(Początek posiedzenia o godzinie 9 minut 06)

(Posiedzeniu przewodniczą marszałek Bogdan Borusewicz oraz wicemarszałkowie: Marek Ziółkowski, Krzysztof Putra, Maciej Płażyński i Ryszard Legutko)

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Otwieram jedenaste posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej szóstej kadencji.

(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)

Na sekretarzy posiedzenia wyznaczam senator Margaretę Budner oraz senatora Waldemara Kraskę.

Listę mówców prowadzić będzie senator Margareta Budner.

Proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.

Dotarła do nas informacja, że zmarł trener Kazimierz Górski. Chciałbym poprosić o uczczenie zmarłego minutą ciszy.

(Wszyscy wstają) (Chwila ciszy)

Dziękuję.

Informuję, że Sejm na szesnastym posiedzeniu w dniu 27 kwietnia 2006 r. przyjął część poprawek Senatu do ustawy o spółdzielniach socjalnych oraz większość poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o nasiennictwie oraz ustawy o ochronie roślin.

Ponadto Sejm na siedemnastym posiedzeniu w dniu 12 maja 2006 r. przyjął jedną z trzech zgłoszonych przez Senat poprawek do ustawy o zmianie ustawy o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej oraz niektórych innych ustaw, jedyną poprawkę zgłoszoną przez Senat do ustawy o zmianie ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego oraz większość poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji oraz o zmianie innych ustaw.

Wobec niewniesienia zastrzeżeń do protokołu ósmego posiedzenia stwierdzam, że protokół tego posiedzenia został przyjęty.

Informuję, że protokoły dziewiątego i dziesiątego posiedzenia Senatu, zgodnie z art. 39 ust. 3 Regulaminu Senatu, są przygotowane do udostępnienia senatorom. Jeżeli nikt z państwa senatorów nie zgłosi do nich zastrzeżeń, to zostaną one przyjęte na kolejnym posiedzeniu.

Doręczony państwu senatorom projekt porządku obrad jedenastego posiedzenia obejmuje:

1. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Funduszu Poręczeń Unijnych.

2. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie prawnej odmian roślin i ustawy o nasiennictwie.

3. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dopłatach do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.

4. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej.

5. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o prawie pomocy w postępowaniu w sprawach cywilnych prowadzonym w państwach członkowskich Unii Europejskiej.

6. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary.

7. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Poprawionego Artykułu 1 Konwencji o zakazie lub ograniczeniu użycia pewnych broni konwencjonalnych, które mogą być uważane za powodujące nadmierne cierpienia lub mające niekontrolowane skutki, wraz z załącznikami, sporządzonej w Genewie dnia 10 października 1980 r. (Konwencja CCW), który został przyjęty przez Państwa-Strony na Drugiej Konferencji Przeglądowej Konwencji CCW w dniu 21 grudnia 2001 r. w Genewie.

8. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

9. Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z działalności w 2005 r.

10. Drugie czytanie projektu ustawy o ustanowieniu dnia 28 czerwca Dniem Poznańskiego Czerwca 1956 r.

11. Drugie czytanie projektu uchwały w sprawie rocznicy wywozów Polaków na Sybir.

12. Drugie czytanie projektu uchwały w sprawie uczczenia 85. rocznicy wybuchu III powstania śląskiego.

13. Drugie czytanie projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Senatu.

14. Zmiany w składach komisji senackich.

Czy ktoś z państwa pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionego porządku obrad?

Proszę bardzo, pan senator Romaszewski.

Senator Zbigniew Romaszewski:

Panie Marszałku, chciałbym zaproponować uzupełnienie porządku obrad o uchwałę, której pierwsze czytanie już się odbyło, uchwałę w sprawie udostępniania pomocy archiwalnych w archiwach Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. To dotyczy tego, że historycy spoza IPN zostali praktycznie odcięci od możliwości pracy w dziedzinie historii najnowszej, po prostu całe katalogi archiwalne zostały, że tak powiem, przed nimi zabezpieczone, co przypomina bardzo stare czasy.

(Marszałek Bogdan Borusewicz: Jako który punkt?)

Może to być punkt piętnasty, to nie jest jakaś szczególnie pilna sprawa, właściwie w dowolnym miejscu można to wstawić.

(Senator Sekretarz Margareta Budner: Może jako punkt czternasty...)

(Marszałek Bogdan Borusewicz: Czternasty?)

Drugie czytanie... Może jako punkt trzynasty, tam jest drugie czytanie i tu drugie czytanie...

(Marszałek Bogdan Borusewicz: Odbyło się pierwsze czytanie, tak?)

Pierwsze czytanie odbyło się w połączonych komisjach.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dobrze. Proponuję uzupełnienie porządku obrad o ten punkt.

Czy są sprzeciwy wobec tego wniosku? Nie ma.

W związku z tym porządek obrad został uzupełniony.

Stwierdzam, że Senat zatwierdził porządek obrad jedenastego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej szóstej kadencji.

Informuję, że głosowania w sprawie punktów porządku obrad zostaną przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Proszę senatora sekretarza o odczytanie komunikatów.

Senator Sekretarz
Waldemar Kraska:

Informujemy, że o godzinie 12.00 zostanie zarządzona trzydziestominutowa przerwa w obradach, w trakcie której odbędzie się otwarcie wystawy pod tytułem: "Nobilitacje - Sienkiewicz, Reymont, Miłosz, Szymborska". Wystawa ta jest ważnym elementem obchodów Roku Języka Polskiego. Serdecznie zapraszamy państwa senatorów.

Informujemy, że przed salą nr 217 czekają na państwa zespoły klinik kardiologicznych z Gdańska i Anina pod Warszawą, prowadzące badania w ramach Narodowego Programu Profilaktyki i Leczenia Chorób Układu Sercowo-Naczyniowego. Serdecznie państwa na te badania zapraszamy już od godziny 9.00.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu pierwszego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Funduszu Poręczeń Unijnych.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na szesnastym posiedzeniu w dniu 27 kwietnia 2006 r. Do Senatu została przekazana w dniu 28 kwietnia 2006 r. Marszałek Senatu w dniu 28 kwietnia 2006 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 139, a sprawozdanie komisji w druku nr 139A.

Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej senatora Jarosława Chmielewskiego o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Jarosław Chmielewski:

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

W dniu 27 kwietnia 2006 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o Funduszu Poręczeń Unijnych. Celem nowelizacji było zwiększenie wykorzystania środków zgromadzonych w Funduszu Poręczeń Unijnych, służących do zabezpieczenia kredytów finansujących przedsięwzięcia, i tym samym zwiększenie możliwości wykorzystania środków z Unii Europejskiej.

Celowi temu miały służyć między innymi następujące zmiany: poszerzenie zakresu podmiotów mających prawo korzystania z tej instytucji, to jest wprowadzenie możliwości korzystania z gwarancji, obok podmiotów korzystających dotychczas z dofinansowania ze środków unijnych, również przez inne uczestniczące w tej realizacji podmioty, na przykład bezpośrednio przez wykonawców; wprowadzenie nowych instrumentów, to jest gwarancji przedsięwzięcia, regwarancji oraz gwarancji dobrego wykonania kontraktu; zmiany w zakresie wysokości poręczenia lub gwarancji - wprowadza się jednakową wysokość poręczenia oraz gwarancji bez względu na przeznaczenie środków z kredytu lub obligacji; podwyższenie maksymalnej kwoty poręczenia gwarancji ze 100 tysięcy euro do 500 tysięcy euro, a dla jednostek samorządu terytorialnego oraz ich związków do 5 milionów euro; wydzielenie puli środków na projekty, które nie uzyskały dofinansowania ze środków Unii Europejskiej. Nowelizacja sejmowa proponuje wyodrębnienie środków finansowych na dany rok dla tych podmiotów w granicach do 15%. Ta zmiana ma pośredni związek ze zmianą wcześniejszą, o której wspominałem na początku, a zgodnie z numeracją artykułów ustawy zmienionej to jest zmiana w art. 10 w stosunku do zmiany w art. 4 ust. 3 oraz art. 7 ust. 2a.

Poręczenia i gwarancje ze środków funduszu ulegają zwiększeniu z 250 tysięcy euro do 500 tysięcy euro dla podmiotów niebędących jednostkami samorządu terytorialnego oraz ich związkami.

Zmieniana ustawa jest zgodna z normami unijnymi, została przedłożona Komisji Gospodarki Narodowej i komisja proponuje przyjęcie tej ustawy w całości. Dziękuję. (Oklaski)

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę chętnych.

Dziękuję, Panie Senatorze.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister gospodarki.

Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu pragnę zapytać obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, czy chce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Tomasz Wilczak:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Wobec jednoznacznie pozytywnej rekomendacji pana senatora sprawozdawcy nie pozostaje mi nic innego, jak tylko ponowić prośbę o przychylne potraktowanie projektu i przegłosowanie go. Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu pragnę zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, związane z omawianym punktem porządku obrad. Nie widzę chętnych.

Otwieram dyskusję.

Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą być złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji nad daną ustawą.

Przypominam, że komisja będzie rozpatrywać tylko te wnioski, które zostały złożone na piśmie do marszałka Senatu do czasu zamknięcia dyskusji.

Proszę o zabranie głosu senatora Andrzeja Owczarka.

Senator Andrzej Owczarek:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Mam zaszczyt w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej przedstawić opinię w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o Funduszu Poręczeń Unijnych.

Fundusz ten, stworzony dwa lata temu przy w zasadzie jednogłośnym stanowisku Senatu i Sejmu, praktycznie nie był wykorzystywany. Założenia przyjęte podczas jego powołania nie sprawdziły się. Dlatego też słusznie rząd podjął decyzję o tym, żeby znacznie uelastycznić zasady działania funduszu i zwiększyć liczbę odbiorców. Szczególnie ważną rzeczą jest to, że zwiększono limit dla prywatnych przedsiębiorców, który był bardzo niski, wynosił tylko 100 tysięcy euro, a w chwili obecnej wynosi 500 tysięcy euro. Jest to druga ustawa, po ustawie o zamówieniach publicznych, która ma zwiększyć katastrofalne wykorzystanie środków z Unii Europejskiej. Uważamy, że takich zmian musi być znacznie więcej. Na przykład próba zamiany konieczności tworzenia dokumentacji na etapie wstępnym na wstępną dokumentację na pewno zwiększy możliwość korzystania z tych środków.

Klub Platformy Obywatelskiej poprze projekt ustawy.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję bardzo.

Informuję, że lista mówców została wyczerpana.

Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Funduszu Poręczeń Unijnych zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie prawnej odmian roślin i ustawy o nasiennictwie.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na szesnastym posiedzeniu w dniu 27 kwietnia 2006 r., a do Senatu została przekazana w dniu 28 kwietnia 2006 r. Marszałek Senatu w dniu 28 kwietnia 2006 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 145, a sprawozdanie komisji w druku... Przepraszam. Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 145, a sprawozdanie komisji w druku nr 145A.

Proszę sprawozdawcę Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska, senatora Pawła Michalaka, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Paweł Michalak:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska sprawozdanie z prac nad uchwaloną 27 kwietnia ustawą o zmianie ustawy o ochronie prawnej odmian roślin i ustawy o nasiennictwie.

Propozycje rządowe dotyczyły poprawienia uchybień w okresie obowiązywania ustawy oraz doprecyzowania niektórych obowiązujących przepisów. W ostatniej sprawie chodziło o doprecyzowanie instytucji odstępstwa rolnego, to znaczy przyznawania posiadaczom gruntów rolnych możliwości korzystania z praw niematerialnych, to jest wyłącznego prawa do odmiany bez zgody hodowcy. Propozycja rządowa mówiła o posiadaczach gruntów rolnych do 10 ha, dotychczas obowiązująca ustawa mówiła o 5 ha dla zbóż i rzepaku oraz 2 ha dla hodowców ziemniaków. Po poprawkach Sejmu powierzchnia ta określona została na 20 ha.

Komisja ponownie rozważyła, jak zabezpieczyć nie tylko interes rolników, ale i interes hodowców. Dziś potrzebna jest ochrona polskiej hodowli roślin, by mogła ona nie tyle rozwijać się, co przetrwać w ramach agresywnego rynku Unii Europejskiej. Można powiedzieć ogólnie, że rynek roślin to jest 70% odmian polskich i 30% odmian innych. Dochody hodowców pochodzą z opłat licencyjnych i z tytułu stosowania materiału ze zbioru. Dlatego ważne jest, aby wyważyć wielkość powierzchni gruntu pod uprawę wyłączoną z prawa do odmiany bez zgody hodowcy. Komisja po dyskusji przyjęła, iż tą wyważoną propozycją jest stanowisko rządowe mówiące o 10 ha dla odmian roślin wymienionych w ustawie - stąd ta merytoryczna poprawka Senatu.

Ja tylko może orientacyjnie powiem, jakiego rzędu są to opłaty. I tak: dla zbóż jest to 8-10 zł od kwintala, dla rzepaku 1 zł 50 gr od kilograma, a dla ziemniaka 5 zł od kwintala- jeżeli przeliczymy to na hektary, zobaczymy, że to będzie około 120 zł.

Pozostałe poprawki to są poprawki legislacyjne.

Szanowni Państwo, podczas dyskusji w komisji omawialiśmy też stanowisko Polskiej Izby Nasiennej, które jest zbieżne ze stanowiskiem Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska. Należy też dodać, iż nasi sąsiedzi w Unii Europejskiej prowadzący specjalistyczną i towarową produkcję prowadzą ją przede wszystkim w oparciu o materiał kwalifikowany. Instytucja odstępstwa rolnego tam praktycznie nie istnieje. Jest to instytucja, w przypadku której nie płaci się za zarejestrowane odmiany, czyli nie płaci się za własność intelektualną hodowców. A nam powinno zależeć na uporządkowaniu tego rynku nasiennego i na normalnym funkcjonowaniu polskich firm hodowlanych i powstawaniu rodzimych, nowoczesnych odmian populacyjnych. Dodam jeszcze, że od 2007 r. hodowla krajowa nie będzie dotowana przez państwo.

Wnoszę zatem o przyjęcie przez Wysoki Senat poprawek komisji. Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?

Proszę bardzo, Panie Senatorze.

Senator Ryszard Górecki:

Panie Marszałku, ja mam tutaj materiały...

(Marszałek Bogdan Borusewicz: Panie Senatorze, proszę w takim razie na mównicę.)

...opiniujące ze strony prawników. Jest tu taka uwaga: zmiana w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o nasiennictwie, dotycząca definicji pojęcia odmiany mieszańcowej, jest powtórzeniem zmiany dokonanej nowelizacją ustawy o nasiennictwie z dnia 27 kwietnia 2006, która wejdzie w życie po upływie trzydziestu dni od dnia ogłoszenia ustawy. Rozpatrywana ustawa ma sześćdziesięciodniowe vacatio legis, wejdzie więc w życie później niż zmiana ustawy o nasiennictwie. Należy zatem coś z tym zrobić.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Pan senator Górecki zadawał pytanie.

Proszę bardzo, Panie Senatorze.

Senator Paweł Michalak:

Ja odpowiem, że odmiany mieszańcowe nie podlegają w ogóle tym opłatom.

(Senator Ryszard Górecki: Nie chodzi o odmiany mieszańcowe, chodzi o termin wejścia w życie ustawy z 27 kwietnia 2006 o nasiennictwie. Powinno być inne vacatio legis, trzeba je dostosować.)

Nie jestem w stanie w tej chwili tak szybciutko ustosunkować się do tego, Panie Marszałku...

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Myślę, Panie Senatorze, że pan minister się do tego ustosunkuje. Ale za chwilę.

Czy są jakieś inne pytania? Nie ma.

Dziękuję, Panie Senatorze.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rolnictwa i rozwoju wsi.

Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu pragnę zapytać obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, czy chce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Proszę bardzo.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Marek Chrapek:

Dzień dobry.

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Nowelizacja ustawy o ochronie prawnej odmian roślin zawiera zmiany przepisów dotyczących odstępstwa rolnego, przekazywania hodowcom przez posiadaczy gruntów rolnych oraz przetwórców informacji o ilości materiału ze zbioru wykorzystanego do siewu, kontroli przeprowadzonych przez hodowców u posiadaczy gruntów rolnych oraz przetwórców.

Zgodnie z przepisami ustawy o zmianie ustawy o ochronie prawnej odmian roślin posiadacze gruntów rolnych o powierzchni do 20 ha, tak jak to było zapisane w projekcie, który przyszedł z Sejmu, zwolnieni są z obowiązku uiszczania na rzecz hodowcy opłat za użycie materiału ze zbioru jako materiału siewnego we własnym gospodarstwie rolnym. W obecnej ustawie powierzchnia ta wynosi 5 ha. Propozycja rządowa, do której się przychyliła komisja senacka, mówiła o 10 ha. Mając na względzie wielkość gospodarstw rolnych w Polsce, zwolnienie z opłat za użycie materiału ze zbioru jako materiału siewnego we własnym gospodarstwie dotyczyć będzie, jeżeli te 20 ha byłyby przyjęte, miliona siedmiuset gospodarstw, czyli tylko sto siedemnaście tysięcy gospodarstw odprowadzałoby opłaty od materiału ze zbioru. Jeżeli byłby taki wysoki próg, 20 ha, nie pozwoliłoby to hodowcom na utrzymywanie i prowadzenie badań nad nowymi odmianami.

Jeżeli chodzi o pytanie prawne, które tu padło, na ostatnim posiedzeniu komisji senackiej odmiana mieszańcowa została wykreślona, komisja zaproponowała poprawkę wykreślającą odmianę mieszańcową z projektu ustawy o ochronie prawnej odmian roślin. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu pragnę zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytanie do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, związane z omawianym punktem porządku obrad.

Proszę bardzo, Panie Senatorze.

Panie Ministrze, niech pan powróci.

(Głos z sali: Nie tak łatwo będzie dzisiaj.)

Pan senator Górecki, proszę uprzejmie.

Senator Ryszard Górecki:

Chciałbym zapytać pana ministra, czy rząd dotuje programy hodowlane, czy nie dotuje, czy zamierza dotować, wspierać finansowo programy hodowlane.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Marek Chrapek:

Jeżeli chodzi o rok bieżący - tak, programy hodowlane są dotowane. Ale jeżeli chodzi o rok przyszły i lata następne, nie przewiduje się dotacji programów hodowlanych, ponieważ, jak stwierdziło UKIE, jest to niezgodne z prawem unijnym. Zastanawiamy się nad inną możliwością, ale to wymaga głębokiej analizy wszystkich czynników prawnych i finansowych.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie ma.

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą być złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji nad daną ustawą.

Przypominam, że komisja będzie rozpatrywać tylko te wnioski, które zostały złożone na piśmie do marszałka Senatu do czasu zamknięcia dyskusji.

Proszę o zabranie głosu pana senatora Ryszarda Góreckiego.

Senator Ryszard Górecki:

Panie Marszałku! Szanowni Państwo!

Chcę powiedzieć, że ta nowelizacja ustawy ma swoje uzasadnienie, bo rzeczywiście reguluje pewne braki, które się pojawiły w praktyce hodowlanej. Kwestią taką, powiedziałbym, wątpliwą, którą poruszał także pan minister, jest zwiększenie liczby rolników, którzy mogliby nie ponosić opłat z tytułu korzystania z odmian hodowlanych. W trakcie prac Sejmu, w wyniku poprawki zgłoszonej w drugim czytaniu, zmianie uległ przepis rozszerzający krąg podmiotów uprawnionych do używania materiału ze zbioru niektórych roślin jako materiału siewnego, bez konieczności ponoszenia opłat na rzecz hodowców, i objął on posiadaczy gruntów o powierzchni do 20 ha; aktualnie jest to obszar 5 ha, a projekt przewidywał 10 ha. Uważam, że to rozszerzenie jest jak najbardziej zasadne i uprawnienie większej liczby rolników jest w pełni uzasadnione. Wydaje mi się, że należy to poprzeć.

Chciałbym jednak powiedzieć o innej kwestii, ważniejszej niż ta cała sprawa, o której w tej chwili mówimy. Chciałbym zwrócić uwagę na fakt, że w ogóle polska hodowla roślin, polskie nasiennictwo jest w poważnej zapaści. W ciągu piętnastu lat transformacji systemu gospodarczego zainwestowano w nie ze środków państwowych prawie 1 miliard zł, ale jak pan minister z pewnością się orientuje, w tym samym czasie doprowadzono do zmniejszenia rynku nasiennego o około 40-50%. Wartość sprzedaży nasion zmniejszyła się z 400 do 250 milionów dolarów - i to pan minister potwierdza. Stało się to za sprawą ograniczenia wymiany materiału siewnego - w naszym przypadku głównie zbóż - ziemniaka z 25% do 5, 3%, a rzepaku ze 100% do 60, 70%. I to wszystko stało się z powodu nieprzygotowania sektora do gospodarowania w czasach gospodarki rynkowej.

Stoimy więc przed problemem wspierania, umiejętnego wspierania programów hodowlanych polskiego nasiennictwa. Jeśli bowiem ta sytuacja dalej będzie się tak rozwijała, to polskiej hodowli roślin grozi likwidacja w przeciągu trzech, pięciu lat. To jest bardzo poważny problem, o którym mówią hodowcy, o którym mówią profesorowie genetycy - byłem świadkiem takich wypowiedzi, jakkolwiek nie jestem specjalistą, powtarzam tylko, że taki problem jest. Ostatnio debatował na ten temat Komitet Fizjologii, Genetyki i Hodowli Roślin Polskiej Akademii Nauk, który bardzo poważnie zwrócił na to uwagę i prosił, by nowy minister, rząd się zajął tym problemem. Potrzebne jest wprowadzenie programów systemowej wymiany materiału siewnego, potrzebne są przekształcenia organizacyjne, własnościowe w krajowych spółkach hodowli roślin. Potrzebne jest wsparcie finansowe. Trzeba znaleźć metody wsparcia finansowego placówek zajmujących się hodowlą roślin, placówek, które zajmują się odnową polskiego nasiennictwa. W przeciwnym wypadku straci gospodarka rolna. Jest to apel kierowany przede wszystkim pod adresem pana ministra i całego ministerstwa. Problem wydaje się błahy, ale jest bardzo poważny. Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Proszę bardzo, pan senator Paweł Michalak.

Senator Paweł Michalak:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Ja w dwóch słowach chciałbym się odnieść do słów pana marszałka. Jest tu pewna niekonsekwencja. Zwiększenie areału do 20 ha spowoduje istotne ograniczenie dopływu pieniędzy z tego najprostszego środka, to znaczy płacenia za własność intelektualną właścicielom odmian. To jest bardzo istotne.

Mam tu opinie Polskiej Izby Nasiennej, dotyczące i ziemniaków, i zbóż, które jednoznacznie mówią o tym, w jaki sposób zmniejszą się wpływy na polskie badania i szukanie polskich odmian. Fakt, że od 2007 r. nie będzie można dotować tej hodowli, jest istotną przyczyną, dla której rozważaliśmy w komisji, jak znaleźć, zapewnić równowagę między interesem rolników, którzy oczywiście chcieliby nie płacić nawet na areałach dwudziestohektarowych, a interesem hodowców. Dlatego uznaliśmy, że najbardziej rozsądnym rozwiązaniem będzie przyjęcie propozycji rządowej, czyli wielkości 10 ha.

Jeszcze dwa słowa. Swego czasu mówiliśmy tu dużo o żywności genetycznie zmodyfikowanej. Przy tej okazji musimy też powiedzieć o tym, że hodowcy takich nasion, gdyby trafiły one na polski rynek, też będą żądali opłat od nasion genetycznie modyfikowanych.

I ostatnia już sprawa. Unia opiera się przede wszystkim na wszystkich kwalifikowanych nasionach. Tymczasem my tu i tak stwarzamy szeroką furtkę. Pan minister nie dodał nic na temat chorób, które zagrażają nasionom niekwalifikowanym, chodzi tu szczególnie o ziemniaki. Ograniczenie areału jest bardzo istotne, dlatego myślę, że propozycja komisji była wyważona, rozsądna i jeszcze raz proszę o jej przyjęcie. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Pan senator Jerzy Chróścikowski.

Senator Jerzy Chróścikowski:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Debatujemy właśnie nad ustawą zmieniającą ustawę o ochronie prawnej odmian roślin i ustawę o nasiennictwie. Na posiedzeniu komisji, kiedy dyskutowaliśmy na ten temat, sam miałem obawy, czy rzeczywiście należało podejść do tego w ten sposób, żeby przywrócić pierwotny zapis proponowany przez rząd, wstrzymałem się nawet od głosu. Jednak po wnikliwej analizie... Prosiłbym jeszcze raz pana ministra o wyartykułowanie, przedstawienie pewnych spraw, jakiej grupy to dotyczy. My myślimy o bardzo dużej grupie rolników, a okazuje się, że to są tylko producenci, którzy produkują nasiona i korzystają z nich do swojej reprodukcji. Grupa ludzi, która płaci, jest właściwie wąska; żeby nie zostało to zrozumiane tak, że płaci znaczna część rolników. Chciałbym, żeby pan minister jasno określił skalę, wielkość, bo w trosce o rolników nie chcielibyśmy ich obciążać kosztami. Jednak te informacje nie są nam w pełni znane i z tego wynikają nasze wątpliwości.

Rzeczywiście brakuje środków i skądś te środki trzeba wziąć. Zawsze jest ten ból, ja sam boleję nad tym, że gospodarstwa, które są w zasadzie rozwojowe, które najwięcej inwestują, muszą ponosić najwięcej opłat itd. Ale i tak rolnik, który korzysta z tego materiału siewnego, gdyby go odstawił do centrali i zakupił ponownie, to musiałby zapłacić znacznie więcej. Dlatego z tego punktu widzenia te opłaty są niższe. Prosiłbym jednak pana ministra o dokładniejszą informację, żebyśmy mieli pełną wiedzę na ten temat. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Proszę bardzo, czy pan minister chciałby zabrać głos?

Proszę bardzo.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Marek Chrapek:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Zostałem tu wywołany i rzeczywiście musimy zacząć od pierwszych pojęć, które z tego, co widzę, nie do końca zostały zrozumiane, pojęć opłaty licencyjnej i opłaty od użycia własnego materiału do siewu.

Jeżeli chodzi o opłatę licencyjną, to jest to opłata od wyższych kategorii materiału siewnego, które są przeznaczone do dalszego rozmnożenia. Jeżeli chodzi o opłatę, nad którą dyskutujemy, a którą rolnicy będą ewentualnie ponosić od własnego materiału siewnego, użytego do dalszego wysiewu, jest ona maksymalnie na poziomie 50% opłaty licencyjnej. Mówię o maksymalnym poziomie, ponieważ może być ona niższa pod warunkiem, że rolnik zawrze umowę z hodowcą.

Senator sprawozdawca poruszył bardzo słuszną sprawę. My w ministerstwie rolnictwa, pracując nad tą ustawą, również bardzo intensywnie zastanawialiśmy się nad tym, jaki próg wielkości gospodarstwa przyjąć, żeby możliwe było wyważenie i odpowiedni dopływ środków finansowych dla hodowców. Jeżeli przyjmiemy propozycję, zmianę, dokonaną przez Sejm, czyli zostaną zwolnione wszystkie gospodarstwa liczące do 20 ha, to do opłaty zostanie nam tylko sto siedemnaście tysięcy gospodarstw. Zaś w przypadku materiału siewnego w ziemniakach, czyli sadzeniaków, jeżeli przyjmiemy tę wielkość zwolnionych gospodarstw, owe 20 ha, to zostanie nam tylko osiemdziesiąt pięć tysięcy gospodarstw, które prowadzą produkcję ziemniaków. Te wielkości przy tym, jak już państwo wiedzą, że w najbliższym czasie nie będzie dofinansowania programów hodowlanych, nie wystarczą na pokrycie kosztów hodowli i kosztów dalszych badań.

Dlatego dziękuję komisji senackiej, która przychyliła się do projektu rządowego, dokonała głębokiej analizy wszystkich zdań za i przeciw i podjęła decyzję, że jednak warto zostawić próg wielkości gospodarstwa na poziomie 10 ha. Rzeczywiście w ostatnich latach ilość kwalifikowanego materiału siewnego używanego w gospodarstwach rolnych gwałtownie spada. Nie jest to jednak winą hodowców, nie jest to winą firm nasiennych, ponieważ tak hodowcy, jak i firmy nasienne mieli tyle materiału siewnego, że można było nim wysiać, obsiać większy areał w skali kraju. Musieli oni nawet sprzedawać ten materiał siewny, mam na myśli zboża, jako materiał paszowy.

Tak jak pan senator powiedział, zastanawiamy się teraz nad różnymi rozwiązaniami systemowymi, które pozwoliłyby jednak na zwiększenie użycia kwalifikowanego materiału siewnego lub, tak jak jest tutaj, dobrego materiału siewnego, umożliwiającego wzrost plonów w naszych gospodarstwach rolnych. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Informuję, że lista mówców została wyczerpana.

Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu, zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie prawnej odmian roślin i ustawy o nasiennictwie zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzeciego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dopłatach do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na szesnastym posiedzeniu w dniu 27 kwietnia 2006 r. Do Senatu została przekazana w dniu 28 kwietnia 2006 r. Marszałek Senatu w dniu 28 kwietnia 2006 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 144, a sprawozdanie komisji w druku nr 144A.

Proszę sprawozdawcę Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska, senatora Józefa Łyczaka, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Józef Łyczak:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!

Mam zaszczyt w imieniu senackiej Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska przedstawić sprawozdanie z uchwalonej przez Sejm ustawy o zmianie ustawy o dopłatach do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, druki sejmowe nr 448 i 470, druk senacki nr 144.

Celem nowelizacji powyższej ustawy jest wyłączenie stosowania dopłat do składek z tytułu ubezpieczenia od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez dwa zjawiska, to jest ogień i eksplozje, mówi o tym art. 3 ustawy. Zmiana ta jest wynikiem stanowiska Komisji Europejskiej, która po przesłaniu jej w trybie notyfikacji ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dopłatach do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, w ramach oceny tej pomocy w świetle wytycznych Wspólnoty dotyczących pomocy państwa w sektorze rolnictwa, uznała, że ryzyko ognia i eksplozji powinno wchodzić w zakres ubezpieczenia handlowego.

W budżecie państwa przeznaczono na dopłaty do ubezpieczeń 55 milionów zł. Wypłacane odszkodowania w systemie dotowanym będą niższe od płaconych w ubezpieczeniach komercyjnych. Z zakresu ubezpieczenia dotowanego Komisja Europejska wyłączyła pożar i eksplozje, tak więc za zboże, które spłonie na polu, lub trzodę w chlewie rolnika rolnik nie otrzyma odszkodowania, a stopień zagrożenia pożarem na polskiej wsi jest bardzo wysoki.

Komisja Europejska w grudniu 2005 r. poprosiła nasz resort rolnictwa o dokonanie zmian w uchwalonej ustawie, argumentując to tym, że ryzyko ognia i eksplozji powinno wchodzić w zakres ubezpieczenia handlowego. Sejm w trakcie prac legislacyjnych przyjął poprawki zmierzające do poszerzenia listy upraw i zwierząt gospodarskich objętych ubezpieczeniem z dopłatami. Dotyczy to: chmielu, warzyw, drzew i krzewów owocowych oraz drobiu i ryb. Poprawki te wymagają notyfikacji Komisji Europejskiej. Z tych względów, ażeby nie wstrzymywało to wykonania pozostałych przepisów ustawy, przepis art. 2 przesuwa do 2007 r. termin zawierania umów ubezpieczenia tych zwierząt i upraw. Minister rolnictwa podpisał umowy z kilkoma firmami, które będą mogły ubezpieczać rolników w tym systemie. Są to: PZU SA, Towarzystwo Ubezpieczeń Allianz Polska SA, Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych Concordia Polska oraz Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji Warta SA.

Panie Marszałku, Wysoka Izbo, w imieniu Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska proszę Wysoki Senat o uchwalenie projektu ustawy znajdującego się w druku nr 144. Leży to w głębokim interesie polskich rolników i Polski. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu, przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca, trwające nie dłużej niż minutę, zapytania do senatora sprawozdawcy.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?

Pan senator Ciecierski, proszę bardzo.

Senator Ryszard Ciecierski:

Panie Marszałku! Panie Senatorze!

Chciałbym zapytać o przyczyny pominięcia w wykazie szkód wywołanych przez zwierzynę łowną na terenach rolniczych. To jest wielki problem dla rolników. Prosiłbym o wyjaśnienie przyczyny braku odniesienia się w państwa pracach do tego ważnego problemu.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Proszę bardzo.

Senator Józef Łyczak:

Panie Marszałku, Panie Senatorze, powiem wprost, ten punkt nie był rozpatrywany na posiedzeniu komisji, nie został też przez nikogo wywołany taki problem.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Czy ktoś jeszcze chciałby zadać pytanie? Nie widzę chętnych.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rolnictwa i rozwoju wsi. Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu, pragnę zapytać obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, czy chce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marek Zagórski: Panie Marszałku, Wysoka Izbo, w związku z tak pozytywną oceną i rekomendacją komisji nie mam w tej chwili potrzeby przedstawiania dodatkowej argumentacji w tej sprawie.)

Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu, pragnę zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca, trwające nie dłużej niż minutę, zapytania do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, związane z omawianym punktem porządku obrad.

Pan senator Ciecierski.

Panie Ministrze, w takim razie zapraszam tu na mównicę.

Proszę bardzo, pan senator Ryszard Ciecierski.

Senator Ryszard Ciecierski:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!

Chciałbym zapytać o to, o co pytałem przed chwilą, dlaczego podczas prac nad projektem ustawy ministerstwo pominęło ten ważny problem, z jakim borykają się nieustannie rolnicy, mianowicie dopłat do ubezpieczeń szkód wywołanych obecnością zwierzyny łownej na terenach rolniczych.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Proszę bardzo.

Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Marek Zagórski:

Panie Marszałku! Panie Senatorze!

Ten zakres pomocy podlega regulacjom wspólnotowym, konkretnie wytycznym Wspólnoty w zakresie dopuszczalnej pomocy publicznej. Chcę powiedzieć, chociażby posługując się przykładem tego, iż musieliśmy z obecnie obowiązującej ustawy wykluczyć dwa rodzaje klęsk w tym obszarze, że aby ta sprawa mogła być uwzględniona, musiałoby dojść do zmiany stanowiska Komisji Europejskiej. Ten problem jest znany. Z tego, co wiem, w trakcie prac w Sejmie znajduje się projekt poselski nowelizacji tej ustawy o zakresie zbliżonym do tego, o czym mówi pan senator, ale rząd nie może przedłożyć projektu ustawy, który byłby sprzeczny z zaleceniami i z prawem wspólnotowym. Jeżeli ten problem w dalszym ciągu będzie podnoszony, to jedyną drogą, jaka pozostaje, jest zwrócenie się do Komisji Europejskiej w innym trybie o rozważenie możliwości zmiany tych przepisów, ale jest to droga dosyć długotrwała i skomplikowana. Na tym etapie nie ma możliwości wprowadzenia zapisu o tego rodzaju klęskach do tej ustawy.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Pan senator jeszcze raz chce zabrać głos, tak?

Proszę, pan senator Ciecierski.

Senator Ryszard Ciecierski:

Ponieważ ja już wcześniej, przed kilkoma miesiącami składałem w tej sprawie oświadczenie i zwracałem uwagę ministerstwa rolnictwa na ten problem, chciałbym zapytać, czy ministerstwo zwróciło się do Komisji Europejskiej, tak jak pan minister wskazuje, o zgodę na dokonanie tej zmiany. Jest to wielki problem rolniczy, rolnik jest słabą jednostką w spotkaniu ze zorganizowanym myślistwem, tak że warto byłoby okazać więcej troski rolnikom.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Proszę bardzo, Panie Ministrze.

Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Marek Zagórski:

Panie Senatorze, ja podzielam pańską troskę, ale nie mogę panu udzielić odpowiedzi w tej sprawie. Wymagałoby to sprawdzenia, musiałbym sprawdzić, jak wygląda ta sytuacja, czy w ciągu ostatnich kilku miesięcy w tej konkretnej sprawie ministerstwo zwracało się do komisji. Obiecuję panu senatorowi, że otrzyma pan odpowiedź na piśmie, jeżeli pan marszałek wyrazi na to zgodę.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Tak jest, prosiłbym pana ministra, żeby odpowiedź, czy ministerstwo się zwróciło, czy też się zwróci, została udzielona na piśmie.

Pan senator Chróścikowski.

Senator Jerzy Chróścikowski:

Panie Ministrze, z tego, co wiem, podmioty, które podpisały umowę, nie bardzo chętnie do tego podchodzą i nie chcą realizować tych wszystkich wytycznych, które my tu wprowadzamy, wpisujemy. Moje obawy dotyczą tego, czy rzeczywiście one będą realizowane. Dzisiaj od rolników docierają bardzo niepokojące sygnały. W związku z tym chciałbym wiedzieć, czy rzeczywiście podpisane umowy będą takie, jak my obiecujemy. Czy zwiększanie bez przerwy zakresu poprzez dopisywanie do tego katalogu różnych rzeczy jest uwzględnione w tym pakiecie, który mamy już tu zawarty? Rozumiem bowiem, że ta część dopisywana nie była negocjowana, jest dopisana jakby dodatkowo.

I jeszcze jedna sprawa, jeśli chodzi o łowiectwo. Chcę zwrócić uwagę na to, że ustawa o prawie łowieckim określa, kto płaci za szkody. No to rzeczywiście trzeba się zastanowić, czy podmioty chcą ubezpieczać. My próbujemy bowiem na siłę narzucać to podmiotom, a podmioty nie zawsze są tym zainteresowane. Prosiłbym o odpowiedź w tej sprawie.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Proszę bardzo.

Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Marek Zagórski:

Panie Marszałku! Panie Senatorze!

Ta ustawa obowiązuje pierwszy rok i myślę, że przy jej wprowadzaniu były te same wątpliwości, czy ona rzeczywiście będzie efektywna i czy związane z nią oczekiwania zostaną zrealizowane. Dzisiaj jest chyba jeszcze za wcześnie, żeby zadeklarować w 100%, że ta ustawa spełnia oczekiwania bądź nie spełnia tych oczekiwań. Analizujemy to w tej chwili. Myślę, a nawet jestem pewien, że niektóre wymogi zawarte w tej ustawie odnoszące się do zakładów ubezpieczeń, do firm ubezpieczeniowych są zbyt wysoko postawione i firmy ubezpieczeniowe nie bardzo chcą, mówiąc kolokwialnie, w niektóre obszary wchodzić. Myślę, że po zakończeniu tego roku będzie czas na zweryfikowanie, czy konkretne parametry do konkretnych klęsk, które zostały założone w ustawie, są rzeczywiście dobre i czy nie wymaga to zmiany.

A jeśli chodzi o łowiectwo, to tutaj nie mam nic do dodania. Rzeczywiście, ustawa o prawie łowieckim wskazuje, kto jest odpowiedzialny za szkody. Myślę, że zgodnie z tym, co obiecywałem panu senatorowi, ten problem zostanie przeanalizowany i wyjaśniony.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Pan senator Ciecierski chciałby jeszcze zadać pytanie.

Senator Ryszard Ciecierski:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Panie Ministrze, chcę zapytać, czy mogę mieć nadzieję, czy możemy mieć nadzieję, że jeżeli takie pytanie o zgodę Komisji Europejskiej nie zostało skierowane, to ono zostanie skierowane.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Proszę.

Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Marek Zagórski:

Panie Senatorze, chociażby na przykładzie wypowiedzi pana senatora Chróścikowskiego widać, że problem jest złożony. Myślę, że to wymaga przeanalizowania. Jeżeli będą formalne przesłanki wskazujące, że byłyby szanse na rozważenie przez Komisję tej sprawy pozytywnie i będzie również zainteresowanie podmiotów ubezpieczeniowych - to jest rzeczywiście kwestia kluczowa - będą one chciały te szkody ubezpieczać, to zasadne będzie walczenie w tej kwestii na forum Komisji Europejskiej i wtedy taki wniosek przedłożymy.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Otwieram dyskusję.

Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą być złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji nad daną ustawą.

Przypominam też, że komisja będzie rozpatrywać tylko te wnioski, które zostały złożone na piśmie do marszałka Senatu do czasu zamknięcia dyskusji.

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.

Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dopłatach do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czwartego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na szesnastym posiedzeniu w dniu 27 kwietnia 2006 r. Do Senatu została przekazana w dniu 28 kwietnia 2006 r. Marszałek Senatu w dniu 28 kwietnia 2006 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Spraw Unii Europejskiej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 140, a sprawozdanie komisji w druku nr 140A.

Proszę sprawozdawcę Komisji Spraw Unii Europejskiej senatora Mieczysława Szyszkę o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Mieczysław Szyszka:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Szanowni Państwo!

Mam zaszczyt w imieniu Komisji Spraw Unii Europejskiej przedstawić sprawozdanie z jej obrad poświęconych rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 27 kwietnia 2006 r. ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej. Posiedzenie komisji odbyło się w dniu 17 maja 2006 r.

Ustawa uchwalona przez Sejm w dniu 27 kwietnia 2006 r. zawiera zmiany w czternastu ustawach mające na celu dostosowanie naszego prawa, wdrożenie lub wykonanie prawa Unii Europejskiej. Przy tym nowelizacja połowy z tych ustaw, dokładnie siedmiu, polega wyłącznie na wprowadzeniu do ich treści odesłania do uprzednio implementowanych dyrektyw wspólnotowych.

Ustawa wprowadza następujące zmiany o charakterze merytorycznym, które tutaj pokrótce przedstawię.

W ustawie z dnia 17 czerwca 1996 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji w zakresie udzielania pomocy obcemu państwu i korzystania z jego pomocy przy dochodzeniu należności pieniężnych wprowadza zobowiązanie polskich wierzycieli chcących skorzystać z pomocy innego państwa przy dochodzeniu należności pieniężnych do aktualizacji tytułu wykonawczego na dzień podpisania wniosku o udzielenie pomocy oraz rozszerza delegację do wydania rozporządzenia o określenie wzoru zaktualizowanego tytułu wykonawczego oraz nowego wzoru tytułu wykonawczego wystawionego przez ministra sprawiedliwości na podstawie wniosku obcego państwa o dochodzeniu należności pieniężnych.

W ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, w zakresie informowania pracowników o warunkach umowy o pracę oraz delegowania pracowników w ramach świadczenia usług, wprowadza dla pracodawcy obowiązek potwierdzenia na piśmie również ustaleń co do stron umowy o pracę, jeżeli umowa nie została zawarta z zachowaniem tej formy, oraz poinformowania pracowników na piśmie także o układzie zbiorowym pracy, którym pracownik jest objęty, dopuszcza alternatywną formę informowania pracownika o jego podstawowych warunkach zatrudnienia w postaci pisemnego wskazania odpowiednich przepisów prawa pracy oraz określa termin, w którym pracodawca ma poinformować pracownika o zmianie jego warunków zatrudnienia, uzupełnienia katalog informacji przekazywanych pracownikowi skierowanemu do pracy na obszarze państw niebędących członkami Unii Europejskiej o informację o warunkach jego powrotu do kraju.

W ustawie z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji wprowadza minimalny dwudziestominutowy odstęp pomiędzy przerwami reklamowymi w filmach.

W ustawie z dnia 22 czerwca 2001 r. o wykonaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym wprowadza zasady przemieszczania przez przedsiębiorców broni palnej na terytorium Unii Europejskiej. Nowelizacja wprowadza definicję zgody przewozowej, decyzji o zwolnieniu oraz uprzedniej zgody przewozowej, określa zasady wystawienia i poświadczenia tych dokumentów oraz zasady ich obiegu pomiędzy zbywcą i nabywcą broni palnej za pośrednictwem organu koncesyjnego lub komendanta wojewódzkiego policji.

W ustawie z dnia 13 września 2002 r. o napojach spirytusowych nowelizacja zawęża możliwość określenia wódek produkowanych w Polsce jako polskich wódek wyłącznie do wódek produkowanych z alkoholu etylowego uzyskanego ze zbóż lub ziemniaków.

W ustawie z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze wprowadza dodatkowy wymóg dotyczący wezwania do zgłaszania wierzytelności przez wierzycieli mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub EFTA - ma ono być sporządzone we wszystkich językach urzędowych Unii Europejskiej oraz norweskim i islandzkim - oraz zobowiązanie syndyka do nie rzadszego niż co sześć miesięcy informowania wierzycieli mających siedzibę w państwach członkowskich Unii Europejskiej lub EFTA o czynnościach podjętych w postępowaniu upadłościowym w okresie objętym informacją.

W ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych są zmiany w nazewnictwie - zamiast pojęć "podmiot skupujący" i "pierwszy przetwórca" pojawiają się pojęcia "odbiorca" i "pierwsza jednostka przetwórcza" - oraz uproszczenie systemu nadzoru nad wykorzystaniem uprawianych na gruntach odłogowych surowców przeznaczonych do wytwarzania produktów nieżywnościowych.

Komisja Spraw Unii Europejskiej na posiedzeniu w dniu 17 maja wprowadziła do ustawy poprawki. I tak w art. 9 pkt 2, art. 35d ust. 2 pkt 2 skreśla się wyraz "przedsiębiorcy". W tym samym art. 9 pkt 2, art. 35i ust. 2 pkt 1 skreśla się wyraz "dla". W art. 9 pkt 2, art. 35i ust. 2 pkt 2 wyrazy "urzędowo poświadczoną" zastępuje się wyrazami "poświadczoną przez siebie". Są to poprawki o charakterze technicznym. Komisja przyjęła je jednogłośnie.

Po rozpatrzeniu ustawy na posiedzeniu w dniu 17 maja 2006 r. komisja wnosi, aby Wysoki Senat raczył przyjąć załączony projekt uchwały, uwzględniający poprawki, dostarczony paniom i panom senatorom w druku nr 140A. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę chętnych.

Dziękuję, Panie Senatorze.

(Senator Mieczysław Szyszka: Dziękuję.)

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych prezes Rady Ministrów upoważnił podsekretarza stanu w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej, pana Tadeusza Kozka, podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pana Krzysztofa Olendzkiego, oraz podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów, pana Zbigniewa Dynaka.

Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu, pragnę zapytać obecnych na posiedzeniu przedstawicieli rządu, czy chcą zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy. Nie widzę zgłoszeń... Pan? Dobrze.

(Podsekretarz Stanu w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej Tadeusz Kozek: Dziękuję, Panie Marszałku. Przedstawiciele rządu nie będą zabierać głosu. Zgadzamy się z poprawkami zaproponowanymi przez komisję.)

Dobrze. Dziękuję.

Zgodnie z art. 34 ust. 6 Regulaminu Senatu pragnę zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnych na posiedzeniu przedstawicieli rządu, związane z omawianym punktem porządku obrad. Nie ma pytań.

W związku z tym otwieram dyskusję.

Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą być złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji nad daną ustawą.

Przypominam, że komisja będzie rozpatrywać tylko te wnioski, które zostały złożone na piśmie do marszałka Senatu do czasu zamknięcia dyskusji.

Proszę o zabranie głosu senatora Przemysława Berenta.

Senator Przemysław Berent:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo!

Chciałbym przedstawić krótki komentarz Platformy Obywatelskiej do proponowanych w ustawie zmian.

Szanowni Państwo!

Mijają dwa lata naszej obecności w Unii Europejskiej i jest to czas przeznaczony na wprowadzenie różnego rodzaju zmian w naszym systemie prawnym, porządkowanie ustaw. Z tego punktu widzenia wszystkie zaproponowane dzisiaj zmiany są oczywiście popierane przez klub "Platforma Obywatelska" i są jak najbardziej wskazane. Pozwolę sobie jednak na krótką refleksję i na pytanie: czy rzeczywiście tych zmian nie można było wprowadzić nieco wcześniej? Czy rzeczywiście polski rząd zrobił wszystko, aby w stosunkowo krótkim czasie efektywnie to nasze prawodawstwo przygotowywać do prawodawstwa unijnego?

Przy tej okazji powinniśmy pamiętać o pewnym niebezpieczeństwie, które wiąże się z przystosowywaniem naszych aktów legislacyjnych do prawa unijnego. Bardzo często mamy do czynienia z dwiema skrajnymi opiniami, i to opiniami reprezentowanymi wśród naszej klasy politycznej. Pierwsza to jest opinia bardzo wygodna i bardzo łatwa, jeśli chodzi o implementację, polegająca na stwierdzeniu, że Unia Europejska tak decyduje, w związku z tym my musimy do takiego prawa się stosować i bezkrytycznie je przyjmować. Jest to oczywiście pewna skrajność, na którą nie można się zgodzić. Drugą skrajnością jest stanowisko, które również często zdarza nam się napotykać, że przecież Unia Europejska nie rządzi w Polsce, Polska jest krajem niezależnym i Unia Europejska nie będzie nam dyktować, w jaki sposób swoje prawo i swoje ustawy mamy uchwalać. To jest oczywiście też bardzo, bardzo błędne stanowisko. My się z tym nie możemy zgodzić.

Chcielibyśmy, żeby rzeczywiście starać się dopasowywać pewne idee funkcjonujące w Unii Europejskiej, o ile to jest możliwe, do naszych potrzeb, do potrzeb narodowych. Przecież tak naprawdę Unia Europejska wcale nie uzurpuje sobie prawa do zastępowania narodowych organów władz ustawodawczej i wykonawczej państw członkowskich. Ideą przewodnią tworzenia prawa w Unii jest zasada pomocniczości i proporcjonalności. W związku z tym Unia Europejska ustala tylko takie przepisy, które odnoszą się do jej kompetencji, ujętych w traktatach, i tylko takie przepisy, których ustanowienie na poziomie europejskim jest niezbędne do ochrony praw i interesów obywateli Unii Europejskiej. Parlamenty narodowe mają obowiązek kontroli przestrzegania tej zasady, co daje bardzo dobrą okazję do wpływu na liczbę i jakość uchwalanych przepisów unijnych. Z tego prawa powinniśmy skorzystać i w tym mieści się właśnie pojęcie tak zwanego kompromisu w tworzeniu prawa, z którym nie zawsze u nas w Polsce mamy do czynienia.

Podsumowując, chciałbym powiedzieć, że klub "Platforma Obywatelska" będzie popierał projekt ustawy, łącznie z poprawkami, które zaproponowała komisja. Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Informuję, że lista mówców została wyczerpana.

Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu piątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o prawie pomocy w postępowaniu w sprawach cywilnych prowadzonym w państwach członkowskich Unii Europejskiej.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na szesnastym posiedzeniu w dniu 27 kwietnia 2006 r. Do Senatu została przekazana w dniu 28 kwietnia 2006 r. Marszałek Senatu w dniu 28 kwietnia 2006 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Praw Człowieka i Praworządności. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 143, a sprawozdanie komisji w druku nr 143A.

Proszę sprawozdawcę Komisji Praw Człowieka i Praworządności, pana senatora Janusza Kubiaka, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Proszę bardzo.

Senator Janusz Kubiak:

Panie Marszałku! Szanowni Senatorowie! Panie i Panowie!

Ustawa uchwalona przez Sejm 27 kwietnia bieżącego roku jest zmianą ustawy z 17 grudnia 2004 r. o prawie pomocy w postępowaniu w sprawach cywilnych prowadzonym w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Wprowadzone zmiany to zmiana tytułu tejże ustaw i wprowadzenie przepisów uzupełniających czy uściślających związanych z pomocą prawną, a przede wszystkim przedsądową pomocą ugodową. Obecnie przyjęte w sprawozdaniu przez komisję i proponowane Wysokiej Izbie brzmienie jest takie, że nie jest to tylko ustawa o prawie pomocy w postępowaniu w sprawach cywilnych prowadzonych w państwach członkowskich Unii Europejskiej, bo jest dodany drugi człon: oraz o prawie pomocy w celu ugodowego załatwienia sporu przed wszczęciem takowego postępowania. Dochodzi kolejny etap, etap tak zwanego postępowania ugodowego.

Ta zmiana jest związana z implementacją dyrektywy Rady Europy 2003/8 z 27 stycznia 2003 r. Ma to ułatwić i usprawnić dostęp do wymiaru sprawiedliwości w sporach transgranicznych poprzez określenie wspólnych zasad pomocy prawnej o tymże charakterze, jak również doradztwa przedprocesowego, przedprocesowego to znaczy w postępowaniu ugodowym, a nie w postępowaniu w sprawach cywilnych. Jest to pomoc prawna dla osób fizycznych. Ta nowelizacja powoduje rozszerzenie tejże pomocy prawnej właśnie w stadium przedprocesowym, żeby dzięki temu osoby, które mają możliwość i zamiar ugodowego zakończenia sporu, mogły korzystać zarówno z tłumaczeń, jak też z pomocy adwokata czy radcy prawnego. Oczywiście musi być złożony stosowny wniosek szczegółowo to uzasadniający i wtedy będzie decyzja sądu co do świadczenia pomocy prawnej. Dodatkowym kryterium jest to, że jeżeli taka osoba w postępowaniu ugodowym otrzymała już pomoc prawną, kolejny raz może ją otrzymać, lecz nie musi jej otrzymać. Decyzję w tym zakresie będzie podejmował tylko i wyłącznie sąd. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę zgłoszeń.

Dziękuję, Panie Senatorze.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister sprawiedliwości.

Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu pragnę zapytać obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, czy chce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Proszę bardzo, Panie Ministrze.

Pan minister Krzysztof Józefowicz, proszę bardzo.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Krzysztof Józefowicz:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2006 r. o zmianie ustawy o prawie pomocy w postępowaniu w sprawach cywilnych prowadzonych w państwach członkowskich Unii Europejskiej, której projekt przygotował rząd, stanowi realizację obowiązku pełnej implementacji dyrektywy Rady nr 2003/8/WE z dnia 27 stycznia 2003 r., mającej na celu ułatwienie dostępu do wymiaru sprawiedliwości osobom fizycznym w tak zwanych sporach transgranicznych. Przepis ten wprowadza obowiązek stosowania przez państwa członkowskie doradztwa przedprocesowego, mającego na celu rozstrzygnięcie sporu przed wniesieniem sprawy do sądu.

W ustawie pierwotnej, czyli z dnia 7 grudnia 2004 r., parlament świadomie pominął ten wątek, którym się dzisiaj zajmujemy, dlatego że trwały prace nad ustawą potocznie zwaną prawem ubogich. Do uchwalenia tej ustawy w poprzednim parlamencie nie doszło, stąd obowiązek zajęcia się tym zagadnieniem w trybie pilnym z uwagi na terminy wyznaczone w dyrektywie, gdyż te wszystkie elementy muszą znaleźć się w polskim ustawodawstwie do 30 maja 2006 r.

Przywołany przepis dyrektywy stanowi, że pomoc prawna jest uważana za właściwą, jeśli gwarantuje doradztwo przedprocesowe wykonane przez profesjonalnego doradcę. Na gruncie polskiego systemu prawnego będziemy mieć na myśli adwokata lub radcę prawnego. Ustawa zakłada, że realizacja tej gwarancji nastąpi poprzez uzupełnienie zakresu przedmiotowego ustawy o prawie pomocy, określonego w art. 1, o prawo pomocy w celu ugodowego załatwienia sporu przed wszczęciem postępowania. Celem tej pomocy ma więc być ugodowe rozwiązanie sporu i tym samym uniknięcie wszczęcia postępowania cywilnego w sprawach cywilnych sensu stricto czy też w sprawach gospodarczych.

Pomoc prawna udzielana przed wszczęciem postępowania sądowego w celu ugodowego załatwienia sporu opierać się będzie na tych samych zasadach co pomoc prawna udzielana wtedy, gdy proces już trwa, gdy sprawa jest w toku. Określając treść prawa pomocy, dyrektywa nie dokonuje bowiem rozróżnienia pomocy udzielonej w toku postępowania i pomocy udzielonej przed wytoczeniem powództwa w ramach pertraktacji ugodowych. Różnice między prawem pomocy udzielanym w procesie a prawem pomocy udzielanym w celu ugodowego załatwienia sporu sprowadzają się wyłącznie do dwóch kwestii.

Po pierwsze, na wnioskodawcę nałożono obowiązek szczegółowego przedstawienia faktycznych okoliczności sprawy uzasadniających, uprawdopodobniających wiarygodność roszczenia. Jest to konieczne z tej przyczyny, że po prostu proces jeszcze się nie toczy.

Druga istotną regulacją jest określenie wzajemnej relacji obu rodzajów prawa do pomocy. Ustawa stanowi, że można komuś odmówić przyznania pomocy procesowej, jeśli uprzednio przyznano mu pomoc przedprocesową. Tak więc nie ma tutaj zasady, że jeśli uprawniony otrzymał pomoc przedprocesową, to automatycznie korzysta z pomocy procesowej. Ten ewentualny wniosek będzie ponownie, na nowo rozpoznany.

Ponieważ wprowadzamy do tej ustawy nową instytucję, a mianowicie prawo do pomocy przedprocesowej, konieczna była zmiana tytułu ustawy, czemu parlament dał wyraz w uchwalonej ustawie.

Uchwalona została ustawa o w zasadzie takiej treści, jaką proponował rząd. Zmiany mają charakter legislacyjny i porządkujący. Dlatego bardzo proszę Wysoki Senat o pozytywne przyjęcie projektu ustawy. Dziękuję, Panie Marszałku.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu pragnę zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, związane z omawianym punktem porządku obrad. Nie widzę zgłoszeń.

Dziękuję, Panie Ministrze.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Krzysztof Józefowicz: Dziękuję.)

Otwieram dyskusję.

Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą być złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji nad daną ustawą.

Przypominam, że komisja będzie rozpatrywać tylko te wnioski, które zostały złożone na piśmie do marszałka Senatu do czasu zamknięcia dyskusji.

Proszę o zabranie głosu pana senatora Tadeusza Misiaka.

(Głos z sali: Tomasza.)

Przepraszam, Tomasza Misiaka, przepraszam najmocniej.

Senator Tomasz Misiak:

Szanowni Państwo!

W imieniu klubu "Platforma Obywatelska" chciałbym poinformować, że oczywiście będziemy popierać tę ustawę dostosowującą nasze prawo do prawa Unii. Ale chcemy też skierować apel szczególnie do rządu i do ludzi, którzy odpowiadają za funkcjonowanie tego prawa. Otóż dzisiaj ogromnym problemem jest niewątpliwie funkcjonowanie polskich małych przedsiębiorstw. Mówię tutaj o jednoosobowych działalnościach gospodarczych, które zgodnie z wolnym przepływem usług mogą już funkcjonować w Unii Europejskiej. Coraz więcej jest przypadków, w których ci ludzie napotykają na trudności w dochodzeniu swoich roszczeń, chociażby w zakresie płatności za wykonane usługi. Oczywiście prawo jest prawem i będzie obowiązywać. Ale w tym wypadku bardzo ważna będzie też informacja o tym prawie, które obowiązuje. Bo chodzi o to, żeby do tych ludzi dotrzeć. Nie mówimy tu o dużych przedsiębiorstwach, które mają służby informacyjne, które potrafią zbierać takie informacje, mówimy tu o naprawdę setkach tysięcy ludzi, którzy poprzez swoją osobistą działalność gospodarczą świadczą usługi na terenie Unii Europejskiej, usługi będące właściwie usługami pracy, jak o tym świadczą przykłady tego polskiego hydraulika czy innych osób, szczególnie z branży budowlanej. Dlatego dla nich bardzo istotne będzie przekazanie tej informacji, że jest taka możliwość skorzystania z pomocy prawnej.

Prosiłbym, żeby na to jak najszybciej został położony nacisk. Apel ten kieruję szczególnie do strony rządowej. Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Informuję, że lista mówców została wyczerpana.

Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowania w sprawie ustawy o zmianie ustawy o prawie pomocy w postępowaniu w sprawach cywilnych prowadzonych w państwach członkowskich Unii Europejskiej zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu szóstego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na szesnastym posiedzeniu w dniu 27 kwietnia 2006 r. Do Senatu została przekazana w dniu 28 kwietnia 2006 r. Marszałek Senatu w dniu 28 kwietnia 2006 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Zdrowia oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 142, a sprawozdania komisji w drukach nr 142A i 142B.

Proszę sprawozdawcę Komisji Zdrowia senatora Władysława Sidorowicza o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Władysław Sidorowicz:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

28 kwietnia 2006 r. Sejm skierował do Senatu projekt zmiany ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Jest to ustawa, która dostosowuje polskie prawo do decyzji ramowej Rady Unii z 25 października 2004 r. ustanawiającej minimalne przepisy określające znamiona przestępstwa i kary w przedmiotowym zakresie.

Nasze prawo o przeciwdziałaniu narkomanii wymaga dostosowania do prawa unijnego, dostosowania polegającego na zmianie czterech przepisów. Dyrektywa unijna podwyższa niektóre zagrożenia i zmusza nas do wprowadzenia do naszej ustawy nowych elementów dotyczących pewnych półproduktów i środków.

I tak, w art. 58 podwyższa się próg karalności za udzielanie środka odurzającego lub substancji psychotropowej małoletniemu. Minimalna kara wynosi od sześciu miesięcy do ośmiu lat. Decyzja ramowa mówiła o możliwości zastosowania kary dziesięciu lat jako kary maksymalnej w tym zakresie.

W art. 61 wprowadza się karalność za wprowadzanie do obrotu prekursorów, czego nie było dotychczas w naszej ustawie o zwalczaniu narkomanii.

W art. 62, w którym mowa jest o sytuacji, gdy ilość wprowadzanych środków jest znaczna, zmienia się zapis, w którym mówiono o karze grzywny lub karze pozbawienia wolności do lat pięciu, na zapis, w którym dolna granica zagrożenia to sześć miesięcy, a górna osiem lat. Dyrektywa Unii w tej materii mówi o karze do dziesięciu lat.

I wreszcie w art. 63 pojawia się nowy narkotyk: krzew koki. Tutaj zagrożenie zwiększa się z dwóch do trzech lat, a jeśli ilości są znaczne, to zagrożenie rośnie do ośmiu lat, wynosi od sześciu miesięcy do ośmiu lat.

W dyskusji, która toczyła się w parlamencie, ale także i w Komisji Zdrowia, padały pytania, czy podwyższenie tego progu do ośmiu lat nie ograniczy możliwości stosowania form terapii w wypadku osób, które są aktywne na rynku narkotycznym. A ten górny próg ośmiu lat w polskim ustawodawstwie wzmocniony jest jeszcze możliwością zwiększenia o 50% tej kary, co wynika z ogólnych przepisów kodeksu, że w sytuacjach o dużym zagrożeniu społecznym istnieje możliwość zwiększenia kary o połowę, czyli w sumie w naszym prawodawstwie przekraczamy nawet ostrość proponowaną w dyrektywie Unii, gdyż w wypadku znacznych ilości wprowadzanych do obrotu substancji narkotycznych kara może wynieść dwanaście lat. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę z tego, że te przepisy dotyczą handlarzy, a w wypadku użytkowników zagrożenia, jakie wynikają z kodeksu karnego, wynoszą do lat trzech i wobec tego w dalszym ciągu mogą być oni poddawani procesowi rehabilitacji medycznej.

Jeśli chodzi o termin, to Polska jest trochę spóźniona, bo zgodnie z decyzją ramową Rady Polska miała do 12 maja czas na dostosowanie swoich przepisów. Jesteśmy więc w pewnym niedoczasie.

W sumie Polska miała dobre narzędzie regulujące sprawy związane z obrotem narkotycznym. Wydaje się, że to dostosowywanie się do przepisów unijnych poprawia i dostosowuje nasze prawo do prawa unijnego, nie zmieniając w gruncie rzeczy istoty procesów, które zostały uruchomione dobrym rozwiązaniem prawnym na naszym obszarze. Dziękuję bardzo.

(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Marek Ziółkowski)

Wicemarszałek Marek Ziółkowski:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Proszę przewodniczącego Komisji Praw Człowieka i Praworządności, pana senatora Zbigniewa Romaszewskiego, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Proszę bardzo, Panie Senatorze.

Senator Zbigniew Romaszewski:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mój przedmówca bardzo szczegółowo przedstawił ustawę, tak więc ja mogę być dużo bardziej lakoniczny.

Stwierdzam tylko, że w zasadzie ustawa realizuje dyrektywę europejską 2004/757 i odnosi się do zaostrzenia odpowiedzialności karnej w wypadku przestępstw popełnianych w grupie zorganizowanej. To jest ten wymóg dyrektywy, która żąda, ażeby w tym przypadku mogły zapadać kary nie niższe niż dziesięć lat więzienia. My przyjmujemy w zaostrzonych przepisach, w przepisach kwalifikowanych karę ośmiu lat więzienia, co w wypadku działalności w grupie zorganizowanej będzie pozwalało na wymierzanie kar powyżej dziesięciu lat. Tak więc to zostało zrealizowane.

Rozszerzony został również zakres odpowiedzialności karnej podmiotów zbiorowych za obrót środkami odurzającymi, psychotropowymi i prekursorami, co jest sprawą bardzo ważną, bo duże firmy były często wykorzystywane do przerzucania i produkcji narkotyków.

To w zasadzie chyba tyle. Warto tylko zwrócić uwagę na jedną sprawę. Otóż bardzo często mamy do czynienia z narzekaniem na straszliwą restrykcyjność polskiego prawa. No, w tym wypadku okazuje się, że ta restrykcyjność nie była dostateczna, i to warto wziąć pod uwagę. Dziękuję bardzo...

Aha, powiem jeszcze, że komisja przyjęła ustawę bez poprawek. Sprawa wydawała się oczywista. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Marek Ziółkowski:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze,

Zgodnie z Regulaminem Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zadawać senatorom sprawozdawcom pytania trwające nie dłużej niż minutę.

Pani senator Ewa Tomaszewska, bardzo proszę o zadanie pytania. Któremu z panów senatorów pani je zadaje?

(Senator Ewa Tomaszewska: Właściwie głównie panu senatorowi Sidorowiczowi.)

To poproszę potem ewentualnie o odpowiedź z miejsca, Panie Senatorze.

Senator Ewa Tomaszewska:

Ja tylko oczekuję potwierdzenia, bo wydaje mi się, że tak jest. Były publicznie zgłaszane pomysły zmiany tej ustawy w taki sposób, że jednak byłoby można posiadać małą dawkę. Ja pamiętam, jak w trzeciej kadencji w czasie rozpatrywania tej ustawy na galerii siedziała duża grupa rodziców dzieci dotkniętych narkomanią, rodziców, którzy zwracali się do nas z wielką prośbą, żeby nie pozwalać na nawet najmniejszą dawkę, bo to powoduje, że nie ma w jaki sposób chwytać i rzeczywiście karać za działalność dilerów narkotyków. I chciałabym się tylko upewnić, czy na pewno w tym projekcie ustawy nie ma żadnych zmian zmierzających w tym kierunku. Dziękuję.

Wicemarszałek Marek Ziółkowski:

Panie Senatorze, proszę o odpowiedź.

Senator Władysław Sidorowicz:

Nie zmieniono tutaj zapisów i w dalszym ciągu posiadanie nawet niewielkich ilości może być karane.

Rzeczywiście w trakcie dyskusji na ten temat spotkaliśmy się z pewną grupą ludzi próbujących dzielić narkotyki na tak zwane miękkie i twarde, i zwłaszcza w okresie uchwalania tej ustawy zostaliśmy zasypani żądaniami, żeby, powołując się na zapisy unijne, łagodzić podejście do tych spraw. Tymczasem dyrektywy unijne zostawiają wprawdzie spore pole manewru, właśnie w sprawach dotyczących niewielkich ilości, prawodawstwu krajowemu, ale wyraźnie zaostrzają, tak jak powiedział pan senator Romaszewski, te przepisy, które dotyczą obrotu półproduktami czy produktami.

Wicemarszałek Marek Ziółkowski:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Nie widzę innych chętnych do zadawania pytań.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w trakcie prac nad tą ustawą został upoważniony minister sprawiedliwości, którego reprezentuje pan podsekretarz stanu Krzysztof Józefowicz.

Chciałbym zapytać pana ministra, czy chce zabrać głos.

Proszę bardzo, zapraszam na mównicę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Krzysztof Józefowicz:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Pan senator Sidorowicz i pan senator Romaszewski bardzo szczegółowo uzasadnili projekt, więc nie ma już potrzeby powtarzania argumentacji. Może rozszerzając odpowiedź na pytanie, które zadała pani senator Tomaszewska, powiem, że dyrektywa pozwala państwom członkowskim na przykład na dokonanie rozróżnienia między tak zwanymi twardymi i miękkimi narkotykami. Różne kraje skorzystały z tej możliwości, przewidując niższe sankcje za kontakt, można tak ogólnie powiedzieć, z narkotykami miękkimi. My z tej oferty i propozycji nie skorzystaliśmy. A więc nie dokonaliśmy podziału na te miękkie i twarde, a więc w efekcie nie ma niższych sankcji związanych z miękkimi narkotykami. Nie skorzystaliśmy również z możliwości uznania, że niewielka ilość narkotyków to jest coś nieszkodliwego. To jest szkodliwe.

Wicemarszałek Marek Ziółkowski:

Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.

Zgodnie z Regulaminem Senatu pragnę zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca, trwające nie dłużej niż minutę, pytanie.

Rozumiem, że pan senator Zbigniew Romaszewski chce.

Proszę bardzo.

Senator Zbigniew Romaszewski:

Panie Ministrze, ja powrócę do sprawy, która mnie zawsze bardzo dręczy.

Mieliśmy tutaj zagrożenia w postaci grzywny i kary więzienia do lat pięciu. Teraz zniknęła grzywna, pozostało od sześciu miesięcy do lat ośmiu. Rozumiem, że jest to jakiś problem systemowy, że jak już jest kara od sześciu do ośmiu, to już grzywny się obligatoryjnie nie nakłada. Ale ja muszę powiedzieć, że dla mnie jest to pewne nieporozumienie i że przy budowie kodeksu karnego warto by o tym pomyśleć. To są niewątpliwie przestępstwa popełniane z chęci zysku i w tym momencie kara materialna, kara grzywny, orzekana obligatoryjnie, w moim przekonaniu, mogłaby być bardzo korzystna. Ja trochę tej grzywny mimo wszystko jednak żałuję i chętnie bym napisał: grzywny i kary pozbawienia wolności od lat sześciu do ośmiu. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Marek Ziółkowski:

Panie Ministrze, proszę bardzo.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Krzysztof Józefowicz:

Dziękuję.

Oczywiście, Panie Senatorze, ma pan rację, jest to kwestia systemowa i trzeba się nad tym pochylić, gdy za chwilę do parlamentu trafią nowele kodeksu karnego i kodeksu postępowania karnego. Tu ewentualnie, wtedy gdy sąd zdecyduje się na niski wymiar kary pozbawienia wolności i zdecyduje się zawiesić ją warunkowo, na zasadach ogólnych można będzie, korzystając z tej instytucji... będzie możliwość wymierzenia grzywny.

Tak że generalnie muszę pozytywnie odpowiedzieć na pytanie pana senatora. To jest kwestia, która wymaga rozważenia.

Wicemarszałek Marek Ziółkowski:

Następne pytanie - pan senator Stanisław Piotrowicz.

Proszę bardzo.

Senator Stanisław Piotrowicz:

Dziękuję bardzo.

Cieszy mnie, że nie zmieniono, jak wynika z wypowiedzi pana ministra, stanowiska w zakresie rozgraniczania posiadania niewielkiej ilości narkotyków. Jest to stanowisko niewątpliwie słuszne, bowiem odmienne traktowanie w zdecydowany sposób, jak wspomniała pani senator, utrudnia, a czasami wręcz uniemożliwia ściganie dilerów, którzy mają przy sobie zazwyczaj niewielkie ilości narkotyków.

Mój problem wiąże się wszakże z rozgraniczeniem niektórych środków odurzających, tak jak na przykład maku, na niskomorfinowe i wysokomorfinowe. Nie kwestionuję tego rozdziału, bowiem jest on zasadny. Niektórzy produkują mak w celach konsumpcyjnych i pozbawilibyśmy się tym sposobem wspaniałych makowców. Niemniej jednak chciałbym wskazać na trudności w ściganiu i zapytać, czy panu ministrowi wiadome jest, że w tej chwili na ekspertyzę, czy uprawa była niskomorfinowa, czy wysokomorfinowa, czeka się nieraz do półtora roku. Ten czas jest wystarczający do tego, by w razie stwierdzenia w ekspertyzie, że mak jest niskomorfinowy, co stanowi zaledwie wykroczenie, to wykroczenie uległo przedawnieniu, uległo przedawnieniu ściganie takiego wykroczenia.

Czy panu ministrowi znane są problemy z tak długim oczekiwaniem na ekspertyzę? Jakie kroki ministerstwo zamierza podjąć, by ten czas oczekiwania na ekspertyzy był znacznie skrócony? Dziękuję.

Wicemarszałek Marek Ziółkowski:

Proszę bardzo, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Krzysztof Józefowicz:

Dziękuję.

Panie Marszałku, Panie i Panowie Senatorowie, istotnie dokonano takiego rozróżnienia na podstawie ekspertyz Ministerstwa Zdrowia. Przekonywano nas, że jest to konieczne. Nie jestem fachowcem w tej dziedzinie, więc nie odważę się dokonywać analizy tego zagadnienia.

Znany jest nam problem długiego oczekiwania na ekspertyzę czy opinię prawną w tym zakresie. Najczęściej jest to kwestia postępowania przygotowawczego, no bo to jest ten moment, w którym prokuratura decyduje, czy będzie to przestępstwo czy też nie, czy będzie to wykroczenie. Jedyną na to odpowiedzią jest usprawnienie postępowania przygotowawczego, usprawnienie pracy biegłych sądowych. Właśnie zakończyliśmy prace nad nową ustawą o biegłych sądowych, która przewiduje pilne rozwiązanie między innymi tych problemów, o których tutaj wspomniał pan senator.

Wicemarszałek Marek Ziółkowski:

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Nie widzę więcej chętnych do zadawania pytań.

Otwieram zatem dyskusję.

Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów i konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu do zamknięcia dyskusji nad daną ustawą.

Proszę obecnie o zabranie głosu pana senatora Piotra Zientarskiego, proszę bardzo.

Senator Piotr Zientarski:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Jako prawnik z dwudziestoośmioletnią praktyką adwokacką spotykałem się wielokrotnie z tym problemem, jest on mi nieobcy, dlatego też pozwalam sobie w kilku zdaniach, w imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej, przedstawić stanowisko co do proponowanych zmian.

Zgodnie z decyzją ramową Rady Unii Europejskiej wszystkie kraje członkowskie są zobowiązane do ujednolicenia przepisów prawa karnego odnoszących się do zwalczania nielegalnego obrotu narkotykami. W związku z tym proponuje nam się rozszerzenie odpowiedzialności podmiotu za czyny pod groźbą kary oraz podwyższenie sankcji karnych zarówno co do dolnego, jak i górnego progu zagrożenia.

Należy takie rozstrzygnięcie uznać za celowe i słuszne w odniesieniu do małoletnich, których dotyczy zmiana proponowana w art. 58.

Za słuszne należy również uznać wskazanie dodatkowo jako działania przestępczego wprowadzania do obrotu prekursorów, czyli tych substratów, z których można te narkotyki produkować, o czym traktuje zapis w art. 61.

Na podkreślenie zasługuje propozycja zastosowania analogicznie wyższej sankcji karnej za posiadanie znacznej ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych, takiej, jaka niezbędna jest w przypadku umożliwiania ich użycia albo nakłaniania do użycia, o czym traktują proponowane zapisy art. 62 oraz 63.

Zastosowanie proponowanych zmian będzie wypełnieniem w całkowitym zakresie wspomnianej już decyzji ramowej Unii Europejskiej, do czego jesteśmy zobowiązani. Ale nie tylko o zobowiązanie tutaj chodzi.

W tej dziedzinie nie możemy nie odczuwać potrzeby ujednolicenia w całej Unii Europejskiej metod i sankcji w zwalczaniu tak groźnego dla każdego społeczeństwa zjawiska, jakim jest rozpowszechnianie narkomanii. Myślę, że więcej na ten temat mówić nie można, nie trzeba. O skutkach narkomanii, rozpowszechniania tego procederu i całej tej sytuacji słyszymy coraz więcej. I coraz młodsze dzieci, niestety już w szkołach, jak słyszymy, po te narkotyki sięgają. Myślę, że wprowadzanie zaostrzeń w tej dziedzinie może w jakimś sensie ograniczyć to zjawisko. Skuteczne rozwiązania przeciwdziałające muszą być trwałymi elementami kształtowania w naszym kraju polityki społecznej, gospodarczej, oświatowej, wychowawczej i zdrowotnej.

Dlatego senatorowie naszego klubu będą głosować za przyjęciem zmian proponowanych w omawianym projekcie. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Marek Ziółkowski:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Informuję Wysoką Izbę, że lista mówców została wyczerpana.

Zgodnie zatem z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Dziękuję bardzo przedstawicielom rządu za uczestnictwo w tym punkcie obrad Senatu.

Proszę państwa, zamykam zatem punkt szósty.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu siódmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Poprawionego Artykułu 1 Konwencji o zakazie lub ograniczeniu użycia pewnych broni konwencjonalnych, które mogą być uważane za powodujące nadmierne cierpienia lub mające niekontrolowane skutki, wraz z załącznikami, sporządzonej w Genewie dnia 10 października 1980 r. (Konwencja CCW), który został przyjęty przez Państwa-Strony na Drugiej Konferencji Przeglądowej tejże Konwencji w dniu 21 grudnia 2001 r. w Genewie.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na szesnastym posiedzeniu w dniu 27 kwietnia 2006 r. Do Senatu przekazana w dniu 28 kwietnia. Marszałek Senatu w tymże dniu zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Obrony Narodowej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 141, sprawozdania komisji w drukach nr 141A i 141B.

Proszę obecnie sprawozdawcę Komisji Spraw Zagranicznych, pana senatora Andrzeja Jarocha, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w kwestii rozpatrywanej ustawy.

Panie Senatorze, proszę bardzo.

Senator Andrzej Jaroch:

Dziękuję bardzo.

Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!

Mam zaszczyt przedstawić, w imieniu Komisji Spraw Zagranicznych, sprawozdanie z jej obrad poświęconych rozpatrzeniu ustawy, którą anonsował przed chwilą pan marszałek.

Posiedzenie komisji odbyło się w dniu 16 maja w obecności senatorów członków Komisji Spraw Zagranicznych, przedstawiciela rządu w osobie przedstawiciela Departamentu Współpracy Międzynarodowej w Ministerstwie Obrony Narodowej, a także przedstawiciela Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Konwencja, jak zresztą wyraźnie mówi tytuł, została sporządzona w Genewie w 1980 r. Zmierza ona do humanitaryzacji konfliktów zbrojnych, złagodzenia cierpień, i to zarówno uczestników konfliktu, jak i ludności cywilnej. I w grudniu 2001 r. rozszerzono jej zakres, zmieniając art. 1, na konflikty zbrojne nie mające charakteru międzynarodowego.

Ten artykuł jest artykułem w części ogólnej, a trzeba tu może jeszcze dodać, że konwencja posiada części szczegółowe określone w protokołach. Tych protokołów, które Polska przyjęła dotąd, jest chyba pięć. One specyfikują warunki dla broni konwencjonalnych objętych właśnie konwencją.

Sprawa w ogóle nie jest dyskusyjna, więc również i w trakcie obrad komisji nie budziła jakichś kontrowersji. Mogę tutaj tylko stwierdzić, że na podstawie odpowiedzi przedstawiciela Ministerstwa Obrony Narodowej na pytania, senatorowie ustalili na przykład, że ratyfikacja nie powoduje żadnych skutków bezpośrednich dla sił zbrojnych, bo oczywiście nie używają one broni, które objęte są konwencją, nie wpłynie też, jak stwierdził przedstawiciel ministerstwa, na poziom szkolenia bojowego.

Proszę państwa, przystąpienie do tej konwencji senatorowie w komisji uznali za istotne wzmocnienie wizerunku państwa polskiego jako aktywnego podmiotu w sprawach humanitaryzacji konfliktów zbrojnych. Ustaliliśmy, że konwencja może być stosowana bezpośrednio, nie wymaga wydawania dodatkowych aktów prawnych ani zmieniania tych, które są w obiegu prawnym Rzeczypospolitej.

W związku z tym z całym przekonaniem chcę Wysokiej Izbie przekazać, że komisja wnosi, aby Wysoki Senat raczył przyjąć projekt uchwały dostarczonej w postaci druku nr 141A, który otrzymaliście państwo, jak sądzę, wszyscy. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Marek Ziółkowski:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Proszę bardzo sprawozdawcę Komisji Obrony Narodowej, senatora Rafała Ślusarza, o zabranie głosu i przedstawienia stanowiska komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Rafał Ślusarz:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Goście!

Przypadł mi zaszczyt przedstawienia stanowiska Komisji Obrony Narodowej, a wraz z nim także pewna niedogodność wynikająca z występowania po przedmówcy, który zarysował państwu temat. W związku z tym ja go omówię od strony właściwej Komisji Obrony Narodowej i nieco rozszerzę.

Rzeczywiście zmierzamy w kierunku rozszerzenia zakresu stosowania ograniczeń w odniesieniu do broni, które uważamy za wywołujące szczególne cierpienia, lub broni, nad którymi ich użytkownik traci kontrolę. Te bronie są wyspecyfikowane w załącznikach. Ja może podam, jaka to konstrukcja została uznana za tak szczególnie niehumanitarną.

A więc przede wszystkim bronie z niewykrywalnymi w promieniach rtg odłamkami, czyli z jakimiś porcelanowymi lub plastikowymi odłamkami; bronie zapalające, takie jak napalm, fosfor; bronie, które mają konstrukcję min lub min pułapek; i laserowe bronie oślepiające. To o tych konstrukcjach mówimy. One umową stron zostały wyłączone ze stosowania w konfliktach międzynarodowych. Nasza debata dzisiejsza dotyczy tego, żeby to ograniczenie również przenieść na konflikty zbrojne niemiędzynarodowe. Jest to próba uczłowieczania czegoś, co z natury swojej jest niehumanitarne, czyli konfliktu zbrojnego. I myślę, że nic nie może nas powstrzymywać przed dążeniem do tego, żeby świat poprawiać.

Na posiedzeniu 18 maja Komisja Obrony Narodowej jednogłośnie zarekomendowała Wysokiej Izbie przyjęcie tej ustawy. Dziękuję bardzo.

---