Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Andrzej Mizgajski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo!
W odniesieniu do sprawozdania Komisji Ochrony Środowiska chciałbym zasadniczo wyrazić zgodę... może nie tyle zgodę, ile pozytywną opinię o wnoszonych poprawkach. Proponowałbym tylko pewną bardzo techniczną zmianę w poprawce pierwszej. Mianowicie tam, gdzie dodaje się wyrazy "kół łowieckich", zabrakło dodatkowego przecinka wśród tych dodawanych wyrazów. Wyjaśnię to. Mianowicie mamy taki zapis: "Polski Związek Łowiecki jest zrzeszeniem osób fizycznych i prawnych, które"... itd. W poprawce chodzi więc o dopisanie słów "kół łowieckich", ale powinien tam być jeszcze jeden przecinek, żeby nie było sformułowania "osób fizycznych i prawnych kół łowieckich", bo to byłby nonsens. To taka typowo gramatyczna uwaga.
Jeśli chodzi o sprawy merytoryczne, to w pełni akceptujemy tę poprawkę dotyczącą opinii dyrektora parku narodowego. Dziękuję.
Wicemarszałek Kazimierz Kutz:
Panie Ministrze, niech pan jeszcze łaskawie zaczeka, bo zgodnie z regulaminem senatorowie mogą teraz zadawać panu pytania.
Bardzo proszę, Senatorze.
Jeszcze tylko zapytam senatora sprawozdawcę, czy ta uwaga pana ministra do niego doszła.
(Senator Włodzimierz Łęcki: Tak, Panie Marszałku, doszła.)
I co? Postawimy przecinek?
(Senator Włodzimierz Łęcki: Zrobimy to w formie autopoprawki.)
Rozumiem.
Panie Ministrze, ma pan odpowiedź.
Bardzo proszę, Senatorze.
Senator January Bień:
Dziękuję, Panie Marszałku.
Panie Ministrze, wiadomo, że obecna nowelizacja, będąca projektem poselskim, wzbudza liczne kontrowersje z uwagi na obowiązujące dziś prawo łowieckie. Czy w tej sytuacji nie należało przystąpić do opracowania rządowego projektu ustawy nowelizującej prawo łowieckie, dostosowującej to prawo do norm obowiązujących w Unii Europejskiej, a także usuwającej pewne niekonsekwencje w przepisach, o których zresztą mówił pan minister? Mam na myśli między innymi przepis wprowadzający bardzo ograniczony nadzór ministra środowiska nad Polskim Związkiem Łowieckim, wynikający jedynie z prawa o stowarzyszeniach. Dziękuję.
Wicemarszałek Kazimierz Kutz:
Dziękuję.
Jeszcze senator Lipowski chce zadać pytanie, tak?
Senator Grzegorz Lipowski:
Dziękuję, Panie Marszałku.
Mam, Panie Ministrze, taką wątpliwość. Otóż ze trzy lata temu byliśmy z komisją w terenie, gdzieś koło Gołdapi. Gdzie dokładnie, to już nie potrafię określić. Zwiedzaliśmy koło Gołdapi gospodarstwo prywatne, a może dzierżawione, zajmujące duży teren, chyba ze 220 ha, o ile dobrze pamiętam. Było ono ogrodzone i trzymano tam zwierzynę kopytną. Oglądaliśmy je, patrzyliśmy, jak fajnie funkcjonuje. Ale potem usłyszałem, że na tym terenie właściciel organizuje polowania dla zagranicznych gości. Czy to jest w porządku, że na takim ogrodzonym terenie - mimo że jest on dość duży, ma ponad 200 ha - dopuszcza się polowania? Czy to jest zgodne z prawem?
Wicemarszałek Kazimierz Kutz:
Dziękuję.
Panie Ministrze, ja również chciałbym zadać jedno pytanie. Mianowicie mnie zainteresowała sprawa tego alkoholu. Ja wiem, że jest bardzo silny związek między zabijaniem zwierząt w lasach i piciem alkoholu, ale czy to się w ogóle da uregulować? O co tutaj chodzi?
Jeszcze senator Sztorc, tak?
Bardzo proszę.
Senator Józef Sztorc:
Dziękuję, Panie Marszałku!
Ja mam do pana ministra kilka krótkich pytań. Pierwsze z nich dotyczy straży łowieckiej. Wiadomo, że powołuje się Państwową Straż Łowiecką, ale mówi się też, że straż łowiecką stanowią: Państwowa Straż Łowiecka i strażnicy łowieccy, powołani przez obwody łowieckie. Rozumiem więc, że strażnicy łowieccy są na wyłącznym utrzymaniu obwodu łowieckiego. Jeśli jest inaczej, to proszę o sprostowanie.
Niepokoi mnie też, Panie Ministrze, przepis dotyczący zatrzymywania i dokonywania kontroli środków transportu w obwodach łowieckich. Przecież całe nasze państwo to jest wielki obwód łowiecki, a to oznacza, że wszędzie, w każdym miejscu można skontrolować każdy samochód. No, nie wiem, czy to nie jest zbyt wielka ingerencja w prywatność obywateli.
Wicemarszałek Kazimierz Kutz:
Dziękuję.
Jeszcze senator Szafraniec.
(Senator Józef Sztorc: Nie, nie, ja jeszcze nie skończyłem...)
Jeszcze nie?
Senator Józef Sztorc:
Jeszcze mam pół minuty i chciałbym, Panie Marszałku, zadać dwa pytania.
Czy jest prawnie usankcjonowana hodowla danieli i dzików, czy tylko świniodzików?
I ostatnie pytanie: ile jest w Polsce przypadków kłusownictwa rocznie? Chodzi o jakąś średnią liczbę przypadków kłusownictwa z użyciem strzelby i ptaków. Dziękuję.
Wicemarszałek Kazimierz Kutz:
Dziękuję.
Jeszcze senator Szafraniec.
(Senator Jan Szafraniec: Dziękuję, Panie Marszałku...)
Proszę nacisnąć przycisk.
Senator Jan Szafraniec:
Dziękuję, Panie Marszałku.
Ja jestem zaniepokojony artykułem, który właściwie włącza do obiektów łowieckich rezerwaty przyrody. Tymczasem rezerwaty przyrody obejmują obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje, siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin i siedliska zwierząt. Czy zatem ten zapis, dosyć mętny, nie wprowadza do rezerwatów przyrody przestrzeni, które będą służyły łowiectwu? To jest jedna sprawa.
Nie wiem, czy ja dobrze rozumiem inny artykuł, art. 38, który mówi, że strażnikiem Państwowej Straży Łowieckiej może zostać osoba posiadająca obywatelstwo polskie. Czy tu nie ma kolizji z dostosowaniem naszego prawa do prawa unijnego, dotyczącego swobody przepływu osób i zatrudnienia? Dziękuję.
Wicemarszałek Kazimierz Kutz:
Dziękuję.
Czy są zapytania do pana ministra? Nie ma.
Bardzo proszę, Panie Ministrze.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Andrzej Mizgajski:
Już odpowiadam. Przepraszam, muszę tylko zerknąć... Skreśla się pkt 21... Przepraszam, ale mi umknęła ta poprawka siódma. Umknęło mi to skreślenie pktu 21. Przepraszam, Panie Senatorze, czego to dotyczy? Czy mógłbym poprosić o taką informację?
(Senator January Bień: Tu chodzi tylko o to...)
Czego dotyczy to skreślenie? Bo ja...
Senator January Bień:
Panie Ministrze, ja chciałem się zapytać, czy rząd przewiduje opracowanie własnej nowelizacji prawa łowieckiego ze względu na zobowiązania wynikające z wstąpienia Polski do Unii Europejskiej i te wszystkie sprawy z tym związane. Dziękuję.
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Andrzej Mizgajski: Tak, do tego się odniosę, tylko chodzi mi o tę poprawkę siódmą. Nie pamiętam, czego dotyczył...)
Pytanie dotyczące poprawki siódmej zgłaszał...
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Andrzej Mizgajski: ...pkt 21.)
...pan senator Pietrzak.
(Senator Wiesław Pietrzak: Ale ja pytałem senatora, pana ministra nie pytałem.)
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Andrzej Mizgajski: Aha, dobrze. Czyli...)
Wicemarszałek Kazimierz Kutz:
Proszę bardzo.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Andrzej Mizgajski:
Ja chcę powiedzieć, że rząd z właściwym sobie respektem podszedł do projektów będących przedłożeniem Sejmu i w tej fazie nie rozważał własnej inicjatywy. Myślę, że po sprawdzeniu, jak będzie funkcjonowała w praktyce ta ustawa, taką refleksję trzeba będzie podjąć.
Jeśli chodzi o kwestię nadzoru ministra środowiska nad Polskim Związkiem Łowieckim, nadzoru, który ogranicza się tylko do tego zakresu określonego w prawie o stowarzyszeniach, to w trakcie obrad komisji sejmowej była propozycja, żeby ten nadzór polegał na możliwości uchylenia uchwał Polskiego Związku Łowieckiego. Ale myślę, że taka propozycja byłaby jeszcze węższa niż to, co mamy w zapisach prawa o stowarzyszeniach. Właśnie z tego powodu, że to byłoby zawężenie kompetencji ministra, zrezygnowano z tego. Ja myślę, że może być problem sprawowania tego nadzoru, gdy będzie chciało się wykorzystać w całej pełni zapis ustawy o stowarzyszeniach, ale nie sądzę, żeby to było niewystarczające.
Jeśli chodzi o kwestię opisanego przez pana senatora polowania w Gołdapi, to ten przypadek nie jest mi znany. Trzeba powiedzieć, że występują w Polsce, zgodnie z dotychczasowym prawem łowieckim, obwody hodowli zwierzyny. I w takich obwodach można prowadzić polowania. Ten przypadek nie jest mi znany. Jeżeli tam zachodziły działania niezgodne z prawem, to nad tym... po prostu rozpatrzymy to i udzielimy odpowiedzi na piśmie.
(Senator Grzegorz Lipowski: Miał koncesję.)
Słucham?
(Senator Grzegorz Lipowski: Miał koncesję na polowania.)
Rząd odpowie na to pytanie na piśmie.
(Głos z sali: 3 tysiące ha, więc...)
Pan senator mówił o kilkusethektarowym obszarze, a te zamknięte obwody łowieckie muszą mieć obszar o wielkości minimalnej wynoszącej bodajże 3 tysiące ha. Po prostu odniesiemy się do tego na piśmie.
Sprawa spożywania alkoholu. Otóż chciałbym powiedzieć, że jest to uregulowane w ustawie dotyczącej broni palnej - tytułu dokładnie nie pamiętam - w której jest jednoznacznie określone, iż osoba, która nosi broń, będąc pod wpływem alkoholu, podlega karze grzywny. A więc to już jest uregulowane w prawie i uznano, że nie ma potrzeby powtarzania tego zapisu.
Kwestia straży łowieckiej. Otóż mamy Państwową Straż Łowiecką i strażników łowieckich, których mogą powoływać koła łowieckie. I rzeczywiście strażnicy łowieccy są na utrzymaniu kół. Tutaj obok możliwości zatrudniania wpisano także powierzanie obowiązków przez koła, co pozwoli na obniżenie kosztów osobowych.
Kwestia kontroli środków transportu w obwodach łowieckich. Chcę powiedzieć, że w tej kwestii nie mieliśmy uwag ze strony służb prawniczych, legislacyjnych ani Sejmu, ani Senatu, nie było też uwag ze strony poszczególnych ministerstw, stąd po prostu uważaliśmy, że jest to zapis dobry. I dotychczas, pragnę powiedzieć, nie było sygnałów o nadużywaniu tego prawa.
Jeśli chodzi o pytanie dotyczące hodowli danieli i dzików, to jest to przedmiotem... to jest oczywiście działanie zgodne z prawem. A co do kwestii zakresu kłusownictwa, to nie jestem w stanie podać precyzyjnych liczb. Takie szacunki podamy na piśmie.
Kwestia włączenia rezerwatów przyrody. Chciałbym powiedzieć, że rezerwaty przyrody mogą mieć różny charakter. One mogą być rezerwatami całościowymi lub częściowymi. Mogą być rezerwaty przyrody, które dotyczą tylko krajobrazu. I decydujące dla zachowania substancji przyrodniczej są zapisy planów ochrony dla poszczególnych rezerwatów przyrody. Uznano, że właściwe jest takie rozwiązanie, iż jeśli nie mamy w planie ochrony zakazu polowania, czyli uznaje się, że tym elementem, a więc zwierzyną, można gospodarować na zasadach ogólnych, że nie wpłynie to na jakość tych walorów, które w rezerwacie przyrody są chronione, to wówczas zasadne jest, aby taki rezerwat pozostał w obrębie koła łowieckiego. Unikamy wtedy na przykład problemu opłat czy rekompensaty szkód wyrządzonych przez zwierzynę i problemu regulacji jej populacji. A więc wydaje się, że to rozwiązanie jest właściwe.
Nie mam żadnej wątpliwości co do tego, że strażnikiem łowieckim powinien być obywatel polski. Chodzi o jurysdykcję. Co do tego nie ma żadnej wątpliwości. Nie są też mi znane wątpliwości prawnicze co do tego, żeby to miało być niezgodne z zapisami prawa europejskiego.
Wicemarszałek Kazimierz Kutz:
Dziękuję.
Są jeszcze chętni do zadawania pytań?
Senator sprawozdawca będzie pierwszy, potem senator Sztorc, następnie senator Borkowski, a na końcu senator Romaszewski.
Bardzo proszę.
Senator Włodzimierz Łęcki:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Ja mam pytanie. Pan minister słusznie zauważył, że sprawa konsumpcji alkoholu związana jest z bronią. Kto ma broń, ten jest abstynentem - tak można krótko powiedzieć. Ale w polowaniu biorą udział nie tylko abstynenci, czyli myśliwi. Weźmy na przykład nagonkę. Jeśli tego zapisu o konsumpcji alkoholu podczas polowania nie będzie, to można założyć, że jeden z pistoletem czy ze strzelbą będzie trzeźwy, a pozostali mogą być, jak to się mówi, w stanie wskazującym, i ustawa nie będzie naruszona. Prawda?
(Wicemarszałek Kazimierz Kutz: Ale pistolet można przekazywać jeszcze w trakcie nagonki.)
No, ale w kontekście ustawy o broni też tylko osobie trzeźwej, Panie Marszałku.
Ale teraz już poważnie: czyli gdyby był ten zapis antyalkoholowy, obejmowałby on wszystkich uczestników polowania. A zastosowanie transmisji ustawy o broni w odniesieniu do myśliwych oznaczałoby, że dotyczy to tylko posiadaczy broni. Dziękuję.
Wicemarszałek Kazimierz Kutz:
Dziękuję.
Senator Sztorc, proszę.
Senator Józef Sztorc:
Ja również chciałbym dwa słowa powiedzieć na temat ewentualnego picia czegoś mocniejszego na rozgrzewkę. Jestem długoletnim myśliwym, i oczywiście myślę, że jest to przywilej myśliwych. (Wesołość na sali)
I zadam panu ministrowi pewne pytanie. Po polowaniu rozpala się ogień, łamie się strzelbę, kładzie się ją do futerału albo zostaje ona zawieszona na gałęzi, albo kładzie się ją w bagażniku, w samochodzie. I czy wtedy myśliwy jest posiadaczem broni, czy nie? Przecież posiadam broń w domu, w szafie, w samochodzie. Kiedy można uznać ten moment, w którym mówimy sobie: dobra, łamiemy broń, bierzemy się za gorzałkę?
Wicemarszałek Kazimierz Kutz:
No właśnie... Podejrzewam, że do pierwszego kieliszka.
Senator Borkowski, proszę.
Senator Krzysztof Borkowski:
Dziękuję.
Panie Marszałku, Panie Ministrze, ja mam w zasadzie dwa pytania.
Pierwsze pytanie dotyczy następującej kwestii. W tej chwili występuje zbyt duża populacja niektórych gatunków zwierząt, zarówno chronionych, jak i niechronionych. Chodzi mi o odszkodowania, które powinny być wypłacane przez koła łowieckie czy obwody łowieckie z tego, co rozumiem, właścicielom gruntów, czyli rolnikom. Na chwilę obecną pozyskanie takiego odszkodowania jest wręcz niemożliwe, czeka się na nie bardzo długo. Dziki czy bobry powodują ogromne spustoszenia. Bobry powodują, że są pozalewane dziesiątki, może setki hektarów łąk. Co w tej sprawie ministerstwo i właśnie państwo planujecie robić? W jakim kierunku pójdzie kwestia obwodów łowieckich? Czy to będzie regulowane? Uzyskanie pozwoleń od państwa trwa bardzo długo, idzie to ślamazarnie, a nieraz jest wręcz niemożliwe; trzeba na nie bardzo długo czekać. Często właśnie z takimi sprawami przychodzą do mojego biura grupy rolników.
Następne pytanie dotyczy obrębów hodowlanych. Czy w jakiś sposób można tam ograniczyć polowania czy też wstęp myśliwych i poszczególnych kół łowieckich? I sprawa dzierżawy terenu łowieckiego - komu koło łowieckie czy obwody łowieckie za to płacą, rozumiem, że samorządom lokalnym? Czy też te opłaty wpływają na inne konto? Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Kazimierz Kutz:
Dziękuję.
Senator Romaszewski.
Senator Zbigniew Romaszewski:
Panie Ministrze, wyjaśnił pan, dlaczego na terenie rezerwatów można prowadzić polowania, ale wobec tego niech mi pan wyjaśni, dlaczego na teren tych samych rezerwatów według ustawy o ochronie przyrody nie można wprowadzać psów na smyczy?
Wicemarszałek Kazimierz Kutz:
Dziękuję.
Czy są jeszcze pytania?
Senator Szafraniec.
Senator Jan Szafraniec:
Ja mam jeszcze jedno pytanie, Panie Ministrze. Czy pan minister mógłby podać mi dyrektywę unijną, która obliguje do wprowadzenia w tej ustawie zmian? Bo argumentem rządu jest powołanie się na konieczność dostosowania do standardów obowiązujących w Unii Europejskiej. Na jakiej podstawie unijnej wprowadzamy zmiany do ustawy - Prawo łowieckie?
Wicemarszałek Kazimierz Kutz:
Dziękuję.
Proszę bardzo, Panie Ministrze. Panie Ministrze, bardzo proszę, teraz pan ma głos.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Andrzej Mizgajski:
Najpierw kwestia broni i bycia abstynentem. Myślę, że pan senator nadmiernie to rozszerzył. Abstynent to ktoś, w moim rozumieniu, kto nie pije w ogóle, natomiast tutaj chodziłoby o to, że ten, kto nosi broń, ma nie być pod wpływem alkoholu. Czyli to oznaczałoby, że nie każdy, kto w danym momencie nie jest pod wpływem alkoholu, musi być abstynentem. Myślę, że to trzeba tutaj rozróżnić. Ważniejszą sprawą jest jednak kwestia nagonki. Tutaj decydujący jest regulamin polowania. W regulaminie polowania mamy jednoznaczne zapisy, że biorący udział w nagonce nie mogą być pod wpływem alkoholu. Jak to się ma do przywileju myśliwych, o którym pan senator był uprzejmy wspomnieć? Nie mam w tej kwestii własnych doświadczeń, ponieważ nie jestem myśliwym i nigdy nie byłem uczestnikiem takiego przedsięwzięcia, mogę się tu tylko odnieść się do stanu prawnego. A stan prawny jest właśnie taki - w zapisie odpowiedniej ustawy dotyczącej noszenia broni mówi się wyraźnie, że kto nosi broń, będąc pod wpływem alkoholu... Myślę, że noszenie broni nie dotyczy tego momentu, kiedy kierowca - tu już ja nadinterpretuję - włożył ją do bagażnika. Trzeba to więc rozumieć rzeczywiście jako noszenie broni, czyli...
(Głos z sali: ...przy sobie.)
Trzeba mieć, posiadać ją przy sobie.
(Senator Józef Sztorc: To znaczy, że można?)
No, jeżeli ma się ją w bagażniku...
(Senator Józef Sztorc: To znaczy, że można.)
(Wicemarszałek Kazimierz Kutz: Wtedy się już jej nie nosi, ona jest w bagażniku.)
Tak, wtedy się już jej nie nosi. Nie bez powodu mówiłem o kierowcy, który ma ją w swoim bagażniku.
(Wicemarszałek Kazimierz Kutz: Można też dać ją żonie do potrzymania.)
(Wesołość na sali) (Rozmowy na sali)
(Wicemarszałek Kazimierz Kutz: Bardzo proszę, nie wdawajmy się w dyskusję. Panie Ministrze, bardzo proszę.)
Zagadnienie odszkodowania to niewątpliwie bardzo ważna sprawa. Trzeba ją widzieć jednak w kontekście dwóch innych spraw. Jedno zagadnienie to są odszkodowania za szkody wyrządzone przez zwierzęta chronione, a więc przez niedźwiedzie, żubry, dziki, bobry, wilki, które to odszkodowania płacone są przez wojewodę na podstawie ustawy o ochronie przyrody. I tutaj te problemy związane są po prostu z budżetami wojewodów. Z tym jest problem i z nim się borykamy. Według przeprowadzonych przeze mnie samego studiów te budżety w ostatnich dwóch latach nieco wzrosły, jednak napięcia pozostają. I to jest jedna sprawa. Drugi problem to są odszkodowania za szkody wyrządzone przez zwierzynę, czyli inaczej przez zwierzęta łowne. Do wypłacenia tych odszkodowań zobowiązane są koła łowieckie. Tak więc w tej kwestii partnerem rolników są koła łowieckie i na nich spoczywał obowiązek wypłacania odszkodowań.
Zagadnienie ośrodków hodowli zwierzyny, czyli tak zwanych zamkniętych obwodów łowieckich. Mamy ich w Polsce kilkadziesiąt. Spoglądam tu na kolegę dyrektora...
(Głos z sali: Kilkaset.)
Kilkaset takich obiektów. W większości są one prowadzone przez PGL Lasy Państwowe, w części przez uczelnie wyższe, a kilkanaście przez Agencję Nieruchomości Rolnych. Czyli to nie są dzierżawione tereny, te obiekty otrzymują od ministra zgodę na prowadzenie takich ośrodków. Minister w ramach nadzoru prowadzi kontrole, dążąc do tego, aby wszystkie przestrzegały zapisów ustawy. I w tej kwestii stwierdza się postęp, a jeżeli są pewne uchybienia, to staramy się reagować na bieżąco, może nawet dojść do likwidacji takiego obwodu. Ostatnio miało miejsce kilkanaście takich przypadków.
Teraz zagadnienie polowania w rezerwatach. Panie Senatorze, myślę, że tu jest następująca sprawa. Otóż my możemy się spodziewać w takim rezerwacie wizyt z psami codziennie, a przynajmniej w weekendy, podczas gdy polowania są prowadzone w pewnym rytmie zgodnym z planem pozyskania zwierzyny, pozostającym w jakimś stosunku do jej populacji i do tej populacji, której oczekujemy. Tak że myślę, że zakres ingerencji jest tutaj zupełnie inny.
Teraz zagadnienia dyrektywy. Niestety, nie potrafię podać nazwy. Trzeba jednak powiedzieć, że tylko jeden z zapisów dotyczy bezpośrednio wymogów związanych z dostosowaniem naszego prawa do wymagań Unii Europejskiej. Jest to obowiązek zapewnienia równych praw obywatelom państw Unii Europejskiej na terenie każdego z państw członkowskich. Ten zapis został wprowadzony do ustawy w postaci odpowiedniego artykułu, w którym nie wymaga się... W przypadku obywateli państw Unii Europejskiej wystarczy, że, mówiąc w cudzysłowie, zostaną oni poddani dodatkowemu sprawdzeniu wiedzy. Nie będą traktowani czy nie muszą być traktowani jako tak zwani myśliwi dewizowi. Oczywiście to jest wymóg bardzo trudny do wypełnienia, bo sprawdzenie wiedzy odbywa się w języku polskim. Taki sposób stosowany jest także w innych krajach Unii Europejskiej.
Wicemarszałek Kazimierz Kutz:
Czy są jeszcze zapytania? Nie ma.
Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Andrzej Mizgajski: Dziękuję.)
Otwieram dyskusję.
Przypominam o wszystkich wymogach, zwłaszcza dotyczących czasu przemawiania.
Na liście mówców widnieją trzy nazwiska.
Jako pierwsza zabierze głos pani senator Klepacz, potem senator Pietrzak i senator Bień.
Senator Apolonia Klepacz:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Senatorowie!
Pragnę poddać Wysokiej Izbie pod rozwagę kilka poprawek, które są plonem konsultacji, jakie przeprowadziłam w związku z projektem tej ustawy. Pozwolę sobie pokrótce omówić te poprawki.
Otóż pierwsza poprawka, jaką proponuję, spowodowałaby dookreślenie definicji obwodu łowieckiego. Zaproponowana w ustawie definicja obwodu łowieckiego sugeruje, jakoby obwód dzierżawiony kołom łowieckim był dzierżawiony tak, jak to określa kodeks cywilny, czyli jako dzierżawa nieruchomości i rzeczy. A tak w rzeczywistości nie jest, bo dzierżawione jest od państwa prawo do polowania w danym obwodzie, a nie grunt tego obwodu. I stąd poprawka pierwsza, wychodząca naprzeciw dookreśleniu tejże definicji.
Druga poprawka wiąże się z definicją Polskiego Związku Łowieckiego, który zgodnie z poprawką, zaproponowaną i przyjętą na posiedzeniu komisji, jest zrzeszeniem osób fizycznych i kół łowieckich. Otóż Polskiemu Związkowi Łowieckiemu, w świetle zapisów tejże ustawy, jako cele zapisano gospodarkę łowiecką, mającą na celu ochronę zwierząt łownych, ich liczebności, populacji, a zapomniano o tym, co jest pewną wielowiekową tradycją członków Polskiego Związku Łowieckiego, a mianowicie o ochronie przyrody. A więc postuluję, żeby w art. 1 pkt 13 do celów, które są przypisane Polskiemu Związkowi Łowieckiemu, dopisać ochronę przyrody.
Kolejna poprawka, trzecia, porządkuje władze, które są rozpisane jako władze Polskiego Związku Łowieckiego. Otóż zrobił się tutaj pewien chaos. Proponuję, ażeby dopisać pkt 2a, to znaczy wydzielić z pktu 2 okręgowe rady łowieckie i wpisać je w pkcie 2a oraz przypisać im kompetencje, o których zapomniano.
Myślę, że pewną długoletnią tradycją jest też to, iż Polski Związek Łowiecki ma Główny Sąd Łowiecki i okręgowe sądy łowieckie. Proponuję więc, ażeby również te zapisy znalazły miejsce w ustawie - Prawo łowieckie. I jest to moja trzecia poprawka.
Poprawki czwarta i piąta dotyczą zakazu spożywania napojów alkoholowych. Nie będę już dłużej tego komentowała, bo dyskusja na ten temat była dość gorąca i szczegółowa. Ja nie do końca zgadzam się z tym, że spożywanie alkoholu w trakcie polowania jest przywilejem myśliwych. Patrząc na cele i zadania związku łowieckiego, myślę, że skoro mówi się o gospodarce łowieckiej, to oznacza to również pewną odpowiedzialność w stosunku do zwierzyny. Sądzę, że i nagonka... Nie satysfakcjonuje mnie do końca również wypowiedź pana ministra, który mówił o osobach nieposiadających broni i o tym, że reguluje to odpowiednia ustawa. Ja poszłabym dalej - wszyscy uczestnicy polowania powinni być odpowiedzialni za to, co się dzieje, wszyscy powinni być na odpowiednim poziomie trzeźwości, to znaczy zerowym czy 0,8‰, tak jak dopuszcza prawo komunikacyjne.
Stąd moja poprawka czwarta i związana z nią piąta. Jest to odniesienie się do przepisów karnych, będące po prostu konsekwencją wprowadzenia zakazów spożywania napojów alkoholowych.
Kolejna poprawka. Tutaj prosiłabym o rozwagę zarówno Komisję Ochrony Środowiska, która jeszcze będzie rozpatrywała te poprawki, jak i Wysoką Izbę, ażeby rozważyć możliwość skreślenia w art. 1 pktu 20, jak również pktu 23. I konsekwencja, którą prezentuję w poprawce - mianowicie te zapisy, które znalazły się w prawie łowieckim, spowodowały, że w tej chwili budżet państwa będzie ponosić nieprzewidziane koszty; one będą przerzucone na wojewodę. Są to dokładnie koszty wynikające z poszerzenia wyposażenia strażników Państwowej Straży Łowieckiej. Poddaję to Wysokiej Izbie pod rozwagę.
Kolejną poprawkę, której również nie będę szerzej omawiała, mówiącą o uregulowaniach nazewnictwa broni myśliwskiej, też prezentuję kolegom.
I ostatnia poprawka, którą proponuję. Otóż w art. 1 w pkcie 23, który wynika z likwidacji kolegiów do spraw wykroczeń... Ale nie do tego chcę się odnieść, tylko do tego, że pojawił się tam zapis, który mówi o szkodnictwie przyrodniczym. Proponuję, ażeby był tam zwrot "ochrony przyrody".
Oby te zapisy, które proponuję w tych moich ośmiu poprawkach, znalazły uznanie u państwa senatorów.
Dziękuję, Panie Marszałku. Tyle uwag i poprawek z mojej strony. Przekazuję poprawki na pana ręce.
Wicemarszałek Kazimierz Kutz:
Dziękuję.
Proszę o zabranie głosu senatora Pietrzaka.
Ale patrząc z punktu widzenia zwierząt, to sprawa z alkoholem jest bardziej skomplikowana, bo pijany myśliwy nie trafia, więc to jest...
(Głos z sali: Ekologiczne.)
No, może korzystne dla zwierząt.
(Rozmowy na sali)
Gorzej trafia. To jest bardziej humanitarne... Ja oczywiście żartuję.
Proszę bardzo.
Senator Wiesław Pietrzak:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Panowie Ministrowie!
Miałem nadzieję, że pan marszałek żartuje o tym alkoholu. Myślę, że ten, kto mówił o przywileju, również żartował. Ja również jestem myśliwym i muszę powiedzieć, że te tradycje, te mity o spożywaniu alkoholu podczas polowań dawno minęły, jak myślę, i już ich nie ma. Każdy ma świadomość odpowiedzialności i tego, że noszenie broni to jest poważna sprawa. Ale jeżeli chodzi o bezpieczeństwo, to na pewno różnego rodzaju przepisy, które będą poprawiały to bezpieczeństwo, mogą być wprowadzone.
Zadałem panu senatorowi sprawozdawcy pytanie dotyczące poprawki siódmej. Mam pewne wątpliwości. Martwi mnie to, że Polski Związek Łowiecki, skoro dał taką ekspertyzę, nie jest za poprawieniem bezpieczeństwa, ponieważ poprawka siódma dotyczy skreślenia pktu 21 w art. 1.
Pozwolę sobie wyjaśnić państwu senatorom, czego to dotyczy. Chodzi tu o art. 38 ustawy matki mówiący, że strażnikiem Państwowej Straży Łowieckiej oraz strażnikiem łowieckim może być osoba, która... Sejm dodał w pkt 5: cieszy się pozytywną opinią wydaną przez komendanta wojewódzkiego Policji, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej. To jest przecież poprawienie bezpieczeństwa. Ten człowiek będzie wyposażony w broń, będzie również realizował zadania, nawet kontroli czy czegoś innego, w łowisku. A więc jeżeli on nie będzie pozytywie zaopiniowany przez komendanta Policji - nie mówię, że akurat wojewódzkiego, bo to może być powiatowy, ale tu uznano, że to ma być wojewódzki - to może się okazać, że będzie to człowiek z przypadku. Ja stanowczo sprzeciwiam się takiemu postawieniu sprawy. Dlatego też, ponieważ nie mogę zgłosić poprawek do poprawek, zgłaszam wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, a to po to, żeby mieć pretekst do zabrania głosu bezpośrednio przed głosowaniem - bo ja się zgadzam z tymi pozostałymi poprawkami - i żeby uzasadnić to, co powiedziałem w tej chwili przy całej Izbie, to znaczy aby tę poprawkę siódmą Wysoka Izba odrzuciła. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Kazimierz Kutz:
Dziękuję.
Proszę o zabranie głosu senatora Bienia.
Senator January Bień:
Dziękuję.
Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Panie Ministrze!
Zmiana ustawy, o której dzisiaj mówimy, prawa łowieckiego, jest inicjatywą poselską wynikającą z potrzeby usunięcia zapisów prawnych komplikujących w sposób znaczny określone działania w dziedzinie objętej materią ustawy z 13 października 1995 r. Prawo łowieckie.
Pozwólcie, Panie i Panowie Senatorowie, na dygresję dotyczącą pytania, które zadał pan senator Szafraniec. Pan minister bardzo trafnie odpowiedział, ale ja chciałbym to uzupełnić, mianowicie w Unii Europejskiej brakuje unifikacji prawa łowieckiego i każdy z członków Unii może przyjmować w odniesieniu do terenu własnego państwa odmienne rozwiązania prawne. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej wymusza zmianę przepisów dotyczących, tak jak pan minister już powiedział, możliwości przynależności do Polskiego Związku Łowieckiego, a także przepisów dotyczących prawa do polowania w naszym kraju.
Najważniejszą zapewne sprawą jest zamieszczenie materii regulowanych dotychczas, na podstawie ustawy z 1995 r., rozporządzeniami w znowelizowanej ustawie.
Atutem projektowanej ustawy jest także uszczegółowienie przepisów dotyczących Polskiego Związku Łowieckiego. Art. 32 zmienia swe brzmienie w związku z koniecznością uzupełnienia przepisów dotyczących Polskiego Związku Łowieckiego, a w szczególności z koniecznością stworzenia realnej gwarancji, iż struktura organizacyjna związku działającego na podstawie ustawy o stowarzyszeniach umożliwi realizację zadań powierzonych mu przez państwo. Stąd moje pytanie do pana ministra: czy przewiduje się projekt rządowy, w którym określone będą większe uprawnienia ministra środowiska w tym zakresie?
Zmianie ulegają, i słusznie, zapisy związane z prawem do polowania w Polsce oraz z kwestią przynależności do Polskiego Związku Łowieckiego, o czym mówiłem już wcześniej. Poszerza się też dotychczasowe uprawnienia wojewody w celu bardziej efektywnego, realnego oddziaływania na prowadzoną przez dzierżawców i zarządców obwodów łowieckich gospodarkę łowiecką.
Mam tu jeszcze jedną uwagę co do pewnych wyjątków dotyczących parków narodowych.
Chciałbym również podkreślić pewną zaletę przedmiotowej nowelizacji, a jest nią niewątpliwie określenie, poprzez zamieszczenie delegacji ustawowej, sposobu postępowania z tuszami zwierzyny bezprawnie pozyskanej, a także określenie podmiotu uprawnionego do pobierania ekwiwalentu za zwierzynę bezprawnie pozyskaną, albowiem do tej pory brakowało w tym zakresie reguł prawnych.
Moje uwagi do projektowanej ustawy, a w szczególności do pktu 28 w art. 1 oraz do pktu 20 lit. c ust. 2, też w art. 1, znalazły swój wyraz w poprawkach wnoszonych przez senacką Komisję Ochrony Środowiska. Osiem poprawek dookreśla pojęcia figurujące w projekcie nowelizacji, co czyni go jeszcze bardziej czytelnym, zaś skreślenie pktu 21 w art. 1 wydaje się wskazane.
Mając na względzie deklarację pana ministra oraz poprawki wniesione przez panią senator Klepacz, pod którymi się podpisuję, wnoszę dwie poprawki, licząc jednak na szybkie przedłożenie rządowe.
Ze względu na to proszę o przyjęcie ustawy i uwzględnienie poprawek senackiej Komisji Ochrony Środowiska oraz wynikających z dzisiejszej dyskusji. Dziękuję za uwagę.
Wicemarszałek Kazimierz Kutz:
Dziękuję panu senatorowi.
Ostatnim mówcą będzie senator Lipowski.
Senator Grzegorz Lipowski:
Dziękuję, Panie Marszałku.
Panowie Ministrowie! Panie i Panowie Senatorowie!
Były tu już różne wtrącenia dotyczące tekstu tej ustawy. Ja na wstępie zastrzegam, że nie jestem myśliwym, bowiem miałem za dobre wyniki w strzelaniu na obozach wojskowych i uznałem, że z nierównym przeciwnikiem nie powinienem się mierzyć. Ale miałem takiego przyjaciela, który co tydzień wyjeżdżał na polowania, biorąc ze sobą cały ekwipunek, ale po dwóch miesiącach żona mu powiedziała: słuchaj, ja wyjęłam ci strzelbę z tego futerału już dwa miesiące temu, a ty co tydzień przywozisz mi jakąś kuropatwę czy zająca. (Wesołość na sali) Tak więc pod pretekstem polowań można załatwić wiele prywatnych spraw.
No ale przechodzę do rzeczy. Chcę powiedzieć, że brakuje nam z poprzedniej kadencji Ireneusza Michasia, głównego łowczego kraju, który zasiadał z nami w tych ławach i który na pewno na temat Polskiego Związku Łowieckiego bardzo dużo by powiedział. Ale przynajmniej fragmentarycznie chciałbym zaakcentować, że ten związek to armia społecznych działaczy, licząca ponad sto tysięcy osób, która wykonuje zadania w imieniu Skarbu Państwa, bowiem zajmuje się przecież terenem należącym do Skarbu Państwa i tylko w granicach może 10% te tereny są wyłączone pod hodowlę zwierząt i tym się ten związek nie zajmuje. W ramach swojej działalności ci ludzie nie tylko wszystko tam organizują, budują wszelkie urządzenia potrzebne zwierzynie, opiekują się tą zwierzyną, dożywiają ją, kiedy jest ostra zima, prowadzą tam całą gospodarkę, ale też jeżeli występują szkody właśnie w zwierzynie łownej, to oni to regulują ze swoich własnych składek i z pozyskanych środków: gdy w danym rejonie maleje pogłowie jakiejś zwierzyny - występowały już takie okoliczności, że nagle zmalało pogłowie zająca czy kuropatwy - to oni właśnie dzięki prowadzeniu tej hodowli przemieszczają tę zwierzynę, aby była zachowana równowaga biologiczna. Tak więc to odtwarzanie pogłowia, dożywianie zwierząt, ochrona to jest ta naprawdę bardzo pożyteczna dla Skarbu Państwa i dla wszystkich nas działalność.
Ja nie uczestniczyłem w posiedzeniu komisji, ale liczę, że poprawki zgłoszone w Senacie, jak i w przypadku większości ustaw, nie popsują tego projektu, który do nas trafił. Przychylałbym się też... Miałem spotkania z łowczymi z mojego regionu, zresztą zawsze utrzymywałem z nimi kontakt, a gdy pełniłem przez dziesięć lat funkcję wojewody, bardzo często spotykaliśmy się, nie tylko przy stole, ale też w terenie. I przychylałbym się do tego wniosku, który zgłosił kolega senator Wiesio Pietrzak, to znaczy o przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Ale jeżeli będą poprawki poprawiające tę ustawę, to oczywiście w głosowaniu będę za tymi poprawkami. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Kazimierz Kutz:
Dziękuję senatorowi.
Informuję, że lista mówców została wyczerpana.
Dla porządku informuję, że senator Bartos i Gładkowski złożyli swoje przemówienia do protokołu*, zaś w trakcie dyskusji wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyli: senator Klepacz, senator Pietrzak, senator Bień.
Zgodnie z art. 52 regulaminu zamykam dyskusję.
I pytam pana ministra, czy chciałby się ustosunkować do zgłoszonych poprawek.
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Andrzej Mizgajski: Nie, dziękuję, zrobię to w czasie posiedzenia komisji.)
Rozumiem, dziękuję.
Ponieważ w trakcie dyskusji zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Ochrony Środowiska o ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty nad tym punktem wniosków i o przygotowanie sprawozdania w tej sprawie.
Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo łowieckie zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.
Dziękuję panu ministrowi za wizytę w Senacie. Dziękuję panom ministrom.
Przystępujemy... A, do tego to już pan wicemarszałek będzie przystępował.
(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Ryszard Jarzembowski)
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Jak już zapowiedział pan marszałek Kutz, przystępujemy do rozpatrzenia punktu siódmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie usunięcia niezgodności w ustawie z dnia 23 listopada 2002 r. o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich
Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z 29 października 2003 r. uznał art. 1 pkt 3 ustawy o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich za niezgodny z art. 2 i art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Prezydent, na podstawie art. 122 ust. 4 zdanie drugie konstytucji, po zasięgnięciu opinii marszałka sejmu, odpowiednim pismem skierował do Sejmu tekst ustawy w celu usunięcia niezgodności wynikających z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Sejm podjął taką uchwałę na swoim posiedzeniu 2 lipca. Tego samego dnia otrzymaliśmy ją w Senacie. Marszałek skierował ją następnie do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności oraz do Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury. Komisje rozpatrzyły tę uchwałę i przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie.
Bardzo proszę już się uśmiechającą panią senator Czesławę Christową, sprawozdawcę połączonych komisji, o zabranie głosu i przedstawienie wniosków.
Senator Czesława Christowa:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!
Mam zaszczyt w imieniu połączonych komisji senackich, Komisji Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury, przedstawić Wysokiemu Senatowi sprawozdanie z posiedzenia komisji, które odbyło się w dniu 7 lipca bieżącego roku i poświęcone było sprawie usunięcia niezgodności w ustawie z dnia 23 listopada 2002 r. o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich.
Zarządy morskich portów, powstałe w myśl ustawy o portach i przystaniach morskich z dnia 20 grudnia 1996 r. z późniejszymi zmianami, mają charakter użyteczności publicznej. Przedmiot ich działalności obejmuje w szczególności zarządzanie gruntami i infrastrukturą portową, prognozowanie, programowanie i planowanie rozwoju portu oraz budowę, rozbudowę, utrzymanie i modernizację infrastruktury portowej.
Na podstawie art. 11 ustawy o portach i przystaniach morskich przed jej nowelizacją, podmioty zarządzające portami opłacały podatek od nieruchomości w wysokości 40% stawki ustalonej przez właściwe organy. Ostatnia nowela utrzymywała ten zapis w ust. 1 z jednoczesnym dodaniem do tego artykułu ust. 2, w myśl którego obowiązek płacenia podatku od nieruchomości spoczywałby na dyrektorze właściwego urzędu morskiego w odniesieniu do portów i przystani morskich, dla których nie został powołany podmiot zarządzający nimi. Było to rozwiązanie korzystne dla polskich portów oraz gmin, w granicach których są położone porty.
Na następnym, dwudziestym siódmym posiedzeniu Senatu rozpatrywana była ustawa o podatkach i opłatach lokalnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw. W trakcie senackiego postępowania legislacyjnego nad tą ustawą grupa senatorów, kierując się potrzebami zarządów portów w zakresie budowy, rozbudowy i modernizacji ogólnodostępnej infrastruktury polskich portów, zgłosiła poprawkę, która zmierzała do skreślenia art. 7, a tym samym do utrzymania podatku od nieruchomości w wysokości 40% określonej stawki. Poprawka ta nie uzyskała akceptacji.
Na mocy art. 7 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw art. 11 ustawy o portach i przystaniach morskich został uchylony. Ustawa ta weszła w życie 1 stycznia 2003 r., a ustawa o portach i przystaniach morskich miała wejść w życie w terminie późniejszym. Stąd powstała wada technicznolegislacyjna.
Panie i Panowie Senatorowie! Połączone komisje - Komisja Skarbu Państwa i Infrastruktury oraz Komisja Ustawodawstwa i Praworządności - wnoszą o przyjęcie uchwały w sprawie usunięcia niezgodności w ustawie z dnia 23 listopada 2002 r. o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich bez poprawek.
Jednakże usunięcie wady technicznolegislacyjnej nie wpływa na zwiększenie finansowania w ogólnodostępną, kapitałochłonną infrastrukturę portową i na podniesienie konkurencyjności polskich portów. Zarządy portów morskich oczekują na wprowadzenie do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych zwolnienia portów morskich z podatku od nieruchomości, analogicznie do tego, jak to ma miejsce w przypadku portów lotniczych.
Przedmiot ustawy nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej. Dziękuję za uwagę.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję.
Czy są pytania do pani senator sprawozdawcy? Nie ma. Dziękuję bardzo.
(Senator Czesława Christowa: Dziękuję.)
Witam przedstawicieli rządu, pana ministra Jakuba Wolskiego z MSZ i pana ministra Witolda Górskiego z Ministerstwa Infrastruktury.
Czy panowie ministrowie chcieliby zabrać głos? Nie. Dziękuję bardzo.
A czy senatorowie chcą dopytać panów ministrów? Też nie stwierdzam zgłoszeń.
Wobec tego otwieram dyskusję.
Informuję, że wnioski mogą obejmować wyłącznie zmiany zmierzające do usunięcia niezgodności ustawy z konstytucją oraz ich niezbędne konsekwencje.
Lista mówców jest pusta. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Nie stwierdzam zgłoszeń. Dziękuję bardzo.
Przeto zamykam dyskusję.
I informuję, że głosowanie w tej sprawie odbędzie się jutro.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu ósmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Poprawek do Międzynarodowej konwencji o bezpieczeństwie życia na morzu, 1974, uchwalonych przez Międzynarodową Organizację Morską w Londynie w dniu 13 grudnia 2002 r.
Sejm rozpatrzył tę ustawę 17 czerwca, nazajutrz trafiła ona do Senatu, a marszałek skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych oraz do Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury. Komisje przygotowały sprawozdania, które zawarte są w drukach nr 729A i 729B.
Proszę pana senatora Władysława Mańkuta, żeby zechciał zabrać głos i przedstawić sprawozdanie komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.
Senator Władysław Mańkut:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Wysoki Senacie!
Komisja Spraw Zagranicznych, rozpatrując ustawę, którą Sejm przyjął 17 czerwca bieżącego roku i której tytuł cytował przed chwilą pan marszałek, przyjęła, iż zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, czyli zgodnie z tą delegacją konstytucyjną, ratyfikacja tej konwencji, poprawek do konwencji, winna się odbywać w drodze ustawy.
W związku z powyższym należy podkreślić, że poprawki do Międzynarodowej konwencji o bezpieczeństwie życia na morzu z 1974 r., których dotyczy podmiotowa ustawa, zmierzają do poprawy bezpieczeństwa statków i portów morskich przed zagrożeniami ze strony terroryzmu i przed innymi czynami o charakterze przestępczym.
Zmiany polegają w szczególności na zwiększeniu wymagań dotyczących instalowania na statkach morskich systemu automatycznej nawigacji, prowadzenia zapisu historii statku jako środka nadzoru nad jednostkami pływającymi oraz ustanawiania międzynarodowego kodeksu ochrony statku i obiektu portowego.
Komisja Spraw Zagranicznych, po rozpatrzeniu tegoż projektu ustawy, wnosi o podjęcie uchwały zgodnie z drukiem nr 729A, czyli o przyjęcie ustawy bez poprawek. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję bardzo.
I zapraszam teraz sprawozdawczynię Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury senator Czesławę Christową.
Senator Czesława Christowa:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!
Mam zaszczyt przedstawić Wysokiemu Senatowi w imieniu Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury sprawozdanie z posiedzenia komisji z dnia 1 lipca poświęconego rządowemu projektowi ustawy o ratyfikacji poprawek do Międzynarodowej konwencji o bezpieczeństwie życia na morzu, uchwalonych przez Międzynarodową Organizację Morską w Londynie w dniu 13 grudnia 2002 r.
Przyjęcie ustawy przez polski parlament jest instrumentem i warunkiem ratyfikacji poprawek oraz wywiązaniem się ze zobowiązań ratyfikowanej przez Polskę konwencji SOLAS o bezpieczeństwie życia na morzu.
Państwa członkowskie Międzynarodowej Organizacji Morskiej, zatroskane wzrostem zagrożeń terrorystycznych, zajęły się problemem bezpieczeństwa żeglugi międzynarodowej. W rezultacie konferencja umawiających się rządów, w tym Polski, stron Międzynarodowej Konwencji SOLAS, podjęła w grudniu 2002 r. uchwałę o przyjęciu poprawek do tej konwencji i Międzynarodowego Kodeksu Ochrony Statku i Obiektu Portowego.
Poprawki do konwencji SOLAS weszły w życie 1 lipca 2004 r. Rozszerzają one zakres ustawodawstwa polskiego, a niektóre z nich są normami o charakterze samowykonalnym. Poprawki obejmują rozdział V konwencji nakładający obowiązek wyposażenia statków w system automatycznej identyfikacji statków innych niż pasażerskie i tankowce o określonej pojemności.
Następna poprawka dotyczy rozdziału XI-1, w którym regulacja obejmuje numer identyfikacyjny statku. Prawidło V w tym rozdziale wprowadza zapis historii statku, co umożliwi nadzór nad tą jednostką. Prawidło VI wprowadza obowiązek aktualnej informacji co do składu załogi statku, zadań i obowiązków nałożonych na tę załogę przez właściciela.
Wprowadzony nowy rozdział XI-2 normuje środki specjalne powodujące podniesienie poziomu ochrony bezpieczeństwa na morzu, w tym instalacje alertu ochrony statku, świadectwa zabezpieczeń itp.
Celem Międzynarodowego Kodeksu Ochrony Statku i Obiektu Portowego jest między innymi ustanowienie międzynarodowych zasad współpracy w celu wykrywania zagrożeń i podejmowania środków zapobiegawczych oraz ustalenie odpowiednich ról i obowiązków w stosunku do umawiających się rządów, agencji rządowych, lokalnych administracji żeglugi i portów w celu zapewnienia ochrony.
W zakresie bezpieczeństwa portów morskich kodeks wymaga podjęcia przez administrację rządową szeregu podstawowych działań inicjujących takich jak wyznaczanie obiektów portowych podlegających wymogom kodeksu, wyznaczanie uznanych organizacji do spraw ochrony oraz zapewnienie sporządzania i zatwierdzania ocen stanu ochrony obiektów portowych. Zadaniem rządu jest zapewnienie efektywnego systemu wymiany informacji w skali międzynarodowej i w kontaktach ze statkami i obiektami portowymi.
Niewywiązywanie się z tych zadań, które stoją przed Polską w związku z poprawkami do konwencji SOLAS, może spowodować blokadę polskich portów, które uważane byłyby za niebezpieczne, a także blokadę polskich statków lub statków wychodzących z polskich portów, gdyż będą one również oceniane jako statki i towary niebezpieczne.
Wdrożenie ustawy pociąga za sobą odpowiednie koszty.
Panie i Panowie Senatorowie! Komisja Skarbu Państwa i Infrastruktury wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Dziękuję za uwagę.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję bardzo.
Czy macie państwo pytania do senatorów sprawozdawców? Nie ma pytań.
Dziękuję bardzo.
W dalszym ciągu są z nami panowie ministrowie Jakub Wolski i Witold Górski.
Czy panowie ministrowie chcieliby zabrać głos?
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Witold Górski: Tak.)
Proszę bardzo, pan minister Witold Górski.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Witold Górski:
Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Chciałbym tylko podziękować pani senator Christowej za bardzo wnikliwe uzasadnienie obu naszych wniosków. Dziękuję.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję.
U senator Christowej jest to zawsze norma, co zresztą widać, nie tylko słychać.
Dziękuję bardzo.
Czy mamy pytania do panów ministrów? Widzę, że nawet pan senator Szafraniec nie ma.
W takim razie otwieram dyskusję.
O niczym, o żadnych rygorach nie będę przypominał, bo lista mówców jest niezapełniona, pusta.
Wobec tego, w celu zachowania procedur, zamykam dyskusję.
Głosowanie odbędziemy jutro.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziewiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Protokołu zmieniającego do Europejskiej konwencji o zwalczaniu terroryzmu, sporządzonego w Strasburgu dnia 15 maja 2003 r.
Sejm przyjął tę ustawę 1 lipca, nazajutrz otrzymaliśmy ją w Senacie, a z polecenia marszałka rozpatrywały ją Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego oraz Komisja Spraw Zagranicznych. Przygotowały one wspólne sprawozdanie w tej sprawie, które mamy w druku nr 746A.
A teraz poczekamy, aż pan senator sprawozdawca Grzegorz Niski zechce łaskawie przyjść na salę i wygłosić sprawozdanie.
Bardzo serdecznie zapraszam pana senatora Grzegorza Niskiego, sprawozdawcę Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego oraz Komisji Spraw Zagranicznych.
Póki nie przybędzie... Ogłaszam przerwę w obradach do momentu przybycia senatora sprawozdawcy, ponieważ nie wiem, o której to może nastąpić.
(Przerwa w obradach od godziny 15 minut 46 do godziny 15 minut 48)
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Wznawiam obrady.
Witamy na sali sprawozdawcę połączonych komisji, senatora Grzegorza Niskiego, i dziękujemy mu za to, że raczył przyjść.
Zapraszam pana na mównicę w celu przedstawienia sprawozdania komisji.
Senator Grzegorz Niski:
Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Serdecznie przepraszam za kłopoty związane z moim spóźnieniem...
(Wicemarszałek Ryszard Jarzembowski: Wybaczamy.)
...i przechodzę do meritum.
Mam zaszczyt w imieniu senackiej Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego przedstawić sprawozdanie z posiedzenia komisji, które odbyło się w dniu dzisiejszym i dotyczyło ustawy o ratyfikacji Protokołu zmieniającego do Europejskiej konwencji o zwalczaniu terroryzmu, sporządzonego w Strasburgu dnia 15 maja 2003 r.
(Rozmowy na sali)
Panie i Panowie Senatorowie! Europejska konwencja o zwalczaniu terroryzmu weszła w życie dnia 4 sierpnia 1978 r. i obowiązuje wszystkie państwa członkowskie Rady Europy z wyjątkiem: Księstwa Andory, Republiki Armenii oraz byłej jugosłowiańskiej Republiki Macedonii. Protokół rozszerza i precyzuje katalog przestępstw, których dla celów ekstradycji nie uważa się za przestępstwa polityczne albo za pozostające w związku z przestępstwami politycznymi, albo za przestępstwa popełnione z pobudek politycznych. Ponadto dodaje do form zjawiskowych przestępstw objętych konwencją organizowanie i polecenie popełnienia lub usiłowanie popełnienia przestępstwa i uzupełnia przepisy dotyczące interpretacji postanowień konwencji.
Zgodnie z art. 18 protokół wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie trzech miesięcy od dnia, w którym wszystkie strony konwencji wyrażą zgodę na związanie się tym protokołem.
Wejście w życie protokołu nie spowoduje konieczności wprowadzenia zmian w ustawodawstwie polskim oraz nie będzie wiązało się z dodatkowymi wydatkami dla budżetu państwa.
Protokół dotyczy wolności, praw i obowiązków obywatelskich określonych w konstytucji oraz spraw uregulowanych w ustawie. Związanie się nim przez Rzeczpospolitą Polską musi więc nastąpić w drodze ratyfikacji za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie.
Panie i Panowie Senatorowie! Na wspólnym posiedzeniu Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego oraz Komisji Spraw Zagranicznych senatorowie jednogłośnie i jednomyślnie rekomendowali przyjęcie tej ustawy bez poprawek, o co też wnoszę do Wysokiego Senatu. Dziękuję.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję bardzo.
Możemy teraz zapytać, dlaczego jest właśnie taki wniosek.
Czy są pytania do pana senatora sprawozdawcy? Nie ma. Dziękuję bardzo.
Są z nami przedstawiciele rządu. W dalszym ciągu obecny jest pan minister Jakub Wolski, przybył także pan minister Paweł Dakowski z MSWiA. Witam.
Czy panowie ministrowi chcieliby z własnej inicjatywy wygłosić przemówienie? Nie. Nie ma takiego obowiązku.
A czy senatorowie chcieliby o coś zapytać w związku z ustawą? Też nie.
Wobec tego otwieram dyskusję.
Jak podpowiada mi senator sekretarz Sławomir Izdebski, nikt się do niej nie zgłosił, wobec tego, zgodnie z art. 52 ust. 2 regulaminu, zamykam dyskusję.
Głosować będziemy jutro około południa.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziesiątego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw.
Przypominam, że projekt ten - dziękuję, Panie Ministrze - został wniesiony przez Komisję Nauki, Edukacji i Sportu oraz Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Jest on zawarty w druku nr 727. Marszałek Senatu skierował ów projekt do rozpatrzenia w pierwszym czytaniu do trzech komisji: Komisji Ustawodawstwa i Praworządności, Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Nauki, Edukacji i Sportu. Pierwsze czytanie zostało przeprowadzone w dniu 22 czerwca. Komisje przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie.
Przypominam, że drugie czytanie obejmuje: przedstawienie Senatowi sprawozdania komisji o projekcie ustawy oraz przeprowadzenie dyskusji połączonej z ewentualnym zgłaszaniem wniosków.
Proszę sprawozdawcę połączonych komisji, pana senatora Zbyszka Piwońskiego, o zabranie głosu i przedstawienie wspólnego sprawozdania komisji o projekcie ustawy.
Senator Zbyszko Piwoński:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!
Inspiracją do zgłoszenia tej inicjatywy ustawodawczej była trochę niefortunna ustawa skierowana przez Sejm do Senatu, dotycząca przemieszczenia szkół rolniczych i leśnych na szczebel właściwych resortów: resortu właściwego do spraw rolnictwa i resortu właściwego do spraw ochrony środowiska. Senat odrzucił tamtą ustawę, niemniej jednak Sejm w ponownym głosowaniu ją przyjął i wejdzie ona w życie w określonym czasie. Niejako prorokując, jakie będą jej skutki, można powiedzieć, że właściwie trudno oczekiwać, żeby którykolwiek z resortów zaczął budować od początku swoje szkolnictwo resortowe. Niemniej jednak jest faktem, że ustawa weszła w życie.
Już wtedy, kiedy dyskutowaliśmy i kontestowaliśmy tę ustawę, wyszliśmy z założenia - właściwie jak gdyby akceptując to, co legło później u podstaw zgłoszenia tej nowelizacji - że zarówno szkoły leśne, jak i wyspecjalizowane szkoły rolnicze znalazły się chyba zbyt nisko, bo aż na szczeblu powiatowym, u starostów. Może to prowadzić do tego, i takie przykłady już nam przytaczano, że w pewnym okresie przestaną one istnieć, przestaną kształcić na potrzeby powiatu z uwagi na to, że powiat jest zbyt małym regionem, ażeby utrzymywać szkoły, które kształcą w tych zawodach, potrzebnych w instytucjach i przedsiębiorstwach działających na znacznie większym terenie.
I wówczas zrodziła się myśl, ażeby podjąć inicjatywę, a właściwie działania zachęcające zarówno samorządy wojewódzkie, jak i samorządy powiatowe, które do tej pory utrzymują te szkoły, do tego, ażeby właśnie nie przekazywać ich resortom, ale zgodnie zresztą z ustawodawstwem samorządowym, stworzyć możliwość, żeby te szkoły znalazły się o piętro wyżej, a mianowicie na szczeblu wojewódzkim i tym samym zostały zaliczone do szkół ponadregionalnych.
Akceptując niejako tę myśl, obie połączone komisje, a w tej chwili składam sprawozdanie już w imieniu trzech połączonych komisji, zgłosiły wniosek. Dotyczy on bardzo niewielkiej zmiany w dotychczasowym ustawodawstwie. W ustawie o systemie oświaty, która była nowelizowana 27 czerwca 2003 r., w art. 11 został zawarty zapis, który przytoczę: w terminie do dnia 31 grudnia 2004 r. samorząd województwa przejmuje prowadzenie szkół i placówek mających znaczenie co najmniej regionalne, przejętych z dniem 1 stycznia 1999 r. przez samorząd powiatowy, jeżeli rada powiatu podejmie uchwałę o przekazaniu tych szkół i placówek samorządowi województwa wraz z mieniem niezbędnym do ich funkcjonowania. Akceptując ten artykuł po nowelizacji, przypominam, z czerwca 2003 r., chcę stwierdzić, że jednak jest troszkę niezręczny zapis określający termin wygaśnięcia przepisu z końcem grudnia bieżącego roku.
W związku z tym postanowiliśmy wystąpić z inicjatywą, ażeby przedłużyć możliwość przejmowania tychże szkół przez samorząd wojewódzki o kolejne dwa lata. Jednocześnie dwie komisje przyjęły zobowiązanie, że podejmą różnorodne inicjatywy zmierzające do zachęcenia zarówno samorządów wojewódzkich, jak i powiatowych do tego, ażeby korzystały z tego zapisu i w tym czasie dokonały przemieszczenia. Jest w interesie szkół i w interesie kształcenia w określonych zawodach, ażeby te szkoły mogły po prostu nadal funkcjonować i rozwijać się, obejmując znacznie większy teren niż tylko sam powiat. Wiadomo: nasze powiaty są wyjątkowo małe.
Taki właściwie jest sens ustawy. Zwracamy się do Wysokiej Izby z prośbą o jej przyjęcie.
Jednocześnie chciałbym poinformować, że skutki finansowe, jakie może rodzić ta ustawa, są właściwie dla budżetu państwa obojętne, z uwagi na to, że na poziomie zarówno powiatu, jak i województwa szkolnictwo finansowane jest z subwencji oświatowej. Niemniej jednak trzeba podkreślić, że z tego tytułu zostaną zwiększone wydatki na szczeblu wojewódzkim, a zmniejszone o te same kwoty na szczeblu powiatowym. Ewentualne jakieś dodatkowe wydatki czy koszty mogą wystąpić w wyniku przemieszczenia majątku. Artykuł ten, jak już tutaj mówiłem, zobliguje bowiem nie tylko do przejęcia, ale również do przemieszczenia majątku. Trudno dzisiaj jednak szacować te ewentualne nieduże koszty, które mogą wyniknąć z tego tytułu. Trudno bowiem już dzisiaj przewidzieć, jak liczne będą takie przypadki, że z tego zapisu ustawowego zarówno samorządy wojewódzkie, jak i samorządy powiatowe zechcą skorzystać.
Bardzo proszę panie i panów senatorów o zaakceptowanie tej inicjatywy. Da nam ona podstawę do tego, żebyśmy podejmowali różnorodne starania, poprzez bezpośrednie kontakty, wystąpienia, ażeby stało się faktem to, że te szkoły ponadregionalne będą umocowane na szczeblu wojewódzkim. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję.
Proszę jeszcze chwilę tu pozostać.
Pan senator Zbyszko Piwoński jest upoważnionym przedstawicielem wnioskodawców i w związku z tym może odpowiadać na pytania dotyczące tej sprawy.
Proszę bardzo, kto z państwa chce o coś zapytać pana Zbyszka Piwońskiego? Dziękuję bardzo, nie ma chętnych.
Są na naszej sali przedstawiciele rządu.
Witam pana ministra Tadeusza Szulca z Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu, wraz z osobami towarzyszącymi.
Czy pan minister chciałby zabrać głos?
(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu Tadeusz Szulc: Nie, dziękuję.)
A czy państwo senatorowie chcą zapytać pana ministra o cokolwiek? Nie. Dziękuję bardzo.
W takim razie otwieram dyskusję.
Niestety, pan senator Izdebski gazetą zasłonił mi listę mówców. Nie, nie ma na niej nikogo. Lista mówców jest pusta.
Zatem po otwarciu dyskusji od razu ją zamykam.
Głosowanie odbędzie się w trzecim czytaniu, czyli jutro.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu jedenastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o nadaniu Wyższej Szkole Pedagogicznej w Częstochowie nazwy "Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie".
Przypominam, że Sejm na ten temat wypowiedział się w ustawie 1 lipca, a nazajutrz skierował tę ustawę do Senatu. Z kolei marszałek przesłał ją do Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, która przygotowała swoje sprawozdanie, zawarte w druku nr 747A.
Obecny jest na sali profesor Janusz Berdowski, rektor tej uczelni.
Serdecznie witamy i pozdrawiamy.
Przepraszam, ale nie jestem akurat senatorem z Częstochowy...
(Głos z sali: A szkoda.)
Za chwilę zaproszę do mównicy pana senatora Januarego Bienia, jako sprawozdawcę Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, i poproszę go o zabranie głosu oraz przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.
Proszę bardzo, Panie Senatorze.
Senator January Bień:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Panie Ministrze!
Mam zaszczyt w imieniu senackiej Komisji Nauki, Edukacji i Sportu przedstawić sprawozdanie z obrad komisji dotyczących projektu ustawy o nadaniu Wyższej Szkole Pedagogicznej w Częstochowie nazwy "Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie", zawartego w druku senackim nr 747.
(Wicemarszałek Ryszard Jarzembowski: Właśnie o to poprosiłem pana senatora.)
Dziękuję ślicznie, Panie Marszałku.
Projekt ustawy jest projektem poselskim. Zawiera on tylko dwa artykuły: dotyczący nadania nazwy oraz określający termin wprowadzenia ustawy w życie - 1 października 2004 r.
Projekt ustawy zyskał poparcie Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, Kolegium Rektorów Uczelni Pedagogicznych, Państwowej Komisji Akredytacyjnej, po przeprowadzeniu akredytacji kierunków nauczania, oraz ministra edukacji narodowej i sportu.
W trakcie posiedzenia komisji z udziałem rektora WSP w Częstochowie, profesora Janusza Berdowskiego, wiceministra Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu, sekretarza stanu w ministerstwie, pana profesora Tadeusza Szulca, oraz przedstawiciela Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, profesora Wojciecha Iwańczaka, wymieniono szereg poglądów dotyczących liczby studentów, a także wielkości kadry dydaktycznej, kierunków kształcenia i praw do doktoryzowania. Zwrócono także uwagę na kształcenie na kierunkach pedagogika oraz filologia germańska i angielska.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Historia uczelni sięga roku 1971, w którym powołano Wyższą Szkołę Nauczycielską, w 1974 r. przemianowaną na Wyższą Szkołę Pedagogiczną. Obecnie uczelnia ma cztery wydziały: Wydział Filologiczno-Historyczny, Wydział Matematyczno-Przyrodniczy, Wydział Pedagogiczny i Wydział Wychowania Artystycznego, a także dwie jednostki międzywydziałowe. W ramach tej uczelni działa szesnaście instytutów, w których kształci się obecnie piętnaście tysięcy studentów na studiach dziennych, zaocznych i podyplomowych. Przy uczelni działa Uniwersytet Trzeciego Wieku oraz Letnia Szkoła Języka i Kultury Polskiej. Uczelnia posiada uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora w zakresie dwóch dyscyplin, kierunków: historii i fizyki.
W ciągu trzydziestu lat swego istnienia uczelnia wypracowała określone zasady współpracy ze środowiskiem lokalnym, naukowym i społecznym. Związek uczelni, a także całego częstochowskiego środowiska naukowego z regionem jest bardzo silny.
Studenci w uczelnianym referendum opowiedzieli się za nazwą: "Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie". Patron to szczególny, silnie związany z Jasną Górą i ziemią kłobucką, wielki historyk i kronikarz.
Senacka komisja podczas obrad w dniu dzisiejszym przyjęła projekt ustawy jednomyślnie i podkreśliła rolę Wyższej Szkoły Pedagogicznej w środowisku częstochowskim oraz to, że przekształcenie jej w akademię jest tylko krokiem na drodze do utworzenia uniwersytetu na jej bazie.
Wolą Senatu było rozpatrzenie tego projektu ustawy na dzisiejszym posiedzeniu. Jestem zobowiązany podziękować Wysokiej Izbie za zgodę na to, ponieważ umożliwi to, jeśli państwo senatorowie będą głosować pozytywnie, rozpoczęcie roku akademickiego 2004/2005 już w Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie.
W imieniu senackiej Komisji Nauki, Edukacji i Sportu proszę o przyjęcie ustawy zawartej w druku senackim nr 747A. Dziękuję za uwagę.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję bardzo.
Tura regulaminowych pytań do senatora sprawozdawcy. Nie widać chętnych. Dziękuję bardzo.
W dalszym ciągu jest z nami pan minister Tadeusz Szulc. Czy chciałby zabrać głos?
(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu Tadeusz Szulc: Dziękuję.)
Dziękuję bardzo.
A czy senatorowie chcą pana ministra o coś zapytać? Nie chcą. Dziękuję bardzo.
Otwieram dyskusję.
Lista mówców jest niezapisana.
A zatem zamykam dyskusję.
Informuję, że głosowanie w tej sprawie odbędzie się jutro, łącznie z innymi głosowaniami.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwunastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw.
Sejm uchwalił tę ustawę 24 czerwca i na drugi dzień przekazał ją do Senatu, a marszałek skierował ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, które przygotowały wspólne sprawozdanie - jest ono w druku nr 745A.
Zapraszam panią senator Irenę Kurzępę, sprawozdawcę Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, i proszę, aby zechciała przedstawić sprawozdanie.
Senator Irena Kurzępa:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!
Mam zaszczyt z upoważnienia Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Nauki, Edukacji i Sportu przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie z posiedzenia, które odbyło się w dniu 2 lipca 2004 r., a poświęcone było analizie uchwalonej przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 24 czerwca ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela.
Zmiany, które wprowadza ustawa, dotyczą trzech zasadniczych grup tematycznych. Są to: zasady awansu zawodowego i zatrudniania nauczycieli, zasady wynagradzania, a także zmiany służące doprecyzowaniu, uściśleniu i uporządkowaniu rozwiązań systemowych.
Zasadnicze zmiany związane z zasadami awansu zawodowego oraz zatrudniania nauczycieli są następujące. Uszczegółowiono kwalifikacje wymagane od nauczycieli poprzez określenie poziomu wykształcenia i jego zakresu w odniesieniu do poszczególnych typów szkół i placówek, w tym również warunków uzyskiwania kwalifikacji do nauczania języków obcych. Zobowiązano również komisję kwalifikacyjną do dokonania analizy efektów nauczania i wychowania osiągniętych przez nauczyciela ubiegającego się o awans na stopień nauczyciela mianowanego. Wprowadzono terminy, w których komisje kwalifikacyjne i egzaminacyjne mają obowiązek wydania decyzji o nadaniu lub odmowie nadania stopnia awansu zawodowego. Wydłużono o rok okres stażu, jaki musi odbyć nauczyciel kontraktowy lub mianowany, posiadający co najmniej stopień naukowy doktora, ubiegający się o uzyskanie kolejnego stopnia awansu zawodowego. Wydłużono również do roku i dziewięciu miesięcy okres stażu skróconego, który przysługuje nauczycielowi kontraktowemu będącemu nauczycielem akademickim z trzyletnim okresem pracy w szkole wyższej, oraz osobom posiadającym co najmniej pięcioletni okres pracy i znaczący dorobek naukowy. Wprowadzono termin dwudziestu jeden dni od złożenia sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego, w którym to terminie dyrektor szkoły ma obowiązek dokonania oceny dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu. Zobowiązano nauczyciela kontraktowego do przepracowania dwóch lat, a nauczyciela mianowanego do przepracowania roku w szkole przed rozpoczęciem stażu na kolejny stopień awansu zawodowego. Zmodyfikowano zasady składania wniosków o podjęcie postępowania egzaminacyjnego lub kwalifikacyjnego przez nauczycieli stażystów i nauczycieli kontraktowych. Wniosek taki należy złożyć w roku, w którym nauczyciel uzyskał pozytywną ocenę dorobku zawodowego za okres stażu, a nie jak dotychczas w ciągu czternastu dni od otrzymania tej oceny. Zrezygnowano z formułowania ustawowych przesłanek przerywania i kontynuacji stażu. Rozszerzono skład komisji egzaminacyjnej dla nauczycieli ubiegających się o awans na stopień nauczyciela mianowanego o przedstawiciela organu sprawującego nadzór pedagogiczny. Określono ustawowe przesłanki uprawniające do wpisania osoby na listę ekspertów uczestniczących w pracach komisji egzaminacyjnych lub kwalifikacyjnych oraz przesłanki skutkujące skreśleniem z tej listy. Uchylono normy prawne zobowiązujące nauczyciela kontraktowego do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego w ciągu czterech lat od dnia zatrudnienia w danej szkole. Doprecyzowano przesłanki nawiązania stosunku pracy na podstawie mianowania z nauczycielem zatrudnionym wcześniej na podstawie umowy o pracę. Doprecyzowano, że nauczycielom, których stosunki pracy wygasły w momencie upływu sześciomiesięcznego okresu pozostawania w stanie nieczynnym, przysługują świadczenia przedemerytalne.
Zmiany w zakresie zasad wynagradzania nauczycieli dotyczą: wprowadzenia obowiązku dokonywania corocznie nowelizacji regulaminu wynagradzania nauczycieli przez jednostki samorządu terytorialnego prowadzące szkoły; zniesienia ustawowego nakazu określania standardów zatrudnienia nauczycieli; dookreślenia w ustawie pojęcia godziny doraźnych zastępstw oraz określenia zasad wynagradzania za te godziny; wprowadzenia rozwiązania, zgodnie z którym zmiana wysokości wynagrodzenia nauczyciela w związku z uzyskaniem kolejnego stopnia awansu zawodowego następować będzie z pierwszym dniem roku szkolnego następującego po roku, w którym nauczyciel uzyskał stopień awansu, a w przypadku osób, które złożyły wnioski o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego do dnia 31 października, od 1 stycznia następnego roku, a nie z pierwszym dniem najbliższego miesiąca jak dotychczas. Podporządkowano również nauczycieli zatrudnionych w urzędach organów administracji rządowej i kuratoriach oświaty ustawie o służbie cywilnej, z zachowaniem niektórych uprawnień wynikających z Karty Nauczyciela. Doprecyzowano składniki wynagrodzenia nauczycieli przeniesionych w stan nieczynny.
Połączone komisje, Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, po analizie zmian wprowadzonych w nowelizacji ustawy zaproponowały poprawki do omawianej ustawy. Te poprawki są zawarte w druku senackim nr 745A.
(Głos z sali: Tak jest.)
W imieniu komisji wnoszę o to, aby Wysoki Senat raczył uchwalić zaproponowane przez komisję poprawki. Dziękuję za uwagę.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję bardzo, Pani Senator.
Zapraszam pana senatora Stanisława Huskowskiego, który jest sprawozdawcą mniejszości Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, i proszę o przedstawienie wniosków mniejszości.
Senator Stanisław Huskowski:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Panie Ministrze!
Wniosek mniejszości dotyczy ingerencji w art. 1 ust. 6 pkt 17c. Cóż mianowicie nakazuje tenże ust. 6? Ust. 6 nakazuje jednostkom samorządu terytorialnego - które są organami prowadzącymi szkoły - by corocznie uchwalały regulaminy wynagradzania nauczycieli, w których określona będzie wysokość stawek dodatków itd., itd. Zwracam uwagę na określenie "corocznie".
Proces odpowiedzialnego uchwalania regulaminu, odpowiedzialnego w odpowiedzialnych gminach, jest bardzo długi. Nie można go sprowadzić tylko do jednego czytania na jednym posiedzeniu rady organu stanowiącego, czyli rady gminy, powiatu czy województwa. Potrzeba wielu konsultacji, wielu opinii, nie tylko tych wymaganych prawem. W rzeczywistości - przynajmniej tak było we Wrocławiu, gdy uchwalaliśmy regulamin - trwa to wiele miesięcy, prowadzi się wiele rozmów, jest wiele opinii, wiele dyskusji i wiele spotkań typu nawet, powiedziałbym, seminaryjnego.
Okazuje się, że ten regulamin - jeżeli zostanie przyjęta ustawa w tym brzmieniu, w jakim uchwalił ją Sejm - nakaże się każdej gminie w Polsce robić corocznie. W moim przekonaniu jest to zdecydowanie za daleko idąca ingerencja w samodzielność gmin. Rozumiem czy raczej rozumiemy, ponieważ mówię to również w imieniu pana senatora Kruszewskiego, który jest współtwórcą tego wniosku mniejszości, że w Polsce, jak twierdzi ZNP, jest wiele gmin, które przeznaczają na płace nauczycieli mniej, niż dostają w subwencji oświatowej. Zaręczam jednak, że Wrocław - pan senator Kruszewski dawał przykład Płocka, mam przed sobą pismo prezydenta Płocka - jak również wiele, wiele innych miast w Polsce, dużo, ale to dużo dopłaca do oświaty, w tym do płac nauczycieli. We Wrocławiu jest to kwota kilkudziesięciu milionów złotych rocznie.
W związku z tym ministerstwo, jeżeli chciałoby uchronić nauczycieli w niektórych gminach, w których nieodpowiedzialne organy prowadzące, czyli rady tych gmin, oszczędzają na oświacie i przeznaczają pieniądze oświaty na inne cele, mogłoby to zrobić w inny sposób, niekoniecznie każąc każdej gminie w Polsce i każdemu samorządowi, który prowadzi chociażby jedną szkołę, co roku uchwalać nowy regulamin. Jest to marnotrawstwo czasu, marnotrawstwo środków. Jest to jątrzenie. Na przykład regulamin w Płocku, uchwalony nie tak dawno przez radę Płocka, przewiduje samoczynne mechanizmy korygujące odpowiednie dodatki, wysokość dodatków itd. w zależności od zmieniającej się sytuacji. Jak ocenia prezydent Płocka, przez dobrych parę lat nie trzeba by było w ogóle nowelizować tego regulaminu. Podobnie jest we Wrocławiu i sądzę, że podobnie jest w bardzo, bardzo wielu gminach. Być może w większości z nich.
Stąd nasz wniosek, by wykreślić słowo "corocznie", plus konsekwencje tego wniosku. Jedne gminy będą robiły to corocznie, jeżeli nie będą umiały uchwalać regulaminu wybiegającego w przyszłość, inne będą mogły to robić co dwa, co trzy lata lub więcej, w zależności od potrzeb. Dziękuję.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję bardzo.
Czy mamy regulaminowe pytania do senatorów sprawozdawców: pani senator Ireny Kurzępy, sprawozdawcy większości, i pana senatora Stanisława Huskowskiego, sprawozdawcy mniejszości.
Proszę bardzo.
Senator Irena Kurzępa:
Panie Marszałku, tytułem uzupełnienia i wyjaśnienia, gdyż nie zdążyłam tego powiedzieć, dodam, że poprawka pierwsza, zawarta w druku nr 745A, który państwo senatorowie mają, jest bezprzedmiotowa z uwagi na to, że w druku sejmowym, który dotarł do komisji, znalazła się pomyłka, błąd. Okazuje się, że rozwiązanie w takim brzmieniu, jakie my obecnie proponujemy, już znajduje się w druku sejmowym. Dostałam przed chwilą wyjaśnienie z podpisem marszałka Sejmu. Wszyscy państwo to otrzymali. W związku z tym, żeby była jasność, ta poprawka po prostu jest bezprzedmiotowa. Nie jest tak, że to my zawiniliśmy, ale po prostu gdzieś tam chochlik się wkradł. Dziękuję.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Czyli będzie wycofana, jak rozumiem.
(Senator Irena Kurzępa: Tak, będzie wycofana.)
Dobrze.
Proszę bardzo, tura pytań.
Nie ma pytań. Dziękuję bardzo.
Mamy do czynienia z ustawą, która była przedłożeniem rządowym. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister edukacji narodowej i sportu.
Czy pan minister chciałby zabrać głos teraz czy może w odpowiedzi na ewentualne pytania?
(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu Tadeusz Szulc: W odpowiedzi na pytania.)
Proszę bardzo.
Czy są pytania?
Pani senator Genowefa Ferenc ma niedosyt wiedzy.
Proszę bardzo.
Senator Genowefa Ferenc:
Dziękuję bardzo.
Panie Ministrze, moje pytanie dotyczy art. 30, zmian wprowadzonych przez Sejm, a mianowicie tego, że średnie wynagrodzenie nauczyciela stażysty stanowi co najmniej 82% kwoty bazowej określanej dla pracowników państwowej sfery budżetowej. Czy pan minister mógłby powiedzieć, czy wprowadzenie słów "co najmniej" spowoduje określone skutki budżetowe, czy też nie? A jeśli powoduje, to jakie będą to skutki za pojedyncze procenty? Dziękuję.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję bardzo.
Proponuję, żebyśmy zebrali wszystkie pytania do pana ministra, a potem usłyszeli zwartą wypowiedź.
Pan senator Jan Szafraniec.
Senator Jan Szafraniec:
Dziękuję, Panie Marszałku.
Panie Ministrze, czy nie sądzi pan, że ośrodki kształcenia nauczycieli powinny być zniesione, a funkcje doskonalenia i dokształcania nauczycieli winna przejąć odpowiednia kadra naukowo-dydaktyczna wyższych uczelni? Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:
Dziękuję.
Jak widzę, nie ma więcej pytań. Dziękuję.
Bardzo proszę pana ministra, żeby odniósł się do tych dwóch kwestii, zarysowanych w pytaniach pani senator Ferenc i pana senatora Szafrańca.
(Sygnał telefonu komórkowego)
W odróżnieniu od mojej koleżanki i moich kolegów nie mam alergii na dźwięk takiego dzwonka, tak że mnie to nie razi.