Otwarcie wystawy "Polska droga do wolności 1980-1989"

3 czerwca 2009 r. w parlamencie otwarto wystawę "Polska droga do wolności 1980-1989". Ekspozycja jest jednym z elementów parlamentarnych obchodów 20. rocznicy upadku komunizmu w Polsce. Przygotowana przez Bibliotekę Sejmową prezentuje w układzie chronologicznym wydarzenia lat osiemdziesiątych XX w., poczynając od strajków w Stoczni Gdańskiej i porozumień sierpniowych w 1980 r., poprzez stan wojenny, obrady i ustalenia Okrągłego Stołu, kampanię wyborczą i wybory 4 czerwca 1989 r., inauguracyjne posiedzenia Sejmu i Senatu, utworzenie rządu Tadeusza Mazowieckiego, a także oddziaływanie wydarzeń w Polsce na inne kraje Europy Środkowej i Wschodniej.

Na wystawie zaprezentowano fotografie, plakaty, afisze i ulotki wyborcze, dokumenty i artykuły z prasy polskiej i zagranicznej, ukazujące reakcje społeczne na upadek komunizmu.

W uroczystości wzięli udział m.in. marszałkowie Sejmu i Senatu Bronisław Komorowski i Bogdan Borusewicz, premier Donald Tusk, przewodniczący Parlamentu Europejskiego Hans-Gert Poettering, byli prezydenci Lech Wałęsa i Aleksander Kwaśniewski, byli marszałkowie Sejmu i Senatu - Alicja Grześkowiak, Marek Borowski, Włodzimierz Cimoszewicz, Józef Oleksy, nuncjusz papieski abp Józef Kowalczyk, arcybiskup warszawski Kazimierz Nycz, ministrowie, a także uczestniczący w obchodach rocznicowych przewodniczący i wiceprzewodniczący parlamentów europejskich oraz członkowie Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego.

Uroczystość rozpoczęło odegranie piosenki barda polskiej opozycji Jacka Kaczmarskiego "Mury". Jak powiedział marszałek B. Komorowski, działacze opozycji demokratycznej śpiewali tę piosenkę w prywatnych mieszkaniach, marząc o czasie, kiedy mury runą, ale obawiali się, że trzeba będzie na to czekać całe życie.

"Ten mur runął na naszych oczach 20 lat temu, runął w Polsce 4 czerwca '89 w wyniku demokratycznych wyborów" - mówił. "Mury" - kontynuował - "zaczęły się sypać i wywracać jeden pod drugim w całej Europie Środkowowschodniej, także w Niemczech, gdzie stał mur najbardziej symboliczny dla całego systemu komunistycznego. I wreszcie, runął mur najważniejszy - żelazna kurtyna".

"Proszę państwa, 4 czerwca '89 roku polskie społeczeństwo dzięki swojej sile ducha rozpoczęło upadek komunizmu w Europie" - powiedziała aktorka Joanna Szczepkowska. Jej słowa sprzed dwudziestu lat o tym, że 4 czerwca 1989 roku skończył się w Polsce komunizm, przeszły do historii.

Aktorka stwierdziła także, że na pytanie, czy mamy taką Polskę, o której myślała, wypowiadając słynne słowa, odpowiada: "Tak, to jest taka Polska. Polskę jednomyślną już mieliśmy. Podoba mi się Polska awantura, walczyliśmy o Polskę różnorodną".

Z okazji rocznicy wyemitowano także specjalny znaczek pocztowy, upamiętniający wybory 4 czerwca 1989 r., a Wydawnictwo Sejmowe wydało okolicznościowy album "Rok 1989. Polska droga do wolności".