Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzednia część dokumentu, następna część dokumentu


* * *

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa przekazał informację w związku z oświadczeniem senator Czesławy Christowej, złożonym na 76. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 80):

Warszawa 08. 03. 2005 r.

Pan

Longin Pastusiak

Marszałek Senatu

Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

W związku z pismem Wicemarszałka Senatu - wz. Kazimierza Kutza z dnia 10. 02. 2005 r. znak BPS/DSK-043-48/05 w sprawie oświadczenia złożonego przez senator Czesławę Christową w sprawie Przedsiębiorstwa Państwowego Polska Żegluga Morska w Szczecinie uprzejmie informuję co następuje:

W oświadczeniu Pani Senator Czesława Christowa prosi o uzasadnienie działań Ministra Skarbu Państwa prowadzących do upadku Polskiej Żeglugi Morskiej. Ze złożonego oświadczenia można domniemywać, że działaniami prowadzącymi przez Ministra Skarbu Państwa do upadku przedsiębiorstwa, zdaniem Pani Senator, jest ewentualna komercjalizacja oraz odwołanie dyrektora naczelnego P.P. PŻM pana Pawła Brzezickiego.

Polska Żegluga Morska w Szczecinie jest przedsiębiorstwem państwowym i działa w oparciu o przepisy ustawy z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych. Zgodnie z przytoczoną ustawą przedsiębiorstwo państwowe jest samodzielnym, samorządnym i samofinansującym się przedsiębiorcą posiadającym osobowość prawną. Organy przedsiębiorstwa samodzielnie podejmują decyzje oraz organizują działalność we wszystkich sprawach przedsiębiorstwa. Organami przedsiębiorstwa państwowego są: ogólne zebranie pracowników, rada pracownicza i dyrektor przedsiębiorstwa. Minister Skarbu Państwa jako organ założycielski jest ograniczony w metodach kontroli działalności przedsiębiorstwa i ma prawo władczego wkraczania w sprawy przedsiębiorstwa tylko w wypadkach wyraźnie przewidzianych przepisami ustawowymi.

PŻM pomimo swojej struktury składającej się z szeregu spółek zależnych i stowarzyszonych, mających siedziby zarówno w kraju jak i za granicą, nie jest zobowiązane w świetle przepisów ustawy z dnia 24.09.1994 r. o rachunkowości - do sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Z uwagi na swą strukturę kontynuacja działalności Przedsiębiorstwa jest uzależniona od możliwości generowania dodatnich przepływów pieniężnych przez PŻM oraz spółki, w których Przedsiębiorstwo ma większościowe akcje i udziały.

Z uwagi na powyższe Ministerstwo Skarbu Państwa może odnosić się tylko do informacji zawartych w sprawozdaniu finansowym P.P. PŻM a nie całej Grupy PŻM. W przypadku gdyby przedsiębiorstwo sporządzało skonsolidowane sprawozdanie finansowe, różniłoby się ono znacznie od sprawozdania jednostkowego i wpłynęłoby zasadniczo na ocenę działalności PŻM.

Według sprawozdania finansowego sporządzonego na dzień 31.12.2003 r. Przedsiębiorstwo posiada obecnie 5 statków oraz zatrudnia faktycznie 663 osoby (2882 załogi pływającej w tym 2492 na urlopach bezpłatnych oraz 288 pracowników lądowych w tym 15 zawieszonych).

Zdaniem Ministerstwa Skarbu Państwa komercjalizacja zapewniłaby efektywny nadzór państwa nad wykorzystaniem majątku narodowego powierzonego Polskiej Żegludze Morskiej w Szczecinie. Ponadto przekształcenie przedsiębiorstwa w spółkę prawa handlowego umożliwiłoby wykorzystanie wielu instrumentów rynku kapitałowego oraz procedur i rozwiązań systemowych w celu uporządkowania struktury organizacyjnej Grupy PŻM, wprowadzenia efektywnych i sprawdzonych w gospodarce rynkowej instrumentów zarządzania, czy też restrukturyzację zadłużenia handlowego i bankowego.

Jednakże, z uwagi na wykazywanie przez PŻM od dłuższego czasu ujemnych kapitałów własnych komercjalizacja przedsiębiorstwa przy obecnym stanie prawnym jest niemożliwa.

Decyzja Ministra Skarbu Państwa o odwołaniu ze stanowiska Dyrektora Naczelnego PŻM podyktowana była rażącym naruszeniem prawa przez pana Pawła Brzezickiego.

Mianowicie 4 lutego 1999 r. P.P. PŻM zbyło udziały w następujących Spółkach: Polsteam Oceantramp, Polsteam Shortramp, Polsteam Tankers, natomiast 28 maja 1999 r. Państwowe Przedsiębiorstwo PŻM zbyło jedną akcję Żeglugi Polskiej S.A., pomimo iż 17 lutego 1999 r. Minister Skarbu Państwa nie wyraził zgody na dokonanie tej transakcji.

Fakt zbycia jednej akcji Żeglugi Polskiej S.A. spowodował wyłączenie tego podmiotu z reżimu ustawy o urzędzie Ministra Skarbu Państwa i tym samym znacząco ograniczył kompetencje Ministra Skarbu Państwa w stosunku do Przedsiębiorstwa Państwowego PŻM i jego Grupy Kapitałowej.

Żegluga Polska S.A. przestała być zobowiązana do powiadamiania Ministra Skarbu Państwa o zamiarze dokonywania czynności prawnych w zakresie rozporządzania rzeczowymi składnikami majątku trwałego oraz nieodpłatnego oddania tych składników do korzystania innym podmiotom, jeżeli przedmiot czynności prawnej przekraczał równowartość 50 000 euro. Tym samym świadome i niezgodne z decyzją MSP zmiany struktury własnościowej spółek z Grupy PŻM, a w szczególności posiadającej ogromny majątek Spółki Żegluga Polska S.A. spowodowały, iż zmiany własnościowe dotyczące majątku tych spółek pozostają poza nadzorem Ministerstwa Skarbu Państwa.

Takie działanie Dyrektora należy uznać za rażące naruszenie prawa i organ założycielski w tej sytuacji nie mógł być obojętny.

Ponadto chciałbym się odnieść do sytuacji ekonomiczno-finansowej PŻM, bowiem zdaniem Pani Senator obecna znakomita kondycja przedsiębiorstwa to wynik radykalnych przemian, jakie przeprowadził w ostatnich sześciu latach dyrektor naczelny PŻM, a wdrożony program oszczędnościowy doprowadził do całkowitego wyprowadzenia przedsiębiorstwa z kryzysu.

Przedsiębiorstwo pomimo wykazywania od 2000 roku dodatniego wyniku finansowego, działalność podstawową prowadzi ze stratą. Na koniec grudnia 2004 roku wynik na sprzedaży wyniósł ponad -4,7 mln. Fundusz własny, który w roku 1998 wynosił ok. -60 mln na koniec grudnia 2003 r. był w wysokości minus 149 mln. Zobowiązania PŻM od 1998 roku utrzymują się na zbliżonym do siebie poziomie i w roku 2003 kształtowały się na poziomie 441 mln. Ponadto przedsiębiorstwo wykazuje stratę z lat ubiegłych, która w roku 1998 wynosiła -30 mln natomiast na koniec grudnia 2003 r. wyniosła -190 mln. Dodać należy, że od 2000 roku biegli rewidenci badający sprawozdania finansowe PŻM za poszczególne lata wydawali opinię z zastrzeżeniami.

Według oświadczenia Pani Senator PŻM nawet w okresie najgłębszego kryzysu nigdy nie korzystała z żadnych państwowych dotacji oraz innych instrumentów wsparcia, takich jakie państwo stosuje na przykład wobec polskich stoczni.

Z dokumentacji, jaka jest w posiadaniu Departamentu Nadzoru Właścicielskiego II w Ministerstwie Skarbu Państwa wynika, iż w latach 1999-2004 Przedsiębiorstwo Państwowe PŻM kilkakrotnie skorzystało z pomocy rządu polskiego, między innymi:

- w 1999 roku PP PŻM uzyskało pomoc od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w formie rozłożenia na raty spłaty zaległych zobowiązań z tytułu składek na ZUS, FP, FGŚP za okres od czerwca 1998 roku do grudnia 1998 roku, w wysokości 12.800.494,23 zł do końca grudnia 2001 roku;

- decyzją prezesa Zarządu PFRON z 5.11.1999 r. rozłożona została na raty zaległość we wpłatach na PFRON za okres od października 1998 r. do lipca 1999 r. w wysokości 11.119.156,65 zł na 24 raty płatne od listopada 1999 r. do października 2001 r.;

- w dniu 15.12.1999 roku umorzono PP PŻM odsetki za nieterminową wpłatę podatku dochodowego od osób fizycznych w kwocie 2.422.147 zł;

- w dniu 11.12.2001 roku Rada Ministrów na wniosek Ministra Skarbu Państwa postanowiła udzielić Przedsiębiorstwu Państwowemu Polska Żegluga Morska z siedzibą w Szczecinie pomocy publicznej w wysokości 2.608.000 zł. Była to pomoc w formie dotacji na sfinansowanie odpraw pieniężnych i emerytalno-rentowych, która została uruchomiona w 2002 roku.

Należy pamiętać, iż każdorazowe udzielanie pomocy publicznej jest procesem podczas którego szczegółowo analizowane są nie tylko wyniki finansowe podmiotu, ale również między innymi, jego postępy w realizacji programu restrukturyzacyjnego, dlatego uzyskanie wsparcia jest możliwe najczęściej w przypadkach rokujących poprawę.

Reasumując powyższe, można jednoznacznie stwierdzić, iż działania Ministra Skarbu Państwa nie prowadzą do upadku PŻM, a mają jedynie na celu zapewnienie efektywniejszego nadzoru państwa nad wykorzystaniem majątku narodowego powierzonego Polskiej Żegludze Morskiej w Szczecinie.

Z poważaniem

Dariusz Marzec

* * *

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Jerzego Pieniążka, złożonym na 76. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 80):

Warszawa, dnia 8 marca 2005 r.

Sz. Pan

Longin Pastusiak

Marszałek Senatu

Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku!

Nawiązując do oświadczenia złożonego przez senatora Jerzego Pieniążka podczas 76. posiedzenia Senatu RP w dniu 3 lutego 2005 r. w sprawie przebudowy drogi krajowej Nr 42 na odcinku Raciszyn - Draby przesłanego przy piśmie Marszałka Senatu RP z dnia 10 lutego 2005 sygn. BPS/DSK-043-53/05, uprzejmie proszę o przyjęcie poniższego wyjaśnienia:

Program zadań Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad niezbędnych do realizacji w 2005 r. znacznie przekracza możliwości finansowe, uwzględniające zarówno środki budżetowe jak i środki pozyskane w ramach licznych pożyczek Międzynarodowych Instytucji Finansowych i Funduszy Unijnych. Z tego względu nie było możliwe ujęcie wszystkich zgłoszonych potrzeb w planie 2005 r.

Zadanie "Przebudowa drogi krajowej Nr 42 na odcinku Raciszyn - Draby" zostało zgłoszone przez Oddział w Łodzi, jako jedno z sześciu zadań wymagających pilnej realizacji w 2005 r. Podobna sytuacja wystąpiła również w pozostałych 15-tu Oddziałach GDDKiA. Zadania te przewidywano do realizacji w ramach kontynuacji Programu współfinansowanego z pożyczki Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Wartość wszystkich zadań zgłoszonych w ramach tego programu na 2005 r. wyniosła ok. 650 mln zł, przy możliwościach (wynikających ze szczegółowego rozliczenia ww. pożyczki i konieczności zapewnienia finansowania zadań kontynuowanych) nieprzekraczających 150 mln zł. W tej sytuacji konieczne było znaczne ograniczenie liczby zadań możliwych do realizacji.

Pomimo przedstawionych powyżej kłopotów finansowych, biorąc pod uwagę wyjątkowo trudną sytuację na omawianym odcinku drogi krajowej nr 42, GDDKiA podjęła starania o pozyskanie dodatkowych środków, które umożliwią rozpoczęcie ww. inwestycji w 2005 r. przy założeniu jej zakończenia w 2006 r.

Z szacunkiem

Jan Ryszard Kurylczyk

* * *

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Józefa Sztorca, złożonym na 76. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 80):

Warszawa, dnia 8 marca 2005 r.

Pan Longin Pastusiak

Marszałek Senatu

Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku!

Odpowiadając na oświadczenia Pana Senatora Józefa Sztorca złożone na 76. posiedzeniu Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 3 lutego bieżącego roku, skierowane do Ministra Infrastruktury Krzysztofa Opawskiego, w sprawie przedstawienia stanu zaawansowania prac przygotowawczych do przebudowy skrzyżowania drogi krajowej nr 4 z drogą powiatową 43362 w miejscowości Ładna w powiecie tarnowskim, przedstawiam następujące stanowisko:

W nawiązaniu do poprzednio udzielonej Panu Senatorowi odpowiedzi w przedmiotowej sprawie, uprzejmie informuję, że obecnie trwają już prace projektowe nad opracowaniem dokumentacji korekty geometrii skrzyżowania, wyznaczenia przejść dla pieszych i wykonania akomodacyjnej sygnalizacji świetlnej. Rozwiązania te przyczynią się do usprawnienia funkcjonowania skrzyżowania drogi krajowej nr 4 z drogą powiatową nr 43362 oraz do podniesienia stanu bezpieczeństwa wszystkich uczestników ruchu drogowego.

Na realizację przedmiotowego zadania Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zabezpieczyła środki finansowe na 2005 rok.

Po wykonaniu dokumentacji projektowej Oddział GDDKiA w Krakowie zorganizuje przetarg na realizację tego zadania. Prace powinny być zakończone w bieżącym roku.

Dziękuję Panu Senatorowi za zainteresowanie problemami komunikacyjnymi na drodze krajowej nr 4 i wyrażam nadzieję, że realizacja działań Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w znacznym stopniu wpłynie na poprawę bezpieczeństwa ruchu uczestników drogowego na skrzyżowaniu w miejscowości Ładna.

Z szacunkiem

Jan Ryszard Kurylczyk

* * *

Minister Gospodarki i Pracy przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Jerzego Markowskiego, złożone na 76. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 80):

Warszawa, 08. 03. 2005 r.

Pan Longin Pastusiak

Marszałek Senatu RP

Szanowny Panie Marszałku,

W odpowiedzi na oświadczenie Pana Jerzego Markowskiego, Senatora RP z dnia 03.02.2005 r. w sprawie łączenia kopalń węgla kamiennego "Brzeszcze" i "Silesia", pragnę przedstawić stanowisko Ministerstwa Gospodarki i Pracy w tej sprawie.

Górnictwo węgla kamiennego uzyskuje w bieżącym roku dodatnie wyniki finansowe. Na poprawę sytuacji finansowej górnictwa w 2004 r. wpłynęły w decydującym stopniu następujące czynniki:

- występowanie korzystnej koniunktury na światowych rynkach zbytu, wyrażającej się znacznym wzrostem cen węgla eksportowanego i związanym z tym wzrostem przychodów ze sprzedaży oraz wpływu tej koniunktury na ceny zbytu węgla na rynku krajowym,

- realizacja przedsięwzięć proefektywnościowych założonych w przyjętym w dniu 27 kwietnia 2004 r. przez Radę Ministrów dokumencie pt. "Restrukturyzacja górnictwa węgla kamiennego w latach 2004 - 2006 oraz strategia na lata 2007 - 2010",

- oddłużenie z końcem 2003 r. przedsiębiorstw górniczych w trybie ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o dostosowaniu górnictwa... oraz na podstawie ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o restrukturyzacji górnictwa... na łączną kwotę 18,1 mld zł, co zakończyło lawinowe narastanie kosztów finansowych z tytułu odsetek od zobowiązań.

Poprawa sytuacji finansowej oraz zmiana sytuacji na rynku węgla pozwoliła na spowolnienie realizacji niektórych celów, w tym restrukturyzacji zdolności produkcyjnych. Niemniej jednak wykorzystując dobrą sytuację w sektorze spółki węglowe muszą brać pod uwagę również możliwość pogorszenia tej sytuacji.

Spółki węglowe przyjęły integrację zakładów górniczych jako jeden z zasadniczych sposobów restrukturyzacji. Wykorzystuje się dotychczasowe doświadczenie w zakresie łączenia kopalń dla stopniowej likwidacji kopalń o kończących się zasobach, co daje możliwość wybrania części ich zasobów - zalegających w filarach ochronnych zakładu górniczego oraz partiach przygranicznych. Zintegrowane kopalnie w mniejszym stopniu odczuwają niekorzystne skutki wahań sprzedaży poprzez możliwość dostosowania produkcji do potrzeb rynku i posiadają większą możliwość optymalizacji zatrudnienia poprzez przegrupowanie załóg, ograniczenia zatrudnienia na powierzchni i konsolidacji służb utrzymania ruchu.

W wyniku minimalizacji zakresu niezbędnych inwestycji poprzez optymalne wykorzystanie majątku produkcyjnego, wygaszanie wydobycia w parcelach nie gwarantujących jego opłacalności, sukcesywnej likwidacji nadwyżek zdolności produkcyjnych oraz upraszczaniu modelu zakładu górniczego i racjonalizacji zatrudnienia powinno nastąpić dostosowanie poziomu produkcji do wymogów rynku, przy równoczesnym uzyskaniu korzystnego wyniku ekonomicznego. Działania te pozwalają na ograniczenie kosztów działalności spółek i przygotowanie się do wystąpienia dekoniunktury na węgiel.

Odnośnie argumentów przemawiających za podjęciem decyzji o połączeniu KWK "Brzeszcze" i KWK "Silesia" wchodzących w skład Kompanii Węglowej S.A., pragnę poinformować, iż analizy przeprowadzone przez ekspertów KW S.A. wskazują, iż Kopalnia "Silesia" pomimo dobrej koniunktury na rynku węglowym uzyskała w latach 2002 - 2004 ujemny wynik finansowy, co świadczy o tym, że jest kopalnią trwale nierentowną.

Zdaniem Kompanii Węglowej S.A. kopalnia w obecnych uwarunkowaniach górniczo-geologicznych takich jak:

- niewielka ilość zasobów nadających się do opłacalnej eksploatacji z istniejących poziomów,

- eksploatację wyłącznie podpoziomową,

- ograniczenie możliwości prowadzenia intensywnej i wysokowydajnej eksploatacji ze względu na niekorzystne grubości pokładów, rozwiniętą tektonikę oraz zagrożenia metanem,

- typ i jakość węgli warunkujących niską cenę zbytu,

nawet przy utrzymaniu wydobycia rzędu 1 100 tys. ton w skali roku, nie jest w stanie uzyskać dodatniego wyniku finansowego.

Jednym ze sposobów osiągnięcia lepszych wyników ekonomicznych jest łączenie zakładów górniczych z równoczesną ich restrukturyzacją techniczną oraz likwidacją zbędnej dołowej i powierzchniowej infrastruktury przemysłowej. W związku z tym Zarząd KW S.A. podjął decyzję utworzenia dwuruchowego zakładu "Brzeszcze - Silesia", który według analiz i symulacji przeprowadzonych przez Główny Instytut Górnictwa powinien od 2007 r. być rentowny. Przy założeniu ograniczenia wydobycia na Ruchu "Silesia" mającym na celu zmniejszenie strat wywołanych nieefektywną dotychczasową eksploatacją, połączona kopalnia w wyniku restrukturyzacji technicznej polegającej między innymi na dokończeniu tych części inwestycji na Ruchu "Brzeszcze", które pozwolą na zwiększenie zdolności produkcyjnych, będzie dążyć do utrzymania poziomu wydobycia obu dotychczasowych kopalń. Takie działanie zapewnia istnienie obecnej kopalni "Silesia" i oddala perspektywę jej likwidacji po roku 2010, poprzez zmniejszenie wydobycia uzyskiwanego z Ruchu "Silesia".

Kopalnia "Brzeszcze" cechuje się większymi zasobami oraz znacznie korzystniejszymi warunkami górniczo-geologicznymi, pozwalającymi na prowadzenie wydajnej eksploatacji o dużej koncentracji, lepszą jakością produkowanego węgla i w konsekwencji możliwością uzyskania lepszej ceny zbytu, co jest podstawowym warunkiem uzyskania przez połączoną kopalnię dodatniego wyniku finansowego.

Poprzez połączenie kopalń Zarząd KW S.A. utrzymuje dotychczasową pewność zatrudnienia załodze Kopalni "Silesia" i bezpieczeństwo socjalne jej pracowników w obrębie dwuruchowej kopalni, w której poziom zatrudnienia będzie ulegać zmniejszeniu jedynie na skutek odejść na emerytury oraz świadczenia górnicze, a nie z przyczyn zakładu pracy.

Ponadto istotnym czynnikiem podjęcia decyzji o łączeniu kopalń był fakt, że wielkość nakładów inwestycyjnych niezbędnych dla udostępnienia zasobów zalegających poniżej istniejących poziomów wydobywczych w KWK "Silesia" przekracza kwotę 750 mln zł i nie jest aktualnie możliwa do poniesienia przez KW S.A.

Z poważaniem

Jerzy Hausner

* * *

Minister Gospodarki i Pracy przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Jerzego Markowskiego, złożone na 76. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 80):

Warszawa, 08. 03. 2005 r.

Pan Longin Pastusiak

Marszałek Senatu RP

Szanowny Panie Marszałku,

W odpowiedzi na oświadczenie Pana Jerzego Markowskiego Senatora RP z dnia 03.02.2005 r. w sprawie zaopiniowania koncesji na wydobywanie węgla kamiennego z obszaru górniczego byłej KWK "Morcinek" oraz w sprawie zasadności podjętej decyzji o likwidacji KWK "Morcinek", pragnę przedstawić stanowisko Ministerstwa Gospodarki i Pracy w tej sprawie.

Nie można w tej chwili jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, czy Minister Gospodarki i Pracy pozytywnie zaopiniuje potencjalny wniosek strony czeskiej o udzielenie koncesji na wydobywanie węgla kamiennego w obszarze górniczym byłej KWK "Morcinek", przede wszystkim z uwagi na brak takiego wniosku.

Obecnie można się jedynie domyślać, iż zainteresowanie strony czeskiej złożem byłej kopalni "Morcinek" związane jest prawdopodobnie z dążeniem do uzyskania dostępu do infrastruktury technicznej byłej kopalni "Morcinek", w szczególności odtworzenia i wykorzystania szybu nr 5 jako szybu wentylacyjnego oraz możliwością podjęcia eksploatacji:

- zasobów zalegających w granicach górniczej strefy ochronnej, ustanowionej wzdłuż granicy państwa, które nie były wcześniej eksploatowane z uwagi na ustalenia umowy międzyrządowej,

- zasobów w filarze ochronnym dla Zakładu Głównego, które nie mogły być eksploatowane w okresie działalności kopalni "Morcinek".

W momencie, gdy Minister Środowiska zwróci się o zaopiniowanie stosownego wniosku o nadanie koncesji - Ministerstwo Gospodarki i Pracy będzie postępować zgodnie z obowiązującym prawem w tym zakresie, biorąc pod uwagę interes gospodarczy oraz wszystkie wady i zalety takiej decyzji.

Aby uniknąć błędnych wniosków odnośnie zasadności podjęcia likwidacji KWK "Morcinek", należy na wstępie zaznaczyć, iż problem musi być rozpatrywany w odniesieniu do uwarunkowań prawnych, ekonomicznych i rynkowych, jakie były w czasie gdy podejmowano decyzję o likwidacji tej kopalni.

Opierając się o wiedzę ekspertów JSW S.A. należy stwierdzić, iż Kopalnia Węgla Kamiennego "Morcinek" w Kaczycach zaprojektowana została jako kopalnia dwupoziomowa o zdolności wydobywczej 12 tys. ton węgla na dobę. Budowę kopalni "Morcinek", prowadzoną w ramach inwestycji centralnej i finansowaną kredytem bankowym, rozpoczęto w 1978 roku. Ze względu na brak środków zrealizowano jedynie pierwszy etap przedsięwzięcia inwestycyjnego, związany z budową kopalni o zdolności produkcyjnej do około 6-7 tys. ton węgla na dobę netto.

Zakończenie budowy kopalni nastąpiło w 1993 roku.

Należy podkreślić, iż decyzja o budowie kopalni "Morcinek" podjęta została przy niewystarczającym rozpoznaniu budowy geologicznej złoża i jak można domniemywać, podyktowana została dążeniem do zagospodarowania zasobów w obszarze przygranicznym, sąsiadującym z czechosłowackimi terenami górniczymi.

Złoże kopalni "Morcinek" udostępnione zostało 3 szybami, zlokalizowanymi na terenie zakładu głównego. Udostępnienie poziome złoża wykonane zostało w oparciu o wyrobiska szkieletu kamiennego na poziomach "800 m" i "950 m". Na poziomie "1100 m" wykonano jedynie połączenia pomiędzy szybami, wstrzymując jego dalszą budowę.

Eksploatację zasobów węgla w granicach złoża kopalni "Morcinek" rozpoczęto w grudniu 1986 roku, w trakcie trwającego jeszcze procesu budowy tej kopalni.

W złożu kopalni "Morcinek" udokumentowano węgiel koksujący typu 35.1-35.2 o średniej zawartości popiołu ok. 14% i udziale siarki poniżej 0,7%. Średnie parametry jakościowe węgla w złożu kopalni "Morcinek" nie odbiegały od parametrów jakościowych węgla ortokoksowego w złożach pozostałych kopalń Spółki.

Według operatu ewidencyjnego zasobów (stan na 01.01.1998 r.) zasoby węgla w kopalni do głębokości 1100 m wynosiły:

- zasoby bilansowe - 261 119 tys. ton

- zasoby przemysłowe - 187 441 tys. ton

- zasoby operatywne - 102 646 tys. ton

Należy stwierdzić, że dokumentacje geologiczne oraz projekty zagospodarowania złoża bazowały na bardzo niskim stopniu rozpoznania złoża (tylko 4,8% zasobów było udokumentowanych w kategorii A+B).

Baza zasobowa kopalni na udostępnionych poziomach była jednakże znacznie mniejsza. Według stanu na dzień 01.01.1998 r. wielkość zasobów do głębokości 950 m wynosiła:

- zasoby bilansowe - 89 694 tys. ton

- zasoby przemysłowe - 22 000 tys. ton

- zasoby operatywne - 12 100 tys. ton

Wartość złoża zdecydowanie obniżały ponadto warunki geologiczno-górnicze, które na podstawie uzyskanych doświadczeń uznano jako bardzo trudne.

Skomplikowana tektonika częstokroć wymuszała konieczność odrębnego udostępniania poszczególnych parcel eksploatacyjnych w strefach międzyuskokowych, ograniczając ich wymiary oraz wpływając na wydłużenie dróg transportowych i wentylacyjnych. Ruch kopalni prowadzony był w warunkach IV kategorii zagrożenia metanowego, III stopnia zagrożenia wodnego, zagrożenia pożarowego oraz zagrożenia klimatycznego wynikającego z wysokiej temperatury skał na głębokich poziomach. Wszystkie te czynniki wpływały negatywnie na kształtowanie się zdolności wydobywczej kopalni oraz uzyskiwane wyniki ekonomiczne.

Napotkane, bardzo trudne warunki górnicze oraz skomplikowana budowa geologiczna złoża kopalni, znacząco odbiegająca od przewidywań, okazały się głównymi czynnikami rzutującymi na nierentowność kopalni "Morcinek".

Mimo zrealizowanych przedsięwzięć restrukturyzacyjnych, między innymi w zakresie modernizacji wyposażenia technicznego i wprowadzenia czterozmianowej organizacji pracy na dole kopalni, osiągnięte w latach 1987-1997 wyniki produkcyjne w zakresie podstawowych wskaźników technicznych znacznie odbiegały od średnich wyników w JSW S.A.

Poniżej przedstawiono wielkość wydobycia kopalni, koszt jednostkowy produkcji oraz wynik na sprzedaży uzyskane w KWK "Morcinek" w latach 1987-1998.

Rok

Wydobycie netto

Średnia cena
zbytu węgla (zł/t)(

Koszt jednost
sprzedaży (zł/t)

Wynik na
sprzedaży (zł/t)

(ton/dobę)

(tys. ton)

1987

1 265

383,9

0,64

2,17

-1,53

1988

2 116

649,4

1,08

2,81

-1,73

1989

2 414

669,3

1,74

7,38

-5,64

1990

2 642

683,4

19,19

42,77

-23,58

1991

3 358

839,5

40,64

59,21

-18,57

1992

3 904

956,6

47,42

71,65

-24,23

1993

3 971

1012,5

69,53

86,32

-16,79

1994

4 752

1225,3

100,46

116,61

-16,15

1995

5 554

1394,0

118,17

133,37

-15,20

1996

5 104

1281,2

135,24

181,72

-46,48

1997

5 444

1371,9

152,79

202,02

-49,23

1998

3 800

965,3

145,28

197,78

-52,50

Kopalnia "Morcinek" w latach 1987-1997 uzyskiwała ujemny wynik na sprzedaży. W 1997 roku przy koszcie jednostkowym 202,02 zł/tonę (w JSW S.A.: 146,64 zł/tonę) oraz cenie zbytu 152,79 zł/tonę (W JSW S.A.: 146,67 zł/tonę) kopalnia osiągnęła wynik jednostkowy na sprzedaży węgla -49,23 zł/tonę (W JSW S.A.: +0,03 zł/tonę). Główną przyczyną nie osiągania satysfakcjonujących wyników techniczno-ekonomicznych były bardzo trudne warunki górniczo-geologiczne, a w szczególności:

- słabe rozpoznanie złoża,

- skomplikowana tektonika, liczne uskoki, bogata mikrotektonika,

- małe wymiary pól eksploatacyjnych (wybieg ścian od 200 do 700 m),

- długie drogi udostępniania parcel eksploatacyjnych,

- zmienna miąższość, liczne rozwarstwienia i strefy zaniku pokładów,

- trudne warunki klimatyczne, wynikające z dużej głębokości,

- trudne warunki wodno-gazowe: III stopień zagrożenia wodnego i IV kategoria zagrożenia metanowego,

- duże zagrożenie pożarowe, wynikające ze stosunkowo krótkich okresów inkubacji pożarów,

- wysokie ciśnienie górotworu, wpływające bezpośrednio na wysokie koszty wykonania i utrzymania wyrobisk górniczych.

Choć więc o wynikowej zdolności produkcyjnej kopalni decydował front górniczy, stanowiący wąskie ogniwo produkcyjne ze względu na niekorzystną budowę złoża oraz zdolności technologiczne szybów i zakładu przeróbki mechanicznej węgla, tym niemniej na wyniki ekonomiczne kopalni wpływała również sytuacja na rynku węgla oraz ogólna sytuacja sektora górnictwa węgla kamiennego w tym czasie.

Poniżej przedstawiono wyniki ekonomiczne Kopalni Węgla Kamiennego "Morcinek" w latach 1990-1997.

Rok

Strata brutto

Strata netto

1990

-3 426 242,83

-3 609 415,27

1991

-9 346 671,46

-9 869 393,00

1992

-26 850 816,28

-27 465 887,48

1993

-23 855 849,27

-30 502 546,75

1994

-16 221 442,34

-16 221 442,34

1995

-33 677 989,42

-33 677 989,42

1996

-38 415 436,09

-38 415 436,09

1997

-88 252 746,33

-88 252 746,33

Wykonane opracowania analityczno-projektowe wskazywały, iż możliwości poprawy rentowności kopalni w drodze zwiększenia zdolności wydobywczych są znacznie ograniczone. Główną przyczyną zaistniałej sytuacji było niedoinwestowanie przedsięwzięć w zakresie udostępnienia zasobów, na etapie budowy tej kopalni.

Według oceny, nakłady inwestycyjne związane z realizacją przedsięwzięć dla poprawy rentowności kopalni wielokrotnie przekraczały możliwości Spółki oraz możliwości pozyskania przez JSW S.A. kredytu inwestycyjnego. Szacunkowe nakłady na budowę nowego poziomu "1100 m" określano w kwocie około 250-300 mln zł (w cenach 1996 roku). Ewentualne wydatkowanie tak znacznych środków inwestycyjnych wymuszałoby jednocześnie znaczące ograniczenie działalności inwestycyjnej w pozostałych zakładach Spółki, w tym ograniczenie przedsięwzięć inwestycyjnych związanych z budową nowych poziomów w kopalniach "Borynia", "Pniówek" i "Zofiówka". W przypadku budowy nowego, głębokiego poziomu wydobywczego należało ponadto liczyć się ze spotęgowaniem stopnia zagrożenia bezpieczeństwa pracowników i zakładu górniczego.

Jednocześnie rozbudowa poziomu "950 m" i budowa poziomu "1100 m", z uwagi na skomplikowane warunki geologiczne i słabe rozpoznanie złoża, byłyby przedsięwzięciami obarczonymi dużym ryzykiem gospodarczym, nie gwarantującym odpowiednich efektów ekonomicznych.

Prognozy zawarte w Biznes Planie na lata 1996-2005, Strategii Rozwoju JSW S.A. na lata 1996-2010 oraz innych materiałach analitycznych wskazywały na brak możliwości znaczącej poprawy jednostkowego wyniku na sprzedaży oraz wyniku finansowego.

Poniżej przedstawiono prognozę wyniku finansowego brutto kopalni "Morcinek" w latach 1998-2009.

Rok

Prognozowana strata brutto (zł)

1998

-43 713 000,00

1999

-40 462 000,00

2000

-28 681 000,00

2001

-23 051 000,00

2002

-22 441 000,00

2003

-24 931 000,00

2004

-27 892 000,00

2005

-25 633 000,00

2006

-27 459 000,00

2007

-27 977 000,00

2008

-28 730 000,00

2009

-25 533 000,00

W świetle przedstawionych powyżej uwarunkowań oraz biorąc pod uwagę istniejącą w 1997 roku sytuację na krajowym i światowym rynku węgla koksowego stwierdzono, że kopalnia "Morcinek" jest trwale nierentowna. Wniosek o trwałej nierentowności kopalni "Morcinek" potwierdzały opinie i ekspertyzy wykonane między innymi przez:

- Państwową Agencję Restrukturyzacji Górnictwa Węgla Kamiennego S.A. w Katowicach,

- Biuro Studiów i Projektów Górniczych w Gliwicach,

- Katedrę Inwestycji Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach,

- Katedrę Zarządzania i Restrukturyzacji w Górnictwie Politechniki Śląskiej w Gliwicach,

- Zespół Rzeczoznawców Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa w Rybniku.

Z tego też względu Rada Nadzorcza Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A., po zapoznaniu się z sytuacją ekonomiczną kopalni "Morcinek" oraz prognozą wyniku finansowego na lata 1998-2010, pozytywnie zaopiniowała wniosek Zarządu o postawienie w stan likwidacji KWK "Morcinek" z terminem zakończenia likwidacji wynikającym z programu i planu likwidacji, uwzględniając w tym możliwość sprzedaży Zakładu Spółki w całości.

Biorąc pod uwagę realizację założeń programu restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego, ówczesną sytuację na krajowym i światowym rynku węgla koksowego, która nie wskazywała na możliwości pojawienia się znaczącej poprawy koniunktury, jak również:

- zapewnienie efektywności gospodarczej w rozwoju pozostałych kopalń JSW S.A., w szczególności w aspekcie ograniczonych środków na finansowanie przedsięwzięć inwestycyjnych,

- uzyskanie możliwości realizacji strategii rozwoju kopalń "Borynia", "Pniówek" i "Zofiówka", gwarantującej relatywnie niskie nakłady odtworzeniowe na budowę nowych poziomów, dużą pewność inwestycji, niskie koszty wydobycia i zapewnienie zabezpieczenia potrzeb polskich koksowni,

należy uznać, iż decyzja o likwidacji Kopalni Węgla Kamiennego "Morcinek" w Kaczycach była słuszna w momencie jej podjęcia.

Likwidacja KWK "Morcinek" pozwoliła poprawić kondycję JSW S.A., w szczególności poprzez:

- zasilenie pozostałych kopalń Spółki wykwalifikowanymi pracownikami z KWK "Morcinek",

- wykorzystanie maszyn i urządzeń z KWK "Morcinek" w innych kopalniach, przy braku wystarczających środków inwestycyjnych na zakupy i modernizacje.

Z poważaniem

Jerzy Hausner

* * *

Sekretarz Komitetu Integracji Europejskiej przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Zbigniewa Romaszewskiego, złożone na 77. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 81):

Warszawa, 8 marca 2005 r.

Szanowny Pan

Longin Pastusiak

Marszałek Senatu

Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

W odpowiedzi na pismo Pana Marszałka z dnia 23 lutego 2005 r. Nr BPS/DSK-043-76/05, dotyczące oświadczenia senatora Zbigniewa Romaszewskiego, pozwalam sobie podnieść, co następuje:

Od dnia 1 maja 2004 r. tłumaczeniem aktów prawnych UE zajmują się służby prawno-językowe Rady i Komisji Europejskiej, które też odpowiadają za ostateczny tekst aktu prawnego w każdym z języków urzędowych UE.

W związku z możliwością zgłaszania uwag do aktów prawnych przyjmowanych przez Radę, do końca 2004 r. Urząd KIE opracowywał jednolite stanowisko w konsultacji z właściwymi ministerstwami i urzędami centralnymi a następnie przekazywał je służbie tłumaczeniowej Rady w celu ich uwzględnienia. W pracach odpowiedniej grupy roboczej prawników lingwistów brali udział pracownicy Stałego Przedstawicielstwa RP przy UE i Urzędu KIE. Po zakończeniu posiedzenia wszystkie wersje językowe są uważane za przyjęte, dlatego uwagi do tekstu należy zgłaszać jeszcze przed jego rozpoczęciem.

Zgodnie z decyzją Komitetu Europejskiego Rady Ministrów podjętą na posiedzeniu w dniu 14 stycznia 2005 r., począwszy od 2005 r. pracownicy Urzędu KIE nie uczestniczą w pracach grupy roboczej prawników - lingwistów. Zadania te są obecnie wykonywane przez Stałe Przedstawicielstwo RP przy Unii Europejskiej.

Jednocześnie pozwalam sobie podnieść co następuje: akty prawne Unii Europejskiej ogłaszane są w oficjalnym organie promulgacyjnym UE, to jest w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, którego charakter (status) prawny jest w tym zakresie analogiczny jak charakter polskiego Dziennika Ustaw. Zgodnie z obowiązującymi w UE zasadami ogłaszania aktów normatywnych, w stopce aktu publikowane są wyłącznie dane organu upoważnionego do jego wydania.

W związku z powyższym, stwierdzić należy, że w obecnym stanie prawnym brak jest możliwości spełnienia postulatu Pana Senatora Zbigniewa Romaszewskiego, aby zmianie uległy zasady przygotowywania (tłumaczenia) aktów prawnych UE w językach narodowych państw członkowskich UE lub aby tłumaczenia tych aktów publikowane były wraz z informacją o tłumaczach odpowiedzialnych za ich opracowanie (przygotowanie) w danej wersji językowej.

Z wyrazami szacunku

Jarosław Pietras

* * *

Minister Zdrowia przekazał odpowiedź na oświadczenie senator Anny Kurskiej, złożone na 77. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 81):

Warszawa, 2005-03-08

Pan

Longin Pastusiak

Marszałek Senatu

Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

W odpowiedzi na oświadczenie złożone przez Panią Senator Annę Kurską, przesłane pismem Pana Marszałka z dnia 23 lutego br., znak: BPS/DSK-043-79/05, w sprawie gabinetu stomatologicznego funkcjonującego w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 5 w Gdańsku Nowym Porcie, uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień.

Zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 grudnia 2004 roku w sprawie zakresu i organizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą (Dz. U. Nr 282, poz. 2814) oraz postanowieniami Rządowego Programu "Profilaktyczna Opieka Zdrowotna nad Dziećmi i Młodzieżą w Środowisku Nauczania i Wychowania" (opracowanego i wdrażanego zgodnie z Protokołem ustaleń Nr 46/2004 posiedzenia Rady Ministrów z dnia 2 listopada 2004 roku), głównymi elementami systemu profilaktycznej opieki nad dziećmi i młodzieżą szkolną są:

1) profilaktyczna opieka pielęgniarska - sprawowana przez pielęgniarkę lub higienistkę szkolną, których miejscem pracy jest gabinet profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej zlokalizowany w szkole;

2) profilaktyczna opieka lekarska, sprawowana przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, w miejscu określonym w umowie o udzielanie świadczeń zdrowotnych;

3) profilaktyczna opieka stomatologiczna, sprawowana przez lekarzy stomatologów, z którymi Fundusz zawarł umowy o udzielanie świadczeń zdrowotnych, przysługująca dzieciom i młodzieży na zasadach określonych w przepisach ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w miejscu określonym w umowie.

Narodowy Fundusz Zdrowia przeprowadzając konkurs ofert i zawierając umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej działa na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135). Zgodnie z art. 134 ust. 1 ustawy Fundusz jest zobowiązany zapewnić równe traktowanie wszystkich świadczeniodawców ubiegających się o zawarcie umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej i prowadzić postępowanie w sposób gwarantujący zachowanie uczciwej konkurencji.

Należy podkreślić, że samo usytuowanie lekarskiego gabinetu stomatologicznego na terenie szkoły nie gwarantuje danemu świadczeniodawcy zawarcia umowy z Funduszem. Zgodnie bowiem z art. 148 ustawy, porównanie ofert w toku postępowania w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej obejmuje w szczególności:

- ciągłość, kompleksowość, dostępność, jakość udzielanych świadczeń, kwalifikacje personelu, wyposażenie w sprzęt i aparaturę medyczną, na podstawie wewnętrznej oraz zewnętrznej oceny, która może być potwierdzona certyfikatem jakości lub akredytacją;

- cenę i liczbę oferowanych świadczeń opieki zdrowotnej oraz kalkulację kosztów.

Szczegółowe kryteria oceny ofert zostały określone przez Prezesa Funduszu w zarządzeniu nr 26/2004 z dnia 13 października 2004 roku w sprawie określenia kryteriów oceny ofert w postępowaniu w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.

Z informacji uzyskanych z Pomorskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ wynika, iż konkurs na świadczenia w rodzaju: leczenie stomatologiczne na rok 2005 został przeprowadzony zgodnie z obowiązującymi przepisami. Jak zapewnił Pomorski OW NFZ świadczenia stomatologiczne dla mieszkańców Gdańska zostały zabezpieczone, zarówno przez specjalistyczne kontrakty stomatologiczne, jak i kontrakty ogólnostomatologiczne (w tym na rzecz dzieci do ukończenia 18 roku życia łącznie ze świadczeniami z zakresu profilaktyki), a w toku postępowania konkursowego wybrano oferty, które zapewniały lepszą ciągłość udzielania świadczeń, lepszą kompleksowość oraz lepszy bilans ceny w odniesieniu do przedmiotu zamówienia.

Z poważaniem

Z upoważnienia

Ministra Zdrowia

Podsekretarz Stanu

Paweł Sztwiertnia

* * *

Minister Środowiska przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Mirosława Lubińskiego, złożonym na 76. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 80):

Warszawa, dnia 09. 03. 2005 r.

Pan

Longin Pastusiak

Marszałek Senatu

Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

W związku z oświadczeniem senatora Mirosława Lubińskiego złożonym w dniu 3 lutego 2005 r. podczas 76 posiedzenia Senatu RP, dotyczącym obowiązku przekazywania przez niektóre parki narodowe, zgodnie z art. 12 ust. 9 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880), 15% kwartalnych wpływów z opłat za wstęp na dofinansowanie działalności ratowniczej specjalistycznych organizacji ratowniczych, działających na ich terenie, uprzejmie informuję.

Specjalistyczne organizacje ratownicze działają na terenie następujących parków narodowych: Babiogórskiego, Bieszczadzkiego, Gór Stołowych, Gorczańskiego, Karkonoskiego, Magurskiego, Ojcowskiego, Pienińskiego oraz Tatrzańskiego. Parki narodowe: Gorczański i Magurski w roku 2004 nie pobierały opłat za wstęp. Pozostałe jednostki zostały zobowiązane przez resort do przyjęcia zasady, zgodnie z którą dofinansowanie działalności ratowniczej Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (GOPR) oraz Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (TOPR) może odbywać się w formie refundacji poniesionych przez te organizacje wydatków, po wcześniejszym zawarciu z nimi stosownego pisemnego porozumienia w tej sprawie.

Aktualnie parki narodowe:

- Bieszczadzki i Karkonoski - są na etapie uzgadniania treści zapisów porozumienia oraz mają zapewnione odpowiednie środki finansowe,

- Babiogórski - ma podpisane porozumienie oraz zapewnione odpowiednie środki finansowe i oczekuje na przedstawienie przez Grupę Beskidzką GOPR niezbędnych dokumentów potwierdzających poniesione koszty,

- Tatrzański - ma podpisane porozumienie z TOPR i przekazuje stosowne kwoty,

- Ojcowski, Gór Stołowych, Pieniński - nie pobierają opłat za wstęp do parku narodowego w rozumieniu przepisu art. 12 ust. 9 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody i nie są objęte obowiązkiem odprowadzania kwoty stanowiącej 15% kwartalnych wpływów z tytułu tych opłat.

Przedstawiając powyższe wyjaśnienia, uważam, że twierdzenie o łamaniu przepisów prawa przez dyrektorów niektórych parków narodowych nie znajduje uzasadnienia.

Z wyrazami szacunku

Z up. Ministra

Sekretarz Stanu

Tomasz Podgajniak

* * *

Minister Finansów przekazał wyjaśnienie w związku z oświadczeniem senatora Józefa Dziemdzieli, złożonym na 77. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 81):

Warszawa, 2005.03.09

Pan

Longin Pastusiak

Marszałek Senatu

Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

W związku z przekazanym przy piśmie z dnia 23 lutego 2005 r. nr BPS/DSK-043-97/05 oświadczeniem Pana Senatora Józefa Dziemdzieli w sprawie pokrywania kosztów związanych z likwidacją pojazdów, które przeszły na rzecz Skarbu Państwa na podstawie art. 130a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. Nr 98, poz. 602 z późn. zm.), uprzejmie wyjaśniam, co następuje.

Ustawa - Prawo o ruchu drogowym nakłada m.in. na policję zadania państwowe związane z usuwaniem pojazdów z drogi. W następstwie usunięcia pojazdu właściciel pojazdu ma prawo odebrać go ze strzeżonego parkingu po uprzednim uiszczeniu stosownej opłaty. Zdarzają się jednak przypadki, iż właściciel nie jest zainteresowany odebraniem samochodu, zwłaszcza gdy auto ma znikomą wartość handlową. W takich przypadkach zachodzi potrzeba wszczęcia procedury mającej na celu orzeczenie przepadku pojazdu na rzecz Skarbu Państwa, a następnie dokonania jego likwidacji w sposób określony w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 23 kwietnia 2002 r. w sprawie rozciągnięcia stosowania przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. Nr 50, poz. 449), tj. poprzez sprzedaż, nieodpłatne przekazanie albo zniszczenie. Z uwagi na to, że organy skarbowe dokonują tego rodzaju likwidacji w przypadkach orzeczenia przepadku pojazdów na rzecz Skarbu Państwa na podstawie przepisów karnych i karnych skarbowych, stały się również właściwe do likwidacji pojazdów, które przeszły na rzecz Skarbu Państwa na podstawie ustawy o ruchu drogowym.

Powyższe nie oznacza jednak, że organy te są uczestnikami postępowania od chwili podjęcia decyzji o usunięciu pojazdów z drogi. Urzędy skarbowe mogą podejmować działania dopiero od chwili otrzymania od dysponentów pojazdów (policji, straży gminnej) dokumentów umożliwiających likwidację aut. Na podmiocie wydającym dyspozycję usunięcia pojazdu ciąży natomiast obowiązek powiadomienia o tym zdarzeniu właściciela pojazdu, a w przypadku nieodebrania pojazdu przez właściciela w wyznaczonym terminie, niezwłocznego przesłania stosownych dokumentów do właściwego miejscowo urzędu skarbowego. W praktyce jednak nazbyt często występują przypadki przekazywania dokumentów umożliwiających likwidację aut nawet po wielu miesiącach od otrzymania powiadomienia o nieodebraniu pojazdu z parkingu. Z uwagi na to, że likwidowane samochody mają znikomą wartość handlową, działania takie powodują powstawanie kosztów przechowywania pojazdów niewspółmiernie wysokich do ich wartości, tym bardziej, że wskutek zbyt długiego przechowywania aut niszczeją one na parkingach i tracą na wartości.

Ustawa - Prawo o ruchu drogowym i rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 2 sierpnia 2002 r. w sprawie usuwania pojazdów (Dz. U. Nr 134, poz. 1133 z późn. zm.), których projektodawcą nie był Minister Finansów, nie zawierają regulacji w przedmiocie ponoszenia kosztów przechowywania pojazdów, które przeszły na rzecz Skarbu Państwa. Interpretacji tych przepisów Ministerstwo Finansów dokonuje zatem tylko na własne potrzeby, w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia likwidacji ruchomości. Mając na uwadze, że wydatki związane z przechowywaniem i sprzedażą omawianych pojazdów, w części przekraczającej kwotę uzyskaną ze sprzedaży, pokrywa się z budżetu państwa, przyjęto, że koszty przechowywania ruchomości do czasu przekazania akt pozwalających na dokonanie likwidacji w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2002 r. Nr 110, poz. 968 z późn. zm.) winny obciążać organy decydujące o przechowywaniu tych ruchomości. Sposób rozliczania się tych organów, za zlecone usługi, z jednostkami usuwającymi pojazd z drogi i jednostkami prowadzącymi parkingu pozostaje poza zakresem kompetencji organów skarbowych. Organy likwidacyjne upoważnione zostały natomiast do pokrywania wydatków wyłącznie od dnia otrzymania dokumentów pozwalających na prowadzenie postępowania likwidacyjnego.

Stanowisko takie jest zgodne z obowiązującymi przepisami, bowiem zgodnie z § 12 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 kwietnia 2002 r. w sprawie rozciągnięcia stosowania przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. Nr 50, poz. 449), wydatki związane z przechowywaniem lub sprzedażą ruchomości niestanowiących własności Skarbu Państwa pokrywa się z kwot uzyskanych ze sprzedaży tych ruchomości. Wydatki te, w części przekraczającej kwotę uzyskaną ze sprzedaży, pokrywa się z budżetu państwa. Rozporządzenie to nie wskazuje przy tym, że wydatki te mają być w całości ponoszone przez organy likwidacyjne. Powyższy sposób podziału kosztów zapewnia ponadto kontrolę finansową, o której mowa w ustawie z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 15, poz. 148 z późn. zm.), wydatków pokrywanych ze środków publicznych. W przypadku, gdy organy decydujące o deponowaniu pojazdów nie posiadają w swoim budżecie środków na finansowanie opłat za parkowanie zajętych pojazdów, mogą umieścić ten tytuł w rezerwie na zobowiązania Skarbu Państwa. Wówczas mogą występować o uruchomienie rezerwy poprzez dysponentów wyższego stopnia, którzy sprawowaliby nadzór nad prawidłowością wydatkowania środków na ten cel.

Ponadto pragnę zauważyć, że przepis art. 130a ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz wydane na jego podstawie rozporządzenie nie zawierają regulacji przeciwdziałających przedłużaniu okresu przechowywania pojazdów oraz umożliwiających obciążanie kosztami z tym związanymi właścicieli pojazdów, którzy je porzucili. Moim zdaniem obowiązujące procedury wymagają natomiast uproszczenia, a koszty przechowywania i likwidacji aut nie powinny obciążać Skarbu Państwa. Pilną potrzebę podjęcia prac legislacyjnych w tym zakresie Ministerstwo Finansów wielokrotnie sygnalizowało Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministrowi Infrastruktury. Obecnie w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji trwają prace związane ze zmianą omawianych przepisów.

Z poważaniem

Z upoważnienia Ministra Finansów

Podsekretarz Stanu

Jarosław Neneman


Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzednia część dokumentu, następna część dokumentu