Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzednia część dokumentu, następna część dokumentu

W imieniu Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury sprawozdanie przedstawił senator Grzegorz Lipowski. Jak stwierdził senator sprawozdawca, celem przedłożenia rządowego jest dostosowanie ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia Skarbu Państwa oraz o Agencji Mienia Wojskowego do nowych potrzeb związanych z funkcjonowaniem sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, jak również poszerzenie kompetencji Agencji Mienia Wojskowego.

Przedstawiony projekt ustawy eliminuje niespójność dotychczasowych przepisów w zakresie gospodarowania nieruchomościami, umożliwia też ministrowi obrony narodowej przekazywanie agencji mienia o nieuporządkowanym statusie prawnym. Stworzona została możliwość nieodpłatnego przekazywania mienia szkołom publicznym oraz na cele muzealne, wystawiennicze czy szkoleniowe. Przesłanką do przekazania mienia staje się działalność związana nie tylko z obronnością, ale także z zabezpieczeniem państwa.

Ustawa pozwala ministrowi obrony narodowej, gdy zachodzi uzasadniona potrzeba, tworzyć nowe oddziały terenowe, umożliwia też dyslokację istniejących oddziałów. Ponadto mienie ruchome stanowiące wyposażenie polskich jednostek wojskowych poza granicami państwa, którego transport do kraju będzie nieopłacalny, będzie mogło zostać zagospodarowane przez sprzedaż, likwidację albo przekazanie na cele charytatywne poza granicami kraju. Ten zapis zostanie zapewne wykorzystany w związku z powrotem naszych wojsk po zakończeniu misji w Iraku.

Minister obrony narodowej będzie mógł przekazać agencji dalsze prowadzenie postępowań o udzielenie zamówień publicznych, wszczęte i niezakończone przez urząd obsługujący ministra obrony narodowej lub jednostki organizacyjne podległe temu ministrowi.

Prywatyzacja spółek nabytych przez agencję za mienie Skarbu Państwa będzie następować na wniosek ministra obrony narodowej. Prawa z akcji i udziałów w tych spółkach będzie realizował minister właściwy do spraw skarbu państwa w porozumieniu z ministrem obrony narodowej. Ustawa ogranicza przychody z prywatyzacji spółek należących do Skarbu Państwa do dywidend oraz 2% przychodów uzyskanych z prywatyzacji spółek. Takie ograniczenie zwiększy wysokość środków, które zostaną przeznaczone na inwestycje sił zbrojnych.

Nowelizacja uchyla przepis dotyczący możliwości oddania agencji na przechowanie rzeczy ruchomych stanowiących mienie Skarbu Państwa. Ustawa przewiduje też możliwość zawarcia z agencją umowy o zarządzanie nieruchomościami będącymi w trwałym zarządzie jednostek organizacyjnych podległych ministrowi obrony narodowej lub przez niego nadzorowanych. Jest to nowa forma gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa przez agencję, nieprzewidziana w dotychczasowych przepisach. Umowa użyczenia będzie mogła być zawarta zarówno w wypadku nieruchomości będących w trwałym zarządzie jednostek organizacyjnych podległych ministrowi obrony narodowej lub przez niego nadzorowanych, jak i w wypadku innego mienia tych jednostek, czyli także rzeczy ruchomych.

Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego przedstawił senator Janusz Konieczny. Jak stwierdził, celem rozpatrywanej nowelizacji jest między innymi zmiana zakresu przedmiotowego ustawy. Będzie ona określać zasady i tryb gospodarowania mieniem Skarbu Państwa będącym w trwałym zarządzie jednostek organizacyjnych podległych ministrowi obrony narodowej lub ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych albo przez nich nadzorowanych, a także mieniem będącym we władaniu tych jednostek, które nie jest wykorzystywane do realizacji ich zadań.

Ustawa wychodzi naprzeciw nowym potrzebom związanym z funkcjonowaniem sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz poszerza kompetencje Agencji Mienia Wojskowego. Likwiduje niespójność dotychczasowych przepisów w zakresie gospodarowania nieruchomościami, a także pozwala ministrowi obrony narodowej na przekazywanie agencji mienia o nieuporządkowanym stanie prawnym.

Samorządy w drodze ograniczonych przetargów będą mogły nabywać nieodzowne dla nich mienie potrzebne na przykład do zwalczania klęsk żywiołowych. Podczas prac w komisjach sejmowych dokonano zapisu, na mocy którego minister właściwy do spraw wewnętrznych będzie mógł przekazać zbędne mienie pochodzące z jego resortu do Agencji Mienia Wojskowego bez potrzeby tworzenia oddzielnej agencji.

W ustawie określono, iż stan posiadania agencji stanowią nieruchomości oraz majątek ruchomy: koncesjonowany i niekoncesjonowany. Ten pierwszy to między innymi samoloty transportowe, ciągniki pancerne, czołgi, transportery opancerzone itp. Mienie ruchome niekoncesjonowane to między innymi przyczepy specjalistyczne, kuchnie, samochody ciężarowe, dostawcze itp.

W nowelizacji ustawy określono tryb powoływania i odwoływania zastępców prezesa agencji. Kompetencje w tym zakresie otrzymał minister obrony narodowej, działający na wniosek prezesa agencji, z tym że jeden z zastępców będzie powoływany na wniosek złożony w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych.

Jak stwierdził senator J. Konieczny, podczas posiedzenia komisji prezes Agencji Mienia Wojskowego Jerzy Rasilewicz odniósł się do kwestii podziału środków finansowych dla MON i MSWiA. Zdaniem prezesa, nie będzie tak, że z majątku, który przekazuje minister obrony narodowej, nie będą zasilane fundusze resortu spraw wewnętrznych, i odwrotnie - z majątku, który zostanie zagospodarowany w wyniku uznania go za zbędny w resorcie spraw wewnętrznych, nie będą zasilane przedsięwzięcia inwestycyjne w MON. W opinii prezesa, agencja jest przygotowana organizacyjnie i będzie dokonywać sprawiedliwego podziału w zależności od źródła pochodzenia mienia.

Podczas przerwy w obradach odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury oraz Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego, które ustosunkowały się do zgłoszonych w debacie wniosków. Połączone komisje zarekomendowały Senatowi przyjęcie wszystkich poprawek zawartych w ich sprawozdaniach.

Uchwała

Senator poinformował, że projekt omawianej ustawy był przedłożeniem rządowym. Przed dwoma laty, 27 lipca 2001 r., Sejm uchwalił ustawę o diagnostyce laboratoryjnej, która miała realizować dwa podstawowe cele: po pierwsze, uregulować zasady wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego, a po drugie, utworzyć samorząd diagnostów laboratoryjnych.

Przed uchwaleniem tej ustawy obowiązujące przepisy nie dostrzegały istnienia grupy zawodowej diagnostów laboratoryjnych. Wprawdzie zawód diagnosty laboratoryjnego został wpisany do opublikowanej przez ministra pracy i polityki społecznej w 1996 r. klasyfikacji zawodów i specjalności, ale nie miał żadnego umocowania ustawowego. Tymczasem dynamiczny rozwój medycyny sprawił, że diagnostyka laboratoryjna stała się dyscypliną wymagającą wysokich kwalifikacji i w coraz większym stopniu wpływającą na proces leczenia pacjenta. Znaczenie, jakie dla życia i zdrowia ludzkiego mają czynności wykonywane przez diagnostów laboratoryjnych, wymagały uregulowania tych zagadnień, aby nie powstało niebezpieczeństwo wykonywania tych czynności w sposób niewłaściwy albo przez osoby nieposiadające odpowiednich kwalifikacji, lub też naruszające w swojej pracy zasady etyki zawodowej.

Wziąwszy to pod uwagę, zawód diagnosty laboratoryjnego uznano za zawód zaufania publicznego i zgodnie z art. 17 Konstytucji Rzeczypospolitej, przewidującym tworzenie przez osoby wykonujące zawody zaufania publicznego samorządów zawodowych reprezentujących je oraz sprawujących pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i do jego ochrony, utworzono na mocy ustawy samorząd zawodowy diagnostów laboratoryjnych.

Senator M. Lubiński stwierdził, że diagności laboratoryjni to specyficzna grupa zawodowa. W ochronie zdrowia funkcjonuje ponad dwadzieścia zawodów medycznych, a tylko trzy spośród nich mają powołany samorząd zawodowy. Bez wątpienia jednak samorząd lekarski i pielęgniarski są pod względem wykształcenia kierunkowego i charakteru wykonywanej pracy swoich członków zdecydowanie bardziej jednorodne niż samorząd diagnostów laboratoryjnych. Wśród diagnostów są bowiem absolwenci studiów wyższych na kierunkach takich jak biologia, chemia, biotechnologia itp., są osoby, które podjęły kształcenie podyplomowe z analityki medycznej albo ukończyły studia wyższe w dziedzinie analityki medycznej i uzyskały tytuł magistra, są wreszcie lekarze wykonujący swój zawód w laboratorium diagnostycznym. Charakter i sposób pracy diagnostów w zależności od specjalizacji również znacząco się różni: inaczej pracuje mikrobiolog, a inaczej genetyk molekularny.

W opinii sprawozdawcy Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, pamiętając o tej różnorodności wśród diagnostów i przenikaniu się z innymi grupami zawodowymi, a jednocześnie uznając samorząd diagnostów laboratoryjnych, w procesie tworzenia prawa należy wyważyć dwie kwestie: zabezpieczenie interesów tego środowiska z jednej strony, a z drugiej - nienaruszanie praw pokrewnych grup zawodowych, głównie lekarzy. Przede wszystkim należy jednak zapewnić należytą jakość wykonywania tego zawodu w ochronie zdrowia w interesie publicznym.

Senator M. Lubiński stwierdził, że ustawa z 27 lipca 2001 r., będąca w istocie ustawą korporacyjną, była krytykowana jako nieprecyzyjna i pozostawiająca organom samorządu diagnostów laboratoryjnych zbyt dużą swobodę uznania w zakresie dopuszczania do zawodu.

Omawiana ustawa, uchwalona przez Sejm 9 lipca br., porządkuje, a przede wszystkim precyzuje dotychczasowe zapisy. W tym miejscu warto podkreślić, że część zmian wprowadzanych w tej ustawie jest zbieżna z poprawkami przyjętymi przez Senat w uchwale z dnia 22 czerwca 2001 r., a odrzuconymi wówczas przez Sejm.

Do najistotniejszych zmian w tej ustawie należą: zawężenie zakresu obowiązywania tej ustawy do czynności diagnostyki laboratoryjnej wykonywanych tylko w medycznym laboratorium diagnostycznym, co powoduje, że przepisy ustawy nie będą dotyczyć czynności diagnostyki laboratoryjnej wykonywanych na podstawie ustawy o zawodzie lekarza; wprowadzenie definicji medycznego laboratorium diagnostycznego i diagnosty laboratoryjnego; określenie zakresu czynności diagnosty laboratoryjnego i kręgu osób uprawnionych do ich wykonywania; regulacja zasad przeprowadzania i organizacji kształcenia podyplomowego; uporządkowanie przepisów dotyczących prawa wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego i wpisu na listę diagnostów laboratoryjnych, ograniczające dotychczasową zasadę uznaniowości w przyznawaniu tego prawa; zniesienie obligatoryjnej przynależności do samorządu zawodowego diagnostów laboratoryjnych osób posiadających prawo wykonywania zawodu lekarza. Nowela wprowadza ponadto możliwość wpisu na wniosek zainteresowanej osoby, doprecyzowuje uprawnienia i obowiązki wizytatorów powołanych przez Krajową Radę Diagnostów Laboratoryjnych w celu przeprowadzenia kontroli i oceny wykonywania czynności diagnostyki laboratoryjnej przez diagnostę laboratoryjnego, dookreśla kwestie przeszkoleń, w sytuacji kiedy diagnosta laboratoryjny nie wykonywał czynności diagnostyki laboratoryjnej przez okres dłuższy niż pięć lat. Określa też szczegółowe zasady szkolenia specjalizacyjnego, wprowadza nad nim merytoryczny nadzór ministra właściwego do spraw zdrowia, nakłada też na Krajową Radę Diagnostów Laboratoryjnych obowiązek przesyłania ministrowi właściwemu do spraw zdrowia uchwał oraz rocznych sprawozdań z działalności samorządu diagnostów laboratoryjnych.

Senator M. Lubiński poinformował, że Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia zaproponowała wprowadzenie do ustawy dziesięciu poprawek. Poprawki siódma i dziewiąta precyzowały poszczególne zapisy, szósta zaś, zgodnie z przepisem konstytucyjnym, ustalała wytyczne dotyczące treści przyszłego aktu wykonawczego. Pozostałe poprawki korygowały błędy językowe, redakcyjne oraz niejednoznaczne sformułowania. W imieniu Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia senator zarekomendował Izbie przyjęcie rozpatrywanej ustawy wraz z zaproponowanymi poprawkami.

Do przedstawionych w debacie wniosków ustosunkowała się podczas przerwy w obradach Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia. Komisja poparła wszystkie wnioski zgłoszone wspólnie przez senatorów: M. Balickiego, Z. Kulaka i Z. Religę oraz wniosek zgłoszony wspólnie przez wymienionych senatorów i senatora J. Sztorca. Komisja nie poparła poprawek zgłoszonych przez senatora M. Janowskiego. Na podstawie art. 52 ust. 7 Regulaminu Senatu senator J. Sztorc wycofał swoją poprawkę.

Uchwała

Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia przedstawiła senator Krystyna Sienkiewicz.

Senator sprawozdawca poinformowała, że omawiana ustawa, zmieniająca ustawę z 2001 r., określa wymagania w zakresie bezpieczeństwa dla zdrowia lub życia materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, czyli opakowań do przechowywania żywności i innych kontaktów z żywnością. Nowelizacja adresowana jest do producentów materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością i przemysłu spożywczego. Jej skutki są ważne dla każdego z nas jako konsumentów spragnionych żywności o odpowiedniej jakości zdrowotnej i bezpieczeństwa nie tylko w wypadku ekspresu do kawy i butelki do wina, ale także łyżki do zupy, opakowania do mleka w proszku czy cukierków.

Senator K. Sienkiewicz przedstawiła następnie cel i zakres rozpatrywanej ustawy. Jej celem jest dostosowanie poprzedniej ustawy do odpowiedniej dyrektywy unijnej, a przedmiotem - doprecyzowanie dotychczas obowiązujących przepisów w zakresie warunków, jakie muszą spełniać materiały i wyroby przeznaczone do kontaktów z żywnością, oznakowanie tych materiałów i wyrobów oraz procedury dopuszczenia do stosowania nowych substancji i normy czystości tych substancji.

Materiały i wyroby powinny być wytwarzane lub przetwarzane zgodnie z zasadami dobrej techniki produkcyjnej. Materiały te, użytkowane w normalnych lub możliwych do przewidzenia warunkach, nie mogą powodować przenikania do żywności substancji, które mogą stanowić zagrożenie dla życia lub zdrowia człowieka, czy też wywoływać niekorzystne zmiany w składzie żywności, pogorszyć jej cechy organoleptyczne. Takie substancje muszą być wyeliminowane. Materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością muszą być uwzględnione w rejestrze głównego inspektora sanitarnego, a nowe - przejść odpowiednią procedurę w celu uzyskania pozwolenia na ich stosowanie. Ustawa zawiera także cztery upoważnienia dla ministra zdrowia do wprowadzenia szczegółowych uregulowań w postaci rozporządzeń wykonawczych.

Senator poinformował, że komisja na swoim posiedzeniu 30 lipca br. rozpatrywała wniesiony przez rząd projekt ustawy pod względem jego zgodności z przepisami Unii Europejskiej, uwzględniając równocześnie zakres modyfikacji przepisów dotyczących spraw regulowanych przez ustawę nowelizowaną i wyłączeń spod jej regulacji.

Senator W. Mańkut podkreślił, że nowelizacja ma na celu pełną harmonizację ustawy z 6 września 2001 r. o materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością z przepisami dyrektywy komisji nr 89/109/EEC w sprawie dostosowania praw państw członkowskich Unii Europejskiej dotyczących materiałów i artykułów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Zwracając uwagę na ogólny wymóg prawidłowej implementacji dyrektywy, należy pamiętać o jej charakterze prawnym. Jest ona bowiem skierowanym do państw członkowskich Unii Europejskiej aktem prawnym, który nakłada na te państwa obowiązek osiągnięcia konkretnego rezultatu, ale pozostawia swobodę wyboru środków pozwalających na jego osiągnięcie.

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej po przeprowadzeniu szerokiej dyskusji nad rozpatrywaną ustawą oraz wysłuchaniu opinii przedstawicieli Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej, resortu zdrowia i Biura Legislacyjnego przyjęła trzynaście poprawek. Wynikają one z konieczności doprecyzowania przepisów ustawy oraz zapewnienia jej wewnętrznej spójności i poprawnych konstrukcji legislacyjnych i redakcyjnych. W imieniu komisji senator wniósł o ich uchwalenie.

Podczas przerwy w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, które ustosunkowały się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie.

Uchwała

Senator poinformował, że ustawa o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych była projektem rządowym, który skierowano do Sejmu 11 kwietnia br. Sejm przyjął tę ustawę 9 lipca br., za przyjęciem ustawy głosowało 370 posłów, przeciw - 7, nikt się nie wstrzymał od głosu. Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrywała tę ustawę podczas swego posiedzenia 31 lipca.

Jak zaznaczył senator sprawozdawca, omawiając ten akt prawny, należy wspomnieć, że do tej pory materia odnosząca się do zagadnień nim objętych regulowana jest przez rozporządzenie prezydenta z 24 października 1934 r. o ustalaniu nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych oraz o numeracji nieruchomości. Dowodzi to jakości stanowionego wówczas prawa, chociaż rozporządzenie to było trzykrotnie nowelizowane.

Rozpatrywana ustawa zawiera szesnaście artykułów. Reguluje tryb i zasady ustalania, dokonywania zmian oraz znoszenia urzędowych nazw miejscowości, zarówno zamieszkałych, jak i niezamieszkałych, oraz obiektów fizjograficznych. Zgodnie z zawartym w art. 2 słowniczkiem, za obiekt fizjograficzny uznaje się wyodrębniony składnik środowiska geograficznego. I tutaj słowniczek wymienia całą listę pojęć geograficznych typu nizina, wyżyna, wzgórze, rzeka itd., itd.

Urzędowa nazwa jest ustalana, znoszona bądź zmieniana na wniosek rady gminy, na obszarze której znajduje się dana miejscowość lub obiekt fizjograficzny. Jeśli miejscowość jest zamieszkana, rada gminy ma obowiązek przed podjęciem uchwały przeprowadzić konsultacje, zgodnie z przepisami przewidzianymi w ustawie o samorządzie gminnym. Jeżeli zaś minister zamierza zmienić nazwę z własnej inicjatywy bądź z inicjatywy wspomnianej komisji, to występuje o taką opinię do rady gminy, do starosty, wojewody, czy też - w zależności od rodzaju - do zarządu województwa. Opinia w tej materii powinna być poprzedzona konsultacjami z mieszkańcami miejscowości, której ona dotyczy.

Sprawozdawca komisji senator M. Janowski poinformował, że komisja po przeanalizowaniu wszystkich zgłoszonych wniosków i wysłuchaniu opinii rządu nie poparła wniosku, który wzbudził najwięcej emocji, a dotyczył uprawnień do nadawania dodatkowych nazw w wypadku obszarów zamieszkałych przez przedstawicieli mniejszości narodowych. Komisja potraktowała ten temat jako bardzo ważny i po wysłuchaniu opinii rządu, iż kwestie te będą uregulowane w przygotowywanej przez rząd ustawie dotyczącej mniejszości narodowych, nie poparła przedstawionego wniosku.

Uchwała

Sprawozdawanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawił senator Tadeusz Bartos. Jak stwierdził, na temat regulacji rynku biopaliw w ciągu ostatnich miesięcy powiedziano już praktycznie wszystko, również z tej mównicy. Jak stwierdził, wiadomo z doświadczenia, że nie wolno forsować rozwiązań, które naruszają swoistą równowagę między interesem rolników, producentów biokomponentów a interesem zwykłych konsumentów, klientów stacji paliw benzynowych. Ta równowaga została naruszona w poprzednich rozwiązaniach, na co wielokrotnie wskazywali członkowie komisji rolnictwa, a także, z tej mównicy, inni senatorowie. Skończyło się to tak, że prezydent zawetował ustawę, a Sejm weto przyjął.

Głównymi przesłankami wprowadzenia proponowanych zapisów jest ochrona środowiska, poprawa jakości paliw, wspieranie procesu restrukturyzacji i modernizacji rolnictwa, wsparcie i rozwój przemysłu rolnego i inicjatyw lokalnych, zmniejszenie bezrobocia na terenie obszarów wiejskich - a szacuje się je na mniej więcej sto tysięcy.

Po pierwsze, należało do nich skreślenie art. 23. W opinii Jacka Piechoty, sekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, propozycja wykreślenia art. 23 nie narusza stabilności gospodarczej i daje podmiotom, importerom, czas na uregulowanie kwestii zawartych i obowiązujących do końca 2003 r. umów handlowych.

Ponadto Sejm uchwalił rozpatrywaną ustawę 10 lipca br., ale jednocześnie przyjął przepis, który miał wejść w życie 1 lipca br. Dlatego komisja musiała wprowadzić poprawkę czwartą, w której zaproponowała, aby rozdział dotyczący wydawania zezwoleń na wytwarzanie i magazynowanie biokomponentów wszedł w życie po upływie czternastu dni od dnia ogłoszenia ustawy.

W imieniu Komisji Ochrony Środowiska głos zabrał senator Adam Graczyński. W swoim wystąpieniu przypomniał, że Senat pół roku temu pracował nad ustawą o biopaliwach. Proponowano wówczas wprowadzenie do ustawy szeregu bardzo cennych i ważnych rozwiązań, które poprawiały jej jakość i broniły w sposób jednoznaczny interesów konsumentów. Senatorowie byli zwolennikami równowagi między interesami producentów biopaliw i interesami ich konsumentów. Niestety, Izba Niższa nie przyjęła poprawek Senatu, a konsekwencją tego było niewprowadzenie ustawy: weto prezydenta i przyjęcie tego weta.

I kolejny bardzo ważny argument. W tej dyrektywie stwierdza się, że w rezultacie postępu technologicznego większość pojazdów będących obecnie w użyciu w Unii Europejskiej może używać bez żadnych problemów mieszanki z niską zawartością biopaliw, że ostatnie osiągnięcia technologiczne umożliwiają zwiększenie procentu biopaliw w mieszankach i że niektóre kraje już używają dziesięcio- lub więcejprocentowych mieszanek biopaliw.

W art. 3 dyrektywy podano, że należałoby w roku 2005 stosować zawartość 2%, ale co wyraźnie podkreślono, energii benzyny i diesla do celów transportowych. W roku 2010 ta wartość odniesienia naliczona na podstawie zawartości energii benzyny i diesla powinna wynosić 5,75%. Polskie rozwiązania, normy i zasady mówią o zawartości objętościowej, Unia Europejska mówi zaś o udziale energetycznym. Ta relacja jest taka, że te 2% o udziału energetycznego odpowiada 3,2% udziału objętościowego. Oznacza to, że polskie rozwiązania nie są aż tak różne od rozwiązań dyrektywy, ponieważ operujemy różnymi wskaźnikami, co wynika z określonych uwarunkowań w naszym kraju.

Senator A. Graczyński dodał, że w omawianej dyrektywie znalazł się zapis, iż państwa członkowskie monitorują efekt użycia biopaliw w mieszankach diesla więcej niż pięcioprocentowych. Jest to bardzo ważne zadanie, bo chodzi o to, ażeby nie tylko wydać dyrektywę, ale obserwować jej skutki, przede wszystkim dla użytkowników pojazdów.

W opinii senatora sprawozdawcy, bardzo ważna była poprawka zmierzająca do skreślenia art. 22, w którym stanowi, że zezwolenia na odwadnianie alkoholu etylowego rolniczego wydane na podstawie ustawy z 2 marca 2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego stają się z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy zezwoleniami na wytwarzanie biokomponentów, jeśli odwodniony alkohol etylowy rolniczy stanowi biokomponent. Komisja uznała, że ten zapis nie daje równych szans podmiotom gospodarczym. A poza tym uzyskiwanie zezwoleń na odwadnianie alkoholu etylowego ma inny charakter i odbywa się w innym trybie niż uzyskiwanie zezwoleń na wytwarzanie biokomponentów. Dla tych, którzy posiadają zezwolenia na odwadnianie alkoholu etylowego, byłoby niezasłużoną korzyścią, gdyby się stali posiadaczami zezwoleń na wytwarzanie biokomponentów. Stąd propozycja komisji, żeby skreślić art. 22.

Powołując się na opinię Komitetu Integracji Europejskiej z 1 kwietnia br., a także na pismo skierowane do przewodniczącego Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi z  21 lipca br. senator A. Graczyński stwierdził, że projekt ustawy o biokomponentach stosowanych w paliwach ciekłych i biopaliwach ciekłych jest zgodny z obowiązującym prawem Unii Europejskiej. Jest zgodny, ale z zastrzeżeniem, zawartym w pkt 4 niniejszej opinii. Pkt 4 dotyczył takiej sytuacji, kiedy zawartość biokomponentów w ogólnej ilości paliw jest stosunkowo duża i to powoduje, że mogą być utrudnienia w dostępie do paliw bez biokomponentów. Zdaniem senatora, ze względu na te wielkości, jakie się zakłada w dyrektywie Unii Europejskiej, ten problem będzie dotyczył wszystkich państw Unii Europejskiej. Ale wszystko to będzie jeszcze przedmiotem negocjacji i ustaleń. Można więc przyjąć, że w przeciwieństwie do poprzedniej ustawy, nad którą Izba debatowała i przy uchwalaniu której nie do końca przyjęto opinię Komitetu Integracji Europejskiej, w wypadku tej mamy do czynienia w zasadzie z opinią pozytywną.

Senator sprawozdawca przypomniał, że w uzasadnieniu weta prezydenta była też mowa o ustawie o monitoringu jakości paliw. Nad tą ustawą o monitoringu obecnie trwają prace. Jest szansa, że te dwie ustawy wejdą w życie w tym samym terminie. Senat proponował przyspieszenie wdrożenia tej ustawy i wejście jej w życie 1 lipca br. Zdaniem senatora, bardzo wiele wątpliwości prezydenta, potwierdzonych przez Sejm, zostało wziętych pod uwagę i znalazło się w rozpatrywanym projekcie, a także w sprawozdaniach z prac Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Ochrony Środowiska.

W debacie nad ustawą o biokomponentach stosowanych w paliwach ciekłych i biopaliwach ciekłych wniosek o odrzucenie ustawy zgłosili senatorowie Marek Balicki i Jerzy Markowski. Wnioski legislacyjne dotyczące wprowadzenia poprawek do rozpatrywanej ustawy przedstawili senatorowie: Adam Biela, January Bień, Krzysztof Borkowski, Gerard Czaja, Bernard Drzęźla, Genowefa Grabowska, A. Graczyński, Janusz Konieczny, Zbigniew Kruszewski, J. Markowski, Jerzy Pieniążek, Lesław Podkański, Wiesława Sadowska, Jerzy Smorawiński, Józef Sztorc, Jan Szafraniec, Krzysztof Szydłowski oraz Tadeusz Wnuk.

Szczegółowe sprawozdanie z prac połączonych komisji przedstawiła Izbie senator Apolonia Klepacz. Senator sprawozdawca poinformowała, że komisje nie poparły wniosku o odrzucenie ustawy w całości, uznając, że odrzucenie ustawy o biokomponentach nie rozwiąże problemu niedoskonałości tej ustawy. Istnieje bowiem duże prawdopodobieństwo odrzucenia przez Sejm tak sformułowanego wniosku Senatu, co w konsekwencji spowoduje, iż omawiana ustawa będzie obowiązywać w swej wadliwej, nieakceptowanej przez Senat postaci. Połączone komisje jednogłośnie, 16 głosami, odrzuciły ten wniosek.

Zgodnie z pierwszą zasadą uznano, iż ustawa powinna wejść w życie w kształcie, który nie naraża jej na zarzut niekonstytucyjności, a zatem nie narusza zbiorowych interesów konsumentów, uniemożliwiając swobodny wybór towarów. Temu służyła rekomendowana przez komisje poprawka mająca na celu oznakowanie dystrybutorów zarówno paliw ciekłych, jak i biopaliw, w sposób umożliwiający identyfikację procentowej zawartości biokomponentów w biopaliwach.

Zgodnie z drugą zasadą zapisy ustawy nie mogą eliminować z rynku produkcji biokomponentów mechanizmów rynkowych, ale winny gwarantować równoprawność podmiotów gospodarczych, zarówno w procedurze uzyskiwania zwolnień na wytwarzanie biokomponentów, jak i obrocie paliwami ciekłymi i biopaliwami. Tej zasadzie odpowiadały rekomendowane przez komisje poprawki zmierzające do skreślenia art. 22 i 23, eliminując w ten sposób zapisy traktujące podmioty gospodarcze nierównoprawnie.

Trzecia przyjęta przez komisje zasada zapewniała zgodność omawianej ustawy z prawem Unii Europejskiej. Stąd nie rekomendowano przyjęcia trzech poprawek zmierzających do wprowadzenia nakazu produkcji biokomponentów wyłącznie z surowców zebranych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz poprawki eliminującej zapis wynikający z dyrektywy Unii Europejskiej, a zapewniający "coroczny wzrost udziału poszczególnych biokomponentów w ogólnej ilości wprowadzanych do obrotu paliw ciekłych".

Zgodnie z czwartą zasadą zapewniono zrealizowanie wymagań jakościowych nie tylko w wypadku biokomponentów, co powodowała rekomendowana Izbie poprawka, ale także w wypadku paliw ciekłych i biopaliw ciekłych - ich wysoką jakość zagwarantuje się przez przyjęcie poprawki, która dostosowywała termin rozpoczęcia sprzedaży paliw z biokomponentami do terminu wejścia w życie ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych. Terminem tym jest 1 stycznia 2004 r.

Zgodnie z piątą zasadą wprowadzono takie terminy wejścia w życie ustawy, które pozwalają na harmonijną implementację zapisów tej ustawy. Chodzi o rozpoczęcie od 1 października br. przygotowań w zakresie uzyskiwania stosownych zezwoleń, zawierania umów kontraktacji i dostawy, wydania rozporządzenia określającego na rok 2004 minimalną ilość poszczególnych biokomponentów, jaką będzie miał obowiązek wprowadzić do obrotu producent paliw ciekłych i biopaliw, a także określenia, w drodze rozporządzenia, wymagań jakościowych i metod badania jakości biokomponentów, łącznie z określeniem jednostek certyfikujących upoważnionych do wydawania świadectw jakości. Przygotowania te poprzedzają termin rozpoczęcia sprzedaży paliw ciekłych z biokomponentami i biopaliw ciekłych, ustalony na dzień 1 stycznia 2004 r. Przyjęcie takich terminów wejścia w życie ustawy, zgodnie z zapisem rekomendowanej przez komisję kolejnej poprawki, zagwarantuje także wszystkim podmiotom rynku obrotu paliwami w Rzeczypospolitej Polskiej czas na dostosowanie technologiczne w zakresie dystrybucji paliw.

Ponadto komisje przyjęły poprawkę, która dawała Radzie Ministrów delegację do ustalania corocznie wskaźnika biokomponentów na podstawie analizy rynku, możliwości surowcowych i wytwórczych, możliwości przetwórczych oraz możliwości branży paliwowej. Według pierwotnych zapisów poziom wskaźnika regulowała ustawa. W kolejnej poprawce upoważniono dodatkowo Radę Ministrów do obniżania poziomu minimalnej ilości biokomponentów w sytuacjach nadzwyczajnych, na przykład klęsk żywiołowych, zmniejszających nasze możliwości surowcowe i wytwórcze.

Ponadto połączone komisje zarekomendowały Senatowi dwie poprawki, wprowadzające potrzebę informowania Rady Ministrów o wynikach badań wpływu biopaliw ciekłych na eksploatację pojazdów wyposażonych w silniki z zapłonem iskrowym oraz silniki z zapłonem samoczynnym, a także uwzględnienia tych wyników przy opracowywaniu corocznego rozporządzenia określającego minimalną ilość stosowanych biokomponentów. W opinii komisji, poprawki te wychodziły naprzeciw użytkownikom pojazdów silnikowych, zaniepokojonych wpływem paliw na eksploatację silników.

W opinii sprawozdawcy połączonych komisji, ustawa w tym kształcie, choć nie usatysfakcjonuje w pełni wszystkich stron zainteresowanych problematyką biokomponentów i biopaliw ciekłych, to jednak usuwa podstawowe wady poprzedniej ustawy, które legły u podstaw jej zawetowania przez prezydenta RP. Chroniąc prawa użytkowników pojazdów samochodowych, daje ona jednocześnie podstawę do gospodarczego wykorzystania wszystkich polskich surowców rolniczych do produkcji biokomponentów, zgodnie z wymaganiami Unii Europejskiej, a tym samym stwarza szansę gospodarczej aktywizacji polskiej wsi.

W imieniu połączonych Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Ochrony Środowiska senator A. Klepacz zwróciła się o odrzucenie wniosków nie popartych przez komisje. Jak stwierdziła, rekomendowane poprawki zostały przyjęte przez senatorów, członków połączonych komisji, zdecydowaną większością głosów.

Po wysłuchaniu sprawozdawcy połączonych komisji i senatorów wnioskodawców Senat przystąpił do głosowania.

Zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejności przeprowadzono głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie ustawy o biokomponentach stosowanych w paliwach ciekłych i biopaliwach ciekłych. Na 82 obecnych senatorów 14 głosowało za, 60 - przeciw, 8 osób wstrzymało się od głosu. Wobec wyników głosowania przystąpiono następnie do głosowania nad przedstawionymi poprawkami w kolejności przepisów ustawy. Senat poparł 15 spośród 38 proponowanych zmian. Uchwałę w sprawie przyjęcia ustawy o biokomponentach stosowanych w paliwach ciekłych i biopaliwach ciekłych wraz zaakceptowanymi poprawkami podjęto 67 głosami, przy 2 głosach przeciw i 5 wstrzymujących się:

Uchwała

Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzednia część dokumentu, następna część dokumentu