Ambasador polszczyzny

6 maja 2011 r. w Katowicach wicemarszałek Grażyna Sztark wzięła udział w uroczystej gali, podczas której tytułem ambasadora polszczyzny wyróżniono osoby najpiękniej mówiące i piszące po polsku, zorganizowanej na zakończenie Kongresu Języka Polskiego. Tytuł ambasadora polszczyzny ustanowiło prezydium Rady Języka Polskiego, która jest organem opiniodawczo-doradczym w sprawach używania języka polskiego. Zdobywcy tytułów oprócz honorowego dyplomu i statuetki otrzymali także nagrody finansowe.

Podczas gali wicemarszałek G. Sztark wręczyła nagrodę w kategorii Ambasador Polszczyzny poza Granicami Kraju prof. Światosławowi Świackiemu z Sankt Petersburga, wybitnemu tłumaczowi literatury polskiej. Kapituła nagrodziła go za to, że od wielu lat niestrudzenie i po mistrzowsku tłumaczy na język rosyjski ważne utwory literatury polskiej. Odbierając nagrodę, prof. Ś. Świacki wyznał, że nigdy nie czuł się tak szczęśliwy, jak wtedy, gdy tłumaczył "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza. Prof. Ś. Świacki jest polskiego pochodzenia w trzecim pokoleniu. Wykształcony na Uniwersytecie Petersburskim, dał się poznać jako wybitny polonista, a przede wszystkim niezwykle utalentowany tłumacz literatury polskiej. Jego najważniejszym osiągnięciem translatorskim jest współczesny przekład "Pana Tadeusza". Prezentacja tego dzieła w wykonaniu najlepszych polskich i rosyjskich aktorów (m.in. Krzysztofa Kolbergera) była jednym z najważniejszych wydarzeń kulturalnych lat 90. XX wieku w życiu Polonii petersburskiej. Prof. Ś. Świacki aktywnie działa w tym środowisku. W 2011 r. obchodzi jubileusz 80. urodzin. Nominowanie go przez marszałka Senatu do nagrody Ambasadora Polszczyzny poza Granicami Kraju było symbolicznym wyrażeniem uznania i wdzięczności za aktywne, twórcze i niezwykle pracowite życie, a także za kształtowanie pozytywnego wizerunku Polski i Polaków w Federacji Rosyjskiej.

Tytuł Wielkiego Ambasadora Polszczyzny przyznano pośmiertnie dziennikarce i wicemarszałek Senatu Krystynie Bochenek, która zginęła w katastrofie smoleńskiej. Kapituła doceniła jej niestrudzone wieloletnie propagowanie i upowszechnianie dobrej polszczyzny w licznych przedsięwzięciach na antenie Radia Katowice i na forum ogólnopolskim. W imieniu K. Bochenek z rąk przewodniczącego Parlamentu Europejskiego Jerzego Buzka i prof. Walerego Pisarka wyróżnienie odebrał jej mąż, prof. Andrzej Bochenek. Jak podkreślił, jego żona starała się, by Śląsk był postrzegany nie tylko jako miejsce ciężkiej pracy, ale i wielkich osiągnięć kulturalnych. "Dziękuję kapitule za pamięć o tym, że tak wiele rzeczy dla języka polskiego Krystyna starała się robić" - powiedział.

W uzasadnieniu wyróżnienia przypomniano, że to K. Bochenek wymyśliła i prowadziła przez ponad 20 lat Ogólnopolskie Dyktando, organizowane co roku w Katowicach, w Senacie zainicjowała uchwałę o Roku Języka Polskiego, była też pomysłodawczynią pierwszej gali ambasadora polszczyzny i Kongresu Języka Polskiego; propagowała piękną polszczyznę w różnych środowiskach polonijnych na Wschodzie i Zachodzie.

Podczas uroczystości tytułem ambasadora polszczyzny uhonorowano ponadto: aktorkę Danutę Szaflarską (Ambasador Polszczyzny w Mowie), pisarkę Olgę Tokarczuk (Ambasador Polszczyzny w Piśmie), prozaika i poetę Jacka Dehnela (Młody Ambasador Polszczyzny), aktora Krzysztofa Dziermę (Regionalny Ambasador Polszczyzny).

Uroczysta gala odbyła się na zakończenie Kongresu Języka Polskiego, zorganizowanego pod auspicjami Rady Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk oraz Senatu. Wzięło w nim udział ponad 100 ekspertów językoznawstwa. Językoznawcy z różnych ośrodków naukowych, znawcy mediów, artyści, dziennikarze i miłośnicy języka polskiego dyskutowali o współczesnej polszczyźnie. Ich zdaniem, polszczyzna jest językiem żywym i różnorodnym. Nie zaniknie, choć widoczne są pewne negatywne tendencje, jak wulgaryzmy czy ekspansja nowych, obcych dla polskiego form. Jak mówił przewodniczący Rady Języka Polskiego prof. Andrzej Markowski, język polski nie jest zagrożony w swojej istocie. Podkreślił, że kongres służy upowszechnianiu wiedzy o polszczyźnie, a także normy wzorcowej polszczyzny - pewnego ideału, do którego powinniśmy dążyć.