"Edukacja dla demokracji"

23 maja 2009 r. w Senacie 80 reprezentantów pierwszych i drugich klas gimnazjów: z Zespołu Szkół w Klembowie, Żółwinie oraz nr 56 i 112 w Warszawie, uczestniczyło w finałowym etapie programu "Edukacja dla demokracji". Przygotowany został przez Dział Edukacji Obywatelskiej Kancelarii Senatu RP, Muzeum Woli, Zamek Królewski w Warszawie i muzeum - pałac w Wilanowie.

To jedna z inicjatyw podjętych w Roku Polskiej Demokracji, którym Senat RP ogłosił rok 2009. Program edukacyjny składał się z dwóch części: historycznej, która umożliwiła młodzieży poznanie początków demokracji w Rzeczypospolitej (m.in. kształtowanie się demokracji szlacheckiej w dawnej Polsce) i współczesnej, poświęconej ustrojowi Rzeczypospolitej i funkcjonowaniu demokracji w Polsce. Klasy pierwsze gimnazjów zgłębiały wiedzę historyczną, a drugoklasiści - współczesną. Celem programu było zapoznanie z wartościami demokracji - zarówno szlacheckiej, jak i współczesnej, z tym, co demokracja ze sobą niesie, jakie stwarza możliwości, jakie daje korzyści, wolności i prawa.

Uczestnicy obu cykli spotkali się w sali obrad plenarnych Senatu. Przedstawiciele poszczególnych klas przedstawili przygotowane prace na temat demokracji współczesnej bądź historycznej. Wybór formy prezentacji pozostawiono uczniom. Prawie wszystkie grupy przygotowały prezentacje multimedialne, poświęcone m.in. wyborom do parlamentu polskiego i europejskiego, Senatowi, demokracji szlacheckiej, a także wspomnieniom z zajęć, w których uczniowie uczestniczyli.

Uczniowie pierwszej klasy gimnazjum w Klembowie w swojej prezentacji opowiedzieli, jak wyglądały zajęcia. Podczas pierwszych, w Senacie, uczestnicy wcielili się w role najważniejszych urzędników Wielkiego Księstwa Litewskiego, takich jak np. marszałek wielki, marszałek nadworny, podskarbi. Później wzięli udział w symulacji obrad Sejmu wielkiego. Kolejne zajęcia odbyły się w Muzeum Woli i na polu elekcyjnym, gdzie uczniowie inscenizowali obrady sejmu elekcyjnego. Na Zamku Królewskim zaznajomili się z tym, jak wglądały sejmy konwokacyjne w czasie bezkrólewia. Całość zwieńczył festyn historyczny w Wilanowie, podczas którego uczniowie m.in. uczestniczyli w zawodach strzelania z łuku i uczcie staropolskiej w ogrodach pałacowych.

Z kolei uczniowie klas drugich, którzy poznawali zasady współczesnej demokracji, rozpoczęli swój program od wizyty w miejscowym urzędzie gminy, gdzie m.in. poznawali zasady jego funkcjonowała, zaznajamiali się ze strukturą samorządową w Polsce oraz z ordynacją wyborczą do samorządu. Później mieli specjalne zajęcia w Sejmie i Senacie.

Gimnazjaliści przeprowadzili również dyskusję o wartościach demokracji, będącą próbą porównania zasad i sposobu funkcjonowania demokracji szlacheckiej w dawnej Rzeczypospolitej i demokracji we współczesnej Polsce.

W spotkaniu wzięli udział: wicemarszałek Senatu Zbigniew Romaszewski oraz nauczyciele, przedstawiciele kuratoriom, muzealnicy. "Dowiedzieliście się już, że istnieje takie słowo: «demokracja». Jest ono odmieniane przez wszystkie przypadki i przez wszystkich z uznaniem. Chwalone jest ono tak, że to pojęcie powoli zaczyna zatracać swój sens. Zaczyna być dobrem samym w sobie, a przecież demokracja to w gruncie rzeczy sposób układania stosunków wewnątrz społeczeństwa, wewnątrz zbiorowości ludzi, którzy mają często zupełnie inne różne, sprzeczne z sobą interesy" - powiedział do uczniów wicemarszałek Z. Romaszewski.

Program "Edukacja dla demokracji" miał charakter pilotażowy. Trwał kilka miesięcy. Dział edukacyjny Kancelarii Senatu nie wyklucza możliwości powtarzania go w przyszłości.