Konferencja "90-lecie powrotu Polski nad Bałtyk"

25 lutego 2010 r. w Senacie odbyła się konferencja "90-lecie powrotu Polski nad Bałtyk", organizowana przez Komisję Kultury i Środków Przekazu we współpracy z Ligą Morską i Rzeczną, Polskim Towarzystwem Historycznym oraz Wyższą Szkołą Administracji i Biznesu im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Gdyni.

Przewodniczący Komisji Kultury i Środków Przekazu Piotr Ł.J. Andrzejewski przypomniał, że dostęp do Morza Bałtyckiego Polska odzyskała na mocy traktatu wersalskiego. Obejmowanie przyznanych jej terenów Rzeczpospolita mogła rozpocząć dopiero od 10 stycznia 1920 r. Na Pomorze wojska polskie wkroczyły 17 stycznia 1920 r., a 10 lutego dotarły do wybrzeża morskiego. Tego dnia w Pucku zorganizowano uroczystości symbolicznych zaślubin Polski z Bałtykiem. Uroczystościom nadano wielką rangę. Dowódcy Frontu Pomorskiego gen. Józefowi Hallerowi towarzyszyła dwudziestoosobowa delegacja Sejmu, przedstawiciele rządu, m.in. wicepremier Wincenty Witos, minister spraw wewnętrznych Stanisław Wojciechowski, wojewoda pomorski Maciej Rataj, kontradmirał Kazimierz Porębski oraz szef misji brytyjskiej i attaché wojenno-morski USA. Senator przypomniał również specjalną sesję Sejmu, 10 lutego 1920 r., podczas której podjęto uchwały o powołaniu Komisji Morskiej i budowie portu.

Podczas konferencji polską politykę morską w okresie międzywojennym i PRL przedstawił uczeń i biograf Eugeniusza Kwiatkowskiego, prof. Marian Marek Drozdowski z Polskiej Akademii Nauk. Mówiąc o zasługach E. Kwiatkowskiego, przypomniał, że inżynier już w 1945 r. postulował przekopanie Mierzei Wiślanej, co dałoby niezależność Polsce i możliwość rozwoju gospodarczego tego regionu. Na zakończenie swojego wystąpienia M. M. Drozdowski zaapelował m.in. o powołanie jednego urzędu zajmującego się gospodarką morską i wodną, opracowanie narodowej strategii wodnej oraz o unijne i rządowe gwarancje bezpiecznego funkcjonowania zespołu portowego Szczecin-Świnoujście po wybudowaniu Gazociągu Północnego.

Referaty przybliżające zagadnienia dotyczące gospodarki morskiej i wodnej zarówno na tle Unii Europejskiej, jak i w kontekście potrzeb i oczekiwań wobec tych dziedzin gospodarki narodowej przedstawili prof. Jerzy Hajduk z Akademii Morskiej w Szczecinie, prof. Wojciech Majewski z IBW-PAN w Gdańsku i dr Dominik Rozkrut z Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego w Szczecinie. O szansach rozwoju żeglugi śródlądowej mówił dr Krzysztof Woś z Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie.

Na zakończenie konferencji jej uczestnicy jednogłośnie przyjęli uchwałę powołującą Komisję Morską i Rzeczną - pozarządową grupę konsultacyjną, której zadaniem będzie przedstawianie i konsultowanie planów strategicznych i operacyjnych oraz proponowanie rozwiązań legislacyjnych dotyczących morza, wód śródlądowych oraz polityki i gospodarki morskiej i wodnej.

Udział w konferencji wzięli m.in. Julita Maciejewicz-Ryś, wnuczka Eugeniusza Kwiatkowskiego, kontradmirał Ryszard Demczuk, zastępca szefa Sztabu Generalnego, wiceminister infrastruktury Anna Wypych-Namiotko, parlamentarzyści, przedstawiciele Ligi Morskiej i Rzecznej, Związku Miast i Gmin Morskich, Polskiego Towarzystwa Historycznego.

Konferencji towarzyszyła wystawa przypominająca budowę Gdyni i portu, historię Marynarki Wojennej i szkolnictwa morskiego w okresie międzywojennym.