Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment

W dniach 3, 4 i 10 grudnia 2003 r. odbyło się 50. posiedzenie Senatu. Posiedzeniu przewodniczyli marszałek Longin Pastusiak oraz wicemarszałkowie - Jolanta Danielak, Ryszard Jarzembowski i Kazimierz Kutz. Na sekretarzy posiedzenia wyznaczono senatorów Zbigniewa Gołąbka i Sławomira Izdebskiego; listę mówców prowadził senator S. Izdebski.

Zatwierdzony przez Izbę porządek obrad obejmował:

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks morski, ustawy o pracy na morskich statkach handlowych oraz ustawy o bezpieczeństwie morskim,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o Funduszu Rozwoju Inwestycji Komunalnych,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ogólnym bezpieczeństwie produktów*,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych*,

* Ustawa zawiera przepisy dostosowujące polskie prawodawstwo do prawa Unii Europejskiej.

Ustawę uchwalił Sejm na swoim 61. posiedzeniu, 12 listopada 2003 r. Do Senatu została przekazana 14 listopada. Następnego dnia marszałek skierował ją do Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury.

Sprawozdawca komisji senator Krzysztof Szydłowski zaznaczył na wstępie, że do ostatecznego uregulowania problemu tak zwanego mienia zabużańskiego przyczyniło się orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z 19 grudnia ub.r. Wydane zostało po rozpatrzeniu wystąpienia rzecznika praw obywatelskich i stwierdzeniu niezgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej kilku przepisów: po pierwsze, art. 212 ust. 1 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami w części, w jakiej wyłącza on realizację uprawnień zabużan w zakresie zaliczania wartości mienia pozostawionego poza granicami kraju, w związku z wojną rozpoczętą w 1939 r., na poczet ceny sprzedaży nieruchomości rolnych Skarbu Państwa; po drugie, art. 213 przywołanej ustawy w zakresie, w jakim wyłącza stosowanie art. 212 tej ustawy do nieruchomości wchodzących w skład zasobu własności rolnej Skarbu Państwa; po trzecie, art. 17 ustawy z 29 grudnia 1993 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz zmianie niektórych ustaw; po czwarte, art. 31 ustawy z 30 maja 1996 r. o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia Skarbu Państwa oraz Agencji Mienia Wojskowego.

Wyrok trybunału zaczął obowiązywać z dniem jego publikacji, tj. 8 stycznia br. Z analizy rządowej tego wyroku wynika, że powoduje on znaczne skutki dla budżetu państwa, umożliwia bowiem przeznaczenie wszelkich zasobów nieruchomości Skarbu Państwa na realizację uprawnień zabużańskich, w ramach których sprzedaż nieruchomości z tych zasobów następuje nie za gotówkę, ale za okazaniem decyzji potwierdzającej uprawnienia.

Senator zaznaczył też, że analiza uzasadnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego wskazuje, iż trybunał uznał za niezgodne z konstytucją ograniczenia co do rodzajów nieruchomości Skarbu Państwa przeznaczanych do realizacji uprawnień zabużańskich. Nie stwierdził natomiast, że uprawnienia te mają być w pełni ekwiwalentne. Obowiązujące przepisy prawne nie przewidują pełnej ekwiwalentności i nie zostały one przez Trybunał Konstytucyjny zakwestionowane.

Omawiając ustawę, senator K. Szydłowski wskazał, że trzeba wziąć pod uwagę trzy aspekty: pierwszy to historyczne uwarunkowania losów naszego narodu, drugi to skomplikowany aspekt prawny tej ustawy, trzeci to konsekwencje ekonomiczne.

Punktem wyjścia i podstawą do dochodzenia odszkodowania są tak zwane umowy republikańskie, które podpisał PKWN w 1944 r. z rządami republik: białoruskiej, ukraińskiej i litewskiej, wchodzących w skład Związku Radzieckiego, a także umowa międzynarodowa z 1945 r., zawarta z byłym Związkiem Radzieckim. Zobowiązywały one władze polskie do zwrotu wartości całego mienia nieruchomego i ruchomego pozostawionego na terenach, które nie weszły w skład powojennego państwa polskiego. Zarówno układy republikańskie, jak i inne umowy dotyczące ewakuacji, przesiedlenia i repatriacji nie zawierały granicznych terminów realizacji uprawnień z nich wynikających ani wysokości zwrotu wartości pozostawionego mienia.

Regulacje zawarte w układach republikańskich były potwierdzone regulacjami ustawowymi, możliwość zaspokojenia roszczeń z tego tytułu była jednak ograniczona znikomą ilością mienia, tj. nieruchomości pozostawionych przez władze do dyspozycji uprawnionych kresowian. Możliwości te drastycznie skurczyły się również po przeprowadzeniu komunalizacji i prywatyzacji w znacznej części majątku Skarbu Państwa. Nadto zabużanie nie mogli nabywać żadnych nieruchomości Skarbu Państwa, zarówno rolnych, jak i budowlanych, będących w dyspozycji Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, Agencji Mienia Wojskowego oraz nieruchomości leśnych będących w dyspozycji Lasów Państwowych.

Jak stwierdził senator, najważniejsze elementy w tej ustawie to: po pierwsze, maksymalna wysokość ekwiwalentu określona na 15% wartości pozostawionego majątku, ale nie więcej niż 50 tysięcy zł (reguluje to art. 3 ust. 2); po drugie, całkowite wyłączenie osób, które otrzymały jakąkolwiek rekompensatę, zwłaszcza na podstawie przepisów o gospodarce nieruchomościami, o reformie rolnej, o ustroju rolnym i osadnictwie (o tym mówi art. 2 ust. 4); po trzecie, konieczność uzyskania decyzji wojewody, potwierdzającej prawo do zaliczenia pozostawionego majątku (reguluje to art. 5 ust. 1). Ponadto ustawa określa zasady potwierdzenia prawa do zaliczenia wartości (w art. 5 ust. 2). Ustawa określa też ostateczny termin złożenia wniosku o wydanie decyzji potwierdzającej te prawa na 31 grudnia 2005 r. (mówi o tym art. 4 ust. 1). Wreszcie ustawa reguluje sposób realizacji uprawnienia, to jest zaliczenie wartości majątku pozostawionego na poczet ceny kupna albo zapłaty za wieczyste użytkowanie nieruchomości Skarbu Państwa. Ustawa reguluje także ograniczenia - art. 3 ust. 2 i art. 13 ust. 3, na mocy których zalicza się 15% wartości nieruchomości i nie więcej niż 50 tysięcy zł.

Istotne zmiany stanowią też przepisy art. 4 i 5, w wypadku których potwierdzenie prawa do zaliczenia wartości nieruchomości uzyskuje się przede wszystkim na podstawie dowodów w postaci dokumentów. Zeznania świadków, które często były do tej pory główną podstawą ustalenia wymienionych praw i które w rzeczywistości rodziły najwięcej wątpliwości, ustawa dopuszcza, ale na określonych warunkach.

Prawo do zaliczenia ma być niezbywalne z wyjątkiem spadkobrania. Prawo to będzie więc przysługiwało konkretnemu obywatelowi Polski, jego spadkobiercom i nie wolno go przenosić na rzecz osób trzecich. Upoważnienie, które otrzyma zabużanin lub jego spadkobierca, będzie pozwalało nabyć ziemię Skarbu Państwa.

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Skarbu Państwa i Infrastruktury na posiedzeniu, które odbyło się 19  listopada, postanowiła wnieść o wprowadzenie do tekstu ustawy pięciu poprawek o charakterze redakcyjnym.

Wszystkie propozycje rozpatrzyła komisja senacka. Komisja poparła 5 z 14 zgłoszonych ogółem poprawek i wniosków.

Uchwała

Ustawa została uchwalona przez Sejm 13 listopada 2003 r. Następnego dnia trafiła do Senatu, a 15 listopada, zgodnie z  regulaminem, marszałek skierował ją do dwóch komisji: Skarbu Państwa i Infrastruktury oraz Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. Obie komisje przygotowały swoje sprawozdania.

Sprawozdawczyni Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury senator Czesława Christowa wskazała, że rozpatrywana ustawa w części dotyczącej zmiany ustawy - Kodeks morski dostosowuje przepisy nowelizowanej ustawy do rozporządzenia Rady EWG z  7 grudnia 1992 r., dotyczącego zasady swobodnego świadczenia usług w transporcie morskim w obrębie państw członkowskich. Nowy zapis art. 9 kodeksu morskiego wprowadza również możliwość wydawania przez organ administracji morskiej zezwolenia na wykonywanie stałych przewozów pomiędzy portami polskimi przez statek pod banderą państwa innego niż kraj członkowski Unii Europejskiej. Przepis ten wszedłby w życie z dniem przystąpienia Polski do Unii Europejskiej.

W części dotyczącej zmiany kodeksu morskiego ustawa porządkuje także dotychczasowe uregulowania. Nowo dodany §2a stanowi, że nazwy statków morskich używanych wyłącznie do celów sportowych lub rekreacyjnych o długości kadłuba do 24 m zatwierdza Polski Związek Żeglarski, który zostaje upoważniony do prowadzenia polskiego rejestru jachtów. Sposób i tryb prowadzenia polskiego rejestru jachtów, wzór dokumentu rejestracyjnego i wysokość opłat rejestrowych zostaną określone, w drodze rozporządzenia, przez ministra właściwego do spraw gospodarki morskiej.

W części dotyczącej bezpieczeństwa morskiego nowelizacja, poprzez nowy zapis art. 7 ust. 4, upoważnia ministra właściwego do spraw gospodarki morskiej do powierzenia Polskiemu Związkowi Żeglarskiemu niektórych zadań organu inspekcyjnego w stosunku do statków sportowych o długości kadłuba do 24 m. Opłaty za czynności inspekcyjne, przeprowadzone przez Polski Związek Żeglarski, będą stanowiły dochód tego związku, a nie budżetu państwa.

Nowelizacja w części dotyczącej ustawy o pracy na morskich statkach handlowych określa minimalny czas wypoczynku marynarzy na morskich statkach handlowych o polskiej przynależności; jest to siedemdziesiąt siedem godzin w tygodniu oraz dziesięć godzin na dobę. Wprowadzenie tego zapisu jest spowodowane zmianą dyrektywy Rady Wspólnoty Europejskiej z 21 czerwca 1999 r., dotyczącej układu w sprawie organizacji czasu pracy marynarzy, przyjętego przez Stowarzyszenie Armatorów Wspólnoty Europejskiej i Federacji Związków Zawodowych Pracowników Transportu w Unii Europejskiej.

Senator Cz. Christowa poinformowała, że ustawa o zmianie ustawy - Kodeks morski, ustawy o pracy na morskich statkach handlowych oraz ustawy o bezpieczeństwie morskim była przedmiotem konsultacji z urzędami morskimi, izbami morskimi, związkami zawodowymi marynarzy i rybaków oraz Krajową Izbą Gospodarki Morskiej. Stwierdziła też, że ustawa ta jest zgodna z prawem Unii Europejskiej i nie rodzi skutków finansowych dla budżetu państwa.

Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej przedstawiła senator Genowefa Grabowska. Jak stwierdziła, komisja potraktowała tę ustawę jako dostosowawczą. Pewne zastrzeżenia budził - i stał się powodem długiej dyskusji członków komisji - nowelizowany art. 1 ustawy, obejmujący zmiany w art. 12. Chodzi o rejestr statków. Do tej pory było to uregulowane jednolicie w art. 12 kodeksu morskiego. Za rejestr odpowiadał właściwy organ państwowy, czyli dyrektor urzędu morskiego właściwy dla portu macierzystego statku, i to on podejmował tę decyzję w drodze administracyjnej, stosując kodeks postępowania administracyjnego. W zmianie ustawy zaś została wprowadzona nowa zasada, by mniejsze jednostki, jednostki rekreacyjne, jednostki sportowe o określonej długości kadłuba były rejestrowane przez inny organ, a mianowicie związek sportowy. Nie określono jednak trybu ewentualnej drogi odwoławczej od decyzji, która mogłaby być niekorzystna dla właściciela jednostki sportowej lub rekreacyjnej. W związku z tym członkowie komisji postanowili przyjąć inną koncepcję, zgodnie z którą wszystkie statki byłyby rejestrowane w ten sam sposób. Wszystkie statki, bez względu na ich wielkość i na przeznaczenie - czy to do celów rekreacji, czy sportowych - byłyby rejestrowane, jak do tej pory, przez dyrektora urzędu morskiego właściwego dla portu macierzystego statku w trybie administracyjnym. Jak stwierdziła senator sprawozdawca, trudno jednoznacznie orzec, czy będzie to rozwiązanie lepsze czy gorsze. Na pewno jednak klarowne z prawnego punktu widzenia, bo w wypadku niezadowalającej decyzji dyrektora urzędu morskiego jest jasno określona droga odwoławcza. Przyjęcie takiego rozwiązania uniemożliwi jednak związkom sportowym pobieranie opłat, które miałyby zasilać ich budżet.

Uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 61. posiedzeniu, 14 listopada br., i tego samego dnia przekazana do Senatu. Marszałek 17 listopada, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności oraz do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdawczyni Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych senator Genowefa Ferenc przypomniała, że ustawa - Kodeks spółek handlowych weszła w życie 1 stycznia 2001 r. Dostosowano wówczas jej przepisy do unormowań prawa wspólnotowego. Zmiany wprowadzone obecnie do ustawy - Kodeks spółek handlowych, mimo że jest ich wiele, nie zawierają w swej treści modyfikacji podstawowych założeń zmienianej ustawy. Nie wprowadza się też odmiennych koncepcji co do pojmowania istoty spółek handlowych.

Senator sprawozdawca zaznaczyła, że wprowadzenie proponowanych zmian w kodeksie spółek handlowych oraz w innych ustawach uznano za konieczne dla właściwego stosowania przepisów o spółkach handlowych w praktyce. Zmiany te mają na celu głównie: dostosowanie przepisów do dyrektyw Unii Europejskiej dotyczących prawa spółek; uwzględnienie zmian dokonywanych w przepisach ustawy o rachunkowości w związku z implementacją Międzynarodowych Standardów Rachunkowości; usunięcie kolizji przepisów kodeksu z innymi ustawami; wprowadzenie niewielkich zmian merytorycznych, służących usprawnieniu funkcjonowania istniejących w kodeksie instytucji, oraz uwzględnienie zgłaszanych przez przedstawicieli życia gospodarczego postulatów wynikających z dwuletniego okresu obowiązywania kodeksu; wprowadzenie w ustawie o rachunkowości zmian mających na celu ułatwienia dla przedsiębiorców.

Senator G. Ferenc zaznaczyła, że omawiana ustawa była przedłożeniem rządowym, w którym uwzględniono również inicjatywy polskich przedsiębiorców. Proponowane zmiany zmierzają do usunięcia trudności w obrocie cywilnym oraz gospodarczym. W zakresie dostosowania do prawa unijnego wynikają one z interpretacji dyrektyw. Zmiany te uwzględniają również oczekiwania tak zwanych spółek pracowniczych, których część nie była w stanie sprostać terminowi i zakresowi wymagań dostosowawczych, dotyczących ich kapitału i wysokości udziałów, w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością. Ponadto bardzo duże trudności rozrachunkowe wywoływała minimalna wysokość akcji, ustalona na 1 zł.

Senator poinformowała, że dyskusja podczas posiedzenia komisji dotyczyła zakresu wprowadzanych zmian dotyczących spółek pracowniczych i zmian wprowadzanych do ustawy o rachunkowości. Po wyjaśnieniu wszystkich zgłoszonych wątpliwości komisja jednogłośnie postanowiła zaproponować wprowadzenie czterech poprawek do ustawy.

Druga istotna zmiana to podniesienie granic w wypadku warunkowego podwyższania kapitału zakładowego. Dotychczas możliwe było przekroczenie 3/4 kapitału, a po nowelizacji będzie można osiągnąć dwukrotność wysokości takiego kapitału.

Kolejna istotna zmiana dotyczyła art. 230 kodeksu. Artykuł ten wprawdzie utrzymano w mocy, ale z  wyraźnym ograniczeniem, że wywołuje on skutki jedynie wewnątrz spółki. Poprzednio w takim wypadku obowiązywał art. 17 kodeksu spółek, mówiący o sankcji nieważności. Obecnie czynność prawna, dokonywana przez zarząd przy przekroczeniu upoważnień innych organów spółki, nie jest obarczona tym rygorem.

Poprawkę do ustawy zgłosił także senator Mieczysław Janowski podczas dyskusji.

Uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 61. posiedzeniu, 14 listopada 2003 r. Do Senatu została przekazana 18 listopada i tego samego dnia marszałek, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawiła je senator Apolonia Klepacz. Senator podkreśliła, że ustawa ta jest związana z programem rządowym "Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca" i ma na celu stworzenie podstaw prawnych do utworzenia funduszu, którego środki mają być przeznaczone na współfinansowanie inwestycji komunalnych przygotowanych przez gminy oraz ich związki. Ze środków Funduszu Rozwoju Inwestycji Komunalnych będą finansowane takie projekty inwestycji komunalnych, które mają być współfinansowane z funduszy Unii Europejskiej.

Fundusz będzie usytuowany w Banku Gospodarstwa Krajowego i obsługiwany przez ten bank. Środki finansowe funduszu, lokowane na wyodrębnionym rachunku, będą uzyskiwane przede wszystkim z budżetu państwa, jak również ze spadków, zapisów, darowizn i środków pochodzących ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi - reguluje to art. 3 ustawy. Dodatkowo mogą to być środki z emisji obligacji Banku Gospodarstwa Krajowego oraz z pożyczek i kredytów zaciągniętych przez ten bank na zasilenie funduszu.

Ustawa przewiduje, iż dochody uzyskane przez fundusz będą zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych. Fundusz ten ma charakter odnawialny, co oznacza, że jego środki w części przeznaczonej na kredyty będą zwrotnie zasilały ten fundusz.

Wydatki z funduszu będą przeznaczone na preferencyjne kredyty w celu pokrycia kosztów przygotowania projektów inwestycji komunalnych, pokrycia kosztów oceny wniosków oraz uzasadnionych kosztów działalności i obsługi funduszu. Oprocentowanie tych kredytów regulują zapisy art. 6. Przewidywana wielkość udzielanych kredytów wynosi do 80% zaplanowanych kosztów netto przygotowania projektu inwestycyjnego, ale nie więcej niż 500 tysięcy zł w odniesieniu do poszczególnych projektów. Warunki i tryb udzielania tych kredytów określi w drodze rozporządzenia minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego w porozumieniu z ministrem finansów.

Uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 61. posiedzeniu, 14 listopada 2003 r. Do Senatu została przekazana 18 listopada. W tym samym dniu marszałek skierował ją, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Senator wskazał, że ustawa obejmuje tylko część należności publicznoprawnych, i to powstałych do określonego w przeszłości terminu. Zgodnie z informacją rządu, przedstawioną na posiedzeniu komisji, na podstawie ustawy o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy czterdziestu sześciu przedsiębiorców zatrudniających ponad tysiąc osób i znajdujących się w trudnej sytuacji ekonomicznej złożyło wnioski do Agencji Rozwoju Przemysłu. Prezes Agencji Rozwoju Przemysłu wydał czterdzieści dwa postanowienia o wszczęciu postępowania. Cztery wnioski zostały wycofane. Zdaniem rządu, analiza projektów restrukturyzacyjnych wskazuje na konieczność zmian w ustawie z ubiegłego roku. Przedsiębiorcy mają problemy ze stworzeniem warunków potrzebnych do wydania decyzji o zakończeniu restrukturyzacji należności publicznoprawnych. Proponowane zmiany w ustawie idą w kierunku stworzenia możliwości szybkiej rewitalizacji zarówno majątku bezpośrednio produkcyjnego, jak również tego, którego często przedsiębiorca chce się pozbyć.

Senator K. Jurgiel poinformował, że podczas prac komisji nie zgłoszono istotniejszych uwag do ustawy. Podniesiono jednak sprawę nieskorelowania pkt 2 i 3 ust. 1 art. 32a z ust. 3 tego artykułu. Przepisy art. 32a ust. 1 pkt 2 i 3 obejmują restrukturyzację między innymi należności z tytułu składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i inne należności wobec tego funduszu oraz wobec Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. W ust. 3 natomiast z restrukturyzacji wyłączone zostały, z powodu zakwalifikowania w postępowaniu kontrolnym jako zaległości wynikające z czynności mających na celu obejście prawa, tylko należności z tytułu składek, nie zaś wszystkich zobowiązań na rzecz Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, i wpłat do PFRON. To oznacza, że w wypadku innych należności wobec tych funduszy nawet powstanie zaległości w wyniku obejścia przepisów nie uniemożliwia objęcia ich restrukturyzacją.

Wnioski o charakterze legislacyjnym złożyli natomiast senatorowie Grzegorz Lato, Janusz Bargieł i Janina Sagatowska.

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 61. posiedzeniu, 13 listopada 2003 r. Do Senatu została przekazana 14 listopada. Marszałek 15 listopada, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych przedstawiła senator Genowefa Ferenc. Jak stwierdziła, ustawa o ogólnym bezpieczeństwie produktów jest ustawą niezmiernie ważną dla wszystkich konsumentów. Ma ona zastąpić obowiązującą ustawę z  20 stycznia 2000 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów. Konieczność przygotowania rozpatrywanej ustawy została podyktowana wejściem w życie nowej dyrektywy Parlamentu Europejskiego i rady 2001/95/WE z  3 grudnia 2001 r. w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów.

Nowe rozwiązania, w porównaniu z obowiązującym stanem prawnym, poszerzyły zakres obowiązków producenta i dystrybutora. W odniesieniu do producenta regulują między innymi kwestie informowania o zagrożeniach dotyczących produktu i podejmowania działań mających na celu uzyskiwanie przez producenta wiedzy o zagrożeniach związanych z produktem. Jako obowiązki dystrybutora określono konieczność zapewnienia bezpieczeństwa wprowadzonego przez niego na rynek produktu, a także współpracy z organami kontroli i nadzoru oraz powiadamiania o stwierdzonych zagrożeniach związanych z produktami wprowadzonymi przez dystrybutora.

Na podstawie ustawy będą prowadzone: rejestr produktów niebezpiecznych, krajowy system informacji o produktach niebezpiecznych oraz krajowy system monitorowania wypadków konsumenckich.

Senator G. Ferenc poinformowała, że komisja zaproponowała dziewięć poprawek zmierzających do poprawienia jakości ustawy. W imieniu komisji senator wniosła o poparcie tych poprawek.

Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej w sprawie ustawy przedstawiła również senator G. Ferenc. Senator poinformowała, że komisja rozpatrzyła tę ustawę na posiedzeniu 26 listopada i postanowiła zaproponować jej przyjęcie bez poprawek. Komisja wyraziła przekonanie, że rozpatrywana ustawa poprawi sytuację konsumenta na naszym rynku.

Uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 61. posiedzeniu, 12 listopada 2003 r. Do Senatu trafiła 14 listopada. Marszałek 15 listopada, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Ochrony Środowiska oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdawca Komisji Ochrony Środowiska senator Grzegorz Niski zaznaczył, że podstawowym celem ustawy o zmianie ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych jest dostosowanie dotychczasowych rozwiązań do regulacji prawa unijnego poprzez wprowadzenie fakultatywnego systemu znakowania opakowań. Ustawa ta wprowadza zmiany w ustawie z  11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych głównie w zakresie znakowania opakowań.

Senator przypomniał, że obowiązująca obecnie ustawa nałożyła na producenta i importera opakowań obowiązek ich oznakowania. Oznakowanie to, zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy, powinno określać rodzaj materiałów wykorzystywanych do produkcji opakowania, a także informować o możliwości wielokrotnego użytku opakowania oraz o przydatności opakowania do recyklingu. Szczegółowe określenie rodzajów opakowań podlegających oznakowaniu oraz wzory oznaczeń zawiera rozporządzenie ministra środowiska, wydane na podstawie upoważnienia zawartego w art. 6 ust. 5 ustawy. Do 30 czerwca br. obowiązywało rozporządzenie ministra ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa z 13 lutego 1998 r. w sprawie oznaczania opakowań. Od 1 lipca br. obowiązuje rozporządzenie ministra środowiska z 4 czerwca br. w sprawie oznaczania opakowań, wydane właśnie na podstawie art. 6 ust. 5 ustawy.

Senator G. Niski podkreślił, że obligatoryjne znakowanie opakowań nie jest w pełni zgodne z prawem Unii Europejskiej, gdzie regulują to przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i rady 94/62/WE z 20 grudnia 1994 r. w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych oraz wydanej na jej podstawie decyzji komisji z 28 stycznia 1997 r., ustanawiającej system identyfikacji materiałów opakowaniowych, podjętej stosownie do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i rady w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych.

Dyrektywa 94/62/WE w załączniku pierwszym zakłada, że system znakowania opakowań będzie się składał z liczb od 1 do 79. Do identyfikacji numerycznej może być również dołączona identyfikacja w postaci skrótów literowych. Dane te będą umieszczane w centrum albo poniżej znaku graficznego wyrażającego zdolność materiału do powtórnego użycia lub recyklingu.

Decyzja komisji 97/129/WE, wydana na podstawie art. 8 dyrektywy, precyzuje zakres oznaczeń, określając w załączniku siódmym dodatkowe oznaczenia dla opakowań złożonych z kilku typów materiałów. Decyzja ta określa również w art. 3 system oznaczania opakowań jako system dobrowolny, zakładając możliwość stworzenia prawnego obowiązku znakowania opakowań w przyszłości, po wypełnieniu stosownej procedury z art. 21 dyrektywy 94/62/WE. Taka procedura nie została jeszcze wdrożona.

W związku z tym w art. 1 rozpatrywanej ustawy zaproponowano dokonanie zmiany art. 6 ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych. Zmiana polega na rezygnacji z obligatoryjnego znakowania opakowań i wprowadzeniu zamiast niego fakultatywnego systemu znakowania opakowań. Producent lub importer, który zdecyduje się na znakowanie swoich opakowań, będzie obowiązany do stosowania oznakowania określonego w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw środowiska, transponującym wymagania zawarte w decyzji komisji. Stosownie do zmiany w art. 6 zaproponowano zmiany art. 8 oraz w przepisach karnych - jest to zmiana brzmienia art. 21, dodano także art. 21a.

Ponadto ustawa nowelizująca zmienia art. 13 ust. 2 dotychczasowej ustawy, mimo że nie jest on związany ze znakowaniem opakowań. Przepis ten, w obecnym brzmieniu, zawiera bowiem obligatoryjną delegację dla ministra zdrowia dotyczącą określenia rodzajów napojów, które mogą się znaleźć w ofercie jednostek handlowych o powierzchni handlowej powyżej 25 m² tylko w opakowaniach jednorazowych. Delegacja ta nie została jednak wykonana do 1 stycznia 2002 r., gdyż nie było takiej potrzeby, więc upoważnienie obligatoryjne zmieniono na fakultatywne.

Art. 2 projektu ustawy określa, że ustawa wchodzi w życie z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej. Wyjątkiem jest art. 1 pkt 5, który wchodzi w życie po upływie czternastu dni od dnia ogłoszenia. W związku z tym konieczne jest również dostosowanie zmian art. 2 ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, gdyż po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej zmienią się przepisy celne. Z tego względu pojęcie "polski obszar celny" nie będzie używane, a termin "dopuszczenie do obrotu" zostanie zastąpiony pojęciem "dopuszczenie do wolnego obrotu". Niezmienione pozostało natomiast pojęcie wprowadzenia do obrotu, stosowane w przepisach o działalności gospodarczej.

W  nowelizacji ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych zdefiniowano pojęcie importera. Ustanowiono także sankcję w postaci kary grzywny za nieprzestrzeganie art. 13 ustawy nowelizowanej, w myśl którego jednostki handlu detalicznego o powierzchni handlowej powyżej 25 m², sprzedające napoje w opakowaniach jednorazowych, są obowiązane do posiadania w ofercie handlowej podobnych produktów dostępnych w opakowaniach wielokrotnego użytku.

Senator sprawozdawca poinformował, że na posiedzeniu senackiej Komisji Ochrony Środowiska zaproponowano wprowadzenie czterech poprawek do ustawy. Senator zwrócił uwagę na poprawkę drugą, w której bardzo precyzyjnie zdefiniowano pojęcie środka niebezpiecznego. Definicja ta jest ponadto zgodna z określeniami używanymi w innych dokumentach normatywnych. Senator poinformował, że wszystkie cztery poprawki komisja zaakceptowała większością głosów, i rekomendował Senatowi ich wprowadzenie do nowelizowanej ustawy.

Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej przedstawiła senator Genowefa Ferenc. Senator poinformowała, że komisja rozpatrzyła ustawę na swoim posiedzeniu 26 listopada i postanowiła zaproponować Izbie skreślenie pkt 8 w art. 1. Komisja uznała bowiem, że w dobie gospodarki wolnorynkowej nie powinno się na nikogo nakładać obowiązku handlu określonym asortymentem, i to pod karą grzywny. Komisja zaproponowała więc skreślenie następującego zapisu w ustawie: "Kto zarządzając jednostką handlu detalicznego o powierzchni handlowej powyżej 25 m², sprzedając napoje w opakowaniach jednorazowych, nie posiada w ofercie handlowej podobnych produktów dostępnych w opakowaniach wielokrotnego użytku, podlega karze grzywny".

Jak stwierdziła senator sprawozdawca, w świetle tego zapisu doszłoby do karania właścicieli sklepów, którzy nie mieliby mleka w butelkach wielokrotnego użytku. To również jest napój, w związku z tym mogliby być za to karani. Członkowie komisji uznali, że taki zapis nie powinien się znaleźć w tej ustawie i zaproponowali jego skreślenie. Senator sprawozdawca wniosła o poparcie tej poprawki.

Poprawki poddano pod głosowanie, po czym Izba 67 głosami, przy 7 przeciw i 5 wstrzymujących się, podjęła uchwałę:

Uchwała

Przewodnicząca obradom wicemarszałek Jolanta Danielak poinformowała, że 3 lipca 2003 r. marszałek Senatu, zgodnie z art. 26 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował do Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich wniosek oskarżycieli prywatnych w sprawie wyrażenia zgody na pociągnięcie senatora Henryka Stokłosy do odpowiedzialności karnej. Komisja na posiedzeniu 19 listopada rozpatrzyła wniosek, a następnie uchwaliła sprawozdanie w tej sprawie.

Kancelaria adwokacka adwokata Krzysztofa Suwalda, pełnomocnika oskarżycieli prywatnych, M. Tutaka i I. Łaskarzewskiego, skierowała do Sądu Rejonowego, Wydział Grodzki w Białogardzie, akt oskarżenia przeciwko senatorowi H. Stokłosie o to, że 17 czerwca 2002 r. w Karlinie przy ulicy Kołobrzeskiej 13 wyjął z zawiasów metalową bramę w obiekcie pilnowanym przez oskarżyciela M. Tutaka, a następnie bramę tę na niego przewrócił, w wyniku czego oskarżyciel doznał obrażenia ciała naruszającego czynność kolana na okres poniżej siedmiu dni - jest to czyn przewidziany w art. 157 §2 kodeksu karnego. Zgodnie z aktem oskarżenia w wyniku tego samego czynu wobec oskarżyciela I. Łaskarzewskiego naruszył jego nietykalność cielesną; efektem jej naruszenia był obrzęk lewego ramienia o wymiarze 6,5 na 4,5 cm, z zaczerwienieniem w części środkowej, nienaruszający czynności narządu ciała - jest to czyn z art. 217 §1 kodeksu karnego.

Senator sprawozdawca poinformował także, że senator H. Stokłosa pismem z dnia 18 czerwca 2000 r., a więc skierowanym nazajutrz po zajściu, poinformował marszałka Senatu o zdarzeniu, jakie miało miejsce 17 czerwca 2002 r. w Karlinie. Opis zdarzenia sprowadzał się do informacji o zaatakowaniu go przez pracowników agencji ochrony "Lex Crimen", współpracującej z agencją ochrony Patrol, podczas przejmowania na potrzeby własnej działalności dzierżawionej przez niego nieruchomości. Do szczegółowego opisu dołączone były: lekarska historia choroby i zaświadczenie lekarskie o niezdolności do pracy w ciągu czternastu dni.

Jak stwierdził senator sprawozdawca, z akt sprawy i dyskusji wynika, że senator H. Stokłosa wystąpił z wnioskiem o ściganie z oskarżenia publicznego sprawców naruszenia nietykalności cielesnej. Postępowanie umorzył jednak prokurator krajowy, gdyż naruszenie nietykalności nie miało związku z wykonywaniem mandatu senatora. Jak oświadczył senator H. Stokłosa, ze względu na błahy charakter sprawy i na brak czasu zrezygnował on z oskarżenia sprawców z powództwa prywatnego.

Senator A. Spychalski poinformował, że komisja na swym posiedzeniu 19 listopada br., po zapoznaniu się z przebiegiem wydarzeń, z aktualnym stanem prawnym wniosku, z analizą obszernych dokumentów, w tym także dostarczonych fotografii, po wysłuchaniu wyjaśnień i odpowiedzi na pytania zadawane senatorowi H. Stokłosie, odbyła dyskusję w tej sprawie. W wyniku tej dyskusji sformułowanych zostało wiele argumentów. Po pierwsze, chodziło w nich o to, że zdarzenie, do którego doszło w Karlinie w trakcie przejmowania nieruchomości firmy Montana, miało charakter klasycznej pyskówki i towarzyszącej jej przepychanki. Po drugie, napięcie, jakie towarzyszyło stronom konfliktu, było wynikiem konkurencji na rynku gospodarki odpadami. Po trzecie, skutki ogólnej szamotaniny w sumie były niewielkie i, jak się wydaje, wyolbrzymiane pod wpływem emocji i narastających napięć.

Komisja wyraziła zdziwienie faktem, że wniosek adresowany do marszałka Senatu o wdrożenie postępowania w sprawie zezwolenia na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej senatora H. Stokłosy, sporządzony 20 października 2002 r., wpłynął do Kancelarii Senatu dopiero 26 maja następnego roku, a więc po upływie siedmiu miesięcy. Senator H. Stokłosa zrezygnował z oskarżenia z powództwa prywatnego wobec drugiej strony konfliktu, dając jej szansę na polubowne zakończenie tej sprawy, otworzył do tego drogę. Zdaniem komisji, aktualna sytuacja potwierdza konsekwentny upór firmy Daka, która mimo wygaśnięcia umowy dzierżawy i praktycznie całkowitego zaniechania działalności gospodarczej w obrębie nieruchomości w Karlinie nie zwraca jej prawowitemu właścicielowi, narażając go na kłopotliwą sytuację. Komisja uznała, że w tego typu sprawy nie należy włączać Senatu Rzeczypospolitej.

W wyniku przeprowadzonego tajnego głosowania (jedna osoba wstrzymała się od głosu, pozostałe były przeciw) Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich negatywnie zaopiniowała wniosek oskarżycieli prywatnych skierowany przez marszałka Senatu. Tym samym opowiedziała się za przedłożeniem Senatowi propozycji odrzucenia wniosku adwokata Krzysztofa Suwalda, pełnomocnika M. Tutaka i I. Łaskarzewskiego, w sprawie wyrażenia przez Senat zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej senatora H. Stokłosy.

Wyznaczeni przez marszałka do przeprowadzenia głosowania tajnego sekretarze Senatu senatorowie: Zbigniew Gołąbek, Sławomir Izdebski i  Alicja Stradomska po obliczeniu głosów sporządzili protokół, w którym stwierdzili, że w głosowaniu tajnym w sprawie wyrażenia zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej senatora H. Stokłosy oddano 77 głosów, w tym 76 głosów ważnych. Za wyrażeniem zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej senatora Henryka Stokłosy głosowało 2 senatorów, przeciw głosowało 69 senatorów, 5 osób wstrzymało się od głosu. Wymagana bezwzględna większość głosów z ustawowej liczby senatorów wynosiła 51.

Wobec wyników głosowania przewodniczący obradom wicemarszałek Ryszard Jarzembowski stwierdził, że wniosek o pociągnięcie do odpowiedzialności karnej senatora H. Stokłosy nie uzyskał wymaganej bezwzględnej większości głosów.

Uchwała

Sprawozdawca Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich senator Jerzy Adamski poinformował, że komisja na posiedzeniu 2 grudnia 2003 r., na wniosek senatorów Longina Pastusiaka i Bogdana Podgórskiego, przyjęła projekt uchwały w sprawie ich rezygnacji z członkostwa w Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej.

Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment