Warszawa, 05.11.2003 r.

Odpowiadając na pismo Pana Marszałka z dnia 15 października 2003 r. (znak: BPS/DSK-043-430/03), dotyczące oświadczenia Pana Senatora Józefa Sztorca w sprawie sytuacji w polskim budownictwie, uprzejmie przekazuję poniższe wyjaśnienia.

Odnosząc się do apelu Pana Senatora, wskazującego na konieczność odstąpienia od planów podwyższenia stawki VAT na usługi i materiały budowlane, pragnę na wstępie uprzejmie wyjaśnić, iż Polska uzyskała prawo stosowania w 4-letnim okresie przejściowym, tj. do dnia 31 grudnia 2007 r. obniżonej stawki VAT na sprzedaż obiektów budownictwa mieszkaniowego oraz usług budowlanych, remontowych i modernizacyjnych w mieszkalnictwie, nie świadczonych w ramach programu o charakterze socjalnym (w tym ostatnim przypadku przepisy prawa wspólnotowego umożliwiają wszystkim państwom członkowskim stosowanie stawki obniżonej). Jeżeli Parlament przyjmie przedłożenia rządowe projektu nowej ustawy o podatku od towarów i usług w okresie od dnia przystąpienia Polski do Unii Europejskiej do dnia 31 grudnia 2007 r. obniżona stawka VAT na usługi budowlane w mieszkalnictwie w wysokości 7% nie ulegnie zmianie. W odniesieniu do całego zasobu mieszkaniowego w Polsce sprzedaż mieszkań oraz usług budowlanych i remontowych będzie więc podlegała opodatkowaniu wg takiej samej stawki podatku VAT jak to ma miejsce obecnie.

Chciałbym przy tej okazji również zwrócić uwagę, że art. 138 rządowego projektu ustawy przewiduje również przedłużenie do końca kwietnia 2004 roku terminu określonego obecnie w art. 51 obowiązującej ustawy, tj. przepisu na podstawie którego aktualnie sprzedaż mieszkań, usług budowlano-remontowych oraz materiałów budowlanych w mieszkalnictwie jest opodatkowana na poziomie 7%. Oznacza to, że do maja 2004 r. również w stosunku do sprzedaży materiałów budowlanych byłaby nadal stosowana obniżona do 7% stawka podatku (projekt przewiduje wejście w życie przepisu art. 138 z dniem 1 stycznia 2004 roku).

W VI dyrektywie Rady UE również nie ma przepisów, które dawałyby możliwość stosowania obniżonej stawki VAT na sprzedaż materiałów budowlanych w sensie obrotu nimi w sieci sprzedaży, nawet jeżeli po zakupie byłoby one wykorzystywane w mieszkalnictwie. Przyjęcie takiego rozwiązania w praktyce nie byłoby zresztą możliwe (sposób zagospodarowania jednorodnych towarów, jakimi są zakupione materiały budowlane, może zostać stwierdzony jedynie po ich uprzednim wykorzystaniu). Z tego też m.in. względu zakres przedmiotowy wynegocjowanego okresu przejściowego na obniżony VAT w mieszkalnictwie nie obejmował - podobnie jak w przypadku wszystkich pozostałych krajów kandydujących, które o podobny okres przejściowy występowały - sprzedaży materiałów budowlanych. Oznacza to, że stawka VAT na sprzedaż materiałów budowlanych, wraz z datą uzyskania przez Polskę członkostwa w UE, będzie musiała zostać podwyższona do poziomu podstawowego.

- wariant drugi zakładał podwyższenie stawki od sprzedaży materiałów budowlanych do 22%, przy zachowaniu niezmienionych pozostałych stawek (tj. zgodnie z uzyskanym przez Polskę okresem przejściowym).

Dla uproszczenia obliczeń dokonano jedynie dla trzech faz obrotu: sprzedaży przez producenta materiałów budowlanych (generalnemu) wykonawcy, sprzedaży przez (generalnego) wykonawcę wytworzonej powierzchni użytkowej mieszkania inwestorowi (deweloperowi) oraz sprzedaży przez dewelopera powierzchni użytkowej odbiorcy końcowemu. Pominięto występujących w procesie produkcji budowlanej kooperatorów i podwykonawców, ponieważ dodawanie kolejnych faz obrotu uczyniłoby symulację mniej czytelną, nie wpływając na wymowę jej wyników.

Wyniki symulacji pozwalają na sformułowanie tezy, zgodnie z którą podniesienie stawki podatku od towarów i usług od sprzedaży materiałów budowlanych z obecnych 7% do 22% nie pociągnie za sobą poważnego wzrostu ceny mieszkania dla odbiorcy końcowego. W szczególności nie nastąpi wzrost odpowiadający różnicy pomiędzy stawkami (tj. 15 punkom procentowym). Wzrost ceny 1 mkw. powierzchni użytkowej mieszkania w wariancie II w odniesieniu do wariantu I (czyli na skutek podniesienia stawki na materiały budowlane) wyniósł przy zachowaniu opisanych wyżej założeń ok. 3,4%.

Mając na względzie powyższe w resorcie infrastruktury opracowany został projekt ustawy, przewidujący wprowadzenie - wraz z dniem wejścia w życie nowej ustawy VAT - systemu rekompensaty inwestorom indywidualnym podwyższonego VAT na materiały budowlane. Projekt ten oparty był na koncepcji bezpośredniego zwrotu kwoty odpowiadającej skutkom podwyższenia podatku VAT na materiały budowlane z 7% do wysokości stawki podstawowej i został jeszcze w trakcie rządowych prac nad projektem nowej ustawy VAT przekazany do Ministerstwa Finansów, będąc wstępną propozycją rozwiązania problemu wzrostu stawki VAT na sprzedaż materiałów budowlanych. Z uwagi na równolegle prowadzone prace związane z reformą finansów publicznych państwa oraz groźbę nadużyć, w opinii Ministra Finansów wprowadzenie systemu "zwrotu bezpośredniego" nie jest jednak obecnie możliwe. Minister Finansów wystąpił już do Prezesa Rady Ministrów z prośbą o upoważnienie go do przygotowania nowych propozycji rozwiązań osłonowych łagodzących konsekwencje wzrostu VAT na materiały budowlane.

W przypadku przedsiębiorstw działających na rynku wprowadzenie szczególnych rozwiązań nie jest konieczne. Warto w tym miejscu podkreślić, iż podwyższenie stawki VAT na materiały budowlane nie powinno wpływać na konkurencyjność polskich przedsiębiorców produkujących materiały budowlane oraz firm budowlanych działających na rynku. Jedną z podstawowych zasad wspólnotowych jest bowiem zasada równej konkurencji, zgodnie z którą wszystkie przedsiębiorstwa powinny mieć zagwarantowane takie same warunki prowadzenia działalności gospodarczej.

W zakresie podatku VAT zastosowano takie rozwiązania, zgodnie z którymi usługi budowlane są obciążone podatkiem od towarów i usług według stawki obowiązujące w państwie, w którym usługi te są wykonywane (usługa budowlana wykonywana przez polskiego przedsiębiorcę np. w Niemczech będzie opodatkowania stawką podatku tam obowiązującą, natomiast usługa firmy niemieckiej w Polsce będzie opodatkowana wg stawki obowiązującej w Polsce). Podobne rozwiązania dotyczą transakcji kupna-sprzedaży towarów pomiędzy podatnikami podatku od towarów i usług, w wyniku której towary są wysyłane lub transportowane na terytorium innego państwa członkowskiego. Sprzedaż towarów w państwie "wysyłki", czyli wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów, będzie opodatkowana stawką podatku w wysokości 0%, natomiast w państwie, do którego materiały budowlane zostaną dostarczone, zastosowanie będzie miała stawka podatku tam obowiązująca. Niezależnie od tego przywóz materiałów budowlanych do Polski stanowiłby dodatkowo odrębną czynność również podlegającą opodatkowaniu VAT, zwiększając koszty takich transakcji. To podstawowe, chociaż nie jedyne czynniki wskazujące na brak realnych zagrożeń wzrostu stawki VAT na materiały budowlane dla konkurencyjności krajowych firm działających w tym obszarze rynku.

W wystąpieniu Pana Senatora Józefa Sztorca postuluje się obniżenie podstawowej stawki podatku VAT do poziomu 16%. Zgodnie z informacjami uzyskanymi od Ministerstwa Finansów, w obecnej sytuacji finansów publicznych obniżenie stawki podstawowej podatku od towarów i usług nie jest możliwe. Spowodowałoby to znaczne zmniejszenie wpływów z tego tytułu do budżetu państwa. Z wyników analiz przeprowadzonych przez Ministerstwo Finansów wynika, iż redukcja stawki o 1 punkt procentowy (ze stawki 22% na 21%) spowodowałoby zmniejszenie dochodów o ponad 2 mld zł.

Z wyrazami szacunku

Marek Bryx

Warszawa, 05 listopada 2003 r.

Szanowny Panie Marszałku

Z wyrazami szacunku

z up. Podsekretarz Stanu

Tadeusz Soroka

Warszawa, 2003-11-06

W nawiązaniu do oświadczenia złożonego przez Pana Senatora Jerzego Suchańskiego, dotyczącego działalności Towarzystwa Finansowego Silesia Sp. z o.o., z siedzibą w Katowicach związanego z dokapitalizowaniem spółki GCB Centrostal Bydgoszcz S.A. oraz dokonaniem poręczenia finansowego przez powiązaną kapitałowo z GCB Centrostal Bydgoszcz S.A. spółkę, PW Centrostal Wrocław pragnę wyrazić ubolewanie z powodu długiego okresu oczekiwania Pana Marszałka na uzyskanie przedmiotowych wyjaśnień i informacji.

Jednocześnie, pragnę podkreślić, iż aby udzielić wyczerpującej odpowiedzi na powyższe oświadczenie Ministerstwo Skarbu Państwa wystąpiło do Zarządu i Rady Nadzorczej Towarzystwa Finansowego Silesia Sp. z o.o., z prośbą o przekazanie informacji. W odpowiedzi Zarząd Towarzystwa Finansowego Silesia Sp. z o.o. przekazał bardzo ogólne informacje, z których wynikało, iż w dniu 26.02.2002 r., Towarzystwo podpisało umowę sprzedaży do GCB Centrostal Bydgoszcz S.A. wyrobów hutniczych o znacznej wartości. Tytułem zabezpieczenia przyszłych należności wynikających z zawartej umowy, strony dokonały zabezpieczenia poprzez zawarcie równoległej umowy przewłaszczenia 51% akcji GCB Centrostal Bydgoszcz S.A. na rzecz Towarzystwa Finansowego Silesia Sp. z o.o. Rozwój współpracy pomiędzy stronami umowy doprowadził do powstania koncepcji objęcia przez Towarzystwo Finansowe Silesia Sp. z o.o. akcji GCB Centrostal Bydgoszcz S.A. przy wykorzystaniu do tej operacji wspomnianej powyżej umowy przewłaszczenia akcji GCB Centrostal Bydgoszcz S.A.

Przystąpienie Towarzystwa Finansowego Silesia Sp. z o.o. do spółki GCB Centrostal Bydgoszcz S.A. na zasadach przedstawionych powyżej spowodowało, iż wierzytelności handlowe wynikające z zawartej umowy przewłaszczenia oraz wierzytelności powstałe w wyniku innych transakcji gospodarczych z GCB Centrostal Bydgoszcz S.A. zostały zamienione na akcje tej firmy. W wyniku wspomnianego nabycia akcji, Towarzystwo Finansowe Silesia Sp. z o.o. stało się posiadaczem 51,05% akcji GCB Centrostal Bydgoszcz S.A.

Ponadto, Rada Nadzorcza Spółki chcąc zbadać dogłębnie kwestie związane ze współpracą Towarzystwa Finansowego Silesia Sp. z o.o. i GCB Centrostal Bydgoszcz S.A. zleciła Zarządowi zatrudnienie niezależnej firmy audytorskiej, której powierzono zbadanie działalności Towarzystwa Finansowego Silesia Sp. z o.o., w tym m.in. ze szczególnym uwzględnieniem ww. sprawy. W chwili obecnej prowadzone jest wspomniane badanie, które zakończy się sporządzeniem raportu, na podstawie którego będzie można udzielić szerszych wyjaśnień.

Odnośnie drugiej kwestii dotyczącej dokonania przez PW Centrostal Wrocław, powiązanego kapitałowo z GCB Centrostal Bydgoszcz S.A. poręczenia finansowego na kwotę wyższą niż suma bilansowa firmy PW Centrostal Wrocław, Zarząd Towarzystwa Finansowego Silesia Sp. z o.o. stwierdził, iż w momencie objęcia przez ww. spółkę kontroli nad GCB Centrostal Bydgoszcz S.A. w strukturze kapitałowej nie figurował PW Centrostal Wrocław. Z tego m.in. powodu Towarzystwo Finansowe Silesia Sp. z o.o. nie dysponuje informacjami dotyczącymi transakcji finansowych tej firmy, ani też informacjami dotyczącymi udzielania przez daną firmę poręczeń przekraczających jej sumę bilansową.

z up. Sekretarz Stanu

Andrzej Szarawarski

Warszawa, 2003-11-06

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Zgodnie ze znajdującym się w Sejmie rządowym projektem nowej ustawy o podatku od towarów i usług, od dnia 1 maja 2004 r., maszyny i ciągniki rolnicze oraz części do sprzętu rolniczego będą opodatkowane według stawki VAT 22%. Powyższe wynika z konieczności dostosowania polskich przepisów do systemu dyrektyw obowiązujących w krajach Unii Europejskiej. Załącznik H do Szóstej Dyrektywy Rady Unii Europejskiej z dnia 17 maja 1997 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej - ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EEC z późn. zm.), zawierający wykaz towarów i usług, które mogą podlegać obniżonym stawkom podatku, przewiduje stosowanie obniżonej stawki VAT na dostawy towarów i materiałów przeznaczonych do wykorzystania w produkcji rolnej, jednak z wyłączeniem dóbr kapitałowych, jak np. maszyny i ciągniki rolnicze. Należy zwrócić uwagę, że wyżej wymieniony projekt ustawy przewiduje równoległe podwyższenie z 3% do 5% stawki zryczałtowanego zwrotu VAT dla rolników rozliczających się w systemie ryczałtowym. Ma to na celu skompensowanie tej grupie rolników skutków cenowych m.in. przedstawionej zmiany w systemie opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzętu rolniczego.

Natomiast u rolników rozliczających się z podatku od towarów i usług na zasadach ogólnych, będących zarejestrowanymi podatnikami VAT, wyrównanie skutków z tytułu zmiany stawki VAT będzie miało charakter systemowy, tj. będzie realizowane automatycznie w ramach mechanizmu rozliczeniowego poprzez tzw. pomniejszenie podatku zależnego o podatek naliczony przy dokonywanych zakupach. Oznacza to, że dla tych podmiotów podniesienie stawki VAT będzie miało neutralny charakter.

Zakłada się, że nowa ustawa o podatku od towarów i usług wejdzie w życie z dniem 1 maja 2004 r., natomiast o ostatecznych rozwiązaniach, które znajdą się w tej ustawie, zadecyduje Parlament.

Podsekretarz Stanu

Warszawa, 2003-11-07

Warszawa

Odnosząc się do poruszonych w oświadczeniu problemów należy zacząć od informacji, że obowiązek ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących został wprowadzony przepisem art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.), a więc jest obowiązkiem wynikającym wprost z ustawy. Obowiązek ten dotyczy podatników dokonujących sprzedaży na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej oraz osób fizycznych prowadzących działalność w formie indywidualnych gospodarstw rolnych - niezależnie od tego, czy działalność ta jest opodatkowana, czy też zwolniona od podatku. Ponadto należy zauważyć, że ustawowy obowiązek prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących dotyczy całej działalności usługowej na rzecz ww. osób fizycznych a nie tylko podatników świadczących usługi przewozu osób i ładunków taksówkami.

Decyzję taką podjął Parlament jeszcze w 1993 r. uchwalając ww. ustawę i określając w niej zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług, a w tym i zasady dokumentowania transakcji podlegających opodatkowaniu. Podkreślić ten należy, iż wprowadzone zwolnienia od ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących z mocy ustawy mają charakter zwolnienia czasowego i wynika to jednoznacznie z brzmienia art. 29 ust. 3 pkt 2 ustawy.

Celem przyjętego rozwiązania było nie tylko zapewnienie służbom skarbowym dostępu do bardziej wiarygodnego źródła danych ewidencyjnych o obrotach podatników (potrzeba zabezpiecz3enia zaewidencjonowanych danych - art. 29 ust. 4 pkt 1 ustawy), lecz również konieczność zagwarantowania konsumentom prawa do otrzymania dokumentu potwierdzającego dokonanie transakcji, w którym uwidoczniona będzie nie tylko specyfikacja nabytych towarów lub opis usługi i ich wartości, lecz również, który będzie zawierał dane o strukturze ceny z wyodrębnionymi naliczeniami podatku (vide art. 29 ust. 4 pkt 2 ustawy), jeżeli usługi są opodatkowane. Warunki te spełnia drukowany automatycznie przez kasę paragon kasowy.

Przy świadczeniu usług taksówkarskich dotychczas obowiązywało nie tylko czasowe zwolnienie od stosowania kas, ale również zwolnienie od podatku na mocy art. 7 ust. 1 pkt 2 i poz. 6 załącznika nr 2 do ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym. Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej usługi te nie mogą korzystać ze zwolnienia podatkowego, gdyż przepisy VI Dyrektywy Rady Unii Europejskiej nie przewidują zwolnień w tym zakresie. Również więc osoby fizyczne wykonujące zawód taksówkarza i prowadzące w tym zakresie działalność gospodarczą na własny rachunek będą musiały z początkiem maja przyszłego roku wejść we wszystkie obowiązki podatnika VAT. Z uwagi zatem na konieczność opodatkowania tych usług niezbędne jest wprowadzenie ewidencjonowania obrotów i kwot podatku związanych z ich świadczeniem.

Kasa rejestrująca jest urządzeniem ewidencyjnym określonym przez prawo polskie, które to urządzenie z uwagi na konieczność opodatkowania przedmiotowych usług taksówkowych jest szczególnie istotne. Związane jest to, o czym była mowa powyżej, z koniecznością prowadzenia po 1 maja 2004 r. rozliczeń z tytułu podatku VAT. Wydruki i raporty uzyskiwane z kasy stanowią w zasadzie gotowe źródło danych do rozliczania podatku należnego VAT w deklaracji podatkowej. Wprowadzenie kas zintegrowanych z taksometrem jest o tyle przedsięwzięciem optymalnym, że oparte jest na rozwiązaniach zapewniających automatyczny zapis danych z uwzględnieniem rejestracji rabatów, obniżonych taryf lub zastosowanych rozliczeń wg cen umownych.

Jest to o tyle ważne, że stosowane dotychczas zwolnienia lub uproszczone formy opodatkowania tego rodzaju działalności eliminowały potrzebę prowadzenia jakiejkolwiek ewidencji podatkowej i nie można mówić, aby w tej sferze działalności gospodarczej można było wykorzystać dotychczasowe doświadczenia w zakresie prowadzenia ewidencji. W przypadku usług przewozu osób i ładunków taksówkami ważne funkcje kontrolne, w tym dla służb miejskich, ma informacja zawarta na paragonie odnośnie przebiegu kursu (m.in. czas rozpoczęcia i zakończenia kursu, ilość przebytych kilometrów, wysokość ceny uzgodnionej do zapłaty z wyodrębnioną kwotą podatku, zastosowane rabaty, opusty, dane ewidencyjne taksówki). Taksometry, z wyjątkiem ich śladowych ilości (około 300 szt.), nie mają możliwości korzystania z funkcji wydruku paragonów z opisem usługi i nie dają możliwości druku kopii dokumentów niezbędnych dla celów ewidencyjnych. Należy podkreślić, że używane dotychczas w taksometrach rejestry są od strony mechanicznej i elektronicznej o wiele słabiej zabezpieczone przed utratą lub likwidacją zawartych w nich zapisów, niż kasy dołączane do taksometru lub kasotaksometry uwzględniające kryteria techniczne kas rejestrujących. Tylko część najnowocześniejszych taksometrów wyposażona jest w tzw. pamięć nieulotną, natomiast w pozostałym zakresie funkcjonowanie rejestrów starszych typów taksometrów oparte jest na zasilaniu bateryjnym, gdzie przeprowadzone badania metrologiczne typu taksometru dają gwarancje jedynie dla 7-dniowego terminu zachowania stanu rejestrów. Przy braku dokumentacji papierowej, której emitowanie zapewnia tylko kasotaksometr lub kasa przyłączana do taksometru, zanik zasilania powoduje brak jakiejkolwiek dokumentacji źródłowej warunkujących prawidłowe rozliczanie się z podatku VAT.

Ponadto należy podkreślić, że rejestry taksometrów pracują jedynie w systemie odnotowywania narastających stanów, co oznacza, iż niemożliwym jest na podstawie zapisu samego taksometru odtworzenie stanów wstecz na określony dzień lub określony przedział czasowy. Takie rozwiązanie techniczne, stosowane również w taksometrach z pamięcią nieulotną powoduje, e po wyczerpaniu pojemności licznika stan zaewidencjonowanych danych ulega automatycznie wyzerowaniu. Tym samym brak byłoby możliwości stosowania podstawowych zasad wynikających z przepisów Ordynacji podatkowej w zakresie możliwości kontroli przez okres 5 lat poprawności dokonanych przez podatnika rozliczeń w poszczególnych okresach rozliczeniowych (tj. miesięcznych lub kwartalnych).

Obowiązujące procedury legalizacji ponownej taksometru wynikające z uszkodzenia cech zabezpieczających nie przewidują sprawdzenia zmiany układu pamięciowego taksometru lub tego czy dokonano ingerencji w zarejestrowane zapisy. Sprawdzenie to dotyczy wyłącznie stwierdzenia poprawności funkcjonowania urządzenia zgodnie z wymaganiami obowiązujących przepisów metrologicznych. Legalizacji na powyższych warunkach można dokonać w dowolnej placówce Głównego Urzędu Miar działającej na terenie kraju.

Wszystkie wymienione rejestry taksometrów nie uwzględniają także możliwości ewidencjonowania stanów faktycznych spotykanych w realiach prawnych i organizacyjnych polskiego rynku usług taksówkarskich, które mają znaczenie przy wymiarze podatku VAT. Należy tu wskazać, że polskie uregulowania prawa cenowego w dość szerokim zakresie dają możliwość korzystania z odstępstw od reguły rozliczania się wg cen urzędowych ustalonych przez gminy. I tak gmina zgodnie z ustawą o cenach może wprowadzać maksymalne ceny urzędowe za przejazd taksówką. Taryfy, jeżeli są ustalone przez gminę, obowiązują na terenie gminy a kursy poza terenem gminy w szerokim zakresie są rozliczane wg kwoty ceny uzgodnionej. W ramach formuły ceny maksymalnej obowiązującej na terenie gminy powszechnie są stosowane ustalane we własnym zakresie rabaty indywidualne lub korporacyjne, np. dla posiadaczy kart stałego klienta. W oprogramowaniu pracy taksometrycznych liczników impulsów nie ma też odpowiednich funkcji eliminujących rejestrację impulsów odnotowywaną w trakcie wyczekiwania na klienta, który się nie zgłosił po zamówioną usługę. Powodowałoby to często istotne rozmijanie się wskazań dotychczas stosowanych taksometrycznych urządzeń pomiarowych z faktycznie uzyskiwanymi obrotami, które powinny podlegać ewidencjonowaniu i opodatkowaniu. Możliwości stosowania w niektórych przypadkach różnego rodzaju taryf umownych 8opustów, rabatów, jazdy poza teren gminy, wg kwotowo uzgodnionej ceny). wykorzystywania pojazdu taksówkarskiego do innej działalności oraz na cele prywatne jest specyfiką polskiego systemu świadczenia tych usług i nie znajduje odniesienia w regulacjach stosowanych w innych krajach europejskich, gdzie pomiar obrotu oparty jest ściśle na wskazaniach taksometru. W świetle powyższego należy jednoznacznie stwierdzić, iż urządzenia te nie są w stanie spełnić kryteriów i warunków tak technicznych jak i funkcjonalnych niezbędnych do przyjęcia ich za urządzenia do prowadzenia ewidencji podatkowej. Każdy wymiar podatku oparty jedynie o wskazania liczników taksometrycznych mógłby być na drodze sądowej zakwestionowany. Należy bowiem zważyć, że zapisy art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym oraz VI Dyrektywy Rady Unii Europejskiej w sposób jednoznaczny definiują pojęcie obrotu wiążąc je z kwotami faktycznie należnymi m.in. z tytułu świadczenia usług przy uwzględnieniu prawie dopuszczalnych rabatów i innych form opustów.

Jak więc wynika z przedstawionego wyżej stanu prawnego i faktycznego nie odpowiada prawdzie głoszony przez część organizacji reprezentujących środowisko taksówkarzy pogląd o spełnianiu przez obecnie stosowane taksometry kryteriów i warunków technicznych wymaganych dla kas rejestrujących stosowanych do ewidencji podatku. Należy przy tym zwrócić uwagę, iż organizacje taksówkarzy przy opiniowaniu projektów przepisów kasowych same zwracały uwagę, że poprawnej ewidencji podatku nie można prowadzić bez zorganizowania oprzyrządowania, które ewidencjonowałoby obroty przy stosowaniu cen umownych, przy udzielaniu rabatów i opusów, czy uwzględniało w swych zapisach fakt oczekiwania na pasażera, które zakończyło się wynikiem negatywnym.

Otóż nie można mówić o braku zasadności wprowadzania obowiązku ewidencji, gdy nie są znane faktycznie osiągane obroty tej grupy podatników. Odnosząc się do rozwiązań obowiązujących w tym zakresie w UE należy poinformować, że nie ma "kasowej normy europejskiej", gdyż w poszczególnych krajach stosowane są różnorodne rozwiązania. Otóż jeśli chodzi o prowadzenie ewidencji w zakresie podatku VAT, to przepisy prawa unijnego problem ten pozostawiają do uregulowania prawu krajowemu. Zgodnie z art. 22 VI Dyrektywy podatnicy powinni prowadzić ewidencję na poziomie umożliwiającym właściwie stosowanie (rozliczanie podatku) oraz kontrolę przez władze podatkowe. W poszczególnych rakach stosowana jest cała gama różnych rozwiązań. Stosowane są obligatoryjnie lub są aktualnie wdrażane systemy kas fiskalnych zbliżone do polskich konstrukcji w Grecji, Turcji, Bułgarii, szeroko jest stosowana polityka łączenia zwykłych taksometrów z drukarkami paragonów, mają zastosowanie również inne regulacje w postaci kontroli i odczytu stanu liczników taksometru w placówkach policyjnych, wprowadzane są zakazy wykorzystywania pojazdów taksówkowych do innych celów, w tym osobistych lub zakazy rozliczania wg innych taryf niż wyskalowany w trybie urzędowym taksometr.

Informując o przesłankach i uwarunkowaniach związanych z wprowadzeniem obowiązku rejestracji obrotów przez świadczących usługi przewozu osób taksówkami przy zastosowaniu kas rejestrujących zintegrowanych z taksometrem należy w końcu przypomnieć, iż termin wdrożenia obowiązku ewidencjonowania dla tej sfery usług ustalony został ostatecznie na dzień 1 stycznia 2004 ar. (do 31 grudnia 2003 r. obowiązuje zwolnienie od tego obowiązku.

Należy również zaznaczyć, że Minister Finansów uwzględniając postulaty środowiska taksówkarzy ustalił rozporządzeniem z dnia 17 marca 2003 r. w sprawie limitów odliczeń kwot wydatkowanych na zakup kas o zastosowaniu specjalnym (Dz. U. Nr 50, poz. 425) wyższe kwoty zwrotu z tytułu nabycia kas rejestrującej w wysokości 61% jej ceny netto (dla w pełni zintegrowanego urządzenia kasotaksometrycznego w jednej obudowie) i 79% jej ceny netto (dla kasy dołączanej do taksometru).

Art. 12 i zał. H do VI Dyrektywy daje możliwość zastosowania obniżonej (7%) stawki VAT dla przewozu osób taksówkami i rozliczania się przez tych podatników według ogólnych zasad. Przygotowywana ustawa zakłada również możliwość rozliczania tych usług według 3% stawki ryczałtowej, liczonej od obrotów. Możliwość zastosowania stawki ryczałtowej zgodna jest z regułami VI Dyrektywy Rady Unii Europejskiej.

Reasumując należy podkreślić, że obecnie w kraju już w ponad 1 milionie stanowisk sprzedaży znalazły zastosowanie kasy i prowadzona jest przy ich pomocy ewidencja tego podatku. Próba ustanowienia stałych zwolnień od stosowania kas dla jednej grupy podatników mogłaby stanowić podstawę do formułowania różnych wniosków na temat niekonstytucyjności takiego rozwiązania, z punktu widzenia równego traktowania podatników. Nie należy również zapominać o prawach klienta do otrzymania paragonu dokumentującego transakcję. Uwzględniając powyższe resort stoi na stanowisku utrzymania w stosunku do usług taksówkarskich rozwiązań wynikających z przepisów prawa.

Z wyrazami szacunku

W zastępstwie Ministra Finansów

Sekretarz Stanu

Warszawa, dnia 7 listopada 2003 r.

W odpowiedzi na oświadczenie złożone przez Panią Senator Marię Berny na 46 posiedzeniu Senatu w dniu 9 października 2003 r. pragnę wyjaśnić, że od samego początku swojej pracy Instytut Pamięci Narodowej przykłada dużą wagę do tego, by wiedza na temat trudnej przeszłości, także tej dotyczącej relacji polsko-ukraińskich, docierała do młodego pokolenia. Świadectwem tego jest dyskusja panelowa "Antypolska akcja OUN-UPA w latach 1943-1944 w podręcznikach szkolnych - obraz postulowany" zorganizowana przez BEP IPN w maju 2001 r. w Lublinie w trakcie konferencji "Antypolska akcja OUN-UPA, 1943-1944". W trakcie tej konferencji wygłoszono również referat dotyczący oceny stosunków polsko-ukraińskich w latach 1939-1948 zawartych w aktualnych podręcznikach szkolnych. Podobną dyskusję zorganizowano również w 2002 r. w trakcie konferencji w Krasiczynie dotyczącej akcji "Wisła". Wziął w niej udział m.in. prof. dr hab. Władysław Serczyk, przewodniczący polsko-ukraińskiej komisji podręcznikowej.

Oprócz tego BEP IPN przygotował wystawę "Polacy-Ukraińcy 1939-1947" oraz pakiet edukacyjny dla nauczycieli "Stosunki polsko-ukraińskie 1939-1947". Znaczna część zarówno wystawy, jak i pakietu dotyczy mordów na Wołyniu i w Galicji Wschodniej. Wystawa była pokazywana w wielu miastach Polski m.in. w Lublinie, Rzeszowie i Warszawie. Cieszy się ona dużym zainteresowaniem. Wśród zwiedzających dużą część stanowiła młodzież szkolna. Z kolei wokół pakietu odbywają się szkolenia edukacyjne dla nauczycieli, mające na celu zapoznanie ich z aktualnym stanem badań poruszanej problematyki.

Leon Kieres

Warszawa, 2003.11.07

W związku z oświadczeniem senatora Tadeusza Wnuka złożonym podczas 46 posiedzenia Senatu RP w dniu 9 października 2002 r. - w sprawie bezpieczeństwa ruchu na skrzyżowaniu drogi nr 1 z drogą powiatową w miejscowości Brudzowice, przedstawiam informację dotyczącą poruszanego problemu.

Średnie obciążenie drogi nr 1 w okresie przeprowadzania pomiaru ruchu wynosiło 2040 pu/h, przy minimalnym obciążeniu wlotów bocznych wynoszącym 10-30 pu/h i natężeniu relacji skrętnych na wszystkich wlotach do 10 pu/h. Tak duże natężenie ruchu na drodze nr 1 powoduje nadmierny czas oczekiwania na wlotach drogi powiatowej i przypadki wymuszania pierwszeństwa, prowadzące do wypadków drogowych. W okresie ostatnich trzech lat na przedmiotowym skrzyżowaniu zanotowano 17 zdarzeń drogowych, w tym 14 kolizji oraz 3 wypadku. Wszystkie zdarzenia były typu pojazd - pojazd i nastąpiły w 9 przypadkach w wyniku wymuszenia pierwszeństwa, w pozostałych niedostosowania prędkości do warunków ruchu.

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad będzie czynić starania aby zapewnić w 2004 r. środki na budowę sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniu drogi nr 1 w Brudzowicach.

Z wyrazami szacunku

Warszawa, 2003-11-07

Ad. 1. Rząd wspiera środkami budżetowymi tylko ten zakres zagospodarowywania zwłok padłych zwierząt gospodarskich, który stanowi najpoważniejsze zagrożenie zdrowia publicznego i największą dolegliwość dla wytwórcy odpadku (drobnotowarowe gospodarstwa rolne) albo służy przystosowaniu we wspomnianym zakresie przemysłu mięsnego i utylizacyjnego do wymogów Unii Europejskiej (niskooprocentowane kredyty linii BR14 i BR16). Planowane corocznie środki pomocowe na zagadnienia utylizacyjne to ok. 20 mln zł, w tym na dopłaty w 2003 roku do zbierania zwłok padłego bydła, owiec i kóz lub ich części, przetwarzania na mączki i spalania mączek Rząd przeznaczył kwotę 11 mln złotych.

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa prowadzi dopłaty do odsetek preferencyjnych kredytu linii BR16, co może wpływać na zmniejszenie kosztów zagospodarowania ubocznych produktów zwierzęcych i zwłok zwierząt gospodarskich. Przy czym wydatki te są nakierowane na uzyskanie właściwego poziomu bezpieczeństwa zdrowia publicznego.

Alternatywą dla dotychczasowej pomocy finansowej dla podmiotów może być przykład wprowadzenia powszechnych, obowiązkowych ubezpieczeń zwierząt, ustawowo uregulowane i dofinansowywane z budżetu. System taki musiałby być ściśle obwarowany, aby nie stwarzał pola do nadużyć. Proponuje się utrzymanie dotychczasowego systemu dopłat w 2004 roku z równoczesnym wypracowaniem systemu opartego na ubezpieczeniach, na lata następne.

Minister

Wojciech Olejniczak

Warszawa, dnia 7 listopada 2003 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Prezes Urzędu Mieszkalnictwa nie ma możliwości ingerencji w sferę działalności gospodarczej prywatnych podmiotów, ani nie dysponuje żadnymi środkami wpływania na sytuację upadłej firmy BUDGRIM i jej klientów. Biorąc jednak pod uwagę trudną sytuację poszkodowanych w tej sprawie, Wiceprezes UMiRM, Pan Wiesław Szczepański, odbył w dniu 19 września br. spotkanie z przedstawicielami nabywców i syndykiem masy upadłościowej firmy. Uzyskano zapewnienie syndyka, iż będzie starał się prowadzić swe czynności z uwzględnieniem interesu mieszkańców. Prezes Szczepański ze swej strony zadeklarował pomoc koncepcyjną w zakresie poszukiwania sposobów na rozwiązanie problemów własnościowych gruntów, na których są zlokalizowane niektóre inwestycje firmy BUDGRIM.

Wypełniając swoje podstawowe zadanie inicjatora rozwiązań legislacyjnych, Prezes UMiRM podjął próbę wykreowania norm powszechnie obowiązujących, które rozwiązałyby trudne kwestie związane z kupnem lokalu mieszkalnego od dewelopera, który jako podmiot działający na rynku może borykać się z problemami finansowymi. W Urzędzie Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast trwają prace nad projektem ustawy o ochronie nabywcy w umowach deweloperskich. Zaawansowanie prac nad projektem jest znaczne - został on już poddany konsultacjom społecznym i uzgodnieniom międzyresortowym, a niebawem zostanie przedstawiony Komitetowi Rady Ministrów, a następnie Radzie Ministrów.

Głównym celem proponowanych przepisów ustawy o ochronie nabywcy w umowach deweloperskich jest zwiększenie bezpieczeństwa obrotu - głównie z punktu widzenia konsumenta, ale również deweloperów. W celu zabezpieczenia płynności finansowania inwestycji oraz uzasadnionych interesów klienta projekt ustawy zakłada wprowadzenie do stosunku nabywca - deweloper trzeciego podmiotu: banku. Bank, posiłkując się w razie potrzeby wyspecjalizowanymi podmiotami, kontroluje terminowość i prawidłowość wywiązywania się dewelopera z przyjętych zobowiązań. Dopiero pozytywny wynik takiej kontroli upoważnia do wypłacenia środków zdeponowanych przez klientów na mieszkaniowym rachunku powierniczym.

Przewiduje się dwa rodzaje mieszkaniowych rachunków powierniczych - otwarte i zamknięte. W zależności od tego, czy deweloper może skorzystać ze środków zgromadzonych na rachunku w trakcie trwania budowy, czy stanowią one zabezpieczenie jego roszczenia w stosunku do nabywcy. W przypadku otwartego rachunku powierniczego charakterystyczna jest możliwość korzystania przez dewelopera ze zgromadzonych na nim środków przed zakończeniem przedsięwzięcia budowlanego i przeniesieniem własności lokalu na nabywcę (lub ustanowieniem na jego rzecz ograniczonego prawa rzeczowego). Środki wypłacane są deweloperowi na podstawie dokumentów określonych w umowie rachunku powierniczego, o którym klient jest poinformowany przed zawarciem umowy. Niezależnie od tego możliwa, a nawet pożądana byłaby kontrola przez bank za pośrednictwem wyspecjalizowanych podmiotów faktycznego zakończenia danego etapu budowy bezpośrednio w miejscu jej prowadzenia. Koncepcja rachunku zamkniętego zakłada natomiast, że środki pieniężne nie są wypłacane sukcesywnie deweloperowi, lecz będą dla niego dostępne dopiero po przeniesieniu praw do lokalu na nabywcę.

Przepisy dotyczące mieszkaniowych rachunków powierniczych nie wyczerpują projektu ustawy o ochronie nabywcy... . Bardzo istotne jest również określenie elementów umowy deweloperskiej, wymaganych dla jej ważności. Chodzi przede wszystkim o jasne określenie terminu zakończenia budowy i przeniesienia prawa własności lokalu/domu (wraz z prawem własności lub użytkowania gruntu) na nabywcę, ale również o sposób indeksacji ceny lokalu, kary umowne za niedotrzymanie terminów przez strony, istotne cechy mającego powstać obiektu i inne. Ustawa określać ma też procedurę uzupełniania umowy o ewentualnie brakujące elementy i umożliwiać klientowi odstąpienie od niej w przypadku braku koniecznych postanowień. Zakłada się zapewnienie klientowi pełnej informacji o przedsięwzięciu budowlanym przed zawarciem umowy, stwarzając mu w ten sposób warunki do podjęcia w pełni świadomej decyzji. Ma temu służyć obligatoryjne udostępnienie prospektu informacyjnego, który musi zawierać dane na temat podmiotów realizujących inwestycję, planu jej finansowania, harmonogramu prac, lokalizacji budynku, położenia i układu lokali, standardu wykończenia, rodzaju użytych materiałów i technologii.

Ochrona klienta polegać będzie także na nadaniu szczególnego statusu środkom wpłacanym przez niego na rachunek powierniczy zarówno w przypadku egzekucji skierowanej przeciwko deweloperowi, jak i w razie jego upadłości. W myśl uregulowań projektu syndyk miałby obowiązek kontynuowania przedsięwzięcia budowlanego, jeśli nie zostanie z tego obowiązku zwolniony przez sędziego-komisarza (co może nastąpić wówczas, gdy dalsze prowadzenie inwestycji nie rokuje szans na wykonanie zobowiązań wobec nabywców). U podstaw takiej propozycji legło przekonanie, iż nadrzędnym interesem klientów nie jest zaspokojenie ich wierzytelności wobec dewelopera w wymiarze finansowym, lecz uzyskanie domu lub mieszkania. Gdyby jednak kontynuacja inwestycji nie była możliwa, to wówczas środki zgromadzone na rachunku powierniczym oraz wierzytelności dewelopera względem nabywców tworzą odrębną masę upadłości, która służy wyłącznie zaspokojeniu roszczeń nabywców. Jest to wyłączenie mające chronić nabywców mieszkań stanowiące regulację szczególną w stosunku do Prawa upadłościowego, które takich wyłączeń nie zawiera - dotyczących konkretnej grupy podmiotów. Uprzywilejowana jest też pozycja nabywców, jeżeli chodzi o zaspokajanie ich wierzytelności w stosunku do dewelopera, ponieważ będą one zaspokajane w kategorii pierwszej - po zaspokojeniu kosztów postępowania upadłościowego, należności z tytułu składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe pracowników oraz należności ze stosunku pracy.

Dodatkowym elementem służącym zapobieganiu działaniom na szkodę klienta jest przewidziana w projekcie ustawy penalizacja naruszenia podstawowych przepisów. Rozwiązania cywilnoprawne mają bowiem ograniczoną skuteczność wobec prowadzących działalność deweloperską spółek kapitałowych. Ze wzglądu na odrębną osobowość prawną takich podmiotów, odpowiedzialność cywilna konkretnych osób, które doprowadziły do szkody nabywców, może nie być szczególnie dotkliwa. W szczególności proponuje poddać się sankcjom karnym rozporządzenie środkami zgromadzonymi na rachunku powierniczym niezgodnie z umową tego rachunku bądź z ustawą oraz niedopełnienie obowiązku informacyjnego wobec klienta.

Z wyrazami szacunku

Marek Bryx

Warszawa, dnia 19.11.2003 r.

Komornik nie ma podstawy do zaniechania egzekucji nawet w sytuacji, gdy na przeszkodzie stoi interes społeczny. Okoliczność ta może być podstawą wystąpienia dłużnika skierowanego do wierzycieli, którzy mogą zwrócić się do komornika o zawieszenia lub umorzenie egzekucji, albo o zwolnienie określonych przedmiotów lub praw do egzekucji. Samodzielna decyzja komornika w tym zakresie jest niedopuszczalna.

Podsekretarz Stanu

Warszawa, 2003-11-12

Warszawa

W odpowiedzi na oświadczenie z dnia 23 października 2003 r. złożone przez Panią Senator Janinę Sagatowską dotyczące wejścia w życie ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o utworzeniu Wojewódzkich Kolegiów Skarbowych oraz o zmianie niektórych ustawy regulujących zadania i kompetencje organów oraz organizację jednostek organizacyjnych podległych ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych (Dz. U. Nr 123, poz. 1302), zwaną dalej "ustawą o WKS", uprzejmie wyjaśniam co następuje:

Wydając rozporządzenie regulujące organizację wyspecjalizowanych urzędów skarbowych do obsługi "dużych" podatników Minister Finansów wykorzystał delegację zawartą w art. 5 ust. 9c ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o urzędach i izbach skarbowych. Delegacja ta służy Ministrowi Finansów od dnia 1 września 2003 r. i ma na celu podjęcie wszelkich działań które umożliwią powstanie z dniem 1 stycznia 2004 r. wyspecjalizowanych urzędów skarbowych. Z tą datą przewidziane jest więc wejście w życie rozporządzenia wykonawczego Ministra Finansów powołującego wyspecjalizowane urzędy skarbowe do obsługi podatników określonych w art. 5 ust. 9b ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o urzędach i izbach skarbowych.

Uprawnienie Ministra Finansów do tworzenia wyspecjalizowanych urzędów skarbowych z dniem 1 stycznia 2004 r. jest bezsporne. Przemawiają za tym m.in. takie argumenty, jak dopuszczalność prawna skorzystania z delegacji w dacie jej nabycia oraz fakt, iż do wyspecjalizowanych urzędów skarbowych utworzonych w dniu 1 stycznia 2004 r. przechodzą wszyscy podatnicy, którzy w okresie poprzedzającym rok podatkowy 2004 spełniali kryteria określone w art. 5 ust. 9b ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o urzędach i izbach skarbowych w brzmieniu nadanym art. 15 ustawy o WKS. Teza, iż zaistnienie przesłanek kwalifikujących do statusu "dużego podatnika" przed dniem 1 stycznia 1004 r. nie stanowi podstawy do zmiany właściwości urzędu skarbowego na wyspecjalizowany urząd skarbowy jest nietrafna i przeczy oczywistej woli ustawodawcy.

Należy bowiem zauważyć, iż art. 40 ustawy o WKS przewiduje uprzednie w stosunku do art. 5 ust. 9b, tj. z dniem 1 września w życie przepisu art. 5a wskazującego zasady kwalifikowania podatników do wyspecjalizowanych urzędów skarbowych. Taka sekwencja wchodzenia w życie poszczególnych przepisów ustawy o WKS wskazuje na jednoznaczne uprawnienie Ministra Finansów do utworzenia wyspecjalizowanych urzędów skarbowych z dniem 1 stycznia 2004 r. Właściwość określa się bowiem z reguły na podstawie zdarzeń, które miały miejsce w przeszłości i nie uległy zmianie. Nie ma więc żadnych wątpliwości co do podstawy zmiany właściwości naczelników urzędów skarbowych od dnia 1 stycznia 2004 r. I tak np. w przypadku kryterium przedmiotowego określonego w art. 5 ust. 9b pkt 7 lit. a) ustawy przychód netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług w wysokości co najmniej 5 mln Euro określa się w oparciu o zatwierdzone sprawozdanie finansowe za 2002 r.

W związku z powyższym podatnicy spełniający cechy określone w ustawie o urzędach i izbach skarbowych dla "dużych podmiotów" zostali poproszeni do złożenia w terminie do dnia 15 października br. do dotychczas właściwego urzędu skarbowego zawiadomienia określonego rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 23 września 2003 r. o zmianie właściwości naczelnika urzędu skarbowego (Dz. U. Nr 175, poz. 1698). Wzór formularza określony przez rozporządzenie ma jedynie charakter informacyjny i instrukcyjny. Dlatego też termin opublikowania przedmiotowego aktu wykonawczego, który był wynikiem złożonego i czasochłonnego trybu uzgodnień wewnątrzresortowych i międzyresortowych nie jest istotny. Nie wywołuje on żadnych skutków prawnych w postaci jakichkolwiek sankcji wobec podatników, którzy spełniają kryteria "dużego" podatnika i złożą takie zawiadomienie po wskazanym terminie, tj. po 15 października br.

Pojawienie się wszelkich problemów organizacyjno-technicznych było spowodowane złożonością i wielowątkowością działań związanych z wprowadzeniem w życie ustawy o WKS. Ponadto szereg publikacji w mass mediach kwestionujących rozpoczęcie pracy przez wyspecjalizowane urzędy skarbowe z dniem 1 stycznia 2004 r. negatywnie wpłynęło na nastroje podatników, a tym samym na tempo składania przez nich zawiadomień o zmianie właściwości naczelnika urzędu skarbowego. Przewiduję, iż zawiadomienie takie powinno złożyć ok. 30 tys. podatników, zaś do tej pory odnotowano już 20 tys. zawiadomień. Niezależnie od zgłoszeń ze strony podatników urzędy skarbowe w oparciu o posiadaną dokumentację same odszukują podatników kwalifikujących się do przeniesienia do "dużych urzędów".