W dniach 16, 17, 18 i 19 grudnia 2008 r. odbyło się 24. posiedzenie Senatu. Obradom przewodniczyli marszałek Bogdan Borusewicz oraz wicemarszałkowie - Krystyna Bochenek, Zbigniew Romaszewski i Marek Ziółkowski.

Przed przystąpieniem do obrad senatorowie minutą ciszy i krótką modlitwą upamiętnili 27. rocznicę wydarzeń, jakie miały miejsce 16 grudnia 1981 r., kiedy to, w związku z wprowadzeniem stanu wojennego, w Kopalni Węgla Kamiennego "Wujek" w Katowicach doszło do masakry strajkujących górników. Podczas pacyfikacji kopalni zginęło dziewięciu górników: Jan Stawisiński, Joachim Gnida, Józef Czekalski, Krzysztof Giza, Ryszard Gzik, Bogusław Kopczak, Andrzej Pełka, Zbigniew Wilk i Zenon Zając.

Podczas drugiego dnia obrad, 17 grudnia, senatorowie minutą ciszy uczcili pamięć ofiar wydarzeń Grudnia'70 na Wybrzeżu. Według oficjalnych danych, w grudniu 1970 r. na ulicach Gdańska, Gdyni, Szczecina i Elbląga zginęły 44 osoby, a ponad 1160 zostało rannych.

18 grudnia, podczas przerwy w posiedzeniu, odbyło się spotkanie opłatkowe senatorów i pracowników Kancelarii Senatu z udziałem duszpasterza parlamentarzystów ks. Piotra Pawlukiewicza.

Porządek posiedzenia Izby obejmował następujące punkty:

• stanowisko Senatu w sprawie ustawy budżetowej na rok 2009,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o postępowaniu kompensacyjnym w podmiotach o szczególnym znaczeniu dla polskiego przemysłu stoczniowego, 
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych oraz ustawy o obrocie instrumentami finansowymi,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej oraz niektórych innych ustaw,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o organizacji rynku rybnego,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o substancjach i preparatach chemicznych oraz niektórych innych ustaw,
• debata nad programem działalności legislacyjnej i prac Komisji Europejskiej na 2009 r. - "Działajmy już teraz na rzecz lepszej Europy",
• drugie czytanie projektu uchwały w 90. rocznicę wybuchu powstania wielkopolskiego 1918-1919,
• drugie czytanie projektu uchwały w 60. rocznicę uchwalenia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka.

Marszałek Senatu zgodnie z art. 73 ust. 1 Regulaminu Senatu skierował ustawę budżetową na rok 2009 do komisji senackich. Komisje po rozpatrzeniu właściwych części budżetowych przekazały swoje opinie Komisji Gospodarki Narodowej, która na ich podstawie przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdanie komisji przedstawił senator Kazimierz Kleina. Senator podkreślił, że prace nad budżetem na rok 2009 przebiegają w szczególnych warunkach, gdyż od dwóch miesięcy trwa destabilizujący sytuację ekonomiczną kryzys na światowych rynkach finansowych. W Polsce ma on łagodniejszy przebieg niż w innych krajach, ale także u nas już w trakcie prac parlamentarnych zachodziła konieczność korygowania niektórych założeń makroekonomicznych. Przede wszystkim został obniżony wskaźnik wzrostu produktu krajowego brutto z 4,8% do 3,7%. Z powodu obniżenia prognozy wpływów z podatku od towarów i usług dochody budżetu państwa zmniejszone zostały o 1 mld 710 mln zł. O taką samą kwotę zmniejszono także wydatki budżetowe, zwiększony natomiast został do 40 mld zł limit przeznaczony na gwarancje udzielone bankom przez Skarb Państwa oraz limit kredytów i pożyczek udzielonych na podstawie umów międzynarodowych rządom innych państw - do 2 mld zł. Ponadto w ramach działań antykryzysowych utworzona została nowa rezerwa celowa pod nazwą "Rezerwa solidarności społecznej" w wysokości 1 mld 140 mln zł. Rezerwa została sfinansowana z wpływów ze zwiększonej stawki akcyzy na napoje alkoholowe oraz samochody osobowe o pojemności silnika powyżej 2 tys. cm³.

Według założeń na 2009 r. eksport zwiększy się o 6% w stosunku do 8% w roku 2008. Popyt krajowy wzrośnie o 5,4% wobec 7,2% w bieżącym roku. Nakłady inwestycyjne zwiększą się o 10%, zakładana inflacja wyniesie 2,9%, a stopa bezrobocia utrzyma się na podobnym jak obecnie poziomie, czyli poniżej 9%. Planowane jest zwiększenie wynagrodzeń i emerytur. Zakładane przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej zwiększy się o 6,6% i wyniesie 3193 zł, przeciętna zaś emerytura i renta z pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych zwiększy się o 7,4% i wyniesie 1463 zł, a z systemu rolniczego - o 6,6% i wyniesie 782 zł.

Senator K. Kleina przypomniał, że w projekcie ustawy budżetowej na 2009 r. przekazanej do Sejmu dochody budżetu państwa zostały ustalone na poziomie 303 mld 544 mln 670 tys. zł, z tego podatkowe i niepodatkowe dochody budżetu państwa - na 269 mld 943 mln 206 tys. zł, środki z Unii Europejskiej i z innych źródeł niepodlegających zwrotowi - na 33 mld 601 mln 464 tys. zł. W wyniku prac sejmowych dochody podatkowe i niepodatkowe zostały zmniejszone o  509 mln 865 tys. zł, z tego podatek od towarów i usług został zmniejszony o  1 mld 710 mln zł. Zwiększone zaś zostały: podatek akcyzowy, z tytułu podwyższania stawek akcyzy na napoje alkoholowe oraz na samochody osobowe w 2009 r., o  1 mld 140 mln zł oraz dochody jednostek budżetowych o 60 mln 135 tys. zł.

Wydatki budżetu państwa w rządowym projekcie ustawy budżetowej na 2009 r. zostały ustalone na kwotę nie większą niż 321 mld 744 mln 670 tys. zł. W wyniku prac sejmowych wydatki per saldo zmniejszono o 523 mln 558 tys. zł do 321 mld 221 mln 112 tys. zł.

Deficyt budżetowy państwa, według projektu ustawy budżetowej na rok 2009, miał wynosić 18 mld 200 mln zł. W trakcie prac sejmowych został on zmniejszony o kwotę 13 mln 693 tys. zł, do poziomu 18 mld 186 mln 307 tys. zł.

Senator sprawozdawca podkreślił, że w tym roku po raz pierwszy do budżetu w układzie tradycyjnym został dołączony budżet w układzie zadaniowym. Opis zadań realizowanych w zakresie budżetu zadaniowego pojawił się wprawdzie w uzasadnieniu do projektu ustawy budżetowej na rok 2007, dotyczył jednak tylko dysponentów dwóch części budżetowych. W roku 2008 obejmował wydatki 67 dysponentów, a obecnie zawiera już wszystkie części budżetowe.

Senator K. Kleina poinformował, że Komisja Gospodarki Narodowej przyjęła 11 z 12 zmian zaproponowanych przez komisje senackie i rekomenduje Izbie 22 poprawki do ustawy.

Podczas senackiej debaty nad budżetem reprezentujący rząd minister finansów Jan Vincent-Rostowski powiedział, że przygotowanie gospodarki polskiej na skutki światowego kryzysu jest kolejnym priorytetem rządu PO i PSL. Minister wskazał sześć, określonych wcześniej, celów budżetowych: obniżenie długu publicznego i deficytu, niższe podatki, wzrost wydatków inwestycyjnych, prywatyzację, liberalizację gospodarki i wejście do strefy euro. Zdaniem J. Vincent-Rostowskiego, ustawa budżetowa wpisuje się w harmonogram realizacji tych celów.

"Mimo zawirowań na światowych rynkach, deficyt budżetu w 2009 roku zostanie utrzymany na poziomie 18,2 mld zł. Tym samym utrzymujemy ścieżkę naszego zadłużenia w relacji do PKB i tę założoną w programie konwergencji, przez co udowadniamy naszą determinację w przygotowaniu Polski do przyjęcia euro w 2012 r." - podkreślił minister J. Vincent-Rostowski.

Zdaniem ministra finansów, ograniczenie deficytu budżetowego umożliwi Radzie Polityki Pieniężnej obniżanie stóp procentowych. "Ograniczając deficyt, tworzymy przestrzeń dla RPP, aby bezpiecznie mogła obniżać stopy procentowe. A niskie stopy procentowe przy niskiej inflacji to najskuteczniejsze lekarstwo na spowolnienie gospodarcze. Mniejsze spowolnienie gospodarki to wyższe wpływy do budżetu i więcej środków na wydatki rozwojowe i socjalne" - powiedział J. Vincent-Rostowski.

"Nie mamy jednak wpływu na to, w jakim zakresie światowy kryzys gospodarczy osłabi realną gospodarkę w strefie euro i, co za tym idzie, wpłynie negatywnie na nasz eksport, czyli obniży także nasz wzrost gospodarczy" - dodał. Podkreślił, że z tego powodu rząd zawarł w planie stabilności i rozwoju mechanizmy osłonowe dla realnej gospodarki. Wśród nich wymienił zwiększenie limitu gwarancji i poręczeń w budżecie państwa z 15 do 20 mld zł. "Pozwoli to na podtrzymanie poziomu kredytowania gospodarki realnej, gdyby powstała taka potrzeba, oraz wzmocnienie płynności sektora bankowego" - powiedział.

Minister zapewnił ponadto, że w Polsce nie ma specjalnego zagrożenia kryzysem wywołanym załamaniem na rynku kredytów hipotecznych. Według niego, raty i odsetki od kredytów hipotecznych stanowią w skali całej Polski tylko 1,8% dochodów gospodarstw domowych. "Dzięki tym wskaźnikom uniknęliśmy bezpośredniego przełożenia się kryzysu finansowego na polski system finansowy" - stwierdził J. Vincent-Rostowski.

Zapowiedział, że prognoza wzrostu gospodarczego w roku 2009 na poziomie 3,7% zostanie utrzymana. "Prognozy dotyczące wzrostu gospodarczego Polski mogą się pogorszyć na skutek wzrastającego pesymizmu analityków, którzy mogą dowolnie zmieniać swoje prognozy. Naszym zdaniem, będzie to jednak zjawisko przejściowe. Po pewnym czasie prognozy znów zaczną się poprawiać" - zapewnił.

Dodał jednak, że jeśli okaże się, iż światowy kryzys ma większy wpływ na gospodarkę Polski, rząd jest gotowy na podjęcie dalszych kroków w sprawie nowelizacji budżetu w przyszłym roku.

Minister wspominał także o czekającej nas w 2009 r. reformie podatku dochodowego, VAT, niższej składce rentowej oraz uldze prorodzinnej. Zmniejszą one wpływy do budżetu w roku 2009 łącznie o 35 mld zł.

Podczas debaty nad ustawą budżetową na 2009 r. senatorowie zgłosili 224 poprawki.

Zaproponowano m.in. przesunięcie ponad 0,7 mld zł z wydatków przeznaczonych na finansowanie projektów z udziałem środków z UE. Pieniądze miałyby być przeznaczone na rolnictwo, m.in. na Agencję Rynku Rolnego (241 mln zł), na ubezpieczenia upraw (180 mln zł), dopłaty do paliw rolniczych (150 mln zł). Kolejne poprawki przewidywały dofinansowanie inwestycji początkowych w górnictwie kwotą 200 mln zł, zwiększenie o 347 mln zł dotacji i subwencji dla samorządu terytorialnego, przekazanie 100 mln zł na wsparcie odnawialnych źródeł energii i 250 mln zł na subwencje na pomoc materialną dla doktorantów.

Zgłoszono poprawkę przewidującą zwiększenie o 310 mln zł wydatków na kombatantów i osoby represjonowane. Na budowę metra w Warszawie zostałoby przekazane 50 mln zł, tyle samo na stołeczny Szpital Południowy.

Zaproponowano też zwiększenie o 29,2 mln zł budżetu Kancelarii Prezydenta i o 10 mln zł budżetu Instytutu Pamięci Narodowej. Wydatki te miałby być sfinansowane przez zmniejszenie budżetu Krajowego Biura Wyborczego.

Liczne poprawki dotyczyły zwiększenia kwot na budowę infrastruktury drogowej czy kolejowej.

Proponowano też, by zmniejszyć wydatki budżetowe Rady Ministrów o 50 mln zł, a pieniądze te przeznaczyć na sfinansowanie przywrócenia ulgi na przejazdy dla studentów.

Kolejna poprawka zmierzała do zmniejszenia zatrudnienia w korpusie Służby Cywilnej o 406 etatów i zwiększenia o taką samą liczbę etatów w Służbie Celnej. Wiązałoby się to z przesunięciem prawie 17 mln zł. Proponowano też przeznaczenie ponad 5 mln zł na Państwową Inspekcję Pracy z rezerwy celowej na program ograniczania przestępczości.

Wszystkie poprawki rozpatrzyła Komisja Gospodarki Narodowej. Komisja poparła 30 spośród 247 zgłoszonych ogółem zmian i poprawek.

Senat przegłosował poszczególne poprawki, a następnie 56 głosami, przy 36 przeciw i 1 wstrzymującym się, podjął uchwałę w sprawie ustawy budżetowej na rok 2009.

W powziętej uchwale Senat wprowadził 27 poprawek do ustawy. Wśród nich ważną zmianą jest przeznaczenie 51 mln 500 tys. zł na funkcjonowanie powołanych w połowie listopada generalnej i regionalnych dyrekcji ochrony środowiska. Środki na te instytucje przesunięto z budżetów wojewodów i środków resortu środowiska.

Kolejna poprawka przewiduje zmniejszenie o 406 etatów zatrudnienia w Służbie Cywilnej i zwiększenie o tyle samo liczby etatów w Służbie Celnej - kwota przesunięcia to 16 mln 816 tys. zł; 5 mln 743 tys. zł trafi też do Państwowej Inspekcji Pracy zamiast na rezerwę celową na program ograniczania przestępczości.

Z ogólnej puli na ochronę zabytków 1,5 mln zł senatorowie przeznaczyli na konkretny cel - dalszy remont monasteru w Supraślu. Senat zaakceptował również poprawkę przesuwającą 4,5 mln zł w ramach budżetu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ze środków na renty i emerytury na prewencję wypadkową. Zwiększono też o 5 mln zł budżet Najwyższej Izby Kontroli - ma to na celu zapewnienie środków na informatyzację i remonty budynków zajmowanych przez NIK.

Ustawa z poprawkami przyjętymi przez Senat trafi ponownie do Sejmu.

Senat po burzliwej debacie zdecydował o wprowadzeniu 72 poprawek do ustawy, uchwalonej z przedłożenia rządowego przez Sejm 5 grudnia 2008 r. Przewiduje ona sprzedaż stoczni Gdynia i Szczecin w otwartym, nieograniczonym, przejrzystym, bezwarunkowym i nikogo nie dyskryminującym przetargu.

Ustawa jest związana z decyzją Komisji Europejskiej, która uznała, że pomoc udzielona stoczniom w Gdyni i Szczecinie jest nielegalna, gdyż narusza art. 87 i art. 88 Traktatu unijnego w sprawie pomocy publicznej, i do 6 czerwca 2009 r. dała polskiemu rządowi czas na wyprzedaż ich majątku. Ma to pozwolić na kontynuowanie ich działalności i zachowanie miejsc pracy. Specustawa uruchamia proces zagospodarowania majątku tych stoczni, ma na celu ochronę pracowników zatrudnionych w obydwu stoczniach oraz w spółkach zależnych, a także przeprowadzenie tego w taki sposób, by nabywcy mieli możliwość prowadzenia działalności gospodarczej z wykorzystaniem wydzielonych składników majątku obu stoczni - tych, które mogą być wydzielone w sposób zorganizowany. Ustawa nie wyklucza prowadzenia produkcji statków, ale też nie wprowadza żadnych gwarancji dla tego rodzaju działalności.

Według ustawy, sprzedaż majątku stoczni będzie prowadził prezes Agencji Rozwoju Przemysłu, a nadzór nad nią - minister skarbu państwa. W uzgodnieniu z Komisją Europejską ma on powołać tzw. obserwatora (osoba z uprawnieniami syndyka), monitorującego zmiany zachodzące w stoczniach. Przepisy określają zasady zaspokajania roszczeń wierzycieli stoczni. W pierwszej kolejności mają być spłacani wierzyciele mający zabezpieczenia na majątku stoczni, a w dalszej będą spłacane zaległe podatki.

Sprawozdawca Komisji Gospodarki Narodowej senator Henryk Woźniak, prezentując tę specustawę, zaznaczył, że jest ona jednym z trudniejszych przedłożeń rządowych w tej kadencji. Poinformował też, że w posiedzeniu komisji wzięli udział przedstawiciele strony społecznej, organizacji związkowych z obydwu stoczni. "W pewnej części to posiedzenie miało bardzo emocjonalny charakter, co jest zrozumiałe i nie może nikogo dziwić. Mówimy o przyszłości około dziewięciu tysięcy miejsc pracy w obydwu stoczniach, znacznie więcej w całym łańcuchu kooperacyjnym. Mówimy o zobowiązaniach, jakie wywoła przyjęcie tej ustawy, zobowiązaniach pracowniczych szacowanych na blisko pół miliarda złotych. Mówimy zatem o losach ludzkich, mówimy o wielkich pieniądzach, mówimy o przyszłości przemysłu, który przez długie lata, co uznawaliśmy za bezsporne, był chlubą polskiej myśli, również myśli naukowej" - stwierdził senator sprawozdawca. Dodał, że w trakcie dyskusji nad zgłoszonymi poprawkami i po przyjęciu 68 spośród nich związki zawodowe - "Solidarność" i Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych wyraziły aprobatę dla tego przedłożenia.

Senator H. Woźniak przyznał, że ustawa nie gwarantuje produkcji statków w sprzedanych stoczniach. "Sprzedaż aktywów stoczni ma być przeprowadzona w drodze otwartego przetargu bez preferencji. Jest to skutek decyzji Komisji Europejskiej" - podkreślił. Przypomniał również, że ustawa dotyczy zakładów w Gdyni i Szczecinie oraz ich spółek córek, nie uwzględnia natomiast firm kooperujących, które nie są powiązane kapitałowo ze stoczniami.

W trakcie debaty senatorowie Prawa i Sprawiedliwości krytykowali ustawę. Podkreślali, że jest szkodliwa dla polskiego przemysłu. "Rząd, który odwołuje się do "Solidarności", staje się grabarzem stoczni" - mówił senator Czesław Ryszka.

Senator PO Krzysztof Zaremba zgłosił poprawkę do specustawy, zgodnie z którą "sprzedaż majątku stoczni ma służyć prowadzeniu działalności gospodarczej, w tym również takiej, która umożliwi wdrożenie procesu technologicznego, polegającego m.in. na produkowaniu i budowaniu pełnomorskich jednostek transportowych".

Ustawa obejmuje programem ochronnym stoczniowców zatrudnionych w stoczni Gdynia i Szczecin do 31 października 2008 r. Gwarantuje on wypłatę odszkodowań od 20 tys. zł do 60 tys. zł w zależności od stażu pracy w stoczniach. Według ustawy, po 20 tys. zł mają otrzymać osoby, które przepracowały w stoczni maksymalnie 5 lat. Senator K. Zaremba zaproponował poprawkę, aby ta kwota przysługiwała również rencistom, zatrudnionym na podstawie umowy o pracę w stoczni lub spółkach zależnych czy kooperujących. Jego zdaniem, w wypadku stoczni Szczecin chodzi o 68 rencistów.

Z kolei wicemarszałek Zbigniew Romaszewski opowiedział się za poprawką, która w szczególny sposób mogłaby chronić pracowników powyżej 50. roku życia. Zaproponował, aby najwyższymi odszkodowaniami (60 tys. zł) objąć osoby powyżej 50. roku życia, które przepracowały ponad 25 lat, z czego 5 lat w stoczni. Ocenił, że będzie to dotyczyło ok. 10% stoczniowców.

Ponadto swoje propozycje poprawek zgłosili senatorowie: Grzegorz Banaś, Łukasz Abgarowicz, Stanisław Bisztyga, Kazimierz Kleina, Andrzej Grzyb i Grażyna Sztark.

Reprezentujący stronę rządową podsekretarz stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Zdzisław Gawlik przekonywał, że ustawa daje szansę na przeprowadzenie restrukturyzacji stoczni. "Nowa ustawa umożliwi w krótkim czasie przeprowadzenie restrukturyzacji obu zakładów" - mówił. Przypomniał, że jej zapisy opierają się na prawie upadłościowym i naprawczym. Podkreślił też, iż w razie zawetowania ustawy przez prezydenta stocznie zostaną postawione w stan upadłości.

Ostatecznie, jak napisano w uzasadnieniu podjętej uchwały, "ponieważ ustawa i zawarte w niej regulacje, z uwagi na ich szczególny i epizodyczny wymiar, były przedmiotem konsultacji z Komisją Europejską oraz stroną społeczną, Senat postanowił wprowadzić do jej treści szereg poprawek o charakterze doprecyzowującym, uściślającym i uzupełniającym". Pierwsza ich grupa to kilkanaście zmian służących doprecyzowaniu przepisów dotyczących czynności zarządcy kompensacji i podkreśleniu jego niezależności. W drugiej grupie znalazło się 7 poprawek mających ma na celu doprecyzowanie regulacji związanych z zadaniami i obowiązkami obserwatora.

Do trzeciej grupy można zakwalifikować poprawki rozszerzające ochronę pracowników stoczni np. na pracowników, którzy mają orzeczenia stwierdzające prawo do emerytury lub renty, powodujące objęcie ochroną pracowników korzystających z zasiłku chorobowego albo świadczenia rehabilitacyjnego, umożliwiające skorzystanie ze świadczeń przedemerytalnych pracownikom spółek przejętych przez stocznie. Ponadto doprecyzowano termin, w którym stocznia ma obowiązek zatrudnienia pracowników spółek zależnych.

Kolejne poprawki precyzują, iż wypłacone odszkodowania są wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych, wskazują też podmiot zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenie społecznie i zdrowotne po ustaniu zatrudnienia. Senatorowie wprowadzili także poprawki, które rozszerzają zakres wydatków uznanych za wydatki kompensacyjne na świadczenia należne tytułem odszkodowania za wypadki przy pracy lub chorobę zawodową.

Ponadto Senat uznał za konieczne wprowadzenie poprawek, które w sposób wyraźny uniemożliwią przed postępowaniem kompensacyjnym lub w jego trakcie zawieranie umów o budowę nowych statków. Pozostałe zmiany służą doprecyzowaniu przepisów dotyczących postępowania, określenia stron i uzupełnienia przepisów odnośnie do zasad postępowania po umorzeniu lub zakończeniu postępowania kompensacyjnego.

Ustawa o postępowaniu kompensacyjnym w podmiotach o szczególnym znaczeniu dla polskiego przemysłu stoczniowego wraz z poprawkami Senatu wróci teraz do Sejmu.

Nowelizacja ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy zmierza do ułatwienia i usprawnienia pracy instytucji zajmujących się walką z bezrobociem i aktywizacją zawodową. Ustawa uwzględnia również nowe, korzystniejsze w stosunku do lat poprzednich sytuacje na rynku pracy, a jednocześnie korzysta z doświadczeń w tym zakresie państw Unii Europejskiej.

Nowelizacja kładzie nacisk na zwiększenie zakresu aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych. Wprowadza istotną reformę działalności urzędów pracy, tj. przewiduje utworzenie w ramach urzędów pracy tak zwanych centrów aktywizacji zawodowej. Będą to wydzielone, w ramach urzędów pracy, struktury organizacyjne, zajmujące się wyłącznie sprawami związanymi z aktywizacją osób bezrobotnych, czy też poszukujących pracy.

Ustawa umożliwia realizację programów pilotażowych, prowadzonych na poziomie poszczególnych struktur służb zatrudnieniowych - powiatowym czy wojewódzkim. Koordynatorem programów ma być minister właściwy do spraw pracy. Realizowanie tych programów na poziomie lokalnym pozwoli ocenić ich skuteczność i ewentualnie upowszechniać je już na poziomie krajowym.

Zmiany w ustawie dotyczą również indywidualnych planów i obowiązków osób bezrobotnych mających trudności z rozpoczęciem życia zawodowego, czy też takich, które "wpadły" w bezrobocie, a są już w podeszłym wieku. Wiążą się z tym nowe rozwiązania dotyczące finansowania szkoleń oraz możliwości otrzymywania stypendiów w ramach tych szkoleń.

Nowelizacja przewiduje też zintegrowanie działań powiatowych urzędów pracy i ośrodków pomocy społecznej. Urzędy pracy i samorządy gminne mają tworzyć lokalne punkty informacyjno-konsultacyjne, które będą informować o pomocy oferowanej przez urzędy pracy oraz rejestrować bezrobotnych i poszukujących pracy. Regulacja wprowadza szczegółowe rozwiązania dotyczące współpracy obu tych instytucji, w szczególności w sytuacji, kiedy osobą bezrobotną opiekują się jednocześnie urząd pracy i organ pomocy społecznej.

Nowelizacja zmierza ponadto do zwiększenia dostępu do rynku pracy - chodzi o objęcie usługami urzędów pracy szerszego kręgu zainteresowanych. Dotyczy to na przykład takich osób, jak żony objętych ubezpieczeniem rolniczym, czy też powracający imigranci.

Nowa regulacja przewiduje też poszerzenie dostępu do usług pośrednictwa pracy poprzez ułatwienie działania agencjom zatrudnienia, w tym agencjom zatrudnienia z państw członkowskich Unii Europejskiej.

Ustawa przewiduje zwiększenie aktywizacji osób długotrwale bezrobotnych, tworzenie dla nich indywidualnych planów działania oraz ulgi dla pracodawców zatrudniających osoby po 50. roku życia.

Istotna zmiana wiąże się z modyfikacją wypłacania zasiłków dla bezrobotnych. Zasiłki te będą wyższe, ale przybiorą charakter regresywny, to znaczy po pierwszych trzech miesiącach wielkość świadczenia będzie spadała. W intencji rządu, ma to wpływać na aktywizację osób bezrobotnych

Nowelizacja przewiduje też między innymi sfinansowanie w 2009 r. szkoleń stażowych dla lekarzy, lekarzy dentystów, a także objęcie wypłatami z funduszu pracy pewnych świadczeń związanych z wcześniejszymi emeryturami.

Senat po rozpatrzeniu ustawy o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw postanowił wprowadzić do jej tekstu 11 poprawek, w większości o charakterze legislacyjnym.

Między innymi Senat uznał za celowe ograniczenie czasowe stosowania art. 142 ust. 4 i 5 nowelizowanej ustawy z uwagi na problemy w stosowaniu tych przepisów oraz doprecyzowanie warunków, jakie muszą wystąpić, aby osoby które były zatrudnione na stanowisku doradcy EURES, asystenta EURES albo wykonywały zadania w zakresie świadczenia usług EURES, mogły występować o nadanie licencji zawodowej pośrednika pracy i nadanie licencji zawodowej pośrednika pracy I stopnia.

Nowelizacja ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym wprowadza nowy algorytm rozdzielania środków finansowych na ratownictwo medyczne. Wysokość środków finansowych, wynikająca z obowiązującego podziału algorytmu, odbiega znacząco od faktycznych potrzeb zgłaszanych przez poszczególne województwa, nowelizacja zaś przybliża przeznaczaną kwotę do faktycznych kosztów funkcjonowania systemu ratownictwa medycznego w danym województwie.

Dotychczas podział środków pomiędzy poszczególne województwa zależał od liczby ludności, gęstości zaludnienia, maksymalnego czasu dotarcia do miejsca zdarzenia oraz liczby zdarzeń powodujących stan nagłego zagrożenia zdrowia na terenie poszczególnych województw. Taki podział środków spowodował wystąpienie dysproporcji między poszczególnymi województwami. Do województw wpływały środki w różnej wysokości, co przekładało się na to, że pracownicy zatrudnieni w ratownictwie medycznym zarabiali różne kwoty w poszczególnych województwach, mimo że wykonywali podobne zadania.

Nowelizacja uzależnia podział środków na poszczególne województwa także od liczby zespołów ratownictwa medycznego według wojewódzkich planów zabezpieczenia oraz od proporcji między średnim kosztem zespołu podstawowego a średnim kosztem zespołu specjalistycznego.

Senat po dyskusji jednomyślnie, 98 głosami, podjął uchwałę o przyjęciu ustawy bez poprawek. Teraz zostanie ona skierowana do podpisu prezydenta.

Senat wprowadził 47 poprawek do znowelizowanej ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przewidującej wprowadzenie ułatwień dla przedsiębiorców.

Najważniejsze ułatwienia przewidziane znowelizowaną ustawą przedstawił senator Marek Trzciński. Osoba, która chce założyć firmę, będzie składała tylko jeden wniosek obejmujący: wpis do ewidencji działalności gospodarczej, wpis do krajowego rejestru podmiotów gospodarki narodowej (REGON), zgłoszenie identyfikacyjne albo aktualizacyjne, o którym mowa w przepisach o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, oraz zgłoszenie płatnika składek albo jego zmiany w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych. Ustawa wprowadza bowiem tzw. zasadę jednego okienka. Przedsiębiorca wypełni wniosek, złoży go lub prześle do urzędu gminy. Resztę mają załatwić za niego pracownicy urzędu. Ewidencję działalności gospodarczej prowadzić ma nadal gmina jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej. Obecnie przedsiębiorca, który chce zarejestrować firmę, musi składać kilka wniosków w urzędach: gminy, skarbowym, statystycznym, a także w ZUS.

Zasada jednego okienka będzie jednak przejściową formą rejestracji działalności gospodarczej. Wejdzie w życie 31 marca 2009 r. na okres przejściowy do 30 czerwca 2011 r. Potem zastąpi ją tzw. zasada zero okienka. Od 1 lipca 2011 r. zacznie funkcjonować informatyczna Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej. Aby zarejestrować firmę, przedsiębiorca będzie wypełniał jedynie odpowiedni zintegrowany formularz na stronie internetowej i przesyłał go do centralnej ewidencji za pomocą Internetu. "W zasadzie rejestracja będzie dokonywana za pomocą Internetu" - podczas debaty w Senacie wyjaśnił sekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Adam Szejnfeld. Dodał jednocześnie, że zachowana zostanie przynajmniej przez pewien czas możliwość zarejestrowania firmy poprzez złożenie tradycyjnego formularza dla osób, które preferują takie rozwiązanie.

Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami, przedsiębiorca będzie mógł rozpocząć działalność już po złożeniu w urzędzie gminy wniosku o zarejestrowanie firmy. Nie będzie nawet musiał czekać na otrzymanie z urzędu gminy decyzji o zarejestrowaniu działalności.

Nowelizacja porządkuje również kwestie kontrolowania przez organy administracji publicznej działalności gospodarczej przedsiębiorców. Zgodnie z nowelizacją, nie będzie można przeprowadzać jednocześnie kilku kontroli w jednym zakładzie w tym samym czasie. Dzięki temu kontrole nie powinny już nadmiernie komplikować działalności, szczególnie niewielkim firmom. Ustawa wprowadza ponadto obowiązek powiadamiania przedsiębiorcy o kontroli przynajmniej z 7-dniowym wyprzedzeniem.

Większość, bo 46, zmian do nowelizacji zgłosiła Komisja Gospodarki Narodowej. Miały one charakter legislacyjny, a ich głównym celem było doprecyzowanie przepisów zawartych w nowelizacji, zastosowanie prawidłowej techniki legislacyjnej, zapewnienie spójności terminologicznej w ramach ustawy, wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych, usunięcie nieścisłości. Wprowadzone poprawki miały też charakter redakcyjny i doprecyzowujący.

Nowelizacją ustawy o swobodzie działalności gospodarczej i niektórych innych ustaw musi ponownie zająć się Sejm.

Partnerstwo publiczno-prywatne to forma współdziałania sektora publicznego i prywatnego przy realizacji inwestycji związanych przede wszystkim z rozbudową infrastruktury lub budownictwem. Dzięki takiej współpracy mogą powstawać nowe drogi, parkingi, obiekty sportowe, szpitale, szkoły itp.

Nowa ustawa o partnerstwie publiczno-prywatnym zastąpi obowiązującą dotychczas regulację z 28 lipca 2005 r. Według ekspertów, dotychczasowa ustawa nie spełniła swojej funkcji. Jej przepisy nie przyczyniły się do zrealizowania jakiejkolwiek inwestycji. Powodem takiej sytuacji jest to, że przepisy obecnej ustawy są zbyt skomplikowane i przewidują za dużo ograniczeń. W efekcie zniechęcają do realizowania inwestycji w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego.

Nowa ustawa o partnerstwie publiczno-prywatnym eliminuje zbędne obciążenia administracyjne i likwiduje dotychczasowe ograniczenia. Umożliwia regulowanie istotnych kwestii w umowach zawieranych między instytucjami publicznymi i prywatnymi przedsiębiorcami.

Jak wyjaśnił podczas debaty w Senacie sekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Adam Szejnfeld, nowa ustawa może okazać się szczególnie przydatna w czasie spowolnienia gospodarczego. Przy zaangażowaniu partnerów publicznych i prywatnych łatwiej będzie realizować inwestycje. Zgodnie z nową ustawą przy realizacji inwestycji w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego będzie można wykorzystywać również środki unijne.

Senat po dyskusji, w wyniku głosowań, przyjął 5 uściślających poprawek do ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym. Musi je teraz rozpatrzyć Sejm.

Senat zdecydował się nie wprowadzać poprawek do nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń, która umożliwia żołnierzom i funkcjonariuszom służb mundurowych, pobierającym emeryturę "mundurową", złożenie wniosku o przyznanie świadczenia z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Zgodnie z nowelizacją, żołnierze i funkcjonariusze innych służb mundurowych mogliby pobierać emeryturę na zasadach i w wysokości określonych w ustawie o emeryturach i rentach z FUS. Takiej możliwości nie mają od roku 2003, kiedy to wprowadzano zasadę, zgodnie z którą osobom uprawnionym do pobierania emerytury "mundurowej" nie przysługuje prawo do emerytury i renty z FUS. W związku z tym do tej grupy świadczeniobiorców nie stosuje się generalnej zasady polskiego systemu emerytalnego, zgodnie z którą gdy zbiegnie się prawo do kilku świadczeń, wypłaca się jedno z nich - wyższe lub wybrane przez zainteresowanego.

Ustawa przewiduje także objęcie ubezpieczeniem osób prowadzących niepubliczne szkoły. Osoby prowadzące działalność gospodarczą i zawierające umowy o pracę nakładczą będą podlegać takim samym regułom jak te zawierające umowy-zlecenia.

Spośród 92 senatorów wszyscy głosowali za przyjęciem bez poprawek nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń. Teraz zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

Senat zdecydował o wprowadzeniu poprawek do nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego. Przewiduje ona wprowadzenie elektronicznego postępowania upominawczego, służącego sprawniejszemu rozpoznawaniu roszczeń w postępowaniu upominawczym. Celem zaproponowanych zmian jest odciążenie sądów od rozpoznawania spraw drobnych, w których stan faktyczny nie jest skomplikowany i nie wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego. Zakres przedmiotowy tego postępowania odrębnego obejmuje roszczenia pieniężne i inne, wskazane przez przepis szczególny. W elektronicznym postępowaniu upominawczym będą rozpatrywane również sprawy gospodarcze, ale z wyłączeniem stosowania przepisów k.p.c., regulujących postępowanie odrębne w sprawach gospodarczych.

Ustawa przewiduje utworzenie "e-sądu" jako wydziału cywilnego sądu rejonowego, który będzie rozpoznawać sprawy wyłącznie w elektronicznym postępowaniu upominawczym, bez względu na wartość przedmiotu sporu. Do rozpatrywania zażaleń od zarządzeń przewodniczącego i od orzeczeń sądu elektronicznego będzie właściwy jeden e-sąd (wydział) odwoławczy. Komunikacja między powodem i sądem elektronicznym będzie się odbywać wyłącznie elektronicznie, a między pozwanym i sądem elektronicznym w sposób tradycyjny, chyba że pozwany sam zainicjuje komunikację elektroniczną, wysyłając pismo drogą elektroniczną. Elektroniczny obieg informacji pozwoli na elektroniczną archiwizację akt sądowych w sprawach rozpatrywanych w tym postępowaniu.

Istotą elektronicznego postępowania upominawczego jest szybkie wydawanie orzeczeń. Wprowadzono więc zasadę, że w postępowaniu tym nie dołącza się odpisów pisma, załączników i pełnomocnictwa. Czynności w elektronicznym postępowaniu upominawczym są utrwalane tylko w systemie informatycznym, rezygnuje się z prowadzenia akt papierowych. Przesądzono również, iż strony będą posługiwać się podpisem elektronicznym w rozumieniu ustawy o podpisie elektronicznym. Dopuszczenie posługiwania się zwykłym podpisem elektronicznym ma na celu umożliwienie powszechnie dostępnej i taniej elektronicznej identyfikacji obywateli.

Rozwiązania przyjęte w przepisach dotyczących elektronicznego postępowania upominawczego korespondują z przyjętymi w k.p.c. dla zwykłego postępowania upominawczego, z różnicami wynikającymi z istoty postępowania elektronicznego. W zwykłym postępowaniu upominawczym w razie braku podstaw do wydania nakazu lub po uchyleniu nakazu, czy też w wypadku skutecznego wniesienia sprzeciwu sprawę kieruje się na rozprawę. W elektronicznym postępowaniu upominawczym, gdy zostanie wniesiony sprzeciw, sprawa będzie przekazana do sądu według właściwości ogólnej. Przewiduje się, że po złożeniu sprzeciwu, po uchyleniu nakazu zapłaty lub stwierdzeniu braku podstaw do jego wydania przekazanie sprawy przez "e-sąd" sądowi właściwemu nastąpi w sposób elektroniczny, a sąd właściwy będzie mógł akta elektroniczne wydrukować.

Korzystanie z drogi elektronicznej dla uzyskania nakazu zapłaty wymaga dokonania zmian w przepisach regulujących egzekucję na podstawie tak wydanych nakazów. W tej sytuacji wskazane jest posłużenie się wydrukiem z systemu teleinformatycznego z nadrukowaną klauzulą. Dokument taki będzie posiadać kod dokumentu pozwalający zweryfikować jego autentyczność. Komornik, posługując się uprawnieniami dostępu do elektronicznych tytułów wykonawczych, zaznaczy, że prowadzi egzekucję na podstawie takiego tytułu oraz zaznaczy wynik egzekucji, posługując się przy tym bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu.

Ustawę rozpatrzyły Komisja Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisja Ustawodawcza, które zaproponowały przyjęcie 10 poprawek, przyjętych potem przez Izbę. Ich celem jest uzupełnienie i uściślenie rozwiązań przyjętych w ustawie.

Nowelizacją zajmie się ponownie Sejm.

Nowelizacja ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP jest związana z zastąpieniem dotychczasowego poboru do armii przez kwalifikacją wojskową. Według planów profesjonalizacji armii po zawieszeniu obowiązku odbywania zasadniczej służby wojskowej pozostanie obowiązek stawienia się przez poborowego do kwalifikacji wojskowej. Dodatkowo do kwalifikacji wojskowej będą mogli się stawić także ochotnicy, w tym kobiety, jeśli ukończyli 18 lat i zamierzają w przyszłości pełnić służbę w ramach ochotniczych form służby wojskowej.

Według planów rządu, do końca 2010 r. polskie wojsko ma się składać z samych zawodowców. Ostatni żołnierze z poboru mają skończyć służbę we wrześniu 2009 r. W 2009 r. w siłach zbrojnych będą funkcjonowały trzy ustawowe formy służby wojskowej: zasadnicza służba wojskowa (z ostatniego poboru), zawodowa służba wojskowa i służba ochotnicza.

Celami nowych rozwiązań prawnych, zawartych w ustawie, są przede wszystkim: zmiana sposobu prowadzenia rejestracji osób na potrzeby powszechnego obowiązku obrony kraju, wprowadzenie zamiast poboru instytucji kwalifikacji wojskowej, która umożliwi realizację najważniejszych celów nowego systemu organizacji naboru do służby wojskowej, a w szczególności przygotowanie rekrutacji wojskowej do ochotniczych form służby wojskowej i zapewnienie realizacji czynności w ramach kwalifikacji wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny na tych samych zasadach, co w czasie pokoju.

Rejestracja nie będzie wymagała osobistego stawiennictwa osób jej podlegających, kwalifikacja wojskowa, która zastąpi pobór, będzie już natomiast objęta obowiązkiem osobistego stawiennictwa. Czynności związane z kwalifikacją będą polegały na ustaleniu zdolności danej osoby do służby wojskowej i wstępnym przeznaczeniu do poszczególnych form powszechnego obowiązku obrony, a następnie na przeniesieniu tej osoby do rezerwy. Osoby, które złożą odpowiedni wniosek, będą mogły otrzymać zaświadczenie o uregulowanym stosunku do służby wojskowej.

Konsekwencją odstąpienia od instytucji poboru w przepisach ustawy o powszechnym obowiązku obrony oraz w innych ustawach zmienianych przy tej okazji jest zmiana wyrażenia "poborowy" oraz "pobór" na odpowiednio zastosowane wyrażenia "osoba podlegająca kwalifikacji wojskowej" oraz "kwalifikacja wojskowa".

Ustawa zawiera ponadto szereg innych przepisów, szczególnie przepisów przejściowych, które zapewnią możliwość wykorzystania na potrzeby kwalifikacji wojskowej danych zgromadzonych dotychczas na potrzeby poboru. Pozwala rocznikom zgłaszającym się do kwalifikacji wojskowej od początku 2009 r. na automatyczne przejście do rezerwy z dniem, w którym orzeczenie właściwej komisji lekarskiej stało się ostateczne. Przepis ten obejmuje również osoby, które podlegają obowiązkowi stawienia się do poboru na mocy przepisów obowiązujących do dnia wejścia w życie niniejszej nowelizacji.

Senat po dyskusji i głosowaniach podjął uchwałę o wprowadzeniu 6 poprawek do ustawy. Jedna z nich określa termin, w którym przysługuje odwołanie od orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej. Inna poprawka wprowadza do nowelizacji odpowiedzialność karną za niestawienie się do wojskowej pracowni psychologicznej. Poprawki Senatu rozpatrzy teraz Sejm.

Nowelizacja ustawy o substancjach i preparatach chemicznych dostosowuje polskie prawo do wymagań Unii Europejskiej. W noweli określono przede wszystkim sposób wdrożenia nowego unijnego rozporządzenia dotyczącego rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowania ograniczeń wobec chemikaliów (rozporządzenie REACH). Ustalono kary za nieprzestrzeganie jego przepisów i wskazano instytucje nadzorujące. Będą to Państwowa Inspekcja Sanitarna, Inspekcja Ochrony Środowiska, Państwowa Inspekcja Pracy, Inspekcja Handlowa, a także służba celna i Państwowa Straż Pożarna.

Nowe rozwiązania, zawarte w rozporządzeniu REACH, nakładają wiele obowiązków na przedsiębiorców (producenci, importerzy, dystrybutorzy), dotyczących ochrony człowieka i środowiska przed zagrożeniami stwarzanymi przez chemikalia. Osoby, które z nich się nie wywiążą, będą podlegać sankcjom przewidzianym w ustawie, w tym dotkliwym karom za spowodowanie sytuacji szczególnie groźnych dla zdrowia ludzi i środowiska.

Dostosowanie polskiego prawa do wspólnotowego wiąże się nie tylko za zmianą ustawy o preparatach i substancjach chemicznych, ale także z nowelizacją wielu innych ustaw, np. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Państwowej Inspekcji Pracy, Inspekcji Handlowej, ochronie roślin, kosmetykach, produktach biobójczych.

Zdaniem Izby, niezgodne z zasadami prawidłowej legislacji jest czasowe utrzymanie w mocy tylko niektórych przepisów rozporządzenia wydanego na podstawie zmienianego przepisu upoważniającego. O takim zabiegu legislacyjnym świadczy użyte w art. 12 ust. 1 ustawy sformułowanie "w zakresie nieobjętym przepisami rozporządzenia nr 1907/2006", które oznacza to samo co "o ile nie są sprzeczne z przepisami niniejszej ustawy". Z tego względu Senat zaproponował poprawkę, która prawidłowo określa zakres czasowego utrzymania w mocy aktów wykonawczych.

Poprawkami Senatu do ustawy o zmianie ustawy o substancjach i preparatach chemicznych oraz niektórych innych ustaw zajmie się Sejm.

Program przedstawiła komisarz Komisji Europejskiej do spraw polityki regionalnej Danuta Hübner. Jak stwierdziła na wstępie, praca Komisji w 2009 r. będzie w dużym stopniu kontynuacją i kończeniem wielu inicjatyw podjętych wcześniej, a także okresem dalszego budowania zdolności Unii Europejskiej do szybkiego działania.

Jak zaznaczyła komisarz, "na koniec 2008 r. możemy chyba śmiało powiedzieć, iż Unia Europejska ma się lepiej wtedy, kiedy jesteśmy w stanie pokazać, że możemy być zjednoczeni, że możemy działać szybko". W systemie instytucjonalnym Unii Europejskiej Komisja Europejska odgrywa rolę wyłącznego inicjatora różnego typu przedsięwzięć, w szczególności o charakterze legislacyjnym.

Rok 2009 będzie bardzo intensywnie związany z przygotowaniem wszystkich rozwiązań niezbędnych dla realizacji pakietu klimatyczno-energetycznego. Będzie też rokiem wyborów do Parlamentu Europejskiego i uruchomienia prac nad powołaniem nowej Komisji. "Będzie też rokiem decydującym dla przyjęcia traktatu, rokiem piątej rocznicy wielkiego rozszerzenia, a także rokiem dwudziestej rocznicy upadku muru berlińskiego. Wszystkie te wydarzenia będą miały wpływ na prace Komisji i mogą prowadzić do ustalenia różnego typu dodatkowych zajęć" - przypomniała komisarz.

W priorytetach Komisji znajdują się cztery grupy zagadnień. Pierwsza dotyczy wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, konieczności działania na rzecz utrzymania, zapewnienia w Europie długookresowego wzrostu i trwałego zatrudnienia. Został przygotowany i przyjęty przez Komisję pakiet, nazwany pakietem pobudzającym aktywność gospodarczą, ograniczającym skutki kryzysu finansowego, skutki kryzysu w gospodarce realnej. Co do zatrudnienia, to przyjęto bardzo istotny pakiet modernizujący także politykę spójności, wprowadzający dość dużą transzę działań legislacyjnych na rzecz uproszczenia polityki spójności. Są już realizowane i w Parlamencie Europejskim, i w Radzie. Komisarz wyraziła nadzieję, że stworzy to szansę na przyspieszenie wykorzystania środków europejskich także w Polsce. Umożliwi to też przesunięcie większej części środków i wykorzystanie jej właśnie na początku przyszłego roku, nie zaś stopniowo do 2013 r. Nad tym pakietem upraszczającym politykę spójności i przesuwającym znaczne środki na okres wcześniejszy odbywają się już w tej chwili prace legislacyjne.

W ramach działań na rzecz wzrostu zatrudnienia Komisja będzie kontynuowała prace, podjęte w 2006 r., na rzecz zmniejszania kosztów administracyjnych funkcjonowania Unii Europejskiej. Wiąże się to także z działaniami na rzecz dalszego upraszczania legislacji europejskiej. To będzie też ważny rok, jeśli chodzi o dalsze otwieranie rynku pracy.

Druga wielka grupa spraw to będą działania związane z przyjęciem pakietu klimatycznego i generalnie ze zrównoważonym rozwojem. Będzie to także rok przygotowań do szczytu w Kopenhadze. Dla Europy będzie on o tyle ważny, że pokaże, czy świat chce pójść tą samą ścieżką, którą poszła Europa, przyjmując pakiet klimatyczny, czy ta ścieżka zostanie przyjęta przez świat, stanie się bardziej globalna.

Trzecia grupa spraw stanowi to, co nazywa się w skrócie "Europą obywatelską". Są to te wszystkie działania, które dotyczą wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości. To jest w tej chwili dość wyraźnie obecny nurt prac zarówno w Komisji, jak i w Radzie, a także w Parlamencie Europejskim. Unia Europejska zobowiązała się do przyjęcia w 2010 r. wspólnego europejskiego systemu azylu. W ramach tych działań na rzecz obywatela znajdzie się również wiele inicjatyw dotyczących ochrony interesów konsumenta. Zostaną też podjęte działania na rzecz zwiększania poczucia bezpieczeństwa w Europie. Jest to związane z nowymi formami przestępstw, w szczególności tych, które dotyczą dzieci, a także na przykład ataków informatycznych.

Czwarta grupa działań w programie Komisji wiąże się z czymś, co ogólnie nazywa się Europą w świecie, czyli z tym wszystkim, co dotyczy relacji Europy i roli Europy w świecie. Komisarz D. Hübner podkreśliła, że z tego punktu widzenia grudniowy szczyt, na którym podjęto decyzję o przyjęciu nowego Partnerstwa Wschodniego, był bardzo ważny. W marcu odbędzie się swoista inauguracja nowego Partnerstwa Wschodniego na wspólnym szczycie Unii Europejskiej i sześciu państw, które wchodzą do Partnerstwa Europejskiego. "Myślę, że dla Polski marzec będzie istotnym momentem" - stwierdziła komisarz.

W ramach działań na przyszły rok przewidziana jest także kontynuacja wszystkiego, co dotyczy rozszerzenia, w szczególności negocjacji z Turcją i Chorwacją, a także konkretna pomoc dla Gruzji w ramach zobowiązań, które zostały podjęte po kryzysie. Niewątpliwie najtrudniejszą sprawą, jeśli chodzi o agendę zewnętrzną, będzie próba ożywienia negocjacji w ramach Światowej Organizacji Handlu.

Bardzo ważne będą też wszystkie działania, które wiążą się z podtrzymaniem, wznowieniem, czy też nadaniem nowego rytmu i nowego charakteru współpracy strategicznej ze Stanami Zjednoczonymi, współpracy z nową administracją. Jak zauważyła komisarz, być może nowa administracja amerykańska będzie oczekiwać bardziej konkretnych, kosztujących Europę więcej także namacalnie, w sensie finansowym, działań niż to było do tej pory.

Przyszły rok będzie także rokiem kontynuacji prac Komisji nad stałym ulepszaniem, usprawnianiem systemu wdrażania prawa europejskiego w państwach członkowskich. Będzie to również okres dalszych działań na rzecz prostszych i lepszych systemów prawnych, otoczenia prawnego w państwach członkowskich i działań na rzecz realizacji po raz pierwszy wspólnie przyjętej deklaracji trzech instytucji: Parlamentu, Rady i Komisji, na rzecz dialogu na tematy europejskie ze społeczeństwem europejskim. Rok 2009 będzie pierwszym rokiem realizowania wspólnej deklaracji międzyinstytucjonalnej w tym obszarze.

W przedstawionym planie znalazło się w sumie około osiemdziesięciu różnego typu działań formalnych. Wiele związanych będzie z sytuacją ekonomiczną Europy.

Komisarz D. Hübner podkreśliła, że szereg przemian związanych z funkcjonowaniem instytucjonalnym Unii będzie zależało od tego, jak zakończy się dialog z rządem irlandzkim i jakie będą jego działania na rzecz przyjęcia traktatu lizbońskiego. W odpowiedzi na propozycję irlandzką Rada będzie musiała przyjąć formalnie wszystkie dodatkowe rozwiązania, które umożliwią Irlandczykom ponowne referendum. Oczekiwanie jest takie, że traktat wejdzie w życie w styczniu 2010 r.

Następnie komisarz D. Hübner odpowiadała na liczne pytania senatorów.

Stanowisko Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej na temat programu przedstawił podsekretarz stanu w tym urzędzie Piotr Serafin.

Przewodniczący Komisji Spraw Unii Europejskiej senator Edmund Wittbrodt poinformował, że Komisja zapoznała się z programem działalności legislacyjnej i prac Komisji na 2009 r. i nie wniosła uwag. Uznała, że wszystkie cele strategiczne zawarte w tym pięcioletnim planie Komisji pod takimi hasłami, jak: dobrobyt, solidarność, bezpieczeństwo i wzmocnienie Europy w świecie, pozostają aktualne i są realizowane.

Inicjatywa senacka - uchwała w 90. rocznicę wybuchu powstania wielkopolskiego 1918-1919

Projekt uchwały okolicznościowej w imieniu wnioskodawców przedstawił Izbie wicemarszałek Marek Ziółkowski.

W wyniku głosowania (91 głosów za) Senat podjął uchwałę w 90. rocznicę wybuchu powstania wielkopolskiego 1918-1919:

"Senat Rzeczypospolitej Polskiej, oddając cześć ojcom i dziadom, którzy przed 90 laty trudem zbrojnym i dyplomatyczną zapobiegliwością doprowadzili do odzyskania przez Polskę niepodległości, składa hołd uczestnikom zwycięskiego powstania, które w latach 1918-1919 kolebkę naszej Ojczyzny, Wielkopolskę, przywróciło odrodzonej Rzeczypospolitej.

Od chwili upadku I Rzeczpospolitej w 1795 roku nie było powstania narodowego na ziemiach polskich, w którym nie uczestniczyliby ochotnicy rodem znad Warty, Obry i Prosny. To w Wielkopolsce w latach 1806-1807 doszło do pierwszego zwycięskiego powstania przeciwko zaborcy pruskiemu, opisanego przez Adama Mickiewicza na kartach «Pana Tadeusza». Żołnierz znad Warty uczestniczył też w wojnie z Austriakami w 1809 roku, w powstaniu listopadowym, w czasie Wiosny Ludów 1848 roku, kiedy na polach Miłosławia i Sokołowa rozstrzygały się losy regionu oraz w powstaniu styczniowym.

Po upadku Napoleona, a szczególnie po upadku powstania listopadowego, pojawiła się idea wielkopolskiej drogi do niepodległości. Była to konsekwentna, pełna uporu i samozaparcia praca organiczna, połączona z gotowością do udziału w walce zbrojnej. Nie odżegnywano się od udziału w kolejnych powstaniach, lecz przez całe dziesięciolecia szykowano się do tego jedynego - ostatecznego, zwycięskiego. Wielkopolski działacz pracy organicznej często był żołnierzem dwóch powstań, a równocześnie przygotowywał społeczeństwo - gospodarczo i organizacyjnie - do zachowania polskości i do przyszłej walki. Doktor Karol Marcinkowski, Hipolit Cegielski, Edward Raczyński, Tytus Działyński, ksiądz Piotr Wawrzyniak, ksiądz Wacław Bliziński to postacie wyjątkowe z owych czterech pokoleń, działaczy pracy i walki. Nieprzypadkowo też bohaterowie naszego hymnu państwowego, Jan Henryk Dąbrowski i Józef Wybicki, osiedli na stałe w Wielkopolsce.

Powstanie wielkopolskie z lat 1918-1919 było jednym z ogniw łańcucha niepodległościowych poczynań, rozpoczętych Insurekcją Kościuszkowską 1794 roku, a zakończonych zaangażowaniem żołnierzy z tego regionu na frontach wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku, a następnie w trzecim - także zwycięskim - powstaniu śląskim. Powstanie wielkopolskie stanowiło jeden z najważniejszych elementów kształtowania się niepodległego państwa polskiego odrodzonego dzięki ofiarności społeczeństwa, poświęceniu i krwi żołnierza, a także myśli niepodległościowej, państwowotwórczej. Wyrażało wolę Narodu, jednego, choć podzielonego pomiędzy trzech zaborców.

Wielkość powstania z lat 1918-1919 polegała nie tylko na bohaterstwie na polu walki, na ofierze z życia ponad dwóch tysięcy młodych patriotów, lecz także na mądrej organizacji i zapobiegliwości, która pozwoliła funkcjonować regionowi jako oddzielne, niezależne, w pełni samowystarczalne państwo, aż do chwili podpisania traktatu wersalskiego i włączenia Wielkopolski w granice niepodległej ojczyzny.

W wyniku powstania z lat 1918-1919 Wielkopolska znów znalazła się w granicach Rzeczypospolitej, a Polska wróciła do Macierzy, do Wielkopolski, do kolebki swej państwowości. Oddając hołd powstańcom wielkopolskim czcimy dzielność w walce i bohaterstwo w pracy - te walory, bez których odrodzenie naszej Ojczyzny byłoby niemożliwe".

Projekt tej uchwały okolicznościowej został wniesiony przez grupę senatorów. W ich imieniu przedstawił go senator Zbigniew Cichoń, sprawozdawca Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności.

Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Praw Człowieka i Praworządności przedstawiły wniosek o wprowadzenie poprawki do projektu. Następnie, po jej zaakceptowaniu, Izba zdecydowała o przyjęciu projektu uchwały; 74 senatorów głosowało za, 1 - przeciw, 13 wstrzymało się od głosu.

W wyniku tego głosowania podjęto uchwałę następującej treści:

"W dniu 10 grudnia 1948 r. Organizacja Narodów Zjednoczonych przyjęła Powszechną Deklarację Praw Człowieka jako wzorzec przestrzegania praw człowieka i stanowienia prawa przez poszczególne państwa.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej w 60. rocznicę uchwalenia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka stwierdza aktualność i żywotność deklaracji oraz przyjmuje ją za wzorzec w stanowieniu prawa.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej wzywa do ciągłej troski o ochronę praw człowieka we współczesnym świecie, uwzględniając uniwersalne wskazania Jana Pawła II".

• ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi,
• ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego.

• ustawę o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,
• ustawę o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw,
• ustawę o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych,
• ustawę o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych oraz ustawy o obrocie instrumentami finansowymi,
• ustawę o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej oraz niektórych innych ustaw,
• ustawę o organizacji rynku rybnego.

Po wyczerpaniu porządku posiedzenia oświadczenia złożyli senatorowie: Marek Ziółkowski, Maciej Grubski, Krzysztof Kwiatkowski, Antoni Motyczka, Stanisław Bisztyga, Jan Dobrzyński, Lucjan Cichosz, Krystyna Bochenek, Bronisław Korfanty, Wojciech Skurkiewicz, Jan Wyrowiński, Małgorzata Adamczak, Maria Pańczyk-Pozdziej, Adam Massalski, Janina Fetlińska, Tadeusz Gruszka, Waldemar Kraska, Grzegorz Wojciechowski, Czesław Ryszka, Roman Ludwiczuk, Krzysztof Majkowski, Kazimierz Jaworski, Eryk Smulewicz, Michał Wojtczak, Henryk Woźniak, Piotr Gruszczyński, Paweł Klimowicz.