Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzednia część dokumentu, następny fragment

Podczas posiedzenia Komisji Nauki, Edukacji i Sportu dokonano oceny realizacji przez rząd programu wyznaczonego uchwałą Senatu RP z 16 stycznia 2003 r. w sprawie przygotowania Polski do globalnego społeczeństwa informacyjnego.

Podczas posiedzenia realizację programu omówił podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Informatyzacji Wojciech Szewko. Gośćmi komisji byli także wiceminister edukacji narodowej i sportu Hanna Kuzińska, Osman Achmatowicz, prof. Wojciech Cellary z Akademii Ekonomicznej w Krakowie, wiceprzewodniczący Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego Jan Madey, Ewa Chmielecka z Fundacji Rektorów Polskich, sekretarz Państwowej Komisji Akredytacyjnej Kazimierz Przybysz, Julia Martusewicz z URTiP.

W wyniku dyskusji postanowiono, że wątpliwości zgłaszane przez senatorów co do realizacji programu społeczeństwa informatycznego zostaną sformułowane w postaci pytań skierowanych do resortu nauki. Po otrzymaniu odpowiedzi na przedstawione w tej sprawie pytania i wątpliwości Komisja Nauki, Edukacji i Sportu opracuje swoje stanowisko.

* * *

Na swym posiedzeniu Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej rozpatrywała ustawę o ratyfikacji Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Algierskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i ustalenia zasad wzajemnej pomocy w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisanej w Algierze dnia 31 stycznia 2000 r.

Informacje na temat ustaleń przyjętych w przedmiotowej konwencji przekazał wicedyrektor Departamentu Prawno-Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Piotr Ogonowski. Pozytywną opinię na temat ustawy wyraziło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Na temat nowelizacji sejmowej dostosowującej polskie ustawodawstwo, dotyczące bankowości, do regulacji wspólnotowych wypowiadali się wiceminister finansów Igor Chalupec, prezes Związku Banków Polskich Krzysztof Pietraszkiewicz i Andrzej Jakubiak z Narodowego Banku Polskiego. Swoje uwagi zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Celem projektu rządowego było dostosowanie polskiego ustawodawstwa do prawa Unii Europejskiej w zakresie swobód gwarantowanych Traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską - swobody przepływu towarów i usług, swobody przepływu pracowników oraz swobody prowadzenia działalności gospodarczej. Nowelizacja uchwalona przez Sejm wykazywała jednak pewne różnice w stosunku do projektu. Ostatecznie Sejm postanowił, że swoim zakresem ustawa o języku polskim będzie obejmować obrót z udziałem konsumentów, wykonywanie przepisów z zakresu prawa pracy, jeżeli spełnione będą przesłanki miejsca zamieszkania konsumenta lub osoby świadczącej pracę na terenie Polski w chwili zawarcia umowy lub wykonania (wykonywania) umowy na terenie Polski, a także obrót bez udziału konsumentów (tzw. obrót niekonsumencki), jeżeli jest wykonywany przez organy wymienione w art. 4 ustawy nowelizowanej.

Obowiązek używania języka polskiego w nowelizacji uszczegółowiono w rozdziale 2 w art. 7a i 7b oraz w art. 8. Tak jak jest to obecnie, w nowelizacji w art. 7a podano przykładowe obszary realizacji obowiązku używania języka polskiego (w zakresie wynikającym z art. 7). W obszarze tym mieści się m.in. (art. 7a ust. 1) nazewnictwo towarów i usług, oferty, warunki gwarancji, faktury, rachunki i pokwitowania, informacje o właściwościach towarów i usług. W wypadku informacji o właściwościach towarów wyłączono obowiązek sporządzania opisu w języku polskim, jeżeli informacja jest zawarta wyłącznie w powszechnie zrozumiałej formie graficznej (dotyczy to także ostrzeżeń i informacji dla konsumentów wymaganych na podstawie innych przepisów oraz instrukcji obsługi - przedstawianych w zrozumiałej formie graficznej).

W nowelizacji (art. 8) przyjęto jako zasadę sporządzanie dokumentów, a w szczególności umów, w języku polskim, w zakresie wynikającym z art. 7. Oprócz wersji polskiej może być sporządzona dodatkowo wersja obcojęzyczna (tak jest też obecnie). Od przedstawionej zasady dopuszczono wyjątek polegający na możliwości sporządzenia w języku obcym umowy o świadczenie pracy lub innego dokumentu wynikającego z zakresu prawa pracy oraz umowy, której stroną jest konsument, jeżeli zażąda tego osoba świadcząca pracę lub konsument, będący obywatelami innego niż Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej (ustawa wymaga pouczenia ich o tym prawie). Ponadto wyjątek rozciąga się także na sytuacje, gdy z żądaniem wystąpi osoba świadcząca pracę, nie będąca obywatelem polskim, w wypadku gdy pracodawcą jest podmiot mający obywatelstwo państwa członkowskiego Unii lub mający siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej.

Celem nowelizacji jest wdrożenie do polskiego systemu ochrony praw autorskich i praw pokrewnych postanowień dyrektywy 2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 22 maja 2001 r. w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i praw pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym, a także wprowadzenie rozwiązań zmierzających do ograniczenia problemu piractwa w zakresie praw autorskich i praw pokrewnych. Ustawodawca uznał także za konieczne wprowadzenie kilku zmian, które wprawdzie bezpośrednio nie wiążą się z dostosowaniem prawa polskiego do prawa unijnego, niemniej usprawniają realizację przepisów zmienianej ustawy.

Kolejnym rozpatrywanym aktem była ustawa o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz niektórych innych ustaw.

W imieniu rządu proponowane zmiany omówiła i uzasadniła wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Daria Oleszczuk. Zapoznano się także z opinią biura legislacyjnego.

Na zakończenie posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o nawozach i nawożeniu. Przyjęte tam rozwiązania omówiła i uzasadniła wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi D. Oleszczuk. Zapoznano się ponadto z opinią senackiego biura legislacyjnego.

* * *

Senatorowie z Komisji Kultury i Środków Przekazu rozpatrywali ustawę o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji.

W dyskusji senatorowie proponowali m.in. zwiększenie kwot ekranowych dla audycji wyprodukowanych w języku polskim, audycji producentów niezależnych i ograniczenie dla kapitału zagranicznego w polskich mediach elektronicznych. W uchwalonej 4 marca przez Sejm noweli określono tzw. kwoty ekranowe, czyli czas, jaki nadawcy telewizyjni przeznaczają na poszczególne programy. I tak na audycje wyprodukowane pierwotnie w języku polskim co najmniej 30% kwartalnego czasu nadawania; ponad 50% kwartalnego czasu nadawania na audycje europejskie i co najmniej 10% na audycje europejskie wytworzone przez producentów niezależnych (z wyłączeniem serwisów informacyjnych, reklam, telesprzedaży, transmisji sportowych, przekazów tekstowych i teleturniejów).

Senator Bogusław Litwiniec wskazywał na potrzebę ograniczenia udziału kapitału zagranicznego w polskich mediach elektronicznych. Tymczasem uchwalona przez Sejm nowela znosi ograniczenia kapitałowe dla podmiotów z Unii Europejskiej, które chciałyby uzyskać w Polsce koncesję radiową lub telewizyjną. Do tej pory udział kapitału zagranicznego w mediach elektronicznych mógł wynosić tylko 33%. Od 1 maja, czyli od wejścia Polski do UE, będzie mógł - zgodnie z nowelą - wynosić 100%.

Podczas posiedzenia dyrektor Departamentu Ekonomicznego KRRiT J. Kuffel mówił o obniżającej się ściągalności abonamentu. W tym kontekście, jak powiedział, przyjęta przez Sejm poprawka do noweli, która zakłada zwiększenie liczby oddziałów terenowych TVP z 12 do 16, może narazić telewizję na wydatek 30-40 mln zł. J. Kuffel proponował, by termin wejścia w życie tego zapisu przesunąć na 1 stycznia 2005 r.

W imieniu rządu ustawę prezentował i rekomendował wiceminister M. Tober. Gośćmi komisji byli także Alicja Solska i Maria Dąbrowska z Ministerstwa Kultury, honorowy przewodniczący Rady Języka Polskiego prof. Walery Pisarek, dyrektor departamentu w Urzędzie Ochrony Konkurencji i Konsumentów Jan Herde oraz Mikołaj Jonasz z UKIE. Ponadto zapoznano się z uwagami senackiego biura legislacyjnego.

* * *

W dniach 12 i 13 marca 2004 r. w województwie świętokrzyskim odbyło się posiedzenie wyjazdowe Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Podczas posiedzenia o perspektywach rozwoju techniki rolniczej w Polsce w warunkach jednoczącej się Europy mówił wicedyrektor Departamentu Gospodarki Ziemią w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Władysław Żmuda. Ocenia się, że ze względu na przestarzały sprzęt używany w gospodarstwach rolnych oraz z uwagi na oczekiwany wzrost koniunktury w rolnictwie popyt na maszyny i urządzenia rolnicze w Polsce w najbliższych latach będzie wzrastał, przede wszystkim w dużych gospodarstwach. W ciągu najbliższych kilkunastu lat polskie rolnictwo będzie rynkiem zbytu zarówno dla najnowocześniejszych maszyn, jak i dla maszyn o tradycyjnej konstrukcji. Prace badawcze i wdrożenia w polskim przemyśle będą skupiały się przede wszystkim na maszynach, których rozwiązania znane są już na świecie. Najnowocześniejsze, wyposażone w elektronikę i automatykę maszyny pochodzić będą z importu. Ich odbiorcami będą głównie gospodarstwa wielkoobszarowe i firmy świadczące usługi mechanizacyjne. Przewiduje się, że duży wpływ na charakter i tempo zmian w polskim rolnictwie, w tym na popyt na maszyny i sprzęt rolniczy, będą miały konsekwencje finansowe wynikające z przystąpienia Polski do Unii Europejskiej.

Wystąpienie doc. dr. hab. Aleksandra Szeptyckiego z Instytutu Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa dotyczyło stanu i prognozy rozwoju techniki rolniczej w Polsce. Na podstawie wyników powszechnych spisów rolnych można stwierdzić dostateczne ilościowo wyposażenie rolnictwa w ciągniki, kombajny i inne podstawowe maszyny rolnicze. Ich liczba będzie się zmniejszać wraz z dostawami wydajniejszego sprzętu nowych generacji i wraz z rozwojem wzajemnych usług produkcyjnych. Zmiany agrarne, intensyfikacja produkcji i wprowadzanie nowych technologii spowoduje zmniejszenie energochłonności produkcji rolnej. W ramach stałego działania na rzecz poszanowania energii i środowiska w rolnictwie i na wsi powinno systematycznie wzrastać wykorzystywanie odnawialnych zasobów energii.

Podczas posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o kierunkach rozwoju produkcji agropaliw w Polsce mówił Tadeusz Pawłowski z Przemysłowego Instytutu Maszyn Rolniczych w Poznaniu. Polskie rolnictwo jest liczącym się producentem i eksporterem energii powstającej z biomasy i z pozostałych rodzajów odnawialnych zasobów energii. Jest też monopolistą w zakresie wytwarzania surówki spirytusowej i oleju rzepakowego do produkcji podstawowych biokomponentów do paliw ciekłych: etanolu i estrów olejów roślinnych. Zobowiązania międzynarodowe wynikające z Konwencji ONZ w sprawie zmian klimatu i Protokołu z Kioto do tej konwencji wymuszają szersze wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, co w polskich warunkach jest równoznaczne ze wzrostem zapotrzebowania na biomasę. Będzie to miało istotny wpływ na zwiększenie przychodów rolniczych, poprawę bezpieczeństwa energetycznego, poprawę stanu środowiska, a także na aktywizację regionów dotkniętych bezrobociem. Wzrost wykorzystania surowców rolnych do produkcji biopaliw będzie zależeć od polityki gospodarczej, warunków rynkowych, rozwoju technologicznego, a także zobowiązań międzynarodowych w zakresie ochrony środowiska.

Jak stwierdził T. Pawłowski, z prognoz wykorzystania energii odnawialnej jednoznacznie wynika, że osiągniecie założonych celów wymaga wprowadzenia rozwiązań prawnych ułatwiających wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, również pozyskiwanych z biomasy. Wzrost zapotrzebowania na biomasę jest szansą dla rolnictwa. Należy też oczekiwać znacznego udoskonalenia technologii produkcji biopaliw. Wprowadzenie odpowiednich norm jakościowych tych paliw będzie stanowiło dla konsumentów gwarancję ich bezpiecznego stosowania.

Minister stwierdził m.in., że w związku z akcesją polski rynek mleczarski będzie ulegał zmianom w wyniku dostosowywania standardów jakościowych i przetwórstwa mleka oraz regulacji obowiązujących w UE. Jednym z problemów jest rozdrobniona struktura produkcji mleka w Polsce. W celu sprostania konkurencji na przyszłym rynku europejskim i podniesienia opłacalności produkcji mleka proces koncentracji i poprawa struktury muszą zostać utrzymane. Niekorzystna struktura produkcji mleka wpływa bowiem bezpośrednio na niską efektywność, poziom dochodów producentów, ekstensywny charakter, niską towarowość i wysoką sezonowość produkcji, co w konsekwencji utrudnia wykorzystanie przez zakłady mleczarskie ich potencjału produkcyjnego. Problemem może być też wdrażanie standardów jakościowych mleka. Również w zakresie przetwórstwa mleka sektor wymaga dalszych inwestycji.

Jak stwierdzano, ostatnio najwięcej emocji wzbudza sytuacja, w której znalazły się zakłady branży mięsnej. Wiele mówi się o konieczności administracyjnego wstrzymania działalności w ogromnej liczbie z nich (około 1000) ze względu na ich niedostosowanie do przepisów unijnych. Zmiany prawne dokonane przez ministra rolnictwa i ujednolicenie prawa krajowego z regulacjami unijnymi w tym zakresie miały znaczenie dla wielu zakładów branży mięsnej. Stało się tak przede wszystkim za sprawą wprowadzenia dla rzeźni, zakładów rozbioru i przetwórstwa podziału na dużą i małą zdolność produkcyjną, przy jednoczesnym zróżnicowaniu wymogów strukturalnych stawianych tym zakładom. Przyczyniło się to do naprawy istotnych błędów, jakie poprzednio popełniono w procesach legislacyjnych prawa weterynaryjnego.

Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzednia część dokumentu, następny fragment