Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

A tymczasem przystępujemy do rozpatrzenia punktu siedemnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o usługach detektywistycznych.

18 marca na siedemdziesiątym pierwszym posiedzeniu Sejm uchwalił tę ustawę, 22 marca trafiła ona do Senatu, marszałek skierował ją do Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego oraz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności. Komisje rozpatrzyły ustawę i przygotowały swoje sprawozdania zawarte w drukach nr 634A i 634B.

Proszę teraz panią senator sprawozdawcę Komisji Ustawodawstwa i Praworządności Teresę Liszcz o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania.

Przypominam, że czas na sprawozdanie nie jest nieograniczony, reguluje to regulamin, tak że bardzo proszę o...

Senator Teresa Liszcz:

Dziękuję panu marszałkowi, także za to przypomnienie, obiecuję, że to będzie moje najkrótsze sprawozdanie.

(Wicemarszałek Ryszard Jarzembowski: Najdłuższe?)

Najkrótsze.

(Wicemarszałek Ryszard Jarzembowski: A, najkrótsze, dziękuję.)

Komisja, jak pan marszałek był uprzejmy powiedzieć, zebrała się na posiedzeniu w ubiegłym tygodniu i przedłożyła sprawozdanie, które zawiera trzynaście poprawek. Chcę podkreślić, że jeżeli nie wszystkie, to zdecydowana większość tych poprawek została przyjęta jednogłośnie.

Zanim one zostały przegłosowane, trwała przez pewien czas dyskusja, która skoncentrowała się głównie na dwóch kwestiach.

Przede wszystkim chodziło o definicję działalności detektywistycznej, definicję usług detektywistycznych. Sejm uchwalił, że przepisów ustawy nie stosuje się do działalności gospodarczej polegającej na pozyskiwaniu, przetwarzaniu i przekazywaniu informacji pochodzących ze zbiorów danych ogólnie dostępnych, czyli z tak zwanego białego wywiadu. Powstała obawa, że w tej sytuacji część działalności detektywów znajdzie się poza zasięgiem tej ustawy. No i po dosyć długiej dyskusji doszliśmy do wniosku, że sytuację uratuje drobna zmiana, którą zaproponowaliśmy, a mianowicie dodanie słowa "wyłącznie". Chodzi o to, żeby nie obejmować ustawą tej działalności gospodarczej, która polega wyłącznie na białym wywiadzie, na gromadzeniu danych tylko ze źródeł ogólnie dostępnych. I to jest pierwsza redakcyjnie niewielka poprawka, ale naszym zdaniem o istotnym znaczeniu merytorycznym.

Odbyła się również dyskusja dotycząca zmiany czwartej w ustawie sejmowej, czyli art. 6 w ustawie matce, w ustawie nowelizowanej. Chodzi o to, jakimi zasadami etyki powinien kierować się detektyw w swojej działalności. Sejm uchwalił - wiem, że też po dyskusji - iż po prostu mają to być zasady etyki, bez bliższego określenia, o jaki rodzaj zasad etycznych chodzi. Wywiązała się w związku z tym dyskusja. Niektórzy twierdzili, że chodzi tutaj o jakąś specyficzną etykę zawodową detektywów, która nie jest jeszcze skodyfikowana, jednak większość sądziła, że chodzi po prostu o zwyczajne zasady etyki, zasady przyzwoitości, zasady moralności, które mają być powszechnie przestrzegane. Dlatego proponujemy właśnie taką zmianę, żeby dodać w tym punkcie, iż chodzi o powszechnie obowiązujące zasady etyki.

My uważamy za pewien istotny wkład poprawkę trzynastą, która uzupełnia lukę polegającą na tym, że ustawa sejmowa nie zawiera przepisu przejściowego określającego, według jakich norm mają się toczyć postępowania administracyjne, które się zaczęły pod rządami ustawy niezmienionej, a będą trwały pod rządami ustawy zmienionej. Dodajemy tu przepis przejściowy.

Chcę powiedzieć, że większość poprawek, zresztą jednakowych w wydaniu Komisji Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego, zawdzięczamy naszemu znakomitemu Biuru Legislacyjnemu, więc nie chcemy sobie przypisywać zasług. Nasza zasługa polega na tym, że potrafiliśmy je docenić i oficjalnie je przedkładamy. Dziękuję.

Proszę o przyjęcie ustawy wraz ze zgłoszonymi poprawkami.

Wicemarszałek Ryszard Jarzembowski:

Dziękuję bardzo.

Bardzo skromnie pani to ujęła, Pani Przewodnicząca.

Bardzo proszę pana senatora Józefa Dziemdzielę, żeby zechciał przedstawić sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego.

Senator Józef Dziemdziela:

Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Senatorowie!

Przypadł mi zaszczyt złożyć w imieniu Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego sprawozdanie z posiedzenia komisji, odbyło się ono w dniu 24 marca, na którym rozpatrywano uchwaloną przez Sejm 18 marca bieżącego roku ustawę o zmianie ustawy o usługach detektywistycznych.

Celem tej ustawy jest doprecyzowanie uregulowań prawnych dotyczących zasad podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej w zakresie świadczenia usług detektywistycznych. Ustawa ta w szczególności określa wyłączenia spod zakresu jej regulacji, modyfikuje definicję usług detektywistycznych, a także zmienia postanowienia dotyczące praw i obowiązków detektywa oraz postępowanie w sprawie wydania, odmowy wydania i cofnięcia zezwolenia na wykonanie działalności gospodarczej w zakresie usług detektywistycznych i licencji detektywa. Ponadto ustawa zawiera unormowania mające na celu zniesienie ograniczeń w dostępie do zawodu detektywa dla obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej.

Komisja na swym posiedzeniu przyjęła dwanaście poprawek, które w jej imieniu państwu rekomenduję.

Poprawki naszej komisji w większości pokrywają się z poprawkami Komisji Ustawodawstwa i Praworządności - pani przewodnicząca tej komisji już je omówiła.

Ja chciałbym się zatrzymać na poprawce pierwszej, której zakres został przez naszą komisję nieco rozszerzony, tak aby nie budził wątpliwości interpretacyjnych. Chodzi o to, że ustawa nie ma zastosowania do przedsiębiorstw wykonujących działalność gospodarczą polegającą na uzyskiwaniu, przetwarzaniu i przekazywaniu informacji, jeżeli pochodzą one wyłącznie ze zbioru danych ogólnie dostępnych.

W imieniu Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego proszę Wysoką Izbę o przyjęcie ustawy wraz z zaproponowanymi poprawkami. Dziękuję za uwagę.

Wicemarszałek
Ryszard Jarzembowski:

Dziękuję bardzo.

Rozpoczynamy turę pytań do senatorów sprawozdawców: Teresy Liszcz i Józefa Dziemdzieli.

Proszę bardzo, czy są pytania? Nie stwierdzam, żeby były. Dziękuję.

Rozpatrywana ustawa była przedłożeniem rządowym. Do reprezentowania stanowiska rządu został upoważniony minister spraw wewnętrznych i administracji.

Witam na naszej sali panów ministrów Tadeusza Matusiaka i Leszka Ciećwierza wraz z osobami towarzyszącymi.

Czy chcecie panowie teraz zabrać głos? Nie.

A czy senatorowie chcą pytać?

Pan senator Jan Szafraniec chce, proszę bardzo.

Senator Jan Szafraniec:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Panie Ministrze, ja mam pytanie w związku z art. 29 i zawartym w nim zapisem, że osoba, która ubiega się o licencję detektywa, winna ukończyć dwadzieścia jeden lat. Chciałbym zapytać, skąd wziął się ten wiek dwudziestu jeden lat, zwłaszcza w kontekście wymaganego wykształcenia średniego. Uważam, że usługi detektywistyczne powinny być świadczone na wysokim poziomie, a to może zapewnić na przykład wiek dwudziestu pięciu lat i wykształcenie wyższe. Dziękuję bardzo.

(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Jolanta Danielak)

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Czy są jeszcze dalsze pytania do pana ministra?

Może pan mówić z miejsca.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Spraw Wewnętrznych i Administracji
Tadeusz Matusiak:

Dziękuję bardzo.

Pani Marszałek, Wysoka Izbo, jeśli chodzi o samo ustalenie wieku, to rzeczywiście było to oparte między innymi na przesłance, że wykształcenie średnie zdobywa się gdzieś około dwudziestego, dwudziestego pierwszego roku życia. Jeśli chodzi o inne przesłanki, to sugerowaliśmy się również przepisami prawa europejskiego, gdzie o tak wysokim wieku, jak dwadzieścia pięć lat, nie ma mowy. Odbyła się w komisjach szeroka dyskusja właśnie nad wiekiem, nad wykształceniem. Uważano, że skoro policjant może wykonywać podobne czynności w wieku określonym również na dwadzieścia jeden lat i mając wykształcenie średnie, to tutaj stwarzalibyśmy sztuczną barierę. No weźmy, chociażby taki przykład. Jeżeli w Polsce, w III Rzeczypospolitej, parlamentarzysta może piastować mandat, nie mając dwudziestu pięciu lat, może uczestniczyć w tworzeniu prawa, które jest stanowione przez Sejm Rzeczypospolitej, to oznacza, że uznaliśmy to za rzecz jak najbardziej godną, stosowną.

Także prawo europejskie, jeśli chodzi o zawody regulowane, tamte kwestie inaczej stawia - mam na myśli wykształcenie i wiek. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję bardzo serdecznie.

Otwieram dyskusję.

I przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia.

Jednocześnie, Panie i Panowie Senatorowie, stwierdzam, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.

Tym samym, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu, zamykam dyskusję.

W związku z tym, że komisje przedstawiły rozbieżne stanowiska legislacyjne dotyczące projektu ustawy, proszę Komisję Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisję Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego o przygotowanie wspólnego sprawozdania w tej sprawie.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o usługach detektywistycznych zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Serdecznie dziękuję przedstawicielom ministerstwa, że byli uprzejmi towarzyszyć nam podczas obrad.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu osiemnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na siedemdziesiątym pierwszym posiedzeniu 18 marca 2004 r., a do Senatu została przekazana 22 marca. Marszałek Senatu tego samego dnia, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 635, a sprawozdania komisji - w drukach nr 635A i 635B.

Bardzo proszę sprawozdawcę Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej pana senatora Zbigniewa Zychowicza o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Zbigniew Zychowicz:

Dziękuję uprzejmie.

Pani Marszałek! Wysoka Izbo!

Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej na swoim posiedzeniu w dniu 24 marca przygotowała sprawozdanie w sprawie przedmiotowej ustawy sejmowej i prosi o przyjęcie jednej załączonej poprawki.

Komisja odniosła się do ustawy przyjętej przez Sejm, uznając, iż jest to akt, w którym dostosowujemy nasze ustawodawstwo do ustawodawstwa unijnego w kilku kwestiach.

Po pierwsze, rozszerzamy niejako uprawnienia posiadacza dowodu osobistego, który to dokument dotychczas stwierdzał tożsamość osoby i poświadczał obywatelstwo. Za sprawą tej ustawy będzie on uprawniał obywateli polskich do przekraczania granic między państwami członkowskimi Unii Europejskiej. Wprawdzie mamy dwa dowody: jeden plastikowy, który umożliwia odczytywanie danych na urządzeniach elektronicznych, a drugi książeczkowy, jednakże żywot tego drugiego kończy się z dniem 31 grudnia 2007 r. i tym aktem, tą ustawą, dopuszczamy jego funkcjonowanie w Unii do tego czasu. Posługujemy się przykładem Grecji, której podobne dokumenty, niemalże w takiej samej formie, również są honorowane w granicach Unii Europejskiej.

Druga nowela dotyczy rozszerzenia właściwości PESEL na obywateli Unii Europejskiej, którzy będą przebywać na naszym terytorium powyżej dwóch miesięcy bądź też korzystać w inny sposób z uprawnień, jakie przysługują obywatelom polskim.

Wreszcie następna sprawa unormowana w tej ustawie jest związana z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, który bardziej liberalizuje prawa obywateli do zameldowania w lokalach i poświadczenia tegoż zameldowania.

Tak jak powiedziałem na początku, komisja proponuje jedną poprawkę precyzującą, o której przyjęcie proszę Wysoką Izbę. Dziękuję uprzejmie.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Serdecznie proszę sprawozdawcę Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, panią senator Aleksandrę Koszadę, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji.

Bardzo proszę, Pani Senator.

Senator Aleksandra Koszada:

Dziękuję bardzo.

Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!

Mam zaszczyt w imieniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawić stanowisko komisji w sprawie uchwalonej przez Sejm w dniu 18 marca 2004 r. ustawy o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych - druk nr 635.

Pani Marszałek, ponieważ senator Zychowicz omówił już zmiany, które wprowadzamy w tej ustawie - jeszcze raz chciałabym podkreślić, że te zmiany dostosowują nasze prawo do prawa europejskiego oraz wynikają z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego - czuję się zwolniona z powtarzania tych samych kwestii. Chcę tylko dodać, że w przypadku zmian w zakresie nadania numeru PESEL chodzi również o dane gromadzone w zbiorach meldunkowych i w zbiorze PESEL oraz o udostępnianie danych osobowych.

O dowodach osobistych pan senator już mówił. Wersja książeczkowa rzeczywiście jest wersją przejściową, z końcem 2007 r. będą już tylko nowe dowody.

Wysoka Izbo, Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrywała ustawę w dniu 24 marca 2004 r. Komisja proponuje przyjęcie czternastu poprawek. Jedna poprawka, siódma, jest tożsama z poprawką Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. W głównej mierze są to poprawki doprecyzowujące, redakcyjne, techniczne, prowadzące do spójności systemu prawa. Zaproponowana została również poprawka zawierająca przepisy przejściowe, regulujące sposób zakończenia postępowań będących w toku. Z uwagi na wymóg zachowania pewności prawa istotne jest, aby do tych postępowań stosowane były przepisy dotychczasowe. Wszystkie poprawki zostały przyjęte jednomyślnie.

Z upoważnienia komisji proszę o przyjęcie ustawy wraz z proponowanymi poprawkami, zgodnie z drukiem nr 635A. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję bardzo serdecznie, Pani Senator.

Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca krótkie pytania adresowane do senatorów sprawozdawców. Rozumiem, że są pytania.

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator January Bień:

Dziękuję, Pani Marszałek.

Mam pytanie do państwa sprawozdawców.

(Głos z sali: Do którego?)

Właśnie nie wiem, do którego.

Czy na posiedzeniu komisji, jednej lub drugiej, były omawiane sprawy dotyczące okresu wymiany dowodów osobistych? Z tego, co wiem, 2007 r. jest bardzo wątpliwy, wszystkie media podają, że do tego roku cała ludność kraju nie zdoła wymienić dowodów. Czy rozmawialiście państwo na ten temat i czy były rozpatrywane jakieś możliwości przedłużenia tego czasu? Dziękuję.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję bardzo.

Rozumiem, że pan senator Zychowicz zgłasza gotowość udzielenia odpowiedzi.

Senator Zbigniew Zychowicz:

Próbowałem zasięgnąć opinii w tej materii i z tego, co zdołałem się dowiedzieć, wynika, że nie ma technicznych przeszkód, aby wymienić dowody do końca 2007 r. Istnieją wszelkie warunki, akcja wymiany dowodów trwa i nic nie wskazuje na to, żeby ci, którzy chcieliby je wymienić do końca roku 2007, nie mogli tego uczynić. Nikt nie sygnalizował nam takiego niebezpieczeństwa.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję.

Pani senator Koszada. Rozumiem, że od razu będzie uzupełnienie.

Senator Aleksandra Koszada:

Dziękuję.

Chcę powiedzieć, że na posiedzeniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej ta kwestia nie była podnoszona. Dziękuję.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Bardzo proszę, pan senator Gładkowski.

Senator Witold Gładkowski:

Dziękuję, Pani Marszałek.

Moje pytanie dotyczy następującej kwestii. Przepisy mówią, że państwo, które decyduje się w okresie przejściowym uznawać dwie formy dowodów, plastikowe i książeczkowe, w momencie wejścia do Unii informuje pozostałych partnerów o takim kazusie. Jako że dni do naszego wejścia do Unii pozostało niewiele, na jakim etapie znajduje się w tej chwili zawiadamianie pozostałych państw unijnych o tym, że będziemy posługiwali się podwójnymi dowodami? Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję.

Czy ktoś z państwa...

Bardzo proszę, pan senator Zychowicz.

Senator Zbigniew Zychowicz:

Ta kwestia była poruszana, zanim doszło do uchwalenia tej ustawy. Powołując się na kazus Grecji, która posługuje się dowodami podobnymi do naszych książeczkowych, Rzeczpospolita Polska uzyskała przyzwolenie na to, by dowody wydawane od sześćdziesiątego któregoś roku - nie pamiętam dokładnie którego - były honorowane w tej formie. Wszyscy nasi partnerzy wiedzą, że żywot tych dowodów trwa do końca 2007 r., a później będą zamienione na takie, które będą mogły być odczytywane na urządzeniach elektronicznych. Jest to honorowane już w tej chwili.

(Senator Witold Gładkowski: Dziękuję bardzo.)

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Czy pani senator Koszada chce zabrać głos w tej kwestii?

Senator Aleksandra Koszada:

Dziękuję.

Myślę, że senator Zychowicz odpowiedział precyzyjnie. Sądzę, że pan minister, jeżeli będzie uważał to za wskazane, rozwinie tę kwestię. Dziękuję.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję.

Czy ktoś z państwa senatorów ma jeszcze pytanie do senatorów sprawozdawców? Nie ma pytań.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy, a do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister spraw wewnętrznych i administracji.

Serdecznie witam na naszych obradach podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, pana ministra Leszka Ciećwierza.

Panie Ministrze, zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu chciałabym zapytać, czy chce pan przedstawić stanowisko rządu w sprawie omawianej ustawy.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Spraw Wewnętrznych i Administracji
Leszek Ciećwierz:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo!

Jeżeli chodzi o stanowisko odnośnie do omawianej ustawy, to wszystkie poprawki rzeczywiście zostały przedyskutowane na posiedzeniach obydwu komisji. Rząd popiera te poprawki.

Jeżeli pani marszałek pozwoli, to chciałbym odnieść się do pytań, które - jak mi się wydaje - bardziej były skierowane do przedstawiciela rządu niż do przedstawicieli komisji. Czy mogę, Pani Marszałek? Tak bardzo króciutko.

Jeżeli chodzi o proces wydawania dokumentów, to chcę powiedzieć, że ta medialna jakby awantura jest zupełnie niepotrzebna. Jesteśmy w stanie zdążyć w tym czasie. Chciałbym państwu powiedzieć, że pracujemy w tej chwili nad tym, żeby skrócić okres wydawania w związku z dyrektywą unijną, która zobowiązuje państwa do tego, żeby w 2006 r. dokumenty uprawniające do podróżowania po Unii Europejskiej były zaopatrzone w możliwość odczytu przez urządzenia elektroniczne, czyli w tak zwany kod OCR. Ten warunek spełniają tylko dokumenty nowego typu. W tej chwili zwiększamy wydajność produkcyjną i będziemy starali się skrócić proces wydawania dokumentów.

Jeżeli chodzi o drugie pytanie, odnoszące się do akceptacji zielonych książeczek i innych dokumentów, na podstawie których możemy się poruszać, to są specjalne procedury. Mogę pana senatora zapewnić, że we wszystkich krajach Unii Europejskiej mieliśmy termin złożenia tych dokumentów, to znaczy termin przekazywania tak zwanych specimenów, czyli wzorów do wszystkich odpowiednich jednostek, do 2 marca. To zadanie zostało wykonane, nie oczekując na wejście ustawy w życie, myśmy przekazali wszystkie te wzory.

Tak więc, jeżeli chodzi o procedury przekazania naszym partnerom europejskim informacji na temat dokumentów, na podstawie których będzie można poruszać się po krajach europejskich, to ta informacja została przekazana. Czekamy teraz tylko na oficjalną zgodę Wysokiej Izby, czyli na wejście ustawy w życie.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję bardzo serdecznie.

Czy są pytania do pana ministra w związku z ustawą?

Ponownie pan senator Gładkowski, bardzo proszę.

Senator Witold Gładkowski:

Bardzo dziękuję, Pani Marszałek.

Panie Ministrze, czy obywatel polski, mając możliwość posługiwania się dowodem osobistym w zastępstwie paszportu, może spotkać się z taką sytuacją, w której jednak brak paszportu może mu skomplikować poruszanie się po obszarach państw unijnych czy załatwienie jakiejś sprawy, no, w sytuacjach szczególnych? Czy ten dowód osobisty absolutnie zastępuje paszport, w każdym przypadku, czy dotyczy to tylko możliwości przekroczenia granicy? Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Czy są dalsze pytania?

Pan senator Dzido zgłaszał gotowość zadania pytania.

Proszę.

Senator Henryk Dzido:

Dziękuję, Pani Marszałek.

Panie Ministrze, moje pytanie dotyczy art. 15 ust. 2. Co leży u podstaw, jakie rozeznanie ministerstwa, tego, że ten przepis tak liberalizuje wymeldowanie osób donikąd? Dotychczasowe przepisy były bardziej rygorystyczne i zmierzały do znacznie szerszego ustalenia okoliczności związanych z wymeldowaniem się czy z faktyczną zmianą miejsca pobytu. Teraz wpisano termin dwa miesiące, ale bez obowiązku ustalania, gdzie przebywa człowiek niezameldowany. Dziękuję.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Czy są dalsze pytania do pana ministra? Nie ma pytań.

Panie Ministrze, bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi na te, które już padły.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Spraw Wewnętrznych i Administracji
Leszek Ciećwierz:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo!

Jeżeli chodzi o pierwsze pytanie, to dowód osobisty jest dokumentem tożsamości wystarczającym do poruszania się w granicach Unii Europejskiej bez względu na to, czy jest to dokument starego, czy nowego typu. Jest tylko jedno zagrożenie. Dokumenty popularnie zwane zielonymi książeczkami w wielu wypadkach były wydane bardzo dawno, a ponieważ nie są to dokumenty trwałe, ulegają zniszczeniu, należy pamiętać, że zgodnie z ustawą dokument, który ma oznaki zniszczenia, jest nieczytelny, powinien być przez obywatela wymieniony. Możemy więc obawiać się, że gdy będziemy się posługiwali dokumentem, który rzeczywiście jest nieczytelny, jest zniszczony czy ma nieczytelne pieczątki albo wpisy, każdy urzędnik, również w Polsce, będzie miał prawo nie honorować takiego dokumentu i żądać od obywatela wymiany go na dokument właściwy, zgodnie z ustawą.

Jeżeli chodzi o drugie pytanie i art. 15, to tutaj, Szanowni Państwo, zasady demokracji są przesuwane z jednej strony na drugą. Z jednej strony panowie posłowie czy panowie senatorowie proponują, żeby w ogóle znieść obowiązek zameldowania, a z drugiej pojawia się pytanie, dlaczego jest taka liberalizacja w sytuacji wymeldowywania się przez daną osobę. Proszę państwa, naprawdę ciężko jest ustalać tutaj te granice demokracji. Wydaje mi się, że to rozwiązanie było najbardziej optymalne i spełniało również wymogi wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który uzyskaliśmy, i taka opcja była przedyskutowana również na posiedzeniach komisji, zarówno sejmowych, jak i senackich, i nie budziła żadnych zastrzeżeń.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Otwieram dyskusję.

Panie i Panowie Senatorowie, stwierdzam, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.

Dla porządku informuję, że wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyła pani senator Aleksandra Koszada.

Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.

Dziękuję panu ministrowi, że był uprzejmy towarzyszyć nam podczas obrad.

W związku ze zgłoszeniem wniosków o charakterze legislacyjnym, na podstawie art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu, proszę Komisję Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej o ustosunkowanie się do tych wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania w tej sprawie.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziewiętnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na siedemdziesiątym pierwszym posiedzeniu 19 marca 2004 r., a do Senatu została przekazana 22 marca. Marszałek Senatu 23 marca bieżącego roku, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia oraz Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 647, a sprawozdania komisji w drukach nr 647A i 647B.

Proszę sprawozdawcę Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, pana senatora Franciszka Bobrowskiego, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Franciszek Bobrowski:

Dziękuję, Pani Marszałek.

Wielce Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo!

Przedstawiam stanowisko Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, przyjęte na posiedzeniu w dniu 25 marca 2004 r., w sprawie ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców, uchwalonej przez Sejm Rzeczypospolitej na siedemdziesiątym pierwszym posiedzeniu, jak już pani marszałek raczyła powiedzieć, w dniu 19 marca bieżącego roku.

Intencją nowelizacji tej ustawy jest przesunięcie terminu spłaty nieobjętych restrukturyzacją zaległości z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne, a także zaległości wobec Funduszu Pracy i Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Wprowadzenie zmiany umożliwi również umorzenie należności objętych restrukturyzacją pomimo posiadania przez przedsiębiorcę w dniu wydania decyzji o zakończeniu restrukturyzacji zaległości z tytułu należności, których spłatę się odracza.

Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia zwraca się do Wysokiej Izby o przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Dziękuję za uwagę.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję bardzo serdecznie.

Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych, pana senatora Andrzeja Wielowieyskiego, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Andrzej Wielowieyski:

Pani Marszałek! Wysoka Komisjo!

Podobnie jak komisja mojego przedmówcy, moja komisja też proponuje przyjęcie tej ustawy bez poprawek.

Informuję jednakże Wysoką Komisję, że są pewne nowe fakty. Przepraszam, w tej chwili wszedłem...

(Wicemarszałek Jolanta Danielak: To akurat wszyscy zauważyliśmy, Panie Senatorze.)

...i nie wiem, czy senator sprawozdawca poinformował o tych faktach.

(Wicemarszałek Jolanta Danielak: Jeszcze nie.)

(Senator Franciszek Bobrowski: Znam te fakty, ale o nich nie mówiłem.)

Otóż stoi przed nami problem uzupełnienia przyjętej przez Sejm ustawy o przepisy przejściowe, które uregulują sytuację w ciągu tych kilku tygodni pomiędzy 29 lutym tego roku a datą, kiedy upłynął... My przesuwamy termin tych rozliczeń zusowskich na następny rok, na koniec lutego 2005 r., ale on już upłynął. Doszły do nas sygnały, że przedsiębiorstwa są odrzucane, że tak powiem, przez ZUS, który nie chce podejmować tych spraw tak, jak to proponuje ustawa. Tak więc to musi być ustawione przed zebraniem naszej komisji, a prawdopodobnie zbierze się ona jutro rano.

W każdym razie poprawka w tym zakresie, którą Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia ma przedstawić, powinna być również przez nas wszystkich poparta. To tylko tyle.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Trochę pan wybiegł poza sprawozdanie komisji, ale rozumiem, że sprawa jest dość istotna.

Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę pytania adresowane do senatorów sprawozdawców.

Czy są takowe pytania? Nie ma pytań.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została wniesiona jako poselskie projekty ustaw. Do reprezentowania stanowiska rządu, zgodnie z moim scenariuszem, są przygotowane Ministerstwo Finansów oraz Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej.

Jest z nami sekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, pan minister Krzysztof Pater, którego bardzo serdecznie witam.

Jednocześnie pytam, zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu, czy chce pan zabrać głos i przedstawić stanowisko rządowe w sprawie ustawy.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej Krzysztof Pater: Nie, dziękuję bardzo.)

Dziękuję.

Na podstawie art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu pragnę zapytać, czy ktoś z państwa senatorów wyraża chęć skierowania do pana ministra zapytania związanego z ustawą.

Widzę, że pani minister chce...

(Głos z sali: Senator, nie minister.)

Minister również...

(Głos z sali: Była minister.)

Była minister, teraz senator. Ale jeszcze wszystko przed nią.

A zatem pani senator Sienkiewicz, bardzo proszę.

Senator Krystyna Sienkiewicz:

Dziękuję, Pani Marszałek.

Pytanie adresuję do pana ministra Krzysztofa Patera.

Otóż w dniu 28 lutego 2004 r. minął czas obowiązywania omawianej w tej chwili ustawy. Oddziały ZUS od 1 marca mogły - i o ile wiemy, korzystały z tej możliwości, a mamy z panem senatorem Wielowieyskim te same informacje - wydawać decyzje o zakończeniu restrukturyzacji, wynikające z art. 11 ust. 6 pkty 2 i 3. Powstała zatem luka prawna, bardzo niebezpieczna luka prawna, pomiędzy 28 lutego a dniem ogłoszenia ustawy - dziś jeszcze nie wiemy, jaki to będzie dzień.

Chciałabym zatem zapytać pana ministra, czy z dniem wejścia w życie tej ustawy stracą moc czy też zostaną wzruszone decyzje o zakończeniu restrukturyzacji. Od tej odpowiedzi uzależniam ewentualną poprawkę, którą mam już przygotowaną. Ale najpierw chciałabym wiedzieć, czy jest ona w ogóle potrzebna. Dziękuję.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję, Pani Senator.

Pan senator Janowski.

Senator Mieczysław Janowski:

Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.

Panie Ministrze, moje pierwsze pytanie jest związane z art. 2, a więc z datą wejścia ustawy w życie. Jak rozumiem, skrócone do zera vacatio legis wynika z uwarunkowań, o których mówili pani senator i pan senator Wielowieyski. Proszę o komentarz.

A pytanie drugie dotyczy reperkusji finansowych dla budżetu państwa, związanych z wejściem w życie tej ustawy. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Pan senator Szafraniec, bardzo proszę.

Senator Jan Szafraniec:

Dziękuję bardzo.

Panie Ministrze, ja zadaję pytanie w kontekście art. 87 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, w którym jest mowa, że restrukturyzacją mogą być objęci wyłącznie przedsiębiorcy zatrudniający powyżej tysiąca pracowników. Czyli pomoc będzie przyznawana tylko dużym przedsiębiorcom. W związku z tym mam pytanie: czy ta ustawa przewiduje pomoc małym i średnim przedsiębiorstwom, które są zagrożone, mają trudności finansowe, ale weszły w proces restrukturyzacji i gdyby im się w jakimś sensie pomogło, to stałyby się czymś ważnym na rynku wspólnotowym? Dziękuję.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję.

Czy są dalsze pytania do pana ministra? Nie ma.

Bardzo proszę, Panie Ministrze, o udzielenie odpowiedzi. Można z miejsca.

Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Gospodarki,
Pracy i Polityki Społecznej Krzysztof Pater:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo!

Otóż - odpowiadam na pytanie pani senator Sienkiewicz - z informacji, które posiadam, wynika, że wydano bardzo niewiele decyzji, o których tutaj mowa, w sumie około dwudziestu. Oczywiście wydawano więcej decyzji, ale dotyczyły one raczej tych, którzy nie płacą bieżących składek, a wtedy nie ma żadnych szans, żeby mogli skorzystać z dobrodziejstw tej ustawy. A więc wydano około dwudziestu takich decyzji.

Te decyzje, po pierwsze, nie uprawomocniły się, co jest wystarczającą podstawą do tego, by ZUS, natychmiast po opublikowaniu ustawy, wzruszył decyzje i podjął stosowne działania, aby nie odbyło się to ze szkodą dla tych podmiotów. Po drugie, istnieje także inna podstawa. Otóż te decyzje nie stanowią obciążeń strony, a więc wznowienie postępowania i wydanie nowych decyzji odbyłoby się tylko z korzyścią dla strony. W związku z tym nie ma potrzeby zapełniania niejako tej swoistej luki ze względu na stan faktyczny, czyli niewielką liczbę wydanych decyzji. Po prostu próbowano niemalże do ostatniej chwili odwlekać sprawę w sytuacji, kiedy jest szansa, że ktoś jeszcze nie spełnia warunków, a może je spełnić.

I teraz postaram się łącznie odpowiedzieć na pytania obu panów senatorów. Otóż ta ustawa niejako dochodzi do granicy możliwości, które mamy w kontekście regulacji unijnych. A więc nie możemy pójść już dalej bez naruszenia regulacji unijnych. Te granicami, w których możemy coś zrobić, wyznacza wydanie decyzji do końca kwietnia - to wymaga oczywiście ogromnego wysiłku organizacyjnego - i przyjęcie niejako odroczonego momentu skonsumowania tego bądź nieskonsumowania, w zależności od tego, czy płatnicy będą w stanie sprostać wymogom rozliczenia się z bieżących składek, czy też nie. Ale w ten sposób stwarzamy szansę przynajmniej dla części z nich. Oczywiście, w przyszłości będą możliwości udzielania pomocy, ale według reguł unijnych, a więc poprzez programy, notyfikacje itd. My próbujemy jeszcze zdążyć przed procedurą unijną i to jest maksimum tego, co może być, bo liczy się data wydania decyzji - w kwietniu, przed momentem akcesji.

Jeśli chodzi o pytanie pana senatora dotyczące skutków, to właśnie to jest powodem krótkiego vacatio legis, ponieważ służy to podmiotom - im szybciej ta ustawa wejdzie w życie, tym szybciej ten proces, ten ogromny wysiłek organizacyjny będzie mógł zostać podjęty.

I wreszcie sprawa skutków finansowych. Gdyby ta ustawa nie wchodziła w życie, to więcej podmiotów byłoby zagrożonych upadłością, miałoby mniejsze szanse na wyjście na prostą, jeżeli chodzi o sytuację gospodarczą. A więc można powiedzieć, że w tym momencie więcej podmiotów konsumowałoby spore wydatki finansowe państwa, choćby na zasiłki dla bezrobotnych, na pomoc społeczną ze względu na utratę miejsc pracy. A to spowoduje, że przynajmniej niektóre z tych podmiotów - bo jest oczywiste, że nie wszystkie - będą miały dodatkową szansę na to, żeby poprawić swoją sytuację i stać się w najbliższym czasie rzetelnymi płatnikami podatków, rzetelnymi płatnikami składek. Czyli przyniesie to pozytywny efekt dla finansów publicznych. Dziękuję.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Otwieram dyskusję.

Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówień senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą zostać złożone na piśmie przed zamknięciem dyskusji nad daną ustawą.

Przypominam też, że połączone komisje będą rozpatrywać tylko te wnioski, które zostały złożone do zamknięcia dyskusji na piśmie do Marszałka Senatu.

Bardzo serdecznie proszę o zabranie głosu panią senator Krystynę Sienkiewicz.

(Senator Krystyna Sienkiewicz: Pani Marszałek, w świetle udzielonej odpowiedzi rezygnuję z wystąpienia, dziękuję bardzo.)

Dziękuję bardzo.

Tym samym stwierdzam, że lista mówców została wyczerpana.

Nie odnotowałam też złożenia wniosków o charakterze legislacyjnym do protokołu, nie nastąpiło również zgłoszenie takowych wniosków w trakcie debaty.

W związku z tym bardzo serdecznie proszę Komisję Polityki Społecznej i Zdrowia... Aha, nie ma też wniosku o odrzucenie.

Wobec tego informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Dziękuję serdecznie, Panie Ministrze, za to, że był pan uprzejmy towarzyszyć nam podczas obrad. Możemy tylko wyrażać zadowolenie, że mamy tak doskonałe ustawy, iż nikt nie wnosi do nich poprawek. Jakość legislacyjna wyraźnie nam się poprawia.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Konwencji sporządzonej na podstawie artykułu K.3 Traktatu o Unii Europejskiej w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Policji (Konwencji o Europolu), sporządzonej w Brukseli dnia 26 lipca 1995 r.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na siedemdziesiątym pierwszym posiedzeniu 19 marca 2004 r., a do Senatu została przekazana 22 marca. Marszałek Senatu 23 marca bieżącego roku, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 645, a sprawozdania komisji w drukach nr 645A i 645B.

Proszę sprawozdawcę Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, pana senatora Zbigniewa Kulaka, o zabranie głosu i przedstawienie stanowiska komisji w sprawie projektu ustawy.

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Zbigniew Kulak:

Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!

Tak jak usłyszeliśmy przed chwilą, mówimy o druku senackim nr 645, ale pełna treść konwencji zawarta jest w druku sejmowym nr 2568.

Chciałbym powiedzieć, że Rzeczpospolita Polska jako państwo kandydujące do wstąpienia do struktur Unii Europejskiej została zobligowana przez proces negocjacyjny do wypełnienia postanowień akcesyjnych związanych z przyjęciem wspólnotowego dorobku prawnego w zakresie spraw wewnętrznych. Jednym z tych zobowiązań jest przystąpienie do konwencji o ustanowieniu europejskiego urzędu policji, zwanego Europolem. Związanie się tą umową międzynarodową przez Rzeczpospolitą Polską będzie stanowiło wyraz pełnej akceptacji ustalonych kanonów współpracy policyjnej w ramach zjednoczonej Europy.

26 lipca 1995 r. została sporządzona w Brukseli i podpisana przez pełnomocników państw członkowskich Unii Europejskiej konwencja o ustanowieniu Europejskiego Urzędu Policji, która ustanowiła tę organizację międzynarodową jako podmiot koordynujący zwalczanie przestępczości w zjednoczonej Europie. Konwencję, która weszła w życie 1 października 1998 r. ratyfikowały wszystkie państwa członkowskie. Dzięki wejściu w życie aktów prawnych o charakterze wykonawczym, wydanych na mocy konwencji, Europol podjął w dniu 1 lipca 1999 r. działalność w pełnym zakresie.

Konwencja, będąca wynikiem wieloletnich doświadczeń unijnych w zakresie współpracy policyjnej między państwami członkowskimi Unii Europejskiej, spełnia wszelkie wymogi prawodawstwa unijnego, a co za tym idzie, posiada oparcie w aktach prawa Wspólnot, z którego się wywodzi. Będąc w pełni zgodna z przepisami Unii Europejskiej, stanowi część jej systemu prawnego.

Włączenie konwencji do polskiego porządku prawnego spowoduje powstanie kosztów związanych z koniecznością partycypowania w budżecie Europolu i finansowania działań krajowych w związku z bieżącą współpracą z tą organizacją. Budżet Europolu na 2004 r. ma wynosić około 58 milionów euro, a w kilku kolejnych latach ma się kształtować na poziomie około 60 milionów euro. Łączny wkład dziesięciu nowych państw członkowskich Unii Europejskiej będzie oscylował w granicach 4-4,5% całego budżetu tej organizacji, z czego na nasz kraj przypadnie około połowa. Składka członkowska do Europolu płacona przez Rzeczpospolitą Polską będzie więc stanowiła kwotę około 1,2-1,3 miliona euro. Trzeba będzie ją wpłacić po raz pierwszy w roku 2005, bo wtedy Europol przewiduje włączenie nowo przyjętych państw członkowskich do finansowania budżetu tej organizacji.

Ustawa nie wywołała żadnych kontrowersji na posiedzeniu Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, proponujemy więc przyjęcie jej bez poprawek.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

I proszę sprawozdawcę Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego, pana senatora Wiesława Pietrzaka, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Bardzo proszę.

Senator Wiesław Pietrzak:

Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!

W imieniu Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie z posiedzenia komisji w sprawie ustawy o ratyfikacji Konwencji sporządzonej na podstawie artykułu K.3 Traktatu o Unii Europejskiej w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Policji, czyli konwencji o Europolu, sporządzonej w Brukseli dnia 26 lipca 1995 r.

Komisja odbyła swoje posiedzenie 25 marca. Podobnie jak mój przedmówca mogę powiedzieć, że na tym posiedzeniu, po przedstawieniu przez przedstawiciela rządu głównych założeń tej konwencji, odbyła się krótka dyskusja, w której padło tylko jedno pytanie: czy zwiększy się liczba etatów w polskiej policji w związku z wprowadzeniem tej konwencji? Większej dyskusji nie było, a ustawa uzyskała jednomyślną aprobatę.

Nie chcę powtarzać tego, co powiedział mój szanowny przedmówca, chciałbym więc tylko dodać, że współpraca z Europolem nie jest dla nas niczym nowym. Polska jest już związana z tą organizacją umową podpisaną w dniu 3 października 2001 r. Ta umowa jest takim etapem pośrednim w osiąganiu przez Polskę statusu pełnoprawnego członka Europolu. Wobec tego jest to tylko uprawomocnienie, że tak powiem, stanu aktualnego.

W imieniu komisji mam zatem zaszczyt prosić Wysoką Izbę o przyjęcie tej ustawy bez poprawek. I tak zresztą nie możemy wnosić do niej poprawek, bo konwencję należy przyjąć w całości, w takim brzmieniu, jakie zostało przyjęte i zaakceptowane przez wiele państw Unii Europejskiej. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

(Senator Wiesław Pietrzak: Te oklaski to chyba za to, że było krótko...)

Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zadawać pytania senatorom sprawozdawcom.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie skierować pytanie do sprawozdawców? Nie ma pytań.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy, a do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych zostali upoważnieni minister spraw zagranicznych oraz minister spraw wewnętrznych i administracji.

Podczas obrad jest z nami sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pan Andrzej Brachmański.

Zwracam się więc do przedstawiciela rządu z pytaniem, czy chce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Andrzej Brachmański: Szanowna Pani Marszałek, Szanowni Państwo Senatorowie, sprawozdawcy tak wyczerpująco omówili przedmiot ustawy, że nie ma potrzeby, żeby rząd cokolwiek dopowiadał.)

Dziękuję bardzo.

Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu pytam państwa senatorów, czy chcą skierować swoje pytania do obecnego na sali pana ministra. Nie ma pytań.

Dziękuję serdecznie, Panie Ministrze, za udział w posiedzeniu.

Otwieram dyskusję i jednocześnie informuję państwa, że nikt z senatorów nie wykazuje gotowości do zabrania głosu w debacie.

Wobec tego, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu, zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o ratyfikacji Konwencji sporządzonej na podstawie artykułu K.3 Traktatu o Unii Europejskiej w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Policji, czyli konwencji o Europolu, sporządzonej w Brukseli 26 lipca 1995 r., zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego pierwszego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Konwencji Nr 161 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej służb medycyny pracy, przyjętej w Genewie dnia 26 czerwca 1985 r.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na siedemdziesiątym pierwszym posiedzeniu 19 marca 2004 r., a do Senatu została przekazana 22 marca bieżącego roku. Marszałek Senatu 23 marca 2004 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Przypominam, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 646, a sprawozdania komisji - w drukach nr 646A i 646B.

Proszę sprawozdawcę Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, pana senatora Zbigniewa Kulaka, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Zbigniew Kulak:

Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!

Wprowadzane od wielu lat konsekwentnie nowelizacje uregulowań prawnych dotyczących całego obszaru medycyny pracy w Polsce znajdują w tej chwili swój finał i są wyrazem prowadzenia spójnej polityki w dziedzinie medycyny pracy, w czym uczestniczą przede wszystkim służby medycyny pracy, Państwowa Inspekcja Sanitarna oraz Państwowa Inspekcja Pracy. W zakładach pracy zadania te są wykonywane także przez służbę bezpieczeństwa i higieny pracy i społecznych inspektorów pracy.

Pierwszoplanową rolę odgrywa służba medycyny pracy, powołana odpowiednią ustawą. Zadania tej służby wykonują lekarze, pielęgniarki, psychologowie i inne osoby o kwalifikacjach zawodowych niezbędnych do wykonywania wielodyscyplinarnych zadań tej służby. Służba medycyny pracy ma za zadanie przede wszystkim chronić zdrowie pracujących przed niekorzystnymi warunkami związanymi ze środowiskiem pracy i sposobem jej wykonywania, a także sprawować profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracującymi. Działania pozostałych wymienionych instytucji uzupełniają, jeśli chodzi o kwestię medycyny pracy, w niezbędnym zakresie działania podejmowane przez służbę medycyny pracy.

Do licznych zadań służby medycyny pracy - to jest oczywiste dla większości z nas - należą: rozpoznawanie i ocena czynników występujących w warunkach środowiska pracy, rozpoznawanie ryzyka zawodowego, udzielanie pracodawcom i pracującym porad w zakresie organizacji pracy, ergonomii, fizjologii, wykonywanie badań wstępnych, okresowych, kontrolnych, wydawanie orzeczeń lekarskich do celów przewidzianych w kodeksie pracy, ocena możliwości wykonywania pracy, nauki na odpowiednim stanowisku itd. Ten wykaz jest długi i wydaje mi się, że nie ma powodu, żeby w tej chwili to szczegółowo przedstawiać.

Chciałbym powiedzieć, że na posiedzeniu komisji ratyfikacja wydała się oczywista, nie budziła żadnych kontrowersji. Wątpliwości wzbudziła tylko jedna kwestia, która nie jest uregulowana w obecnych rozwiązaniach prawnych w naszym kraju i która będzie trudna do uregulowania także w przyszłości. Otóż w Polsce jest olbrzymia grupa osób, wykonujących zawód rolnika, czyli też w gruncie rzeczy narażonych na wiele czynników szkodliwych związanych z wykonywaniem tego zawodu, których medycyna pracy i cały ten obszar nie obejmują, dlatego że one nie są pracownikami pracy najemnej, tylko same sobie tworzą warsztat pracy. W związku z tym ten obszar jak na razie, niestety, pozostaje poza zainteresowaniem konwencji, a także uregulowań wewnętrznych w naszym kraju. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję bardzo serdecznie.

Proszę sprawozdawcę Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, panią senator Alicję Stradomską, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Alicja Stradomska:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!

Pragnę przedstawić w imieniu Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia sprawozdanie z posiedzenia komisji, odbytego dnia 25 marca 2004 r., w sprawie ustawy o ratyfikacji Konwencji Nr 161 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej służb medycyny pracy, przyjętej w Genewie dnia 26 czerwca 1985 r.

Konwencja ta weszła w życie 17 lutego 1988 r. Do września 2003 r. ratyfikowały ją dwadzieścia dwa państwa.

Konwencja ta dotyczy, jak już słyszeliśmy, obowiązku podjęcia przez państwa, które ją ratyfikowały, działań zmierzających do utworzenia spójnej polityki w dziedzinie medycyny pracy.

Konwencja obejmuje pięć części. Definiuje się w niej służbę medycyny pracy, określa jej funkcje, sposób tworzenia, status w stosunku do pracowników i pracodawców, czyli określa zakres obowiązków i praw zarówno pracowników, jak i pracodawców.

Materia objęta treścią konwencji jest uregulowana w naszym ustawodawstwie i ratyfikacja ta będzie potwierdzeniem przez Rzeczpospolitą Polską kontynuacji prowadzonej polityki w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony zdrowia pracowników. Konwencja bardzo wzmacnia uprawnienia dotyczące medycyny pracy.

Wysoki Senacie! Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia po rozpatrzeniu wspomnianej ustawy wnosi o przyjęcie jej bez poprawek. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję bardzo serdecznie.

Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie skierować do sprawozdawców takie pytania? Nie, nie ma pytań.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych zostali upoważnieni minister spraw zagranicznych oraz minister gospodarki, pracy i polityki społecznej.

Witam ponownie pana ministra Krzysztofa Patera, który w przerwie nie zdążył za bardzo się oddalić.

Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu pytam, czy przedstawiciel rządu chce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie omawianej ustawy.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej Krzysztof Pater: Dziękuję bardzo. Wynik głosowania w Sejmie... Myślę, że wystąpienia sprawozdawców są wystarczające. Dziękuję bardzo.)

Dziękuję serdecznie.

Państwo Senatorowie, nie ma żadnych przeszkód, żeby również rząd oklaskiwać. (Oklaski)

Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu pragnę zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnego przedstawiciela rządu. Nie ma pytań.

Dziękuję serdecznie, Panie Ministrze.

Otwieram dyskusję.

Stwierdzam, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.

Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o ratyfikacji Konwencji Nr 161 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej służb medycyny pracy, przyjętej w Genewie dnia 26 czerwca 1985 r., zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora sekretarza.

Senator Sekretarz
Andrzej Jaeschke:

Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.

Panie i Panowie Senatorowie, najpierw komunikaty o posiedzeniach komisji, które odbędą się dzisiaj.

Posiedzenie Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury w spawie rozpatrzenia wniosków zgłoszonych do ustawy o zmianie ustawy - Prawo budowlane odbędzie się bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w obradach Senatu w sali posiedzeń nr 179.

Posiedzenie Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego w sprawie rozpatrzenia poprawek do ustawy o zmianie ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw odbędzie się trzydzieści minut po ogłoszeniu przerwy w sali nr 176.

Wspólne posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw odbędzie się w dniu dzisiejszym o 17.30 w sali nr 217.

Wspólne posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Ochrony Środowiska w sprawie ustawy o ochronie przyrody odbędzie się w dniu dzisiejszym o 18.00 w sali nr 217.

Wspólne posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia w sprawie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia oraz o zmianie ustawy o zmianie ustawy o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych oraz o zmianie niektórych ustaw odbędzie się bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w obradach w sali nr 217.

Dziesięć minut po ogłoszeniu przerwy w sali nr 176 odbędzie się wspólne posiedzenie Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego oraz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności w celu rozpatrzenia wniosków zgłoszonych do ustawy o zmianie ustawy o usługach detektywistycznych.

O 18.30 w sali nr 182 odbędzie się wspólne posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności. W porządku obrad jest pierwsze czytanie zgłoszonego przez grupę senatorów projektu uchwały w sprawie transmitowania przez Telewizję Polską obrad Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. O 18.30 w sali nr 182.

I teraz komunikaty w sprawie jutrzejszych posiedzeń komisji.

Posiedzenie Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych w sprawie rozpatrzenia wniosków zgłoszonych do ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz ustawy o uruchamianiu środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej odbędzie się jutro o 10.30 w sali nr 176.

Wspólne posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych odbędzie się 1 kwietnia o 9.00 w sali nr 217.

Wspólne posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury w sprawie ustawy o czasie pracy kierowców odbędzie się 1 kwietnia o 9.30 w sali nr 217.

Wspólne posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych w sprawie ustawy - Prawo celne, ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo celne oraz ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz o zmianie niektórych innych ustaw odbędzie się 1 kwietnia o 10.00 w sali nr 217.

Posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej w sprawach organizacyjnych odbędzie się również jutro w sali nr 217 o 9.00 rano.

Szef Kancelarii Senatu, pan minister Adam Witalec, uprzejmie informuje, iż marszałek Senatu zwołuje posiedzenie Prezydium Senatu w dniu jutrzejszym o 8.30, a posiedzenie Konwentu Seniorów również jutro o 15.45. Dziękuję za uwagę.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Panie i Panowie Senatorowie...

Tak, słucham, Panie Senatorze?

Senator Krzysztof Jurgiel:

Pani Marszałek, ja mam prośbę, żeby jednak przed wejściem ustawić jakąś tablicę, tak żeby były ogłoszenia o tych posiedzeniach komisji, bo...

(Głos z sali: Już jest.)

Jeśli jest...

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Panie Senatorze, nic nie stoi na przeszkodzie, żeby po ogłoszeniu przerwy podejść do stołu, zapoznać się z tymi informacjami i te, które są najbardziej znaczące i potrzebne, wykorzystać zgodnie ze swoimi zainteresowaniami.

Panie i Panowie Senatorowie, ogłaszam przerwę do dnia jutrzejszego do godziny 16.00.

(Przerwa w posiedzeniu o godzinie 16 minut 01)

 

 

Przemówienie senatora Tadeusza Bartosa
w dyskusji nad punktem pierwszym porządku obrad

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Goście!

Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie przyrody określa cele, zasady i formy ochrony przyrody nieożywionej i żywej oraz krajobrazu. W rozumieniu tej ustawy ochrona przyrody polega na zachowaniu, zrównoważonym użytkowaniu oraz odnawianiu zasobów, tworów i składników przyrody; dziko występujących roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną gatunkową; zwierząt prowadzących wędrowny tryb życia; siedlisk przyrodniczych; siedlisk zagrożonych zniszczeniem, rzadkich i chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów; krajobrazu oraz zadrzewień. Celem ochrony przyrody jest utrzymanie procesów ekologicznych i stabilności ekosystemów; zachowanie różnorodności biologicznej; zachowanie dziedzictwa geologicznego i paleontologicznego oraz zapewnienie ciągłości istnienia gatunków roślin, zwierząt i grzybów.

Szanowni Państwo, cele te realizowane będą przez uwzględnienie wymagań ochrony przyrody w polityce ekologicznej państwa, w programach ochrony środowiska przyjmowanych przez organy jednostek samorządu terytorialnego, jak również przez obejmowanie zasobów, tworów i składników formami ochrony przyrody.

Ustawa ma szeroko zdefiniowane pojęcia w tak zwanym słowniczku. Dotyczą one między innymi takich definicji, jak korytarz ekologiczny, ochrona krajobrazowa, ogród zoologiczny i botaniczny, siedlisko przyrodnicze roślin oraz specjalny obszar ochrony siedlisk. Za formy ochrony przyrody uznano parki narodowe, rezerwaty, parki krajobrazowe, pomniki przyrody, obszary "Natura 2000", ochronę gatunkową roślin, zwierząt i grzybów.

Zgodnie z ustawą, parkiem narodowym jest obszar nie mniejszy niż 1 tysiąc ha, wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, na którym ochronie podlega cała przyroda. Park tworzy się w celu zachowania różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej i walorów krajobrazowych, przywrócenia właściwego stanu zasobów i składników przyrody. Minister środowiska nadaje parkowi statut i sprawuje nad nim nadzór, który polega na zatwierdzaniu planów finansowych oraz sporządzaniu sprawozdań zbiorczych z działalności parków, koordynowaniu działalności naukowej i edukacyjnej oraz kontroli funkcjonowania parku. Na granicy parku tworzy się otulinę, w której może powstać sfera ochronna zwierząt łownych ze względu na potrzebę ochrony zwierząt w parku. Minister środowiska ustanawia strefę ochronną zwierząt łownych, określając obszary wchodzące w jej skład oraz kryteria i sposób utrzymania właściwej liczebności oraz struktury populacji poszczególnych gatunków zwierząt łownych. Ochrona zwierząt w sferze ochronnej należy do zadań dyrektora parku narodowego. Obszar parku narodowego jest udostępniany w celach naukowych, edukacyjnych, kulturalnych, turystycznych w sposób, który nie wpłynie negatywnie na przyrodę.

W myśl ustawy rezerwat obejmuje obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, siedliska zwierząt, grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi. Na obszarach graniczących z rezerwatem może być wyznaczona otulina. Wojewoda określa nazwę, położenie, obszar rezerwatu oraz otulinę. W rezerwatach i parkach narodowych ustawa zabrania między innymi budowy lub rozbudowy obiektów budowlanych i urządzeń technicznych; rybactwa, z wyjątkiem obszarów ustalonych w planie ochrony; polowania, chwytania lub zabijania dziko występujących zwierząt, zabrania się niszczenia jaj, postaci młodocianych; pozyskiwania, niszczenia lub umyślnego uszkadzania roślin orz grzybów; oraz zmiany stosunków wodnych, regulacji rzek i potoków.

Zgodnie z ustawą, park krajobrazowy obejmuje obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne w celu zachowania, popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju. Na obszarach graniczących z parkiem może być utworzona otulina. Wojewoda wydaje dyspozycje co do utworzenia parku i nadaje mu statut.

Dla parków narodowych, rezerwatów i parków krajobrazowych sporządza się i realizuje plan ochrony. Projekt planu musi być zaopiniowany przez miejscową radę gminy. Plan ochrony dla wymienionych form ochrony sporządza się na dwadzieścia lat i uwzględnia w nim charakterystykę i ocenę stanu przyrody; identyfikację i ocenę istniejących oraz potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych; charakterystykę i ocenę uwarunkowań społecznych i gospodarczych.

Plan ochrony dla parku narodowego i rezerwatu zawiera między innymi cele ochrony przyrody oraz wskazanie przyrodniczych i społecznych uwarunkowań ich realizacji; identyfikację oraz określenie sposobów eliminacji lub ograniczenia istniejących i potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych; wskazanie obszarów ochrony ścisłej, czynnej i krajobrazowej i określenie działań na tych obszarach; wskazanie miejsc, w których może być prowadzona działalność wytwórcza, handlowa i rolnicza.

Za obszar chronionego krajobrazu uznany jest obszar obejmujący tereny chronione ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowy ze względu na możliwości zaspokojenia potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem lub pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych. Na obszarze tym mogą być wprowadzone zakazy zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia nor, legowisk, jak również likwidacji i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych oraz wydobywania do celów gospodarskich skał, torfu czy skamieniałości.

Ustawa określa, że sieć obszarów "Natura 2000" obejmuje obszary specjalnej ochrony ptaków i siedlisk. Minister środowiska po uzyskaniu zgody Rady Ministrów przekazuje Komisji Europejskiej projekt listy specjalnych obszarów ochrony siedlisk oraz szacunek dotyczący współfinansowania przez Wspólnotę Europejską ochrony obszarów wyznaczonych ze względu na typy siedlisk przyrodniczych oraz gatunki roślin i zwierząt o znaczeniu priorytetowym.

Obszar "Natura 2000" wyznacza minister środowiska w porozumieniu z ministrem rolnictwa, a po ich określeniu listę przekazuje Komisji Europejskiej. Dla obszaru "Natura 2000" sporządza się plan ochrony na dwadzieścia lat, który uwzględnia ekologiczne wartości siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt. Jeżeli istnieje tak zwany wymóg nadrzędnego interesu publicznego, to na terenie tego obszaru wojewoda może wydać zezwolenie na realizację działań, które mogą mieć negatywny wpływ na środowisko. To zezwolenie może być udzielone wyłącznie w celu ochrony zdrowia i życia ludzi, zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego, uzyskania korzystnych następstw o pierwszoplanowym znaczeniu dla środowiska przyrodniczego. Wydając zezwolenie, ustala się zakres, miejsce, termin i sposób wykonania kompensacji przyrodniczej, której koszty ponosi podmiot realizujący plan lub przedsięwzięcie.

Za pomniki przyrody uznano pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupiska o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej, odznaczające się indywidualnymi cechami wyróżniającymi je wśród innych tworów. Stanowiska dokumentacyjne są to wyodrębniające się na powierzchni lub możliwe do udostępnienia, ważne pod względem naukowym i dydaktycznym miejsca występowania formacji geologicznych, nagromadzeń skamieniałości lub tworów mineralnych. Użytkami geologicznymi są zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej - naturalne zbiorniki wodne, śródpolne i śródleśne oczka wodne, kępy drzew i krzewów, bagna, wydmy, starorzecza. Zespołami przyrodniczo-krajobrazowymi są fragmenty krajobrazu naturalnego i kulturowego, zasługujące na ochronę ze względu na ich walory widokowe lub estetyczne. Celem ochrony gatunkowej jest zapewnienie przetrwania i właściwego stanu ochrony dziko występujących roślin, zwierząt, grzybów podatnych na zagrożenie wyginięcia oraz objętych ochroną międzynarodową.

W myśl ustawy minister środowiska, w porozumieniu z ministrem rolnictwa, określi gatunki dziko występujące oraz właściwe zakazy dla poszczególnych gatunków. Przewożenie przez granice państwa roślin i zwierząt należących do gatunków. Przewożenie przez granice państwa roślin i zwierząt należących do gatunków podlegających ograniczeniom na podstawie prawa Unii Europejskiej wymaga uzyskania zezwolenia wydanego przez ministra środowiska, które wydawane jest po zasięgnięciu opinii Państwowej Rady Ochrony Przyrody. W ustawie bardzo dokładnie sprecyzowano przepisy regulujące zadania i obowiązki służby ochrony przyrody.

Kto umyślnie narusza zakazy obowiązujące w parkach narodowych i krajobrazowych, rezerwatach obszarach chronionego krajobrazu i "Natura 2000", podlega karze grzywny albo aresztu. Karze pozbawienia wolności do lat pięciu podlega ten, kto bez zezwolenia lub wbrew jego warunkom przewozi przez granicę rośliny i zwierzęta, a także ich rozpoznawalne części lub produkty pochodne.

Szanowni Państwo, ustawa jest bardzo obszerna, ale, jak można stwierdzić, jest to akt prawny, który w sposób kompleksowy odnosi się do zasad i form ochrony przyrody w Polsce.

 

Przemówienie senatora Sergiusza Plewy
w dyskusji nad punktem siódmym porządku obrad  

Zmiany wprowadzone do ustawy - Prawo budowlane należy uznać w większości za udane. Uwzględniają oczekiwania inwestorów i organów nadzoru budowlanego. Wyeliminują krytykowaną uznaniowość organów.

Po raz pierwszy pojawiła się próba zdefiniowania istotnych odstępstw - brawo za odwagę - związanych z pozwoleniami na budowę. Zmiany te ułatwią, usprawnią użytkownikom obiektów - załatwienie formalności związanych ze zmianą sposobu użytkowania obiektu budowlanego, a organom nadzoru budowlanego - stosowanie kar pieniężnych za samowolne zmiany użytkowania. W ostatniej nowelizacji, nie wiedzieć czemu, art. 93 w tej części został skreślony.

Jedynym błędem tego rozwiązania ustawowego jest podwyższenie stawki opłaty - z 300 zł na 500 zł. Przy dotychczasowej kwocie stawki, wynoszącej 300 zł, legalizacja garażu kosztowała 15 tysięcy zł, domu mieszkalnego, bez względu na wielkość i położenie - 30 tysięcy zł. Zalegalizowanie jakiejkolwiek dobudówki, typu sień, łazienka czy składówka, kosztowało 30 tysięcy zł.

W województwie podlaskim w ubiegłym roku poza dwoma wyjątkami nikt nie zaakceptował jakiejkolwiek samowoli z uwagi na koszt, przy tym rozebrano około dwieście pięćdziesiąt obiektów budowlanych.

Postuluję, aby stałą kwotę zmniejszyć do około 100 zł, wprowadzając część ruchomą uzależnioną od wielkości obiektu i ceny za metr kwadratowy budynku.

Przemówienie senatora Tadeusza Bartosa
w dyskusji nad punktem dziesiątym porządku obrad

Panie i Panowie Senatorowie! Wysoka Izbo!

Celem zaproponowanych zmian jest wydłużenie z dwunastu do dwudziestu czterech miesięcy okresu stosowania dopłat z budżetu państwa do oprocentowania kredytów zaciągniętych przez producentów rolnych w drugim półroczu 2003 r. - kredyty były przeznaczone na zakup rzeczowych środków obrotowych do produkcji rolniczej, w tym do produkcji żywności metodami ekologicznymi, na przystosowanie gospodarstw rolnych do tej produkcji oraz na osiągnięcie postępu biologicznego w rolnictwie - których spłata powinna by dokonana w drugim półroczu 2004 r. Zgodnie z przepisami rozporządzenia Komisji nr 2199/2003 z dnia 16 grudnia 2003 r. ustanawiającymi przejściowe środki działania w celu stosowania rozporządzenia Rady nr 1259/1999, dotyczącego mechanizmu jednolitej płatności powierzchniowej, wobec Republiki Czeskiej, Estonii, Cypru, Malty, Polski, Słowenii i Słowacji, pomoc dla rolników za 2004 r. będzie realizowana w okresie od dnia 1 grudnia 2004 r. do 30 kwietnia 2005 r.

Szanowni Państwo, jak z tego wynika, świadczenie pomocy dla rolników ze środków Unii Europejskiej w ramach płatności obszarowych rozpocznie się dopiero w grudniu 2004 r. Ponadto biorąc pod uwagę to, że w 2004 r. będzie ograniczona pomoc krajowa dla rolnictwa - między innymi na interwencyjny skup zbóż z dopłatami bezpośrednimi dla ich producentów - producenci rolni, którzy zaciągnęli kredyty na zakup rzeczowych środków do produkcji rolniczej, niezbędnych w ubiegłorocznych uprawach jesiennych i uprawach wiosennych w 2004 r., i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej, nie będą spłacać tych kredytów terminowo.

Ustawa ma wejść w życie z dniem 30 kwietnia 2004 r. Wysoka Izbo, wnoszę o jej przyjęcie bez poprawek.

 

Przemówienie senatora Tadeusza Bartosa
w dyskusji nad punktem jedenastym porządku obrad

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Wysoka Izbo!

Uchwalona przez Sejm w dniu 12 marca 2004 r. ustawa o zmianie ustawy o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich jest kolejnym etapem dostosowania obowiązujących w kraju przepisów dotyczących hodowli, rozrodu zwierząt gospodarskich oraz obrotu materiałem biologicznym do regulacji prawnych Unii Europejskiej.

Najważniejsze zmiany o charakterze dostosowawczym dotyczą treści zaświadczeń hodowlanych, w których mają być uwzględniane wyniki badań genetycznych. Zgodnie z ustawą, minister właściwy do spraw rolnictwa powoła jednostkę organizacyjną o zasięgu krajowym, która będzie prowadzić ocenę wartości użytkowej lub hodowlanej zwierząt i gromadzić oraz przechowywać dane związane z tą oceną. W szczególności do jej zadań będzie należeć:

- publikowanie wyników oceny wartości użytkowej i hodowlanej zwierząt,

- prowadzenie systemu informatycznego na potrzeby oceny wartości użytkowej lub hodowlanej zwierząt,

- bilansowanie potrzeb i możliwości produkcyjnych w hodowli zwierząt,

- prowadzenie specjalistycznych szkoleń zawodowych dla osób przeprowadzających ocenę wartości użytkowej lub sztuczne unasiennianie oraz wydawanie zaświadczeń w tym zakresie,

- ustalanie założeń krajowych programów hodowlanych,

- kontrola w zakresie hodowli i rozrodu zwierząt,

- kontrola zootechniczna w handlu,

- prowadzenie laboratorium badającego mleko,

- prowadzenie laboratorium referencyjnego poddającego badaniom mleko w ramach oceny wartości użytkowej bydła, owiec i kóz.

W przypadku oceny wartości użytkowej bydła, owiec i kóz mleko poddaje się badaniu w laboratoriach, które uczestniczą w międzynarodowych badaniach porównawczych oraz stosują do sprawdzenia metod badawczych próby wzorcowe przygotowywane i prowadzone przez laboratoria referencyjne. Do zadań laboratorium referencyjnego należy między innymi przygotowywanie prób wzorcowych oraz prowadzenie szkoleń pracowników.

W myśl ustawy księgi hodowlane prowadzi się odrębnie dla ras, linii hodowlanych albo odmian w obrębie rasy oraz płci koni, bydła, świń, owiec i kóz; rodów drobiu w poszczególnych jego gatunkach; poszczególnych gatunków zwierząt futerkowych, jak również linii hodowlanych pszczół. Ponadto do części głównej księgi mogą być wpisywane świnie, bydło, owce, kozy, matki pszczele, stada zwierząt futerkowych lub rody drobiu, które:

- pochodzą co najmniej od dwóch pokoleń przodków tej samej rasy, odmiany w obrębie rasy, stada lub linii hodowlanej, wpisanych do księgi krajowej lub zagranicznej;

- mają rodowód odpowiadający warunkom określonym dla danej księgi hodowlanej;

- są poddawane ocenie wartości użytkowej.

Dla koni pełnej krwi angielskiej, czystej krwi arabskiej, koni huculskich, koników polskich i kuców szetlandzkich prowadzi się wyłącznie główną część księgi. Do księgi koni pełnej krwi angielskiej wpisuje się ogiery, klacze i źrebięta pochodzące co najmniej od ośmiu pokoleń przodków wpisanych do polskiej księgi koni pełnej krwi angielskiej lub odpowiedniej księgi zagranicznej, uznanej przez międzynarodową komisję ksiąg stadnych. Do księgi kuców szetlandzkich wpisuje się ogiery, klacze i źrebięta pochodzące od rodziców wpisanych do polskiej księgi kuców szetlandzkich lub odpowiedniej księgi zagranicznej. Do księgi koni rasy huculskiej wpisuje się ogiery i klacze pochodzące co najmniej od czterech pokoleń przodków wpisanych do polskiej księgi koni rasy huculskiej lub odpowiedniej księgi zagranicznej. Do księgi koni rasy konik polski wpisuje się ogiery i klacze pochodzące co najmniej od czterech pokoleń przodków wpisanych do polskiej księgi koni rasy konik polski lub odpowiedniej księgi zagranicznej.

Zgodnie z ustawą, prowadzący księgę lub rejestr nie może odmówić wpisu zwierząt do księgi lub rejestru, w tym zwierząt przywożonych do Polski, jeżeli spełniają one warunki wpisu. Zwierzęta hodowlane, z wyjątkiem koniowatych i matek pszczelich, nasienie zwierząt hodowlanych, ich komórki jajowe i zarodki oraz jaja wylęgowe, wprowadzone do obrotu, zaopatruje się w zaświadczenia hodowlane.

Rasa, odmiana, ród lub linia, w przypadku których niska liczebność zwierząt hodowlanych lub spadkowa tendencja liczebności stwarza zagrożenie wyginięcia, podlega ochronie zasobów genowych. Ochrona polega na utrzymywaniu żywych zwierząt lub gromadzeniu i przechowywaniu materiału biologicznego pochodzącego od tych zwierząt. Jest prowadzona na podstawie programu ochrony zasobów genowych, określającego cel prowadzenia programu, zakres i metody jego prowadzenia, jak również zakres kriokonsekwencji materiału biologicznego i sposób jego wykorzystania.

Ustawa dopuszcza do hodowli czystej rasy samice hodowlane takich gatunków, jak bydło, świnie, owce i kozy, oraz samice będące mieszańcami świń hodowlanych. Podmiot prowadzący sztuczne unasiennianie jest obowiązany do zaopatrywania się w nasienie wyłącznie u podmiotu posiadającego zezwolenie na pozyskiwanie, konfekcjonowanie, przechowywanie i dostarczanie nasienia lub przechowywanie i dostarczanie nasienia, jak również do używania nasienia od reproduktorów dopuszczonych do wykorzystania w sztucznym unasiennianiu i wybranych przez usługobiorcę.

Szanowni Państwo, zapisy ustawy zostały rozszerzone o nowy rozdział, w którym zawarto zagadnienia dotyczące współpracy z organami centralnymi państw członkowskich Unii Europejskiej i Komisją Europejską w zakresie sprawowania nadzoru nad przestrzeganiem prawodawstwa zootechnicznego. Wiele zmian dokonano w przepisach karnych ustawy.

Wysoka Izbo, wnoszę o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Przemówienie senatora Witolda Gładkowskiego
w dyskusji nad punktem dwunastym porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Zmiana ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw ma na celu dostosowanie przepisów naszego prawa do wymogów decyzji ramowych rady, przyjętych stosunkowo niedawno, bo w latach 2001-2002.

Największe znaczenie słusznie przypisuje się decyzji ramowej o zwalczaniu terroryzmu. Wziąwszy pod uwagę wydarzenia związane z terroryzmem, które tak głęboko utkwiły w naszej pamięci, myślę, że nie trzeba tutaj nikogo przekonywać o wadze tego problemu. Dobrze się stało, że przyjmujemy przepisy określające definicję przestępstwa terrorystycznego oraz pewne aspekty karne z tym związane, jakkolwiek konieczna jest tutaj mała uwaga. Sama ustawa nie rozwiąże problemu bezpieczeństwa. Trudno bowiem oczekiwać, żeby fanatycy spoza Europy znali polskie prawo i czuli respekt wobec naszych sankcji. Uważam więc, że nie można poprzestać na samym ustawodawstwie. Konieczne są stałe działania, które w konsekwencji będą zapewniać naszym obywatelom poczucie bezpieczeństwa.

Z pewnością niemałą wagę dla toku postępowania przygotowawczego, jak wspomniał senator sprawozdawca, mają przepisy implementujące decyzję ramową z dnia 13 czerwca 2002 r. o wspólnych zespołach dochodzeniowo-śledczych. W tym zakresie rozpatrywana nowelizacja przewiduje wprowadzenie nowej formy współpracy międzynarodowej w sprawach karnych. Zgodnie z art. 589c § 1 pkt 1 kodeksu postępowania karnego tak zwany zespół polski można powołać między innymi w spawie o przestępstwo o charakterze terrorystycznym, o którym była mowa wcześniej. Koncepcja wspólnych zespołów wzmocni postępowanie związane z działaniem sprawcy lub następstwem jego czynu występującym na terytorium kilku państw. Podzielam pogląd, że wspólne zespoły dochodzeniowo-śledcze stanowią znaczący postęp w ściganiu omawianych przestępstw.

Należy zauważyć także bardzo istotny zapis art. 589b § 1, zgodnie z którym nie poprzestaje się wyłącznie na współpracy polskich organów z organami państw członkowskich Unii Europejskiej, ale rozszerza się możliwość powoływania zespołów wspólnie z właściwymi organami innych państw, jeżeli pozwala na to umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, albo też na zasadzie wzajemności.

Abstrahując od przepisów związanych z terroryzmem: ważną kwestią, która została poruszona w nowelizacji, jest ochrona ofiar przestępstw. Za wysoce prospołeczne trzeba uznać przepisy wprowadzające obowiązek zawiadamiania pokrzywdzonego o zmianie lub uchyleniu środków izolacyjnych stosowanych względem sprawcy czynu, a także to, że jeśli pokrzywdzony wyrazi taką wolę w formie odpowiedniego wniosku, to będzie przygotowany psychicznie na obecność sprawcy czynu, który wyrządził mu szkodę.

Oczekuję, że skutki rozpatrywanej nowelizacji będą pozytywne. Temat jest jak najbardziej na czasie. Z tych to powodów zmiana ustawy zasługuje na poparcie.

Dziękuję za uwagę.

Przemówienie senatora Krzysztofa Jurgiela
w dyskusji nad punktem dwunastym porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Prawo i Sprawiedliwość to ugrupowanie, które zawsze przywiązywało wielką wagę do sprawy zwalczania przestępczości. W naszym programie postulowaliśmy zmiany prawa i postępowania karnego w kierunku zaostrzania zagrożeń karą za poszczególne przestępstwa oraz przyśpieszania wymierzania adekwatnej kary. Nie zgadzamy się ze stanowiskiem środowisk liberalnych, zgodnie z którym prawo karne powinno być przede wszystkim instrumentem resocjalizacji, czyli pedagogicznego oddziaływania na przestępców.

Naszym zdaniem prawo karne jako narzędzie polityki państwa wobec przestępczości powinno wypełniać przede wszystkim dwa zadania. Po pierwsze, powinno ono zapewniać prewencję, i to zarówno generalną, poprzez presję wysokich kar odwodzącą potencjalnych przestępców od przestępczych zamiarów, jak i indywidualną. I nie chodzi w tym wypadku o zmianę charakteru przestępców poprzez działania pedagogiczne, lecz o proste uniemożliwianie im popełniania przestępstw poprzez izolowanie ich od społeczeństwa. Drugi z celów, jakie powinna realizować polityka karna, to zapewnianie opinii społecznej poczucia sprawiedliwości w tym zakresie, świadomości, że popełniane przestępstwa spotykają się z adekwatną i szybką karą, a jej wysokość ściśle odpowiada charakterowi i wadze popełnianego czynu. Taka świadomość jest jednym z podstawowych elementów zaufania społeczeństwa do organów władzy publicznej.

Obecny kryzys tego zaufania wynika bowiem również z niewłaściwej polityki karnej i złych przepisów prawa karnego. Obecnie stosowane kodeksy z 1997 r. nie gwarantują, naszym zdaniem, adekwatnych kar i szybkiego postępowania. Dominujące w ostatnich latach w życiu publicznym środowiska lewicowe i liberalne nie były zainteresowane zaostrzaniem kar, co wynika z przyjętych przez nie idei o pedagogicznym wymiarze kary, o tym, że przestępców da się poprawić perswazją.

O takim podejściu świadczą losy zgłoszonego przez nas projektu nowych kodeksów karnych, świadczą o nim również przepisy tak zwanej kodyfikacji prezydenckiej. Losy obecnej nowelizacji również świadczą o tym, że jeszcze w tej chwili dominuje w Sejmie podobne podejście. Poprawki zgłoszone przez Prawo i Sprawiedliwość, dotyczące podwyższenia kar za najbardziej drastyczne przestępstwa, nie zostały przez Sejm zaakceptowane. Dziś zaprezentuję je w Izbie Wyższej, licząc na to, że znajdą one uznanie w oczach pań i panów senatorów.

Od razu chciałbym zaznaczyć, że oceniam nowelizację w zakresie zmiany kodeksu postępowania karnego oraz kodeksu karnego wykonawczego za idącą we właściwym kierunku, choć niewystarczająco daleko, jeśli chodzi o zaostrzenie warunków wykonywania kar. Poprawki, które zgłaszam, dotyczą kodeksu karnego. Są one następujące.

Pierwsza poprawka dotyczy art. 64 kodeksu karnego, czyli przepisów o recydywie. Po jej przyjęciu sąd będzie zmuszony do orzekania podwyższonej kary w każdym przypadku popełnienia przestępstwa podobnego. Przypominam, że dotychczas sąd miał tylko taką możliwość, którą mógł wykorzystać w zależności od swojego uznania. Po kolejnym powrocie sprawcy do przestępstwa sąd będzie musiał orzec karę, której dolną granicę określa podwojony najniższy wymiar kary za dane przestępstwo, a nie, jak dotychczas, tylko karę w wymiarze powyżej dolnej granicy. I tak na przykład sprawca podstawowej formy gwałtu, co do którego raz już zastosowano przepisy o recydywie i który popełni przestępstwo podobne, będzie musiał zostać skazany na co najmniej dwa lata, a nie, jak dotychczas, na co najmniej rok pozbawienia wolności.

Kolejne poprawki dotyczą istotnego podwyższenia kar za przestępstwa związane z terroryzmem i zorganizowaną przestępczością. Stosowane teraz kary są zupełnie nieadekwatne do wagi tych przestępstw. Obecna sytuacja międzynarodowa, ostatnie zamachy terrorystyczne i fakt, że Polska najprawdopodobniej również jest obiektem planów terrorystów, każą przykładać wielką wagę do zwalczania tych form przestępczości.

Proponuję Wysokiej Izbie zmianę art. 166 kodeksu karnego, mówiącego o porwaniu statków powietrznych lub morskich, oraz art. 167, który mówi o umieszczaniu niebezpiecznych substancji na pokładach tych statków. Zmiany te mają polegać na objęciu tymi przepisami również lądowych środków transportu, co ma szczególne znaczenie wobec zamachów madryckich, oraz podwyższeniu zagrożenia karami - z dwunastu lat do maksymalnego wymiaru kary pozbawienia wolności w przypadku uprowadzenia i z pięciu do dwunastu lat w przypadku naruszenia przepisu art. 167.

Chcemy zaostrzyć również wymiar kar przewidzianych w art. 252 kodeksu karnego, dotyczącym przetrzymywania zakładników. Obecnie, w podstawowej formie, jest to przestępstwo zagrożone karą do dziesięciu lat pozbawienia wolności, zaś do dwunastu - w formie kwalifikowanej. W związku z tym jest ono występkiem i wykonanie kary za nie można zawiesić. Również to przestępstwo chcemy obciążyć karą do maksymalnej granicy piętnastu lat.

W art. 253 kodeksu karnego, dotyczącym handlu ludźmi, proponuję wprowadzić poprawkę zmierzającą do tego, aby karalny był nie tylko handel ludźmi, ale nawet fakt jednorazowej sprzedaży człowieka. Stanie się on formą podstawową przestępstwa, zaś sam handel - jego formą kwalifikowaną z podwyższonym do pięciu lat dolnym zagrożeniem karą. Chcemy też wprowadzić karalność samych przygotowań do tych przestępstw w związku z tym, że ich dokonywanie ma często charakter zorganizowany i złożony.

Ostatnia poprawka dotyczy art. 258 kodeksu karnego, mówiącego o przestępczości zorganizowanej. W tym wypadku podwyższa się zagrożenie karą aż do maksymalnego wymiaru piętnastu lat w przypadku przewodzenia grupie przestępczej. Podobną poprawkę przedstawia senacka Komisja Ustawodawstwa i Praworządności, proponuje ona jednak, aby maksymalnym wymiarem kary pozbawienia wolności zagrożone były osoby kierujące grupą o charakterze terrorystycznym. Uważam, że moja propozycja jest bardziej uzasadniona. Kierowanie grupą przestępczą jest tak poważnym przestępstwem, że nie ma potrzeby różnicować kary w zależności od charakteru danej grupy.

Poprawki te są tylko drobną częścią zmian potrzebnych w polskim prawie karnym. Potrzeba ich przyjęcia wynika jednak z konkretnych i niezwykle realnych zagrożeń, wobec których stoi nasz kraj. Obecna nowelizacja jest okazją, by Izba Wyższa wyciągnęła wnioski z aktualnych wydarzeń i zabezpieczyła Polskę, w niewielkim chociaż stopniu, przed międzynarodowym terroryzmem. Wnioskuję zatem o przyjęcie ustawy i wprowadzenie do niej zaprezentowanych poprawek.

 

Przemówienie senatora Witolda Gładkowskiego
w dyskusji nad punktem czternastym porządku obrad

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Zmiana ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny ma na celu dostosowanie polskiego prawa do wymogów wspólnotowych.

Nowelizacja wprowadza przepisy o umowach zawieranych na odległość w zakresie usług finansowych. Ze względu na postępującą popularyzację wspomnianego sposobu świadczenia usług trafnie zauważa się potrzebę uregulowania przedmiotowego zagadnienia przy uwzględnieniu jego specyfiki. Priorytetem jest w tym przypadku zapewnienie bezpieczeństwa konsumentom korzystającym z omawianych usług finansowych. Porozumienia zawierane są głównie przez internet, telefon i faks. Przy okazji omawiania przepisów o środkach porozumiewania się na odległość można głęboko zastanawiać się, czy usługi finansowe świadczone w ten sposób będą rozwijały się w tak szybkim tempie, jak w innych państwach wspólnotowych, wziąwszy pod uwagę stosunkowo wysokie koszty naszych połączeń telefonicznych i internetowych.

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wskazuje na mogące powstać ewentualne spory, wynikające ze specyficznego charakteru oraz sposobu zawierania przedmiotowych umów. To założenie opiera się na doświadczeniach krajów członkowskich Unii Europejskiej. Z praktyki wynika, że najpoważniejsze problemy związane są z dochodzeniem roszczeń przez konsumentów w związku z nierzetelnymi informacjami uzyskanymi od przedsiębiorców. W tym zakresie projekt słusznie zakłada nałożenie na przedsiębiorcę ściśle określonych obowiązków informacyjnych, które powstaną najpóźniej w chwili złożenia propozycji zawarcia umowy. Art. 16b ust. 1 przewiduje między innymi obowiązek podania danych o przedsiębiorcy, oferowanej usłudze, a także o ewentualnym prawie do odstąpienia od umowy. Oceniając wspomniany przepis, można stwierdzić, że zawarte w nim wyliczenie jest opracowane bardzo szczegółowo, ponieważ konieczne jest przewidzenie wszystkich potrzeb konsumenta oraz całego szeregu mogących powstać sytuacji spornych. Konsument nie może mieć wątpliwości odnośnie do zapewnienia należytej ochrony prawnej na wypadek kontaktu z nieuczciwym przedsiębiorcą. Podkreślam słowo "nieuczciwy", ponieważ projekt nie powinien nastręczać poważniejszych trudności dla usługodawców chcących należycie spełnić wszystkie przesłanki ustawowe. Trzeba tutaj rozdzielić płaszczyznę swobody prowadzenia działalności w połączeniu ze swobodą zawierania umów oraz płaszczyznę ograniczeń wynikających z potrzeby ochrony interesów usługobiorcy. Zakładając, że interes konsumenta wymaga szczególnej opieki prawnej, trzeba powiedzieć, że projekt właściwie reguluje wspomniane zagadnienie.

W rozpatrywanych innych założeniach projektu zadowalające jest to, że konsument będzie mógł odstąpić od umowy nawet bez konieczności podania przyczyn swojego stanowiska. Wymagane jest, żeby konsument złożył stosowne oświadczenie w ustawowo określonym terminie. Ustawa przewiduje kilka przypadków, w których wspomniane uprawnienie wyjątkowo nie będzie przysługiwać. Trzeba przyznać, że wyjątki od tej zasady możliwości odstąpienia od umowy są słuszne. Za takim stanowiskiem przemawia przedmiot umowy lub fakt, że umowa została całkowicie wykonana na żądanie konsumenta.

Całość nowelizowanych przepisów ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny należy ocenić pozytywnie. Projekt wymaga pełnego poparcia.

 

---