Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzednia część dokumentu, następna część dokumentu

Na swym posiedzeniu Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia rozpatrzyła skierowaną przez marszałka Senatu 30 listopada br. ustawę budżetową na rok 2005 w zakresie dotyczącym działania komisji i zgodnie z art. 73 ust. 2 Regulaminu Senatu przekazała Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych opinię w tej sprawie.

Do przedstawienia opinii komisji na posiedzeniu Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych został upoważniony senator Mirosław Lubiński.

1) cz. 46 - Zdrowie,

2) cz. nr 83 - Rezerwy celowe w zakresie pozycji 26, 27, 28 i 62

6) cz. 31 - Praca,

7) zestawienie programów realizowanych ze środków bezzwrotnych pochodzących z różnych źródeł zagranicznych i wydatków nimi finansowanych (plan na 2005 r.)
z zał. nr 7, w zakresie programów, za realizację których odpowiedzialny jest minister właściwy do spraw pracy i minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego.

11) cz. 83 - Rezerwy celowe w zakresie pozycji 12, 13, 49, 51, 52, 56, i 60.

a) "Bezpieczeństwo i ochrona zdrowia człowieka w środowisku pracy" (poz. 1)

b) "Dostosowywanie warunków pracy w Polsce do standardów Unii Europejskiej" (poz. 13)

c) "Wspieranie inicjatyw obywatelskich" (poz. 19)

14) Plan finansowy Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (zał. nr 5)

17) Plan finansowy Funduszu Rezerwy Demograficznej (zał. nr 5)

Plan finansowy Funduszu Administracyjnego KRUS

Plan finansowy Funduszu Emerytalno-Rentowego KRUS

Plan finansowy Funduszu Prewencji i Rehabilitacji KRUS

b) zatrudnienie i wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych z zał. nr 12

23) cz. 14 - Rzecznik Praw Dziecka

Komisja po zapoznaniu się z uchwaloną przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 30 listopada 2004 r. ustawą budżetową na rok 2005 oraz po dyskusji pozytywnie opiniuje rozpatrywaną ustawę i wnosi o wprowadzenie następujących poprawek:

1)

- w części 81 Rezerwa ogólna w rozdziale 75817 - Ogólna rezerwa budżetowa Rady Ministrów, zmniejsza się wydatki bieżące jednostek budżetowych o 175 tys. zł,

3)

4)

UZASADNIENIE

ad 2. W ramach środków przeznaczonych w 2005 r. na inwestycję wieloletnią Ministerstwa Zdrowia - Specjalistyczne Centrum Medyczne w Polanicy Zdroju, zaplanowanych na rok 2005 w kwocie 1102 tys. zł, nie będzie możliwe sfinansowanie zadania do pełnej wartości kosztorysowej, co utrudni oddanie tej inwestycji do użytku w 2005 r. Rok 2005 jest terminem zakończenia tej inwestycji trwającej od 21 lat.

ad 3. Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia wnioskuje o uzupełnienie budżetu Ministerstwa Zdrowia na rok 2005 o kwotę 15 mln zł z przeznaczeniem na procedury transplantacji narządów i szpiku. Liczba wykonywanych zabiegów jest daleko niższa od potrzeb i część chorych umiera nie doczekując zabiegu. Od 1 stycznia 2005 r. leczenie immunosupresyjne, niezbędne po przeszczepieniu narządu unaczynionego lub szpiku, dotychczas finansowane z budżetu państwa, będzie finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. W planie finansowym NFZ są zarezerwowane środki na leczenie immunosupresyjne wystarczające na kontynuację leczenia po przeszczepach. Dzięki poprawce zwiększy się liczba przeprowadzonych zabiegów.

ad 4. W budżecie KRUS na 2005 r. nie przyznano dotacji budżetowej dla Funduszu Prewencji i Rehabilitacji. Brak dotacji budżetowej spowoduje, że Fundusz Prewencji i Rehabilitacji będzie finansowany wyłącznie ze składek ubezpieczonych rolników.

Na swym posiedzeniu Komisja Spraw Unii Europejskiej rozpatrzyła, na podstawie art. 73 ust. 1 i 2 Regulaminu Senatu, ustawę budżetową na rok 2005 w następujących częściach:
1/ część budżetowa 23 - Integracja europejska,

3) część budżetowa 84 - Środki własne Unii Europejskiej

4/ środki bezzwrotne pochodzące z zagranicy i wydatki nimi finansowane z zał. nr 7, w zakresie programów, za realizację których odpowiedzialny jest Urząd Komitetu Integracji Europejskiej.

Po rozpatrzeniu Komisja Spraw Unii Europejskiej przyjęła opinię dla Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych, w której stwierdzono, że komisja proponuje przyjęcie ustawy w rozpatrywanych częściach bez poprawek. Postanowiono, że stanowisko komisji w tej sprawie na posiedzeniu Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych przedstawi senator Andrzej Chronowski.

Na swym posiedzeniu Komisja Skarbu Państwa i Infrastruktury rozpatrzyła ustawę budżetową na rok 2005 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji: część 36 - Skarb Państwa, część 76 - Urząd Regulacji Telekomunikacji i Poczty, część 71 - Urząd Transportu Kolejowego, część 18 - Budownictwo, Gospodarka Przestrzenna i Mieszkaniowa, część 21 - Gospodarka Morska, część 26 - Łączność oraz część 39 - Transport.

<<1) w załączniku nr 2 w części 18 Budownictwo, gospodarka przestrzenna i mieszkaniowa:

3)

Na swoim posiedzeniu Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi przyjęła opinię dla Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych w sprawie ustawy budżetowej na rok 2005 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji:

Zagrożeniem jednak dla rysującej się poprawy sytuacji na polskiej wsi jest zaplanowane już w tym budżecie zmniejszenie środków na cele KRUS związane z proponowaną reformą systemu ubezpieczeń społecznych rolników. Komisja stoi bowiem na stanowisku, iż redukcja budżetu KRUS - nie może wyprzedzić poprawy sytuacji dochodowej gospodarstw rolnych, stąd uznajemy potrzebę przesunięcia w czasie kompleksowej reformy KRUS.

- w części 85/24 Województwo śląskie o 47 tys. zł,

- w części 85/08 Województwo lubuskie poz. 3 otrzymuje brzmienie:

• w części 85/20 Województwo podlaskie poz. 3 otrzymuje brzmienie:

- w części 85/26 Województwo świętokrzyskie poz. 3 otrzymuje brzmienie:

- w części 85/32 Województwo zachodniopomorskie poz. 3 otrzymuje brzmienie:

- poz. 17 otrzymuje brzmienie:

- w części 85/12 Województwo małopolskie dodaje się poz. 1a w brzmieniu:

- w części 85/26 Województwo świętokrzyskie dodaje się poz. 1a w brzmieniu:

- w części 85/02 Województwo dolnośląskie: wynagrodzenia łącznie z podwyżkami o 6075 tys. zł oraz dodatkowe wynagrodzenia roczne o 501 tys. zł,

Podczas posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi rozpatrzono także ustawę o zmianie ustawy o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych oraz o zmianie innych ustaw.

Rozpatrywana ustawa była projektem rządowym. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rolnictwa i rozwoju wsi, którego podczas posiedzenia komisji reprezentował wiceminister Andrzej Kowalski. Nowelizacja zmierza do dostosowania i doprecyzowania krajowych regulacji prawnych umożliwiających przedsiębiorcom i rolnikom pełne wykorzystanie środków wsparcia dostępnych w ramach Wspólnej Polityki Rolnej.

Senatorowie zapoznali się ponadto z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

- brakiem definicji testu,

W głosowaniu Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie zmian do ustawy o doświadczeniach na zwierzętach, przede wszystkim o charakterze legislacyjnym, zbieżnych z sugestiami biura legislacyjne. Stanowisko komisji w tej sprawie przyjęto jednogłośnie. Ustalono, że zaproponowane tam poprawki zarekomenduje Izbie podczas posiedzenia plenarnego senator Marian Kozłowski.

Na swym posiedzeniu Komisja Ochrony Środowiska rozparzyła ustawę budżetową na rok 2005 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi komisji. Komisja przyjęła następującą opinię, którą przekazano Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych:

Komisja Ochrony Środowiska Senatu RP na posiedzeniu w dniu 7 grudnia 2004 roku rozpatrzyła projekt ustawy budżetowej na rok 2005 ( druk senacki nr 851) w zakresie:

2) części budżetowej 41 - Środowisko,

d) zatrudnienie i wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych z zał. 12;

3) części budżetowej 83 - Rezerwy celowe w zakresie pozycji 4- kredyt na usuwanie klęsk żywiołowych; 9 - rezerwa na usuwanie skutków klęsk żywiołowych; 24 - zobowiązania wymagalne Skarbu Państwa, w tym: opłata dla Gminy Różan z tytułu lokalizacji na jej terenie Krajowego Składowiska Odpadów Promieniotwórczych...; 30 - " Program dla Odry 2006", w tym 10. 000 tys. zł pochodzące z Międzynarodowych Instytucji Finansowych (łącznie z zał. 14 - programy wieloletnie 1.p.XVIII/21); 45- środki na realizację zadań przyjętych w "Programie usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski; 57 - rezerwie dla zakładów chemicznych "Tarnowskie Góry" na współfinansowanie ze środków UE prac likwidacyjnych i ochronę środowiska;

925 - Ogrody botaniczne i zoologiczne oraz naturalne obszary i obiekty chronionej przyrody,

Uwagi ogólne

Komisja z zadowoleniem przyjęła do wiadomości informację o zabezpieczeniu środków umożliwiających realizację kolejnych etapów budowy zbiorników wodnych, zwłaszcza zbiorników: Wióry, Świnna Poręba, Racibórz. Dyskutowano nad problemem zabezpieczenia środków na zbiornik w Nieszawie, w tej kwestii komisja podtrzymuje swoje stanowisko z 8 października 2003 r., w którym stwierdza potrzebę opracowania koncepcji programowo-przestrzennej umożliwiającej podjęcie ostatecznej decyzji w tej sprawie.

W odniesieniu do poszczególnych części, po wysłuchaniu informacji i wyjaśnień komisja w odniesieniu do części 22 - gospodarka wodna zwraca uwagę na szczupłość środków przeznaczonych na tę działalność, zwłaszcza w odniesieniu do bezpieczeństwa budowli wodnych. Wyraża nadzieję na sprawną realizację Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych, także w zakresie gospodarki osadowej oraz opracowanie w jak najszybszym terminie Krajowej Strategii Gospodarki Wodnej.

Komisja upoważniła senatora Januarego Bienia do przedstawienia stanowiska na posiedzeniu Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych.

Na swym posiedzeniu, zgodnie z art. 6 ust. 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, Komisja Spraw Unii Europejskiej zaopiniowała następujące projekty aktów prawnych Unii Europejskiej:

Wnioski nierozpatrywane, sygnatura Rady UE 12088/04, 14540/04, 14597/04, 14469/04, 14028/04, 14333/04, 14136/04, 14497/04.

Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady dostosowującego od dnia 1 lipca 2004 roku wysokość składki na ubezpieczenie emerytalne urzędników i innych pracowników Wspólnot Europejskich, a także od dnia 1 stycznia 2005 roku stopy oprocentowania stosowanej przy transferach między systemem wspólnotowym i systemami narodowymi (Proposal for a Council Regulation adjusting, from 1 July 2004, the rate of contribution to the pension scheme of officials and other servants of the European Communities and, from 1 January 2005, the interest rate used for transfers between the Community scheme and national schemes). (COM(2004) 743), wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie, sygnatura Rady UE 14200/04.

Referent: senator Andrzej Chronowski.

Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę Rady 77/91/EWG w sprawie tworzenia spółek akcyjnych oraz utrzymywania i zmian ich kapitału (Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council amending Council Directive 77/91/EEC, as regards the formation of public limited liability companies and the maintenance and alteration of their capital). (COM(2004) 730), wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie, sygnatura Rady UE 14197/04.

Referent: senator Andrzej Chronowski.

Komisja Spraw Unii Europejskiej nie zgłosiła żadnych uwag do opiniowanego wniosku.

Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie produktów leczniczych stosowanych w pediatrii oraz zmieniającego rozporządzenie (EWG) nr 1768/92, dyrektywę 2001/83/WE i rozporządzenie (WE) nr 726/2004 (COM(2004) 599), wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie, sygnatura Rady UE 13880/04.

Rozpatrywany przez Komisję Spraw Unii Europejskiej projekt rozporządzenia miał na celu poprawę ochrony zdrowia dzieci w Europie poprzez zwiększenie dostępności produktów leczniczych przeznaczonych specjalnie dla nich, a także zwiększenie liczby dostępnych preparatów z uwzględnionymi wskazaniami pediatrycznymi.

W przedstawionym Komisji Spraw Unii Europejskiej projekcie stanowiska rządu wyrażono poparcie dla inicjatywy wspierania prac nad rozwojem leków przeznaczonych dla dzieci. Stwierdzono jednak, że wprowadzenie dodatkowej ochrony patentowej lub ochrony danych rejestracyjnych powinno być w miarę możliwości ograniczone w czasie (jak najkrótszy okres ochrony). Z tego względu strona polska dąży do jak najdalej idącego skrócenia okresu ochrony danych rejestracyjnych przyznawanej w ramach procedury PUMA (zgodnie z art. 38 projektu rozporządzenia okres ten ma wynosić 10 lat). Nie popiera wprowadzenia dodatkowej dwuletniej ochrony rynkowej dla produktów leczniczych sierocych z tytułu rejestracji wskazania terapeutycznego pediatrycznego ze względu na fakt, że wysokie ceny leków sierocych kompensują koszty ponoszone na badania i rozwój nad tymi lekami. Stwierdzono, że strona polska stoi na stanowisku, że przyznawany dodatkowy okres ochronny dla produktów leczniczych objętych ochroną patentową lub dodatkowym świadectwem ochronnym (SPC) powinien wynosić maksymalnie 6 miesięcy, a jego przyznawanie powinno odbywać się na zasadzie indywidualnej oceny każdego wypadku i być poprzedzone analizą nakładów poniesionych na badania nad wskazaniem pediatrycznym. W opinii rządu, rozwiązanie takie ma na celu zapobieżenie sytuacji, w której korzyści wynikające z przyznania dodatkowego okresu ochrony rażąco przewyższałyby nakłady poniesione na odpowiednie badania.

Oceniając skutki prawne, stwierdzono, że przedmiotowa regulacja, po przyjęciu przez Radę UE i Parlament Europejski, będzie stanowić o szczególnym traktowaniu produktów leczniczych przeznaczonych do stosowania w pediatrii. Spowoduje to zmiany w ustawie z 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne, która nie przewiduje, zgodnie z obowiązującym acquis, innego traktowania leków ze wskazaniami pediatrycznymi. W celu zachowania spójności przepisów i przejrzystości źródeł prawa należy, w konsekwencji przyjęcia rozporządzenia, znowelizować przepisy ustawy - Prawo farmaceutyczne w kwestiach pozwoleń na dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego pediatrycznego, tj. przyznanie okresu ochrony danych rejestracyjnych na wskazania pediatryczne z uwzględnieniem szczególnych zapisów odnośnie do badań klinicznych oraz wymogów porejestracyjnych w odniesieniu do tych produktów. Jednocześnie wydłużenie ochrony patentowej wymagać będzie odpowiednich zmian w przepisach ustawy z 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej.

Celem rozporządzenia jest zmotywowanie przemysłu farmaceutycznego do rozwijania linii produktów ze wskazaniami pediatrycznymi, co ostatecznie ma doprowadzić do większej podaży leków przeznaczonych specjalnie dla dzieci. Jak stwierdzono w projekcie stanowiska rządu, jest to cel istotny także z punktu widzenia Polski. Jednak zaproponowane zachęty dla producentów wydłużają okres, w którym są oni jedynymi dostawcami zarejestrowanego produktu. Wydłużenie ochrony patentowej lub ochrony wynikającej z Dodatkowego Certyfikatu Ochronnego albo - w wypadku produktów nie chronionych patentem - przyznanie okresu ochrony danych rejestracyjnych na normalnych zasadach, powoduje przesunięcie w czasie wprowadzenia pierwszego generyku - tańszego odpowiednika leku oryginalnego. W rezultacie pacjenci i budżet Narodowego Funduszu Zdrowia będą ponosić większe koszty farmakoterapii. Utrzymujące się przez wydłużony okres wyższe ceny produktu oryginalnego spowodują ograniczenie jego dostępności dla społeczeństwa.

Zgodnie z informacją przedstawioną przez Komisję Europejską należy spodziewać się strat sektora generycznego z tytułu utraconych korzyści (wydłużenie ochrony patentowej o 6 miesięcy) wynoszących mniej więcej 342 miliony euro w wymiarze europejskim. Oszacowanie skutków na rynku krajowym jest bardzo trudne ze względu na fakt, iż do produktów leczniczych stosowanych w pediatrii zalicza się zarówno produkty ze wskazaniami wyłącznie pediatrycznymi, jak i te, które mogą być stosowane we wskazaniach pediatrycznych. Wyniki analizy przeprowadzonej przez Ministerstwo Zdrowia dla całego sektora generycznego dotyczącej wydłużenia okresu ochrony danych rejestracyjnej z 6 do 11 lat wskazują na średnioroczne zwiększenie wydatków na leki na poziomie około 1,32 mld zł. Skutki przedmiotowej regulacji, odnoszącej się wyłącznie do leków dla dzieci, będą proporcjonalnie niższe, ale odczują je przede wszystkim rodzice i opiekunowie.

Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady w sprawie elektronicznego rejestrowania i sprawozdawczości dotyczącej działalności połowowej i systemów teledetekcji (COM(2004) 724), wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie, sygnatura Rady UE 14181/04.

W przedstawionym Komisji Spraw Unii Europejskiej projekcie stanowiska rządu w sprawie proponowanego rozporządzenia uznano jego wprowadzenie i związany z tym obowiązek rozbudowy systemu informacyjnego rybołówstwa morskiego (SIRM), który w Polsce jest w fazie początkowej (pierwszy rok działania), za przedwczesny. Rząd zaproponował wprowadzenie szeregu testów w celu wyeliminowania potencjalnych usterek i zapewnienia bezawaryjnego funkcjonowania systemu. Strona polska wyraziła opinię, że w najbliższym okresie rozbudowa systemu o kolejne moduły nie jest wskazana. Strona polska przedłoży także propozycję, żeby w początkowym okresie obowiązkom zawartym we wniosku rozporządzenia podlegały tylko niektóre jednostki rybackie.

Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady w sprawie szczególnych działań w dziedzinie rolnictwa na rzecz regionów peryferyjnych Unii Europejskiej (COM(2004) 687), wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie, sygnatura Rady UE 14126/04.

Referent: senator Andrzej Anulewicz.

Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady ustalającego na rok połowowy 2005 ceny orientacyjne oraz ceny producenta Wspólnoty na niektóre produkty rybne zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 104/2000 (COM(2004) 758), wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie, sygnatura Rady UE 14143/04.

Komisja Spraw Unii Europejskiej nie zgłosiła żadnych uwag do opiniowanego wniosku.

Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 98/71/WE o ochronie prawnej wzorów - rozszerzona ocena wprowadzenia (Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council amending Directive 98/71/EC on the legal protection of designs - Extended impact assessment). (COM(2004) 582), wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie, sygnatura Rady UE 12555/04.

Referent: senator Edmund Wittbrodt.

Celem projektu opiniowanego przez Komisję Spraw Unii Europejskiej była dalsza liberalizacja rynku Wspólnoty w zakresie produkcji części zamiennych i handlowego obrotu nimi. Obecnie pełna liberalizacja rynku występuje jedynie w 9 państwach członkowskich, podczas gdy w 16 pozostałych części zamienne nie mogą być swobodnie produkowane i wprowadzane do obrotu dla celów naprawczych na terytorium Wspólnoty. Wskutek tego konsumenci nie mają dokładnego rozeznania, czy i w których państwach członkowskich mogą legalnie nabywać części zamienne, i praktycznie pozbawieni są wyboru pomiędzy częściami oryginalnymi i produkowanymi przez niezależnych producentów. Taka sytuacja wpływa również negatywnie na działalność zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorstw, które nie mogą w pełni korzystać z dobrodziejstw jednolitego rynku i w pełni wykorzystywać swego potencjału produkcyjnego. Zdaniem Komisji Europejskiej, zróżnicowane reżimy ochrony na terenie Wspólnoty stwarzają przeszkody w handlu, szkodzą konkurencyjności, negatywnie wpływają na politykę cenową, a także pozbawiają małe i średnie przedsiębiorstwa możliwości rozwoju gospodarczego oraz zwiększenia zatrudnienia.

Projekt dyrektywy zawiera tzw. klauzulę reperacji (co skutkuje wyłączeniem widocznych części zamiennych z możności uzyskania na nie ochrony wynikającej z prawa z rejestracji wzoru przemysłowego) oraz przepis, by klienci przy zakupie tych części byli informowani, że nie są to części oryginalne, tak aby mieli oni możliwość swobodnego wyboru wyrobu.

W przedstawionym Komisji Spraw Unii Europejskiej projekcie stanowiska rządu stwierdzono, że Polska opowiada się przeciwko proponowanej zmianie art. 14 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady o ochronie prawnej wzorów do czasu jednoznacznego uregulowania kwestii związanej z bezpieczeństwem wszystkich widocznych części zamiennych. Zdaniem rządu, proponowana liberalizacja polegająca na wyłączeniu z ochrony widocznych części zamiennych powinna zostać poprzedzona wprowadzeniem odpowiednich przepisów prawnych (wspólnotowych), które pozwolą weryfikować odrębnie wszystkie widoczne samochodowe części zamienne pod kątem ich bezpieczeństwa dla użytkowników pojazdów. Wymagałoby to wprowadzenia odpowiednich regulacji w stosunku do tych samochodowych części widocznych, które nie podlegają odrębnej homologacji lub certyfikacji.

- zastrzeżenia odnoszące się do jakości towaru i jego bezpieczeństwa (nie wszystkie widoczne części zamienne, uwzględniając obecny porządek prawny, są objęte odrębną homologacją), prawo wspólnotowe (dyrektywy starego podejścia) oraz przepisy krajowe stosowane w procesie homologacji przedmiotu wyposażenia lub części pojazdów pozwalają na odrębne od pojazdu sprawdzenie wpływu na bezpieczeństwo takich widocznych części zamiennych, jak reflektory, kierunkowskazy itp., nie pozwalają natomiast na takie sprawdzenie nie objętych odrębną homologacją m.in. części metalowych (błotniki, pokrywa silnika oraz bagażnika itp.), które obecnie podlegają temu procesowi jedynie w procesie homologacji całego samochodu. Reasumując, produkcja części nie objętych odrębną homologacją, w sytuacji dokonania liberalizacji, pozbawiona będzie jakiejkolwiek weryfikacji, ponieważ przeprowadzenie odpowiednich badań wpływu na bezpieczeństwo kształtu i użytego do wykonania tych części materiału następuje wyłącznie w procesie homologacji typu pojazdu. Trudno będzie uregulować tą kwestię w przyszłości, jeśli na obecnym etapie zostanie całkowicie pominięta;

- brak liberalizacji nie powoduje zmiany stanu prawnego regulującego funkcjonowanie danego rynku, więc taka sytuacja nie może powodować pogorszenia się konkurencji na rynku. W tym zakresie brak barier ze strony potencjalnych kontrahentów dysponujących określonymi prawami w zawieraniu umów licencyjnych itp. z różnymi podmiotami. Można również ewentualnie rozważyć możliwość wprowadzenia klauzuli ochrony krajowego rynku części zamiennych przed monopolistą poprzez zmianę art. 118 ust. 1 ustawy - Prawo własności przemysłowej, przez objęcie wzorów przemysłowych przepisami regulującymi możliwość udzielania licencji przymusowych. Miałoby to zastosowanie wówczas, gdyby na skutek istniejącego monopolu na rynku części zamiennych doszło do nadużycia prawa przez uprawnionego ze wzoru przemysłowego lub licencji, w szczególności poprzez niezaspokojenie potrzeb rynku krajowego, tj. niedostarczenie wyrobu społeczeństwu w wystarczającej ilości lub jakości albo zawyżanie cen tych wyrobów.

- argumentem za tym, aby utrzymać dotychczasowe regulacje, jest znaczący wzrost produkcji nowych samochodów i części zamiennych w Polsce. Eksport nowych samochodów osobowych stanowi u nas 89% produkcji krajowej. W Polsce od stycznia do września 2004 r. wyprodukowano 486 500 samochodów, czyli o około 114% więcej niż w analogicznym okresie w roku poprzednim. Największymi producentami są w tym kontekście Fiat, General Motors oraz Volkswagen. Zdecydowanie lepiej wygląda produkcja i eksport samochodów dostawczych. W okresie styczeń - wrzesień 2004 r. wyprodukowano ok. 92 500 tych pojazdów, co oznacza wzrost produkcji o ponad 454,5% w odniesieniu do analogicznego okresu roku 2003. Eksport samochodów dostawczych wynosi ponad 89,5% produkcji krajowej (w 2003 r. - 72,5%);

W opinii rządu, wprowadzenie proponowanej regulacji może spowodować wzrost napływu części zamiennych z państw azjatyckich, których cena będzie konkurencyjna dla produktów polskich. Można przeciwdziałać praktykom tego rodzaju na poziomie unijnym przez prowadzenie określonej polityki celnej, niemniej jednak może to spowodować stosowanie zasady wzajemności.

W związku z liberalizacją rynku tych części, zdaniem rządu, można się spodziewać, że na rynku pojawi się wiele tego typu produktów o niskiej jakości i niskiej cenie, co może wpłynąć na obniżenie się standardu świadczenia usług naprawczych. Należy również wziąć pod uwagę, że może nastąpić spadek renomy niektórych marek, zwłaszcza spośród tych najbardziej postrzeganych jako odznaczające się wysoką jakością produktów i cieszących się powszechnym zaufaniem klientów. Wprowadzenie proponowanych rozwiązań może obniżyć ceny części dla konsumentów, jednakże - biorąc pod uwagę kwestie związane z bezpieczeństwem - można uznać ten argument za drugorzędny. W warunkach polskich nie można przyjąć, że konsumenci płacą do 10% więcej za zakup części zamiennych objętych ochroną wzoru na podstawie Dyrektywy ponieważ w Polsce zaledwie dwóch producentów zdecydowało się zarejestrować widoczne części zamienne do określonych modeli samochodów jako wzór przemysłowy. W tej sytuacji brak związku przyczynowego świadczącego o tym, że ceny są uzależnione od rejestracji tych części jako wzoru. Obniżenie ceny byłoby możliwe, gdyby zdecydowana większość producentów rejestrowała jako wzory przemysłowe widoczne części zamienne. Kwestie związane z obniżeniem cen można raczej wiązać z odpowiednikami polskich regulacji tzw. GVO - w Polsce odpowiednie przepisy weszły w tej mierze w życie 1 maja 2004 r. (część z nich będzie obowiązywać od 1 listopada 2004 r.). Odnośnie do monopolu rynku części zamiennych należy zaznaczyć, że istotą prawa własności przemysłowej jest m.in. udzielenie praw z rejestracji na wzory przemysłowe, które wiąże się z wprowadzeniem w istocie "pewnego rodzaju monopolu" - polegającego na ochronie - której celem podstawowym jest promowanie innowacyjności - wywołującej pozytywne skutki dla gospodarki. Jednakże nie można mówić o monopolu w ścisłym tego słowa znaczeniu. Jeśli podmiot stosuje praktyki monopolistyczne (ograniczające konkurencję), to mają zastosowanie m.in. przepisy ustawy z 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (DzU z 2003 r. nr 86, poz. 804 z późn. zm.). Brak liberalizacji na rynku polskim nie powoduje zmiany stanu prawnego regulującego funkcjonowanie tego rynku, więc taka sytuacja nie może powodować pogorszenia się konkurencji na rynku. Polska w tym kontekście odpowiednio dostosowała przepisy do wymagań Unii Europejskiej. W świetle powyższego należy podnieść, iż działanie takie odstaje od przyjętej przez Unię Europejską Strategii Lizbońskiej, której jednym z celów jest wspieranie gospodarki opartej na wiedzy. Strategia Lizbońska zakłada zatem silniejszą pozycję praw własności przemysłowej - natomiast przyjęcie liberalizacji może osłabić rozwój gospodarki opartej na wiedzy.

W opinii rządu, do istotnych zagadnień należy także kwestia kondycji sektora motoryzacyjnego, który w Polsce wypada dobrze na tle pozostałych sektorów, co zdaje się potwierdzać Komisja Europejska, podając dane dotyczące obrotu częściami zamiennymi i zatrudnieniem. Świadczy o tym także dynamiczny wzrost produkcji krajowej nowych samochodów oraz znaczący eksport, wynoszący 89% produkcji krajowej. Na zasadzie analogii można odnieść się również do widocznych części zamiennych, choć w tym wypadku trudniej oszacować skalę produkcji i udziału w eksporcie ze względu na brak wystarczających danych. Biorąc pod uwagę korzystne dane dotyczące sprzedaży pojazdów, należy stwierdzić, że wszelkie regulacje w sektorze motoryzacyjnym mogą przyczynić się do osłabienia koniunktury na rynku. Wszelkie zaś następstwa wynikające z proponowanych regulacji mogą niekorzystnie wpłynąć nie tylko na producentów wyrobów finalnych, ale także na ich kooperantów (dostawców części). Można więc domniemywać, że istniejący system praw ochrony wzorów przemysłowych nie narusza konkurencyjności w tym sektorze. Wskazuje na to również niewielka liczba, poniżej dziesięciu, zarejestrowanych wzorów przemysłowych dla widocznych części zamiennych, zgłoszonych jedynie przez dwóch producentów samochodów.

Jak stwierdzono w uzasadnieniu stanowiska rządu, skutki finansowe, zwłaszcza dla budżetu państwa są trudne do oszacowania z powodu braku wystarczających danych. Jakiekolwiek potencjalne symulacje w tym kontekście mogą być obarczone dużym błędem.

Projekt rozporządzenia Rady w sprawie wdrożenia protokołu nr 4 dołączonego do Aktu Przystąpienia dotyczącego warunków przystąpienia do Unii Europejskiej Republiki Czeskiej, Estonii, Cypru, Łotwy, Litwy, Węgier, Malty, Polski, Słowenii i Słowacji, w sprawie elektrowni jądrowej Ignalina na Litwie ("Program Ignalina"). Projekt rozporządzenia Rady w sprawie wdrożenia protokołu nr 9 dołączonego do Aktu dotyczącego warunków przystąpienia do Unii Europejskiej Republiki Czeskiej, Estonii, Cypru, Łotwy, Litwy, Węgier, Malty, Polski, Słowenii i Słowacji, w sprawie elektrowni jądrowej Bohunice V1 na Słowacji (COM (2004) 624), wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie, sygnatura Rady UE 14014/04.

Komisja Spraw Unii Europejskiej nie zgłosiła żadnych uwag do opiniowanego wniosku.

- Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady Unii Europejskiej utrzymującego zawieszenie cła antydumpingowego nałożonego decyzją Komisji Europejskiej nr 2730/200/ECSC na import koksu odlewniczego o przekroju przekraczającym 80 mm, pochodzącego z Chińskiej Republiki Ludowej COM (2004)765, wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie, sygnatura Rady UE 14931/04.

- Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 2007/2000 wprowadzającego specjalne zasady handlu dla krajów i obszarów biorących udział lub powiązanych z programem Stabilizacji i Stowarzyszenia Unii Europejskiej, zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 2820/98 i uchylającego rozporządzenia (WE) nr 1763/1999 i (WE) nr 6/2000. (Proposal for a Council Regulation amending Regulation (EC) No 2007/2000 introducing exceptional trade measures for countries and territories participating in or linked to the European Union's Stabilisation and Association process, amending Regulation (EC) No 2820/98, and repealing Regulations (EC) No 1763/1999 and (EC) No 6/2000). (COM(2004) 739), wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie, sygnatura Rady UE 14199/04.

- Referent: senator Andrzej Wielowieyski.

- Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nakreślającego ogólne zasady ustanawiające Europejski Instrument Sąsiedztwa i Partnerstwa (Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council laying down general provisions establishing a European Neighbourhood and Partnership Instrument) (COM(2004) 628), wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie, sygnatura Rady UE 13688/04.

- Referent: senator Andrzej Wielowieyski.

Komisja Spraw Unii Europejskiej nie zgłosiła żadnych uwag do opiniowanego wniosku.

- Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 77/388/EWG w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (COM(2004) 641) wraz z projektem stanowiska Rządu w tej sprawie, sygnatura Rady UE 13394.

Resort wiodący: Ministerstwo Finansów.

Celem przedmiotowego rozporządzenia opiniowanego przez Komisję Spraw Unii Europejskiej była poprawa funkcjonowania rynku wewnętrznego poprzez wprowadzenie środków wykonawczych do Szóstej dyrektywy, mających zapewnić bardziej jednolite stosowanie przepisów dotyczących podatku od wartości dodanej zawartych w tej dyrektywie. Projektowane przepisy mają wspomóc zwłaszcza funkcjonowanie systemu podatku VAT w handlu wewnątrzwspólnotowym poprzez eliminację zagrożenia podwójnym opodatkowaniem, które jest wynikiem różnic w interpretacji i stosowaniu Szóstej dyrektywy przez poszczególne państwa członkowskie.

Treść projektowanego aktu jest wynikiem prac Komitetu ds. VAT, który w latach 1977-2003 przyjął szereg wytycznych (niemających wiążącej formy prawnej) dotyczących stosowania niektórych z przepisów Szóstej dyrektywy. W celem nadania im wiążącej formy prawnej postanowiono, że wytyczne te przyjmą formę rozporządzenia. Komisja Europejska zaproponowała ujęcie w rozporządzeniu tych wytycznych, które były przyjęte jednomyślnie przez ówczesne państwa członkowskie.

Jak napisano w uzasadnieniu projektu stanowiska rządu, zgodnie z art. 249 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską rozporządzenie ma zasięg ogólny. Wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich. Zgodnie z powyższym uchwalenie przedmiotowego rozporządzenia będzie miało skutek bezpośredni, a więc wraz z przepisami krajowymi funkcjonować będzie rozporządzenie Rady, które interpretuje przepisy Szóstej dyrektywy (której przepisy z kolei zostały implementowane w postaci odpowiednich aktów krajowych - tj. ustawy i rozporządzeń). Wynika z tego, że rozporządzenie to będzie miało wyższą rangę niż ustawa o podatku od towarów i usług (dalej zwana ustawą o ptu) i jednocześnie będzie interpretowało szczególne przypadki z tej ustawy. Sytuacja taka, zdaniem strony polskiej, może powodować problemy w kontekście systemu źródeł prawa obowiązującego w kraju. Zdaniem strony polskiej, lepszym rozwiązaniem w tym wypadku byłaby forma decyzji Rady adresowanej do wszystkich państw członkowskich.

Jak zauważono, w uzasadnieniu do projektu dyrektywy zmieniającej Szóstą dyrektywę w odniesieniu do przyznania uprawnień wykonawczych i procedury przyjmowania odstępstw (obecnie jest to dyrektywa Rady nr 2004/7/WE) Komisja Europejska zaznaczyła, iż w wypadku uzgodnienia przez Komitet ds. VAT interpretacji przepisów Szóstej dyrektywy, która powinna zostać ujęta w wiążący tekst prawny, Komisja przedstawi Radzie projekt decyzji.

Zdaniem rządu, niezależnie od formy przyjętego aktu prawnego, należy poprzeć stanowisko, iż akt ten powinien dotyczyć tylko przepisów mających wpływ na funkcjonowanie handlu wewnątrzwspólnotowego, a tym samym mających znaczenie dla wspólnego rynku. Strona polska zgadza się z tym, że przepisy te powinny być interpretowane zawężająco i odnosić się jedynie do tych sytuacji, które są w nich opisane, i w żadnym razie nie należy ich rozszerzać na inne podobne wypadki. Strona polska uważa, że zapisy o takim charakterze mogłyby znaleźć się w treści zasadniczej aktu prawnego a nie tylko w jego preambule.

Projektowane rozporządzenie zawiera przepisy stanowiące interpretację niektórych zapisów Szóstej dyrektywy Rady nr 77/388/EWG ze zm. Ponadto zauważono, że większość tych regulacji odpowiada wykładni przyjętej przez organy podatkowe w Polsce.

Niemniej jednak niektóre z rozwiązań - jeżeli zostaną przyjęte w obecnym brzmieniu projektu - spowodują konieczność zmiany wykładni przepisów, a w niektórych wypadkach ustawy o ptu.

Z uwagi na to, że projektowane rozporządzenie interpretuje szczególne wypadki obowiązujących już w Polsce przepisów prawnych, nie przewiduje się żadnych skutków społecznych. Skutki gospodarcze są trudne do oszacowania. W większości wypadków nie wystąpią, ponieważ rozporządzenie nie zmienia obecnej wykładni przepisów. W pozostałym zakresie skutki budżetowe będą nieznaczne. Skutki wystąpią w szczególności z tytułu przyjęcia regulacji zawartych w art. 20 projektu, trudno jednak przewidzieć, w jakim stopniu podatnicy korzystaliby z elektronicznych form dokumentowania (na potrzeby celne) obrotu towarami z zagranicą.

Na zakończenie posiedzenia Komisji Spraw Unii Europejskiej senatorowie zapoznali się z informacją senator Ewy Serockiej o przebiegu posiedzenia Komisji Spraw Konstytucyjnych Parlamentu Europejskiego, które odbyło się 25 listopada br. w Brukseli.

Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzednia część dokumentu, następna część dokumentu