Chcę powiedzieć o moim wielkim zaniepokojeniu wywołanym stanowiskiem doradcy ekonomicznego pana prezydenta, profesora Witolda Orłowskiego, który uważa walkę wydaną lichwie przez parlament za działanie nieprawne i szkodliwe. Wspiera go klasyczny liberał ekonomiczny, profesor Leszek Balcerowicz, a dołączają się do nich zarówno Konferencja Przedsiębiorstw Finansowych, jak i Związek Banków Polskich. Dla nich wszystkich największą świętością jest wolny rynek, na którym wolno, wypada i jest opłacalne, bo jak mogłoby być inaczej, pożyczanie pieniędzy potrzebującym na lichwiarski procent, wynoszący nawet 100% lub 200%. Profesor Orłowski i bankowe lobby bez skrupułów aprobują szerzącą się w kraju lichwę, a teraz próbują namówić prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego, by, broń Boże, nie podpisywał ustawy antylichwiarskiej.

Szanowny Panie Ministrze!

Po pierwsze, czy wobec ewidentnych dowodów wygłoszenia pomówień prokurator generalny wszczął postępowanie wobec posła Zbigniewa Komorowskiego?

Szanowny Panie Ministrze!

Szanowny Panie Ministrze!

Szanowny Panie Ministrze!

Szanowny Panie Ministrze!

W wytycznych zatwierdzonych 8 grudnia 2004 r. dla jednoosobowych spółek Skarbu Państwa w odniesieniu do sprawozdań finansowych za 2004 r., w części II "Gospodarka kapitałami własnymi spółki" w punkcie "Kierunkowe zasady podziału zysku netto za 2004 r. w jednoosobowych spółkach Skarbu Państwa oraz w spółkach z większościowym udziałem SP", napisano: "Walne Zgromadzenie / Zgromadzenie Wspólników może pobrać z zysku netto spółki dywidendę dla akcjonariusza / wspólnika w wysokości do 15% [...] powyżej 15% w szczególnie uzasadnionych przypadkach".

W rejonie piskim jest ponad trzydziestoprocentowe bezrobocie, przeważnie pracuje tylko jeden członek rodziny. Aby zakład mógł konkurować na rynku, musi inwestować w nowe technologie, a to wiąże się z dużymi nakładami finansowymi. Bez nowych kapitałochłonnych inwestycji utrzymanie dotychczasowej pozycji na rynku i sprostanie wymogom konkurencji jest niemożliwe.

Określenie na tak wysokim poziomie, 59%, wypłaty dywidendy w spółce "Sklejka - Pisz" jest, w moim przekonaniu, niewłaściwym posunięciem. Dlatego proszę Pana Ministra o zmianę decyzji w zakresie wysokości poboru dywidendy i o zmniejszenie jej do wartości, która jest zawarta w wytycznych Pana Ministra. A jeśli jest to niemożliwe, to proszę o zasilenie kapitału zapasowego spółki "Sklejka - Pisz" w wysokości około 2 milionów zł ze środków Ministerstwa Skarbu Państwa.

Szanowny Panie Ministrze!

Zgodnie z otrzymanym zapewnieniem, osoby te otrzymać miały stypendia socjalne dla dzieci za minione pół roku, to jest za okres styczeń - czerwiec bieżącego roku. Jednakże z bliżej nieznanych powodów wypłata należności nastąpiła jedynie za jeden miesiąc, czerwiec, bez podania przyczyn takiego stanu rzeczy.

Szanowny Panie Ministrze!

Otóż pragnę pana poinformować, że od 2 grudnia sądy próbują ustalić swą właściwość. Pan pisze, że nie można ustalić przewidywanego terminu zakończenia sprawy, a wszem i wobec już wiadomo, że sąd dokonał rejestracji zarządu i uchwał zjazdu MZPN odbytego 2 października 2004 r.

Szanowny Panie Prezesie!

Szanowny Panie Ministrze, otóż prawie półtora roku temu pan Chodań nabył nieruchomość w miejscowości Wola Rzędzińska w powiecie tarnowskim, ale sprzedający blokuje dokończenie inwestycji, mimo że nie jest właścicielem, a nieruchomość zbył aktem notarialnym i za przedmiot zbycia pobrał w całości należności. WSA w Krakowie od prawie półtora roku bada sprawę (II SA Kr 110/04), a inwestor zamroził pieniądze i nie może rozpocząć działalności gospodarczej.

Szanowny Panie Ministrze!

W związku z wnioskiem, który wpłynął do mojego biura senatorskiego, wójta gminy Ozorków, pana Władysława Sobolewskiego, zwracam się do Pana z prośbą o podjęcie działań w sprawie uregulowania stanu prawnego w miejscowości Sokolniki-Las, położonej w gminie Ozorków w powiecie zgierskim.

Miejscowość ta liczy około trzech tysięcy działek, które powstały w 1930 r. w wyniku działań podjętych przez właściciela tego terenu na podstawie rozporządzenia prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 lutego 1928 r. o prawie budowlanym i zabudowaniu osiedli, DzU z dnia 5 marca 1928 r. Powstałe wówczas działki sprzedawane były wraz z częściami przyległych ulic. Ulice, drogi, place, skwerki i parki przeznaczone do użytku publicznego urządzone na obszarze objętym tą parcelacją miała przejąć gmina na żądanie właścicieli zgodnie z art. 67 podanego wyżej rozporządzenia. Do dzisiaj nie został uregulowany problem przekazania tych gruntów, a podejmowane przez gminę działania nie przynoszą oczekiwanych skutków w postaci uregulowania stanu prawnego ulic powstałych w wyniku parcelacji.

Art. 64 ust. 9 ustawy z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym dopuszcza możliwość tworzenia przez uczelnie zagraniczne na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej swoich jednostek zamiejscowych. Postępowanie w tych sprawach ma się jednak odbywać na zasadach określonych dla tworzenia i funkcjonowania uczelni niepaństwowych, a w myśl przepisów nowej ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym - uczelni niepublicznych.

Pytanie jest o tyle zasadne, że pewne fazy postępowania w tych sprawach prowadzone są przez Państwową Komisję Akredytacyjną, a ta stosując literalnie przepisy ustawy, domaga się od wnioskodawcy, to jest władz uczelni zagranicznej, aby ten wypełnił przepisy o tworzeniu uczelni niepaństwowych co do składu i liczby kadry oraz programu zgodnie z polskimi założeniami. Tak więc powinien: prowadzić kształcenie studentów w oparciu o plan i program studiów wynikający z polskich standardów nauczania dla danego kierunku studiów, wprowadzonych rozporządzeniem ministra edukacji narodowej i sportu; w swoim minimum kadrowym zgłosić co najmniej sześciu nauczycieli akademickich będących obywatelami polskimi reprezentującymi specjalności wchodzące w zakres danego kierunku studiów, w tym co najmniej pięciu reprezentujących specjalności, w których uzyskiwane są dyplomy na tym kierunku - oznacza to, że PKA dopuszcza możliwość uwzględnienia w minimum kadrowym jedynie dwóch nauczycieli akademickich reprezentujących wnioskodawcę; prowadzić zajęcia dla studentów w języku polskim; przedstawić plan badań naukowych itd.

Jeżeli uczelnia zagraniczna zamierza otworzyć w Polsce swoją filię lub wydział zamiejscowy prowadzący kształcenie na określonym kierunku studiów i będzie absolwentom tego kierunku wydawać swój dyplom ukończenia studiów, siłą rzeczy kształcenie to musi odbywać się w oparciu o program studiów obowiązujący w tej uczelni i o kadrę, która ten program może zrealizować. Każde inne rozwiązanie - takie, jakiego domaga się PKA - jest sprzeczne z samą ideą tworzenia w Polsce ośrodków zamiejscowych uczelni zagranicznych.

W świetle powyższego uprawniony jest wniosek, że wprowadzenie do ustawy o szkolnictwie wyższym przepisu zezwalającego uczelniom zagranicznym na tworzenie przez nie swoich ośrodków w Polsce było jedynie zabiegiem formalnym, niezbędnym w okresie akcesji naszego kraju do UE, z góry zaś założono, że organy prowadzące postępowanie w tych sprawach na tyle wypaczą intencje ustawodawcy, że nigdy do utworzenia takiego ośrodka nie dojdzie.

Zbigniew Kruszewski

Zgodnie z sugestią zawartą w udzielonej przez resort administracji i spraw wewnętrznych odpowiedzi na moje oświadczenie w sprawie niewypłaconych diet pani Marii Gmyz, przewodniczącej Rady Miejskiej w Zamościu, zainteresowana złożyła w przedmiotowej sprawie pozew do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie. Skargę swoją uzasadniła tym, iż wykonując prace związane z pełnieniem funkcji przewodniczącej rady, nie otrzymywała z tego tytułu diet radnego.

Sytuacja prawna dotycząca tej kwestii jest złożona, gdyż nie uprawomocniło się jeszcze zarządzenie zastępcze wojewody lubelskiego z dnia 2 marca 2004 r. (znak: PN II 0928/2/04), w którym zostało stwierdzone wygaśnięcie mandatu radnego pani M. Gmyz. Aż do dnia złożenia mojego oświadczenia nie otrzymuje ona żadnych diet, chociaż pełni funkcję przewodniczącej rady.

Tymczasem Sąd Wojewódzki w Lublinie w dniu 12 lipca 2005 r. ogłosił, iż skarga pani Gmyz została odrzucona, i uzasadnił swoją decyzję tym, że rozpatrywanie tej sprawy nie leży w kompetencji sądu administracyjnego, lecz cywilnego (sygnatura akt: III SAB/LU8/05). Tymczasem Sąd Rejonowy w Zamościu - I Wydział Cywilny na posiedzeniu niejawnym wydał w analogicznej sprawie, radnego Jerzego Zacharowa, postanowienie o odrzuceniu jego skargi, uzasadniając to tym, iż nie jest to sprawa cywilna (sygnatura akt: IC 105/05). Ponadto panu J. Zacharowowi sąd nie chce wydać pisemnego postanowienia wraz z uzasadnieniem.

Z wyrazami szacunku
Adam Biela

Zwrócił się do mnie wicemarszałek województwa podlaskiego z prośbą o poparcie wniosków ośmiu zakładów opieki zdrowotnej z województwa podlaskiego, które będą ubiegać się o dotacje z budżetu państwa na wsparcie działań w zakresie restrukturyzacji zatrudnienia oraz zmian w strukturze organizacyjnej zakładów lub poprawy jakości świadczeń.

Wnioski zostaną złożone przez następujące zakłady opieki zdrowotnej: Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. K. Dłuskiego w Białymstoku, Białostockie Centrum Onkologii im. M. Skłodowskiej-Curie w Białymstoku, Podlaski Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w Białymstoku, Specjalistyczny ZOZ Gruźlicy i Chorób Płuc w Białymstoku, Wojewódzką Stację Pogotowia Ratunkowego SP ZOZ w Łomży. Wojewódzką Stację Pogotowia Ratunkowego SP ZOZ w Suwałkach, SP ZOZ Ośrodek Rehabilitacji w Suwałkach, Specjalistyczny Psychiatryczny SP ZOZ w Suwałkach.

Ogólna suma dotacji we wnioskach kierowanych do Pana Ministra wynosi 10 646 962,50 zł.

Szanowny Panie Ministrze!

Niniejszym chciałbym się przyłączyć do apelu wielu środowisk i prosić o wstrzymanie uruchomienia działań dotyczących mnożnika 1,7 dla wskaźników odnoszących się do migracji, jako podstawy rozliczeń pomiędzy wojewódzkimi oddziałami Narodowego Funduszu Zdrowia. Zapis taki znalazł się w §6 ust. 4 rozporządzenia z dnia 7 lipca 2005 r. w sprawie szczegółowego trybu i kryteriów podziału środków pomiędzy centralę i oddziały wojewódzkie Narodowego Funduszu Zdrowia z przeznaczeniem na finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej dla ubezpieczonych, DzU.05.126.1061 z dnia 11 lipca 2005 r.

Szanowny Panie Ministrze!

W tym roku Zarząd Województwa Śląskiego w ramach konkursu 1/2005 zaprosił do składania wniosków w ramach działania 2.2 Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 2004-2006 projektów typu I "Wspieranie rozwoju edukacyjnego młodzieży wiejskiej". Z uzyskanych przeze mnie informacji wynika, że samorządy nie będą mogły się ubiegać o środki w ramach konkursu na projekty stypendialne typu II, to jest "Wspieranie rozwoju edukacyjnego studentów obszarów zmarginalizowanych". Brakuje również takich informacji w ramowym planie konkursów na działania ZPORR w 2005 r.

Przypomnę, że ostatecznym beneficjentem są studenci pochodzący z obszarów zmarginalizowanych - mający stałe zameldowanie na terenie powiatu będącego beneficjentem - w tym w szczególności obszarów wiejskich, restrukturyzacji przemysłów i znajdujący się w trudnej sytuacji materialnej. Wsparcie ma zostać udzielone studentom szkół wyższych prowadzonych w systemie dziennym, wieczorowym, zaocznym i eksternistycznym, zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia ministra gospodarki i pracy z dnia 25 sierpnia 2004 r. w sprawie przyjęcia uzupełnienia ZPORR - DzU nr 200 poz. 2051. Myślę, że o celowości tej pomocy nie trzeba nikogo przekonywać.

Szanowny Panie Ministrze!

Według informacji uzyskanych podczas spotkania zorganizowanego przez prezydenta miasta w dniu 12 lipca bieżącego roku tereny te, jeszcze niedawno użytkowane przez węzeł PKP Karsznice, są dziś dla kolei zbędne, stąd mogą być skutecznie wykorzystane do zorganizowania podstrefy Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Władze strefy i miasta planują zlokalizowanie tam kilku nowych zakładów przemysłowych, co pomogłoby zmniejszyć bezrobocie w dzielnicy Karsznice i okolicznych gminach po restrukturyzacji miejscowego, niegdyś wielkiego, węzła kolejowego.

Szanowny Panie Ministrze!

Ciąg drogowy nr 835, przebiegający przez miasta Lublin, Frampol, Biłgoraj i Tarnogród w województwie lubelskim oraz Przeworsk w województwie podkarpackim w kierunku drogi krajowej nr 98, łączy drogi krajowe E-17 i E-40. Droga ta, stanowiąca obecnie ciąg kategorii wojewódzkiej, wykorzystywana jest w ruchu międzynarodowym Lublin - Rzeszów - Medyka i w sposób znaczący jest obciążona pojazdami o dużym tonażu. Podniesienie rangi drogi nr 835 będzie czynnikiem rozwoju miast i gmin położonych na tej trasie. Rozszerzy to obszar aktywności rynkowej przedsiębiorstw Lubelszczyzny i włączy ten region do współpracy transgranicznej.

Wielce Szanowny Panie Ministrze!

Wejście w życie ustawy z dnia 16 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o podatku dochodowym od osób fizycznych potwierdziło moje stanowisko. Okazuje się, że dzieci byłych pracowników państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej, uczące się w szkołach ponadgimnazjalnych, mogą pobierać stypendia przyznane przez Agencję Nieruchomości Rolnych tylko do dnia 30 czerwca 2005 r. Uważam, że jest to rozwiązanie krzywdzące, ponieważ uniemożliwia zachowanie prawa do wymienionych stypendiów do czasu ukończenia nauki w szkole podnadgimnazjalnej, narażając dzieci na znaczne utrudnienia związane z kontynuowaniem nauki.

Problem, w sprawie którego monitowałem w oświadczeniach, został dostrzeżony przez grupę posłów - autorów projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zawartego w druku sejmowym nr 4213. Celem tego unormowania jest zachowanie prawa dzieci byłych pracowników państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej do stypendiów do czasu ukończenia nauki w szkole ponadgimnazjalnej.

Wielce Szanowna Pani Premier!

Wielce Szanowny Panie Prezesie!

Jako parlamentarzysta województwa zachodniopomorskiego otrzymałem informację, że zachodniopomorski oddział ANR z dniem 4 lipca 2005 r. dokonał zmian organizacyjnych dotyczących liczby funkcjonujących jednostek gospodarki zasobami. Z tym dniem z osiemnastu funkcjonujących jednostek gospodarki zasobami pozostawiono dziewięć. Decyzje o połączenie JGZ nie były konsultowane z władzami samorządów powiatowych. W kilku przypadkach zorganizowano jednostki gospodarki zasobami, które obsługiwać mają terytorialnie aż trzy powiaty.

Uprzejmie proszę o podanie zasad i podstaw, którymi kierował się dyrektor oddziału Agencji Nieruchomości Rolnych przy podejmowaniu decyzji o takim właśnie ulokowaniu nowych siedzib JGZ. Jednocześnie wnoszę, aby w powiatach, w których zlikwidowano JGZ, funkcjonowały biura administracji, które będą miały daleko idące kompetencje. Usprawni to w znaczny sposób obsługę rolników korzystających z usług ANR oraz przybliży załatwianie spraw urzędowych.

Jak ustaliłem w komputerowym systemie informacji prawnej LEX, ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych była - po wydaniu w 2000 r. tekstu jednolitego - nowelizowana czterdzieści razy (!), a ustawa o podatku od osób fizycznych poddana została od 2000 r. aż sześćdziesięciu ośmiu zmianom. W mojej ocenie to w pełni uzasadnia przyjęcie, że liczba zmian w obu ustawach była znaczna.

W związku z napływającymi do mojego biura informacjami o lokalizowaniu nowych cmentarzy wśród pól uprawnych zwracam się z prośbą o informację, czy podlega to kontroli. Ponadto dodam, że wiele starych cmentarzy znalazło się obecnie, w rezultacie rozbudowy miast, wśród osiedli mieszkaniowych, co pozostaje w sprzeczności z obowiązującymi przepisami, na które powołuje się minister środowiska.

Maria Szyszkowska

Istniejący od 40 lat Teatr Dramatyczny w Wałbrzychu przeżywa renesans. Zdobywa liczne nagrody zespołowe i indywidualne na prestiżowych festiwalach i przeglądach teatralnych. Wielu czołowych krytyków zapytanych o najlepszy teatr w sezonie na pierwszym miejscu wymienia Teatr Dramatyczny w Wałbrzychu, a są to między innymi: Łukasz Drewniak ("Tygodnik Powszechny", "Przekrój"), Wojciech Majcherek ("Teatr"), Krzysztof Mieszkowski ("Notatnik Teatralny") czy Jacek Sieradzki ("Dialog"). W ankiecie miesięcznika "Teatr" najwybitniejsi krytycy teatralni w kraju oceniali sezon 2003/2004. Krzysztof Mieszkowski za najlepsze przedstawienie uznał "Czyż nie dobija się koni?" Horacego McCoya w reżyserii Mai Kleczewskiej. Ten sam krytyk za najlepszą sztukę polską uznał "Kopalnię" Michała Walczaka. Wśród najlepszych w kraju Teatr Dramatyczny imienia Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu wymieniali Wojciech Majcherek, Krzysztof Mieszkowski, Joanna Targoń. Tym samym nasz teatr znalazł się pośród trzech teatrów najczęściej wskazywanych jako najlepsze.

Niestety dotkliwy brak środków, spowodowany nagłą i niespodziewaną decyzją Ministra Kultury o zmianie sposobu finansowania instytucji kultury przejętych w 1999 r. i prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego (w tym wypadku przez Dolnośląski Urząd Marszałkowski), stawia plany artystyczne wałbrzyskiego teatru pod dużym znakiem zapytania. Jeszcze w styczniu 2005 r. teatr wystosował poprzez swego organizatora, czyli DUM, wnioski o dofinansowanie działalności artystycznej w ramach tak zwanego mecenatu, licząc na to, że decyzje zapadną około maja tego roku. Jednak w kwietniu ministerstwo przekazało do DUM tylko około 2 milionów zł zamiast planowanych 11 milionów zł (dla wszystkich siedemnastu instytucji "marszałkowskich" Dolnego Śląska). Minister oświadczył także, że od tej pory będzie jedynie wspierać jednostki samorządu terytorialnego na poziomie około 20% potrzeb, a poszczególne instytucje mogą ubiegać się o fundusze na projekty artystyczne w ramach tak zwanych programów operacyjnych. W środku roku dolnośląska kultura postawiona została w sytuacji konieczności ponownego składania aplikacji pod rygorami nowego rozporządzenia z dnia 19 kwietnia 2005 r., w ramach nowych przepisów. Takie aplikacje natychmiast zostały przesłane do ministerstwa, na odpowiedź trzeba jednak poczekać trzy miesiące, czyli do sierpnia, września bieżącego roku. Jeśli jednak projekty te nie znajdą uznania w oczach komisji oceniającej, to wałbrzyskiego teatru nie będzie stać na żadne premiery i nowe przedsięwzięcia artystyczne, przy tym zagrożone są również tradycyjne i wymienione wcześniej projekty.

Zwracam się w tej sytuacji do Ministra Kultury z pytaniem, jakie są inne możliwości dofinansowania przez ministerstwo potrzeb pozaartystycznych Teatru Dramatycznego w Wałbrzychu, takich jak uruchomienie niezbędnej profesjonalnej kameralnej sali studyjnej, wprowadzenie systemu informatycznego, na który wniosek o dofinansowanie był składany w 2004 r. i został ponowiony w tym roku, czy niezbędne zakupy inwestycyjne, których wymaga scena, widownia oraz pracownia elektroakustyczna. W sumie zaspokojenie tylko tych potrzeb to kwota około 900 tysięcy zł. Jednak biorąc pod uwagę przekazane przez Ministra Kultury w tym roku do Dolnośląskiego Urzędu Marszałkowskiego 2 miliony zł zamiast 11 milionów zł dla siedemnastu instytucji kulturalnych, każda z nich może liczyć średnio na dofinansowanie w wysokości 100 tysięcy zł. Warto w tym miejscu dodać, że Teatr Dramatyczny w Wałbrzychu złożył do ministerstwa aplikacje na projekty artystyczne realizowane w ramach programów operacyjnych na 2005 r. na łączną kwotę 797 tysięcy 535 zł.

Szanowny Panie Ministrze!

Pragnę Pana poinformować o swoistej luce prawnej, która pozwala niskiemu urzędnikowi miejskiemu hamować, a częstokroć uniemożliwiać działanie na rzecz ratowania zabytków.

Rzeźba ta, poobijana i potwornie sprofanowana, znalazła się na granicy fizycznego unicestwienia w parku we wsi Kopice. Po bardzo długich zabiegach i mobilizacji wielu osób, instytucji i znacznych środków finansowych (około 200 tysięcy zł) rzeźba ta wraz z otaczającym ją ogromnym, liczącym 11 m wysokości, baldachimem została przewieziona w kawałkach w trzech przyczepach do hal konserwatorskich Uniwersytetu Opolskiego i tam poddana gruntownej renowacji oraz rekonstrukcji nieistniejącej już dużej partii.

Rzeźba ta ma stanąć w centrum Opola, na Wzgórzu Uniwersyteckim, przy fosie dawnego zamku książęcego. I mimo że zgodę na tę lokalizację wyrazili: opolski wojewódzki konserwator zabytków, opolski miejski konserwator zabytków, rektor Uniwersytetu Opolskiego, marszałek województwa opolskiego i, co najważniejsze, prezydent miasta Opola, to urzędnik w Urzędzie Miejskim, pełniący funkcję naczelnika Wydziału Urbanistyki i Planowania Przestrzennego (muszę tu wymienić nazwisko tego bezdusznego urzędnika: Helena Konsensjusz, bo to może być jedyna forma napiętnowania tego, co robi), zasłaniając się jakimiś absurdalnymi przepisami, zahamował proces postawienia figury w wyznaczonym miejscu. Grupa osób, która zabiega o tę sprawę, od sześciu miesięcy ciągle musi donosić jakieś nowe pisma, które rzekomo są niezbędne, aby uratowany pomnik zdobił miasto, a nie leżał w magazynie.

Z wyrazami szacunku i serdeczności
Stanisław Nicieja

Moja satysfakcja była szczególna, gdyż po raz pierwszy byłem na tym cmentarzu przed dwudziestu ośmiu laty, kiedy był on sprofanowanym, zasypanym gruzami, porośniętym samosiejkami, otoczonym drutem kolczastym wysypiskiem śmieci. Przystępując wówczas do pracy naukowej, aby odtworzyć dzieje tego niezwykłego cmentarza i historię jego profanacji, nie mogłem nawet marzyć, że doczekam chwili, kiedy nekropolia ta odzyska swą dawną świetność. Tak się jednak stało. Jest to wielkie zwycięstwo dyplomatów polskich i ukraińskich.

Cmentarz Orląt Lwowskich był bowiem sprawą dla obu narodów tak trudną, bolesną, wzbudzającą emocje, że wypracowanie kompromisu, który pozwolił oddać tę nekropolię do oficjalnego użytku z udziałem najważniejszych osobistości obu państw, jest autentycznym osiągnięciem. Widzę to w szczególnej ostrości jako senator ziemi opolskiej, gdzie problem cmentarzy niemieckich nastręczał i nastręcza podobne trudności.

Odbudowany pięknie Cmentarz Obrońców Lwowa, będący jedną z najbardziej oryginalnych wojskowych nekropolii w Europie, od strony artystycznej i symbolicznej, już od kilku lat spełniał swą funkcję sakralną i odgrywał rolę miejsca pamięci bez faktu uroczystego otwarcia. Polacy od kilku lat masowo odwiedzali ten cmentarz i czcili spoczywających na nim swoich bohaterów. Jednak sprawa otwarcia oficjalnego w historii Polski i Ukrainy to kamień milowy. Takim wydarzeniem w relacjach między Polską i Niemcami był list biskupów polskich do biskupów niemieckich i msza w Krzyżowej z udziałem premiera Tadeusza Mazowieckiego i kanclerza Helmuta Kohla.

Przebieg uroczystości we Lwowie był podniosły, perfekcyjnie przygotowany i przeprowadzony. Wystąpienia obu prezydentów, Aleksandra Kwaśniewskiego i Wiktora Juszczenki, były mądre polityczne i atrakcyjne retorycznie. Dowodziły, że oto przywódcy obu narodów, kiedyś tak bardzo zwaśnionych, podają sobie ręce ponad grobami tych, którzy padli, broniąc swoich, wykluczających się często wzajemnie, racji.

Uroczystość tę zakłócił jednak przykry incydent, godzący w człowieka, który położył ogromne zasługi w przywróceniu cmentarza Orląt do dawnej świetności oraz w wynegocjowaniu warunków, na jakich to sprofanowane miejsce stało się ponownie panteonem narodowej chwały i sławy. Mam tu na myśli sekretarza generalnego Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, ministra Andrzeja Przewoźnika. Mogłem z bliska przez lata, jako autor książek i filmów dokumentalnych o cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie i specjalnie o cmentarzu Orląt i jako członek Rady Ochrony Pamięci, obserwować, jak wielką pracę wykonał w tej sprawie Andrzej Przewoźnik.

I oto w dniach również jego osobistego triumfu niegodni ludzie z Krakowa bez żadnych podstaw oskarżyli go, że był agentem służb specjalnych PRL. Ta wiadomość wywołała szok, podchwyciły to również media ukraińskie, szczególnie te niechętne działalności Andrzeja Przewoźnika i polskich negocjatorów. Między innymi "Lwiwska Prawda", wysokonakładowy organ ukraiński, na podstawie polskich źródeł medialnych poinformowała swych czytelników, że - cytuję - "Andrzej Przewoźnik był komunistycznym agentem".

Dlatego jako senator Rzeczpospolitej Polskiej, który prawie dwadzieścia lat poświęcił badaniom nad dziejami Lwowa i cmentarza Łyczakowskiego, wiedząc, czego dokonał minister Andrzej Przewoźnik w sprawie ratowania Cmentarza Orląt Lwowskich, pragnę tym oświadczeniem na forum polskiego parlamentu dać mu przynajmniej skromne zadośćuczynienie. Andrzej Przewoźnik wpisał się na trwałe w dzieje i legendę cmentarza Orląt w polskiej tradycji historycznej i żadne marne posądzenie nie usunie go stamtąd.