Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzednia część dokumentu, następny fragment

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych oraz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności przeprowadzono pierwsze czytanie projektu ustawy o zniesieniu Funduszu Kościelnego.

W posiedzeniu wzięli udział zaproszeni goście: podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Tadeusz Matusiak, zastępca dyrektora Departamentu Wyznań Religijnych oraz Mniejszości Narodowych i Etnicznych w tym resorcie Andrzej Pieniążek, starszy specjalista w Departamencie Ubezpieczeń Społecznych w Ministerstwie Polityki Społecznej Wojciech Borkowski, naczelnik wydziału w Departamencie Ekonomicznym w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Urszula Wróblewska, naczelnik wydziału w Departamencie Ubezpieczeń i Składek w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Anna Staszyńska, główny specjalista w Departamencie Bezpieczeństwa Państwa w Ministerstwie Finansów Lucyna Terlikowska, zastępca dyrektora Departamentu Prawno-Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Andrzej Misztal, prof. Inetta Jędrasik-Jankowska z Uniwersytetu Warszawskiego oraz konsultor w Radzie Prawnej Konferencji Episkopatu Polski Maksymiliana Wojnar.

Obecny na posiedzeniu połączonych komisji przedstawiciel rządu wiceminister spraw wewnętrznych i administracji T. Matusiak, członek komisji konkordatowej, potwierdził, iż brak stanowiska rządu wiąże się z odwołaniem zaplanowanych na początek kwietnia br. prac komisji konkordatowej z udziałem strony rządowej i kościelnej. Wiceminister przypomniał, że odwołanie prac komisji wiązało się ze śmiercią papieża Jana Pawła II, a w jej następstwie wygaśnięciem mandatu dotychczasowych przedstawicieli Kościoła katolickiego.

Odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności, podczas którego kontynuowano pierwsze czytanie projektów projektu rezolucji w sprawie oceny i postulatów dotyczących Narodowego Planu Rozwoju na lata 2007-2013 oraz innych rządowych dokumentów programowych na lata 2005-2013 w zakresie polityki regionalnej dotyczącej wschodniej części Polski (województw: warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, lubelskiego i podkarpackiego) - druki 915 i 921. Pierwsze posiedzenie w tej sprawie miało miejsce 17 maja br.

Senatorowie zapoznali się z wynikami prac powołanego przez siebie zespołu. Zgodnie z art. 80 ust. 1 i 2 Regulaminu Senatu - po rozpatrzeniu przedstawionych projektów rezolucji w pierwszym czytaniu - wprowadziły do nich poprawki i wniosły o przyjęcie przez Senat jednolitego projektu rezolucji w sprawie postulatów dotyczących Narodowego Planu Rozwoju na lata 2007-2013 oraz innych rządowych dokumentów programowych na lata 2005-2013 w zakresie polityki regionalnej dotyczącej województw zagrożonych marginalizacją. Ustalono, że podczas drugiego czytania na posiedzeniu plenarnym Izby sprawozdanie w tej sprawie złoży senator Teresa Liszcz.

W zaaprobowanym przez połączone komisje tekście projektu rezolucji napisano:

§ 1.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej, mając na względzie zrównoważony rozwój Kraju, dla uniknięcia pogłębienia dysproporcji ekonomicznych i społecznych dzielących mniej rozwinięte gospodarczo województwa Polski od innych regionów Kraju, postuluje:

4. przyjąć następujący algorytm podziału środków na rozwój regionalny, który będzie sprzyjał zmniejszaniu dysproporcji rozwojowych pomiędzy regionami Polski:

2) obniżyć próg wartości finansowanych w ramach Funduszu Spójności dla wspólnych projektów małych gmin;

3) określić w powstającej Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju: Białystok, Lublin, Olsztyn i Rzeszów - jako obszary metropolitalne;

b) w województwie podlaskim - utworzenie trasy Via Baltica - droga krajowa nr 8, utworzenie trasy kolejowej Rail Baltica oraz modernizację drogi krajowej nr 19,

d) w województwie podkarpackim - modernizację drogi krajowej nr 74, drogi krajowej nr 19 oraz modernizację magistrali kolejowej E-30.

§ 2.

Rezolucja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".

Jak przypomniano w uzasadnieniu projektu, trwają obecnie konsultacje społeczne nad wstępnym projektem Narodowego Planu Rozwoju na lata 2007-2013. W związku z Narodowym Planem Rozwoju trwają również prace nad aktualizacją Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju. Jak stwierdzono, w założeniach obu tych dokumentów widać wyraźnie, że większość środków finansowych przyznawana będzie regionom lepiej rozwiniętym ekonomicznie. Województwa składające się na wschodnią część Polski, czyli warmińsko-mazurskie, podlaskie, lubelskie i podkarpackie, w dalszym ciągu są lekceważone. Następnie omówiono poszczególne przykłady tego lekceważenia. Zdaniem wnioskodawców, stosowany obecnie algorytm podziału środków przeznaczanych na rozwój regionalny jest krzywdzący dla województw o małej gęstości zaludnienia. Takimi województwami są województwa wschodniej Polski. Przyjęte kryteria podziału środków (czyli w 80% - liczba ludności) nie są obiektywnymi miernikami rozwoju regionalnego. Faworyzuje to województwa o dużym zaludnieniu. Nie zwraca się przy tym uwagi na fakt, iż koszt budowy infrastruktury technicznej nie wynika wyłącznie z liczby ludności zamieszkującej dany obszar, ale zależy również od jego powierzchni.

Ponadto stwierdzono, że obecnie w ramach Funduszu Spójności mogą być współfinansowane projekty, których wartość wynosi co najmniej 10 mln euro. Mała gęstość zaludnienia na obszarach wschodniej Polski powoduje, że realizacja inwestycji z zakresu ochrony środowiska, niezbędnych na nieskażonych ekologicznie terenach wschodniej Polski, wymaga zaangażowania jednostek z dużego obszaru. Ubogie i małe gminy wiejskie nie są w stanie realizować tak kosztownych projektów, przez co szansę na pozyskanie tych środków mają tylko duże miasta. Niskie dochody jednostek samorządu terytorialnego ze wschodnich terenów kraju są istotną przeszkodą w absorpcji środków UE i w związku z tym wiele z nich nie ma udziału w Funduszu Spójności. Zasadne jest więc obniżenie progu finansowego dla wspólnych projektów małych gmin.

Przypomniano także, iż projekt Narodowego Planu Rozwoju zakłada, że formowanie fundamentów konkurencyjności gospodarki ma się dokonywać poprzez przyspieszanie wzrostu i rozwoju ośrodków metropolitalnych. Dokument pod nazwą Koncepcja Polityki Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, opracowany w 1999 roku, przyjęty zaś przez Sejm w 2001 r., określa zbiór potencjalnych ośrodków rozwoju społeczno-gospodarczego, które w procesie konkurencji europejskiej tworzyć będą coraz silniejsze węzły przedsiębiorczości i innowacji, oddziałujące na całą polską i europejską przestrzeń. Rozwój wschodniej części kraju powinien być priorytetem w świetle polityki rozwoju regionalnego Unii Europejskiej, zakładającego zmniejszanie dysproporcji pomiędzy regionami. W przyjętych założeniach aktualizacji koncepcji, przygotowywanej przez specjalny rządowy zespół międzyresortowy w związku z pracami nad Narodowym Planem Rozwoju na lata 2007-2013, określono kryteria, jakie mają spełniać wymienione obszary metropolitalne. Kryteria te powodują realne zagrożenie, że największe ośrodki wschodniej Polski, to jest Olsztyn, Białystok, Lublin i Rzeszów, nie zostaną zakwalifikowane jako obszary metropolitalne. Stan taki skutkować będzie kontynuacją polityki peryferyzacji wschodniej Polski i pogłębiania dystansu dzielącego ją od innych regionów. Doświadczenia państw Unii pokazują, że status metropolii przyznawany jest również tym ośrodkom, które nie spełniają kryterium ludnościowego (500 tys. mieszkańców), ale otrzymują go ze względu na ich znaczenie w danym regionie. Wszystkie wymienione ośrodki są dla swych regionów ośrodkami o kluczowym znaczeniu z punktu widzenia gospodarki, sieci komunikacyjnej, funkcji granicznych w UE, infrastruktury naukowej. W projekcie NPR w rozdziale "Metropolie, miasta, obszary wiejskie" w pkt 212 stwierdza się, że "Jednocześnie kilka innych ośrodków wielkomiejskich ma pewne szanse na rozwinięcie się w nich funkcji metropolitalnych - Lublin, Rzeszów, Białystok i Olsztyn", dlatego przyjęcie w koncepcji przedstawianego zapisu jest zasadne.

Zdaniem wnioskodawców, wymienione inwestycje na terenach województw: warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, lubelskiego i podkarpackiego dotyczą najważniejszych spraw infrastrukturalnych:

a. Droga ekspresowa S-7, której dotyczy wskazanie w odniesieniu do województwa warmińsko-mazurskiego, prowadzi z Gdańska przez Olsztynek do Warszawy, ma istotne znaczenie dla komunikacji ze Skandynawią. Droga ekspresowa nr 16, której modernizację również się postuluje, stanowi wypełnienie luki w systemie planowanych dróg ekspresowych, uzupełniając ich sieć w północno-wschodniej części kraju i stanowiąc uzupełnienie Via Baltica;

W pierwszym punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrywano ustawę o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych, ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych i ustawy o systemie oświaty.

W imieniu rządu nowelizację sejmową, uchwaloną z przedłożenia rządowego, rekomendował senatorom wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Jerzy Mazurek. Ponadto na temat ustawy wypowiadali się szef Urzędu Służby Cywilnej Jan Pastwa, wicedyrektor departamentu w MSWiA Dorota Żebrowska oraz przedstawiciel Związku Powiatów Polskich i Związku Miast Polskich Krzysztof Borusewicz. Senatorowie zapoznali się także z pozytywną opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Zasadniczym celem nowelizacji było uregulowanie w ustawie o pracownikach samorządowych nowych zasad naboru na wolne stanowiska urzędnicze, w tym kierownicze stanowiska urzędnicze w administracji samorządowej, opartych na zasadach otwartości i konkurencyjności. Nowe zasady naboru dotyczyć będą osób zatrudnianych na podstawie mianowania albo umowy o pracę w jednostkach wymienionych w art. 1 tej ustawy i określanych jako "pracodawca samorządowy".

Zgodnie z wprowadzanymi rozwiązaniami wyłanianie kandydatów na wolne stanowiska urzędnicze będzie następować w drodze konkursu. Informacje o tych stanowiskach będą upowszechniane poprzez ich ogłoszenie na tablicy informacyjnej w jednostce, w której jest przeprowadzany nabór, oraz opublikowanie w Biuletynie Informacji Publicznej. W ten sam sposób upublicznieniu będzie podlegać informacja o wyniku naboru. W Biuletynie Informacji Publicznej będzie także publikowana lista kandydatów, którzy spełniają wymagania formalne zawarte w ogłoszeniu. Informacje o kandydatach, w zakresie spełniania przez nich wymagań określonych w ogłoszeniu, mają stanowić informację publiczną.

Analogiczne rozwiązania wprowadzono do ustawy o służbie cywilnej i innych ustaw zmienianych uchwaloną przez Sejm nowelizacją z 6 maja br. Nowy tryb naboru dotyczy więc zarówno obsadzania stanowisk w administracji rządowej, jak i samorządowej oraz w innych instytucjach administracji publicznej, m.in. w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Agencji Nieruchomości Rolnych, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Wojskowej Agencji Mieszkaniowej, Agencji Mienia Wojskowego, Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, Agencji Rynku Rolnego oraz Narodowym Funduszu Zdrowia.

W rozpatrywanej ustawie sprecyzowano również podstawowe wymagania, jakie powinny spełniać osoby ubiegające się o stanowisko w administracji samorządowej, różnicując je w zależności od rodzaju stanowiska, na jakie przeprowadzany jest nabór (stanowisko urzędnicze, kierownicze stanowisko urzędnicze). Uwzględniając wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 25 stycznia br., zmodyfikowano art. 20 ust. 2 w zakresie, w jakim został on uznany za niekonstytucyjny, tj. uchylono podstawę prawną do uregulowania w rozporządzeniu wymagań kwalifikacyjnych pracowników samorządowych.

W toku prac sejmowych dodano także przepis gwarantujący stronom postępowania dyscyplinarnego, prowadzonego na podstawie rozdziału 4 ustawy o pracownikach samorządowych, możliwość odwołania się od orzeczeń komisji dyscyplinarnych II instancji do sądu apelacyjnego - sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. Analogiczne rozwiązanie wprowadzono do ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych wobec orzeczeń komisji dyscyplinarnej przy Krajowej Reprezentacji Samorządowych Kolegiów Odwoławczych.

Omawiana nowelizacja wprowadza również przepisy, których celem jest rozstrzygnięcie wątpliwości pojawiających się na tle orzecznictwa Sądu Najwyższego, dotyczących statusu pracowników zatrudnionych w szkołach i placówkach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego, a niebędących nauczycielami. Przepis dodany w ustawie o systemie oświaty przesądza, iż do wymienionej grupy pracowników mają zastosowanie przepisy ustawy o pracownikach samorządowych.

W dyskusji K. Borusewicz przedstawił stanowisko strony samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego w sprawie rozpatrywanej ustawy sejmowej. Strona samorządowa zaproponowała zniesienie obowiązku publikowania w Biuletynie Informacji Publicznej listy kandydatów, którzy zgłosili się w ramach naboru. Podobnie jak protokół, lista ta pozostanie dokumentem jawnym, dostępnym na żądanie każdego obywatela lub instytucji. W opinii wnioskodawców, publikacja listy w Internecie będzie wyłącznie barierą dla części potencjalnych kandydatów, dla których tak silne upublicznienie ich udziału w naborze może stanowić niebezpieczeństwo negatywnej reakcji ze strony obecnego pracodawcy. Obawiając się ewentualnych konsekwencji, a jednocześnie nie będąc pewnymi wyników postępowania, mogą oni zrezygnować z udziału w naborze. Przyczyni się to do obniżenia jakości administracji samorządowej.

W głosowaniu Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej postanowiła zaproponować Senatowi przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych, ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych i ustawy o systemie oświaty. Ustalono, że w imieniu komisji wypracowane stanowisko przedstawi Izbie senator Elżbieta Streker-Dembińska.

Opiniowana ustawa została uchwalona z przedłożenia rządowego i wprowadza m.in. rozwiązania analogiczne do zawartych w ustawie o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych, ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych i ustawy o systemie oświaty. Jej zasadniczym celem jest pełniejsza realizacja dwóch norm konstytucyjnych. Pierwsza z nich to przepis art. 60, stanowiący rozbudowanie zasady równości obywateli, w myśl którego obywatele polscy korzystający z pełni praw publicznych dysponują prawem dostępu do służby publicznej na jednakowych zasadach. Konkretyzacją tej ogólnej zasady są m.in. przepisy ustawy o służbie cywilnej dotyczące naboru do tej służby i konkursów na wyższe stanowiska w służbie cywilnej.

Druga z norm konstytucyjnych to art. 61, zgodnie z którym obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Rozwinięcie i uszczegółowienie tego uprawnienia zawiera ustawa z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. W celu realizacji przywołanych norm opiniowana ustawa precyzuje zasady przeprowadzania naboru na stanowiska w służbie cywilnej.

Na swym posiedzeniu Komisja Spraw Unii Europejskiej, zgodnie z ustawą z 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, zaopiniowała następujące projekty aktów prawnych UE:

- Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego Fundusz Solidarności Unii Europejskiej (Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council establishing the European Union Solidarity Fund) COM(2005) 108, sygnatura Rady UE 8323/05.

Resort wiodący: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.

- Wzrost i Zatrudnienie - Zintegrowane Wytyczne na lata 2005-2008: (Komunikat przewodniczącego w porozumieniu z wiceprzewodniczącym Verheugenem i komisarzami Almunią i Spidlą) wraz z Zaleceniem Komisji w sprawie ogólnych wytycznych dla polityk gospodarczych Państw Członkowskich oraz Wspólnoty (zgodnie z art. 99 Traktatu WE) oraz Wnioskiem dotyczącym Decyzji Rady w sprawie wytycznych dla polityk zatrudnienia Państw Członkowskich (zgodnie z art. 128 Traktatu WE) (Integrated Guidelines for Growth and Jobs (2005-2008): (Communication from the President, in agreement with vice-President Verheugen and Commissioners Almunia and Spidla) including a Commission Recommendation on the broad guidelines for the economic policies of the Member States and the Community (under Article 99 of the EC Treaty) and a Proposal for a Council Decision on guidelines for the employment policies of the Member States (under Article 128 of the EC Treaty)) COM (2005) 141, sygnatura Rady UE 8008/05.

- Wniosek dotyczący decyzji Rady dotyczącej podpisania umowy pomiędzy Wspólnotą Europejską a Królestwem Danii rozszerzającej na Danię przepisy rozporządzenia Rady (WE) nr 1348/2000 w sprawie doręczania dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych lub handlowych w Państwach Członkowskich oraz Wniosek dotyczący decyzji Rady dotyczącej zawarcia umowy pomiędzy Wspólnotą Europejską a Królestwem Danii rozszerzającej na Danię przepisy rozporządzenia Rady (WE) nr 1348/2000 w sprawie doręczania dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych lub handlowych w Państwach Członkowskich COM(2005) 146, sygnatura Rady UE 8367/05.

Komisja nie zgłosiła żadnych uwag do opiniowanego projektu.

- Wniosek dotyczący decyzji Rady dotyczącej podpisania umowy pomiędzy Wspólnotą Europejską a Królestwem Danii rozszerzającej na Danię przepisy rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001 w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych; Wniosek dotyczący decyzji Rady dotyczącej zawarcia umowy pomiędzy Wspólnotą Europejską a Królestwem Danii rozszerzającej na Danię przepisy rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001 w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych, COM(2005) 145, sygnatura Rady UE 8366/05.

Komisja nie zgłosiła żadnych uwag do opiniowanego projektu.

- Wniosek dotyczący decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej na lata 2007-2013 program "Obywatele dla Europy", służący promowaniu aktywnego obywatelstwa europejskiego (Proposal for a Decision of the European Parliament and of the Council establishing for the period 2007-2013 the programme "Citizens for Europe" to promote active European citizenship) COM(2005) 116, sygnatura Rady UE 8154/05.

Referent (wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie): senator M. Mietła.

- Wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie stanowiska, jakie ma zająć Wspólnota odnośnie do postulowanej zmiany Międzynarodowej Konwencji w sprawie Harmonizacji Granicznej Kontroli Towarów 1982 (Proposal for a Council Decision on the position to be taken by the Community concerning the proposal to amend the International Convention on the Harmonization of Frontier Controls of Goods 1982) COM(2005) 138, sygnatura Rady UE 8257/05.

- Zmieniony wniosek dotyczący dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 77/388/WE w zakresie specjalnej procedury dla biur podróży (Amended proposal for a Council Directive amending Directive 77/388/EEC as regards the special scheme for travel agents) COM(2003) 78, sygnatura Rady UE 6697/03.

Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady zmieniającego rozporządzenie (EWG) nr 218/92 w sprawie współpracy administracyjnej w zakresie opodatkowania pośredniego (VAT) w związku z dodatkowymi przepisami dotyczącymi świadczenia usług przez biura podróży (Proposal for a Council Regulation amending Regulation (EEC) No 218/92 on administrative cooperation in the field of indirect taxation (VAT) as regards additional measures regarding supplies of travel services) i COM(2003) 78/2, sygnatura Rady UE 7880/03.

Resort wiodący: Ministerstwo Finansów.

Referent (wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie): senator Jerzy Smorawiński.

- Zmieniony wniosek dotyczący decyzji Rady zmieniającej decyzję 1999/468/WE ustanawiającą procedurę wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (Amended proposal for a COUNCIL DECISION amending Decision 1999/468/EC laying down the procedures for the exercise of implementing powers conferred on the Commission) COM(2004) 324, sygnatura Rady UE 9087/04.

- Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony środowiska przez prawo karne COM(2002) 544, sygnatura Rady UE 12738/02.

- Zmieniony wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie intermodalnych jednostek ładunkowych (Amended proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on intermodal loading units) COM(2004) 361, sygnatura Rady UE 9265/04.

Resort wiodący: Ministerstwo Infrastruktury.

Referent (wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie): senator Grzegorz Lipowski.

- Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady dotyczące ochrony zasobów rybnych poprzez zastosowanie odpowiednich środków technicznych dla ochrony młodych organizmów morskich (Proposal for a Council Regulation for the conservation of fishery resources through technical measures for the protection of juveniles of marine organisms) COM(2002) 672, sygnatura Rady UE 15255/02.

- Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady ustanawiającego środki w celu odbudowy stada dorsza i morszczuka (Amended proposal for a Council Regulation establishing measures for the recovery of cod and hake stocks) COM(2002) 773, sygnatura Rady UE 5170/03.

Resort wiodący: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

- Wnioski nierozpatrywane:

- przekazane w trybie art. 6 ust. 1 pkt. 2 - 7850/05, 8155/05.

- przekazane w trybie art. 8 ustawy - 11941/03, 10477/02, 9108/04, 8924/04, 9208/03, wniosek dotyczący rozporządzenia Rady rozszerzającego ostateczne środki antydumpingowe nałożone rozporządzeniem Rady (WE) nr 1470/2001 na import zintegrowanych świetlówek kompaktowych (CFL-i) pochodzących z Chińskiej Republiki Ludowej, na import tego samego produktu wysyłanego z Socjalistycznej Republiki Wietnamu, Islamskiej Republiki Pakistanu i Republiki Filipin (R-350) - dokument jeszcze nie został przekazany Polsce przez SG Rady UE.

Na zakończenie posiedzenia Komisji Spraw Unii Europejskiej senatorowie zapoznali się z informacją o XXXIII spotkaniu COSAC, które odbyło się w dniach 16-17 maja br. w Luksemburgu. Informację o posiedzeniu, w którym uczestniczyli senatorowie Zygmunt Cybulski i Edmund Wittbrodt, przekazał Stanisław Puzyna z Biura Informacji i Dokumentacji Kancelarii Senatu.

Tematem posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych była precedencja kierowniczych stanowisk w RP. Informację na ten temat przedstawił senatorom dyrektor Protokołu Dyplomatycznego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Janusz Niesyto.

Dyrektor wskazał na tzw. inflację tytułów, np. ministrami tytułowane są osoby, którym tytuł taki nie przysługuje. Zaznaczył, że w Polsce trwa dyskusja, która z osób w państwie, premier czy marszałek Sejmu, ma być na liście precedencji drugą po prezydencie. Niewyjaśniony jest także status szefów kancelarii w relacjach między nimi oraz w odniesieniu do innych ministrów. Uregulowania wymaga kwestia precedencji między samymi ministrami. MSZ daje priorytet ministrowi spraw zagranicznych.

Podczas posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych rozpatrzono także ustawę o upoważnieniu do ratyfikacji Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Szwecji w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Sztokholmie dnia 19 listopada 2004 r.

Celem przedmiotowej konwencji jest zapobieganie uchylaniu się od płacenia podatków przez osoby fizyczne i przedsiębiorstwa poprzez lepszą wymianę informacji między krajami, co pozwala lepiej egzekwować roszczenia i chroni budżet przed utratą przychodów. Nie ma natomiast konsekwencji budżetowych. Konwencja reguluje zarówno kwestię w zakresie podatków od dochodu, jak i podatków pośrednich - VAT i akcyzy.

W głosowaniu Komisja Spraw Zagranicznych opowiedziała się za przyjęciem bez poprawek ustawy o upoważnieniu do ratyfikacji Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Szwecji w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Sztokholmie dnia 19 listopada 2004 r. Ustalono, że stanowisko komisji w tej sprawie zarekomenduje Izbie senator Bogusław Mąsior.

W dniach 30 i 31 maja 2005 r. w Olkuszu i okolicach odbyło się posiedzenie wyjazdowe Komisji Ochrony Środowiska, zorganizowane z inicjatywy senatora Janusza Bargieła w celu zapoznania się z lokalnymi problemami ochrony środowiska, m.in. gospodarki wodno-ściekowej w zlewni Białej Przemszy, budową zbiornika wodnego i zagadnieniami związanymi z ochroną Puszczy Błędowskiej.

Następnie senatorowie spotkali się z burmistrzem Miasta i Gminy Bukowno Ewą Wolską, a także wizytowali teren wyrobiska po odkrywkowej kopalni piasku na terenie tej gminy, gdzie w ramach rekultywacji ma powstać zbiornik wodny. Tereny te pozostają w zarządzie Lasów Państwowych, ale uzyskano zgodę ministra środowiska na zmianę przeznaczenia "z leśnych" na "nieleśne". Pozostaje jednak problem, w jaki sposób gmina może uzyskać te tereny od Lasów Państwowych i czy jest możliwe wyłączenie ich z produkcji leśnej bez ponoszenia wymaganych opłat, na które gminy nie stać.

Bukowno jest miastem o charakterze przemysłowym z dominacją przemysłu wydobywczego i hutnictwa. Wyczerpywanie się złóż rud metali oraz sukcesywne zmniejszanie wydobycia piasku powodują stopniowe zmniejszanie się przemysłowej funkcji gminy i przywracanie jej cech miejscowości rekreacyjno-wypoczynkowej. W szczególności dotyczy to południowej części miasta, która w znacznym stopniu zachowała swoje walory przyrodnicze dzięki dużej powierzchni lasów sosnowych i bukowych oraz malowniczej dolinie rzeki Sztoły. Część gminy znajduje się w granicach Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych - Parku Krajobrazowego "Dolinki Krakowskie". Odkrywkowa eksploatacja piasków na powierzchni setek hektarów, głównie terenów leśnych spowodowała ich zniszczenie. W znacznym stopniu zostały już one zrekultywowane i urządzono tam uprawy leśne. Mieszkańcy Bukowna opowiadają się za tym, żeby na byłych wyrobiskach po kopalni piasku powstały zbiorniki wodne. Burmistrz i Rada Miejska wychodząc naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców, czynią starania o budowę takich zbiorników. Odpowiednie zapisy na ten temat umieszczono w Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Bukowna oraz przyjętej w 1999 roku Strategii Rozwoju Miasta Bukowna. Podjęto także szereg stosownych działań. Warunkiem wykonania kolejnych elementów przygotowania zadania jest jednak posiadanie i zaangażowanie znacznych środków finansowych (sfinansowanie dokumentacji technicznej, operatu wodnoprawnego, oceny oddziaływania inwestycji na środowisko, studium wykonalności itp.). Zadanie budowy zbiornika wodnego Bór jest nietypową inwestycją dla gminy. Wymaga też zaangażowania bardzo dużych środków finansowych, i to prawdopodobnie pochodzących od różnych osób współfinansujących zadanie. Szacuje się, że koszt realizacji tej inwestycji wyniesie około 20 milionów złotych.

Rekultywacja wodna wyrobiska po odkrywkowej kopalni piasku będzie korzystniejsza dla środowiska od leśnej, pomimo uszczuplenia terenów leśnych. Zmiany wywołane wybraniem piasków są bowiem nieodwracalne. Przed eksploatacją piasków obszar ten był zajmowany przez lasy. Obecnie jest to jałowa "pustynia", wymagająca kosztownej rekultywacji. Okres pielęgnacji nasadzeń, do uzyskanie pełnowartościowego lasu, z uwagi na wyjałowienie gleby i piaszczyste podłoże o słabej akumulacji zasobów wodnych może być bardzo długi.

Na swym posiedzeniu senatorowie z Komisji Kultury i Środków Przekazu przystąpili do rozpatrywania ustawy o kinematografii.

Zapisy przyjęte przez Sejm rekomendowali komisji: minister kultury Waldemar Dąbrowski oraz przedstawiciele resortu - sekretarz stanu Agnieszka Odorowicz, wicedyrektor Departamentu Prawno-Legislacyjnego Ewa Ziemiszewska i dyrektor Departamentu Filmu Andrzej Kosmala, a także poseł sprawozdawca Piotr Gadzinowski. Ponadto senatorowie wysłuchali opinii przedstawicieli Stowarzyszenia Filmowców Polskich - prezesa Jacka Bromskiego i członka zarządu Wojciecha Ziembickiego oraz prezesa Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Komunikacji Kablowej Jerzego Straszewskiego. Gośćmi komisji byli również dyrektor Filmoteki Narodowej Waldemar Piątek, dyrektor Departamentu Prawnego w KRRiT Robert Kroplewski, doradca zarządu TVP SA Krzysztof Wojciechowski, prezes Stowarzyszenia "Kina Polskie", przewodniczący Federacji Związków Zawodowych Pracowników Kultury i Sztuki Jan Budkiewicz, przedstawiciel Związku Mediów Józef Birka. Zapoznano się ponadto ze szczegółowymi uwagami Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Uchwalona przez Sejm ustawa powstała na podstawie dwóch projektów - rządowego i poselskiego. W ustawie określono zasady wspierania twórczości filmowej i innej działalności w dziedzinie kinematografii oraz ochrony zasobów sztuki filmowej. Zadania organów administracji rządowej w zakresie kinematografii będą realizowane przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. Na podstawie art. 4 nie znajdzie ona zastosowania do audiowizualnej rejestracji m.in. wykonań utworów słownych, słowno-muzycznych, muzycznych i scenicznych, do zdarzeń z życia politycznego, społecznego, kulturalnego, religijnego, gospodarczego i sportowego, a także do produkcji i rozpowszechniania filmów przez jednostki organizacyjne podległe Ministrowi Obrony Narodowej, ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych oraz jednostki organizacyjne więziennictwa podległe Ministrowi Sprawiedliwości.

W celu wspierania rozwoju kinematografii ustawa tworzy Polski Instytut Sztuki Filmowej. Instytut będzie działał jako państwowa osoba prawna, wyposażona w majątek Skarbu Państwa. Instytut będzie prowadził samodzielną gospodarkę mieniem w ramach posiadanych środków. W efekcie prac legislacyjnych w Sejmie przesądzono, że instytut nie będzie prowadził działalności gospodarczej, w tym produkcji filmów, choć taką możliwość zakładały projekty rządowy i poselski. W przekonaniu ustawodawcy, przyjęcie takiego rozwiązania znajduje uzasadnienie w konieczności zapewnienia transparentności działania instytutu przy rozdziale środków finansowych i pozwoli uniknąć sytuacji, w których instytut jako dysponent funduszy pochodzących ze środków budżetowych sam sobie przyznawałby środki na produkcję; tym samym konkurowałby z innymi producentami w ubieganiu się o te środki.

W ustawie określono zamknięty katalog przychodów instytutu i jest to zagadnienie, na gruncie którego w trakcie prac sejmowych pojawiło się wiele kontrowersji. Dotyczyły one przede wszystkim obowiązku dokonywania wpłat przez wszystkie podmioty eksploatujące polskie kino. Zgodnie z art. 19 ust. 1-5 obowiązek ten będzie dotyczył podmiotów prowadzących kino, podmiotów prowadzących dystrybucję, nadawców programów telewizyjnych, operatorów platform cyfrowych oraz operatorów telewizji kablowych. Wysokość wpłaty na rzecz instytutu została ustalona na poziomie 1,5% odpowiednio od przychodu: uzyskanego z tytułu wyświetlania filmów i reklam w kinie, przed podziałem z podmiotem prowadzącym dystrybucję, uzyskanego ze sprzedaży oraz wynajmu nośników z nagranymi na nich filmami oraz z umów upoważniających inne podmioty do takiej sprzedaży lub wynajmu, uzyskanego z tytułu emisji reklam, telesprzedaży i audycji sponsorowanych, uzyskanego z tytułu przychodów pochodzących z opłat za dostęp do programów nadawanych na platformie cyfrowej oraz uzyskanego z tytułu świadczenia usługi reemisji.

Ustawa określa w rozdziale 3 zasady dofinansowania przedsięwzięć z zakresu przygotowania projektów filmowych, produkcji, dystrybucji i rozpowszechniania filmów, promocji polskiej twórczości filmowej oraz upowszechniania kultury filmowej. Co do zasady z wnioskiem o dofinansowanie przedsięwzięcia z przedstawionego zakresu będzie mógł wystąpić każdy podmiot prowadzący działalność w zakresie kinematografii, bez względu na formę organizacyjno-prawną oraz strukturę własnościową. Ustawa przewiduje jednak trzy wyłączenia takiej możliwości, m.in. w odniesieniu do osób fizycznych skazanych prawomocnym wyrokiem za określone przestępstwo.

Dofinansowanie przedsięwzięcia będzie miało formę dotacji, pożyczki lub poręczenia i zostanie udzielone w drodze umowy cywilnoprawnej, zawartej w imieniu instytutu przez dyrektora. Każde dofinansowanie będzie wymagało zasięgnięcia opinii ekspertów wywodzących się ze środowisk filmowych oraz środowisk opiniotwórczych.

Zdaniem przedstawicieli rządu, uchwalenie nowej ustawy o kinematografii jest koniecznością. Polskie kino przeżywa od dłuższego czasu kryzys. Obecność polskiego filmu na europejskim i światowym rynku filmowym jest znikoma. O słuszności uchwalenia tej ustawy przekonywał także poseł sprawozdawca sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu P. Gadzinowski.

Zapis o utworzeniu Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, który finansowany byłby m.in. z 1,5-proc. podatku od reklam od operatorów telewizji kablowych i nadawców prywatnych, wywołał wiele kontrowersji i protestów zainteresowanych środowisk. Prezes Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Komunikacji Kablowej J. Straszewski zwracał uwagę, że przyjęta przez Sejm ustawa jest obciążona poważnymi błędami. Kwestionował zgodność proponowanych w ustawie rozwiązań z konstytucją, a także z dyrektywami Unii Europejskiej. Jego zdaniem, ustawa jest typowym przykładem próby naruszenia swobody gospodarczej, tworzeniem sytuacji, w której jeden przedsiębiorca ma finansować innego przedsiębiorcę bez żadnych korzyści dla siebie. Jest to, zdaniem prezesa Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Komunikacji Kablowej, jaskrawe naruszenie zasad wolnego rynku. J. Straszewski obawia się także, iż operatorzy kablówek przerzucą koszty nowego podatku na abonentów.

Sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury A. Odorowicz przedstawiła analizy, z których wynika, że nowa ustawa o kinematografii jest zgodna zarówno z polskim prawem, jak i z dyrektywami UE. "W obliczu faktu, że w ostatnim czasie operatorzy kablówek wiele zyskali na obniżeniu dla nich stawki VAT z 22 do 7%, a żaden z nich nie obniżył w związku z tym abonamentów, nieuczciwe wydaje mi się przerzucanie nowych opłat na odbiorców kablówek. Jednak nawet gdyby tak się stało, abonamenty wzrosłyby o niecałe 5 zł rocznie" - tłumaczyła wiceminister A. Odorowicz.

W dyskusji senatorowie z Komisji Kultury i Środków Przekazu nie zakwestionowali artykułów ustawy o kinematografii dotyczących finansowania polskiego kina m.in. przez telewizje prywatne i operatorów kablówek. Zgłoszone przez nich podczas posiedzenia poprawki dotyczyły formalnych kwestii związanych z organizacją Instytutu Sztuki Filmowej, m.in. składu Rady Instytutu, a także zasad dofinansowywania filmów przez tę instytucję.

Po wysłuchaniu propozycji poprawek przewodniczący Komisji Kultury i Środków Przekazu senator Grzegorz Matuszak ogłosił przerwę w posiedzeniu komisji do 2 czerwca br. Powołano zespół, w skład którego weszli senatorowie G. Matuszak i Krzysztof Piesiewicz, przedstawiciele rządu i senackiego biura legislacyjnego. Jego celem będzie opracowanie propozycji poprawek zgłoszonych w toku dyskusji. Zostaną one poddane pod głosowanie na posiedzeniu 2 czerwca br.

Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzednia część dokumentu, następny fragment