Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment


Odpowiedzi na oświadczenia senatorów

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Adama Bieli, złożonym na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44):

Warszawa, 08.09. 2003 roku

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

W związku z oświadczeniem Pana Adama Bieli Senatora RP z dnia 08.09.2003 r., dotyczącym wydania przez Ministra Skarbu Państwa rozporządzenia w sprawie nabycia własności nieruchomości przez użytkowników wieczystych na podstawie delegacji zawartej w art. 1 ust. 7 ustawy z dnia 26 lipca 2001 r. o nabywaniu przez użytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości (Dz.U. Nr 113, poz. 1209 z późn. zm.), zmienionym art. 15 ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz.U. nr 64, poz. 592), uprzejmie informuję, co następuje.

Art.15 ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego jest w istocie nowelizacją art. 1 ustawy z dnia 26 lipca 2001 r. o nabywaniu przez użytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości, która rozszerza zasięg terytorialny obowiązywania tego przepisu z Ziem Zachodnich i Północnych na obszar całego kraju i przeniósł moment podjęcia decyzji o przekształceniu prawa wieczystego użytkowania we własność z organu właściwej jednostki samorządu terytorialnego lub właściwego starosty (decyzja konstytutywna) na wejście w życie ww. przepisu ustawy - uwłaszczenie z mocy prawa, potwierdzone decyzją deklaratoryjną, co stanowi istotną zmianę w stosunku do ratio legis ustawy z dnia 26 lipca 2001 r., przedstawionego w uzasadnieniu do ustawy.

Rozporządzenie Ministra Skarbu Państwa w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie szczegółowego trybu wydawania decyzji potwierdzających uwłaszczenie użytkowników wieczystych nieruchomości zabudowanych na cele mieszkaniowe lub stanowiące nieruchomości rolne nie mogło ukazać się w okresie vacatio legis ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego z przyczyn obiektywnych. Wspomniany art. 15 zawierający delegację ustawową dodany został do projektu rządowego ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego w ostatniej fazie prac sejmowych. Ustawa ta została uchwalona w dniu 11 kwietnia 2003 r. i opublikowana w Dzienniku Ustaw z dnia 15 kwietnia 2003 r., z trzymiesięcznym vacatio legis.

Już w trakcie uchwalania ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, przepis powyższy wzbudzał wątpliwości prawne ekspertów. Rząd RP kierując się wymogiem wysokiej staranności, niezwłocznie po opublikowaniu art. 15 ustawy przeprowadził analizy prawne i konsultacje Ministra Skarbu Państwa z zainteresowanymi ministrami: Spraw Wewnętrznych i Administracji, Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Sprawiedliwości oraz Infrastruktury w zakresie możliwości wydania stosownego rozporządzenia i skutków realizacji przepisu.

Wobec wkroczenia w problematykę konstytucyjnie chronionych praw majątkowych zasięgnięto również opinii prof. dr Z. Radwańskiego, Przewodniczącego Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego.

Ocena była jednoznaczna: art. 15 budzi poważne wątpliwości co do jego legalności, ponieważ narusza chronione Konstytucją prawo własności jednostek samorządu terytorialnego, a ponadto jest wadliwy legislacyjnie (nie zawiera wytycznych ustawodawcy do wydania aktu wykonawczego).

Należy przypomnieć, że Trybunał Konstytucyjny w obszernym uzasadnieniu do orzeczenia z dnia 12 kwietnia 2000 r., sygn. akt K/98 (Dz.U. nr 28, poz. 352) wypowiedział się co do dopuszczalności zakresu preferencji ze strony podmiotów publicznych na rzecz użytkowników wieczystych, przy przekształcaniu tego w prawo własności.

Dysponując wspomnianymi analizami prawnymi i mając świadomość doniosłości skutków prawnych i majątkowych omawianej regulacji, w dniu 24 czerwca 2003 r. skierowano do Sejmu RP projekt nowelizacji ustawy (druk sejmowy nr 1705) przenoszący wejście w życie art. 15 na dzień 1 stycznia 2004 r. po to, aby móc w tym czasie przygotować projekt zawierający kompleksowe rozwiązania w sprawie prawa użytkowania wieczystego, włącznie z nowelizacją przepisów kodeksu cywilnego, który jest integralną częścią regulacji instytucji prawnych wieczystego użytkowania i prawa własności. Wymóg spójności systemu prawnego wymaga w tej mierze kompleksowej regulacji.

W dniu 9 lipca br. Sejmowa Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi oceniła negatywnie rządowy projekt nowelizacji art. 15, a z dniem 16 lipca br. ustawa w całości weszła w życie.

Niezależnie od powyższego, legalność art. 1 ustawy z dnia 26 lipca 2001 r. o nabywaniu przez użytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości, którego to dotyczy art. 15 ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, jest przedmiotem skargi trzech gmin (Lębork, Człuchów i Gryfino) do Trybunału Konstytucyjnego, które zakwestionowały brak odpłatności z tytułu przekształcenia prawa wieczystego użytkowania we własność. Termin rozpatrzenia sprawy został wyznaczony na wrzesień-październik 2003 r.

Rozporządzenie wykonawcze powinno być zatem wydane z uwzględnieniem stanu prawnego, jaki zostanie ukształtowany wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego w powyższej sprawie.

Realizacja tego przepisu przed rozstrzygnięciem ww. skargi grozi bowiem powstaniem odszkodowawczej odpowiedzialności majątkowej Skarbu Państwa wobec gmin (art. 160 K.p.a.), w sytuacji gdyby wydano w jednostkowych sprawach decyzje administracyjne stwierdzające nabycie własności przez wieczystych użytkowników, a orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego zostałaby stwierdzona nieważność podstawy prawnej, na której byłyby oparte wspomniane decyzje, tj. art. 15 ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego i przepisów wykonawczych do niego. Z uwagi na powszechny zasięg obowiązywania ww. przepisu, skutki finansowe takich odszkodowań dla budżetu państwa byłyby dotkliwe.

Jednocześnie należy podkreślić, że brzmienie delegacji ustawowej zawartej w art. 15 ustawy z dnia 12 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego jest nieprecyzyjne i nie odpowiada wymogom określonym w art. 92 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, gdyż zawarte w nim upoważnienie nie zawiera szczegółowych wytycznych dotyczących aktu wykonawczego, co niezmiernie utrudnia sporządzenie przedmiotowego rozporządzenia.

Dodatkowo należy podnieść, że kompetencje Ministra Skarbu Państwa zapisane w art. 25 ustawy z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej obejmujące sprawy działu Skarb Państwa (tekst jednolity Dz.U. z 1999 r., nr 82, poz. 928 z późn. zm.) nie obejmują spraw dotyczących procedur administracyjnych, gdyż zgodnie z art. 6 ww. ustawy należą do kompetencji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Zgodnie z przypisanymi kompetencjami ww. ustawy o działach administracji rządowej dysponentem ustawy o nabywaniu przez użytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości jest Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Po zgłoszeniu powyższych wątpliwości, w związku z przekazaniem w dniu 31 lipca br. Ministrowi Skarbu Państwa dezyderatu nr 22 Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi zobowiązującego Ministra Skarbu Państwa do wydania przedmiotowego rozporządzenia, uprzejmie informuję, że w Ministerstwie Skarbu Państwa, we współpracy z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji, trwają intensywne prace nad wydaniem rozporządzenia wykonawczego do art. 15 ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego.

Z poważaniem

PODSEKRETARZ STANU

Barbara Misterska-Dragan

* * *

Minister Skarbu Państwa przedstawił stanowisko w związku z oświadczeniem senatora Adama Graczyńskiego, złożonym na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44):

Warszawa, dnia 11września 2003 roku

Szanowny Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

W związku ze złożonym przez Senatora Adama Graczyńskiego w dniu 8 sierpnia 2003 r., w trackie 44. Posiedzenia Senatu oświadczeniem dotyczącym prywatyzacji Górnośląskiego Zakładu Energetycznego S.A. poniżej przedstawiam stanowisko w przedmiotowej sprawie.

Przede wszystkim chciałbym zwrócić uwagę, że cele jakie ma realizować Minister Skarbu Państwa w procesach prywatyzacji określają przepisy Ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji wraz z przepisami wykonawczymi. Do głównych zadań Ministra Skarbu Państwa zgodnie z tymi przepisami należy uzgodnienie z inwestorem zobowiązań dotyczących zakupu akcji, programu inwestycyjnego, ochrony środowiska oraz ochrony interesów pracowników. Zadania Ministra Skarbu Państwa są więc związane przede wszystkim z zapewnieniem funkcjonowania i rozwoju spółek oraz gwarancjami dla ich pracowników. Jednocześnie przy okazji realizacji transakcji prywatyzacyjnych inwestor przyjmuje niekiedy zobowiązania dotyczące współpracy ze środowiskami lokalnymi czy też związane ze wspieraniem rozwoju regionalnego. Inicjatywy dotyczące takich dodatkowych zobowiązań inwestorów wypływają najczęściej od samych zainteresowanych czyli od środowisk lokalnych, władz samorządowych itp.

Procesy prywatyzacyjne, a zwłaszcza te prowadzone w spółkach infrastrukturalnych (w tym w Górnośląskim Zakładzie Elektroenergetycznym S.A.), stanowią istotny czynnik przyspieszenia rozwoju gospodarczego oraz dają szansę na czerpanie korzyści ze współpracy z renomowanymi partnerami. Niskie koszty związane z zaopatrzeniem w energię elektryczną czy cieplną oraz wysoka jakość świadczonych usług podnoszą konkurencyjność wszystkich sektorów gospodarki, a nie tylko prywatyzowanej spółki.

Inwestor strategiczny w Górnośląskim Zakładzie Elektroenergetycznym S.A. - szwedzki koncern Vattenfall AB - zobowiązał się w umowie prywatyzacyjnej do przeprowadzenia zakrojonego na szeroką skalę programu inwestycyjnego i modernizacyjnego, którego łączna wartość w okresie 10 lat osiągnie 2,8 mld zł. Wdrażany przez Vattenfall AB program rozwoju gospodarczego Górnego Śląska stanowi dodatkowe zobowiązanie, które ma jednak, jak zaznaczył Pan Senatora, istotne znaczenie dla regionu Górnego Śląska. Minister Skarbu Państwa jest zainteresowany zapewnieniem harmonijnej współpracy inwestorów ze środowiskami lokalnymi i jest gotów wspierać tego typu inicjatywa. Podkreślić jednak należy, że zakres zobowiązań inwestora w tym zakresie oraz sukces w ich realizacji zależy przede wszystkim od współpracy między samymi zainteresowanymi, tj. inwestorem i środowiskami lokalnymi.

W licznych umowach prywatyzacyjnych inwestorzy zobowiązywali się do podejmowania różnych działań, które sprzyjają rozwojowi regionalnemu. Zobowiązania takie miały przykładowo charakter załączonych do umowy listów intencyjnych pomiędzy władzami lokalnymi a inwestorem dotyczących współpracy w określonych dziedzinach, załączanych do umowy prywatyzacyjnej planów rozwoju, które przewidywały inwestycje w różne przedsięwzięcia związane z rozwojem infrastruktury, czy też deklaracji w zakresie udziału kapitałowego samorządów w realizowanych projektach. Z uwagi na fakt, że zobowiązania tego rodzaju związane są z zachowaniem się osób trzecich w stosunku do umowy prywatyzacyjnej (np. samorządów) mają one ograniczony zakres.

Mając nadzieję, że przedstawione wyjaśnienia zostaną uznane za satysfakcjonujące, chciałbym podziękować za okazane zainteresowanie i pozytywną ocenę procesu prywatyzacji Górnośląskiego Zakładu Energetycznego S.A.

Z wyrazami szacunku

PODSEKRETARZ STANU

Kazimierz Jaszczyk

* * *

Minister w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej przekazał wyjaśnienie w związku z oświadczeniem senator Genowefy Grabowskiej, złożonym na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44):

Warszawa, 12 WRZ. 2003 roku

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Dot.: Oświadczenie Senator Genowefy Grabowskiej w sprawie zmiany przepisów "Praktycznego przewodnika procedur zawierania umów dla programów Phare, ISPA, Sapard" (PRAG)

Szanowny Panie Marszałku,

W nawiązaniu do pisma z dnia 13 sierpnia 2003 r. (BPS/DSK-043-380/03) przekazującego oświadczenie Senator Genowefy Grabowskiej złożone w dniu 8 sierpnia 2003 r. pragnę wyjaśnić, iż sytuacja przedstawiona w przesłanym do UKIE oświadczeniu, a dotycząca zmian w zasadach przeprowadzania przetargów i zawierania kontraktów w realizacji instrumentów przedakcesyjnych określonych w tzw. "Praktycznym przewodniku procedur zawierania umów w ramach Phare, ISPA i SAPARD" (PRAG) jest mi dobrze znana.

Poniżej przekazuję szczegółowe wyjaśnienie nt. sytuacji, jaka zaistniała w wyniku wprowadzenia zmian w PRAG w odniesieniu do projektu realizowanego przez miasto Ruda Śląska, jak również przez pozostałych beneficejentów pomocy w ramach funduszu ISPA.

"Praktyczny przewodnik procedur zawierania umów w ramach Phare, ISPA i SAPARD" jest przygotowywany przez służby Komisji Europejskiej i obowiązuje wszystkie kraje kandydujące. Zmiana ww. podręcznika nastąpiła w związku z wejściem w życie w dniu 1 stycznia 2003 r. nowego rozporządzenia finansowego Komisji Europejskiej. Należy zatem podkreślić, iż strona polska nie miała wpływu na zakres wprowadzonych zmian ani ich terminy.

Strona polska, jak i pozostałe kraje wstępujące do UE, została poinformowana o zamiarze zmiany podręcznika podczas seminarium pod koniec marca 2003 r. Na tym etapie prac Komisja Europejska nie dysponowała zmodyfikowanym tekstem PRAG. Pismem z dnia 15 maja br. Urząd Komitetu Integracji Europejskiej przekazał Przedstawicielstwu KE swoje stanowisko wyrażające zaniepokojenie związane z brakiem wystarczającej wiedzy na temat nowych procedur i wymagań w zmodyfikowanym PRAG. Jednocześnie Urząd KIE zwrócił się z prośbą o dostarczenie szczegółowych informacji na temat nowych zasad, jak również wskazał na potrzebę zorganizowania szkolenia na ten temat. Szkolenie takie odbyło się już po wejściu w życie zmienionego PRAG, w dniach 12-13 czerwca br. i było przeznaczone przede wszystkim dla jednostek wdrażających projekty przedakcesyjne.

W dniu 6 czerwca br. Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej poinformowało równocześnie wszystkie instytucje odpowiedzialne za realizację projektów ISPA i Phare oraz Narodowego Koordynatora Pomocy w Urzędzie KIE o zmianie PRAG. W przesłanym piśmie Komisja Europejska zawarła instrukcję dotyczącą sposobu postępowania z dokumentacją przetargową. Z instrukcji wynikało, iż dokumentacja dostarczona do Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej począwszy od daty przekazania ww. pisma winna odpowiadać nowym wymogom.

Biorąc pod uwagę bardzo krótki termin wprowadzenia zmian, jak również brak okresu przejściowego dla strony polskiej, Urząd KIE skierował pismem z dnia 12 czerwca br. prośbę do Przedstawicielstwa KE o zastosowanie przynajmniej jednomiesięcznego okresu przejściowego. Zdaniem Urzędu, zastosowanie takiego rozwiązania na tym etapie umożliwiłoby przekazanie do Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej dokumentacji przetargowych, których przygotowanie było w tym okresie dalece zaawansowane, na wcześniej obowiązujących zasadach, tak aby praca już wykonana nie została zaprzepaszczona.

W związku z brakiem pisemnego stanowiska Komisji Europejskiej odnośnie do prośby strony polskiej i uwzględniając znaczenie problemów, które będą wynikały z wprowadzenia zmian w tak krótkim terminie, w dniu 26 czerwca br. skierowałam pismo do Komisarza Gűnter'a Verheugen'a z kopią do Komisarza Michela Barnier, w którym między innymi wyraziłam po raz kolejny głębokie zaniepokojenie zaistniałą sytuacją i prosiłam o zajęcie stanowiska w tej sprawie. W przesłanej w dniu 28 sierpnia 2003 r. odpowiedzi Komisarz Verheugen ubolewa nad niefortunnym trybem wprowadzenia nowego podręcznika i zgadza się na dwumiesięczne przedłużenie okresu kontraktowania dla wszystkich projektów Phare 2001. Odpowiedź nie odnosi się jednak do projektów funduszu ISPA. W tej sprawie strona polska przeprowadzi dodatkowe konsultacje ze służbami Komisji Europejskiej.

W związku z zaistniałą sytuacją, szczególnie trudną w realizacji projektów ISPA w sektorze ochrony środowiska, w dniu 25 lipca br. Urząd Komitetu Integracji Europejskiej zaprosił na spotkanie w tej kwestii szefa jednostki odpowiedzialnej za wdrażanie ISPA w Dyrekcji Generalnej Polityka Regionalna. Spotkanie to odbyło się przy udziale przedstawicieli resortu środowiska. W trakcie spotkania wyjaśniono następujące kwestie i ostatecznie ustalono, co następuje:

• Ze strony Dyrekcji Generalnej Rozszerzenie były podejmowane próby wprowadzenia okresu przejściowego dla krajów wstępujących. Niestety, ostatecznie Komisja Europejska w porozumieniu z Komisją Kontroli Budżetu Parlamentu Europejskiego podjęła decyzję o niezwłocznym wprowadzeniu zmienionego PRAG dla wszystkich państw wstępujących.

• Komisja Europejska wskazała możliwości i źródła finansowania prac nad dokumentacjami przetargowymi ze środków unijnych. Wskazano dotychczas wykorzystywany projekt pomocy doradczej z ISPA 2000 oraz nowo zatwierdzony przez Komisję Europejską projekt pomocy doradczej w ramach ISPA 2003.

• Obecni na spotkaniu przedstawiciele Komisji Europejskiej obiecali przychylne rozpatrzenie wniosku o dokonanie niezbędnych zmian w dokumentacjach przetargowych przy pomocy ekspertów zewnętrznych, którzy przygotowywali je w ramach kontraktu ramowego dla ISPA środowisko.

Podzielając Pański niepokój z powodu zaistniałej sytuacji, chciałbym zarazem wyrazić głębokie przekonanie, iż Urząd Komitetu Integracji Europejskiej podjął w tej sprawie wszelkie możliwe działania zmierzające do złagodzenia skutków niefortunnej decyzji Komisji Europejskiej. Mam nadzieję, że ostatnie ustalenia z Komisją europejską w znacznej mierze przyczynią się do zmniejszenia uciążliwości związanych z tą decyzją dla beneficjentów ISPA.

Zarazem będą wdzięczna Panu Marszałkowi za ewentualne podniesienie omawianej kwestii w kontaktach Senatu z Parlamentem Europejskim, gdyż jak sądzę winniśmy wspólnie dążyć do wyeliminowania w przyszłości podobnych praktyk Komisji Europejskiej.

Z wyrazami szacunku

Z up. Sekretarza Komitetu

Integracji Europejskiej

PODSEKRETARZ STANU

Tadeusz Kozek

* * *

Informację w związku z oświadczeniem senator Marii Szyszkowskiej, złożonym na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44), przekazał Minister Kultury:

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczyposp
olitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

odpowiadając na Pana pismo BPS/DSK-043-379/03 z dnia 13 sierpnia br. w sprawie losów domu Marii i Jerzego Kuncewiczów, uprzejmie informuję, że wstępnie rozważałem przekazanie "Kuncewiczówki" pod opiekę Bibliotece Narodowej. Poinformowałem o tym w piśmie z dnia 23 lipca 2002 r. Pana Jerzego Wenderlicha Przewodniczącego Komisji Kultury i Środków Przekazu. W pełni zdaję sobie bowiem sprawę jaką wartością jest niemal organiczna całość, jaką stanowi: dom, ogród, jego wnętrze, zgromadzone tam rękopisy, książki, obrazy, meble. Jednak wobec trudności finansowych, z jakimi boryka się Biblioteka Narodowa - mimo naszych starań o zapewnienie jej godziwej dotacji oraz ogrom statutowych zadań dużej wagi (digitalizacja, wykup od dawnych właścicieli książek będących w depozycie BN, modernizacja klimatyzacji i systemu zabezpieczania zbiorów) nie możemy w tej chwili zaangażować środków w wykupienie posiadłości i powierzenie BN prowadzenia "Kuncewiczówki". W samym tylko obszarze książki, koordynowanym przez BN, jest wiele znaczących i ważnych zadań, na realizację których brakuje nam pieniędzy. Należy do nich m.in. ochrona polskiego dziedzictwa w kraju i na świecie: wykupienie części archiwum Antoniego Słonimskiego, kontynuowanie prac dokumentacyjnych w Bibliotekach Polskich w Londynie, Paryżu, Raperswilu.

Charakter "Kuncewiczówki" uniemożliwia racjonalne funkcjonowanie w tym obiekcie publicznej instytucji kultury. Jednakże w sytuacji zagrożenia zbiorów zgromadzonych w "Kuncewiczówce" Ministerstwo Kultury postara się przeznaczyć odpowiednie środki na wykupienie zbiorów i ich przekazanie którejś z instytucji kultury (np. Muzeum Okręgowemu w Lublinie, Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza, Bibliotece Narodowej).

Z wyrazami szacunku

Z up. MINISTRA KULTURY

Podsekretarz Stanu

Rafał Skąpski

Warszawa, dnia 15 września 2003 r.

* * *

Minister Sprawiedliwości przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Sławomira Izdebskiego, złożone na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44):

Warszawa, 18.09. 2003 roku

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

W odpowiedzi na pismo Pana Marszałka z dnia 13 sierpnia 2003 r. nr BSP/DSK-043-350/03 dotyczące oświadczeń złożonych przez senatora Sławomira Izdebskiego podczas 44 posiedzenia Senatu RP, uprzejmie przedstawiam co następuje:

Sprawa o sygn. akt III C 50/01 Sądu Okręgowego w Ostrołęce z powództwa Krystyny J. przeciwko Daewoo Towarzystwo Ubezpieczeniowe S.A. Oddziałowi w Ostrołęce o zapłatę prowadzona jest od dnia 31 sierpnia 2000 r. Wyrok I instancji, oddalający powództwo, zapadł w dniu 8 listopada 2002 r. W dniach 13 i 16 grudnia 2002 r.. wpłynęły apelacje od tego orzeczenia, zaś akta wraz z apelacjami przedstawiono Sądowi Apelacyjnemu w Warszawie 9 lipca 2003 r. Z uzyskanych informacji wynika, że rozpoznanie apelacji nastąpi z początkiem I-go kwartału 2004 r.

Przyczyną przewlekłości postępowania apelacyjnego były czynności podejmowane przez powódkę, która reprezentowana była przez pełnomocnika ustanowionego z urzędu. Pełnomocnika tego zmieniano dwukrotnie na żądanie powódki. Powódka kwestionowała każdą czynność swojego pełnomocnika, w tym złożoną na jej korzyść apelację. Powódka składała też własne pisma i środki odwoławcze, które podlegały rozpoznaniu w czasie postępowania międzyinstancyjnego i wydatnie wpłynęły na czas jego trwania.

Sprawa o sygn. akt II K 81/01 przeciwko Tadeuszowi G. wpłynęła do Sądu Okręgowego w Ostrołęce w dniu 3 kwietnia 2000 r. Wymienionemu zarzucono spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, którego następstwem była śmierć człowieka tj. czyn z art. 156 § 3 k.k. Przed pierwszym terminem rozprawy prokurator wystąpił do sądu z pismem, że zmienia opis i kwalifikację zarzucanego oskarżonemu czynu na zabójstwo tj. art. 148 § 1 k.k. Sąd wyrokiem z dnia 7 grudnia 2000 r. uznał oskarżonego winnym czynu z art. 156 § 3 k.k. i wymierzył mu karę 7 lat pozbawienia wolności. Sąd Apelacyjny w Warszawie w dniu 12 września 2001 r. wyrok ten uchylił i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania.

Dla rozpoznania sprawy po uchyleniu wyroku wyznaczono dwa terminy 4 i 28 grudnia 2001 r. Na drugim z nich sąd postanowieniem zwrócił sprawę Prokuratorowi Rejonowemu w Ostrołęce do uzupełnienia postępowania przygotowawczego. Postanowienie to zostało uchylone przez Sąd Apelacyjny w Warszawie 12 lutego 2002 r.

Z uwagi na fakt, że sędzia w którego referacie sprawa pozostawała przebywał od 6 maja 2002 r. na długotrwałym zwolnieniu lekarskim, a następnie z dniem 18 listopada 2002 r. został przeniesiony do Sądu Okręgowego w Białymstoku, sprawę przekazano do referatu innego sędziego.

Postanowieniem z dnia 5 grudnia 2002 r. Sąd Okręgowy w Ostrołęce ponownie zwrócił sprawę do postępowania przygotowawczego celem usunięcia istotnych braków. Postanowienie to ponownie zostało uchylone przez Sąd Apelacyjny w Warszawie.

Postanowieniem z dnia 24 lipca 2003 r. Sąd Okręgowy w Ostrołęce dopuścił dowód z opinii Instytutu Ekspertyz Sądowych w Krakowie na okoliczność badań mitochondrialnego DNA włosów oraz badań biologicznych śladów krwi. 28 lipca 2003 r. akta sprawy zostały przesłane biegłym. Uzyskanie opinii będzie możliwe dopiero za kilka miesięcy.

Oskarżony w tej sprawie był tymczasowo aresztowany w okresie od 15 grudnia 1999 r. do 28 marca 2002 r. Obecnie stosowane są wobec niego środki zapobiegawcze w postaci: dozoru policji, zakazu opuszczania kraju połączonego z zatrzymaniem paszportu.

Z pisemnej informacji uzyskanej od Pani Prezes Sądu Okręgowego w Ostrołęce wynika, iż przyczyną przewlekłości postępowania w przedmiotowej sprawie są nieprawidłowości w postępowaniu przygotowawczym. W sprawie zabezpieczono szereg dowodów, których w czasie śledztwa nie poddano odpowiednim oględzinom i ekspertyzom. W związku z tym postępowanie wykazuje istotne braki wymagające usunięcia w postępowaniu sądowym. Uzupełnienie postępowania dowodowego ma istotne znaczenie dla prawidłowego ustalenia zasadniczych okoliczności związanych z popełnionym przestępstwem.

Jakkolwiek wobec znajdowania się akt sprawy u biegłych nie jest aktualnie możliwe dokładne i szczegółowe zbadanie toku postępowania w niniejszej sprawie to na podstawie dostępnych informacji stwierdzić należy, że przyczyny oczywistej jego przewlekłości są w dużej mierze niezależne od sądu. Wynika to nie tylko z długotrwałej choroby, a następnie przeniesienia sędziego referenta do innego sądu ale także z potrzeby długotrwałego oczekiwania na wydanie opinii przez biegłych z Instytutu Ekspertyz Sądowych im. prof. dr Jana Sehna w Krakowie. Podkreślić jednakże należy, że skoro brakami dotknięte było już postępowanie przygotowawcze, a czynności zmierzające do zwrotu sprawy do prokuratury sąd przedsiębrał dopiero po rozpoczęciu przewodu sądowego to były one skazane na niepowodzenie i jako takie należy je uznać za zbędne.

W zaistniałej sytuacji celem podjęcia wszelkich niezbędnych działań dla przyspieszenia biegu omawianej sprawy, została ona objęta nadzorem przez Departament Sądów Powszechnych.

Odnosząc się do sformułowanego w oświadczeniu Pana Posła wniosku o spowodowanie kontroli w Sądzie Okręgowym w Ostrołęce oraz w Sądzie Rejonowym w Ostrołęce pragnę poinformować, że zgodnie z dyspozycją § 15 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 października 2002 r. w sprawie trybu sprawowania nadzoru nad działalnością administracyjną sądów (Dz.U. nr 187, poz. 1564 z późn. zm.) wizytacje jednostek organizacyjnych sądów powinny byś przeprowadzane co najmniej raz w ciągu czterech lat. Ostatnia lustracja Wydziału Karnego Sądu Rejonowego w Ostrołęce miała miejsce w marcu 2002 r. i była związana z przeprowadzoną w tym sądzie wizytacją w maju 2000 r. Natomiast ostatnia wizytacja w zakresie spraw karnych w Sądzie Okręgowym w Ostrołęce odbyła się w lipcu 2002 r. Powyższe okoliczności wskazują, że w przypadku obu sądów spełnione są wymagania powołanego rozporządzenia.

Niezależnie od powyższych ustaleń pragnę poinformować, że w związku z planowaniem przez Departament Sądów Powszechnych na ostatni kwartał br. wizytacji w wytypowanych jednostkach organizacyjnych sądów, rozważone zostanie czy potrzeba taka dotyczy również sądów wskazanych w oświadczeniu Pana Senatora.

Uprzejmie dziękuję Panu Senatorowi za troskę o sprawne funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości.

Z poważaniem

z upoważnienia

MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI

Tadeusz Wołek

PODSEKRETARZ STANU

* * *

Informację w związku z oświadczeniem senator Marii Szyszkowskiej, złożonym na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44), przekazał Minister Zdrowia:

Warszawa, dnia 22.09. 2003 roku

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

W związku z oświadczeniem Pani Senator Marii Szyszkowskiej podczas 44 posiedzenia Senatu w dniu 8 sierpnia 2002 r., przesłane przy piśmie z 13 sierpnia 2003 r. (BPS/DSK-043-365/03), w sprawie nieprawidłowości w działalności hurtowni farmaceutycznej PGF w Łodzi uprzejmie informuję, że sprawa została przekazana do Głównego Inspektora Farmaceutycznego celem jej zbadania i podjęcia działań mających na celu wyeliminowanie opisanych przez Panią Senator praktyk.

Od 1 października 2002 roku tj. od dnia wejścia w życie ustawy Prawo farmaceutyczne, zostało wydanych 15 decyzji Głównego Inspektora Farmaceutycznego dotyczących natychmiastowego zaprzestania ukazywania się reklam produktów leczniczych.

Problem działalności PGF w Łodzi jest badany zarówno przez Głównego Inspektora Farmaceutycznego, jak i Departament Prawny Ministerstwa Zdrowia.

Po zbadaniu wszystkich aspektów sprawy, ostateczne stanowisko zostanie Pani Senator przedstawione w odrębnym piśmie.

Z poważaniem

Leszek Sikorski

* * *

Minister Zdrowia przekazał wyjaśnienie w związku z oświadczeniem senatora Grzegorza Laty, złożonym na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44):

Warszawa, dnia 22 września 2003 roku

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

W odpowiedzi na pismo Pana Marszałka z dnia 13 sierpnia 2003 roku, znak: Nr BPS/DSK-043-362/03 w sprawie oświadczenia złożonego przez Pana Senatora Grzegorza Lato podczas 44 posiedzenia Senatu RP w dniu 8 sierpnia 2003 roku, dotyczącego zabezpieczenia opieki zdrowotnej dla osób uprawiających sport amatorski, uprzejmie wyjaśniam, co następuje:

Zgodnie z art. 50 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz.U. Nr 45, poz. 391 z późn. zm.), Fundusz realizuje uprawnienia ubezpieczonego do świadczeń na rzecz zachowania zdrowia, zapobiegania chorobom i wczesnego wykrywania chorób poprzez finansowanie działań z zakresu medycyny sportowej obejmujących dzieci i młodzież do ukończenia 21 roku życia uprawiających sport amatorski. Świadczenia z zakresu medycyny sportowej kontraktowane są jako porady w poradni medycyny sportowej. Zakres porady uwzględnia procedury lecznicze i diagnostyczne wynikające z Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 lipca 2003 r. w sprawie sposobu dokonywania kwalifikacji do poszczególnych dyscyplin sportu, zakresu koniecznych badań lekarskich oraz ich częstotliwości w stosunku do dzieci i młodzieży do ukończenia 21 roku życia ubiegających się o przyznanie licencji na amatorskie uprawianie określonej dyscypliny sportu (Dz.U. Nr 141, poz. 1379).

Odnosząc się do poruszanej przez Pana Senatora kwestii ograniczania porad z zakresu medycyny sportowej uprzejmie wyjaśniam, że nie przewiduje się zmniejszenia kontraktów. Należy jednak pamiętać, że o możliwościach finansowania świadczeń zdrowotnych decyduje przychód NFZ jakim jest składka na ubezpieczenie zdrowotne. Należy również zdawać sobie sprawę z istniejących ograniczeń formalno-prawnych, wynikających z obowiązującej od dnia 1 kwietnia 2003 r. ustawy o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia. Narodowy Fundusz Zdrowia, podobnie jak kasy chorych, zobowiązany jest do przestrzegania zasady, że suma kwot zobowiązań Funduszu wobec świadczeniodawców nie może przekroczyć wysokości kosztów przewidzianych na ten cel w planie finansowym Funduszu. Konieczność zbilansowania się płatnika wynika z przepisów ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2003 r. Nr 15, poz. 148 z późn. zm.). Zasada ta została zachowana po wprowadzeniu przepisów ustawy o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia, bowiem zgodnie z art. 136 ustawy z dnia 23 stycznia 2003 roku o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia, NFZ działa w oparciu o roczny plan finansowy zrównoważony w zakresie przychodów i kosztów.

Realizacja świadczeń zdrowotnych przez świadczeniodawów na rzecz osób ubezpieczonych następuje na podstawie umów zawieranych z Funduszem. Biorąc pod uwagę powyższe, Fundusz nie może gwarantować w umowach ze świadczeniodawcami środków większych niż te, którymi dysponuje. Planowany sukcesywny wzrost składki od 8% podstawy wymiaru w 2003 r. do 9% podstawy wymiaru w 2007 r. pozwoli na stopniową poprawę finansowania świadczeń zdrowotnych.

Jednocześnie informuję, że w roku 2001 wykonano 132 290 porad z zakresu medycyny sportowej, w roku 2002 - 162 349 porad, natomiast w planie zabezpieczenia na rok 2004 przewidziano dwukrotne zwiększenie tych świadczeń. Tak więc dostępność do porad specjalistycznych z zakresu medycyny sportowej powinna ulec istotnemu zwiększeniu.

Odnosząc się do poruszanej przez Pana Senatora kwestii dotyczącej możliwości korzystania z porad specjalistycznych w przypadkach urazów bez wymaganego skierowania lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w kontekście ustawy o puz i aktualnie obowiązującej ustawy o NFZ uprzejmie wyjaśniam, że w myśl przepisów ustawy z dnia 6 lutego 1997 roku o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz.U. Nr 28, poz. 153 z późn. zm.) skierowanie na specjalistyczne świadczenia zdrowotne nie było potrzebne, gdy oświadczenia te były związane z wypadkiem, zatruciem, urazem, stanem zagrożenia życia lub porodem (art. 58 ust. 2). Przepis ten określał uprawnienia do uzyskania świadczenia specjalistycznego bez skierowania posługując się dwoma zupełnie odmiennymi sposobami. Po pierwsze było to określenie sytuacji, kiedy powstała konieczność udzielenia świadczenia zdrowotnego (wypadek, zatrucie, uraz), po drugie było to określenie stanu, w jakim znajduje się pacjent potrzebujący specjalistycznego świadczenia zdrowotnego. Ustawa z dnia 23 stycznia 2003 roku o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia określiła sytuacje, kiedy do uzyskania specjalistycznych świadczeń zdrowotnych nie jest potrzebne skierowanie odwołując się jedynie do stanu zdrowia pacjenta, tj. przyznając prawo do uzyskania tych świadczeń bez skierowania w sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia lub porodu.

W odniesieniu do problemu wymagalności skierowań do specjalisty, należy zgodzić się że poszkodowani w wypadkach i osoby, które odniosły uraz powinny co do zasady być zwolnione z konieczności posiadania skierowania do odpowiedniego specjalisty. Artykuł 121 ustawy o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia przewiduje, że w stanach bezpośredniego zagrożenia życia lub porodu świadczenia zdrowotne są udzielane bez wymaganego skierowania. Z brzmienia tego przepisu nie wynika, że uraz, czy wypadek nie uprawniają do uzyskania świadczenia specjalistycznego bez stosownego skierowania. Stany bezpośredniego zagrożenia życia mogą być spowodowane różnymi zdarzeniami: wypadkami, urazami, przyczynami organicznymi itd. Dlatego w każdym przypadku wymagają odrębnej, indywidualnej oceny. Jeżeli między wypadkiem, czy urazem a stanem bezpośredniego zagrożenia życia zachodzi związek przyczynowy i stan w jakim znajduje się chory wskazuje, że może to oprócz zagrożenia zdrowia spowodować zagrożenie życia - bez wątpienia wówczas skierowanie nie będzie wymagane. Ponadto większość poszkodowanych w wypadkach otrzymuje świadczenia zdrowotne w ramach ratownictwa medycznego, kiedy to skierowania do specjalistów nie są wymagane.

Jednocześnie informuję, że Narodowy Fundusz Zdrowia w warunkach ogólnych umowy na rok 2004 wprowadził zapis, iż za skierowanie uznaje się także wpis w karcie informacyjnej z Izby Przyjęć, zalecający dalszą opiekę w poradni specjalistycznej.

Tym samym należy stwierdzić, że zmiana zapisów ustawowych spowodowana wejściem w życie ustawy z dnia 23 stycznia 2003 roku o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia nie spowodowała sytuacji, w której osoby poszkodowane w wypadkach i które uległy urazom muszą zawsze posiadać skierowanie do lekarza specjalisty.

Leszek Sikorski

* * *

Minister Finansów przekazał wyjaśnienie w związku z oświadczeniem senatora Józefa Sztorca, złożonym na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44):

Warszawa, 2003-09-22

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

W związku z pismem z dnia 13.08.2003 r. znak: BPS/DSK-043-370/03, przy którym zostało przesłane oświadczenie złożone przez Senatora Józefa Sztorca na 44. posiedzeniu Senatu w dniu 8 sierpnia 2003 r., w sprawie odmowy zwrotu podmiotom gospodarczym nadwyżki podatku naliczonego nad należnym za miesiąc grudzień 2000 r., uprzejmie wyjaśniam.

W zakresie poruszonej w oświadczeniu problematyki Minister Finansów przesłał na ręce Pana Marszałka pisma z dnia 07 maja, 21 czerwca oraz 30 lipca 2002 r., w których zajął jednoznaczne stanowisko w tej samej sprawie zgłaszanej przez Pana Senatora Józefa Sztorca na wcześniejszych posiedzeniach Senatu.

Ponadto, w sprawie trybu rozliczania nadwyżki podatku naliczonego nad należnym za miesiąc grudzień 2000 r., Ministerstwo Finansów udzielało - w związku z indywidualnymi wystąpieniami - stosownych wyjaśnień organom podatkowym.

Dodatkowo pragnę podkreślić, że do rozliczeń z tytułu podatku od towarów i usług dokonywanych po dniu 1 stycznia 2001 r., tj. dniu wejścia w życie nowego brzmienia przepisu art. 21 ust. 4 ustawy o podatku od towarów usług oraz o podatku akcyzowym, zgodnie z którym zwrot nadwyżki został ograniczony do wysokości kwoty stanowiącej 22% obrotu opodatkowanego stawkami niższymi, a kwota nadwyżki przekraczająca 22% wartości sprzedaży opodatkowanej wg stawek obniżonych, podlegała rozliczeniu w następnym okresie - nie mógł być stosowany ten przepis w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2001 r. Do rozliczeń dokonywanych od dnia 1 stycznia 2001 r. (w tym, w zakresie zwrotu podatku wynikającego z deklaracji VAT-7 za miesiąc grudzień 2000 r.) nie mogły być bowiem stosowane przepisy, które przestały funkcjonować z dniem 1 stycznia 2001 r.

W związku z powyższym jeżeli termin zwrotu przypadał w okresie obowiązywania nowych przepisów, to do zwrotu różnicy podatku miały zastosowanie przepisy nadane ustawą z dnia 17 listopada 2000 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 105, poz. 1107), obowiązujące od dnia 1 stycznia 2001 r., i nie było potrzeby umieszczania przepisów przejściowych w tym zakresie.

Nie może być w związku z tym mowy o "wstecznej mocy" wprowadzanego przepisu.

Z poważaniem

Z upoważnienia Ministra Finansów

PODSEKRETARZ STANU

Elżbieta Mucha

* * *

Minister Kultury przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Bogdana Podgórskiego, złożone na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44):

Warszawa, dnia 23.IX. 2003 roku

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

W odpowiedzi na pismo z dnia 13 sierpnia 2003 r. (l.dz. BPS/DSK-043-381/03) dotyczące oświadczenia złożonego przez senatora Bogdana Podgórskiego podczas 44. posiedzenia Senatu RP w dniu 8 sierpnia 2003 roku w sprawie "niezgodnego z prawem wyburzenia zabytkowego obiektu dawnego browaru w Krakowie przez inwestora hotelu Sheraton", proszę o przyjęcie poniższych wyjaśnień.

W dniu 1 lipca 2003 r. do Generalnego Konserwatora Zabytków wpłynął wniosek spółki partnerskiej Kubas, Kos - adwokaci, działającej z upoważnienia Pana Mendla Weiza, o stwierdzenie nieważności decyzji Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Krakowie z dnia 4.02.2003 r. zezwalającej na prowadzenie prac budowlanych przy budynku dawnego Browaru Królewskiego przy ul. Powiśle 5/7 w Krakowie. W sprawie tej prowadzone jest obecnie postępowanie wyjaśniające. Zgromadzony został obszerny materiał dowodowy, który obecnie jest wnikliwie analizowany. Decyzję, jaka zapadnie w tej sprawie, pozwolę sobie przesłać Panu Marszałkowi do wiadomości.

Odpowiadając na pytanie Pana Senatora Bogdana Podgórskiego, czy w przypadku stwierdzenia nieważności wymienionej wyżej decyzji Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków Generalny Konserwator Zabytków podejmie stosowne działania "zmierzające do przeprowadzenia ponownej procedury zatwierdzeń przez inwestora oraz do wykonania korekty konserwatorskiej dotyczącej wysokości obiektu" informuję, że stosownie do przepisu art. 8 ust. 6 ustawy o ochronie dóbr kultury, Generalny Konserwator Zabytków jest organem wyższego stopnia w stosunku do wojewódzkich konserwatorów zabytków. Zgodnie z art. 27, art. 28 i art. 30 tej ustawy, organem właściwym do wydawania zezwoleń na prace przy zabytku, nakazów wstrzymania wszelkich czynności przy zabytku podjętych bez zezwolenia organu ochrony zabytków, nakazów przywrócenia zabytku lub jego otoczenia do poprzedniego stanu oraz nakazów dokonania robót konserwatorskich jest właściwy miejscowo wojewódzki konserwator zabytków. Trzeba przy tym podkreślić, że organy administracji publicznej mają obowiązek przestrzegać z urzędu swojej właściwości rzeczowej i miejscowej, stosownie do przepisu art. 19 Kodeksu postępowania administracyjnego. Zgodnie zatem z obowiązującymi przepisami, Generalny Konserwator Zabytków nie jest organem właściwym do podejmowania działań, wymienionych w oświadczeniu Pana Senatora.

Łączę ukłony

Waldemar Dąbrowski

* * *

Prezes Najwyższej Izby Kontroli przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Jerzego Suchańskiego, złożonym na 38. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 37):

Warszawa, dnia 25 września 2003 roku

Pan Prof. dr hab. Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

Uprzejmie informuję Pana Marszałka, że w sprawie zajęcia stanowiska wobec oświadczenia Pana Jerzego Suchańskiego, Senatora RP, dotyczącego nieprawidłowości w funkcjonowaniu Centralnego Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Aparatury Badawczej i Dydaktycznej "COBRABiD" w Warszawie, w tym przeprowadzenia konkursu na stanowisko dyrektora tego Ośrodka (pismo nr LP/043/36/82/V, z dnia 5 lutego 2002 r.), Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kontrolę w tym zakresie, zarówno w Ośrodku, jak i w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu.

Ustalenia kontroli potwierdziły zarzuty podniesione w oświadczeniu Pana Senatora Jerzego Suchańskiego dotyczące przeprowadzonego przez Ministerstwo Edukacji Narodowej postępowania konkursowego na stanowisko dyrektora COBRABiD. W ocenie NIK w toku przygotowania i w czasie przebiegu postępowania konkursowego nie zapewniono równych szans kandydatom ubiegającym się o to stanowisko, stwarzając korzystniejsze warunki kandydatowi pełniącemu poprzednio funkcję dyrektora Ośrodka.

Na sytuację tę miały wpływ obowiązujące w czasie prowadzenia postępowania przepisy zarządzenia Przewodniczącego Komitetu Badań Naukowych z dnia 20 września 1991 r. w sprawie szczegółowych zasad postępowania konkursowego na funkcję dyrektora jednostki badawczo-rozwojowej (M.P. Nr 32, poz. 230), w którym nie określono zakresu i stopnia szczegółowości materiałów informacyjnych przekazywanych kandydatom na dyrektora jednostki badawczo-rozwojowej, pozostawiając to uznaniu tej jednostki (COBRABiD). Dopiero przepisy rozporządzenia Ministra Nauki z dnia 10 września 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad postępowania konkursowego przy wyłanianiu kandydatów na funkcję dyrektora jednostki badawczo-rozwojowej (Dz.U. Nr 101, poz. 1101), które weszły w życie z dniem 1 stycznia 2002 r. - wprowadziły obowiązek przekazywania kandydatom dopuszczonym do konkursu jednakowego, ustalonego przez komisję konkursową zestawu materiałów informacyjnych o stanie prawnym, organizacyjnym i ekonomicznym jednostki.

Ponadto Najwyższa Izba Kontroli krytycznie oceniła efekty współpracy ze spółkami utworzonymi przez COBRABiD w latach 90-tych wspólnie z osobami fizycznymi. Pomimo wsparcia udzielanego tym spółkom (m.in. poprzez zlecanie im wykonywania prac badawczych, o czym wspomniano w oświadczeniu) większość z nich wykazywała straty i nie wywiązywała się ze zobowiązań wobec Ośrodka. Przeprowadzona w tych latach reorganizacja COBRABiD, polegająca na likwidacji zakładów i pracowni w Zielonej Górze, Opolu oraz w Michalinie, Falenicy i Lelewie była uzasadniona złą sytuacją ekonomiczno-finansową, spowodowaną głównie zmniejszeniem zapotrzebowania odbiorców na wyroby wytwarzane przez Ośrodek, a także ograniczeniem finansowania działalności Ośrodka ze środków budżetowych.

Ustalenia kontroli nie dały natomiast podstaw do stwierdzenia, iż decyzje dotyczące sprzedaży nieruchomości Ośrodka zostały podjęte z naruszeniem zasad legalności, celowości i gospodarności. Ustalono m.in., że w zamian za sprzedane w latach 1997-2002 firmie J.W. Construction Spółka z o.o. udziały w spółce Łucka InvestCO, do której COBRABiD (przy akceptacji ze strony Ministerstwa Edukacji Narodowej) wniósł jako aport prawo wieczystego użytkowania działki położonej w Warszawie, przy ul. Łuckiej 13/15 o powierzchni 2.983 m(2), Ośrodek uzyskał gotówkę w kwocie 914.972 zł oraz prawo własności lokali o powierzchni 3.322,46 m(2) wraz z 51 miejscami parkingowymi w budynku, którego budowę na tej działce rozpoczęto w 2000 r. Według wyjaśnień kierownictwa Ośrodka część powierzchni będzie przeznaczona na wynajem, co pozwoli na uzyskanie dodatkowego źródła dochodu.

Kontrola ujawniła szereg nieprawidłowości o gospodarowaniu środkami budżetowymi uzyskiwanymi z Komitetu Badań Naukowych na realizację zadań statutowych COBRABiD. Stwierdzono m.in., iż planowanie prac badawczych, wnioski o dotacje na działalność statutową, realizacja badań oraz ich rozliczanie były dokonywane nierzetelnie. Zastrzeżenia budziła organizacja odbiorów prac badawczo-rozwojowych realizowanych przez spółki grupy COBRABiD, sposób dokumentowania wykonania prac badawczych, a także wielkość efektów ekonomicznych, wykazywanych w przesyłanych do Komitetu Badań Naukowych informacjach, z tytułu wdrożenia produkcji wyrobów u krajowych producentów. Do istotnych nieprawidłowości NIK zaliczyła również brak nadzoru nad działalnością Oddziału Ośrodka w Poznaniu oraz niedopełnienie obowiązku dokonywania okresowych ocen dorobku naukowego pracowników zatrudnionych w Ośrodku.

Po kontroli NIK skierowała do dyrektora COBRABiD oraz do Ministra Edukacji Narodowej i Sportu wystąpienia pokontrolne wraz z wnioskami, mającymi na celu wyeliminowanie stwierdzonych nieprawidłowości (kopie wystąpień pokontrolnych oraz kopię postanowienia Prezesa NIK z dnia 19 września zatwierdzającego uchwałę Komisji Odwoławczej NIK w sprawie zastrzeżeń zgłoszonych przez Dyrektora COBRABiD do wystąpienia pokontrolnego, przekazuję w załączeniu).

Przedstawiając Panu Ministrowi ważniejsze ustalenia i oceny w sprawach poruszonych w oświadczeniu Pana Senatora Jerzego Suchańskiego, uprzejmie informuję, że realizacja wniosków pokontrolnych będzie przedmiotem dalszego zainteresowania Najwyższej Izby Kontroli.

Z wyrazami szacunku

Mirosław Sekuła

* * *

Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Mirosława Lubińskiego, złożone na 45. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 47):

Warszawa, 2003.09.30

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

W odpowiedzi na pismo Pana Marszałka z dnia 24 września br., znak BPS/DSK-043-396/03, przy którym przesłane zostało oświadczenie senatora, Pana Mirosława Lubińskiego dotyczące sposobu obliczania wysokości emerytur osobom, które przed nabyciem prawa do emerytury pobierały rentę inwalidzką, pragnę uprzejmie przedstawić, co następuje.

Podniesiony w oświadczeniu problem dotyczy w istocie odpowiedzi na pytanie, czy przy ustalaniu tzw. "części socjalnej" emerytury (stanowiącej 24% kwoty bazowej) dla osób, które wcześniej miały ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy należy przyjmować kwotę bazową z dnia zgłoszenia wniosku o emeryturę czy też kwotę bazową ostatnio przyjętą do obliczenia wysokości renty inwalidzkiej.

W myśl przepisu art. 53 ust. 1 ustawy emerytalnej emerytura wynosi:

1) 24% kwoty bazowej, o której mowa w art. 19, oraz

2) po 1,3% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych,

3) po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych.

Zasady ustalania podstawy wymiaru emerytur dla osób, które wcześniej były uprawnione do renty inwalidzkiej określa przepis art. 21 ust. 1 ustawy emerytalnej. Zgodnie z tym przepisem podstawę wymiaru emerytury dla osoby, która wcześniej miała ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy stanowi:

1) podstawa wymiaru renty - w wysokości uwzględniającej rewaloryzację oraz wszystkie kolejne waloryzacje przypadające w okresie następującym po ustaleniu prawa do renty albo

2) podstawa wymiaru ustalona na nowo w myśl art. 15.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że w przypadkach, w których osoby wcześniej uprawnione do renty żądają przy ubieganiu się o emerytury obliczenia jej od nowej podstawy wymiaru, tj. od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15 ustawy emerytalnej - dla tych osób zarówno do obliczenia części socjalnej emerytury (24% kwoty bazowej), jak i do obliczenia części emerytury uzależnionej od wysokości zarobków i długości okresów składowych i nieskładkowych, przyjmuje się kwotę bazową z daty zgłoszenia wniosku o emeryturę. Natomiast w przypadku, gdy osoby wcześniej uprawnione do renty żądają przy ubieganiu się o emeryturę obliczenia jej od podstawy wymiaru przyjętej uprzednio do ustalenia podstawy wymiaru renty - do ustalenia zarówno wysokości części socjalnej emerytury, jak również części emerytury uzależnionej od zarobków i długości okresu zatrudnienia (ubezpieczenia), przyjmowana była przez organy rentowe podstawa wymiaru renty w wysokości uwzględniającej rewaloryzację oraz wszystkie kolejne waloryzacje przypadające w okresie następującym po ustaleniu prawa do renty.

Odmienne od powyższego stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 października 2002 r., sygn. akt: III UZP 7/02). W myśl tej uchwały: "Przy ustalaniu na podstawie art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162, poz. 1118 ze zm.) wysokości emerytury osoby, która miała ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy i która żąda przyjęcia za podstawę wymiaru emerytury podstawę wymiaru renty (art. 21 ust. 1 pkt 1 tej ustawy), składnik emerytury wynoszący 24% kwoty bazowej oblicza się na podstawie kwoty bazowej obowiązującej w dacie zgłoszenia wniosku o emeryturę."

Zgodnie z obowiązującą w polskim systemie prawnym zasadą, uchwały i wyroki Sądu Najwyższego podjęte w indywidualnych sprawach nie wiążą sądów I i II instancji, orzekających w tej samej materii. Mimo to, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej w dniu 6 lutego br. skierował do Prezesa ZUS pismo, w którym polecił monitorowanie orzecznictwa sądowego w omawianym zakresie, zaznaczając, iż gdyby się okazało, że linia orzecznictwa będzie zgodna ze wspomnianą uchwałą Sądu Najwyższego, zostanie podjęte ostateczne stanowisko w tej sprawie.

Biorąc pod uwagę wzmożony napływ do oddziałów ZUS wniosków o zmianę renty z tytułu niezdolności do pracy na emeryturę, jak również koszty realizacji wyroków sądowych, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej w piśmie z dnia 27 czerwca br. do Prezesa ZUS wyraził zgodę na załatwianie przez ZUS wniosków osób zainteresowanych zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego, bez dopuszczania do sporów sądowych.

Odnośnie powołanego pisma Podsekretarza Stanu z dnia 23 grudnia 2002 r., pragnę uprzejmie wyjaśnić, że zarówno Minister Pracy jak i Podsekretarz Stanu nie kierują korespondencji bezpośrednio do oddziałów ZUS.

Z poważaniem

MINISTER

z up.

Krzysztof Pater

PODSEKRETARZ STANU

* * *

Marszałek Senatu RP przekazał informację w związku z oświadczeniem senator Zdzisławy Janowskiej, złożonym na 45. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 47):

Warszawa, dnia 2 października 2003 roku

Szanowna Pani Senator
Zdzisława Janowska

W związku z oświadczeniem Pani Senator złożonym podczas 45. posiedzenia Senatu w dniu 18 września 2003 r. informuję, że Szef Kancelarii Senatu Rzeczypospolitej Polskiej przekazał wszystkim senatorom notatkę dotyczącą senackich prac legislacyjnych nad uchwaloną przez Sejm w dniu 10 lipca 2003 r. ustawą o biokomponentach stosowanych w paliwach ciekłych i biopaliwach ciekłych.

Z poważaniem

Longin Pastusiak

Warszawa, dnia 18 września 2003 r.

Szanowni Państwo Senatorowie

W związku z prośbą senatora Mieczysława Janowskiego, zgłoszoną na 45. posiedzeniu Senatu w dniu 18 września 2003 r., przekazuję Państwu notatkę dotyczącą senackich prac legislacyjnych nad uchwaloną przez Sejm w dniu 10 lipca 2003 r. ustawą o biokomponentach stosowanych w paliwach ciekłych i biopaliwach ciekłych.

Z poważaniem

Adam Witalec

Warszawa, 3 września 2003 r.

Notatka dotycząca senackich prac legislacyjnych

nad uchwaloną przez Sejm w dniu 10 lipca b.r.

ustawą o biokomponentach stosowanych w paliwach ciekłych i biopaliwach ciekłych

Ustawa, która została przekazana do Senatu w dniu 14 lipca br. (druk senacki nr 445), zawierała w art. 2 w pkt 1 definicję "surowców rolniczych" w następującym brzmieniu: "surowce rolnicze - rzepak, ziarna zbóż, kukurydzy, ziemniaki, buraki cukrowe lub ich części oraz inne rośliny lub ich części uprawiane i zbierane na użytkach rolnych, zawierające tłuszcze lub węglowodany, przeznaczone do produkcji biokomponentów.".

Podczas prac komisji senackich, do których ustawa została skierowana przez Marszałka Senatu, tj. Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Ochrony Środowiska, podnoszone były obawy, iż tak skonstruowana definicja zawierająca otwarty katalog roślin lub ich części, z których można wytwarzać biokomponenty, umożliwi przywóz do Polski oleju sojowego czy palmowego i używanie ich do produkcji biokomponentów. Potrzebę wniesienia poprawki w tym zakresie (polegającą na skreśleniu z definicji surowców rolniczych wyrazów "oraz inne rośliny lub ich części") sygnalizowała obecna na posiedzeniach obu komisji Ewa Dziemdziela-Myśliwiec - przedstawicielka Krajowego Zrzeszenia Producentów Rzepaku (KZPR). Reprezentujący Radę Ministrów podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Andrzej Chodkowski był przeciwny propozycji KZPR. Jego zdaniem skreślenie tych wyrazów uniemożliwiłoby - w sytuacji klęski żywiołowej - zakup za granicą surowców, których się w Polsce nie pozyskuje. Obecny na posiedzeniach komisji zastępca dyrektora Departamentu Gospodarki Ziemią i Infrastruktury Wsi w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Kazimierz Żmuda argumentował, iż "nie wolno ograniczać roślin, które mogą być wykorzystywane do produkcji biokomponentów, tj. bioetanolu i estrów, dlatego że trudno w dniu dzisiejszym powiedzieć, jak będzie wyglądał postęp biologiczny w zakresie upraw roślin zawierających tłuszcze, na terenie kraju". Z tych zapewne powodów komisje senackie nie zdecydowały się proponować tej poprawki do przyjęcia Senatowi.

W trakcie obrad plenarnych Senatu zostały zgłoszone 3 poprawki, które zmierzały do określenia zamkniętego katalogu roślin lub ich części, z których można wytwarzać biokomponenty (poprawki nr 1-3, druk senacki nr 445 Z), a tym samym do wykreślenia wyrazów "oraz inne rośliny lub ich części". Jak wyjaśnił w czasie debaty senator Adam Biela - współautor jednej z tych poprawek - konsekwencją brzmienia definicji surowców rolniczych uchwalonego przez Sejm będzie "możliwość nieograniczonego importu oleju sojowego i palmowego do produkcji biokomponentów, co będzie skutkowało tym, iż z naszego budżetu będziemy dotować farmerów z innych krajów".

Poprawki te nie zostały przyjęte przez Senat.

Należy podkreślić, iż w zakresie ustaw uchwalonych przez Sejm zadaniem Senatu jest odniesienie się do tekstu ustawy przesłanego przez Marszałka Sejmu, zgodnie z art. 121 ust. 1 i 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Senat nie bada tekstu ustawy przekazanej przez Marszałka Sejmu pod kątem formalnym - prawidłowości przebiegu prac sejmowych.

Jak wynika z lektury sprawozdań stenograficznych w trakcie prac komisji senackich i Senatu nie podnoszono wątpliwości co do prawidłowości sejmowego postępowania legislacyjnego nad ustawą o biokomponentach stosowanych w paliwach ciekłych i biopaliwach ciekłych. Powodem wniesienia omówionych wyżej poprawek były jedynie względy merytoryczne.

* * *

Marszałek Senatu RP przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Zbigniewa Romaszewskiego, złożonym na 45. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 47):

Warszawa, dnia 2.10. 2003 r.

Szanowny Pan
Zbigniew Romaszewski
Senator Rzeczypospolitej Polskiej

W nawiązaniu do oświadczenia złożonego przez Pana Senatora podczas 45. posiedzenia Senatu w dniu 19 września 2003 r., pragnę zauważyć, że podzielam zaniepokojenie dotyczące sposobu zakończenia postępowania legislacyjnego w sprawie uchwalonej przez Sejm w dniu 10 lipca 2003 r. ustawy o biokomponentach stosowanych w paliwach ciekłych i biopaliwach ciekłych. Nierozpatrzenie przez Sejm uchwały Senatu wnoszącej poprawki do tej ustawy budzi istotne zastrzeżenia z punktu widzenia realizacji konstytucyjnych uprawnień Senatu w sferze stanowienia prawa. Należy również podkreślić, że brak ustosunkowania się Sejmu do poprawek Senatu oznacza ukończenie postępowania legislacyjnego w sposób, którego Konstytucja nie przewiduje. Problem ten wystąpił już w okresie funkcjonowania Senatu ubiegłej kadencji, kiedy to Sejm nie rozpatrzył in pleno uchwały Izby w sprawie ustawy o obywatelstwie polskim.

Przychylając się do stanowiska Pana Senatora w odniesieniu do podniesionego problemu, nie widzę jednak podstaw do złożenia wniosku o zbadanie przez Trybunał Konstytucyjny przekroczenia kompetencji przez Marszałka Sejmu w trybie art. 192 Konstytucji. Zgodnie z art. 189 Konstytucji Trybunał Konstytucyjny rozstrzyga spory kompetencyjne pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa - ewentualny wniosek dotyczyć więc powinien relacji zachodzących pomiędzy Sejmem a Senatem, nie zaś pomiędzy Marszałkiem Sejmu jako organem Izby a Senatem jako drugim ogniwem postępowania ustawodawczego. Ponadto, w moim przekonaniu, brak jest podstaw prawnych do skorzystania z powołanego przepisu Konstytucji w omawianej sprawie - dotyczy on bowiem wyłącznie sytuacji, gdy dwa centralne konstytucyjne organy państwa uznają się za właściwe do rozstrzygania określonej sprawy lub do wykonania danego zadania (tzw. spór pozytywny) albo sytuacji, w której żaden z tych organów nie przypisuje sobie danej kompetencji lub nie chce podjąć się wykonania zadania (spór negatywny). Treść art. 189 Konstytucji wyklucza zatem wystąpienie z przedmiotowym wnioskiem w sytuacji, gdy jeden z tych organów nie wykonuje nałożonych na niego zadań lub kompetencji.

Raz jeszcze pragnę podkreślić, że sygnalizowany przez Pana Senatora problem dotyczy doniosłej kwestii realizacji konstytucyjnych uprawnień Senatu w zakresie współkształtowania treści ustaw. Dlatego też skierowałem do marszałka Sejmu pismo, w którym przedstawiłem swoje obawy związane z problemem podniesionym w oświadczeniu Pana Senatora.

MARSZAŁEK SENATU

Longin Pastusiak


Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment