74. posiedzenie Senatu RP, spis treści, poprzednia część stenogramu, następna część stenogramu

Szanowni Państwo, wznawiam obrady.

Powracamy do rozpatrywania punktu drugiego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Inspekcji Sanitarnej, ustawy o utworzeniu Agencji Rynku Rolnego i ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

Kto z państwa senatorów jest za poprawką pierwszą, zawartą w druku nr 557A?

Na 79 obecnych senatorów 77 głosowało za, 1 - przeciw, 1 nie głosował. (Głosowanie nr 2)

Poprawka druga ma na celu wykreślenie zbędnej części przepisu, odesłanie do przepisów odrębnych. Oznacza również odesłanie do przepisów w zakresie regulacji rynków rolnych.

Na 80 obecnych senatorów 79 głosowało za, 1 - przeciw. (Głosowanie nr 3)

Na 79 obecnych senatorów 77 głosowało za, 1 - przeciw, 1 nie głosował. (Głosowanie nr 4)

Jeszcze troje senatorów nie głosowało, dwoje, jedna osoba jeszcze nie głosowała. To widać tam, bardzo proszę sprawdzić. A może tak musi być?

Nad poprawkami piątą i szóstą będziemy głosować łącznie. Poprawki te zmierzają do utrzymania zasady, iż pozwolenie wymagane jest jedynie na przywóz towarów w ramach kontyngentu taryfowego i jest obligatoryjne. Ustawa w wersji przyjętej przez Sejm zakłada możliwość wprowadzenia obowiązku uzyskiwania pozwolenia na przywóz towarów w ramach kontyngentu taryfowego lub plafonu taryfowego, przez co zanika różnica między tymi środkami taryfowymi.

Na 83 obecnych senatorów 82 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 6)

Na 83 obecnych senatorów 81 głosowało za, 2 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 7)

Poprawka ósma wprowadza zasadę przepadku kaucji z mocy ustawy w miejsce przyjętej przez Sejm zasady przepadku kaucji na podstawie decyzji administracyjnej.

Na 83 obecnych senatorów 81 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu, 1 nie głosował. (Głosowanie nr 8)

Na 83 obecnych senatorów 83 głosowało za. (Głosowanie nr 9)

Na 84 obecnych senatorów 84 głosowało za. (Głosowanie nr 10)

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Inspekcji Sanitarnej, ustawy o utworzeniu Agencji Rynku Rolnego i ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

Powracamy do rozpatrzenia punktu czwartego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o wyrobie spirytusu, wyrobie i rozlewie wyrobów spirytusowych oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych.

Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi senatora Jerzego Chróścikowskiego i przedstawienie uzgodnionych na posiedzeniu wniosków.

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Pragnę złożyć krótkie sprawozdanie z posiedzenia komisji.  Komisja proponuje przyjęcie poprawek zawartych w druku nr 557A. Dziękuję bardzo.

Panie Senatorze, coś mi się tutaj nie zgadza. Proszę to powiedzieć jeszcze raz.

(Senator Jerzy Chróścikowski: Sprostuję, bo źle odczytałem numer. Chodzi o druk nr 558Z.)

Komisja popiera wszystkie poprawki, więc proszę o głosowanie.

(Senator Krystyna Czuba: Ale to słowo...)

(Senator Krystyna Czuba: Chodzi tylko o to słowo, o styl...)

Dobrze, zasygnalizuje mi to pani w odpowiednim momencie. Jeżeli jeszcze coś jest niezrozumiałe, to dla dobra sprawy wyjaśnimy to. Ale teraz, zgodnie z regulaminem, nie zadajemy pytań.

Proszę bardzo, pani Krystyna Czuba chce jednak coś wyjaśnić.

Panie Marszałku, Panie Sprawozdawco, ja pytałam o to sformułowanie "zataja tytoń". Jest to po polsku niemożliwe do... (Rozmowy na sali)

Proszę mi zbyt agresywnie nie pomagać. Proszę państwa senatorów, jest to poprawka senatora Chróścikowskiego i w tym momencie ma on prawo ją przedstawić czy też zarekomendować.

Proszę państwa, jest to zapis, który funkcjonuje w dekrecie i został on tam sformułowany w ten właśnie sposób. Nikt z nas tu niczego nie wymyśla. Powtarzamy tylko ten zapis, który obowiązuje, skreślamy tylko część zapisu, którego tutaj już nie ma. Chodzi o to, że zarówno dekret, jak i ustawa określają te same warunki, jakby podwójne. Poprawka, którą wprowadzamy, ma na celu to, żeby nie było podwójnego karania, z jednego dekretu i z drugiego. Zapis, który tu jest, obowiązuje już w dekrecie. Tego nie zmieniamy, on jest w dekrecie.

Proszę o chwilę spokoju.

(Głos z sali: Ale mamy rok 2001!)

Ale skreślamy przepis z 1953 r. I musimy skreślić taką jego treść, jaka została wtedy zapisana.

(Senator Jerzy Pieniążek: Pytanie pani senator Czuby jest słuszne.)

Proszę państwa, treść ust. 2 tej ustawy jest taka, jak tu zapisano, jednak wyjaśnia się, że ten przepis i tak uległby 19 lipca likwidacji z mocy prawa. Ponieważ jednak ustawa ta wchodzi w życie wcześniej, więc przez kilka miesięcy byłaby nierównowaga prawna i dlatego dobrze byłoby, żebyśmy w tej ustawie uchwalili, zgodnie z tą ustawą całościową, likwidację tego zapisu. Treść przepisu, którą pani kwestionuje, jest przepisana wprost z dekretu z 1953 r.

Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o wyrobie spirytusu, wyrobie i rozlewie wyrobów spirytusowych oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych.

Przypominam, że w tej sprawie w toku debaty zostały przedstawione następujące wnioski: Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi wnosiła o przyjęcie ustawy bez poprawek, natomiast senatorowie wnioskodawcy przedstawili wnioski o wprowadzenie poprawek do ustawy.

Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, nad pierwotnym wnioskiem tej komisji o przyjęcie ustawy o wyrobie spirytusu, wyrobie i rozlewie wyrobów spirytusowych oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych bez poprawek.

Poprawki: pierwszą, drugą i trzecią, autorstwa senatora Kulaka, przegłosujemy łącznie. Poprawka pierwsza zmierza do tego, aby wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie określonym ustawą było objęte szczególnym nadzorem podatkowym. Poprawki druga i trzecia mają na celu wprowadzenie obowiązku polegającego na zawiadomieniu właściwego urzędu kontroli skarbowej o rozpoczęciu oraz o zakończeniu działalności gospodarczej.

Kto wstrzymał się od głosu?

Na 83 obecnych senatorów 77 głosowało za, 5 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował. (Głosowanie nr 12)

Poprawka czwarta, autorstwa senatora Romaszewskiego, zaostrza sankcję karną za popełnienie przestępstwa wyrabiania, skażania, oczyszczania lub odwadniania spirytusu albo wyrobu lub rozlewu wyrobów spirytusowych lub wyrobu wyrobów tytoniowych, jeżeli dotyczy ono wyrobów znacznej wartości. Zaostrzenie to polega na kumulatywnym orzeczeniu kary pozbawienia wolności od trzech miesięcy do lat pięciu oraz kary grzywny.

Na 84 obecnych senatorów 79 głosowało za, 4 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 13)

Na 83 obecnych senatorów 81 głosowało za, 1 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 14)

Na 84 obecnych senatorów 82 głosowało za, 1 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 15)

Na 84 obecnych senatorów 79 głosowało za, 1 - przeciw, 4 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 16)

Na 84 obecnych senatorów 84 głosowało za. (Głosowanie nr 17)

Poprawka dziewiąta, autorstwa senatora Chróścikowskiego, ma na celu wyeliminowanie sytuacji, w której sprawca przestępstw określonych ustawą podlegałby odpowiedzialności karnej na podstawie dwóch aktów prawnych: niniejszej ustawy oraz dekretu z dnia 24 czerwca 1953 r. o uprawie tytoniu i wytwarzaniu wyrobów tytoniowych, przy czym każdy z tych aktów przewiduje inny wymiar kary dla takich samych przestępstw.

Na 81 obecnych senatorów 74 głosowało za, 2 - przeciw, 5 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 18)

Na 83 obecnych senatorów 81 głosowało za, 1 - przeciw, 1 nie głosował. (Głosowanie nr 19)

Proszę państwa, ciągle nie głosuje jedna osoba. Jak ja ponaglam, to wtedy głosuje, jak już jest na tablicy zero, to za chwilę znów nie głosuje. Uprzedzam, że nie będę brał tego pod uwagę i będę prosił o czytanie wyników od razu, bo podejrzewam, że ktoś niepotrzebnie nas denerwuje. Albo tak komputer działa, no, ale to... (Rozmowy na sali)

Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej senatora Dariusza Kłeczka o zabranie głosu i przedstawienie uzgodnionych na posiedzeniu wniosków.

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Proszę sprawozdawcę mniejszości połączonych komisji senator Dorotę Kempkę o zabranie głosu i przedstawienie wniosku mniejszości tych komisji.

Mniejszość połączonych komisji prosi o poparcie dziesięciu poprawek, zawartych w druku nr 559Z, zgłoszonych przez senator Jolantę Danielak, senator Genowefę Ferenc i przeze mnie.

Przede wszystkim wyjaśniam sprawę bardzo ważną - wnioskodawcy nie wnoszą o to, aby skrócić urlop macierzyński. Wręcz odwrotnie, opowiadamy się za tym, żeby urlop ten był wykorzystywany w pełnym wymiarze. Ale proponujemy także, by małżeństwo miało prawo decydowania o tym, że pierwszą część urlopu, szesnaście tygodni - zgodnie z racjami medycznymi i ze standardami europejskimi jest to okres, jakiego kobieta potrzebuje na powrót do zdrowia - wykorzysta matka, a pozostałą część współmałżonek, pracownik, ojciec.

Ponadto, proponując takie rozwiązanie prawne, uwzględniałyśmy również to, że niejednokrotnie pracodawca zmusza kobietę do wcześniejszego powrotu do pracy, ponieważ nie chce przez tyle tygodni jej tej pracy gwarantować. Dlatego zaproponowałyśmy takie rozwiązanie. Nasuwa się pytanie, czy w świecie są już takie uregulowania. Tak, są, i my bylibyśmy jednym z tych państw, które stwarzają możliwość, by małżeństwo mogło decydować o tym, kto będzie korzystał z urlopu macierzyńskiego i z zasiłku przyznanego z tego tytułu. Dlatego też, proponując w imieniu mniejszości połączonych komisji to rozwiązanie, bardzo proszę panie i panów senatorów o poparcie naszego wniosku mniejszości. Dziękuję za uwagę.

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

To rozwiązanie pozwala również na uregulowanie problemów obecnie istniejących. Na przykład, jeśli kobieta wraca wcześniej do pracy, to otrzymuje zasiłek macierzyński zamiast wynagrodzenia za wykonywaną pracę. Nasza propozycja pozwala na wprowadzenie rozwiązań zgodnych ze stanem faktycznym. Ponadto te rozwiązania pozwalają na to, by nie tylko matka, ale również ojciec dziecka czuł się odpowiedzialny za jego wychowanie. Dziękuję bardzo.

Popieram wspólne stanowisko obu komisji. Dziękuję bardzo.

Proszę państwa, wszystkie poprawki poparte przez mniejszość komisji, a więc poprawki: pierwszą, trzecią, czwartą, szóstą, siódmą, ósmą, dziewiątą, dziesiątą, jedenastą i dwunastą, należy przegłosować łącznie. Przyjęcie tych poprawek wykluczy głosowanie nad poprawką drugą. Uzasadnienie do tych poprawek jest łączne i brzmi następująco: zmierzają one do poprawienia uchybień zawartych w ustawie, dostosowania jej do systemu prawa oraz do prawidłowego uregulowania prawnej możliwości rezygnacji przez pracownicę z części urlopu macierzyńskiego i wykorzystania pozostałej części przez pracownika - ojca dziecka, zapewniając mu jednocześnie niezbędną ochronę jego praw. Odpowiednio uprawnienia takie miałyby przysługiwać korzystającym z urlopu nawet w warunkach urlopu macierzyńskiego.

Na 83 obecnych senatorów 35 głosowało za, 44 - przeciw, 4 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 20)

Teraz przegłosujemy kolejno dwie poprawki wnoszone przez połączone komisje. Poprawka druga dotyczy możliwości skrócenia urlopu macierzyńskiego i wykorzystania go przez pracownika - ojca dziecka. Poprawka ma na celu wyeliminowanie uregulowania niespójnego z systemem prawnym, pozornie poprawiającego sytuację mężczyzny przez umożliwienie mu skorzystania z urlopu macierzyńskiego w zakresie niewykorzystanym przez kobietę, ale bez zapewnienia mu niezbędnej ochrony prawnej i stwarzającego nierówność pomiędzy grupą pracowniczą a innymi osiągającymi dochody. Uregulowanie to stanowi ponadto wyłom w systemie ubezpieczeń społecznych, który nie zna instytucji zrzeczenia się uprawnienia.

Kto wstrzymał się od głosu?

Na 84 obecnych senatorów 51głosowało za, 26 - przeciw, 7 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 21)

Poprawka piąta dotyczy urlopów na warunkach urlopu macierzyńskiego i zmierza do podwyższenia wieku dziecka,  do ukończenia którego pracownica może skorzystać z urlopu, z sześciu do dwunastu miesięcy, i z dziesięciu do dwunastu miesięcy przy jednoczesnym przyjęciu na wychowanie więcej niż jednego dziecka.

Na obecnych 84 senatorów 84 głosowało za. (Głosowanie nr 22)

Na obecnych 84 senatorów 79 głosowało za, 1 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował. (Głosowanie nr 23)

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy.

Powracamy do rozpatrzenia punktu szóstego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych.

Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały w sprawie ustawy o zmianie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych.

Na obecnych 83 senatorów 83 głosowało za. (Głosowanie nr 24)

Przypominam też, że zaraz po oświadczeniach będą głosowania, więc proszę nie oddalać się zbytnio od sali obrad. Następne głosowania będą o godzinie 14.00. (Rozmowy na sali)

(Przerwa w obradach od godziny 12 minut 45 do godziny 12 minut 47)

Przypominam o limicie czasowym, to jest pięciu minutach, no, ewentualnie z małą nawiązką.

Jest to prośba o jednoznaczne rozstrzygnięcie procedury przekazywania korespondencji kierowanej do senatora Rzeczypospolitej Polskiej. Problem pojawił się w czasie obecnej kadencji parlamentarnej, a polega na kategorycznym domaganiu się przez Pocztę Polską osobistego odbierania przez parlamentarzystę kierowanych do niego przesyłek. Mimo że listonosz dysponuje tymi przesyłkami, docierając do moich biur senatorskich, odmawia przekazania ich do rąk moich pracowników, choć okazują legitymacje. Z jednej strony świadczy to o kwestionowaniu zaufania, jakim obdarzam moich asystentów, a z drugiej strony, z tego powodu, że przez wiele dni jestem obecny w Warszawie, w znacznym stopniu opóźnia docieranie korespondencji do moich rąk.

Z oficjalnych prasowych i telewizyjnych oświadczeń przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Juliusza Brauna wynika, że rada, dokonując podziału środków pochodzących z abonamentu radiowo-telewizyjnego, postanowiła uwzględnić województwa, w których do tej pory nie ma oddziałów Telewizji Polskiej SA. Z puli telewizji przyznano więc po 10 milionów zł dla województw: świętokrzyskiego, lubuskiego, opolskiego i warmińsko-mazurskiego. Owe pieniądze mają być przeznaczone na rozbudowę istniejących w wymienionych województwach redakcji telewizyjnych współpracujących z sąsiednimi oddziałami spółki. Celem zaś całego przedsięwzięcia ma być częściowe usamodzielnienie programowe i finansowe tych redakcji, by mogły w regionalnych programach skuteczniej niż dotychczas prezentować problemy lokalnej społeczności. Wykorzystywanie tych środków w roku 2001 wymaga szybkiego uwzględnienia przez Zarząd Telewizji Polskiej SA dodatkowych pieniędzy, które miałyby być przeznaczone na techniczne wyposażenie terenowych redakcji w tych czterech województwach, a także na przeprowadzenie zmian w strukturze organizacji spółki. Dotychczas jednak niczego w tym względzie nie ustalono. I tak na przykład w redakcji w Kielcach, podległej oddziałowi Telewizji Polskiej SA w Krakowie, od lutego ubiegłego roku, mimo zwiększenia obowiązków natury programowej, zmniejszono liczbę etatowych pracowników z siedmiu i pół etatu do zaledwie trzech. Do końca roku przedłużono tak zwaną blokadę etatów dla ewentualnych nowych pracowników. Wskutek realizacji programu oszczędnościowego natomiast zostały obniżone w całej spółce honoraria, co utrudnia pozyskiwanie pracowników zatrudnianych czasowo. Nie wiadomo więc, czy w ogóle będzie możliwe zrealizowanie przedsięwzięć niejako zapoczątkowanych decyzją Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Zamierzona restrukturyzacja naszej armii sprawi, że w ponad trzydziestu miejscowościach ulegną likwidacji stacjonujące tam garnizony, a tysiące ludzi - zarówno tych w mundurach, jak i cywilnych pracowników jednostek - powiększą liczbę bezrobotnych. Likwidacja jednostek wojskowych w tych miejscowościach dotknie również ich otoczenie, a więc instytucje zaopatrujące je w niezbędne artykuły i materiały oraz świadczące na ich rzecz usługi. Stwierdzenie to opieram na własnych obserwacjach z województwa lubuskiego, skąd pochodzę, w którym te niewielkie miasta, bo w większości w takich stacjonuje wojsko, już dziś dotknięte są olbrzymim bezrobociem. Dlatego też skutki zamierzonych zmian okażą się dla nich wręcz tragiczne. Nie zdradzę też żadnej tajemnicy, jeśli powiem, że w województwie lubuskim stacjonuje dotąd znaczna część naszych jednostek wojskowych. Dodam, że większość tych garnizonów jest usytuowana w miejscowościach, w których mienie - mam tu na myśli obiekty pokoszarowe - nie ma szans na inne sensowne zagospodarowanie. W rezultacie podlegać będą dewastacji. To stwierdzenie opieram również na dotychczasowych doświadczeniach. Już dziś dziesiątki takich obiektów, bezużytecznych i opuszczonych przez wojsko, pozbawionych jest nabywców i - jak już wspomniałem - czeka je zniszczenie.

Kłomino to była baza wojskowa, w której do 1992 r. stacjonowały wojska Federacji Rosyjskiej. Znajdują się tam skomunalizowane dawne budynki koszarowe, w dobrym stanie technicznym, w których gmina z własnych środków wykonała już szereg prac zabezpieczających i poprawiających infrastrukturę. W budynkach tych po przeprowadzeniu procedury repatriacyjnej mogłoby zamieszkać około stu osiemdziesięciu rodzin. Potrzebne jest jednak wsparcie tej inicjatywy środkami rządowymi, aby zasiedlone budynki mogły prawidłowo funkcjonować. Na przykład w pierwszej fazie niezbędna byłaby adaptacja jednego z budynków na obsługę zdrowotną repatriantów. Aby Kłomino mogło funkcjonować niezbędne są takie inwestycje, jak doprowadzenie połączeń telefonicznych oraz modernizacja istniejących odcinków dróg, ulic i chodników. Przedsięwzięcia te są możliwe do wykonania w ciągu dwóch lat, a przeciętnie tyle właśnie trwa procedura repatriacyjna.

Możliwości osiedlenia istnieją również w dawnej poradzieckiej miejscowości Borne-Sulinowo. Gmina proponuje zasiedlenie jednego skrzydła domu pomocy społecznej, ale wymaga ono remontu, na który gminie brakuje pieniędzy. Po remoncie mogłoby w nim zamieszkać około czterdziestu osób. Borne-Sulinowo, które jeszcze niedawno przypominało wyglądem krajobraz księżycowy, jest już, w dużej mierze dzięki gospodarności lokalnej społeczności i władz samorządowych, miastem tętniącym życiem.

Panie Premierze, propozycja samorządu gminy Borne-Sulinowo zasługuje na szczególne wsparcie. Są tam obiekty, piękne tereny i ludzie gotowi do pracy, by umożliwić naszym rodakom powrót do ojczyzny. Potrzebne jest jednak do tego wsparcie, niewielkie w stosunku do efektów, środkami rządowymi przewidzianymi na repatriację. Wtedy coś, co było symbolem przeszłości, do której nie chcielibyśmy wracać, stanie się przykładem racjonalnego działania w kierunku zadośćuczynienia krzywdom naszym rodakom, a zarazem właściwej troski o zagospodarowanie mienia dawnych baz wojsk radzieckich.

Drugie oświadczenie kieruję do ministra pracy i spraw socjalnych.

Z licznych pism skierowanych do mnie przez władze samorządowe oraz z doniesień prasowych wynika, że w dotkliwy sposób została potraktowana większość absolwentów szkół, których zatrudniono w urzędach, domach kultury i zakładach komunalnych na podstawie umów z powiatowymi urzędami pracy. Stracili pracę. Stracili ją, chociaż umowy o pracę tego sposobu wypowiedzenia nie przewidywały. Stracili, bo zgodnie z opinią kierowników placówek Krajowy Urząd Pracy nie przekazał pieniędzy na zatrudnienie absolwentów. Szczególnie dotkliwie odczuwają to gminy popegeerowskie o najwyższych wskaźnikach bezrobocia, takie jak Białogard, Bobolice, Polanów i inne.

Panie Ministrze, proszę o pilne spowodowanie przekazania środków na zatrudnienie absolwentów, w pierwszej kolejności do regionów dotkniętych bezrobociem strukturalnym, a takim regionem jest znaczna część województwa zachodniopomorskiego. Jest ważne to tym bardziej, że za kilka miesięcy młodzież ta straci status absolwentów. Taka sytuacja dodatkowo sprzyja powstawaniu wielu zjawisk patologicznych. Dziękuję.

(Senator Krzysztof Majka: Bardzo proszę o zmianę.)

No, tak już zostanie w protokole.

Oświadczenie swoje kieruję do ministra sprawiedliwości, pana Lecha Kaczyńskiego.

Czy zdaniem pana ministra przeniesienie sądów rejestrowych do stolic regionów, na przykład z Konina, Kalisza, Leszna czy Piły do Poznania, jest decyzją racjonalną? Dla czyjej wygody podjął pan taką decyzję? Czy dla sądów, które będą oblegane przez interesantów niekiedy z odległych miejscowości regionu, czy może dla interesantów, dla których załatwienie będzie nie tylko czasochłonne, ale także znacznie, znacznie bardziej kosztowne? A może ta decyzja wyraźnie poprawi sytuację środowiska prawniczego i pracowników obsługi, dla których w pauperyzujących się miastach, siedzibach byłych miast wojewódzkich, zlikwidowanie choćby jednego stanowiska pracy jest prawdziwą tragedią? Kto i ile na tym zaoszczędzi?

Panie Premierze! Proszę o poinformowanie, jak przebiega proces przekazywania nieruchomości związkom zawodowym i wypłacania odszkodowań dla osób poszkodowanych w wyniku wprowadzenia stanu wojennego.

Proszę także o poinformowanie, jakie mienie, o jakiej wartości pozostało do przekazania, i o informacje, o przekazanie których nieruchomości zostały skierowane wioski.

W roku 1999 różnymi formami pomocy społecznej w naszym województwie było objętych sto tysięcy rodzin, które liczyły w sumie ponad trzysta pięćdziesiąt tysięcy osób. W skali całego naszego województwa jest to 16% mieszkańców. W roku następnym ta sytuacja się pogorszyła - ubóstwo dotyczyło ponad stu ośmiu tysięcy rodzin, które liczyły w sumie ponad trzysta siedemdziesiąt sześć tysięcy osób. Nastąpił więc wzrost, ubóstwo dotyczyło 18% mieszkańców naszego województwa, województwa kujawsko-pomorskiego. Muszę stwierdzić, że to ubóstwo dotyczy szczególnie rodzin wielodzietnych, dotyczy ono również osób bezrobotnych i osób, które znajdują się w wyjątkowo trudnej sytuacji.

Środki finansowe, które zostały uwzględnione na ten cel na rok 2001, są niewystarczające. Są to środki niewystarczające dlatego, że w pierwszej kolejności powinny być przeznaczone na realizację ustawy o zwalczaniu bezrobocia i aktywnych formach zwalczania bezrobocia. A jednak te zagwarantowane środki nie stwarzają warunków na uruchomienie dodatkowych miejsc pracy. Stąd też samorządowe centra pomocy rodzinie i urzędy pracy nie są w stanie wywiązywać się ze zobowiązań podejmowanych wobec pracodawców. Powoduje to, że urzędy pracy, które są określonym autorytetem w środowisku województwa kujawsko-pomorskiego, przez nieprawidłową politykę prowadzoną przez urząd pana wicepremiera, zrywają umowy. Stąd sytuacja na niwie likwidowania i zmniejszania bezrobocia się nie polepsza.

Oświadczenie, które za chwilę wygłoszę, zostało zainspirowane przez list, który otrzymałem od Stowarzyszenia Pomocy Rodzinom Zastępczym we Włocławku. Pragnę zwrócić uwagę na to, że tłem dla tego oświadczenia i sytuacji, którą przedstawię, dramatycznej sytuacji rodzin zastępczych, jest debata reprywatyzacyjna, w wyniku której tak wielu ma dać duże pieniądze tak niewielu. A tych tak wielu to między innymi będące dzisiaj w dramatycznej sytuacji materialnej rodziny zastępcze nie tylko we Włocławku, nie tylko w województwie kujawsko-pomorskim, ale i w całej Polsce. W swoim czasie były one nadzieją na to, że dzieci z różnych środowisk, najczęściej patologicznych, wędrujące do domów dziecka, będą oto miały rodziny, rodziny zastępcze, ale rodziny prawdziwie rodzinne, wielokrotnie lepsze aniżeli te, z których się wywodzą.

Ale ta nadzieja i szansa, jak wiele innych nadziei i szans, została zaprzepaszczona przez rządy "Solidarności", Unii Wolności i platformy, teraz zwanej, zdaje się, obywatelską - myślę o tych zbiegach. Otóż na skutek zmiany przeforsowanej przez większość "Solidarności", Unii Wolności i tej płaszczyzny obywatelskiej od 1 stycznia 2001 r. te rodziny, rodziny zastępcze, mają niezwykle utrudniony dostęp do pieniędzy, jakie otrzymywały od państwa na mocy zawartych w swoim czasie umów cywilnoprawnych. Co więcej, na mocy nowych rozporządzeń i nowych uregulowań narzuconych wolą większości obecnie rządzącej, rodziny zastępcze, nękane są przez ankieterów, muszą wypełniać sążniste, wielostronicowe ankiety, których pytania sugerują, że są one potrzebne raczej UOP niż do tego, aby rozpoznać rzeczywistą sytuację rodzin zastępczych. Dodatkowo sytuacja ta powoduje, że większość rodzin zastępczych do dzisiaj nie otrzymała w tym roku żadnych pieniędzy na utrzymanie. Dzieci boją się, że będą musiały wrócić do domów dziecka, bo kilka czy kilkanaście lat temu, kiedy stawały się członkami rodzin zastępczych, ich przybrani rodzice mieli pracę, którą stracili za rządów "Solidarności" i Unii Wolności. A dzisiaj wielu z nich nie ma nawet zasiłku, nie ma również tego wąskiego, co prawda, strumyka, który zasilał ich budżety z tytułu posiadania rodziny zastępczej - i to jest dramat.

Panie Marszałku!

Od dłuższego czasu kierowane są do mnie przez obywateli prośby o interwencje w sprawie niemożliwości udokumentowania wysokości zarobków na potrzeby ustalenia podwyższenia podstawy emerytury lub renty. W szczególnej sytuacji znajdują się te osoby, które chcą udokumentować wysokość swoich zarobków w różnych okresach z dwudziestu lat pracy, a nierzadko dotyczy to okresów pracy sprzed dwudziestu, trzydziestu lat. Trudności wynikają nie tylko z faktu zniszczenia przez niektóre zakłady pracy dokumentacji płacowej, ale także wielokrotnie są spowodowane tym, że zakłady już nie istnieją, a dokumentacja archiwalna jest niekompletna bądź niedostępna. Pochopne zniszczenie dokumentacji płacowej przez niektóre zakłady pracy przyczyniło się do tego, że obywatele napotykają znaczne trudności, chcąc dodatkowo udokumentować wysokość swoich zarobków, co jest niezbędne do obliczenia wymiaru podstawy emerytury bądź renty.

Drugie oświadczenie kieruję do ministra spraw wewnętrznych i administracji, pana Biernackiego.

Od dłuższego czasu toczy się spór między marszałkiem województwa kujawsko-pomorskiego a przedstawicielem administracji rządowej, którym jest wojewoda kujawsko-pomorski. Spór dotyczy budynku, w którym mieści się urząd marszałkowski, ale który pozostaje w gestii wojewody. Interwencje ministerstwa, pana wiceministra Płoskonki, oraz jego zalecenia zmierzające do tego, aby wojewoda podjął pozytywną decyzję w tej sprawie, jak dotychczas nie skutkują. Pojawia się więc niepewność dotycząca funkcjonowania urzędu marszałkowskiego. Jest to kuriozalna sytuacja - najwyższy urząd w województwie, urząd marszałkowski nie jest dysponentem budynku, w którym się mieści i zajmuje ponad 60% powierzchni.

Pierwsze oświadczenie kieruję do ministra obrony narodowej Bronisława Komorowskiego.

Dlatego zwracam się do pana ministra z apelem o rozważne prowadzenie restrukturyzacji sił zbrojnych, szczególnie jeśli chodzi o likwidowanie jednostek wojskowych w małych miejscowościach, na przykład w Ełku, Mrągowie, Orzyszu, Giżycku, Braniewie czy Bartoszycach. Wszystkie te miejscowości są położone na Warmii i Mazurach, w regionie szczególnym dla obronności naszego kraju. Dodać należy, że obecnie w likwidacji jest 15 Dywizja Zmechanizowana, podjęto również decyzję o likwidacji Centrum Szkolenia Służby Uzbrojenia i Elektroniki w Olsztynie. Zatem Olsztyn, stolica Warmii i Mazur, pozostanie bez wojska.

W nawiązaniu do mojego oświadczenia złożonego podczas sześćdziesiątego ósmego posiedzenia Senatu, a dotyczącego dewastacji środowiska wskutek niewłaściwej eksploatacji wysypiska śmieci w Mazanach w województwie warmińsko-mazurskim, informuję pana ministra, że na dzień dzisiejszy wysypisko jest nadal eksploatowane. Kontrola przeprowadzona przez wojewódzki inspektorat ochrony środowiska, podczas której stwierdzono niewłaściwe składowanie odpadów na wysypisku, nie wpłynęła na poprawę sytuacji. Mieszkańcy nadal czują się zagrożeni z powodu złej eksploatacji wysypiska, co w każdej chwili może doprowadzić do skażenia okolicznych wód oraz gleby. Poza tym decyzje pokontrolne mające na celu poprawę sytuacji nie są realizowane w terminie, a wobec osób winnych zaniedbań i postępującej dewastacji środowiska nie stosuje się żadnych sankcji.

Drugi, podobny problem, z którym zwracam się do pana ministra, dotyczy skażenia środowiska naturalnego w Rucianem-Nidzie i okolicach, spowodowanego nasilającą się emisją różnego typu zanieczyszczeń przez zakład produkcji płyt pilśniowych "Rubes Wood". Zakład "Rubes Wood" jest głównym "trucicielem" w pozbawionym oczyszczalni ścieków Rucianem-Nidzie. Z posiadanych przeze mnie informacji wynika, że kierownictwo zakładu produkcji płyt pilśniowych nie wywiązuje się w wyznaczonym terminie z nałożonych przez wojewódzki inspektorat ochrony środowiska decyzji pokontrolnych, nie ogranicza emisji zanieczyszczeń, nie instaluje urządzeń zmniejszających emisję substancji trujących do środowiska.

W związku z powyższym proszę pana ministra o zlecenie wykonania oceny oddziaływania na środowisko wyżej wymienionego zakładu, skierowanie dodatkowej kontroli na teren zakładu "Rubes Wood", podjęcie kroków zmierzających do skutecznego egzekwowania decyzji wynikających z raportu pokontrolnego WIOŚ. Z poważaniem, senator Wiesław Pietrzak.

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Od dłuższego czasu uzyskuję informacje od rodzin zastępczych, zaniepokojonych nowymi rozwiązaniami legislacyjnymi. Na spotkaniu rodzin zastępczych wyraziły one swoje niezadowolenie wobec nowych zasad przyznawania pomocy pieniężnej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej.

Rodziny te uważają, że w sposób krzywdzący zostały potraktowane przede wszystkim rodziny zastępcze spokrewnione z dzieckiem, którym pomoc pieniężna przyznawana jest przy uwzględnieniu ich dochodu w rodzinie. Gwarantowana w umowach podpisanych przed 2000 r. wysokość pomocy pieniężnej była z reguły równa dla wszystkich rodzin zastępczych. Obecnie, od 1 stycznia bieżącego roku, dla około 80% rodzin spokrewnionych wysokość tej pomocy obniżyła się o 50%, to jest z 554 zł 80 gr na 277 zł 40 gr. Rodziny te sygnalizują swoją słabą kondycję finansową, słabe funkcjonowanie gospodarstw domowych, gdyż głównym ich źródłem utrzymania są emerytury lub niskie renty, a minimalne w niektórych przypadkach przekroczenie dochodu określonego na podstawie art. 4 ustawy o pomocy społecznej nie kwalifikuje tych rodzin do przyznania innych form świadczeń z pomocy społecznej. Ponadto rodziny zastępcze czują się oszukane, gdyż te umowy gwarantowały im określoną wysokość pomocy pieniężnej aż do uzyskania przez dziecko pełnoletności lub dłużej, jeżeli kontynuowałoby ono naukę.

Dziękuję.

Proszę państwa, informuję, że oświadczenia do protokołu złożyli dotychczas: senator Jolanta Danielak, senator Zbigniew Kruszewski - trzy oświadczenia, senator Tadeusz Rzemykowski, senator Maciej Świątkowski, senator Zbigniew Zychowicz - dwa oświadczenia, senator Marian Noga, senator Wiesław Pietrzak - dwa oświadczenia, senatorowie Jolanta Danielak, Zbyszko Piwoński i Zdzisław Jarmużek - wspólne oświadczenie, oraz senator Jerzy Markowski.*

Panie Marszałku, do oświadczenia skierowanego do ministra obrony narodowej, które wygłosiłem, chciałem zgłosić również senatora Lorenza. Było to wspólne oświadczenie.

(Przerwa w obradach od godziny 13 minut 24 do godziny 14 minut 00)

Moje oświadczenie senatorskie kieruję pod adresem Jerzego Buzka, prezesa Rady Ministrów.

Postępująca degradacja społeczno-gospodarcza ośrodków, które utraciły statut miast wojewódzkich, a dodatkowo zapaść tradycyjnych w regionie sieradzkim gałęzi przemysłu jak przemysł lekki, skórzany czy przetwórstwo rolno-spożywcze, związana z zerwaniem kontaktów gospodarczych ze Wschodem, nałożyły się na brak zapowiadanego przez rząd programu osłonowego dla tych miast, w tym dla Sieradza. W efekcie tego tysiące zwalnianych pracowników przemysłu lekkiego, urzędników czy pracowników służby zdrowia powiększają armię bezrobotnych. Absolwenci szkół średnich, policealnych i uczelni wyższych z frustracją szukają nowego miejsca w swym życiu poza regionem, choć tu znajdują się ich mieszkania, tu mieszkają ich rodzice. Zazdroszczą oni swym najbliższym życia za czasów Edwarda Gierka, gdy utworzono w całej Polsce, w tym w Sieradzkiem, prawie trzy miliony nowych miejsc pracy.

"Jak powszechnie wiadomo, do skutecznego łagodzenia skutków bezrobocia niezbędne są środki finansowe i służyć ma temu Fundusz Pracy, tworzony ze składek płaconych przez pracodawców, a wspierany z budżetu państwa. Jego dysponentem jest prezes Krajowego Urzędu Pracy, zaś wielkość uchwala parlament Rzeczypospolitej Polskiej w ustawie budżetowej. Mimo stałego wzrostu bezrobocia co najmniej od trzech lat obserwuje się przeznaczanie na aktywne formy łagodzenia skutków bezrobocia coraz mniejszych kwot i przypisywanie jednocześnie odpowiedzialności za wysoki stan bezrobocia samorządowi powiatowemu. Taka sytuacja nie jest zawiniona ani przez zarząd powiatu, ani przez kierownictwo powiatowego urzędu pracy. Występuje ona praktycznie we wszystkich powiatach. Władza centralna nie poczuwa się do odpowiedzialności za to, co dzieje się w terenie ani też do kreowania jakiejkolwiek polityki prozatrudnieniowej. Coraz mniejsze, nie tylko realnie, ale i nominalnie, środki z Funduszu Pracy przyznawane powiatom na przeciwdziałanie bezrobociu stwarzają tylko iluzję włączania się państwa do łagodzenia ostrości tego problemu. Iluzoryczne są również przyznawane limity. Na rok 2000 prezes Krajowego Urzędu Pracy przyznała dla powiatu sieradzkiego 1 milion 732 tysiące 166 zł według tak zwanego algorytmu oraz 1 milion 225 tysięcy 800 zł w ramach kontraktu zadaniowego.

Można pominąć milczeniem, że zgodnie z terminem ustalonym przez panią prezes - 15 czerwca 2000 r., wystąpiliśmy o dodatkowe środki z Funduszu Pracy z obszernym uzasadnieniem i udokumentowaniem. Mimo bezskutecznego upływu aż czterdziestopięciodniowego okresu na rozstrzygnięcie konkursu dopiero pismem z dnia 19 października 2000 r. zostaliśmy powiadomieni, że konkurs został unieważniony.

Według stanu księgowego na dzień 30 listopada 2000 r., a więc po jedenastu miesiącach roku budżetowego, Powiatowy Urząd Pracy w Sieradzu otrzymał i mógł wydać tylko 2 miliony 15 tysięcy 963 zł, to jest 68% przyznanego limitu. Opóźnienia w realizacji określonych umowami refundacji sięgają pięciu miesięcy. Nieznacznie tylko zmieniła się sytuacja według stanu na dzień 31 grudnia 2000 r. Wskaźnik wykonania, czyli refundacji, podniósł się zaledwie do wysokości 77,63%.

Stosownie do uchwały Powiatowej Rady Zatrudnienia, z zachowaniem wszelkich wymogów określonych przez prezesa Krajowego Urzędu Pracy, złożony został w marcu ubiegłego roku wniosek o dofinansowanie z Funduszu Pracy aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu. Stosowna umowa, po skreśleniu naszych potrzeb w zakresie robót publicznych, została podpisana 5 maja 2000 r. Mając zatem przyrzeczone podpisem pani prezes KUP środki na aktywizację zawodową osób pozostających bez pracy, zawarte zostały stosowne umowy z pracodawcami. Pismami z sierpnia, a nawet listopada bieżącego roku Krajowy Urząd Pracy starał się uspokoić powiaty, że zakłócenia w spływie środków finansowych mają charakter przejściowy i do końca roku wszystkie zobowiązania zostaną uregulowane. Niemiłym zaskoczeniem było pismo pani prezes KUP, w którym zostałem poinformowany o zerwaniu zawartej umowy oraz o braku możliwości finansowania zobowiązań wynikających z umów zawartych z pracodawcami, wkraczających swoim okresem trwania w 2001 r., chociaż zawarty kontrakt takie terminy przewidywał. Skutkiem tego będzie dalszy, i to gwałtowny, wzrost bezrobocia, ponieważ do powiatowego urzędu pracy będą zgłaszać się nie tylko osoby, które straciły zatrudnienie w wyniku upadłości lub likwidacji zakładów pracy bądź wygaśnięcia umowy o pracę sezonową, ale także w wyniku zerwania umów o prace interwencyjne oraz zatrudnienie i staże absolwenckie."

Panie Premierze! Do problemu utraty miejsc pracy w Sieradzu z tytułu likwidacji instytucji wojewódzkich czy utraty rynków zbytu przez przemysł lekki, skórzany i rolno-spożywczy - przykłady to choćby Sira, Siertex, Shim, TSA w Sieradzu, Skogar w Błaszkach czy filie Terpolu w Burzeninie i Złoczewie - do poważnego odchudzenia kadrowego Szpitala Wojewódzkiego w Sieradzu przy braku programu osłonowego dla tysięcy zwalnianych pracowników, społeczeństwo powiatu sieradzkiego dostało kolejny prezent, czyli wycofanie się Krajowego Urzędu Pracy z aktywnych form pomocy bezrobotnym. Tymczasem o przetrwanie walczy jeszcze przedwojenna sieradzka winiarnia, a pracownicy równie zasłużonej dla regionu firmy "Polmos" swój dalszy byt musieli wywalczyć, oby nie tylko do wiosny, swymi przykładnymi manifestacjami pod gmachami Urzędu Rady Ministrów i innych ministerstw w Warszawie.

Dlatego też, Panie Premierze, proszę o przeanalizowanie sytuacji stanu zatrudnienia we wszystkich byłych miastach wojewódzkich, w tym w moim mieście Sieradzu, i o podjęcie działań, które pozwolą mojemu pokoleniu godnie pracować do emerytury w pobliżu swego miejsca zamieszkania, a naszym dzieciom po latach edukacji dadzą możliwość powrotu do życia na ziemi swych ojców. Z poważaniem, Jerzy Pieniążek. Dziękuję.

Kolej mogłaby dzięki temu uruchomić przede wszystkim większą liczbę połączeń ze stolicą. Pociągi mogłyby kursować nawet co godzinę. Drugi tor to także większa niezawodność komunikacji. Obecnie podczas jakiejś awarii bądź remontu pociągi z Radomia do Warszawy jadą przez Dęblin, co wydłuża podróż o dwie godziny, a przypadki takie mają miejsce, niestety, coraz częściej.

Budowa drugiego toru na odcinku od Radomia do Warki to inwestycja rzędu 200 milionów zł. To znacznie mniej niż w przypadku budowy autostrad, które w tym rejonie i tak nie są planowane. Nakłady finansowe na to mogą pochodzić przede wszystkim z PKP, budżetu państwa, samorządu województwa mazowieckiego, z Radomia, okolicznych powiatów i funduszy ISPA. Stanowisko pana ministra jest tak ważne, dlatego że w ubiegłym tygodniu list intencyjny w tej sprawie podpisali marszałek województwa mazowieckiego i prezydent Radomia. Inwestycja ta znajdzie się w strategii rozwoju województwa i następnie w kontrakcie.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 z dnia 28 września 1991 r., z późniejszymi zmianami, uprzejmie proszę o pozbawienie charakteru lasów ochronnych lasów położonych na terenie miasta Radomia - podaję dalej dokładne dane z map geodezyjnych. Lasy te zostały uznane za ochronne zarządzeniem ministra ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa z 12 czerwca 1996 r., obejmującym drzewostany uszkodzone na skutek działalności przemysłu, położone w granicach administracyjnych miast liczących ponad pięćdziesiąt tysięcy mieszkańców.

Minister ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa decyzją z 21 października 1996 r. wyraził zgodę na zmianę przeznaczenia na cele nierolnicze i nieleśne gruntów o powierzchni ponad 18 tysięcy ha stanowiących własność skarbu państwa i pozostających w zarządzie Lasów Państwowych, wchodzących w skład oddziału 22. Nadleśnictwa i Obrębu Leśnego "Radom". Jednocześnie wojewoda radomski podjął w grudniu 1996 r. podobną decyzję w odniesieniu do gruntów leśnych o powierzchni 2674 ha, stanowiących własność osób prywatnych.

Pozytywna decyzja ministra środowiska w sprawie pozbawienia charakteru ochronnego lasów zajmujących grunty przewidywane do zajęcia pod rozbudowę cmentarza w bardzo istotny sposób obniży koszty inwestycji i umożliwi rozpoczęcie rozbudowy cmentarza, co ma szczególne znaczenie ze względu na bardzo trudną sytuację budżetową gminy i występujące obecnie w Radomiu około dwudziestodwuprocentowe bezrobocie.

(Przerwa w obradach od godziny 14 minut 14 do godziny 14 minut 20)

74. posiedzenie Senatu RP, spis treści, poprzednia część stenogramu, następna część stenogramu