Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
I przystępujemy do rozpatrzenia punktu jedenastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o szczególnych...
Oczywiście głosowanie będzie jutro, ja już tej formuły nie muszę powtarzać.
... o szczególnych uprawnieniach Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w spółkach kapitałowych o istotnym znaczeniu dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego.
Sejm uchwalił tę ustawę na sto czwartym posiedzeniu. 7 czerwca otrzymaliśmy ją w Senacie. Marszałek skierował ją do Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury, która przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.
Mamy je w druku nr 972.
Na mównicę zapraszam pana senatora Ryszarda Matusiaka, sprawozdawcę Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury.
Senator Ryszard Matusiak:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Komisja po zapoznaniu się z tą trudną materią, jaką zawiera ta ustawa i po dyskusji - a ta dyskusja była długa, w końcu ten punkt jest tak istotny - podjęła decyzję, że bez poprawek zarekomenduje Wysokiej Izbie przegłosowanie tej ustawy, ale i tak muszę do tej ustawy się odnieść.
Ta ustawa jest ustawą szczególną. I w moim odczuciu - nie tylko moim, bo także i komisji, członków komisji - ona w ogóle jest za późno ogłaszana. A ta ustawa porządkowałaby sfery bardzo trudne, w jakich chodzi o zachowanie interesów Skarbu Państwa, nas, Polski, w paru dziedzinach gospodarczych, takich jak energetyka, przesył wszelako pojęty i wytwarzanie oraz tak ważne gałęzie, jak przesyły gazowe czy nawet wydobycie gazu. Ta ustawa jest zabezpieczeniem tych kluczowych dla naszego państwa, żywotnych interesów.
W tej dyskusji, która się toczyła - jak mówię, bardzo żywej dyskusji - wobec pana ministra, przedstawicieli ministerstwa i naszego Biura Legislacyjnego, były poruszane kwestie bardzo istotne. Choćby takie, czy ta ustawa jest prawnie dobrze wykonana, czy nie będzie burzyła konstytucji, czy nie będzie burzyła także, na przykład... No, czy nie jest wbrew kodeksowi spółek handlowych, i jeszcze wiele innych elementów było poruszanych. Odbyła się także debata nad tym, jak to jest w Unii Europejskiej, w krajach, gdzie podobna ustawa istnieje i funkcjonuje.
Po długiej dyskusji, po wymianie poglądów, po uwzględnieniu także uwag naszego Biura Legislacyjnego, a ono miało uwagi, zdecydowaliśmy tak: niech ta ustawa wchodzi w życie, bo nawet jeśli będą kontrowersje - nie ma przecież jasności co do orzeczenia, ze strony trybunału czy ewentualnie innych ciał w Polsce w razie zaskarżenia, o niezgodności z kodeksem spółek handlowych - to ona jest potrzebna, powinna wejść w życie jak najszybciej, dlatego że zabezpiecza to, o czym powiedziałem na początku, czyli żywotne interesy kraju.
W imieniu komisji wnoszę ją pod obrady... To już było. Wnoszę o głosowanie nad jej przyjęciem bez poprawek. Taka jest wola komisji i tak ją przedstawiam. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję bardzo. Proszę jeszcze chwileczkę zaczekać, może będą pytania.
Pan senator Sztorc.
Senator Józef Sztorc:
Panie Marszałku, chcę zapytać pana senatora sprawozdawcę, ilu spółek, w których Skarb Państwa ma udziały, to będzie dotyczyć. Jak myślę, trzeba by wiedzieć, ilu przedsiębiorstw to dotyczy. Dziękuję.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Pan senator daje znać, że to nie było przedmiotem obrad, dyskusji.
Senator Ryszard Matusiak:
Ja może powiem tyle: na to pytanie odpowie być może pan minister, bo byłoby niemożliwe udzielenie odpowiedzi przez nas, przez komisję. Mogę powiedzieć tylko, że myśmy ten temat poruszali. Jak powiedziałem, to są kluczowe spółki, to są przesyły, to jest wytwarzanie, to jest gaz i inne, proszę państwa, kluczowe elementy, takie na przykład jak telekomunikacja, życia gospodarczego. To właśnie legło u podstaw przekonania komisja, że powinna rekomendować przyjęcie tej ustawy, trudnej, co zaznaczam, bez poprawek.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję bardzo.
Czy ktoś jeszcze ma pytania do pana senatora Ryszarda Matusiaka? Nie.
Dziękuję.
(Senator Ryszard Matusiak: Dziękuję.)
Rozpatrywana ustawa narodziła się jako przedłożenie rządowe. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister skarbu państwa. Witam pana ministra Przemysława Morysiaka, podsekretarza stanu w tym ministerstwie.
Czy pan minister chciałby zabrać głos teraz, czy może po pytaniach?
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Przemysław Morysiak: Panie Marszałku, jeżeli jest taka możliwość, to mogę od razu odpowiedzieć na to pytanie.)
Ale będą może jeszcze inne, to zbierzmy je razem.
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Przemysław Morysiak: Dobrze.)
Pytanie pana senatora Józefa Sztorca już ma pan w pamięci.
Proszę bardzo, czy są inne pytania?
Nie ma. Dziękuję.
Proszę bardzo, Panie Ministrze.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Przemysław Morysiak:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo!
To jedno zdanie muszę powiedzieć: ta ustawa jest niezwykle istotna. Przytoczę przynajmniej jeden argument na rzecz tej ustawy. My jesteśmy zobligowani do wyjścia z wielu, z wielu, bo z kilkudziesięciu, spółek, ze względu na instrument złotej akcji. To jest niestety instrument niezgodny z prawem Unii Europejskiej i gdyby tej ustawy nie było, to przynajmniej w tych piętnastu spółkach - zaraz powiem, których to dotyczy - nie mielibyśmy żadnej ochrony, jaką dzisiaj daje złota akcja. Tak więc rząd to, co już w expose zaproponował, przedstawił po prostu tak szybko, jak tylko było to możliwe.
A teraz jeżeli chodzi o te spółki. Ustawa jest tak skonstruowana, że daje pewne kryteria i zgodnie z tymi kryteriami, gdyby rok 2003 przyjąć za bazowy, ten rok był zresztą przyjmowany za bazowy wtedy, kiedy ustawa była przygotowywana, zgodnie z tym, co rząd napisał w uzasadnieniu, czternaście podmiotów byłoby objętych tą ustawą. Po poprawce w Sejmie i dołożeniu jeszcze sektora miedziowego doszedłby piętnasty podmiot, czyli KGHM Polska Miedź.
Te czternaście spółek to: Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA w Warszawie, Grupa LOTOS SA w Gdańsku, Naftobazy Sp. z o. o. w Warszawie, Polski Koncern Naftowy ORLEN SA w Płocku, Kompania Węglowa SA - spośród wszystkich przedsiębiorstw zajmujących się wydobyciem, wytwarzaniem, składowaniem paliw, i spośród przedsiębiorstw działających na rzecz przesyłu, wytwarzania energii elektrycznej, infrastruktury kolejowej - Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA w Warszawie, PSE - Operator Sp. z o. o., PGNiG-Przesył Sp. z o. o. w Warszawie, PERN "Przyjaźń" SA w Płocku, Przedsiębiorstwo Przeładunku Paliw Płynnych Naftoport Sp. z o. o., PKP Polskie Linie Kolejowe SA, Południowy Koncern Energetyczny SA w Katowicach, BOT Górnictwo i Energetyka SA w Łodzi, a także z trzeciej grupy, to jest spośród przedsiębiorstw działających w sektorze łączności, zależna od Telekomunikacji Polskiej spółka, w której jest ulokowany cały system przesyłu sygnałów publicznej radiofonii i telewizji, TP - Emitel Sp. z o. o.
Na dzisiaj, gdyby przyjąć kryteria zapisane w ustawie, byłoby tych przedsiębiorstw piętnaście.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję bardzo.
Czy są dalsze pytania do pana ministra?
Pani senator Christowa, proszę bardzo.
Senator Czesława Christowa:
Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.
Panie Ministrze, chciałabym zwrócić uwagę na art. 7 ust. 1, a mianowicie na zapis: "obserwatorem, o którym mowa w art. 5 ust. 1, jest mianowany urzędnik służby cywilnej, mający uprawnienia do pełnienia funkcji członka rady nadzorczej". Moje pytanie jest następujące: dlaczego lista obserwatorów jest ograniczona do urzędników służby cywilnej? Dziękuję.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję bardzo.
Czy pan minister odpowie?
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Przemysław Morysiak:
Pani Senator, obserwatorzy to jest szczególna kategoria. Oni reprezentują bezpośrednio ministrów właściwych z punktu widzenia wykonywania uprawnień nadzoru właścicielskiego, bo tak jest skonstruowana ustawa. To nie jest tylko minister skarbu państwa, choć to będzie on w większości przypadków. I ponieważ te zadania są szczególne, po to, aby minister miał tutaj bezpośredni wpływ i nadzór nad tymi osobami, są to mianowani urzędnicy służby cywilnej, bo oni zapewniają ten urzędniczy profesjonalizm, który jest niezbędny.
Pragnę przypomnieć, że jest oczywiście wyjątek: tam, gdzie Skarb Państwa może mieć bezpośredni wpływ na wybór członka zarządu, może wykonywać te uprawnienia ten właśnie członek zarządu wskazany przez Skarb Państwa.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję bardzo.
Otwieram dyskusję.
Lista mówców jest pusta.
Zamykam dyskusję.
Ale, jak widzę kątem oka, pani senator Christowa zgłosiła poprawkę, zgodnie z regulaminem jeszcze w toku trwania dyskusji, która się nie odbyła. A więc bardzo proszę Komisję Skarbu Państwa i Infrastruktury o spotkanie się i ustosunkowanie do poprawki wniesionej przez panią senator Czesławę Christową.
Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwunastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy.
Przypominam, że tę ustawę Sejm uchwalił na sto czwartym posiedzeniu w dniu 3 czerwca 2005 r. 8 czerwca trafiła ona do Senatu. Marszałek Senatu skierował ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.
Mamy plon pracy komisji w druku nr 978A.
Za chwilę będę miał przyjemność zaprosić do zabrania głosu pana senatora Zbigniewa Zychowicza. Szkopuł tylko w tym, że nie ma przedstawiciela rządu w tej sprawie. Przyśpieszyliśmy obradowanie tak bardzo, że nie dotarł. Czy robimy przerwę i czekamy, czy też puszczamy...
(Głosy z sali: Puszczamy.)
Dobrze, puszczamy.
Zapraszam pana senatora Zbigniewa Zychowicza, żeby zechciał przedłożyć sprawozdanie. Miejmy nadzieję, że w tak zwanym międzyczasie przybędzie minister.
Proszę bardzo.
Senator Zbigniew Zychowicz:
Dziękuję uprzejmie.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo!
Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie, w imieniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, sprawozdanie komisji z debaty nad ustawą o zmianie ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy. Tak jak pan marszałek powiedział, jest ono w druku nr 978A.
Panie i Panowie Senatorowie, 15 marca 2002 r. powstała ustawa o ustroju miasta stołecznego Warszawy, ustawa, która miała być remedium na skomplikowany ustrój samorządowy miasta, trapiony licznymi bolączkami i niedoskonałościami. Po ponad trzech latach wracamy do problematyki ustroju miasta stołecznego Warszawy.
Warszawa, która ma z racji swoich funkcji, wielkości, charakteru odrębny status wśród miast polskich, powinna być dla innych miast, samorządów wzorem, winna odgrywać rolę primus inter pares. Niestety, tak nie jest. Wola ustawodawcy, by rada miasta stołecznego Warszawy, jej prezydent oraz organy dzielnic zgodnie działały dla dobra miasta i jego mieszkańców, mówiąc najogólniej, nie została spełniona. Dzielnice nie funkcjonują samodzielnie, a ich organy, rady i zarządy są w jakimś sensie, ja bym to określił, atrapami samorządności. W ten sposób idee samorządności i subsydiarności zostały wypaczone.
Inspiratorem zmian w ustawie, które mają doprecyzować i uszczegółowić zapisy ustawy z 15 marca 2002 r. i, co najważniejsze, wprowadzić w życie ducha tejże ustawy, są liczne apele ustawowych organów dzielnic Warszawy.
Na początku 2004 r. Konwent Przewodniczących Rad Dzielnic Miasta Stołecznego Warszawy wystąpił do marszałka Sejmu z apelem, w którym przedstawiciele ci stwierdzili: "Przewodniczący rad dzielnic miasta stołecznego Warszawy po ponadrocznym okresie funkcjonowania nowego ustroju Warszawy wyrażają następujący pogląd. Po pierwsze, w minionym okresie nie wdrożono w praktyce ustroju opisanego w ustawie. Po drugie, dzielnice nie wykonują żadnych zadań, a funkcjonowanie ich organów jest zmarginalizowane. Po trzecie, centralizacja, jaka w praktyce nastąpiła, powoduje spowalnianie wykonywania funkcji publicznych oraz zwłokę w wydawaniu decyzji administracyjnych. Po czwarte, kontynuowanie takiego stanu jest szkodliwe dla mieszkańców Warszawy". I dalej: "Podstawowym powodem wyżej opisanego stanu rzeczy są zbyt ogólnikowe zapisy ustawy wprowadzającej nowy ustrój oraz brak woli organu wykonawczego miasta stołecznego Warszawy do wdrożenia opisanych w ustawie zasad decentralizacji władzy w ramach powołanych ustawą jednostek. W szczególności brak jest statutu miasta i statutu jednostek pomocniczych, czyli dzielnic".
Szanowni Państwo, liczne przypadki drobiazgowego sterowania sprawami dzielnic przez prezydenta miasta Warszawy, łącznie ze żłobkami i przedszkolami, burmistrzowie bez prawa do wykonywania swoich obowiązków, przypomnę nagłośnione przez prasę przypadki burmistrzów Wilanowa czy Wawra, wreszcie tysiące przypadków, jak nam wczoraj na posiedzeniu komisji powiedziano, jest to już osiemnaście tysięcy, pełnomocnictw udzielanych przez prezydenta miasta stołecznego Warszawy do wykonywania poszczególnych czynności administracyjnych - wszystko to są przejawy tego, iż ustawa z 15 marca 2002 r. jest w istocie ustawą martwą.
Nowela ma usunąć te ułomności. Nakłada zatem na miasto stołeczne Warszawa obowiązek uchwalenia statutu, co i tak jest w ustawie z marca 1990 r. expressis verbis wyrażone, ale nie wiedzieć czemu, Warszawa tego nie uczyniła. Pozwalam sobie w tym momencie wygłosić taką uwagę, że gdyby tak opieszale postępowała mała gmina, to zgodnie z prawem, z ustawą z marca o samorządzie terytorialnym, zastosowano by surową sankcję w postaci rozwiązania przez Sejm tej gminy.
Nowela precyzuje kompetencje dzielnic, tak na wszelki wypadek, odnoszę wrażenie. Wreszcie daje też prawo do dysponowania budżetem i przesuwania środków w ramach poszczególnych działów tegoż budżetu. Ponadto ustanawia sankcję na wypadek gdyby statut Warszawy nie został uchwalony przez radę miasta stołecznego. Wtedy premier nadaje w drodze rozporządzenia tenże statut wraz z załącznikami, czyli statutami dzielnic.
W ten oto sposób, proszę państwa, ułomności ustawy z 15 marca 2002 r. mają być usunięte, a sprawa najważniejsza: duch ustawy, zresztą słuszny, ma zostać wprowadzony w życie. Dziękuję.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję bardzo.
Czy chcemy pytać pana senatora sprawozdawcę? Nie chcemy. Dziękuję. A, jest jednak chętny.
Pan senator Włodzimierz Łęcki, proszę bardzo.
Senator Włodzimierz Łęcki:
To, co pan senator sprawozdawca przedstawił, to jakaś straszna hekatomba. Miasto stołeczne nie chce podporządkować się prawu, tak można to rozumieć. Czy wobec tego komisja rozważała ewentualnie przeniesienie stolicy do innego miasta? Dziękuję.
(Wesołość na sali)
Senator Zbigniew Zychowicz:
Kraków powiedział, że nie chce, znamy to z piosenki, a nie wiem, czy jakieś inne miasto...
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Poznań, Poznań ewentualnie.
(Senator Zbigniew Kulak: Jestem za, jestem za.)
Dziękuję bardzo.
Pani senator Krystyna Sienkiewicz.
Senator Krystyna Sienkiewicz:
Dziękuję.
Ja tylko bardzo proszę o to, żeby pan senator był uprzejmy powtórzyć jeszcze raz liczbę wydanych pełnomocnictw...
(Wicemarszałek Ryszard Jarzembowski: Osiemnaście tysięcy.)
...bo wydaje mi się ona nieprawdopodobna.
Senator Zbigniew Zychowicz:
Tak jak nam wczoraj powiedziano na posiedzeniu komisji, jest to osiemnaście tysięcy.
(Senator Krystyna Sienkiewicz: A jednak.)
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Pan senator Krzysztof Jurgiel, proszę bardzo.
Senator Krzysztof Jurgiel:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo!
Skoro pan sprawozdawca komisji twierdzi, że jest aż tak źle... Wiadomo, że organem nadzoru nad samorządem w zakresie wykonywania prawa jest wojewoda. Jakie więc działania - czy komisja to rozważała, a może przedstawiciel rządu odpowie - podjął wojewoda w imieniu rządu, żeby doprowadzić do stanu zgodnego z prawem, skoro pan twierdzi, że jest łamane prawo, że są niezgodności?
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Proszę.
Senator Zbigniew Zychowicz:
Nie, Panie Pośle, nie powiedziałem, że zostało złamane prawo...
(Wicemarszałek Ryszard Jarzembowski: Pan senator Krzysztof Jurgiel był posłem, ale teraz jest senatorem.)
Otóż ustawa z 15 marca 2002 r., a wcześniej jeszcze ustawa z marca 1990 r. nakłada, jak pan senator, a wcześniej prezydent Białegostoku wie, obowiązek uchwalenia statutu na radę gminy. Ten statut nie został jednak uchwalony. Ja tylko przypomnę, że ustawa z marca 1990 r. mówi o tym, iż w przypadku uporczywego łamania prawa przez organy statutowe gminy premier może wystąpić do Sejmu z wnioskiem o rozwiązanie gminy. Z takim wnioskiem jednak nie wystąpił. Prezydent Warszawy korzystał z przysługujących mu uprawnień i nie łamał prawa, bo on ma takie uprawnienia. Nie powiedziałem tego, że je łamał. Ale ta sytuacja jest trochę dziwna, prawda? Są dzielnice, które mogłyby wykonywać różnego rodzaju przypisane im, właśnie niestety implicite, w ustawie kompetencje, ale do tego trzeba statutu miasta i statutu dzielnic. I ufamy, wierzymy głęboko, że po tej noweli to się stanie.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję.
Czy są dalsze pytania? To może w debacie, pan jest zapisany.
(Senator Krzysztof Jurgiel: Tylko jedno pytanie.)
Proszę.
Senator Krzysztof Jurgiel:
Panie Marszałku, jeśli można.
Wiadomo, że instytucją, która ocenia pracę prezydenta, jest coroczne absolutorium. W związku z tym, że państwo proponujecie przekazanie uprawnień w zakresie wykonywania budżetu - a zatem, jak rozumiem, odpowiedzialności - do dzielnicy, chciałbym wiedzieć, jak rozwiązano problem absolutorium. Bo absolutorium przecież będzie. Jeśli się otrzymało kompetencje, to trzeba odpowiadać. Czy szefowie dzielnic też będą otrzymywali absolutorium, czy prezydent miasta będzie odpowiadał również za nich?
(Senator Zbigniew Zychowicz: Mogę?)
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Proszę bardzo, Panie Senatorze.
Senator Zbigniew Zychowicz:
Panie Senatorze, art. 12 ustawy matki z marca 2002 r. stanowi, iż gospodarka finansowa dzielnicy prowadzona jest na podstawie załącznika dzielnicowego do uchwały miasta stołecznego Warszawy. A więc dzielnice... Są tu nawet wyszczególnione źródła, z jakich dzielnice czerpią środki. A więc to się dzieje na podstawie tej ustawy i mocą uchwały, w której ustanawiany jest budżet. Nowela zakłada tylko, że w ramach działów można by dokonywać przesunięć. Ale tylko w ramach działów, nie zaś między działami. Kompetencje prezydenta w niczym nie zostaną więc uszczuplone, a działania dzielnic nie będą na tyle zmienione, by mogło to rzutować na całą gospodarkę stolicy, a tym samym na niemożność uzyskania w skrajnych przypadkach absolutorium przez prezydenta.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję bardzo.
Pan senator Kulak podnosił rękę.
(Senator Zbigniew Kulak: Nie.)
Ale przecież podnosił.
(Senator Zbigniew Kulak: Podnosił rękę, akceptując pomysł, żeby przenieść stolicę do Poznania.)
A to był mój pomysł.
Czy są dalsze pytania? Nie ma.
Dziękuję bardzo.
(Senator Zbigniew Zychowicz: Dziękuję uprzejmie.)
Przypominam, że rozpatrywana ustawa została wniesiona jako poselski projekt. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych upoważniony został minister spraw wewnętrznych i administracji. Witam pana ministra Jerzego Mazurka. Towarzyszy mu pani dyrektor Liliana Mikołajczak, którą również serdecznie witam w sali Senatu.
Czy pan minister chciałby teraz zabrać głos, czy może najpierw zbierzemy pytania?
Proszę bardzo. Czy są pytania do pana ministra Jerzego Mazurka? Nie ma pytań. Dziękuję bardzo.
W takim razie otwieram dyskusję.
I zapraszam pana senatora Krzysztofa Jurgiela, żeby zechciał się wypowiedzieć.
Przypominam o rygorach: dziesięć minut na pierwsze wystąpienie. Wnioski legislacyjne proszę składać do prowadzącego obrady marszałka na piśmie. Dziękuję bardzo.
Senator Krzysztof Jurgiel:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Jak wiadomo, ustawa o ustroju miasta stołecznego Warszawy została uchwalona 15 marca 2002 r., a więc przez ówczesną koalicję Sojuszu Lewicy Demokratycznej, Polskiego Stronnictwa Ludowego i Unii Pracy. Była to ustawa uchwalona, że tak powiem, pod ówczesne notowania koalicji rządzącej, która myślała, że prezydentem Warszawy zostanie ktoś z opcji lewicowej. Tak się nie stało, mieszkańcy nie zaufali lewicy, wybrano kandydata prawicy.
I co się dzieje? Myślę, że ta ustawa jest wynikiem działań politycznych. Chce się ubezwłasnowolnić, jeżeli chodzi o sprawowanie władzy, prezydenta Warszawy. A przypomnę, że sondaże wskazują na to, że poparcie dla prezydenta dochodzi do 70%, a więc nie jest tak, jak mówił przewodniczący komisji, że Warszawa jest źle zarządzana. Mieszkańcy to doceniają i poparcie, które w wyborach przekraczało 50%, jest obecnie większe. Chcę podkreślić, że moim zdaniem ta ustawa jest to działanie typowo polityczne, mające na celu to, żeby przekazać władzę osobom, które są uzależnione od nowo powstających koalicji w mieście stołecznym Warszawie.
Ale przechodząc już do elementów bardziej merytorycznych, chcę odnieść się do kilku poprawek, które, moim zdaniem, wskazują na to, że ta ustawa jest niezgodna z prawem i wymaga odrzucenia.
W zmianie trzeciej do art. 11 ust. 3 ustawy przewiduje między innymi wyposażenie rad dzielnic w kompetencję do stanowienia prawa lokalnego. A więc przekazanie zadania dzielnicy - tam jest tak stanowione - jest jednoznaczne z przekazaniem organom dzielnicy uprawnień stanowiących.
Przyjęcie tej poprawki doprowadziłoby do niczym nieuzasadnionego zróżnicowania prawa miejscowego na terenie jednej gminy, jaką jest miasto stołeczne Warszawa. Znacznie ograniczyłoby możliwość prowadzenia jednolitej polityki ogólnomiejskiej w stolicy kraju. Ponadto przyjęcie proponowanego art. 11 ust. 3 ustawy wymagałoby dokonania zmian w innych aktach prawnych. Chodzi w szczególności o ustawę o samorządzie gminnym, która w art. 39 ust. 4 przewiduje, iż rada gminy może jedynie upoważnić organ wykonawczy jednostki pomocniczej do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu administracji publicznej. Jednak z punktu widzenia praktyki największe znaczenie ma fakt, iż mimo przyjęcia w proponowanym art. 11 ust. 3 rozwiązania, które przewiduje przekazanie kolegialnym zarządom dzielnic uprawnień wykonawczych, nie określono sposobu reprezentacji miasta stołecznego Warszawy przez zarząd dzielnicy.
Zmiana czwarta, polegająca na dodaniu w ustawie art. 11a i 11b, przewiduje powołanie urzędu dzielnicy, który ma być odrębnym pracodawcą. Pracownicy urzędów dzielnic przestaną tym samym być pracownikami urzędu gminy. Oznacza to, że prezydent miasta stołecznego Warszawy nie będzie już mógł upoważniać ich do wydawania decyzji administracyjnych w jego imieniu, bowiem zgodnie z art. 39 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym wójt może udzielić takiego upoważnienia swoim zastępcom i innym pracownikom urzędu gminy.
Poprawka piąta, przewidująca zmiany w art. 12 ustawy, dotycząca kwestii wykonywania budżetu, jest moim zdaniem niemożliwa do pogodzenia z obecnie obowiązującą ustawą o samorządzie gminnym. Wykonanie budżetu stanowi jedną z ustawowych kompetencji wójta - art. 30 ust. 2 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym. Odpowiada on również za prawidłową gospodarkę finansową gminy - art. 60 ust. 1 tejże ustawy. To wójt jest rozliczany przez radę gminy z wykonania budżetu poprzez udzielenie bądź nieudzielenie absolutorium, o czym wcześniej mówiłem.
Wprowadzenie rozwiązania, zgodnie z którym to organ wykonawczy dzielnicy byłby dysponentem środków przewidzianych w załączniku dzielnicowym, wymagałoby zatem zmiany wyżej wskazanych przepisów ustawy o samorządzie gminnym.
Poprawka siódma przewiduje zmianę art. 22 ustawy, a mianowicie przewiduje, iż burmistrz dzielnicy stałby się zwierzchnikiem służbowym pracowników jednostek organizacyjnych, działających w zakresie kompetencji i zadań dzielnicy. Oznacza to, że pracownicy jednostek ogólnomiejskich, działających na terenie miasta stołecznego Warszawy, mogliby mieć więcej niż jednego zwierzchnika służbowego.
Należy zatem stwierdzić, iż poprawki wymagałyby gruntownej zmiany całej ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy, a także nowelizacji innych aktów prawnych, w szczególności ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy o pracownikach samorządowych. Próba wprowadzenia zmian na skróty może doprowadzić do chaosu prawnego i uniemożliwić racjonalne wykonywanie ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy.
W związku z powyższym zgłaszam wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję bardzo.
Informuję, że lista mówców została wyczerpana.
W związku z tym zamykam dyskusję.
Czy pan minister chciałby... Dziękuję bardzo.
W związku z tym, że pan senator Krzysztof Jurgiel zgłosił wniosek legislacyjny, bardzo proszę Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej o odniesienie się do tego wniosku i przygotowanie sprawozdania. Głosować będziemy może jutro.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzynastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego "Narodowy program zwalczania chorób nowotworowych".
Sejm uchwalił tę ustawę na sto czwartym posiedzeniu 3 czerwca. 7 czerwca otrzymaliśmy ją w Senacie i marszałek skierował ją do Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała sprawozdanie. Tekst sprawozdania mamy w druku nr 979A.
Na trybunie jest przewodnicząca komisji i zarazem sprawozdawczyni, pani senator Krystyna Sienkiewicz.
Zapraszam.
Senator Krystyna Sienkiewicz:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoki Senacie!
Zanim przystąpię do relacjonowania przebiegu dyskusji w Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, chcę podziękować paniom i panom, członkom tej komisji, że to właśnie mnie uhonorowali zaszczytem zaprezentowania naszego stanowiska.
Wszystkich zaś obecnych bardzo proszę, by myślą, wspomnieniami, cofnęli się do początku 2002 r., kiedy wśród nas jeszcze był nieodżałowanej pamięci senator, lekarz, społecznik Jerzy Cieślak. Wyeliminowała go spośród nas okrutna choroba nowotworowa.
Senator Jerzy Cieślak - to do wiadomości nowych senatorów, którzy doszli do nas w trakcie kadencji - był autorem uchwały, którą Senat in gremio przyjął w listopadzie 2002 r. A teraz zacytuję fragment tej uchwały: "Senat Rzeczypospolitej Polskiej uznaje potrzebę opracowania narodowego programu zwalczania chorób nowotworowych, uwzględniającego zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia, Międzynarodowej Unii Walki z Rakiem oraz doświadczenia krajowe. Zwracamy się do ministra zdrowia z wnioskiem o niezwłoczne podjęcie prac nad tym programem. Program powinien zapewnić znaczną poprawę dostępności metod wczesnego rozpoznawania, optymalną alokację środków na modernizację diagnostyki i terapii nowotworowej, znaczne zwiększenie odsetka chorych leczonych metodami skojarzonymi i napromieniowaniem, głównie w sieci wojewódzkich centrów onkologicznych, w Centrum Onkologii i w akademiach medycznych. Program powinien być finansowany z budżetu państwa i wspierany przez samorządy oraz organizacje pozarządowe. Zwracamy się do ministra finansów o zapewnienie środków na jego realizację." - koniec cytowanej uchwały.
(Rozmowy na sali)
Ja chyba panom przeszkadzam - Panie Marszałku - bo oni cały czas rozmawiają.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Właśnie. Pan senator Sztorc widać za mało zadał pytań i dlatego ma jeszcze wiele pytań do senatora Izdebskiego.
Proszę, żeby pani senator Sienkiewicz mogła swobodnie i bez problemu wygłosić sprawozdanie.
Proszę.
Senator Krystyna Sienkiewicz:
Dziękuję, dziękuję bardzo, ponieważ dziś spełniamy testament Jerzego Cieślaka i wypełniamy konkretami naszą, senacką uchwałę. I dlatego tak uroczyście i z taką powagą o tym mówię.
Co roku wykrywa się w Polsce ponad sto tysięcy przypadków nowych zachorowań na choroby nowotworowe. Dziś z chorobą ma szanse wygrać tylko około trzydziestu tysięcy chorych. Za pieniądze oferowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia nie da się skutecznie leczyć. Drugi powód to brak skutecznej profilaktyki, brak skutecznych kampanii społecznych, skłaniających pacjentów do regularnych wizyt u lekarzy. U nas są akcje. U nas są akcje od czasu do czasu. A w tym wypadku czas oznacza życie.
Znacznie gorsze jest to, że chorych będzie przybywać. Zgodnie z prawem wielkich liczb, spośród nas co piąty albo nawet co czwarty jest dotknięty stygmatem choroby nowotworowej. Większość chorób nowotworowych dotyka osób starszych, więc i tu obecnych. A Europa się starzeje. Według demografów i statystyków, w ciągu najbliższych dwudziestu lat średnia wieku Europejczyków może wydłużyć się nawet o dziesięć lat. To tak, jakby lekarzom powiedziano, że przybędzie im 20% pacjentów, co najmniej 20% pacjentów. O ile ryzyko zachorowania na nowotwór wśród osiemnastolatków ocenia się na mniej niż 1%, u trzydziestolatków na kilka procent, a u pięćdziesięciolatków na blisko 10%, o tyle już w grupie osiemdziesięciolatków będzie wkrótce mniej prawdopodobny brak nowotworu niż jego obecność. A więc nie ulega wątpliwości, że będzie się musiał zmienić sposób finansowania badań nad nowotworami, nowymi lekami, terapiami.
Tym celom ma służyć interwencyjny, powtarzam, interwencyjny wieloletni "Narodowy program zwalczania chorób nowotworowych". Eksperci obecni wczoraj na posiedzeniu naszej komisji, ale znajdziemy również takie opinie w literaturze, uważają, że wprowadzenie programu zmniejszy o 50% zachorowania na niektóre z nowotworów, a z pewnością przyczyni się do zmniejszenia umieralności. Znacznie większą skuteczność można osiągnąć, zapewniając programowi odpowiednią rangę prawną, i to chcemy dziś uczynić, oraz stabilność finansową wieloletnich programów. Omawiany program, zawarty w druku nr 979, spełnia te warunki.
Do dorobku sejmowego Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia postanowiła wprowadzić poprawki przywracające treść przedłożenia rządowego. Autorem poprawek jest pan senator Pawłowski. Ograniczę się do omówienia jednej, ale najważniejszej poprawki, którą przyjęliśmy w porozumieniu z naszym rządem.
Sejmowy przepis w sposób zasadniczy i bardzo kategoryczny usztywnia wysokość środków przeznaczonych na programy profilaktyczne. Na początku programy populacyjne będą w fazie rozruchu i pochłoną zapewne tylko odsetki od łącznych wydatków na program. Zorganizowanie dobrze działającej sieci ośrodków w kraju zajmie około trzech lat. Przepis konkretnie określający wysokość środków, jakie muszą być przeznaczone na programy przesiewowe, może okazać się zatem na początku niewykonalny, niemożliwy do realizacji, a wtedy kiedy będzie on ściśnięty takim gorsetem, to już na pewno nie. Środki przeznaczone na programy screeningowe, czyli programy profilaktyczne, będą wzrastać w poszczególnych latach realizacji programu i przewiduje się, że na zakończenie tego dziesięcioletniego programu, bo na tyle lat jest on przewidziany, środki przeznaczone na screening będą wyższe niż 35%, zaś sztywne regulacje zawarte w art. 7, do których znowu powracam, mogą stać temu na przeszkodzie. Odrzuciliśmy też sejmowy przepis zmieniający kompetencje ministra zdrowia, dotyczące opracowania zadań niezbędnych do realizacji programu. Senatorowie zgodzili się z przedłożeniem rządowym, czyli z tym, aby zadanie to wykonywali eksperci tworzący Radę do spraw Zwalczania Chorób Nowotworowych. Ta sama rada będzie przedstawiała propozycję wysokości środków finansowych przeznaczonych na realizację programu.
Ustawa zawarta w druku nr 979 wieńczy kilkanaście lat pracy, pracy Polskiej Unii Onkologii, Centrum Onkologii, naukowców, ministra zdrowia i Senatu, nas. Zatem bardzo uroczyście proszę Wysoką Izbę o przyjęcie sprawozdania zawartego w druku nr 979A, zaś panów senatorów przepraszam za tę uwagę, ale panowie naprawdę mi przeszkadzali. Dziękuję.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję.
Czy są pytania do pani senator sprawozdawcy?
Pan senator Franciszek Bachleda-Księdzularz, proszę bardzo.
Senator
Franciszek Bachleda-Księdzularz:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku, mam podziękowanie dla pani senator za pracę w komisji, a pytanie nasuwa mi się jedno. Aby niejako umożliwić wykorzystanie tego programu, skorzystanie z niego przez społeczność, nie chcę użyć słowa "naród", konieczne jest po prostu spełnienie jednego warunku: dobra, sprawna główna... całość związana z organizacją służby zdrowia. Ta sprawa kładzie się pewnym cieniem, tak to nazwę, na ogromnych dokonaniach, które niesie ta ustawa, które są w niej przedstawione.
Bardzo się z tego cieszę, akurat tak się złożyło, iż ostatnio, przez ostatnie pół roku miałem trochę do czynienia z tym kręgiem leczenia w Polsce, i dlatego myślę, że naprawdę jest to niezwykle potrzebne, ale przede wszystkim potrzebne jest leczenie fundamentu, który stanowi służba zdrowia i jej organizacja w Polsce.
Dlatego należy także w jakiś sposób zwrócić uwagę na to, i bardzo proszę o kontynuację tych działań, aby te dwa narodowe programy, bo i Narodowy Fundusz Zdrowia, i narodowy program, rzeczywiście zasłużyły na miano narodowych i aby jeden nie zepsuł drugiego. Bardzo się o to obawiam i zarazem życzę, ażeby tak się nie stało. Jeszcze raz dziękuję serdecznie pani senator. Dziękuję.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję bardzo.
Myślę, że to była wypowiedź, która w zasadzie nie wymaga...
(Senator Krystyna Sienkiewicz: Ale ja bardzo chciałabym...)
Proszę bardzo.
Senator Krystyna Sienkiewicz:
...bardzo chciałabym, ponieważ podzielam pogląd pana senatora, aczkolwiek dzielą nas kierunki na tej sali.
Otóż, Panie Senatorze, gwarancją realizacji tego programu jest to, iż będzie on finansowany z budżetu. Narodowy Fundusz Zdrowia będzie uczestniczył w tym tylko komplementarnie, czyli w części. W art. 7 jest napisane, że program finansowany jest z budżetu państwa, są tam też proponowane nakłady na jego realizację na poszczególne lata. Do tego włączone są finansowe mechanizmy norweski i europejski. Także Narodowy Fundusz Zdrowia będzie w tym uczestniczył komplementarnie, nie będzie tu decydujący. Jednocześnie pan senator zapewne ma już doświadczenie, iż nasza kadra medyczna w tej specjalności jest chyba kadrą światowej klasy.
(Senator Franciszek Bachleda-Księdzularz: Z tym się zgadzam.)
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję bardzo.
Czy są dalsze pytania?
Pan senator Sławomir Izdebski.
Senator Sławomir Izdebski:
Dziękuję, Panie Marszałku.
Przede wszystkim chciałbym jeszcze raz przeprosić panią senator za nietaktowne zachowanie.
Na część pytań, które chciałem zadać, już pani odpowiedziała. Jeśli chodzi o "Narodowy program zwalczania chorób nowotworowych", to jego cel jest naprawdę szczytny i wcześniej chciałem zapytać panią senator o to, skąd mają pochodzić środki na ten cel. Powiedziała pani, że będą to środki budżetowe, a wiemy, w jakim stanie jest polski budżet. Czy komisja wraz z ministerstwem zastanawiały się nad tym, czy jest jakaś szansa, możliwość pozyskiwania środków z innych sfer? Wiadomo, że budżet jest taki, jaki jest, i żeby komuś dać, to trzeba komuś zabrać. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję.
Proszę bardzo.
Senator Krystyna Sienkiewicz:
Dziękuję.
W prognozowanym budżecie, aczkolwiek będzie to tylko ramowy projekt budżetu na rok 2006, ponieważ w tym roku przypada zmiana polityczna, jest już uwzględniona zapowiedź "Narodowego programu zwalczania chorób nowotworowych". Całość finansowania w wysokości 3 miliardów zł rozłożona na te lata przewidziana jest z budżetu z udziałem środków pozabudżetowych i te środki pozabudżetowe nie będą pochodziły, niestety, ani z akcyzy za papierosy, ani z innych źródeł, będą one pochodziły z europejskich mechanizmów finansowych, w tym głównie z norweskiego, zaś programy przesiewowe będzie finansował Narodowy Fundusz Zdrowia, który na przykład w trybie interwencji przeznaczył 50 milionów zł na badania związane z nowotworem piersi i nowotworem szyjki macicy u kobiet.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję.
Czy są jeszcze pytania? Nie ma.
Dziękuję, Pani Senator.
(Senator Krystyna Sienkiewicz: Dziękuję.)
Rozpatrywana ustawa była przedłożeniem rządowym, uchwalonym następnie przez Sejm. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister zdrowia.
Witam pana ministra Janusza Opolskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia, wraz z osobami towarzyszącymi - panią Anetą Olszak i Dariuszem Adamczewskim.
Czy pan minister na tym etapie chciałby zabrać głos? Nie.
Czy są pytania do pana ministra? Nie ma.
Dziękuję bardzo.
Otwieram dyskusję.
Lista mówców jest pusta.
Zamykam dyskusję.
Informuję, że głosowanie w tej sprawie - coraz większą mam nadzieję - będziemy mogli przeprowadzić jutro.
Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czternastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny.
Tę ustawę Sejm również uchwalił na sto czwartym posiedzeniu 3 czerwca, 7 czerwca trafiła ona do Senatu. Marszałek skierował ją do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności. Komisja przygotowała sprawozdanie w tej sprawie, które jest w druku nr 975A.
A na mównicę zapraszam panią senator Ewę Serocką.
Senator Ewa Serocka:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Panie Prokuratorze Krajowy!
Mam zaszczyt w imieniu Komisji Ustawodawstwa i Praworządności przedstawić Wysokiemu Senatowi sprawozdanie z prac komisji nad ustawą o zmianie ustawy - Kodeks karny, uchwaloną przez Sejm w dniu 3 czerwca 2005 r. Tekst ustawy zawarty jest w druku senackim nr 975, jak pan marszałek zaznaczył.
W dniu 9 czerwca bieżącego roku Komisja Ustawodawstwa i Praworządności rozpatrzyła na swoim posiedzeniu przedmiotową ustawę i rekomenduje Wysokiej Izbie przyjęcie jej bez poprawek. Sprawozdanie komisji znajduje się w druku senackim nr 975A.
A teraz pozwólcie, Panie i Panowie Senatorowie, że omówię pokrótce tę ustawę oraz przebieg posiedzenia komisji.
Rozpatrywana ustawa o zmianie ustawy - Kodeks karny została wniesiona do Sejmu z przedłożenia poselskiego.
Ustawa zakłada zmianę dwóch artykułów kodeksu karnego - art. 101 i 102.
Art. 101 zmniejsza z pięciu do czterech liczbę kategorii przestępstw ulegających przedawnieniu. Ponadto w nowym pkcie 2a dodano nową kategorię - okres piętnastu lat przedawnienia, który przewidziano dla czynów zagrożonych karą pozbawienia wolności przekraczającą pięć lat. Istotą drugiej zmiany jest wydłużenie z pięciu do dziesięciu lat okresu przedawnienia karalności przestępstw określonych w art.101 § 1 pkt 1-3, gdy nastąpiło wszczęcie postępowania przeciwko określonej osobie.
Intencją autorów nowelizacji kodeksu karnego jest ograniczenie możliwości uniknięcia kary przez sprawców poważnych przestępstw, którzy wykorzystując przewlekłość procedur sądowych i podejmując wspólnie z obrońcami działania w celu utrudnienia przebiegu procesu, doprowadzają do przedawnienia karalności zarzucanych im czynów. Realizując ten cel, autorzy wprowadzili w art. 102 kodeksu karnego przedłużenie okresu przedawnienia o pięć lat, kreując instytucję tak zwanego przedawnienia wyrokowania.
Dyskusję w komisji wywołał art. 2 ustawy, który wprowadza wydłużenie okresu przedawnienia również w wypadku czynów popełnionych przed wejściem w życie obecnej nowelizacji kodeksu karnego.
Wydawać by się mogło, że obecna nowelizacja jest przejawem obrony naszego wymiaru sprawiedliwości przed przewlekłością postępowania. Nie sposób jednak przejść do porządku dziennego nad realiami funkcjonowania polskiego wymiaru sprawiedliwości, które skłoniły autorów do modyfikacji unormowań okresu przedawnienia karalności przestępstw. Prawdą jest, że sądownictwo powszechne do 2003 r. przeżywało ogromny kryzys braku środków na funkcjonowanie, przy wielokrotnie zwiększonym wpływie spraw do sądów. Miało to na pewno wpływ na opóźnienie w wyznaczaniu terminu pierwszej rozprawy, a w konsekwencji na upływ terminów przedawnienia w niektórych sprawach. Przykładowo w 2004 r. na ogólną liczbę pięćset siedemdziesiąt dwa tysiące siedemset dwadzieścia cztery sprawy o przestępstwa rozpoznane przez sądy powszechne umorzono siedemset siedemdziesiąt z powodu przedawnienia. Obecnie z uwagi na zwiększenie przez parlament tej kadencji o około 50% środków na funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości sytuacja systematycznie się poprawia. Prolongata terminu, o którym mowa w art. 102 kodeksu karnego, zapewne pozwoli na redukcję negatywnych skutków stanu z poprzednich lat.
W tej sytuacji proszę Wysoki Senat o przyjęcie rzeczonego sprawozdania oraz wniosku komisji o przyjęcie ustawy bez poprawek. Dziękuję za uwagę.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję bardzo.
Czy są pytania do pani senator sprawozdawcy? Nie.
Dziękuję.
Rozpatrywana ustawa była poselskim projektem. Do reprezentowania rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister sprawiedliwości.
Witam na naszej sali zastępcę prokuratora generalnego Rzeczypospolitej Polskiej, pana Kazimierza Olejnika.
Czy chciałby pan zabrać głos na tym etapie?
(Zastępca Prokuratora Generalnego Kazimierz Olejnik: Nie zgłaszam żadnych uwag, Panie Marszałku.)
Dziękuję bardzo.
Czy ktoś chciałby zapytać o coś pana prokuratora generalnego? Nie.
Dziękuję bardzo.
Dziękuję, Panie Prokuratorze.
Jeszcze momencik, bo będziemy mieli dyskusję, przynajmniej w teorii.
Otwieram dyskusję.
Lista mówców jest pusta.
Zamykam dyskusję.
Dziękuję bardzo, Panie Prokuratorze.
Informuję, że głosowanie przeprowadzimy pod koniec tego posiedzenia.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu piętnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o upoważnieniu do ratyfikacji Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Szwecji w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Sztokholmie dnia 19 listopada 2004 r.
Sejm uchwalił tę ustawą na sto trzecim posiedzeniu, 20 maja otrzymaliśmy ją w izbie wyższej, marszałek skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych.
Sprawozdania z pracy z tych komisji są w drukach nr 955A i 955B.
Zapraszam pana senatora... Mam jeszcze jedno pytanie, ponieważ nie ma na sali przedstawiciela ministra spraw zagranicznych. Czy mimo to kontynuujemy obrady?
(Głos z sali: Tak, tak, tak)
Dobrze.
Zapraszam pana senatora Bogusława Mąsiora o zabranie głosu i przedstawienie stanowiska Komisji Spraw Zagranicznych.
Senator Bogusław Mąsior:
Panie Marszałku! Wysoki Senacie!
Komisja Spraw Zagranicznych na swoim posiedzeniu dyskutowała na temat ustawy o upoważnieniu do ratyfikacji Konwencji pomiędzy Rządem Rzeczpospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Szwecji w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Sztokholmie 19 listopada 2004 r.
Do chwili obecnej w tym zakresie obowiązuje zarówno nas, jak i Szwecję bardzo przestarzała umowa, zawarta jeszcze pomiędzy Rządem Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej a Rządem Królestwa Szwecji w dniu 5 czerwca 1976 r., w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku. Oczywiście ta umowa absolutnie nie odpowiada określonej, istniejącej dzisiaj sytuacji formalnoprawnej i stosunkom gospodarczym, jakie między oboma krajami dzisiaj występują.
Obroty w handlu Polski ze Szwecją w 2003 r. były największe w ciągu ostatnich lat. Dynamika polskiego eksportu na rynek szwedzki również w 2003 r. była jedną z największych wśród krajów Unii Europejskiej. Bardzo ważne jest to, że w stosunkach gospodarczych ze Szwecją Polska uzyskuje dodatnie saldo wymiany handlowej. W 2003 r. sięgało ono 215 milionów 300 tysięcy dolarów. W 2004 r. obroty pomiędzy naszymi krajami, Szwecją i Polską, wynosiły 4 miliardy 953 miliony dolarów. I również w tym roku odnotowano nadwyżkę po stronie Polski w bilansie handlowym.
W Polsce aktualnie według źródeł szwedzkich funkcjonuje około dziewięciuset firm szwedzkich. Coraz więcej naszych obywateli jest zatrudnionych na terenie Szwecji. Zagadnienia tej ustawy dotyczą również rent i emerytur.
Najważniejszą cechą nowej konwencji, która jest oparta na modelowej konwencji podatkowej państw OECD z 2003 r., jest stworzenie warunków do nieograniczonej wymiany informacji pomiędzy organami podatkowymi obu państw na temat wszelkich rodzajów podatków, w tym również podatków pośrednich. Wymiana będzie dotyczyła również informacji będących w posiadaniu banków, instytucji finansowych i ubezpieczeniowych. Konwencja reguluje zagadnienie wzajemnej pomocy organów skarbowych obu państw w egzekucji roszczeń podatkowych w stosunku do osób, które nie wywiązywały się ze zobowiązań podatkowych w jednym państwie, a które mają miejsce zamieszkania bądź siedzibę w drugim państwie.
Omawiana konwencja jest zgodna z prawem unijnym. W zasadzie Unia tego nie reguluje, nie wchodzi w porozumienia pomiędzy państwami, ale zawsze można badać umowę co do zgodności z prawem unijnym i ta konwencja jest z nim zgodna.
Nie niesie ona obciążeń dla polskiego budżetu.
Komisja Spraw Zagranicznych wnosi o przyjęcie przez Wysoką Izbę ustawy bez poprawek.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję bardzo.
Teraz zapraszam pana senatora Franciszka Bobrowskiego, który zabierze głos w imieniu Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych, ale coś mi się wydaje, że pan senator Mąsior w dużej mierze wyręczył pana, bo się skoncentrował na ekonomicznej stronie tego.
Proszę bardzo.
Senator Franciszek Bobrowski:
Dziękuję, Panie Marszałku.
Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!
W imieniu Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych proponuję, by przyjąć ustawę o upoważnieniu do ratyfikacji Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Szwecji w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Sztokholmie dnia 19 listopada 2004 r.
Faktycznie - pan marszałek jak zawsze ma rację - Komisja Spraw Zagranicznych również zajęła się sprawami gospodarczymi tu występującymi, ale może dlatego, że pan senator Mąsior jest także członkiem komisji gospodarki.
Proponuję przyjąć ustawę bez poprawek. Dziękuję.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję bardzo. Ceremoniał musi być jednak przestrzegany.
Czy są pytania do panów senatorów sprawozdawców? Nie ma, dziękuję.
Rozpatrywana ustawa była projektem rządowym. Do reprezentowania rządu w toku prac parlamentarnych zostali upoważnieni minister spraw zagranicznych oraz minister finansów.
Witam na naszym posiedzeniu pana Jarosława Nenemana, podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów, któremu towarzyszy pan Cezary Krysiak, zastępca dyrektora Departamentu Podatków Bezpośrednich.
Czy panowie chcieliby zabrać głos? Dziękuję.
Czy są pytania do pana ministra? Nie ma, dziękuję.
Otwieram dyskusję.
A ponieważ na liście mówców mamy całkowitą próżnię, zamykam dyskusję.
Dziękuję panu ministrowi.
Informuję, że w sprawie upoważnienia do ratyfikacji będziemy głosowali prawdopodobnie jutro.
Bardzo proszę panią senator sekretarz o odczytanie komunikatów.
Senator Sekretarz
Alicja Stradomska:
Dziękuję bardzo.
Tych komunikatów jest dzisiaj trochę.
Pierwszy komunikat. Posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu w sprawie ustawy o kinematografii odbędzie się w dniu dzisiejszym, 15 czerwca, dziesięć minut po ogłoszeniu przerwy w obradach Senatu w sali nr 217.
Komunikat drugi. Posiedzenie Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych w sprawie rozpatrzenia wniosków do ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw, a następnie wniosków do ustawy o finansach publicznych odbędzie się w dniu jutrzejszym o godzinie 11.00 w sali nr 176.
Następny komunikat. Posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej dotyczące rozpatrzenia wniosków zgłoszonych podczas obrad plenarnych Senatu do ustawy o zmianie ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy odbędzie się w dniu jutrzejszym o godzinie 8.00 w sali nr 217.
Uprzejmie informuję, że posiedzenie Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich odbędzie się w dniu jutrzejszym, 16 czerwca 2005 r., zaraz po zakończeniu obrad osiemdziesiątego trzeciego posiedzenia Senatu w sali nr 176.
Uprzejmie informuję, że Komisja Nauki, Edukacji i Sportu podjęła prace nad ustawą - Prawo o szkolnictwie wyższym. Pierwsze posiedzenie komisji w tej sprawie odbyło się w dniu 14 czerwca bieżącego roku. W związku z bardzo dużą liczbą zgłaszanych poprawek, które często wzajemnie się wykluczają, komisja powołała zespół legislacyjny, którego zadaniem jest usystematyzowanie wszelkich poprawek i zbadanie ich zgodności zarówno ze wspomnianą ustawą, jak i pozostałymi aktami prawnymi. W celu usprawnienia procedury legislacyjnej oraz przebiegu następnego posiedzenia Senatu, na którym będzie omawiana ta ustawa, uprzejmie proszę wszystkie panie i panów senatorów o składanie podpisanych poprawek na piśmie do sekretariatu komisji w terminie do dnia 17 czerwca do godziny 15.00. Podpisał: przewodniczący Komisji Nauki, Edukacji i Sportu.
Następny komunikat. Wspólne posiedzenie Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury, Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej w sprawie uchwały dotyczącej sprawozdania "Stan bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz działania realizowane w tym zakresie w 2004 r.", druk senacki nr 952, odbędzie się w dniu 16 czerwca, w czwartek, o godzinie 8.15 w sali nr 217.
I następny komunikat. W dniu 29 czerwca, w środę, o godzinie 9.00 w sali nr 176 odbędzie się posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności. W porządku obrad będzie pierwsze czytanie projektu rezolucji w sprawie zniesienia obowiązku wizowego dla obywateli Rzeczypospolitej Polskiej podróżujących do Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej; znajduje się to w druku nr 965.
I ostatni komunikat. Posiedzenie Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury w sprawie rozpatrzenia wniosku zgłoszonego do ustawy o szczególnych uprawnieniach Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w spółkach kapitałowych o istotnym znaczeniu dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego, druk nr 972, odbędzie się w dniu 16 czerwca, w czwartek, o godzinie 8.30 w sali nr 182. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Finis coronat opus. Pozostał nam jeszcze jeden punkt: sprawozdanie rzecznika... przepraszam, szefa Trybunału Konstytucyjnego, ale niestety bez niego nie możemy tego punktu zrealizować.
Wobec tego ogłaszam przerwę do jutra do godziny 9.00 rano.
Dziękuję państwu.
(Głos z sali: Kiedy głosowania?)
No, ja myślę, że w dużej mierze to jest w rękach Kancelarii Senatu. Ja mam wrażenie, że do popołudnia na pewno... Nie ma dużo tych poprawek, nie ma ich tyle, żeby trzeba było robić jakieś dłuższe narady. Ja sądzę, że jutro gdzieś tak około 13.00 powinniśmy... No, nie wiem, tak przewiduję.
Zatem przerwa do godziny 9.00.
Dziękuję państwu.
(Przerwa w posiedzeniu o godzinie 17 minut 08)
Przemówienie senatora Januarego Bienia
w dyskusji nad punktem pierwszym porządku obrad
Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!
Niniejszym chciałbym przedstawić stanowisko operatorów sieci kablowej działających na terenie naszego kraju w związku z projektowanym obciążeniem ich na rzecz Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.
Art. 19 ust. 5 ustawy o kinematografii klasyfikuje operatorów telewizji kablowej jako podmioty zobowiązane do dotowania PISF, pomimo że nie są oni producentami i dystrybutorami filmów. Ponadto telewizje kablowe nie nadają programów ani kanałów telewizyjnych oraz nie zamawiają filmów. Nie tworzą też audycji. Zajmują się transmisją sygnału do mieszkań swych odbiorców. Telewizje kablowe są ekspertami od zapewnienia abonentom dostępu do programów radiowych i telewizyjnych, internetu, telefonii oraz innych usług komunikacji elektronicznej. Stanowią branżę komunikacji szerokopasmowej, a nie telewizji w tradycyjnym rozumieniu. Z tych przyczyn operatorzy nie są przygotowani do zasiadania w Radzie Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej i nie są tym zainteresowani.
Operatorzy telewizji kablowej są operatorami telekomunikacyjnymi, zgodnie z zapisami ustawy - Prawo telekomunikacyjne. Dyrektywa UE 2002/20/WE nie dopuszcza stosowania wobec operatorów telekomunikacyjnych obciążeń na rzecz kinematografii, co sprawia, że w żadnym kraju UE nie ma zapisów obciążających operatorów telewizji kablowej opłatami na rzecz kina. Zgodnie ze statusem operatora telekomunikacyjnego operatorzy telewizji kablowej wnoszą zaś opłaty na fundusze związane z telekomunikacją.
Należy podkreślić również, że operatorzy telewizji kablowej wywiązują się ze swych zobowiązań prawnoautorskich, płacąc na rzecz Stowarzyszenia Filmowców Polskich, oraz wnoszą opłaty do ZAiKS.
Pozostawienie przedmiotowego zapisu w obecnej jego formie spowoduje obciążenie jeszcze większymi kosztami abonentów, a na to nie należy pozwolić, albowiem to abonenci są beneficjentami siedmioprocentowej stawki VAT, a nie operatorzy kablowi. Dziękuję za uwagę.
Przemówienie senatora Zbigniewa Kruszewskiego
w dyskusji nad punktem siódmym porządku obrad
Panie Marszałku! Wysoki Senacie!
Rządowy projekt ustawy o przeprowadzaniu konkursów na stanowiska kierowników centralnych urzędów administracji rządowej, prezesów agencji państwowych oraz prezesów zarządów państwowych funduszy celowych wpłynął do Sejmu RP we wrześniu ubiegłego roku. Mimo że potrzeba uchwalenia takiej ustawy wydaje się oczywista, przebieg prac sejmowych nad tym dokumentem świadczy, że nie dla wszystkich ugrupowań parlamentarnych ustawa jest wygodna. Kończy ona bowiem pewien etap rozdawnictwa stanowisk, co w wielu wypadkach działalności politycznej było ważkim atutem w utrzymywaniu stanu partyjnego aparatu.
Ustawa wprowadza zasadę obsadzania stanowisk kierowników centralnych urzędów administracji rządowej oraz prezesów agencji państwowych, bez względu na formę organizacyjno-prawną, w drodze konkursu, na zasadach i w trybie określonych przepisami ustaw dotyczących tych urzędów i agencji. Przyjęte w ustawie rozwiązania przyczynią się do zobiektywizowania zarówno wymogów stawianych kandydatom na wymienione stanowiska, jak i trybu ich wyłaniania. Tym samym wpłynie to pozytywnie na dobór fachowej kadry kierowniczej.
Ustawa precyzyjnie określa również przesłanki, które mogą być podstawą odwołania ze stanowiska, także przed upływem kadencji. To ważny element, będzie bowiem zapobiegać znanym skądinąd czystkom partyjnym, które często następowały po przejęciu władzy w państwie przez inną od dotychczasowej opcję polityczną.
Ustawa określa także zasady organizowania konkursów i wskazuje kwalifikacje osób mogących zasiadać w komisjach konkursowych. W wypadku stwierdzenia naruszenia zasad przeprowadzania konkursu zobowiązuje także organ sprawujący nadzór nad kierownikiem centralnego urzędu administracji rządowej lub prezesem agencji państwowej, aby zarządzał ponowne przeprowadzenie konkursu. Uniemożliwi to wszelkiego rodzaju machinacje związane z unieważnianiem konkursów w celu zatrudniania na kierowniczych stanowiskach ludzi w ramach wywiązywania się z zaciągniętych zobowiązań czy obietnic.
Dobrze, że ustawa wprowadza zasadę, iż informacje o konkursach na wolne stanowiska będą podawane do wiadomości w Biuletynie Informacji Publicznej, co ma na celu zapewnienie powszechnego dostępu do konkursu.
Tak więc opowiadam się zdecydowanie za uchwaleniem tej ustawy. Pozwolę sobie jednak na złożenie wniosku o wprowadzenie jednej poprawki, mającej raczej charakter porządkowy, a nie merytoryczny. Otóż w art. 6 proponuję dopisać pkt 4 o następującym brzmieniu: "Organ sprawujący nadzór publikuje w Biuletynie Informacji Publicznej komunikat o nierozstrzygnięciu konkursu, podając jego przyczyny". Dziękuję.
Przemówienie senatora Tadeusza Bartosa
w dyskusji nad punktem ósmym porządku obrad
Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!
Uchwalona ustawa zmierza do dostosowania polskiego porządku prawnego do prawa wspólnotowego.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową (WE nr 2037/2000) oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zakazu stosowania związków cynoorganicznych na statkach (WE nr 782/2003), choć wiążące i stosowane bezpośrednio, wymagają jednak uchwalenia odpowiedniego prawa służącego ich wykonaniu.
Celem ustawy jest uregulowanie zagadnień związanych z eksploatacją urządzeń i instalacji zawierających substancje zubożające warstwę ozonową, zwanych substancjami kontrolowanymi, o których jest mowa w ustawie z 20 kwietnia 2004 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową, oraz dostosowanie prawa polskiego do rozporządzenia WE nr 782/2003 z 14 kwietnia 2003 r. Wcześniej, w ustawie z 20 kwietnia 2004 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową, zagadnienia te zostały wyłączone do odrębnej regulacji.
Wysoka Izbo, ustawa reguluje także zagadnienia związane ze skuteczną kontrolą stosowania substancji kontrolowanych lub zabronionych i eksploatacji urządzeń je zawierających oraz z nadzorem nad stosowaniem tych substancji i eksploatacją tych urządzeń. Konieczność wprowadzenia uregulowań w tym zakresie wynika z potrzeby powierzenia tych zadań organom, które mogłyby je wykonywać zgodnie z wytycznymi rozporządzenia WE nr 2037/2000. W stosunku do statków morskich organami kontroli są dyrektorzy urzędów morskich i w związku z tym to oni powinni przeprowadzać kontrole instalacji i urządzeń zawierających substancje kontrolne oraz kontrole w zakresie stosowania niedozwolonych systemów przeciwporostowych.
Zmiany w art. 10 zostały wprowadzone zgodnie z przedstawionymi przez urzędy morskie i armatorów propozycjami usprawnień dla żeglugi morskiej w zakresie zwolnień od informowania portu o odpadach na statku w sytuacjach, gdy statki zwalniane są od każdorazowego zdawania odpadów i pozostałości ładunkowych przed opuszczeniem portu. Komisja Europejska wskazała na nieprawidłowości w stosunku do wdrożenia w Polsce do krajowego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady WE/2000/59 z 27 listopada 2000 r. o portowych urządzeniach do odbioru odpadów wytwarzanych na statkach i pozostałości ładunkowych. Biorąc to pod uwagę, wprowadzono zmiany, dodając w art. 10 nowy ust. 5a, w którym zaproponowano, by statek był obowiązany zdać odpady do portowych urządzeń odbiorczych przed opuszczeniem portu, jeżeli w następnym porcie nie ma odpowiednich urządzeń do odbioru odpadów ze statków lub gdy port ten nie jest znany, co stwarza ryzyko zrzutu tych odpadów do morza.
Szanowni Państwo, generalnym założeniem ustawy w kwestii dochodów i wydatków sektora przedsiębiorstw jest dążenie do ukierunkowania rynku na promowanie wyrobów i usług proekologicznych przez nakładanie obciążeń finansowych i formalnych na podmioty korzystające z tańszych, lecz nieekologicznych rozwiązań. Substancje zubożające warstwę ozonową oraz substancje cynoorganiczne działające jak biocydy zostały zaliczone do substancji negatywnie oddziałujących na środowisko, zatem nadrzędnym celem jest ich całkowita eliminacja z rynku. Proponowane mechanizmy wpłyną na podjęcie decyzji o szybszej rezygnacji ze stosowania tych substancji.
Panie i Panowie Senatorowie, procedowana ustawa ma bardzo ważny cel w zakresie ochrony środowiska. Polska położona jest nad Bałtykiem, morzem, które trudno się regeneruje z uwagi na położenie geograficzne, a więc każde zanieczyszczenie pochodzące ze statku, każde nieprzestrzeganie Konwencji MARPOL i nowych rozporządzeń, może być powodem wystąpienia katastrofy nie tylko ekologicznej, ale i gospodarczej. A ze względu na gatunki ryb występujące w Bałtyku nawet najmniejsza katastrofa ekologiczna może spowodować wymarcie stad ryb, a co za tym idzie, znaczne obniżenie wartości ekonomicznej tych zasobów.
Jestem zdania, że ustawa jest dobra i dostosowuje polskie przepisy do przepisów Unii Europejskiej.