Senat RP

Gdańsk. Przestrzeń wolności

Gdańsk zmienia oblicze z dnia na dzień. To miasto "Solidarności", centrum wydarzeń, które wpłynęły na zmianę biegu historii świata. Dzisiaj to prężnie rozwijający się ośrodek kultury i rozrywki, skutecznie konkurujący z miastami Europy Zachodniej. Klimatyczne kawiarenki i kluby w tętniącym życiem centrum kontrastują z zaciszem Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, czy urokiem nadmorskich plaż.

Historia i nowoczesność

Nawet podczas krótkiego, weekendowego pobytu w Gdańsku, grzechem byłoby nie zobaczyć historycznego Śródmieścia. Najbardziej reprezentacyjnym traktem Gdańska jest Droga Królewska, którą otwiera wspaniała, renesansowa Złota Brama. Tuż za nią rozpościera się widok na otoczoną szeregiem bogatych fasad kamienic ulicę Długą i Długi Targ.

Fot. Maciek Nicgorski

W XIV wieku ulica Długa zamieszkiwana była przez najbardziej wpływowe i najbogatsze rodziny gdańskiego patrycjatu. Do dziś pozostała wizytówką i symbolem zamożności dawnego Gdańska i jest popularnym miejscem spacerów zarówno wśród mieszkańców, jak i turystów z całego świata. Ponad ulicą Długą góruje Ratusz Głównego Miasta, dawna siedziba władz Gdańska, której początki sięgają wczesnego średniowiecza. Tuż za Ratuszem rozciąga się Długi Targ, gwarne centrum życia miejskiego, jeden z najpiękniejszych rynków Europy. To ulubione miejsce grafików, malarzy i fotografów. W centrum Długiego Targu króluje majestatyczna Fontanna Neptuna - symbol związku miasta z morzem, a tuż za nią wznosi się bogato zdobiony Dwór Artusa.

Trakt zamyka Zielona Brama, siedziba m.in. biura laureata pokojowej Nagrody Nobla - Lecha Wałęsy. Tuż za nią rozpościera się widok na rzekę Motławę i przytulone do niej Długie Pobrzeże, jedną z najpiękniejszych promenad Gdańska. Nad deptakiem góruje wspaniały gdański Żuraw, a kolejne bramy otwierają drogę do malowniczych uliczek Gdańska, w tym Mariackiej - pełnego magii miejsca, które upodobali sobie gdańscy bursztyniarze.

Po krótkim spacerze przez Główne Miasto proponujemy odpoczynek w jednej z licznych kawiarenek i restauracji, oferujących przysmaki z całego świata, począwszy od tradycyjnych, polskich pierogów, poprzez świeże rybki, aż po orientalną kuchnię dalekiego wschodu. Warto również skosztować oryginalnego gdańskiego likieru Goldwasser, w którym pływają drobinki prawdziwego złota.

Gdańsk mirrored in the Motlawa River S. Skladanowski

Gdańsk odegrał kluczową rolę w historii współczesnej Europy. Gdański Sierpień był początkiem moralnego i politycznego upadku komunizmu, pierwszym kamieniem, który poruszył lawinę doprowadzając do obalenia muru berlińskiego i tzw. Jesieni Ludów w 1989 roku. Kojarzone z Gdańskiem słowo "Solidarność" i nazwisko Lecha Wałęsy stały się symbolami niezwykłego miasta. Gdańsk jest miejscem przełomowych wydarzeń, pokojowych zmian. Każdy, kto odwiedza miasto, ma szansę poczuć "ducha wolności". W pobliżu Głównego Miasta znajduje się Stocznia Gdańska, gdzie narodziła się "Solidarność". W sąsiedztwie Pomnika Poległych Stoczniowców powstanie Europejskie Centrum Solidarności. Instytucja, zarazem ośrodek badawczy i nowoczesne muzeum, będzie dokumentowała wszystkie aspekty aktywności demokratycznej opozycji w Polsce i w krajach postkomunistycznych. Stanie się też miejscem debaty o prawach człowieka, przyszłości świata. Co roku na terenach postoczniowych odbywają się koncerty z cyklu "Przestrzeń Wolności", w ramach których wystąpiły już takie gwiazdy, jak: Jean Michel Jarre, David Gilmour i Rod Stewart.

Kultura i sztuka

Main City Town Hall  S. Skladanowski

Gdańsk i Metropolia pod wspólnym hasłem "Wolność kultury. Kultura wolności" ubiegają się o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2016. Idea wolności jednoczy mieszkańców i środowiska artystyczne, sprzyjając nieustannemu przenikaniu sztuki w przestrzeń miasta. Gdańsk staje się pulsującym, kosmopolitycznym centrum wydarzeń kulturalnych. Obecnie wśród najważniejszych są takie imprezy, jak: Festiwal "Solidarity of Arts", Festiwal "All about Freedom", Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej, Międzynarodowy Festiwal Mozartowski "Mozartiana", Festiwal Szekspirowski, Międzynarodowy Festiwal Teatrów Plenerowych i Ulicznych "Feta", koncerty z cyklu "Przestrzeń Wolności", Festiwal Jazz Jantar oraz Gdańskie Noce Jazzowe, Międzynarodowy Zlot Żaglowców "Baltic Sail", a także Jarmark św. Dominika -trzytygodniowa fiesta, łącząca handlowy kiermasz z bogatym programem imprez kulturalnych i sportowych.

Jean Michel Jarre - Gdansk's Shipyard

Większość imprez odbywa się latem, jednak również poza sezonem Gdańsk oferuje szeroki wachlarz wydarzeń kulturalnych. Co weekend wspaniałe koncerty symfoniczne odbywają się w Polskiej Filharmonii Bałtyckiej na Ołowiance. Miłośnikom sztuki polecamy również wizytę w Teatrze Wybrzeże, w Operze Bałtyckiej, a także w licznych gdańskich muzeach. Wspaniałe eksponaty z bursztynu można podziwiać w Muzeum Bursztynu. Warto również zajrzeć do Muzeum Narodowego, gdzie znajduje się między innymi dzieło Hansa Memlinga "Sąd Ostateczny". W 2012 r. swą stałą siedzibę zyska unikatowy w skali świata projekt Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego. Będzie to nowoczesny, wielofunkcyjny obiekt teatralny, wybudowany według wizjonerskiego projektu włoskiego architekta Renato Rizziego. Jego skonstruowane na kształt szkatuły wnętrza z otwieranym dachem staną się kolejnym ważnym centrum kulturalnym miasta. Zanim jednak to nastąpi, wielbiciele talentu pisarza co roku tłumnie biorą udział w Międzynarodowym Festiwalu Szekspirowskim lub zatrzymują się na ulicy Długiej, przed jedynym w świecie "Teatrem w oknie".

International Street & Open-Air Theatres Festival FETA St. Skladanowski

Artystyczny klimat oferują również nastrojowe kluby i kawiarnie tętniące życiem do późnych godzin nocnych. Gdańsk to jedna z najbardziej rozpoznawalnych scen jazzowych Polski. Miłośników sztuki współczesnej zapraszamy do Centrum Sztuki Współczesnej "Łaźnia", gdzie pokazywane są nawet najbardziej eksperymentalne wystawy, czy do zlokalizowanego na terenach postoczniowych Instytutu Sztuki "Wyspa". Ciekawą ofertę kulturalną proponuje także studencki klub "Żak", gdzie odbywają się liczne koncerty, występy teatralne i wystawy.

Gdańsk, znany również jako Światowa Stolica Bursztynu, leży na skrzyżowaniu historycznych i współczesnych szlaków bursztynowych. Gdańscy bursztyniarze stworzyli własną szkołę obróbki "złota Bałtyku", a jakość ich wyrobów nie ma sobie równej w świecie. Najstarsze materiały świadczące o znajomości bursztynu i jego obróbce w rejonie Gdańska pochodzą z okresu 8-4 tys. lat p.n.e. i wiążą się z przypisywaną mu magiczną siłą. Przez stulecia Gdańsk był najważniejszym ośrodkiem bursztyniarskim na kontynencie. Sam bursztyn był silnie pożądanym produktem, a nielegalny handel "złotem północy" groził nawet karą śmierci. Tradycja bursztyniarska zachowała się do czasów współczesnych. Co roku w Gdańsku organizowane są Międzynarodowe Targi Bursztynu, Biżuterii i Kamieni Jubilerskich AMBERIF. Jest to największa tego typu impreza wystawiennicza, której towarzyszą liczne sympozja naukowe poświęcone bursztynowi, a także światowy konkurs na projekty biżuterii oraz Gala Mody i Bursztynu.

Gdańsk dla aktywnych

Z jednej strony brzeg Morza Bałtyckiego i ciągnące się kilometrami piaszczyste plaże, z drugiej - porośnięte lasem wzgórza morenowe. To otoczenie Gdańska powoduje, że może on zaoferować nie tylko zwiedzanie wspaniałych zabytków i centrów kulturalnych, ale jest również wymarzonym miejscem do aktywnego wypoczynku.

Three Crosses - Monument to the Fallen Shipyard Workers S. Skladanowski

Morskie aerozole mają właściwości lecznicze, dlatego najpierw proponujemy spacer wzdłuż brzegów Bałtyku. Najszerszą i zarazem najmniej uczęszczaną gdańską plażą są Stogi. Niemal trzykilometrowy odcinek plaży obfituje w wyrzucane przez fale bursztynowe okruchy.

Spacer morskim brzegiem dobrze jest też rozpocząć w Brzeźnie. Można stąd powędrować aż do granicy z oddalonym o około pięć kilometrów Sopotem. Niewątpliwą atrakcją spaceru jest 130-metrowe drewniane molo, wokół którego zlokalizowane są liczne kawiarenki i kuszące zapachem świeżych ryb restauracje. W zimowe, niedzielne przedpołudnia spotkać tu można również tzw. morsów - ludzi zażywających kąpieli w Bałtyku nawet przy ujemnej temperaturze powietrza. W okolicy znajdują się również boiska do gry w siatkówkę, piłkę nożną czy mini parki wodne.

Gdańsk to także miasto ogrodów. Najwspanialszym jest założony w XII wieku przez zakon cystersów park im. Adama Mickiewicza w Oliwie, łączący francuską harmonię z angielską nieregularnością. Niewątpliwą atrakcją ogrodu jest palmiarnia, a także otoczony przez parkowe zieleńce i aleje Pałac Opatów, w którym mieści się Dział Sztuki Współczesnej Muzeum Narodowego.

Naturalnym zapleczem rekreacyjnym dla gdańszczan jest Trójmiejski Park Krajobrazowy - kompleks leśny sięgający aż po Wejherowo. Do najcenniejszych walorów przyrodniczych parku należy unikatowa, polodowcowa rzeźba terenu oraz uformowana ponad 15 tys. lat temu gęsta sieć różnej wielkości dolin, z których najpiękniejszą jest Dolina Radości.

W granicach parku znajduje się również największy w Polsce (136 ha) Miejski Ogród Zoologiczny "Wybrzeża". Atrakcją dla zwiedzających Zoo, szczególnie najmłodszych, jest kursujący po alejkach turystyczny pociąg.

Fontanna 4 Kwartałow

Na kolejną wędrówkę można się udać wzdłuż Opływu Motławy, jednego z najbardziej urokliwych zakątków Gdańska. Nadmotławskie XVII-wieczne fortyfikacje stanowią unikalny pomnik historii. Bastiony otaczają Gdańsk od południa i wschodu półkolistym wieńcem.

Miejscem wymarzonym do uprawiania aktywnej turystyki jest również Wyspa Sobieszowska, oddalona o 15 km od centrum Gdańska, gdzie wytyczony został dziesięciokilometrowy szlak turystyczny od Sobieszewa aż do Świbna. Na szlaku znajdują się dwa rezerwaty przyrody - położony w zachodniej części wyspy Ptasi Raj oraz ulokowana na północno-wschodnim krańcu Mewia Łacha. Atrakcją wyprawy jest również obficie tu występujący bursztyn, szczególnie w okresie jesienno-wiosennych sztormów.

Gdańsk poprzecinany jest siecią rzek i kanałów. Wodą można dotrzeć do serca miasta, gdzie vis a vis zabytkowego średniowiecznego Żurawia znajduje się przystań jachtowa. Miasto jest również rajem dla miłośników dwóch kółek. Najbardziej atrakcyjnym szlakiem jest nadmorska ścieżka rowerowa, prowadząca od Brzeźna aż po Sopot. Równie oblegane są trasy wiodące przez Trójmiejski Park Krajobrazowy, gdzie zimą panują doskonałe warunki do uprawiania narciarstwa biegowego.

Nie będą też zawiedzeni turyści, którzy nie uprawiają czynnie żadnej dyscypliny, lecz zainteresowani są widowiskami sportowymi. Gdańsk będzie jednym z gospodarzy Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012TM. Specjalnie na to wydarzenie w gdańskiej dzielnicy Letnica powstaje stadion inspirowany bryłą bursztynu. Zachwycający architektonicznie obiekt na 44 tys. widzów zostanie oddany do użytku rok przed mistrzostwami i będzie wykorzystywany przez Lechię Gdańsk, klub o długich tradycjach, na którego meczach w latach 80. można było spotkać przedstawicieli opozycji demokratycznej z Lechem Wałęsą na czele. Sport w Gdańsku to jednak nie tylko piłka nożna, miasto zostało wybrane na gospodarza turniejów Eurobasket 2009 i Eurobasket Women 2011. Gdańscy sportowcy zdobywają liczne cenne trofea, podczas Igrzysk Olimpijskich w Pekinie gdańszczanie zdobyli dwa z trzech złotych medali dla Polski.

Gdańsk tętni życiem o każdej porze dnia i roku. Nikt nie będzie się tu nudził. Zapraszamy!