"Perspektywy i szanse szczepień ochronnych w Polsce, w profilaktyce zdrowotnej dzieci i młodzieży"

O wprowadzenie obowiązkowych szczepień ochronnych dla dzieci do drugiego roku życia przeciwko pneumokokom, bakteriom, wywołującym zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, sepsę, zapalenie płuc apelowali uczestnicy konferencji "Perspektywy i szanse szczepień ochronnych w Polsce w profilaktyce zdrowotnej dzieci i młodzieży", która odbyła się 6 stycznia 2009 r. w Senacie.

Konferencja została zorganizowana przez senacką Komisję Zdrowia przy współudziale Europejskiego Stowarzyszenia Promocji Zdrowia "Pro Salutem".

Senator Michał Okła wiceprzewodniczący Komisji Zdrowia zadeklarował, że posłowie i senatorowie w swoich pracach zajmą się opracowaniem rozszerzonego kalendarza szczepień, który powinien służyć przez lata. W jego opinii pieniędzy na szczepienia można szukać m.in. w budżetach przeznaczonych na różne dziedziny profilaktyki zdrowotnej. Prof. Władysław Sidorowicz przewodniczący senackiej Komisji Zdrowia wskazywał na konieczność opracowania spójnego modelu finansowania szczepień.

Według prof. Leszka Kubika prezesa Zarządu Europejskiego Stowarzyszenia Promocji Zdrowia ochrona zdrowia w Polsce jest w głębokim kryzysie. Ochrona zdrowia nastawiona jest na leczenie naprawcze, a nie na profilaktykę i promocję zdrowego trybu życia, co ma uzasadnienie ekonomiczne i społeczne - podkreślił prof. Kubik.

Z powodu chorób zakaźnych umiera co roku na świecie 60 mln osób to jest drugi co do wielkości, po chorobach układu krążenia, czynnik zgonów. Części tych zgonów udałoby się zapobiec stosując szczepienia profilaktyczne - uważa prof. Ewa Bernatowska z Centrum Zdrowia Dziecka. W 1988 roku na polio zachorowało na świecie 350 tys. osób, po wprowadzeniu szczepień ochronnych w 2005 roku na tę chorobę na świecie zapadło niecałe 2 tys. osób.

Prof. Bernatowska podkreśliła, że obecnie, według Światowej Organizacji Zdrowia WHO największym zagrożeniem są choroby wywołane przez pneumokoki. Ponad 1 milion dzieci rocznie na świecie umiera na zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, sepsę, zapalenie płuc wywołane w większości przez te bakterie. Dodała, że od kiedy rozpoczęto szczepienia przeciwko pneumokokom w 2000 roku okazało się, że szczepienie dzieci przynosi efekt zbiorowej odporności tzn. nie chorują także rodzice i dziadkowie zaszczepionego dziecka. WHO za priorytet w 2008 roku uznała szczepienia przeciw pneumokokom i przeciw malarii. Obecnie w 15 krajach europejskich szczepienia przeciw pneumokokom są obowiązkowe, a w 27 krajach obowiązkowe w grupach wysokiego ryzyka.

W Polsce środowiska opiniotwórcze rekomendują wprowadzenie obowiązkowych szczepień przeciwko pneumokokom u dzieci do 2 roku życia. Prof. Bernatowska uważa, że w polskim programie szczepień ochronnych zaszły korzystne zmiany, które zbliżyły nasz kraj w tym zakresie do standardów europejskich. Dzięki obowiązkowym szczepieniom zostały niemal wyeliminowane zachorowania na gruźlicę, na wirusowe zapalenie wątroby typu B. Natomiast środowiska medyczne oczekują wprowadzenia powszechnych szczepień przeciwko pneumokokom, grypie i brodawczakowi ludzkiemu w wybranej grupie dziewcząt.

Marek Twardowski wiceminister zdrowia podkreślił, że wydatki na szczepienia ochronne w Polsce stale rosną. W 2008 roku na ten cel przeznaczono ponad 68 mln zł, gdy w 2007 roku - 61 mln zł. Zaznaczył jednak, że 2009 rok będzie trudny i rozszerzenie wachlarza szczepień obowiązkowych będzie zależało od kondycji budżetu. Dodał, że od 4 kwartału 2008 roku są bezpłatne szczepienia przeciw pneumokokom dla dzieci z grup ryzyka, ale trudno przewidzieć, czy znajdą się pieniądze na obowiązkowe szczepienia dla całej populacji do 2 roku życia w 2009 roku. Dodał, że w tym roku resort zdrowia chciałby uzyskać postępy w zwalczaniu chorób układu krążenia, chorób nowotworowych i psychicznych. Za niezmiernie istotne uważa także szczepienia przeciwko brodawczakowi ludzkiemu, wywołującemu u kobiet raka szyjki macicy. Program tej profilaktyki resort chce prowadzić we współpracy z samorządami.