Wyjaśnienie w związku z oświadczeniem senatora Józefa Sztorca, złożonym na 7. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 7), przekazał Minister Sprawiedliwości:
Warszawa, dnia 26 lutego 2002 r.
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marszałku,
Odpowiadając na oświadczenie złożone przez Senatora Józefa Sztorca podczas VII posiedzenia Senatu RP w dniu 30 stycznia 2002 r. wyjaśniam, co następuje:
W sprawie o sygn. akt I Km 174/00, prowadzonej przez Komornika Sądowego Rewiru I przy Sądzie Rejonowym w Kielcach, wniosek wierzyciela Ludowego Klubu Sportowego "Wolania" w Woli Rzędzińskiej przeciwko dłużnikowi Miejskiemu Klubowi Sportowemu "Korona" w Kielcach o wszczęcie egzekucji wpłynął w dniu 8 maja 2000 r.
Wierzyciel do wniosku egzekucyjnego dołączył tytuł wykonawczy w postaci prawomocnego wyroku zaocznego, wydanego przez Sąd Okręgowy w Tarnowie w dniu 29 lutego 2000 r. (sygn. akt I C 733/99), zaopatrzony w klauzulę wykonalności.
Jako cel postępowania egzekucyjnego zostało wskazane ściągnięcie od dłużnika należności głównej w kwocie 19.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami: od kwoty 8.000 zł od dnia 31 lipca 199 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 11.000 zł od dnia 28 listopada 1999 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu w kwocie 2.003 zł.
Jako sposób egzekucji wierzyciel wskazał zajęcie:
- kont bankowych, które miał ustalić komornik w toku postępowania,
- rzeczy ruchomych w postaci sprzętu sportowego, wyposażenia biura Klubu, czyli biurek, krzeseł, szaf, komputerów oraz innych urządzeń,
- środków finansowych uzyskiwanych przez dłużnika ze sprzedaży biletów wstępu na mecze i środków pieniężnych uzyskiwanych z innej działalności Klubu,
- nieruchomości położonej w Kielcach przy ul. Szczepaniaka 29 wraz z wyposażeniem i dokonanie jej sprzedaży w drodze licytacji.
Zgodnie z wnioskiem wierzyciela cała należność miała zostać przekazana przez komornika na rachunek bankowy prowadzony w Banku Ochrony Środowiska S.A. Oddział w Tarnowie.
Komornik sądowy w dniu 11 maja 2000 r. wystosował do wierzyciela wezwanie do uzupełnienia wniosku poprzez uiszczenie stosownej opłaty w kwocie 1.740 zł pod rygorem zwrotu tego pisma.
Stosowna opłata została uiszczona przez wierzyciela w dniu 22 maja 2000 roku.
Uzupełnienie wniosku egzekucyjnego przez wierzyciela poprzez wskazanie kolejnego sposobu egzekucji nastąpiło w dniu 19 lipca 2000 r. Wierzyciel wniósł o zajęcie przez komornika deklaracji zawodniczych (kart zawodniczych) i przekazanie ich na rzecz Klubu Sportowego "Wolania".
W dniu 8 sierpnia 2000 r. komornik wystosował do dłużnika zawiadomienie o wszczęciu postępowania egzekucyjnego, wzywając do dobrowolnego uiszczenia przez niego kwot należnych wierzycielowi.
W tym samym dniu komornik udał się do Klubu Sportowego "Korona" w Kielcach w celu dokonania zajęcia ruchomości. Czynność jednak nie doszła do skutku, ponieważ pod wskazanym przez wierzyciela adresem nie znaleziono rzeczy należących do dłużnika. Komornik stwierdził, że nieruchomość łącznie z wyposażeniem oraz ze
stadionem należy do Gminy Kielce i stanowi jej własność.Ponadto komornik ustalił, że Klub Sportowy "Korona" w Kielcach jest zadłużony w Urzędzie Skarbowym, a także w ZUS-ie z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne oraz nie wypłaca poborów dla personelu
i zawodników.W protokole z czynności komornika wyraźnie stwierdzono, że wskazane wierzytelności mają pierwszeństwo zaspokojenia w toku egzekucji przed wierzytelnością Klubu Sportowego "Wolania".
W dniu 9 października 2000 r. wierzyciel wystosował do komornika pismo z żądaniem wyjaśnienia, dlaczego nie została przeprowadzona egzekucja ze składników majątkowych wskazanych we wniosku wszczynającym postępowanie.
W związku z zaistniałą sytuacją i brakiem wyegzekwowania jakiejkolwiek kwoty, wierzyciel wniósł do Sądu Rejonowego w Kielcach skargę na bezczynność Komornika Sądowego Rewiru I przy Sądzie Rejonowym w Kielcach.
Sąd Rejonowy w Kielcach po skontrolowaniu akt I Km 174/00, nakazał komornikowi w postanowieniu z dnia 28 września 2001 r. (sygn. akt VII Co 55/00), przeprowadzenie egzekucji zgodnie z wnioskiem wierzyciela z dnia 8 maja 2000 roku i dnia 19 lipca 2000 r, oraz zasądził od dłużnika na rzecz wierzyciela kwotę 115 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Kolejny protokół z czynności komornika został sporządzony w dniu 17 grudnia 2001 r. i stwierdzono w nim po raz drugi, iż dłużnik nie jest właścicielem nieruchomości położonej przy ul. Szczepaniaka 29, a użytkowanie przez niego obiektów w postaci pawilonu sportowego, budynku gospodarczego, budynku kas bil
etowych, boiska sportowego zostało potwierdzone umową użyczenia, zawartą w dniu 1 sierpnia 2001 r. pomiędzy Miastem Kielce, a Kieleckim Klubem Piłkarskim "Korona". Kopia umowy użyczenia została dołączona do akt egzekucyjnych I Km 174/00.Czynność dokonana przez komornika w grudniu 2001 r. jest ostatnią czynnością postępowania egzekucyjnego.
W styczniu 2002 r., jak i też w lutym 2002 r. akta przedmiotowej sprawy były kontrolowane przez Prezesa Sądu Okręgowego w Kielcach - pod kątem zasadności zarzutów o bezczynności komornika.
Oceniając tok postępowania egzekucyjnego, należy podzielić zasadność zarzutu o występowaniu w działaniu komornika pewnych okresów bezczynności, jednakże zwłoka ta nie mogła wpłynąć na bezskuteczność egzekucji. Po skierowaniu wniosku o wszczęcie egzekucji i uzupełnieniu jego braku przez wierzyciela, co nastąpiło ostatecznie na początku lipca 2000 r., komornik już na początku sierpnia 2000 r. wszczął egzekucję i podjął pierwsze czynności w sprawie. Nie doprowadziły one jednak do ustalenia
jakichkolwiek składników majątkowych stanowiących własność dłużnika, a wręcz przeciwnie, Klub Sportowy w Kielcach okazał się również dłużnikiem Urzędu Skarbowego oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Nawet zatem w przypadku posiadania jakichś środków finansowych, wskazane podmioty miałyby pierwszeństwo w zaspokojeniu sowich wierzytelności.Należy wskazać, że zgodnie z art. 1025 k.p.c. należności przypadające od dłużnika ulegają zaspokojeniu w następującej kolejności: koszty egzekucyjne, należności alimentacyjne, należności za pracę, należności zabezpieczone hipotecznie, podatki i inne należności, do których stosuje się przepisy o zobowiązaniach podatkowych, opłaty za użytkowanie wieczyste terenu, a dopiero w ostatniej kolejności należności wierzycieli, którz
y prowadzili egzekucję.Dla oceny działań komornika nie ma również znaczenia fakt, że w dniu 1 sierpnia 2001 r. została zawarta wskazana już umowa użyczenia nieruchomości, bowiem także przed tą datą dłużnik nie miał jakichkolwiek praw do tej nieruchomości, które mogłyby być przedmiotem zajęcia. Umowa użyczenia w ogóle nie zmieniła sytuacji majątkowej dłużnika.
Brak zaspokojenia wierzyciela wynika jednoznacznie z faktu nieposiadania przez dłużnika jakiegokolwiek majątku, a dotychczasowe sposoby egzekucji wskazane przez wierzyciela okazały się bezskuteczne.
W przypadku występowania podejrzeń, że dłużnik dysponuje jednakże jakimś majątkiem np. rzeczami ruchomymi lub środkami finansowymi, które zostały przez niego ukryte przed egzekucją, wierzyciel może złożyć do sądu powszechnego wniosek o wyjawienie przez dłużnika majątku na zasadach i w trybie określonym przez przepisy Kodeksu postępowania cywilnego (art. 913 - 920
1 k.p.c.).Zgodnie ze wskazanymi przepisami, wierzyciel, który wykaże, że na skutek prowadzonej egzekucji nie uzyskał w pełni zaspokojenia swej wierzytelności, może żądać zobowiązania dłużnika do złożenia wykazu majątku, z wymienieniem rzeczy i miejsca, gdzie się znajdują, przypadających mu wierzytelności i innych praw majątkowych oraz do złożenia sto
sownego przyrzeczenia według słów roty wskazanej w art. 913 § 1 k.p.c.Jeżeli dłużnik nie stawi się bez usprawiedliwionej przyczyny, w celu złożenia wykazu i przyrzeczenia albo mimo stawiennictwa odmówi odpowiedzi na zadane pytania lub też założenia przyrzeczenia i wykazu, sąd na wniosek wierzyciela może w stosunku do niego zastosować odpowiednie środki przymusu (nałożenie grzywny).
Przepisy dotyczące wyjawienia majątku stosuje się również odpowiednio do wyjawienia przez dłużnika stanu oszczędności na rachunkach bankowych. Wtedy też dłużnik jest obowiązany podać, czy i jakie oszczędności ma na rachunku bankowym oraz w jakim banku zostały one zgromadzone.
Reasumując stwierdzam, że złożenie wniosku o wyjawienie przez dłużnika majątku jest aktualnie najbardziej odpowiednim środkiem do ustalenia stanu posiadania Klubu Sportowego "Korona" w Kielcach i ewentualnego dalszego skuteczniejszego prowadzenia postępowania egzekucyjnego. Nie należy bowiem zapominać, że komornik nie może zastępować wierzyciela w określaniu
sposobu prowadzenia egzekucji, jak i też wyboru jej rodzaju.Z wyrazami szacunku
Barbara Piwnik