Spis oświadczeń, poprzednie oświadczenie, następne oświadczenie, odpowiedź na oświadczenie


6. posiedzenie Senatu RP

23 stycznia 1998 r.

Oświadczenie

Oświadczenie moje kieruję do pana wicepremiera Leszka Balcerowicza jako ministra finansów.

Dotyczy ono przestrzegania szeroko pojętej, fundamentalnej zasady konstytucyjnej, wyrażonej w art. 2 Konstytucji, a mówiącej o tym, że Rzeczpospolita jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej. W szczególności zaś chodzi mi o praktykę działania urzędów i izb skarbowych w tej części, która wynika z postanowień ustawy z 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, a także z rozporządzenia ministra finansów z 21 grudnia 1995 r. w sprawie wykonywania przepisów tej ustawy.

Zgodnie z tymi przepisami urzędy i izby skarbowe uznają za bezprawne odpisywanie przez podatnika od swoich zobowiązań podatku VAT w kwocie wykazanej na fakturach wystawionych temu podatnikowi przez inny podmiot gospodarczy, jeśli stwierdzono brak kopii tych faktur w ewidencji finansowo-księgowej wystawiającego.

Intencja zawarta w wymienionych wyżej przepisach jest jasna i w pełni zasadna. Chodzi bowiem o to, aby wyeliminować możliwość fałszowania transakcji handlowych oraz wystawiania dokumentów na transakcje fikcyjne, które później mogą być źródłem zmniejszenia podatku VAT. Jednak metody realizacji tej intencji w praktyce gospodarczej są źródłem wielu nieprawidłowości i krzywdy uczciwych podatników. Podatnik bowiem nie ma żadnej możliwości sprawdzenia, czy dana faktura została wprowadzona do ewidencji sprzedawcy, gdyż nie ma prawa kontroli ani wglądu w księgi handlowe lub rejestr sprzedaży swego kontrahenta. Dokumenty te objęte są bowiem tajemnicą handlową.

W wypadku gdy sprzedawca postąpi nieuczciwie, konsekwencje tego czynu, zgodnie z przepisami, ponosi podatnik. Jest to wysoce niesprawiedliwe. Narusza podstawowe normy konstytucyjne, a także zasady utrwalone w Kodeksie postępowania karnego. Może prowadzić do zachwiania równowagi ekonomicznej firmy podatnika oraz być przedmiotem długoletnich postępowań prokuratorskich i sądowych.

Może także, na przykład po podjęciu przez izbę skarbową decyzji o zablokowaniu konta podatnika na poczet niesłusznie mu przypisanych zobowiązań podatku VAT, zachwiać płynność finansową i być powodem jego bankructwa.

W mojej praktyce sprawy te wielokrotnie były przedmiotem różnych skarg i interwencji. Jest w jednej z takich spraw postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 24 października 1997 r., który uchylił decyzję urzędu skarbowego w tego typu sprawie. Uchylił ją, ale skutki i tak zdążyły boleśnie ugodzić podatnika. Jest również wystąpienie w tej sprawie rzecznika praw obywatelskich do Trybunału Konstytucyjnego.

Panie Marszałku! Wysoki Senacie! W Polsce nie może być tak, aby za oszustwa nieuczciwego sprzedawcy odpowiadał uczciwy obywatel. Nie może być tak, aby to on właśnie musiał ponosić konsekwencje działań malwersantów i oszustów. Stan taki stanowi szyderstwo z zasady sprawiedliwości społecznej i budzi poważne wątpliwości co do jakości systemu prawnego w naszym kraju. Tak więc trzeba temu skutecznie i szybko przeciwdziałać. Dlatego wnoszę o skierowanie tej sprawy w trybie art. 42 pkt 4 Regulaminu Senatu do ministra finansów z wnioskiem o dokonanie szczegółowej analizy omawianych przepisów i dokonanie w nich takich zmian, które skutecznie będą chronić uczciwych podatników.


Spis oświadczeń, poprzednie oświadczenie, następne oświadczenie, odpowiedź na oświadczenie