustracyjnego dziennikarzy bez względu na formę ich zatrudnienia.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyniku.

Na 88 obecnych senatorów 24 głosowało za, 52 - przeciw, 12 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 15)

Poprawka została odrzucona.

Poprawki osiemnasta i dziewięćdziesiąta szósta zmierzają do tego, aby oświadczenia lustracyjne zamieszczone w rejestrze oświadczeń lustracyjnych były jawne zarówno w zakresie części A, jak i części B, bez konieczności uzyskania zgody osoby, która złożyła to oświadczenie.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyniku.

Na 88 obecnych senatorów 87 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 16)

Poprawki zostały przyjęte.

Poprawka dziewiętnasta zmierza do tego, aby możliwe było wyłączenie jawności rozprawy lustracyjnej również ze względu na obawę ujawnienia tajemnicy państwowej.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyniku.

Na 87 obecnych senatorów 85 głosowało za, 2 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 17)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka dwudziesta rozszerza zakres danych podlegających wyłączeniu przy realizacji prawa dostępu do informacji o osobach pełniących funkcje publiczne. Udostępnieniu nie będą podlegać: informacje ujawniające pochodzenie etniczne lub rasowe, przekonania religijne, przynależność wyznaniową - chyba że osoba, której dotyczą te dane, wyrazi zgodę - dane osobowe innych osób, z wyłączeniem danych osobowych pracowników lub funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa państwa, oraz dane adresowe i numery PESEL.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyniku.

Na 88 obecnych senatorów 87 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 18)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka dwudziesta czwarta zmierza do doprecyzowania trybu postępowania lustracyjnego wszczynanego na wniosek osoby zainteresowanej poprzez zobligowanie sądu do przekazania oświadczenia lustracyjnego do Biura Lustracyjnego lub oddziałowego biura lustracyjnego IPN w celu przygotowania postępowania lustracyjnego oraz przedstawienia stanowiska w sprawie zgodności oświadczenia z prawdą.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyniku.

Na 88 obecnych senatorów 88 głosowało za. (Głosowanie nr 19)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka dwudziesta piąta ma na celu jednoznaczne określenie statusu procesowego prokuratorów Biura Lustracyjnego i oddziałowych biur lustracyjnych Instytutu Pamięci Narodowej w postępowaniu lustracyjnym.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyniku.

Na 88 obecnych senatorów 88 głosowało za. (Głosowanie nr 20)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka dwudziesta szósta umożliwia zawieszenie na okres do dwóch lat postępowania lustracyjnego, gdy materiał dowodowy jest niepełny i może być w tym okresie poszerzony lub uzupełniony.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyniku.

Na 88 obecnych senatorów 5 głosowało za, 83 - przeciw. (Głosowanie nr 21)

Poprawka została odrzucona.

Poprawki dwudziesta siódma, pięćdziesiąta pierwsza, siedemdziesiąta czwarta, siedemdziesiąta szósta i siedemdziesiąta dziewiąta zobowiązują Sąd Lustracyjny, w razie stwierdzenia faktu złożenia niezgodnego z prawdą oświadczenia lustracyjnego, do obligatoryjnego orzekania utraty biernego prawa wyborczego oraz modyfikują przesłanki prawa wybieralności w ustawach regulujących zasady przeprowadzania wyborów tak, aby uwzględniały one brak możliwości kandydowania w wyborach przez osoby pozbawione prawa wybieralności wyrokiem sądowym w postępowaniu lustracyjnym.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyników.

Obecnych 88 senatorów, 84 głosowało za, 4 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 22)

Poprawki zostały przyjęte.

Poprawka dwudziesta ósma modyfikuje przesłanki kasacyjne, przewidując, iż wnoszenie kasacji z powodu rażącego naruszenia prawa jest możliwe tylko wtedy, gdy mogło ono mieć wpływ na treść orzeczenia, oraz przewidując możliwość wniesienia kasacji od każdego prawomocnego orzeczenia sądu, a nie tylko od orzeczenia wydanego w drugiej instancji.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyników.

Obecnych 88 senatorów, 84 głosowało za, 2 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 23)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka dwudziesta dziewiąta rozszerza katalog osób pełniących funkcje publiczne, w wypadku których każdemu przysługiwać będzie prawo dostępu do informacji o tych osobach zawartych w dokumentach organów bezpieczeństwa państwa, o rzecznika praw obywatelskich, rzecznika praw dziecka, generalnego inspektora ochrony danych osobowych oraz członków Rady Polityki Pieniężnej.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyników.

Obecnych 88 senatorów, 59 głosowało za, 1 - przeciw, 28 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 24)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka trzydziesta rozszerza katalog osób pełniących funkcje publiczne, w wypadku których każdemu przysługiwać będzie prawo dostępu do informacji zawartych w dokumentach organów bezpieczeństwa państwa, o wójta, burmistrza, prezydenta miasta oraz o członków organów wykonawczych powiatu i województwa.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyników.

Obecnych 88 senatorów, 55 głosowało za, 29 - przeciw, 4 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 25)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka trzydziesta pierwsza polega na doprecyzowaniu trybu udostępnienia informacji zgromadzonych w IPN o osobach po 24 sierpnia 1989 r. pełniących funkcje publiczne, z którymi to funkcjami wiąże się powszechny dostęp do informacji o osobach je pełniących.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyników.

Obecnych 87 senatorów, 84 głosowało za, 1 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 26)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka trzydziesta druga zmierza do tego, aby przepisy o udostępnieniu... przepraszam, przepisy o dostępie do informacji zawartych w dokumentach bezpieczeństwa państwa dotyczących niektórych osób pełniących funkcje publiczne miały zastosowanie do osób, które pełniły te funkcje począwszy od dnia 22 lipca 1944 r., a nie od dnia 24 sierpnia 1989 r.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Proszę o naciśnięcie przycisku "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyników.

Za głosowało 88... przepraszam, obecnych 88 senatorów, 9 głosowało za, 75 - przeciw, 4 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 27)

Poprawka został odrzucona.

Poprawka trzydziesta trzecia przewiduje udostępnienie na wniosek zainteresowanego informacji zawartych w dokumentach organów bezpieczeństwa państwa o osobach, które zajmowały kierownicze stanowiska w byłej Polskiej Partii Robotniczej i byłej Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej oraz Zjednoczonym Stronnictwie Ludowym i Stronnictwie Demokratycznym, a także były członkami Rady Ministrów państwa komunistycznego do dnia 23 sierpnia 1989 r. lub były w tym okresie kierownikami centralnych organów administracji państwowej.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyników.

Obecnych 88 senatorów, 86 głosowało za, 2 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 28)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka trzydziesta czwarta zmierza do tego, aby dostęp do informacji o osobach pełniących funkcje publiczne w okresie, gdy są one udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej, był możliwy również poprzez wgląd do dokumentów na podstawie złożonego pisemnego wniosku.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyników.

Obecnych 88 senatorów, 87 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 29)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka trzydziesta piąta zmierza do tego, aby we wniosku o udostępnienie informacji zawartych w dokumentach organów bezpieczeństwa państwa nie trzeba było podawać daty i miejsca urodzenia osoby pełniącej funkcję publiczną, której dotyczyć mają dokumenty.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyników.

Obecnych 88 senatorów, 84 głosowało za, 1 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 30)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka trzydziesta siódma wskazuje organ odwoławczy od decyzji o odmowie dostępu do dokumentów organów bezpieczeństwa państwa dotyczących osób pełniących funkcje publiczne.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o wyniki.

Obecnych 88 senatorów, 87 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 31)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka trzydziesta ósma zmierza do tego, aby możliwe było ponoszenie odpowiedzialności karnej przez osoby wcześniej skazane i składające fałszywe zeznania w postępowaniu lustracyjnym.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o podanie wyników.

Obecnych 88 senatorów, 88 głosowało za. (Głosowanie nr 32)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka trzydziesta dziewiąta zmierza do tego, aby skazując sprawcę za składanie fałszywych zeznań w postępowaniu lustracyjnym, sąd mógł orzec pozbawienie praw publicznych lub przewidziany już ustawą zakaz pełnienia funkcji publicznych.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od... Przepraszam, kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o wyniki.

Obecnych 88 senatorów, 21 głosowało za, 60 - przeciw, 7 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 33)

Poprawka została odrzucona.

Poprawki czterdziestą, czterdziestą pierwszą, czterdziestą siódmą, czterdziestą ósmą, czterdziestą dziewiątą, pięćdziesiątą i osiemdziesiątą pierwszą należy przegłosować łącznie. Poprawki czterdziesta, czterdziesta pierwsza, czterdziesta siódma, czterdziesta ósma, czterdziesta dziewiąta, pięćdziesiąta i osiemdziesiąta pierwsza uzupełniają przepisy odrębnych ustaw określających przesłanki, których spełnienie warunkuje ubieganie się o zajmowanie określonych stanowisk, pełnienie określonych funkcji, wykonywanie określonego zawodu, o obowiązek złożenia oświadczenia lustracyjnego lub informacji o uprzednim złożeniu oświadczenia. Ponadto przewidują sankcję w postaci utraty prawa do zajmowania stanowiska, pełnienia funkcji, wykonywania zawodu w przypadku złożenia niezgodnego z prawdą oświadczenia lustracyjnego.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o wyniki.

Obecnych 88 senatorów, 87 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 34)

Poprawki zostały przyjęte.

Poprawka czterdziesta druga uzupełnia przepis ustawy o prokuraturze o obowiązek złożenia informacji o wcześniejszym złożeniu oświadczenia lustracyjnego przez kandydata na stanowisko prokuratorskie, jeżeli oświadczenie lustracyjne złożył wcześniej w związku z pełnieniem innej funkcji publicznej.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto się wstrzymał? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o wyniki.

Obecnych 88 senatorów, 88 głosowało za. (Głosowanie nr 35)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka czterdziesta trzecia dodaje w ustawie o prokuraturze jako przesłankę utraty z mocy prawa stanowiska prokuratora prawomocne orzeczenie sądu stwierdzające fakt złożenia przez prokuratora niezgodnego z prawdą oświadczenia lustracyjnego.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto się wstrzymał? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o wyniki.

Obecnych 88 senatorów, 87 głosowało za, 1 nie głosował. (Głosowanie nr 36)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka czterdziesta czwarta ma na celu dostosowanie przepisów ustawy o prokuraturze do zmian wynikających z utworzenia w ustawie o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu prokuratorskiego pionu lustracyjnego.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto się wstrzymał od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o wyniki.

Obecnych 88 senatorów, 87 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 37)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka czterdziesta szósta ma na celu dostosowanie zakresu danych publikowanych w obwieszczeniach wyborczych sporządzanych w wyborach na urząd prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej do treści obwieszczeń sporządzanych w innych wyborach powszechnych.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o wyniki.

Obecnych 88 senatorów, 88 głosowało za. (Głosowanie nr 38)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka pięćdziesiąta trzecia polega na doprecyzowaniu trybu powoływania prokuratorów oraz naczelników oddziałowych biur lustracyjnych IPN.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o wyniki.

Obecnych 88 senatorów, 88 głosowało za. (Głosowanie nr 39)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka pięćdziesiąta czwarta przyznaje dyrektorowi Biura Lustracyjnego prawo powierzania prokuratorowi oddziałowego biura lustracyjnego pełnienia obowiązków naczelnika oddziałowego biura lustracyjnego na okres do sześciu miesięcy.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o wyniki.

Obecnych 88 senatorów, 87 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 40)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka pięćdziesiąta piąta polega na wskazaniu, że dyrektor Biura Lustracyjnego jest jednym z zastępców prokuratora generalnego.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o wyniki.

Obecnych 88 senatorów, 87 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 41)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka pięćdziesiąta szósta nakłada na prezesa Instytutu Pamięci Narodowej obowiązek zasięgnięcia opinii kolegium IPN, gdy zamierza on odmówić osobom dostępu do dokumentów zgromadzonych w Instytucie Pamięci Narodowej w związku z prowadzeniem badań naukowych albo działalnością dziennikarską.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o wyniki.

Obecnych 88 senatorów, 88 głosowało za. (Głosowanie nr 42)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka pięćdziesiąta ósma przyznaje osobom najbliższym zmarłego prawo do wglądu do kopii dokumentów dotyczących zmarłego, wytworzonych przez niego lub przy jego udziale w ramach czynności wykonywanych w związku z jego pracą w organach bezpieczeństwa państwa, oraz do dokumentów, z których wynika, że zmarły był współpracownikiem organów bezpieczeństwa państwa.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto wstrzymał się od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o wyniki.

Obecnych 88 senatorów, 30 głosowało za, 52 - przeciw, 6 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 43)

Poprawka została odrzucona.

Poprawka sześćdziesiąta zmierza do tego, aby umożliwić funkcjonariuszom służb specjalnych szersze wykorzystywanie dokumentów organów bezpieczeństwa państwa. Niezależnie od tego, czy zawierają one dane osobowe osób trzecich, będą mogli oni je wykorzystywać, jeżeli dokumenty te zawierają nie tylko informacje o przestępstwie szpiegostwa, przestępstwie o charakterze terrorystycznym lub przestępstwie godzącym w porządek konstytucyjny, ale także informacje o przestępstwie korupcji i przestępstwie godzącym w podstawy ekonomiczne państwa.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto się wstrzymał od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o wyniki.

Obecnych 88 senatorów, 85 głosowało za, 3 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 44)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka sześćdziesiąta pierwsza zostanie odpowiednio zmodyfikowana w przypadku nieprzyjęcia poprawki siedemdziesiątej drugiej. Poprawka sześćdziesiąta pierwsza zmierza do tego, aby możliwe było korzystanie ze zbioru zastrzeżonego przez sąd i prokuratorów dla potrzeb postępowania lustracyjnego oraz ścigania zbrodni nazistowskich, komunistycznych oraz innych przestępstw stanowiących zbrodnię przeciwko pokojowi, ludzkości lub zbrodnię wojenną.

Przycisk obecności.

Kto jest za? Przycisk "za" i podniesienie ręki.

Kto jest przeciw? Przycisk "przeciw" i podniesienie ręki.

Kto się wstrzymał od głosu? Przycisk "wstrzymuję się" i podniesienie ręki.

Proszę o wyniki.

Na 88 obecnych senatorów 88 głosowało za. (Głosowanie nr 45)

Poprawka została przyjęta.

(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Ryszard Legutko)

 

---