Diariusz Senatu RP nr 90

Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment

84. posiedzenie Senatu

W dniach 29 czerwca i 1 lipca br. odbyło się 84. posiedzenie Senatu. Posiedzeniu przewodniczyli marszałek Longin Pastusiak oraz wicemarszałkowie - Jolanta Danielak, Ryszard Jarzembowski i Kazimierz Kutz. Na sekretarzy posiedzenia wyznaczono senatorów Andrzeja Jaeschkego i Krzysztofa Szydłowskiego; listę mówców prowadził senator A. Jaeschke.

Senat minutą ciszy uczcił pamięć zmarłego 17 czerwca br. Józefa Kuczyńskiego, senatora drugiej, trzeciej i czwartej kadencji, wybranego z byłego województwa elbląskiego, członka między innymi Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Komisji Emigracji i Polaków za Granicą, a także Komisji Obrony Narodowej.

Zatwierdzony przez Izbę porządek posiedzenia obejmował:

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym,

- sprawozdanie Rady Języka Polskiego o stanie ochrony języka polskiego,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej, ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych oraz ustawy o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych*,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego i ustawy - Kodeks karny wykonawczy,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o wyłączeniu bezprawności posiadania bez wymaganego pozwolenia lub rejestracji broni lub amunicji przez osoby walczące o suwerenność i niepodległość Polski,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o organizacji niektórych rynków rolnych, ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego oraz ustawy o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych*,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy w formie wymiany listów o opodatkowaniu dochodów z oszczędności i o jej tymczasowym stosowaniu między Rzecząpospolitą Polską a Jersey,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy w formie wymiany listów o opodatkowaniu dochodów z oszczędności i o jej tymczasowym stosowaniu między Rzecząpospolitą Polską a Wyspą Man,

- informację Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego Rzeczypospolitej Polskiej o działalności Sądu Najwyższego w roku 2004,

- drugie czytanie projektu ustawy o ustanowieniu 16 października Dniem Papieża Jana Pawła II.

__________

* Ustawa zawiera przepisy mające na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej.

Poprawki Senatu do ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym

Ustawa ta została uchwalona przez Sejm na 104. posiedzeniu, 3 czerwca br. Do Senatu została przekazana 8 czerwca i tego samego dnia, zgodnie z regulaminem, marszałek skierował ją do Komisji Nauki, Edukacji i Sportu. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Marian Żenkiewicz. Senator podkreślił, że ustawa ta jest trudna, po pierwsze, ze względu na objętość - jest bardzo obszerna, zawiera dwieście siedemdziesiąt dwa artykuły. Po drugie, ze względu na to, iż była przygotowywana w nietypowy sposób. Opracował ją zespół ekspertów powołany przez prezydenta pod przewodnictwem profesora Woźnickiego. Z projektem tym zderzyły się dwa inne, przygotowane w kręgach związkowych. Ma ona zastąpić ustawę o szkolnictwie wyższym z 12 września 1990 r. oraz ustawę o wyższym szkolnictwie wojskowym z 1965 r., a także ustawę o wyższych szkołach zawodowych z 1997 r.

Omawiając rozpatrywaną ustawę, senator sprawozdawca zaznaczył, że według jej twórców, beneficjentami tej nowej regulacji są przede wszystkim studenci, ponieważ umożliwia ona realizację procesu bolońskiego, wprowadzając trójstopniowy system studiowania. Ustawa pozwala na przynajmniej formalną ocenę jakości dyplomów wydawanych przez polskie uczelnie przez pryzmat różnej klasyfikacji tych uczelni. Pozwala też na łączenie studiów wyższych, studiowanie na tak zwanych makrokierunkach, a także, w wypadku studentów uczelni niepublicznych, umożliwia uzyskanie przez nich wsparcia finansowego.

Beneficjentami mają być również uczelnie, ponieważ precyzyjniej zostaną w nich określone zasady prowadzenia polityki kadrowej. Wzmocniono uprawnienia rektora i senatu jako głównego prawodawcy uczelni, jednocześnie zaś przyjęto, że źródłem prawa na uczelni jest jej statut. Uczelnie, które posiadają co najmniej cztery uprawnienia do doktoryzowania, uchwalają i zatwierdzają statut samodzielnie, dla tych zaś, które nie spełniają przytoczonych wymagań, jest zatwierdzany przez ministra.

W ustawie zapisano, że rady wydziałów czy rady podstawowych jednostek organizacyjnych działają na podstawie wytycznych senatu. Oznacza to wzmocnienie jego roli.

W ustawie podjęto również zdecydowane działania przeciwko patologiom, które dotyczą środowiska akademickiego i studenckiego. Zgodnie z jej zapisami, wszelkie przywłaszczenie własności intelektualnej, popełnianie plagiatów, zarówno przez pracowników uczelni, jak i przez studentów, ma być ścigane w sposób bardzo rygorystyczny. Postępowanie takie wszczyna się z mocy prawa. Istnieje możliwość unieważnienia procesu wydawania dyplomów, a także wykluczenia i pozbawienia prawa nauczania nauczyciela akademickiego, który takiego czynu się dopuści.

Jak stwierdził senator sprawozdawca, beneficjentem tej ustawy jest również cały system szkolnictwa w Polsce. Ujednolicono bowiem wymagania stosowane w stosunku do uczelni, jasno zdefiniowano różne rodzaje uczelni, a także rozszerzono i jednocześnie jasno zdefiniowano dyspozycje, uprawnienia kontrolne ministra.

W ustawie zderzyły się ze sobą interesy różnych instytucji i grup: interesy uczelni publicznych i niepublicznych, interesy uczelni silnych i uczelni słabych, a także interesy pracowników zatrudnionych na różnych stanowiskach.

Za jedno z najistotniejszych nowych rozwiązań senator sprawozdawca uznał wprowadzenie jasnej klasyfikacji uczelni, i to klasyfikacji opartej na wielu kryteriach.

Zasadnicze jest kryterium własnościowe. W związku z tym będziemy teraz mieli do czynienia z uczelniami publicznymi, tworzonymi przez państwowe jednostki prawne bądź jednostki samorządowe, a z drugiej strony z uczelniami niepublicznymi, tworzonymi przez osoby fizyczne bądź jednostki prawne niepubliczne.

Dalsze podziały wyznaczają kryteria merytoryczne. W art. 3 zdefiniowane zostały dokładnie trzy grupy uczelni. Do pierwszej z nich zalicza się uniwersytet, bez żadnego przymiotnika, i uniwersytet techniczny. Ich dotyczy wymaganie posiadania dwunastu uprawnień doktorskich. Do drugiej grupy zalicza się politechniki i uniwersytety przymiotnikowe. W ich wypadku wymagane jest posiadanie sześciu uprawnień doktorskich. Wreszcie do trzeciej grupy zalicza się uczelnie, które mają co najmniej dwa uprawnienia doktorskie, i one nazywane będą akademiami. Z dziewięćdziesięciu dziewięciu uczelni państwowych, czyli obecnie publicznych, największa grupa uczelni trafia do tej drugiej grupy.

Jeszcze innym kryterium merytorycznym jest podział uczelni na uczelnie akademickie i zawodowe. Akademickie to te, które mają jedno uprawnienie do doktoryzowania, zawodowe to te, które takich uprawnień nie mają.

Ważne jest również uregulowanie zakresu uprawnień i obowiązków ministra w stosunku do uczelni. Jednym z takich uprawnień jest możliwość, po uzyskaniu opinii konferencji rektorów polskich, odwołania rektora w wypadku rażącego naruszenia prawa.

W ustawie ograniczono możliwość wieloetatowości pracowników uczelni. Nauczyciele akademiccy mogą podejmować pracę w innej uczelni niż macierzysta pod warunkiem powiadomienia o tym rektora. Jeżeli zechcą podejmować pracę w więcej niż jednej uczelni pozamacierzystej, będą musieli mieć na to zgodę rektora. W wypadku organów uczelni, tj. rektora, prorektorów, dziekanów i prodziekanów, ten wymóg jest jeszcze ostrzejszy: muszą oni uzyskać zgodę, pozytywną opinię organu, który ich powoływał, a więc kolegium elektorów.

Upraszcza się politykę kadrową, że odtąd wszelkie mianowania będą w gestii rektora uczelni.

Unormowana została również sytuacja doktorantów, co było sprawą bardzo istotną, gdyż dotychczas byli oni w sytuacji bardzo niezręcznej ze względu na świadczenia, jakie im przysługiwały, a także ze względu na zaliczanie stażu pracy.

Ustawa wprowadza też istotną zmianę w zakresie procesu habilitacji. Decyzja o nadaniu stopnia doktora habilitowanego będzie podejmowana przez radę wydziału, przed którą toczy się proces habilitacyjny. Centralna komisja będzie powoływać wówczas dwóch recenzentów, a dwóch recenzentów będzie powoływała rada wydziału. Cały proces będzie pod kontrolą rady wydziału i jej decyzja będzie ostateczna. Jeśli centralna komisja uzna, że rada wydziału podejmuje decyzje niezgodne z ustawą bądź niezgodne z wymogami merytorycznymi, będzie mogła takie uprawnienia cofnąć, ale jest to proces skomplikowany i długi.

Ustawa wprowadza obowiązek lustracji rektorów, prorektorów, kierowników podstawowych jednostek organizacyjnych, to znaczy dziekanów, oraz członków Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, członków Państwowej Komisji Akredytacyjnej i członków Centralnej Komisji do spraw Stopni i Tytułu Naukowego.

Senator M. Żenkiewicz podkreślił, że nad problemem habilitacji toczyła się w komisji dosyć ożywiona dyskusja. Komisja poparła to rozwiązanie co do zasady. Natomiast nie zgodziła się w kwestii lustracji. Okazuje się bowiem, że narusza on art. 119 Konstytucji RP z tego względu, że wprowadzony był w trybie niezgodnym z wymogami, jakie obowiązują w stanowieniu prawa. Poza tym przepis ten jest obarczony istotnym błędem merytorycznym, dlatego że nie nakłada obowiązku składania oświadczeń lustracyjnych. Skoro nie nakłada obowiązku składania oświadczeń lustracyjnych, to z punktu widzenia prawa jest przepisem martwym. To legło u podstaw odrzucenia tego zapisu przez Komisję Nauki, Edukacji i Sportu.

Senator sprawozdawca zaznaczył, że oprócz wielu zalet ustawa ma też wady. W opinii senatora, największą wadą tej ustawy jest to, że nie ma obecnie projektów rozporządzeń wykonawczych, a powinno być ich ponad trzydzieści.

Pewnym niedociągnięciem jest także to, iż nie zdołano ujednolicić nadzoru czy przyporządkować uczelni jednemu ministrowi. Pewnego rodzaju kuriozum w naszym szkolnictwie jest na przykład to, że uczelnie artystyczne podlegają ministrowi kultury i sztuki, a wydziały sztuk pięknych, wydziały artystyczne znajdujące się na uniwersytetach podlegają ministrowi edukacji. Tego jednak nie zdołano wyeliminować w trakcie prac nad ustawą.

Również zdecydowanie zbyt krótkie jest vacatio legis. Ustawa, zgodnie z projektem, ma wejść w życie 1 września br. Jeżeli proces legislacyjny potoczy się w miarę sprawnie, będzie najwyżej miesiąc od daty ogłoszenia tej ustawy przez prezydenta do dnia jej wejścia w życie. Jest też jednak wyraźne stanowisko KRASP, a także wielu uczelni, że konieczne jest wprowadzenie tej ustawy 1 września br., nawet ze świadomością, że będzie rodziło to pewne trudności w jej realizacji.

Senator sprawozdawca poinformował, że w trakcie prac nad ustawą komisja rozpatrzyła ponad czterysta różnych poprawek i postanowiła rekomendować Izbie wprowadzenie dwustu sześćdziesięciu dwóch z nich.

Przyjęto ponadto siedem wniosków mniejszości. Przedstawił je Izbie senator Zbigniew Kruszewski.

Dalsze poprawki do ustawy zgłosili senatorowie podczas dyskusji.

Senator Teresa Liszcz przedstawiła wniosek o odrzucenie ustawy w całości.

Wszystkie propozycje rozpatrzyła komisja senacka. Komisja poparła 274 spośród 422 zgłoszonych ogółem poprawek i wniosków.

W pierwszej kolejności poddano pod głosowanie wniosek o odrzucenie ustawy (Senat 38 głosami, przy 17 za i 2 wstrzymujących się, odrzucił ten wniosek), następnie przegłosowano poszczególne poprawki, po czym Izba 40 głosami, przy 8 przeciw i 9 wstrzymujących się, podjęła uchwałę:

Uchwała

Sprawozdanie Rady Języka Polskiego o stanie ochrony języka polskiego

Zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy z 7 października 1999 r. o języku polskim rada nie rzadziej niż co dwa lata przedstawia Sejmowi i Senatowi sprawozdanie o stanie ochrony języka polskiego. Marszałek Senatu, zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 10 regulaminu Izby, skierował otrzymane od przewodniczącego Rady Języka Polskiego sprawozdanie do Komisji Kultury i Środków Przekazu. Komisja Kultury i Środków Przekazu na posiedzeniu 7 czerwca br. zapoznała się z przekazanym przez przewodniczącego Rady Języka Polskiego sprawozdaniem i poinformowała o tym marszałka Senatu.

Komisja pozytywnie oceniła przedłożone sprawozdanie, doceniając szczegółowość opracowania i informacje zawarte w załącznikach, oraz uznała zasadność przedstawionych konkluzji zmierzających do ochrony języka polskiego jako ważnego czynnika tożsamości narodowej.

Na posiedzeniu plenarnym Izby sprawozdanie to przedstawił przewodniczący Rady Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk profesor Andrzej Markowski. Odpowiadał też na pytania senatorów.

Przewodniczący posiedzeniu wicemarszałek Ryszard Jarzembowski stwierdził, że Senat zapoznał się z przedstawionym sprawozdaniem.

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej, ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych oraz ustawy o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych

Sejm uchwalił tę ustawę na 104. posiedzeniu, 3 czerwca br. Do Senatu trafiła ona 7 czerwca. Marszałek skierował ustawę do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych, która ją rozpatrzyła i przygotowała swoje sprawozdanie.

Sprawozdawca komisji senator Władysław Mańkut podkreślił, że przedłożona nowelizacja spowoduje usprawnienie funkcjonowania rynku ubezpieczeniowego w Polsce. Zwiększa ona obowiązki w zakresie informowania ubezpieczonych przez zakłady ubezpieczeń, dostosowuje funkcjonowanie polskiego rynku ubezpieczeń do wymogów dyrektywy Unii Europejskiej, w tym głównie do dwóch dyrektyw, to jest dyrektywy 2002/85/EC i dyrektywy 72/39/EWG.

Nowelizacja eliminuje również błędy i sprzeczności dostrzeżone w dotychczasowych przepisach.

Niezależnie od tych zmian ustawa wprowadza rozwiązania ułatwiające polskim zakładom ubezpieczeniowym i towarzystwom ubezpieczeniowym działalność konkurencyjną wobec zagranicznych firm ubezpieczeniowych.

Znowelizowana ustawa wprowadza też ważne zmiany proklientowskie, lepiej niż to wynikało z dotychczasowych przepisów chroni interes klientów zakładów ubezpieczeń na życie, głównie w zakresie informacji dotyczących na przykład zmian warunków umowy, wysokości świadczeń przysługujących z tytułu umowy ubezpieczenia czy wartości premii. Zmiany te są skuteczne względem ubezpieczonego jedynie w części dla niego korzystnej.

Ustawa wprowadza istotne zmiany w zakresie zgłaszania szkód. Na przykład w odszkodowaniach za szkodę komunikacyjną wprowadza się obowiązek uwzględniania w odszkodowaniach podatku od towarów i usług (VAT).

Senator W. Mańkut wskazał, że cała grupa nowelizowanych przepisów powoduje usprawnienie działalności ubezpieczeniowej. Zmienia się, z trzech do dwóch osób, minimalny skład zarządu krajowego zakładu ubezpieczeń, odstępuje się od wymogu wyższego wykształcenia w stosunku do członków zarządu krajowego i dyrektora głównego oddziału zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub jego zastępcy.

Art. 2 nowelizujący przepisy ustawy z 7 lipca 1994 r. o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych ma na celu zwolnienie korporacji ubezpieczeń kredytów eksportowych z obowiązku zmiany nazwy firmy w związku z wymogami ustawy o działalności ubezpieczeniowej.

Zmiana ustawy o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych powoduje skreślenie przepisu dającego rzecznikowi ubezpieczonych prawo do występowania do Sądu Najwyższego o podjęcie uchwały wyjaśniającej przepisy prawne budzące wątpliwości lub rozbieżności w orzecznictwie. Nie oznacza to utraty tego prawa przez rzecznika ubezpieczonych, a jedynie usunięcie sprzeczności między dotychczasowym przepisem a art. 60 ustawy o Sądzie Najwyższym, zgodnie z którym rzecznik ubezpieczonych w zakresie swojej działalności może wystąpić do Sądu Najwyższego o rozstrzygnięcie rozbieżności w wykładni prawa, jeżeli ujawnią się one w orzecznictwie.

Senator sprawozdawca poinformował, że komisja, rozpatrując omawianą ustawę z ogromną wnikliwością, odniosła się do wszystkich jej przepisów i w wyniku analizy prawnej tekstu postanowiła wnieść o przyjęcie dziewięciu poprawek.

Poprawki do ustawy, w imieniu własnym oraz senatorów Genowefy Ferenc i Jerzego Markowskiego, zgłosił także senator W. Mańkut.

Propozycje zmian w ustawie rozpatrzyła komisja senacka. Komisja poparła 10 poprawek.

Wszystkie poprawki poddano pod głosowanie, po czym Izba 64 głosami, przy 2 wstrzymujących się, powzięła uchwałę:

Uchwała

Senat przyjął bez poprawek ustawę o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego

Ustawa została uchwalona przez Sejm na 104. posiedzeniu, 3 czerwca br. Do Senatu trafiła 7 czerwca. Marszałek skierował ją do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności. Komisja rozpatrzyła ustawę i przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawiła je senator Aleksandra Koszada. Senator przypomniała, że ustawa ta jest projektem sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka.

Jak stwierdziła senator sprawozdawczyni, ustawa ma na celu wzmocnienie ochrony małoletnich pokrzywdzonych lub świadków w związku z potrzebą ich przesłuchania w postępowaniu karnym. Ma to zminimalizować stres wywołany przesłuchaniem i odtwarzaniem przebiegu wydarzeń. Ograniczenie dotyczące przesłuchania i zapewnienie korzystnych warunków do złożenia zeznań będzie miało duże znaczenie w wypadku przesłuchiwania małoletniego pokrzywdzonego również w takich sprawach, jak na przykład znęcanie się fizyczne i psychiczne przez osobę najbliższą.

W zmianie pierwszej dotyczącej art. 147 §2 kodeksu postępowania karnego ustawa przewiduje, że przesłuchiwanie małoletnich pokrzywdzonych i świadków będzie utrwalane za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk, a to po to, aby na rozprawie głównej takie nagranie zostało odtworzone.

W nowelizowanym art. 185a §1 wprowadza się zapis, iż małoletni pokrzywdzony w sprawach o przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności oraz przeciwko rodzinie i opiece może być przesłuchiwany tylko raz. Ustawa ustala, że małoletnim jest osoba, która nie ukończyła piętnastu lat w chwili przesłuchania, a nie, jak było to dotychczas, w chwili, w której dokonany był czyn karalny. Dotychczasowa regulacja oznaczała, że w wypadku dokonania przesłuchania kilka lat po popełnieniu czynu konieczne jest stosowanie art. 185a k.p.k., pomimo że przesłuchanie będzie dotyczyło osoby dorosłej.

Ustawa dodaje nowy art. 185b, który pozwala przesłuchiwać w warunkach określonych w art. 185a również małoletnich świadków, chyba że byli oni osobami współdziałającymi w popełnieniu czynu zabronionego. Przepis dotyczy postępowań toczących się w sprawach o przestępstwa popełnione z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej lub o przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności.

Senator A. Koszada poinformowała, że ustawa nie wzbudziła zastrzeżeń komisji i w jej imieniu wniosła o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Senat w głosowaniu przychylił się do tego stanowiska i 63 głosami, przy 3 wstrzymujących się, podjął uchwalę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego i ustawy - Kodeks karny wykonawczy

Ustawę Sejm uchwalił na swym 104. posiedzeniu, 3 czerwca br. Do Senatu trafiła ona 7 czerwca. Marszałek skierował ją do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności, która ją rozpatrzyła i przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdawca komisji senator Andrzej Jaeschke zaznaczył, że rozpatrywana ustawa dotyczy dwóch sfer: sfery pedofilii i sfery przestępstw seksualnych, a więc gwałtów.

Senator podkreślił, że komisja wskazywała podczas swoich prac, że aby problem ten rozwiązać albo przynajmniej opanować, konieczne byłyby zmiany w wielu innych ustawach. Jeżeli na przykład w ustawie, we fragmencie dotyczącym pedofilii, przyjmuje się zapis dotyczący zakazu kontaktowania się z młodymi ludźmi albo nawet przebywania w okolicy, w której młodzi ludzie się znajdują, to nasuwa się pytanie, czy nie należy rozwiązać kwestii badań związanych z rozpoczynaniem studiów na tych kierunkach, które siłą rzeczy wiążą się z ciągłym kontaktem z dziećmi. Sejm tych zagadnień w ogóle nie rozpatrywał, więc senacka komisja, siłą rzeczy, nie mogła wychodzić poza materię ustawy. Stwierdził jednak, że z tym zjawiskiem trzeba walczyć kompleksowo: z jednej strony trzeba je zwalczać metodami surowej represji karnej, z drugiej zaś strony, jeżeli traktuje się to zjawisko w kategoriach jednostki chorobowej, to trzeba zastanowić się nie tylko nad przymusowym leczeniem tych ludzi po odbyciu kary pozbawienia wolności, o czym jest mowa w ustawie, ale również nad stworzeniem warunków leczenia ich, zanim jeszcze nastąpią skutki, które kodeks karny wiąże z pozbawieniem wolności.

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Ustawodawstwa i Praworządności postanowiła zaproponować Izbie wprowadzenie 15 poprawek do ustawy. Miały one na celu, po pierwsze, doprecyzowanie niektórych zagadnień; po drugie, dokonanie w odniesieniu do niektórych zagadnień pewnej korelacji zagrożeń ustawowych związanych z innymi przestępstwami.

Mniejszość komisji zaproponowała jedną poprawkę. Wniosek mniejszości przedstawiła senator Teresa Liszcz.

Propozycje zmian w ustawie rozpatrzyła komisja senacka. Komisja podtrzymała swoje poprawki i nie poparła wniosku mniejszości.

Mniejszość komisji podtrzymała swój wniosek.

Wszystkie poprawki poddano pod głosowanie, a następnie Izba 64 głosami, przy 5 wstrzymujących się, podjęła uchwałę:

Uchwała

Senat wprowadził poprawki do ustawy o wyłączeniu bezprawności posiadania bez wymaganego pozwolenia lub rejestracji broni lub amunicji przez osoby walczące o suwerenność i niepodległość Polski

Sejm uchwalił ustawę na 104. posiedzeniu, 3 czerwca br. 7 czerwca trafiła ona do Senatu. Ustawę rozpatrzyły dwie komisje, do których skierował ją marszałek: Komisja Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego.

Sprawozdanie Komisji Ustawodawstwa i Praworządności przedstawiła senator Teresa Liszcz. Senator zaznaczyła, że komisja dosyć żywo dyskutowała na temat ustawy, na temat jej idei, i doszła do wniosku, że uchwalona przez Sejm ustawa w istocie nie pozwoli osiągnąć celu, który posłowie zakładali. Chodziło o to, żeby kombatantom, weteranom walk o niepodległość, uczestnikom powstania warszawskiego pozostawić posiadaną z tego okresu broń, którą traktują jako cenną pamiątkę. Przeważnie nie nadaje się ona do użycia. Niemniej jest to broń, która jest posiadana przez te osoby bez wymaganego prawem pozwolenia.

Metoda regulacji wybrana przez Sejm jest taka, że osoby, których to dotyczy, w ustalonym terminie, w ciągu dwudziestu czterech miesięcy od wejścia w życie ustawy, powinny albo zalegalizować posiadanie tej broni, uzyskując na ogólnych zasadach właściwie zezwolenie na jej dalsze posiadanie, albo wyzbyć się jej na rzecz osoby, która takie pozwolenie ma.

Jak stwierdziła senator, zdaniem komisji, większość tych osób nie będzie w stanie wykazać, że spełnia warunki chociażby zdrowotne, wymagane do legalnego posiadania broni. Nie będzie też sprawą prostą zbycie jej na rzecz osoby, która takie zezwolenia ma. Tak naprawdę dopiero po wejściu w życie tej ustawy zaczną się kłopoty, bo do tej pory problem był jak gdyby nieuregulowany. Teoretycznie obowiązywała tych kombatantów ustawa o broni i amunicji, ale praktycznie nikt ich, przeważnie starszych, leciwych osób, nie pytał, nie interesował się, czy tę broń posiadają czy nie. Jeżeli taka ustawa zostanie uchwalona, to problem zostanie postawiony na wokandzie i te osoby - jeżeli nie wywiążą się z obowiązków nałożonych przez tę ustawę - będą mogły być pociągnięte do odpowiedzialności.

Niemniej członkowie komisji nie mieli pomysłu, co z tym zrobić, gdyż, żeby sprawę rozwiązać inaczej, należałoby zaprojektować całkiem nową ustawę. Być może nawet byłoby to dopuszczalne, regulacja jest bowiem nowa, a więc można by sobie wyobrazić jako poprawkę alternatywną wersję ustawy. Jednak w tak krótkim czasie, jaki Senat miał do dyspozycji, komisja nie była w stanie tego przygotować.

W rezultacie komisja ograniczyła się do redakcyjnego poprawienia ustawy i przyjęła trzy poprawki o charakterze redakcyjnym. Jak stwierdziła senator sprawozdawczyni, poprawią one ustawę, ale tylko od strony legislacyjnej.

Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego przedstawił senator Grzegorz Niski. Senator zaakcentował, że choć ustawa jest krótka, to prace nad nią trwały wiele miesięcy. Punktem wyjścia tych prac był projekt poselski złożony z okazji sześćdziesiątej rocznicy wybuchu powstania warszawskiego.

Zgodnie z ustawą z 21 maja 1999 r. o broni i amunicji posiadanie broni palnej, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych w tej ustawie wypadków, wymaga pozwolenia, a posiadanie broni palnej lub amunicji bez wymaganego pozwolenia stanowi przestępstwo określone w art. 263 §2 kodeksu karnego.

Dotychczas nie stworzono warunków prawnych, które pozwoliłyby tym osobom, które weszły w posiadanie broni lub amunicji w związku ze swoim udziałem w walce o suwerenność i niepodległość Polski, jeżeli udział ten jest dzisiaj działaniem kombatanckim - w sposób godny i honorowy formalnie zalegalizować przechowywanie przez nich broni lub amunicji.

Senator sprawozdawca zaznaczył, że istota rozpatrywanej ustawy jest zawarta w preambule, w której mówi się o uznaniu szczególnych zasług dla Polski wszystkich obywateli polskich, którzy nie szczędząc zdrowia i życia, a także z narażaniem się na utratę wolności i na wszelkie represje wobec siebie i najbliższych, walczyli o suwerenność i niepodległość ojczyzny. Właśnie do nich jest skierowana ta ustawa, która oddając im cześć i szacunek, pozwala jednocześnie wyjść z honorem z patowej do tej pory sytuacji. Zasadę tę rozciągnięto również na osoby bliskie wobec kombatantów, ale tylko w razie śmierci kombatanta.

Senator G. Niski podkreślił, że z moralnego punktu widzenia fakt posiadania broni przez te osoby, aczkolwiek de iure stanowi przestępstwo, nie powinien być karany z uwagi na prawdopodobne użycie tej broni w trakcie walk o suwerenność i niepodległość ojczyzny i zasługi tych osób w budowaniu niepodległej ojczyzny. Ustawa wyklucza też, stanowiące podstawę kryminalizacji nielegalnego posiadania broni, jakiekolwiek złe intencje tych osób. Jej wejście w życie nie spowoduje dodatkowych skutków finansowych dla budżetu państwa, nie będzie miało wpływu na konkurencyjność zewnętrzną i wewnętrzną gospodarki, na rynek pracy, a także na rozwój regionalny. Ustawa jest zgodna z prawem unijnym.

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego postanowiła rekomendować Izbie trzy poprawki, jednobrzmiące z poprawkami Komisji Ustawodawstwa i Praworządności. Były to poprawki doprecyzowujące, wprowadzające jednolitość interpretacji.

Wnosząc o przyjęcie przez Izbę ustawy wraz z zaproponowanymi poprawkami, senator G. Niski wyraził równocześnie przekonanie, że w ten sposób Senat przyczyni się do oddania szacunku obywatelom polskim walczącym o suwerenność i niepodległość Polski, którzy byli i są przywiązani do posiadanej broni, a w jej posiadanie weszli w czasie walk o suwerenność i niepodległość Polski. W wielu wypadkach ta broń stanowi też pamiątkę rodzinną. Tak więc ustawa, oddając cześć i szacunek pewnej grupie kombatantów, jednocześnie stworzy im możliwość honorowego wyjścia z dotychczas patowej sytuacji.

Zaproponowane przez komisje poprawki poddano pod głosowanie, a następnie Izba 67 głosami, przy 1 wstrzymującym się, podjęła uchwałę:

Uchwała

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o organizacji niektórych rynków rolnych, ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego oraz ustawy o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych

Ustawa, uchwalona na 104. posiedzeniu Sejmu, 3 czerwca br., 7 czerwca została przekazana do Senatu. Marszałek skierował ją do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Komisja rozpatrzyła ustawę i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdawca komisji senator Janusz Lorenz zaznaczył, że uchwalona przez Sejm 3 czerwca ustawa zmienia regulacje prawne w sferze funkcjonowania niektórych rynków rolnych w związku ze zmianami przepisów unijnych oraz doprecyzowuje i uściśla przepisy dotyczące rynków: suszu paszowego, owoców, warzyw, chmielu i tytoniu, oraz rynków zbóż, lnu i konopi.

W zakresie ustawy z 20 grudnia 2002 r. o organizacji niektórych rynków rolnych nowelizuje ona i aktualizuje wykaz rozporządzeń unijnych związanych przedmiotowo z ustawą, przenosi administrowanie mechanizmem dopłat z poziomu oddziałów terenowych Agencji Rynku Rolnego na poziom centrali, doprecyzowuje zadania powierzone prezesowi tej agencji, usuwa z ustawy regulacje dotyczące obowiązku dołączenia do wniosku o wpis do rejestru uznanych pierwszych przetwórców słomy lnianej lub konopnej na włókno zaświadczenia dotyczącego przestrzegania przepisów przeciwpożarowych, sanitarnych i w zakresie ochrony środowiska.

W odniesieniu do ustawy z 19 grudnia 2003 r. o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu oraz rynku suszu paszowego nowelizacja przede wszystkim dostosowuje rynek suszu paszowego do unijnych zmian w tym zakresie, wprowadzonych rozporządzeniem Rady nr 1786/203. W związku z tym wprowadza definicję pojęć "zatwierdzenie przedsiębiorstwa przetwórczego" oraz "nabywcy pasz do suszenia", przenosząc jednocześnie administrowanie systemem pomocy finansowej w produkcji suszu paszowego z poziomu oddziału terenowego Agencji Rynku Rolnego na poziom centrali agencji. Zwalnia z wymogu dołączenia do wniosku o zatwierdzenie przedsiębiorstwa przetwórczego oraz do wniosku o zatwierdzenie nabywcy pasz do suszenia zaświadczenia dotyczącego przestrzegania przepisów przeciwpożarowych, sanitarnych i w zakresie ochrony środowiska. Upoważnia prezesa Agencji Rynku Rolnego oraz prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa do kontroli nabywców pasz do suszenia oraz podmiotów dostarczających te pasze.

Nowelizacja wdraża do polskiego systemu prawnego regulacje dotyczące przyjmowania określonych w przepisach unijnych deklaracji i informacji, na przykład co do zużycia energii do produkcji pasz.

Ponadto zmienia ona podstawę przyznania grupom producentów pomocy finansowej. Pomoc ta będzie przyznawana odpowiednio do wartości inwestycji, a nie od wartości kredytu przyznanego na te inwestycje, co umożliwi zwiększenie pomocy.

Nakłada ona na wojewodę obowiązek poinformowania głównego inspektora jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych o wydanej decyzji wstępnego uznania grupy producentów lub organizacji owoców i warzyw.

Doprecyzowuje szereg przepisów w zakresie między innymi przepisów karnych, kosztów, jakie mogą być objęte wsparciem z budżetu, zakresu przekazywanych informacji, procedur kontrolnych czy też podziału kompetencji w zakresie wydawania przepisów określających szczegółowe warunki przyznawania pomocy.

W zakresie ustawy z 11 marca 2004 r. o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych nowelizacja dodaje przepis wyłączający możliwość zajęcia należności lub wierzytelności z tytułu płatności realizowanych przez agencję ze środków Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej oraz środków krajowych.

Senator J. Lorenz poinformował, że komisja rolnictwa jednogłośnie postanowiła zaproponować, aby Izba przyjęła rozpatrywaną ustawę bez poprawek.

W głosowaniu Senat przychylił się do stanowiska komisji i 68 głosami, przy 1 wstrzymującym się, podjął uchwałę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Stanowisko Senatu w sprawie rozpatrywanych łącznie pięciu ustaw o ratyfikacji umów w formie wymiany listów o opodatkowaniu dochodów z oszczędności i o ich tymczasowym stosowaniu

Na wniosek senatora Zbigniewa Kulaka ósmy, dziewiąty dziesiąty, jedenasty i dwunasty punkt porządku posiedzenia rozpatrywano łącznie. Punkty te obejmowały:

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy w formie wymiany listów o opodatkowaniu dochodów z oszczędności i o jej tymczasowym stosowaniu między Rzecząpospolitą Polską a Jersey,

Ustawy te Sejm uchwalił na 104. posiedzeniu, 3 czerwca br.; 7 czerwca ustawy trafiły do Senatu. Z polecania marszałka zajęły się nimi Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych oraz Komisja Spraw Zagranicznych, które rozpatrzyły ustawy i przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Senator Genowefa Ferenc przedstawiła sprawozdanie Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych.

Senator poinformowała, że komisja rozpatrywała wymienione ustawy na posiedzeniu 14 czerwca i nie wniosła uwag do uchwalonych przez Sejm ustaw.

Senator zaznaczyła też, że umowy, których dotyczą omawiane ustawy ratyfikacyjne, zostały zapowiedziane w ustawie z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i stanowią realizację postanowień dyrektywy Rady Unii Europejskiej 2003/48/WE w sprawie opodatkowania dochodów z oszczędności w formie płatności odsetkowych.

Celem umów jest opodatkowanie dochodów z oszczędności osób fizycznych mających rachunki na jednym z terytoriów określanych jako tak zwany raj podatkowy. Umowy zapewniają automatyczną wymianę informacji między właściwymi organami podatkowymi stron umowy, określają zasady opodatkowania oraz zawierają reguły ustalania tożsamości i miejsca zamieszkania podatnika.

Ponieważ umowy spełniają przesłanki, o których mowa w art. 89 ust. 1 pkt 5 konstytucji, wymagają ratyfikacji w formie ustawy.

Z upoważnienia komisji senator G. Ferenc wniosła o wyrażenie przez Izbę zgody na przyjęcie tych ustaw bez poprawek, a tym samym ratyfikację przez prezydenta RP tych umów.

Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych przedstawił senator Zygmunt Cybulski. Senator poinformował, że po przeanalizowaniu ustaw, 16 czerwca, komisja doszła do wniosku, że zasadne jest przyjęcie ustaw, które przedłożył Sejm, bez poprawek. Taki też wniosek, w imieniu komisji, złożył senator sprawozdawca.

Jednobrzmiące wnioski obu komisji senackich poddano pod głosowania. W ich wyniku Senat przyjął bez poprawek:

- ustawę o ratyfikacji Umowy w formie wymiany listów o opodatkowaniu dochodów z oszczędności i o jej tymczasowym stosowaniu między Rzecząpospolitą Polską a Jersey - jednomyślnie, 68 głosami;

- ustawę o ratyfikacji Umowy w formie wymiany listów o opodatkowaniu dochodów z oszczędności i o jej tymczasowym stosowaniu między Rzecząpospolitą Polską a Wyspą Man - 67 głosami, przy 1 wstrzymującym się;

- ustawę o ratyfikacji Umowy w formie wymiany listów o opodatkowaniu dochodów z oszczędności i o jej tymczasowym stosowaniu między Rzecząpospolitą Polską a Guernsey - jednomyślnie, 68 głosami;

- ustawę o ratyfikacji Umowy w formie wymiany listów o opodatkowaniu dochodów z oszczędności i o jej tymczasowym stosowaniu między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w odniesieniu do Aruby - jednomyślnie, 67 głosami;

Informacja Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego Rzeczypospolitej Polskiej o działalności Sądu Najwyższego w roku 2004

Zgodnie z art. 4 ustawy z 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym pierwszy prezes Sądu Najwyższego składa corocznie Senatowi informację o działalności Sądu Najwyższego oraz o wynikających z niej istotnych problemach. Nad informacją tą nie przeprowadza się głosowania.

Marszałek Senatu otrzymał od pierwszego prezesa Sądu Najwyższego informację i zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 10 Regulaminu Senatu skierował ją do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności. Komisja na swym posiedzeniu 12 maja br. zapoznała się z przekazaną przez pierwszego prezesa Sądu Najwyższego informacją i poinformowała o tym marszałka Senatu.

Na posiedzeniu plenarnym Izby informację przedstawił pierwszy prezes Sądu Najwyższego Lech Gardocki. Prezes odpowiadał także na pytania senatorów.

Przewodniczący posiedzeniu wicemarszałek Kazimierz Kutz stwierdził, że Senat zapoznał się z przedstawioną informacją.

Drugie i trzecie czytanie projektu ustawy o ustanowieniu 16 października Dniem Papieża Jana Pawła II

Projekt ten został wniesiony przez grupę senatorów. Marszałek skierował go do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności. Pierwsze czytanie zostało przeprowadzone na posiedzeniach komisji 12 maja i 19 czerwca br. Komisja po rozpatrzeniu projektu ustawy przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Zbigniew Romaszewski. Senator sprawozdawca poinformował, że 15 kwietnia br. wpłynął wniosek podpisany przez senatorów Andrzeja Anulewicza, Adama Bielę, Henryka Dzidę, Sławomira Izdebskiego, Zdzisławę Janowską, Kazimierza Jaworskiego, Dorotę Kempkę, Irenę Kurzępę, Jerzego Pieniążka i Ewę Serocką o ustanowieniu dnia 16 października Dniem Papieża Jana Pawła II.

Senator Z. Romaszewski w swym wystąpieniu powiedział m.in.: "Chciałbym tylko zwrócić uwagę na coś, co jest nowe, co się w tym czasie wydarzyło, a co miało dwa aspekty: jeden, tragiczny dla naszego kraju, chodzi o śmierć Jana Pawła II, i drugi, optymistyczny - to jest ta ogromna mobilizacja polskiego społeczeństwa, które w obchodach żałobnych dało jednoznaczny wyraz swojemu przywiązaniu i woli czczenia pamięci Jana Pawła II. Sądzę, że ta spontaniczna inicjatywa, która przyświecała wszystkim obchodom żałobnym po śmierci Jana Pawła II, powinna być przez Wysoką Izbę wzięta pod uwagę jako wyraz woli polskiego społeczeństwa".

Podczas dyskusji nad projektem ustawy senator Maria Szyszkowska zgłosiła wniosek o jego odrzucenie.

Ponieważ w trakcie dyskusji został zgłoszony wniosek przeciwny do wniosku przedstawionego przez komisję, Senat skierował projekt do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności.

Komisja rozpatrzyła wniosek o odrzucenie projektu ustawy, złożony podczas drugiego czytania, i jednomyślnie go odrzuciła. Dodatkowe sprawozdanie komisji w tej sprawie przedstawił Izbie senator Z. Romaszewski.

Zgodnie z art. 82 ust. 6 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejności przeprowadzono głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie projektu ustawy (Senat 47 głosami, przy 2 za i 4 wstrzymujących się, odrzucił ten wniosek).

Wobec odrzucenia wniosku o odrzucenie projektu ustawy przeprowadzono głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie projektu ustawy. W wyniku tego głosowania Izba 48 głosami, przy 2 przeciw i 3 wstrzymujących się, powzięła uchwałę:

Uchwała

Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment