Konferencja "Społeczeństwo obywatelskie a fundusze unijne. Partnerstwo, ale jakie?"

28 października 2009 r. w Senacie odbyła się konferencja "Społeczeństwo obywatelskie a fundusze unijne. Partnerstwo, ale jakie?", zorganizowana z inicjatywy Parlamentarnego Zespołu do spraw Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi, Instytutu Spraw Publicznych i Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych. Wzięli w niej udział parlamentarzyści, przedstawiciele administracji publicznej, członkowie komitetów monitorujących oraz delegaci organizacji pozarządowych.

W zamierzeniach organizatorów spotkanie służyło prezentacji możliwości skutecznego wspierania społeczeństwa obywatelskiego i ukazaniu barier jego rozwoju. Miało także wskazać metody wdrażania zasady partnerstwa w programach finansowanych ze środków Unii Europejskiej. Dyskusja dotyczyła rozwiązań systemowych na poziomie krajowym i krajowych programów operacyjnych.

Otwierając konferencję, marszałek Bogdan Borusewicz podkreślił, że konferencja powinna się przyczynić do określenia najważniejszych problemów w dostępie organizacji pozarządowych do funduszy unijnych i wskazania ich rozwiązań.

W opinii wicemarszałek Krystyny Bochenek, senackie spotkanie pomoże w identyfikacji barier i możliwości skutecznego wspierania społeczeństwa obywatelskiego i wdrażaniu zasad partnerstwa w programach finansowanych ze środków Unii Europejskiej. Zdaniem wicemarszałek, przyjęte rekomendacje powinny mieć charakter ogólny i wybiegać w przyszłość, korespondując z priorytetami polskiej prezydencji w Unii Europejskiej w 2011 r.

Jak podkreślił prezes Instytutu Spraw Publicznych Jacek Kucharczyk, konferencja wpisuje się w projekt "Kompas", realizowany od listopada 2003 r. przez instytut w ramach Programu Polityki Społecznej i służący umacnianiu roli trzeciego sektora w życiu publicznym, zwiększaniu jego udziału w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego i w rozwiązywaniu problemów społecznych. W ramach projektu prowadzone są działania edukacyjne, wspierające merytorycznie organizacje pozarządowe. Ma to pomóc stowarzyszeniom, fundacjom i innym organizacjom pozarządowym w opracowywaniu dalszych kierunków rozwoju tak, aby nie tracąc ducha społecznikowskiego, mądrze zadbały o stworzenie warunków sprzyjających rozwijaniu działalności statutowej i konsekwentnemu wypełnianiu swojej misji.

Nawiązując do tematu senackiej konferencji, prezes J. Kucharczyk przypomniał, że z badań wynika, iż jedynie 10% organizacji pozarządowych ubiega się o środki pochodzące z Unii Europejskiej.

Piotr Frączak z Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych w swoim wystąpieniu skupił się natomiast na problemach partnerstwa zarówno wewnątrzsektorowego, jak i międzysektorowego. Jak stwierdził, nie jest ono łatwe do osiągnięcia, a także jasno określone.

Senacka konferencja składała się z dwóch części. Pierwsza dotyczyła najważniejszych problemów związanych z tworzeniem i stosowaniem prawa odnoszącego się do trzeciego sektora oraz Narodowej Strategii Spójności - dokumentu strategicznego, określającego priorytety i obszary wykorzystywania funduszy unijnych.

Uczestnicy wysłuchali wystąpienia dr Anny Krajewskiej z Instytutu Spraw Publicznych, poświęconego prawu o organizacjach pozarządowych. "Społeczeństwo obywatelskie w perspektywie 2030 r. a Narodowa Strategia Spójności" to temat wystąpienia Jakuba Wojnarowskiego z Zespołu Doradców Strategicznych Premiera. W tej części podjęto także dyskusję na temat wyzwań, stojących przed polską administracją i społeczeństwem obywatelskim, a w szczególności organizacjami pozarządowymi, jakie niesie ze sobą Traktat Lizboński, dokument zdecydowanie wzmacniający wpływ obywateli na życie polityczne Unii Europejskiej i zwiększający możliwości udziału demokratycznego. Na temat społeczeństwa obywatelskiego w Strategii Lizbońskiej mówili dr Tomasz Grosse z Instytutu Spraw Publicznych i dr Beata Przybylska-Maszner z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

W drugiej części konferencji podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób skutecznie wdrażać zasadę partnerstwa w programach finansowanych ze środków unijnych. Przyjrzano się metodom jej skutecznego wdrażania. Wystąpienia dotyczyły praktyki grupy roboczej ds. społeczeństwa obywatelskiego, działającej przy Komitecie Koordynacyjnym Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia/Narodowej Strategii Spójności (KK NSRO) oraz dorobku Zespołu ds. Wdrażania Działania 5.4.