Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment


Z prac komisji senackich

23 kwietnia 2002 r.

Tematem posiedzenia Komisji Ochrony Środowiska były biopaliwa jako element rynku paliw.

Otwierając posiedzenie, przewodniczący komisji senator Adam Graczyński nawiązał do stanowiska komisji w sprawie szczególnego nadzoru nad przebiegiem prac legislacyjnych w sprawie biopaliw. Jak stwierdził senator, obecne posiedzenie powinno odpowiedzieć na pytanie, w jakim punkcie się znajdujemy, oraz pomóc wypracować wspólny pogląd na temat biopaliw.

Pierwszy głos zabrał doc. Andrzej Kulczycki z Centralnego Laboratorium Naftowego, który omówił ogólne uwarunkowania techniczne i prawno-standaryzacyjne wprowadzania biopaliw na rynek paliw silnikowych. Jego zdaniem, dotychczasowa dyskusja nad biopaliwami w Polsce skupiła się głównie wokół problematyki hodowli rzepaku oraz technologii i organizacji zakładów przetwarzających olej rzepakowy na estry. W niewielkim natomiast stopniu rozważano te zagadnienia z punktu widzenia szeroko rozumianego rynku paliw, który w celu uniknięcia zamieszania po wprowadzeniu biopaliw, należałoby unormować. Ważne uwarunkowania stanowią tu m.in. kwestie podatkowe, mogące stanowić stymulację finansową, czy jednakowe traktowanie różnego rodzaju paliw. Do publicznego obiegu powinno się wprowadzać biopaliwa o określonych normach.

O uwarunkowaniach technicznych i eksploatacyjnych produkcji paliw z udziałem biokomponentów mówił podczas posiedzenia Komisji Ochrony Środowiska Czesław Bugaj z Polskiego Koncernu Naftowego ORLEN SA. Jego zdaniem, wprowadzenie obowiązku stosowania bioetanolu w zaproponowanej wersji ustawy o organizacji rynku eko-paliw płynnych i składników spowoduje, że polskie rafinerie, a szczególnie PKN ORLEN SA poniosą duże koszty i mogą się stać przedsiębiorstwami nierentownymi. Zapewnił, że polski przemysł rafineryjny nie jest przeciwny biopaliwom, dziś już stosuje znaczne ilości bioetanolu, co stawia Polskę w ścisłej czołówce światowej. Sektor paliwowy oczekuje jednak rozwiązań zgodnych z unijnymi, ponieważ rynek paliwowy w Europie jest zintegrowanym rynkiem jednolitej jakości paliw i na ogół jednolitej ceny z niskimi marżami rafinerii.

Jak stwierdził Cz. Bugaj, sektor paliwowy liczy na stabilne warunki dostaw biokomponentów, gdyż przerwy przy obowiązku stosowania mogą oznaczać braki paliw na rynku. Jakość biokomponentów musi spełniać wymagania norm przewidywanych dyrektywą 98/70/EC. Ponadto konieczne jest wprowadzenie w Polsce monitoringu paliw. Jak podkreślił przedstawiciel PKN ORLEN, w trosce o spokojne wejście biopaliw na polski rynek biopaliwowy jego firma liczy na możliwość udziału w pracach legislacyjnych i późniejszą możliwość weryfikacji przyjętych w tym zakresie zapisów ustawowych.

Grzegorz Wiśniewski z Europejskiego Centrum Energii Odnawialnej zwrócił uwagę na zmniejszenie emisji do atmosfery, zwłaszcza przez środki transportu, szkodliwych substancji dzięki wykorzystaniu biopaliw.

W dyskusji, która odbyła się po wysłuchaniu referatów głos zabrali m.in. przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki i Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Podsumowując dyskusję, przewodniczący Komisji Ochrony Środowiska senator A. Graczyński za pozytywne uznał podjęcie prac nad ustawą o monitorowaniu jakości paliw.

Do resortu rolnictwa senator zwrócił się o opracowanie uzasadnienia ekonomicznego produkcji biopaliw ze względu interdyscyplinarność tego zagadnienia.

Przewodniczący Komisji Ochrony Środowiska zwrócił się o przyspieszenie prac legislacyjnych nad nową ustawą, ponadto zaoferował pomoc senackich komisji środowiska i gospodarki w ewentualnym podjęciu inicjatywy ustawodawczej w tej sprawie.

* * *

Na wspólnym posiedzeniu Komisji Emigracji i Polaków za Granicą oraz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności zakończono pierwsze czytanie projektu uchwały Senatu w sprawie polityki Państwa Polskiego wobec Polonii i Polaków za granicą. Projekt powstał z inicjatywy Komisji Emigracji i Polaków za Granicą. Pierwsze posiedzenie w tej sprawie odbyło się 11 kwietnia i powołano wówczas zespół, który miał wypracować jednolity tekst uchwały na podstawie propozycji zgłoszonych w dyskusji.

W dyskusji zaproponowano niewielkie zmiany. Następnie w głosowaniu połączone komisje przyjęły jednolity tekst, w którym stwierdzono:

<<Polska jest Macierzą wszystkich Polaków, a także rozsianych po całym świecie, stanowiących Polonię - grup etnicznych polskiego pochodzenia powstałych w następstwie masowej emigracji ekonomicznej, wychodźstwa politycznego i deportacji. Dotyczy to również tych wszystkich skupisk Polaków, które w następstwie zmiany granic znalazły się poza obszarem Państwa Polskiego, tworząc mniejszości narodowe Polaków za granicą.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej, pomny swej historycznej roli sprawowania w imieniu Państwa Polskiego patronatu nad umacnianiem więzi Polonii i Polaków za granicą z Macierzą, w obecności Prezydenta Rzeczypospolitej, Marszałka Sejmu, Prezesa Rady Ministrów, dostojnych przedstawicieli Polonii i Polaków za granicą oraz organizacji działających na Ich rzecz,

uroczyście stwierdza:

Polonia i Polacy za granicą utrzymują od pokoleń serdeczną więź z Macierzą i wspierają Jej dążenia do wolności, suwerenności, demokracji i sprawiedliwości społecznej oraz rozwoju partnerskiej współpracy z innymi państwami i organizacjami międzynarodowymi.

Kultywując z oddaniem i wysiłkiem, ale i radością nasze narodowe tradycje, historię i język ojczysty, stają się najlepszymi orędownikami spraw polskich za granicą.

Zaangażowanie Polonii i Polaków za granicą w promowanie spraw polskich w świecie zasługuje na najwyższe uznanie i godne jest naszej historycznej pamięci. Szczególne podziękowanie należy się Im za skuteczne działania na rzecz przyjęcia Polski do NATO i wspieranie Jej dążeń do członkostwa w Unii Europejskiej.

Cieszy zapowiedź reaktywowania przez organizacje polonijne Rady Polonii Świata, która - w naszym przekonaniu - pomoże lepiej organizować działalność ruchu polonijnego i zacieśnić kontakt Polonii i Polaków na całym świecie z Ojczyzną.

II.

Rzeczpospolita Polska, będąc Ojczyzną wszystkich Polaków rozsianych po świecie, wspiera Ich wysiłki zmierzające do utrzymywania i zacieśniania więzi z krajem przodków i kultywowania polskich narodowych tradycji.

Senat z uznaniem wita złożoną przez Prezydenta Rzeczypospolitej zapowiedź intensyfikacji działań na rzecz Polonii i Polaków za granicą.

Nadzieję budzi zapowiedź szybkiego przedstawienia przez Rząd programu działań na tym polu.

III.

Za najważniejsze aspekty polityki Państwa Polskiego wobec Polonii i Polaków za granicą Senat uznaje:

- zapewnienie Polonii i Polakom za granicą praw mniejszości narodowej w krajach zamieszkania,

- rozwijanie nauki języka polskiego i w języku polskim w miejscu zamieszkania Polaków za granicą, ze szczególnym uwzględnieniem krajów, w których przez długie lata nasi Rodacy nie mieli możliwości nauki języka ojczystego i kształcenia się w języku ojczystym,

- promowanie kultury i nauki polskiej,

- rozszerzanie oddziaływania polskiej prasy, radia i telewizji, a także polskojęzycznych, w tym polonijnych, środków przekazu informacji,

- wspieranie działalności gospodarczej, naukowej i twórczości artystycznej osób polskiego pochodzenia,

- pozyskiwanie Polonii i Polaków za granicą do wspierania polskich interesów narodowych,

- tworzenie sprzyjającego klimatu społecznego i zaplecza gospodarczego dla realizacji ustawy o repatriacji.

W działaniach na rzecz uprawnień Polaków za granicą w większym niż dotychczas stopniu należy wykorzystywać prawo międzynarodowe oraz prawo wewnętrzne krajów Ich zamieszkania.

IV.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej będzie pozyskiwał do działania na rzecz Polonii i Polaków za granicą organizacje samorządowe, fundacje, stowarzyszenia, inne instytucje pozarządowe oraz ludzi dobrej woli w kraju i za granicą.

Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".

Ustalono, że drugie czytanie projektu uchwały Senatu w sprawie polityki Państwa Polskiego wobec Polonii i Polaków za granicą odbędzie podczas 15. posiedzenia, na którym zaplanowano debatę polonijną. Postanowiono, że sprawozdanie połączonych komisji w tej sprawie przedstawi Izbie senator Tadeusz Rzemykowski.

* * *

Na swym posiedzeniu Komisja Kultury i Środków Przekazu przystąpiła do rozpatrywania sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji za rok 2001.

W posiedzeniu wzięli udział członkowie KRRiTV z jej przewodniczącym Juliuszem Braunem. Ponadto komisja zapoznała się z opiniami o sprawozdaniu przedstawionymi przez Waltera Chełstowskiego i dr. Zbigniewa Bajkę z Ośrodka Badań Prasoznawczych Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W swoim wystąpieniu W. Chełstowski pozytywnie ocenił sprawozdanie Rady. Zwrócił także uwagę na uporządkowanie zasobów częstotliwości radiofonicznych i kanałów telewizyjnych.

Zgłaszając uwagi do sprawozdania, dr Z. Bajka stwierdził m.in., że w pierwszej części poświęconej realizacji przez KRRiTV jako organ konstytucyjny, zadań ustawowych zawarto wiele sformułowań ogólnych, czasami są to zdania lub akapity przeniesione in extenso (m.in. informacje dotyczące sponsoringu prywatnego, Telewizyjnego Uniwersytetu Otwartego i Porozumienia Polskich Nadawców Radiowych i Telewizyjnych).

Za jeden z najsłabszych w omawianym sprawozdaniu dr Z. Bajka uznał podrozdział dotyczący działań KRRiTV podejmowanych na rzecz reprezentowania interesów odbiorców i zapewnienia otwartego, pluralistycznego charakteru radiofonii i telewizji. Kolejność zamieszczonych tam informacji i opinii pokazuje, że albo te działania są niewystarczające, albo autorzy zlekceważyli tę problematykę.

Część druga sprawozdania KRRiTV dotyczy jej działalności prawotwórczej. Najważniejsze obszary, którymi zajmowała się rada w ubiegłym roku, to ochrona własności intelektualnej, udział w nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a przede wszystkim znowelizowanie ustawy o radiofonii i telewizji. Projekt tej ostatniej ustawy wywołał ogromne kontrowersje, zwłaszcza ze strony mediów prywatnych, przede wszystkim w kwestii utworzenia spółki Polska Telewizja Regionalna SA czy wprowadzenia ograniczeń kapitałowych.

Część trzecia sprawozdania zawiera szczegółową informację o przyznanych koncesjach w różnych grupach nadawców i ma charakter dokumentacyjny.

Część czwarta sprawozdania dotyczy relacji KRRiTV z nadawcami publicznymi. I tak rada podejmowała różne działania w celu zwiększenia zasięgu Programu I Polskiego Radia, wspiera także tworzenie nowej sieci Radia Bis. W tej części zawarto, niestety, niewiele informacji na temat radiostacji regionalnych radia publicznego, na które przekazywana jest niemała kwota z opłat abonamentowych, a które to stacje już od dłuższego czasu mają dość niewielkie audytoria.

Część piąta zawiera informacje na temat kontroli działalności programowej nadawców. Głównym sposobem kontroli jest poemisyjny monitoring stacji, wspierany przez monitoring problemowy i interwencyjny. Rada przyznaje, że monitorowano przede wszystkim programy nadawców koncesjonowanych (stacje komercyjne). Programy nadawców publicznych oceniono natomiast przede wszystkim na podstawie nadsyłanych przez nich corocznie sprawozdań. W ubiegłym roku w celu modyfikacji rozdziału środków z abonamentu w publicznych stacjach regionalnych PR przeprowadzono monitoring problemowy, dotyczący realizacji programów edukacyjno-poradniczych, słuchowisk oraz poruszania problemów alkoholizmu. W tej części sprawozdania znalazła się także surowa ocena audycji TVN "Big Brother - Bitwa", stwierdzająca, że jej wymowa jest głęboko antywychowawcza i zagraża psychicznemu i moralnemu rozwojowi niepełnoletnich. Ponadto KRRiTV kontrolowała działalność reklamową i sponsorską w radiu i telewizji. W sprawozdaniu wskazano na złe ewidencjonowanie i archiwizowanie reklam, przekraczanie norm czasowych, kryptoreklamę czy kłopoty z informacjami na temat sponsorów.

Siódma część sprawozdania KRRiTV dotyczy jej działalności międzynarodowej, m.in. harmonizacji polskiego ustawodawstwa z prawem unijnym.

Sumując swoje uwagi na temat sprawozdania KRRiTV, dr Z. Bajka uznał przedstawiony dokument za w znacznym stopniu odzwierciedlający aktualną sytuację na rynku mediów audiowizualnych oraz występujące tam problemy. Jego zdaniem jednak, rada - ustawowo stojąca na straży pluralizmu mediów - powinna równoprawnie traktować media publiczne i komercyjne mające różne, ale równie ważne zadania do spełnienia w stosunku do społeczeństwa. Uwagi Z. Bajki dotyczyły także relacji telewizja - radio. Rada nie powinna, jego zdaniem, dostrzegać głównie telewizji. Ponadto pozytywne zakończenie powinna znaleźć kontrowersyjna kwestia nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji. Jak stwierdził w swojej opinii dr Z. Bajka, byłoby niedobrze dla porządku demokratycznego, władzy ustawodawczej i wreszcie samej rady, gdyby nowelizację uchwalano wbrew przekonaniom znaczącej grupy nadawców i dziennikarzy, zaangażowanych kiedyś w budowę tego porządku.

Na zakończenie posiedzenia Komisji Kultury i Środków Przekazu przewodniczący senator Ryszard Sławiński stwierdził, że ze względu rozległość poruszanych w sprawozdaniu KRRiTV problemów komisja będzie kontynuowała jego rozpatrywanie na następnym posiedzeniu, najprawdopodobniej 14 maja br.

* * *

Odbyło się posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, podczas którego omawiano aktualną sytuację w krajowym przemyśle cukrowniczym. Informację na ten temat przedstawili przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ministerstwa Skarbu Państwa.

W swoim wystąpieniu wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Kazimierz Gutowski poinformował, że resort pracuje nad ustaleniem ceny interwencyjnej cukru i buraków cukrowych na sezon 2003/2004.

W sezonie 2001/2002 interwencyjna cena cukru wynosi 1,8 zł za kg bez VAT, cena podstawowa buraków cukrowych natomiast 115 zł za tonę.

Wiceminister skarbu państwa Małgorzata Ostrowska wyraziła opinię, że zmiany własnościowe oraz nadwyżki produkcji i poziom eksportu cukru mogą się stać przyczyną konfliktu, wpływającą na sytuację w polskim przemyśle cukrowniczym.

Według resortu rolnictwa, że wszystkie działania na tym rynku wynikają z założeń ustawy o regulacji rynku cukru, która weszła w życie w listopadzie ubiegłego roku. Projekt nowelizacji tej ustawy został pod koniec marca br. pozytywnie zaopiniowany przez rząd i teraz zajmie się nim parlament.

Z danych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi wynika, że w kampanii cukrowniczej 2001/2002 przerobiono 11 mld 252 tys. buraków cukrowych, z których wyprodukowano 1539,7 tys. ton cukru.

Prywatyzacja przemysłu cukrowniczego, zdaniem resortu rolnictwa, leży w gestii Ministerstwa Skarbu Państwa. Dlatego też resort skarbu jest autorem projektu nowelizacji o regulacji rynku cukru. Nowelizacja jest konieczna, aby mogła powstać Krajowa Spółka Cukrowa, gdyż w części cukrowni państwo ma mniej niż 100% udziałów. Obecne przepisy pozwalają bowiem na utworzenie spółki cukrowej z cukrowni, których skarb państwa jest jedynym właścicielem.

Do tej pory utworzenie spółki blokowały również spory prawne dotyczące Śląskiej Spółki Cukrowej. 23 kwietnia br. Sąd Okręgowy oddalił wniosek skarbu państwa o stwierdzenie ważności umowy sprzedaży Śląskiej Spółki Cukrowej francuskiemu inwestorowi Saint Louis Sucre. 13 maja br. ten sam sąd zdecyduje, czy umowa powinna zostać wykonana.

Podczas posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi wiceprezes Agencji Rynku Rolnego poinformował senatorów o możliwościach i perspektywach eksportu nadwyżek cukru z zastosowaniem dopłat.

W obecnej sytuacji prawnej nie przewidziano regulacji dotyczących eksportu nadwyżek cukru z zastosowaniem dopłat. Rozpatrując problem subsydiowanego eksportu, należy uwzględnić warunki wynikające z polskich zobowiązań z tytułu członkostwa w Światowej Organizacji Handlu. Zgodnie z polskimi zobowiązaniami w WTO oraz polską listą koncesyjną do WTO, maksymalna ilość subsydiowanego eksportu cukru w 2002 r. może wynieść 104,4 tys. ton, co odpowiada maksymalnym wydatkom budżetowym w wysokości 32 mln USD.

24 kwietnia 2002 r.

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych oraz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności odbyło się pierwsze czytanie projektu uchwały Senatu RP w sprawie podatku VAT w budownictwie. Rozpatrywany projekt powstał z inicjatywy Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych.

Podczas posiedzenia wysłuchano wiceminister finansów Ireny Ożóg. W dyskusji zaproponowano wprowadzenie niewielkich zmian do omawianego projektu. W głosowaniu połączone komisje przyjęły tekst uchwały, w którym stwierdzono:

<<Senat Rzeczypospolitej Polskiej, uznając budownictwo za jeden z najważniejszych sektorów gospodarki narodowej, apeluje do Rządu Rzeczypospolitej Polskiej o renegocjację swojego stanowiska przyjętego w negocjacjach przedakcesyjnych z Komisją Europejską. Stanowisko to zobowiązuje stronę polską do przyjęcia 22% stawki podatku od towarów i usług z chwilą wstąpienia Polski do Unii Europejskiej.

Stagnacja polskiej gospodarki powoduje, że nieuzasadnione jest obciążenie, zwłaszcza budownictwa mieszkaniowego, wyższymi stawkami podatku od obecnie obowiązujących. W Unii Europejskiej stawki tego podatku są bardzo zróżnicowane i uwzględniają interesy poszczególnych krajów.

W naszym narodowym interesie jest traktowanie budownictwa, a szczególnie budownictwa mieszkaniowego, na warunkach preferencyjnych, gdyż jest to sektor gospodarki, jak uczą doświadczenia innych krajów, o kluczowym znaczeniu dla poprawy koniunktury gospodarczej.

Konsekwencją dotychczasowego stanowiska Polski w tej sprawie, w miarę zwiększania się obciążeń fiskalnych, będzie dalsze pogorszenie sytuacji w budownictwie i znaczny wzrost bezrobocia.

Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".

Postanowiono, że projekt uchwały w imieniu połączonych komisji przedstawi Izbie senator Genowefa Ferenc.

* * *

Senatorowie z Komisji Nauki, Edukacji i Sportu zapoznali się założeniami kształtowania polityki edukacyjnej państwa w aspekcie regionalnym.

W posiedzeniu wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu: wiceminister Tomasz Goban-Klos, szef gabinetu politycznego ministra Janusz Gęsicki, doradca ministra Eugeniusz Buśko oraz główni wizytatorzy Izydoria Kos-Górczyńska i Ewa Repsch.

Problemy związane z kształtowaniem polityki edukacyjnej państwa w obszarze regionalnym przedstawił wiceminister T. Goban-Klos. Jak stwierdził, na podstawie trzyletnich doświadczeń funkcjonowania oświaty w nowym układzie ustrojowo-administracyjnym można stwierdzić, że przyjęte rozwiązania wykazują pewne dysfunkcje. Nastąpiła znaczna decentralizacja tworzenia programów nauczania. Programy autorskie mogą powstawać na poziomie szkoły i na tym poziomie są zatwierdzane przez dyrektora, który stanowi pierwsze ogniwo nadzoru pedagogicznego. Jest to niezgodne z rozwiązaniami przyjętymi w większości krajów UE, w których za jakość kształcenia (w tym programy nauczania) odpowiada nadzór państwowy. W opinii resortu, lansowana w ostatnich latach koncepcja miękkiego nadzoru pedagogicznego wyraźnie się sprawdza i dlatego konieczne wydaje się wzmocnienie pozycji kuratora oświaty, który realizuje regionalną politykę edukacyjną państwa w województwie, przede wszystkim w zakresie dbałości o jakość kształcenia. Resort zamierza odbudować przejrzystą trzyszczeblową strukturę nadzoru pedagogicznego: dyrektor szkoły, kurator oświaty, minister edukacji. Kurator byłby wyposażony w instrumenty pozwalające na kształtowanie sieci szkolnej i kierunków kształcenie zawodowego, na realny wpływ na doskonalenie zawodowe nauczycieli i doradztwo metodyczne, a w rezultacie - na awans zawodowy nauczycieli.

W opinii MENiS, zmian wymaga także scentralizowany system podziału subwencji oświatowej. Powinny one zmierzać do uproszczenia podziału algorytmicznego subwencji, zmian decentralizujących dyspozycje planistyczne podziału subwencji i ewentualnie w zakresie dystrybucji środków, a także do utworzenia zintegrowanej administracyjnej bazy danych w edukacji, która będzie wiarygodną przesłanką decyzji planistycznych.

Ważnym elementem regionalnej polityki edukacyjnej jest realizacja inwestycji oświatowych. Przekazanie wszystkich środków na te inwestycje do systemu tzw. kontraktów wojewódzkich spowodowało, że w praktyce władze regionalne zamroziły wszelkie inwestycje oświatowe. Być może, nie rezygnując z obowiązującego obecnie systemu, należałoby wprowadzić zasadę parytetowego współfinasowania inwestycji oświatowych z budżetów gmin i powiatów oraz ze środków wojewódzkich.

Regionalny wymiar polityki edukacyjnej to również koordynacja programów specjalnych takich jak dożywianie dzieci czy przywrócenie opieki medycznej w szkole.

W dyskusji podnoszono przede wszystkim kwestie podziału kompetencji między poszczególne szczeble samorządu, przy tej okazji wskazywano na istniejące w tym zakresie dysfunkcje. Ponadto szeroko dyskutowano problem nadzoru pedagogicznego i roli kuratorów.

* * *

Na swym posiedzeniu Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich rozpatrzyła wniosek senatora Lesława Podkańskiego o odwołanie go ze składu Komisji Emigracji i Polaków za Granicą. Na podstawie art.14 ust. 1 Regulaminu Senatu komisja postanowiła przedłożyć Izbie projekt uchwały zgodny z wnioskiem senatora.

Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie powołano senatora Jerzego Cieślaka.

Ponadto Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich powołała zespół do przygotowania zmian w Regulaminie Senatu w składzie senatorowie: Gerard Czaja, Zbigniew Kulak i Andrzej Spychalski. Zespól ma zapoznać się z materiałami, które napłynęły do komisji, i na tej podstawie przygotować wstępny materiał legislacyjny do dyskusji na forum komisyjnym.

* * *

Na swym posiedzeniu Komisja Emigracji i Polaków za Granicą pozytywnie zaopiniowała następujące wnioski o dotację z Kancelarii Senatu na wykonanie zadań państwowych w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą:

- wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" - Program edukacyjny dla Polonii i Polaków za granicą - 7 504 806 zł,

- wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" - Promocja spraw polonijnych za granicą i w kraju - 1 451 413 zł. (Komisja tym samym zaakceptowała propozycję Zespołu ds. Finansów Polonijnych - 1 390 506 zł, ale dodatkowo akceptację komisji uzyskały następujące zadania tego programu: wydanie publikacji T. Kukiz "Łopatyn. Dzieje i zabytki miasteczka kresowego" - 5746 zł; Muzeum Polskie w Chicago "Przewodnik po Muzeum Polskim w Chicago" - 20 685 zł; "Głos Polski" - pismo Związku Polaków w Argentynie, organ USOPAŁ - 34 476 zł,

- wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" - Program pomocy socjalnej i rzeczowej - 1 467 780 zł,

- Fundacji Polska Akcja Humanitarna - Projekt "Za Siódmą Górą" - pomoc edukacyjna dla polskich dzieci na Bukowinie - 99 320 zł,

- wniosek Związku Polaków "Zgoda" w RFN - Dofinansowanie działalności Związku Polaków Zgoda" w RFN - 9500 zł,

- wniosek Towarzystwa Przyjaciół Polonistyki Uniwersytetu Wileńskiego - Remont pomieszczeń Katedry Filologii Polskiej Uniwersytetu Wileńskiego - 21 436 zł,

- wniosek Stowarzyszenia Integracji "Zorza", Poddębice - Wymiana dzieci i młodzieży w ramach umowy pomiędzy szkołą podstawową w Dalikowie a szkołą podstawową w Krasławie na Łotwie - 9900 zł.

* * *

Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej zebrała się, by rozpatrzyć ustawę o zmianie ustawy o zawodzie lekarza.

Senatorowie wysłuchali posłanki sprawozdawcy Stanisławy Prządki, dyrektora Departamentu Nauki w Ministerstwie Zdrowia Romana Danielewicza, mecenasa Wojciecha Gutkowskiego reprezentującego Naczelną Radę Lekarską, oraz Jacka Golińskiego z Departamentu Prawa Europejskiego UKiE. Ponadto zapoznano się z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Omawiana ustawa została uchwalona przez Sejm 18 kwietnia br. na podstawie projektu rządowego, mającego na celu przede wszystkim dostosowanie polskiego ustawodawstwa do prawa Unii Europejskiej. Chodzi tu m.in. o równoważność dokumentów (wydanych przez organ innego niż Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej) poświadczających formalne kwalifikacje w zakresie specjalizacji medycznych lekarza będącego obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej z dokumentem poświadczającym tytuł specjalisty. Ponadto w nowelizacji określono zasady używania przez lekarza będącego obywatelem państwa członkowskiego UE tytułów specjalisty w danej dziedzinie medycyny. Wykaz tych tytułów uzyskanych w innych niż Polska państwach członkowskich Unii Europejskiej ogłoszony zostanie w drodze obwieszczenia w "Monitorze Polskim". Nowelizacja określa także zasady posługiwania się w Polsce przez lekarza będącego obywatelem państwa członkowskiego UE tytułem lub stopniem naukowym uzyskanym w innym niż Polska państwie członkowskim Unii, jeśli tytuł ten lub stopień nie jest tożsamy z tytułem (stopniem) uzyskiwanym w Polsce. W nowelizacji przyznano ministrowi właściwemu ds. zdrowia kompetencję do określenia zasad przeprowadzania egzaminu oraz zakresu znajomości języka polskiego w mowie i piśmie, niezbędnej do wykonywania zawodu lekarza, tym samym wyłączając stosowanie zasad wynikających z art. 3 ust. 3 ustawy o języku polskim, gdy te zostaną określone w akcie wykonawczym.

W przyjętym stanowisku Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 2 poprawek do nowelizacji ustawy o zawodzie lekarza. Postanowiono, że rekomendowane zmiany przedstawi Izbie senator Zbigniew Kulak.

25 kwietnia 2002 r.

W Dowództwie Marynarki Wojennej RP w Gdyni odbyło się zamknięte posiedzenie wyjazdowe Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego.

Podczas posiedzenia, w którym uczestniczył wiceminister obrony narodowej Piotr Urbankowski oraz dowództwo Marynarki Wojennej z admirałem floty Ryszardem Łukasikiem, senatorowie zapoznali się z sytuacją polityczno-militarną w rejonie Bałtyku płd., strukturą i zadaniami Marynarki Wojennej RP, programem rozwoju MW RP w świetle realizacji celów interoperacyjnych z NATO, systemem szkolenia w MW RP w kontekście efektów szkoleniowych wspólnych ćwiczeń w ramach sił sojuszniczych oraz systemem zabezpieczenia logistycznego MW RP.

* * *

Senatorowie z Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia postanowili nie zgłaszać zastrzeżeń do ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza. Ustalono, że sprawozdanie w tej sprawie przedstawi Izbie senator Jerzy Cieślak.

W dyskusji prezes Naczelnej Rady Lekarskiej Konstanty Radziwiłł zwrócił uwagę na problemy wynikające z obowiązywania ustaleń przyjętych przez Polskę w ramach Konwencji Praskiej. Zgodnie z konwencją automatycznie należy uznawać w naszym kraju kwalifikacje zawodowe lekarzy pochodzących z obszarów dawnych państw socjalistycznych.

Uczestniczący w posiedzeniu wiceminister zdrowia Jan Kopczyk stwierdził, że resort wie o istniejącym problemie, jego rozwiązanie natomiast leży w gestii resortu edukacji.

Ostatecznie Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia zaakceptowała nowelizację sejmową, ponieważ uznano, że wobec istniejących braków w regulacjach dotyczących weryfikacji uprawnień zawodowych lekarzy jest to najlepsze wyjście.

Na zakończenie posiedzenia senator Olga Krzyżanowska przedstawiła informację na temat seminarium, w którym uczestniczyła jesienią ub.r. w Brukseli. Seminarium dotyczyło polityki zdrowia publicznego i zostało zorganizowane przez Parlament Europejski dla krajów starających się o członkostwo w UE. Ponadto przedyskutowano plan posiedzeń komisji oraz podejmowaną tematykę.

26 kwietnia 2002 r.

Obyło się posiedzenie Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego, podczas którego rozpatrywano ustawę o gromadzeniu, przetwarzaniu i przekazywaniu informacji kryminalnych, ustawy o Policji, ustawy o cudzoziemcach i ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz o zmianie niektórych ustaw.

Senatorowie zapoznali się z opiniami o ustawie, które przedstawili dyrektor Departamentu Porządku Publicznego w MSWiA Jerzy Bielecki oraz zastępca komendanta głównego Policji inspektor Zbigniew Chwaliński. Drobne zastrzeżenia zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Rozpatrywana nowelizacja była projektem poselskim. Nowelizowana ustawa miała wejść w życie 6 kwietnia br. i zmierzała do wdrożenia koncepcji funkcjonowania Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych, kierowanego przez szefa będącego centralnym organem administracji rządowej. Przyjęta przez Sejm nowela zmierza do zmiany tej koncepcji poprzez usytuowanie Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w strukturze Komendy Głównej Policji jako komórki organizacyjnej. Centrum kierować będzie komendant główny Policji jako organ administracji rządowej. Ustawa nowelizująca ma wejść w życie 1 stycznia 2003 r., co oznacza, że dopiero wtedy zacznie funkcjonować - w kształcie nadanym niniejszą ustawą - Krajowe Centrum Informacji Kryminalnych. Jednym z zadań szefa centrum jest prowadzenie baz danych, w tym Krajowego Systemu Informatycznego. Krajowy System Informatyczny ma być prowadzony na potrzeby kontroli granicznej, kontroli legalności pobytu cudzoziemców przebywających na terytorium Polski oraz na potrzeby innych postępowań prowadzonych na podstawie ustaw. Regulacja dotycząca Krajowego Systemu Informatycznego znajduje się w rozdziale 10a ustawy o cudzoziemcach, gdzie nowela także wprowadza zmiany. W konsekwencji tych zmian dane w Krajowym Systemie Informatycznym, zamiast ministra właściwego do spraw wewnętrznych będzie przetwarzał szef Krajowego Centrum Informacji Kryminalnej, czyli komendant główny Policji. Nowelizacja wydłuża termin utworzenia Krajowego Systemu Informatycznego do 30 czerwca 2003 r.

W głosowaniu Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 3 poprawek o charakterze legislacyjnym. Postanowiono, że ich przyjęcie zarekomenduje Izbie senator Grzegorz Niski.

30 kwietnia 2002 r.

Podczas posiedzenia Komisji Ochrony Środowiska senatorowie wysłuchali informacji dotyczącej zamknięcia negocjacji z Unią Europejską w obszarze środowiska.

Informację przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska Krzysztof Szamałek. Wiceminister podkreślił, że w zakresie ochrony środowiska Polska uzyskała najlepsze warunki spośród wszystkich krajów ubiegających się o członkostwo w UE. Negocjacje zamknięto 26 października 2001 r. W życie mają wejść jeszcze dwie dyrektywy unijne, m.in. dotyczące odpadów. Są one związane z trudnymi do realizacji tematami, przede wszystkim budową oczyszczalni ścieków. Najdłuższy wynegocjowany okres przejściowy wynosi 10 lat. Szacuje się, że największe wydatki związane z inwestycjami przypadną około 2015 r. i poza środkami pomocowymi konieczny będzie udział własny. Istotne również będą wydatki na zatrudnienie w tej branży i konieczny monitoring.

Jako korzyści z przystąpienia do UE wiceminister K. Szamałek wskazał przede wszystkim wyższy standard środowiska, który przyniesie wymierne korzyści społeczne, m.in. poprawę zdrowia. Wiceminister stwierdził, że całość kosztów wdrożenia prawa unijnego w zakresie środowiska wyniesie powyżej 35 mld euro w ciągu 25 lat. Konieczny jest 36-procentowy coroczny wzrost środków przeznaczanych na ten, a kumulacja nastąpi w latach 2003-2007.

Na zakończenie posiedzenia przewodniczący Komisji Ochrony Środowiska senator Adam Graczyński zwrócił się do wiceministra K. Szamałka o doprecyzowanie programu inwestycyjnego, w szczególności z podziałem na regiony czy województwa. Zdaniem senatora, największym zagrożeniem dla realizacji tego interesującego programu jest jego finansowanie.

* * *

Posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi poświęcone było stanowi przekształceń strukturalnych i własnościowych w polskim rolnictwie.

Senatorowie wysłuchali informacji na temat działalności Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, przedstawionej przez wiceprezes Danutę Demianiuk. Informacja dotyczyła stanu zaawansowania przekształceń strukturalnych i własnościowych w rolnictwie, prywatyzacji jednoosobowych spółek AWRSP w latach 1996-2001, roli spółek hodowlanych w kreowaniu i upowszechnianiu postępu biologicznego, wyników finansowych jednoosobowych spółek Agencji, działań podejmowanych w celu egzekwowania należności od dzierżawców, kierunków wydatkowania środków finansowych i wydatków na utrzymanie i rozdysponowywanie posiadanego zasobu czy możliwości oddziaływania Agencji na zmianę struktury agrarnej po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej.

Podczas posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi dyrektor Departamentu Obrotu Ziemią w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Bielański przedstawił założenia przygotowywanego przez resort projektu ustawy o obrocie ziemią. Ostateczna wersja projektu powstanie prawdopodobnie w ciągu miesiąca. Wersja przedstawiona na początku marca określa - zróżnicowaną regionalnie - maksymalną wielkość gospodarstwa, która nie może przekraczać 100, 200, 300 hektarów, w zależności od województwa.

Zakłada ona m.in., że gospodarstwa liczące tysiące hektarów nie otrzymają wsparcia. Jak stwierdził J. Bielański, dyskutowana jest przede wszystkim ustawowa wielkość gospodarstw rolnych. Na pewno nie będą wspierane gospodarstwa wielotysięcznohektarowe, ponieważ nie znajdzie to poparcia społecznego. Dyrektor powiedział również, że jedną z propozycji zawartą w projekcie jest możliwość nabywania ziemi przez spółdzielnie produkcyjne.

"Każdy z członków spółdzielni mógłby kupować ziemię w ilości określonej dla danego obszaru i wnosić ją jako wkład do spółdzielni. Spółdzielnia jako podmiot nie nabywałaby ziemi" - wyjaśnił J. Bielański.

Ustawa o obrocie ziemią ma ukształtować ustrój rolny w Polsce oparty na gospodarstwach rodzinnych poprzez: poprawę struktury obszarowej gospodarstw rolnych, przeciwdziałanie nadmiernej koncentracji nieruchomości rolnych, zapewnienie prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwach rolnych przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach.

W projekcie szczególną rolę w zakresie obrotu nieruchomościami przewidziano dla Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, której będzie przysługiwało prawo pierwokupu. Jeżeli Agencja nie skorzysta z tego prawa, wówczas ma ono przysługiwać dzierżawcy, a następnie sąsiadowi.

Ustawa ma definiować pojęcie gospodarstwa rodzinnego. Według projektu, jest to gospodarstwo rolne, w którym działalność rolnicza jest prowadzona osobiście przez właściciela lub przez właściciela oraz domowników, których wymiar czasu pracy przeważa nad pracą najemną.

Na zakończenie posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi senatorowie przyjęli wnioski z posiedzenia komisji w dniu 19 kwietnia br. oraz wnioski skierowane do krajowych władz ustawodawczych i wykonawczych zgłoszone na konferencji nt. "Dialog gospodarczy - polska żywność w Europie", która odbyła się 23 kwietnia 2002 r.

We wnioskach z posiedzenia w dniu 19 kwietnia 2002 r. stwierdzono:

"Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi na 10. posiedzeniu 19 marca 2002 r., którego tematem był aktualny stan promowania, finansowania i ubezpieczeń polskiego sektora rolno-spożywczego w eksporcie i kooperacji na rynkach wschodnich uznała, że należy podjąć próbę odbudowy pozycji polskiego sektora rolno-spożywczym na tych rynkach. Zdaniem członków komisji niezbędnym jest podjęcie wysiłków legislatury, administracji rządowej i samorządowej, systemu bankowego i ubezpieczeń jak i samych przedsiębiorców i ich organizacji.

W związku z tym komisja formułuje następujące wnioski:

1. Koniecznym wydaje się wprowadzenie w życie pakietu rozwiązań zmieniających umocowanie prawne przedsiębiorcy eksportera, co wzmocniłoby jego pozycję oraz wpłynęło na poprawę warunków prowadzenia działalności.

2. W celu stworzenia korzystniejszego zaplecza instytucjonalnego dla wspierania rozwoju eksportu artykułów rolno-spożywczych widzimy potrzebę rozwinięcia działań Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Winna ona szerzej wspierać przedsiębiorców poszukujących kontaktów na rynkach wschodnich oraz zapewniać im dostęp do informacji i wiedzy, a także współdziałać z instytucjami regionalnymi.

3. W związku z koniecznością rozwoju proeksportowej działalności informacyjnej, skierowanej głównie do małych i średnich przedsiębiorstw, należy stworzyć instrumenty dla promowania eksportu artykułów rolno-spożywczych na rynki wschodnie sprawdzone w Unii Europejskiej. Proponujemy rozważyć możliwość utworzenia agencji promocji eksportu, która wykorzystywałaby istniejący potencjał w wydziałach ekonomiczno-handlowych ambasad znajdujących się na wschodzie. Świadczyłaby ona przedsiębiorcom pomoc między innymi w nawiązywaniu kontaktów i współpracy z przedsiębiorcami oraz instytucjami działającymi na danym terenie.

4. Wzrost konkurencyjności polskich artykułów rolno-spożywczych można uzyskać przez opracowanie systemu dopłat dla polskiego rolnictwa na potrzeby eksportu rolno-spożywczego. W tym celu zasadnym wydaje się rozszerzenie kompetencji Agencji Rynku Rolnego w zakresie współpracy z rynkami zagranicznymi, to jest powierzenie jej nadzoru nad systemem dopłat i subwencji w eksporcie artykułów rolno-spożywczych.

5. Należy tworzyć warunki kredytowe sprzyjające promocji polskiego eksportu i wzmocnić pozycję polskich eksporterów oraz ich towarów i usług na rynku międzynarodowym. W związku z tym postulujemy usprawnienie działania funkcjonującego dziś systemu ubezpieczeń kredytów eksportowych, polegające na odważniejszym udzielaniu gwarancji i poręczeń. Zdaniem członków komisji należy wzmocnić rolę instrumentu proeksportowego jakim jest kredyt. Należy podjąć próbę budowy systemu sieci funduszy poręczeniowych, pożyczkowych i inwestycyjnych w oparciu o doświadczenia krajów Unii Europejskiej.

6. Rynki wschodnie, ze względu na uwarunkowania historyczne, bliskość i komplementarność gospodarki Polski i krajów WNP, wciąż stanowią dla polskiego rolnictwa potencjalny teren współpracy. Dlatego celowym wydaje się rozwój kontaktów polskich gmin i województw z ich wschodnimi odpowiednikami. Umożliwi to stworzenie partnerskich stosunków między regionami, w tym w zakresie gospodarczym.

7. Postulujemy zweryfikować dotychczasowy program budowy rynków hurtowych i giełd towarowych oraz usprawnić funkcjonowanie już istniejących. Uważamy, iż powinny powstać branżowe programy, które będą umożliwiały produkcję i sprzedaż towarów mających szansę zaistnienia na rynkach wschodnich.

8. Konieczne jest przyspieszenie zawierania i realizacji odpowiednich umów międzynarodowych i porozumień dwustronnych dotyczących między innymi wzajemnej ochrony inwestycji, zaniechania podwójnego opodatkowania, szczególnie z krajami WNP. W celu odbudowy kontaktów gospodarczych ze wschodem, w tym rozszerzenie przedsięwzięć inwestycyjnych, celowym wydaje się przyjęcie regulacji formalno-prawnych zarówno na poziomie międzyrządowym i międzyregionalnym.

9. W związku z narastającą konkurencją na rynkach wschodnich celowym wydaje się przyspieszenie działań konsolidujących polskich producentów szczególnie w zakresie rozpoznania marketingowego, promocji i reklamy, zbytu i egzekucji wierzytelności, a także w prowadzeniu wspólnego loobingu na rzecz polskiej przedsiębiorczości".

We wnioskach z konferencji nt. "Dialog gospodarczy - polska żywność w Europie" stwierdzono:

1. Producenci żywności są zdania, że ze względu na przyszłe członkostwo Polski w Unii Europejskiej - oprócz ich własnych działań zmierzających do umacniania lub utrzymania pozycji rynkowej w sytuacji zwiększonej konkurencji - powinno nastąpić wsparcie ze strony państwa i agend rządowych oraz organizacji zrzeszających producentów artykułów rolno-spożywczych. Ważną rolę w tym względzie mogą spełniać ustalenia wynikające z dialogu pomiędzy instytucjami rządowymi i ustawodawczymi a organizacjami reprezentującymi producentów i organizacjami zdolnymi do określenia ich problemów i potrzeb.

2. Producenci żywności od państwa i agend rządowych oczekują: wprowadzenia jednoznacznych i czytelnych przepisów oraz ich zharmonizowania z unijnym prawem żywnościowym; informowania o środkach pomocowych i obowiązujących procedurach gwarantujących wykorzystanie tych środków, rozwinięcia systemu informacji o zmianach w przepisach polskich i przepisach innych krajów wraz z określeniem możliwych skutków ich wprowadzenia.

3. Producenci żywności są zdania, iż należy przygotować i wdrożyć program promocji polskich artykułów rolno-spożywczych za granicą oraz utworzyć odpowiednie instytucje tym się zajmujące. Jest to szczególnie ważne dla takich branż, jak mleczarska, przetwórstwa owocowo-warzywnego, mięsna, drobiarska i rybna. Producenci uważają, że promocja powinna być powiązana z ochroną nazw geograficznych, produktów regionalnych i tradycyjnych, która ma szczególne znaczenie dla zagwarantowania obecności produktów na rynku europejskim i uniemożliwienia ich wypierania przez produkty konkurencyjne, co następuje w przypadku produktów pozbawionych takiej ochrony.

4. Jednym z elementów przygotowania Polski do członkostwa w Unii Europejskiej jest opracowanie strategii bezpieczeństwa żywności dla Polski. Podstawowym jej celem jest zapewnienie bezpieczeństwa żywności w całym łańcuchu żywnościowym, począwszy od produkcji pierwotnej żywności, a skończywszy na jej dystrybucji.

5. W związku z tym, że proces przygotowań Polski do integracji z Unią Europejską jest zaawansowany i że rozpoczęła się dyskusja nad przyszłością polityki rolnej rozszerzonej Unii Europejskiej, celowe wydaje się podjęcie próby skoordynowania działań krajów kandydujących w tym zakresie. Dlatego proponujemy, aby zorganizować w Warszawie konferencję przewodniczących komisji rolnictwa parlamentów państw ubiegających się o członkostwo w Unii Europejskiej z udziałem narodowych reprezentacji producentów żywności, umożliwiając udział w niej przedstawicielom krajów Unii Europejskiej i jej władz. Organizatorem tejże konferencji mógłby być Senat RP, wspomagany przez właściwe ministerstwa i Federację Producentów Żywności, a jej temat mógłby brzmieć: "POLITYKA ROLNA ZJEDNOCZONEJ EUROPY XXI WIEKU".

* * *

Odbyło się posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, podczas którego przedyskutowano plan pracy na najbliższe miesiące.

Pzrewodniczący komisji senator Zbyszko Piwoński zapoznał senatorów z przygotowaniami do konferencji "Sprawne państwo w świetle relacji samorząd terytorialny - administracja rządowa w terenie". Konferencja odbędzie 21 maja br. w Senacie i wezmą w niej udział przedstawiciele rządu i organizacji samorządowych oraz naukowcy. Ponadto w końcu czerwca br. planowana jest w Senacie debata samorządowa.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej planuje posiedzenia wyjazdowe w Poznaniu i Kaliszu, a także - z inicjatywy senatora Zbigniewa Zychowicza - seminarium wyjazdowe.


Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment