Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzednia część dokumentu, następny fragment


Informację w związku z oświadczeniem senatora Zbigniewa Kruszewskiego, złożonym na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44), przekazał Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej:

Warszawa, 2003.09.01

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

W odpowiedzi na wystąpienie Pana Marszałka z dnia 13 sierpnia 2003 r. znak BPS/DSK-043-343/03, przy którym był Pan uprzejmy przesłać tekst oświadczenia złożonego przez Senatora Zbigniewa Kruszewskiego na 44 posiedzeniu Senatu w dniu 8 sierpnia 2003 r. w sprawie zatrudniania w jednostkach organizacyjnych zaliczanych do sfery budżetowej osób, które nabyły prawa do świadczeń emerytalnych pragnę uprzejmie przedstawić, co następuje:

Problem ograniczenia lub zakazu całkowitego łączenia pracy zarobkowej z pobieraniem emerytury lub renty jest problemem niezwykle kontrowersyjnym, wzbudzającym duże emocje społeczne i z tego powodu wymagającym kompromisowych rozwiązań, które z jednej strony pozwolą uzupełnić dochodami z pracy emerytury lub renty, z drugiej zaś zwiększyć liczbę miejsc pracy dla bezrobotnych.

W ubiegłym roku (w pierwszym półroczu) w związku z narastającym bezrobociem także wśród absolwentów szkół różnych typów i poziomów nauczania resort podjął konsultacje społeczne w sprawie projektu mającego na celu ograniczenie łączenia pracy zarobkowej z pobieraniem emerytury lub renty - co pozwoliłoby utworzyć miejsca pracy dla bezrobotnych. Rząd skierował do konsultacji społecznych projekt nowelizacji ustawy z dnia 17.XII.1998 r., o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Rozpoczęła się społeczna dyskusja na ten temat. Do resortu wpływało bardzo wiele pism od różnych środowisk zawodowych, indywidualnych emerytów i rencistów a także absolwentów. Kilkakrotne próby zmierzające do modyfikacji obowiązujących zasad dotyczących wysokości świadczeń pracujących emerytów w kierunku uwolnienia miejsc pracy dla bezrobotnych spotkały się ze zdecydowanym sprzeciwem nie tylko środowiska świadczeniobiorców, ale także absolwentów.

Proponowany projekt zmian w przepisach nie został zaakceptowany przez społeczeństwo. W tej sytuacji Rząd nie zdecydował się na kierowanie takiego projektu ustawy do Sejmu.

Jeżeli zaś chodzi o zatrudnianie emerytów i rencistów przez pracodawców, to pracodawcy mają swobodny wybór doboru pracowników - zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa cywilnego i kodeksu pracy. Zasada ta dotyczy w znacznej mierze pracodawców prywatnych jak i pracodawców sfery budżetowej. Gdyby administracja rządowa wpływała na decyzje pracodawców dotyczące praktyki zatrudniania oznaczałoby to naruszenie konstytucyjnych zasad państwa prawa.

Odnosząc się do podniesionej kwestii dotyczącej zatrudnienia emerytów w wymiarze sprawiedliwości pragnę zauważyć, że z godnie z treścią art. 69 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.), który rozwija normę konstytucyjną (art. 180 ust. 4 Konstytucji), sędzia przechodzi w stan spoczynku z dniem ukończenia 65 roku życia, chyba że Krajowa Rada Sądownictwa na wniosek sędziego, po zasięgnięciu opinii kolegium właściwego sądu, wyrazi zgodę na dalsze zajmowanie stanowiska, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez sędziego 70 roku życia.

Należy zauważyć, że oświadczenie Pana Senatora dotyczy odrębnej władzy państwowej, jaką jest władza sądownicza, której działanie określone jest ustawami ustrojowymi, przede wszystkim wyżej powołaną ustawą Prawo o ustroju sądów powszechnych. Możliwość skorzystania z uprawnienia przejścia w stan spoczynku w wieku 70 lat jest gwarancją ustawową, a uprawnienie do przedłużenia okresu zajmowania stanowiska po 65 roku życia jest przyznane Krajowej Radzie Sądownictwa, która jest organem decyzyjnym w tym zakresie. Krajowa Rada Sądownictwa realizuje uprawnienia określone w powołanym wyżej przepisie kierując się generalną zasadą dobra wymiaru sprawiedliwości, a nie subiektywnym interesem wnioskujących o wyrażenie zgody na dalsze zajmowanie stanowiska sędziego. Świadczą o tym choćby zapadające nierzadko decyzje odmowne.

Należy wyraźnie zasygnalizować, że w ostatnim dziesięcioleciu w wymiarze sprawiedliwości powstała głęboka luka pokoleniowa, brak jest sędziów o kilkunastoletnim i większym stażu pracy, którzy winni stanowię trzon służby. Aktualnie ponad 1/4 kadry orzeczniczej w sądach rejonowych w stosunku do sędziów stanowią asesorzy sądowi (w roku bieżącym tylko do 18 lipca mianowanych zostało 437 osób).

Jednocześnie w związku ze wzrostem liczby spraw i ciągłym rozszerzaniem kognicji sądów powszechnych rosną potrzeby kadrowe w sądach wyższego rzędu (okręgowych i apelacyjnych). Przypomnieć wypada, że na kwalifikacje zawodowe sędziego składa się nie tylko znajomość obowiązującego prawa, jego wykładni, ale również ważną rolę odgrywa doświadczenie zawodowe i życiowe, które nabywa się z upływem lat.

Porównując regulacje prawne w kwestii poruszonej przez Pana Senatora w odniesieniu do poszczególnych zawodów prawniczych, a także sędziów Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, którym ustawa gwarantuje bezwarunkowo pracę do 70 roku życia nie sposób nie zauważyć, że ustawodawca trafnie dostrzega znaczenie dużego doświadczenia zawodowego dla należytego wykonywania zawodów prawniczych.

Za nietrafne należy uznać twierdzenie Pana Senatora, że wyrażenie zgody na dalsze zajmowanie stanowiska przez sędziego po ukończeniu 65 roku życia, dotyczy około 10% ogólnej liczby całego korpusu sędziowskiego. Jak wynika bowiem z aktualnych danych - jest to 1,86%. Znikomy procent zatrudnienia osób, które nabyły prawo do emerytury dotyczy również urzędników sądowych (2,3%).

Oświadczenie Pana Senatora pozwala jednak na rozważenie w przyszłości zaproponowania zmian legislacyjnych w prawie o ustroju sądów powszechnych w kierunku dostosowania granicy wieku przejścia w stan spoczynku sędziów sądów powszechnych do obowiązujących przepisów regulujących tę kwestię w wypadku sędziów Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego tj. do 70 roku życia.

Natomiast, jeśli chodzi o konkretne dane dotyczące zatrudniania emerytów w jednostkach organizacyjnych całej sfery budżetowej to taka statystyka dotychczas nie była prowadzona.

Z poważaniem

Minister

z up. Krzysztof Pater
Podsekretarz Stanu

* * *

Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Tadeusza Bartosa, złożone na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44):

Warszawa, dnia 2003-09-02

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

W odpowiedzi na pismo Pana Marszałka z dnia 13 sierpnia 2003 roku, znak: BPS/DSK-043-341/03 dotyczące oświadczenia złożonego przez senatora Tadeusza Bartosa na 44. posiedzeniu Senatu w dniu 8 sierpnia 2003 roku w sprawie zabezpieczenia środków finansowych z Funduszu Pracy na realizację zadań związanych z aktywnym przeciwdziałaniem bezrobociu uprzejmie wyjaśniam, iż przekazywanie środków Funduszu Pracy na ten cel w mniejszej kwocie ma charakter przejściowy i nie stanowi zagrożenia dla wywiązywania się z zobowiązań przyjętych wobec samorządów przez dysponenta Funduszu.

Bieżąca sytuacja finansowa Funduszu Pracy jest efektem przyjętego planu finansowego na rok 2003, który zakładał osiągnięcie przychodów w wysokości 9,7 mld zł, przy planowanych wydatkach 11,7 mld zł oraz dodatkowo koniecznością spłaty 1,1 mld zł kredytu zaciągniętego w 2002 r.

Aktualnie prowadzone jest przewidziane w planie finansowym Funduszu postępowanie przetargowe na wybór banku, który udzieli Funduszowi Pracy kredytu. Planuje się, iż zakończenie procedur przetargowych nastąpi w połowie września br. W związku z tym do końca września br. powinno nastąpić znaczne zasilenie Funduszu dodatkowymi środkami, które niezwłocznie będą przesyłane do powiatowych urzędów pracy.

Umożliwi to samorządom powiatowym sfinansowanie wszystkich zadań wynikających z ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu.

Wyrażam nadzieję, że przedstawione wyjaśnienie uzna Pan Marszałek za wystarczające.

Z poważaniem

Jerzy Hausner

* * *

Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej przekazał odpowiedź na świadczenie senatora Tadeusza Bartosa, złożone na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44):

Warszawa, dnia 2.09.2003 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

W odpowiedzi na pismo znak: BPS/DSK-043-341/03 z dnia 13 sierpnia 2003 r. dotyczące oświadczenia złożonego przez senatora Tadeusza Bartosa w sprawie jakości paliwa sprzedawanego przez stacje benzynowe, uprzejmie informuję co następuje.

Wymagania jakościowe dotyczące paliw ciekłych, będących w obrocie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Minister Gospodarki określił w rozporządzeniu z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych wymagań jakościowych dla niektórych paliw ciekłych (Dz. U. Nr 229, poz. 1918). Obowiązuje ono od dnia 1 stycznia 2003 r. i wprowadza postanowienia dyrektywy 98/70/WE w zakresie jakości benzyn silnikowych i olejów napędowych, obowiązkowe do stosowania ze względu na wymogi ochrony środowiska. Reguluje ono następujące parametry; w przypadku benzyn: badawczą i motorową liczbę oktanową, prężność par, skład frakcyjny, zawartość węglowodorów, benzenu, tlenu, związków organicznych w tym: np. metanolu i etanolu oraz eterów, zawartość siarki i ołowiu; w przypadku olejów napędowych: liczbę cetanową, gęstość, skład frakcyjny, zawartość węglowodorów aromatycznych i zawartość siarki.

Ustawa z dnia 10 stycznia 2003 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych (Dz. U. Nr 17, poz. 154), wchodząca w życie z dniem 1 stycznia 2004 r., ma na celu przeciwdziałanie wprowadzaniu do obrotu na stacjach paliwowych paliw nie spełniających określonych wymagań jakościowych, monitorowanie jakości paliw sprzedawanych na terytorium RP oraz ustala system kar za wprowadzanie do obrotu paliw ciekłych nie spełniających wymagań jakościowych, określonych w rozporządzeniu. Ma ona również za zadanie pełnienie funkcji prewencyjnej. Zadania Zarządzającego Systemem pełni Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, realizujący swe zadania przy pomocy Inspekcji Handlowej. Finansowanie systemu monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych przewidziane jest z budżetu państwa.

Pierwotny projekt ustawy przewidywał, że wejdzie ona w życie dnia 1 stycznia 2003 r. Jednakże z powodu braku środków budżetowych na finansowanie ustawy z 2003 roku, termin ten przesunięto na dzień 1 stycznia 2004 r. - zgodnie z ustaleniami Zespołu Przygotowawczego Komitetu Integracji Europejskiej i posiedzenia Rady Ministrów w dniu 23 września 2002 r.

Przygotowany obecnie projekt nowej ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych, przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 26 sierpnia 2003 r., wprowadza szereg zmian w już uchwalonej ustawie, polegających głównie na rozszerzeniu zakresu kontroli na wszystkich przedsiębiorców prowadzących obrót paliwami ciekłymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zaostrzeniu kar za obrót paliwami niewłaściwej jakości, wprowadzeniu zmian w Prawie Energetycznym polegającym na obowiązku uzyskiwania koncesji przez wszystkie podmioty prowadzące działalność gospodarczą w zakresie obrotu paliwami ciekłymi, niezależnie od wartości dokonywanego obrotu oraz zmianach porządkowych i organizacyjnych. Projekt ustawy zawiera również upoważnienia do wydania rozporządzeń wykonawczych w zakresie: określenia wymagań jakościowych dla paliw ciekłych, metod badań jakości paliw ciekłych, sposobu pobierania próbek paliw ciekłych, sposobu wyznaczania stacji paliwowych do kontroli oraz wzorów raportów przedstawianych corocznie Radzie Ministrów i Komisji Europejskiej.

Ustawa wraz z kompletem rozporządzeń będzie stanowić spójny system, zapewniający prawidłowe funkcjonowanie systemu monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych oraz w znacznym stopniu przyczyni się do wyeliminowania niekorzystnych zjawisk na rynku paliw ciekłych.

Z poważaniem

Jerzy Hausner

* * *

Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Jerzego Markowskiego, złożone na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44):

Warszawa, dnia 2.09.2003 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Odpowiadając na pismo BPS/DSK-043-344/03 z dnia 13 sierpnia br. w sprawie poruszonego w oświadczeniu senatora Jerzego Markowskiego odwołania Prezesa Zarządu KWK "Budryk" S.A. Pana Ryszarda Niemca uprzejmie informuję, że Pan Ryszard Niemiec z racji posiadanego stażu pracy w górnictwie posiada już uprawnienia emerytalne.

Zgodnie z art. 370 kodeksu spółek handlowych w spółce akcyjnej można odwołać członka zarządu, w tym prezesa zarządu, w każdej chwili i bez ograniczenia jakąkolwiek przyczyną, chyba że statut spółki zawiera inne postanowienia, w szczególności ogranicza prawo do odwołania członka zarządu do ważnego powodu.

Statut Kopalni Węgla Kamiennego "Budryk" S.A. takich ograniczeń nie zawiera, więc Walne Zgromadzenie Spółki w oparciu o przepis art. 368 § 4 kodeksu spółek handlowych mogło odwołać Pana Ryszarda Niemca ze składu Zarządu tej Spółki.

Informując o powyższym pragnę zaznaczyć, że przepisy kodeksu spółek handlowych nie zobowiązują walnego zgromadzenia spółki do sporządzania uzasadniania decyzji o zmianach w składzie zarządu.

Z poważaniem

Jerzy Hausner

* * *

Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Józefa Sztorca, złożone na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44):

Warszawa, dnia 2.09.2003 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

W odpowiedzi na pismo znak: BPS/DSK-043-346/03 z dnia 13 sierpnia 2003 r. dotyczące oświadczenia złożonego przez senatora Józefa Sztorca w sprawie przyspieszenia wdrożenia zmian ustawy w systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych uprzejmie informuję co następuje.

Ustawa z dnia 10 stycznia 2003 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych (Dz. U. Nr 17, poz. 154), wchodząca w życie z dniem 1 stycznia 2004 r., ma na celu przeciwdziałanie wprowadzaniu do obrotu na stacjach paliwowych paliw nie spełniających określonych wymagań jakościowych, monitorowanie jakości paliw sprzedawanych na terytorium RP oraz pełnienie, poprzez system kar, funkcji prewencyjnej. Funkcję zarządzającego systemem pełni Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, realizujących swe zadania przy pomocy Inspekcji Handlowej.

Badania próbek paliw dokonywane będą w akredytowanych laboratoriach, dysponujących odpowiednią bazą sprzętową i wykwalifikowanym personelem. Wykaz takich laboratoriów, sporządzony na podstawie danych z Polskiego Centrum Akredytacji, znajdować się będzie w posiadaniu Zarządzającego Systemem, czyli Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Pobieraniem próbek paliw ciekłych, przeznaczonych do badania oraz ich transportem do akredytowanych laboratoriów zajmować się będą inspektorzy wojewódzkich inspektoratów inspekcji handlowej, przeszkoleni w tym zakresie. Kompleksowe programy kontroli sporządzane będą przez Zarządzającego Systemem, natomiast plany kontroli jakości paliw ciekłych - przez Głównego Inspektora Inspekcji Handlowej. Jak zatem stanowi ustawa, za funkcjonowanie systemu monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych odpowiedzialne są urzędy państwowe, najbardziej do tego powołane i dysponujące odpowiednio przeszkolonymi pracownikami.

Przygotowany obecnie nowy projekt ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych, przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 26 sierpnia 2003 r., wprowadza szereg zmian w stosunku do już uchwalonej ustawy, polegających głównie na rozszerzeniu zakresu kontroli na wszystkich przedsiębiorców prowadzących obrót paliwami ciekłymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zaostrzeniu kar za obrót paliwami niewłaściwej jakości oraz zmianach porządkowych i organizacyjnych. Projekt ustawy zawiera również upoważnienia do wydania rozporządzeń wykonawczych w zakresie: określenia wymagań jakościowych dla paliw ciekłych, metod badań jakości paliw ciekłych, sposobu pobierania próbek paliw ciekłych, sposobu wyznaczania stacji paliwowych do kontroli w tym wzorów raportów przedstawianych corocznie Radzie Ministrów i Komisji Europejskiej.

Ustawa wraz z kompletem rozporządzeń wykonawczych będzie stanowić spójny system, zapewniający prawidłowe funkcjonowanie systemu monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych oraz w znacznym stopniu przyczyni się do wyeliminowania niekorzystnych zjawisk na rynku paliw ciekłych.

Z poważaniem

Jerzy Hausner

* * *

Wyjaśnienie w związku z oświadczeniem senatora Gerarda Czai, złożonym na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44), przekazał Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej:

Warszawa, 02.09.2003 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
RP

W nawiązaniu do oświadczenia Senatora Gerarda Czai, nr BPSS/DSK-043-432/03, złożonego podczas 44 posiedzenia Senatu RP w dniu 8 sierpnia 2003 r. pragnę wyjaśnić kwestie dotyczące możliwości zastosowania środków ochrony polskiego rynku zamków i okuć poruszone w przedmiotowym oświadczeniu.

Uprzejmie informuję Pana Marszałka, że polskie prawo przewiduje możliwość zastosowania kilku instrumentów ograniczenia importu towarów w przypadku stwierdzenia, że ich import wyrządza szkodę przemysłowi krajowemu.

W oparciu o informacje zawarte w oświadczeniu Pana Senatora Gerarda Czai można stwierdzić, że w przypadku sytuacji na rynku okuć i zamków zastosowanie mogłaby mieć ustawa z dnia 11 kwietnia 2001 r. o ochronie przed nadmiernym przywozem towarów na polski obszar celny (Dz. U. Nr 43, poz. 477 z późniejszymi zmianami) lub ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ochronie przed przywozem na polski obszar celny towarów po cenach dumpingowych (Dz. U. Nr 123, poz. 1352 z późniejszymi zmianami).

W przypadku ustawy o ochronie przed nadmiernym przywozem towarów na polski obszar celny istnieje możliwość wszczęcia postępowania ochronnego w przypadku wstępnego stwierdzenia, że import danego towaru jest realizowany w tak zwiększonych ilościach i na takich warunkach, że wyrządza szkodę przemysłowi krajowemu wytwarzającemu towar podobny. Postępowanie takie wszczynane jest na wniosek przemysłu krajowego, który musi zawierać dokładne informacje na temat produktu, jego importu w ostatnich trzech latach oraz dane dotyczące sytuacji całości przemysłu wytwarzającego produkt podobny w Polsce a także związku przyczynowego między nadmiernym importem a szkodę dla przemysłu. Skutkiem postępowania, które może trwać do 12 miesięcy, może być wprowadzenie środka ochronnego w postaci dodatkowej opłaty celnej lub ograniczenia ilościowego (kontyngentu). Postępowanie ochronne przed nadmiernym przywozem prowadzone jest erga omnes, tzn. przeciwko importowi ze wszystkich kierunków. Odstępstwo od tej zasady możliwe jest jedynie w przypadku, gdy nadmierny import pochodzi z kraju nie będącego członkiem Światowej Organizacji Handlu.

Z kolei ustawa o ochronie przed przywozem na polski obszar celny towarów po cenach dumpingowych może być i najczęściej jest stosowana przeciwko importowi z konkretnego kraju, jeżeli zostanie udowodnione, że import ten jest realizowany na zasadach dumpingu. Dumping, w rozumieniu przedmiotowej ustawy występuje wówczas, gdy ceny w eksporcie danego towaru są niższe niż ceny po jakich towar ten sprzedawany jest na krajowym rynku eksportera. Różnica między tymi cenami to tzw. margines dumpingu. Postępowanie antydumpingowe wszczynane jest na wniosek przemysłu krajowego. Wniosek ten musi zawierać informacje na temat dumpingu, importu towaru, w stosunku do którego istnieje podejrzenie, że jest on realizowany na zasadach dumpingu a także, podobnie jak w przypadku wniosku o ochronę przed nadmiernym importem, sytuacji przemysłu krajowego wytwarzającego towar podobny i związku przyczynowego między importem po cenach dumpingowych a szkodą dla tego przemysłu. Skutkiem postępowania antydumpingowego, które może trwać do 18 miesięcy, może być wprowadzenie środków antydumpingowych w postaci ceł maksymalnie w wysokości marginesu dumpingu lub zobowiązania cenowego eliminującego margines dumpingu.

Środki ochrony rynku wprowadzone na podstawie ww. ustaw można ustanowić na okres 4 lat (ochrona przed nadmiernym importem) lub 5 lat (ochrona przed importem po cenach dumpingowych). Jednak pamiętać należy, że wraz z wejściem Polski do Unii Europejskiej wszystkie środki o charakterze ochronnym zostaną zniesione.

W przypadku obu opisanych powyżej postępowań istnieje możliwość wszczęcia ich z urzędu, jednak Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej musi posiadać informacje, o których mowa w przypadku wniosku o wszczęcie postępowania. Dlatego przed wszczęciem postępowania konieczna jest współpraca zainteresowanego przemysłu z Ministerstwem w celu zgromadzenia odpowiednich informacji. Wszczęcie postępowania bez odpowiednich podstaw faktycznych mogłoby skutkować zaskarżeniem postanowień wydanych w toku postępowania do NSA a także do Światowej Organizacji Handlu.

Uprzejmie informuję Pana Marszałka, że do Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej nie wpłynął żaden wniosek o wszczęcie postępowania przed nadmiernym importem ani postępowania antydumpingowego, który dotyczyłby importu zamków i okuć. Producenci tego towaru nie zwrócili się także o pomoc w zgromadzeniu informacji niezbędnych do wszczęcia któregoś z ww. postanowień.

W związku z informacjami zawartymi w oświadczeniu Pana Senatora Gerarda Czai świadczącymi o trudnej sytuacji branży zamków i okuć, która może wynikać z nadmierności importu lub dumpingu sugerowałbym skontaktowanie się przedstawicieli Polskiego Związku Producentów Zamków i Okuć z Departamentem Instrumentów Polityki Handlowej, który w ramach Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej realizuje politykę w zakresie stosowania środków ochrony rynku. Pracownicy tego Departamentu udzielą wszelkich informacji na powyższy temat, a także wstępnie ocenią możliwość i zasadność wszczynania postępowania w kontekście orzecznictwa NSA i WTO oraz bliskiego terminu wstąpienia Polski do UE.

Dziękuję za zainteresowanie przedstawiciela parlamentu sprawami związanymi ze stosowaniem środków ochronnych, często wykorzystywanych jako instrumenty polityki handlowej przez członków Światowej Organizacji Handlu. W Polsce narzędzia te wykorzystywane są dopiero od kilku lat i ich stosowanie rodzi niewątpliwie wiele pytań. Mam nadzieję, że powyższe wyjaśnienia rzucają dodatkowe światło na skomplikowane procedury ochrony rynku.

Z poważaniem

Jerzy Hausner

* * *

Prezes Zarządu Spółki Telewizja Polska SA przekazał odpowiedź na oświadczenie senatorów Wiesławy Sadowskiej i Zbigniewa Gołąbka, złożone na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44):

Warszawa, dnia 2 września 2003 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu RP

Szanowny Panie Marszałku,

W odpowiedzi na oświadczenie złożone przez Senator Wiesławę Sadowską i Senatora Zbigniewa Gołąbka na 44 posiedzeniu Senatu w dniu 8 sierpnia 2003 r. pragnę poinformować, że w Przysusze działa nadajnik 30, który emituje program 2 TVP na obszar Ziemi Radomskiej, natomiast program regionalny TVP 3 emitowany jest z nadajnika 57.

W Radomiu działa punkt korespondencki, gdzie redaktor Dariusz Strzelec pracuje w najlepiej wyposażonej na Mazowszu redakcji, przygotowując materiały dziennikarskie z terenu Ziemi Radomskiej do "Telewizyjnego Kuriera Mazowieckiego", a także do "Kuriera", "Teleexpressu" i "Panoramy". W czerwcu i w lipcu 2003 r. zrealizowano i wyemitowano w "Telewizyjnym Kurierze Mazowieckim" (emisja na antenie TVP 3 oraz w pasmach lokalnych programu 2 TVP) po 26 materiałów dotyczących Radomia i Ziemi Radomskiej.

Odnośnie przeniesienia nadajnika kanału 30 na teren Kielecczyzny, wiemy, że wśród wielu wariantów zapewnienia zasięgu na terenie województwa kieleckiego znalazł się teoretycznie również wariant, o którym wspominają Szanowni Państwo Senatorowie. Jednak trudno nam się wypowiadać w tej sprawie, bo leży ona w gestii Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oraz Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty.

Z wyrazami szacunku

Robert Kwiatkowski

* * *

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Józefa Sztorca, złożone na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44):

Warszawa, 2003-09-02

Szanowny Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

Nawiązując do pisma Pana Marszałka z dnia 13 sierpnia 2003 r. znak: BPS/DSK-043-378/03, przy którym przekazano oświadczenie złożone przez senatora Józefa Sztorca w sprawie planowanych działań mających na celu zaktywizowanie obszarów wiejskich oraz realizację inicjatyw na rzecz lokalnych społeczności wiejskich, po wnikliwym zapoznaniu się z treścią oświadczenia oraz w porozumieniu z Ministrem Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej - przedstawiam w załączeniu szczegółową informację w tej sprawie.

Z wyrazami szacunku

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Podsekretarz Stanu

Stanisław Kowalczyk

Informacja dotycząca oświadczenia złożonego przez senatora Józefa Sztorca na 44 posiedzeniu Senatu w dniu 8 sierpnia 2003 roku w sprawie planowanych działań mających na celu zaktywizowanie obszarów wiejskich oraz realizację inicjatyw na rzecz lokalnych społeczności wiejskich.

Według sprawozdawczości prowadzonej przez urzędy pracy, bezrobocie rejestrowane na wsi na dzień 31 grudnia 2002 r. osiągnęło poziom 1341 tys. osób, tj. 41,7% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych w kraju. Jednakże w kategorii długotrwale bezrobotnych mieszkańcy wsi stanowili 54,2%. Odsetek bezrobotnych mieszkańców wsi w wielu do 24 roku życia wyniósł 47,7% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych w tej grupie wiekowej. Ale młodzi bezrobotni na wsi stanowili 31,8% ogółu bezrobotnych mieszkańców wsi, a młodzi bezrobotni w mieście stanowili tylko 25,0% ogółu bezrobotnych w mieście. Można także sądzić, że na wsi mamy do czynienia ze znacznie większym, niż w mieście, bezrobociem ukrytym, ale wielkość tej różnicy jest trudna do precyzyjnego oszacowania. Przewiduje się, że bezrobocie ukryte na obszarach wiejskich kształtuje się na poziomie 800-900 tys. osób. Istotne informacje o sytuacji społeczno-gospodarczej na obszarach wiejskich dostarczą wyniki powszechnego spisu ludności i mieszkań oraz rolnego, przeprowadzonego na przełomie maja-czerwca w 2002 r. Wg GUS, wyniki spisu rolnego opublikowane zostaną do końca br.

Aktualnie nie ma wyodrębnionego ogólnokrajowego programu na rzecz tylko zatrudnienia i aktywizacji zawodowej młodzieży wiejskiej. Osoby te mogą uczestniczyć w innych powszechnych programach tego typu jak choćby w programie adresowanym do absolwentów pn. "Pierwsza praca". Między innymi, w ramach tego programu, Agencja Nieruchomości Rolnych w II półroczu 2002 r. - podpisała z ówczesnym Ministerstwem Pracy i Polityki Społecznej umowę dotyczącą programu "Zielone Miejsca Pracy", w którym zobowiązała się do sfinansowania w ramach robót publicznych do 1000 miejsc pracy dla absolwentów pochodzących ze środowisk popegeerowskich. Agencja przez okres 6 miesięcy, refunduje wynagrodzenie w wysokości 760 zł miesięcznie. Pozostałe koszty zatrudnienia finansuje MGPiPS.

Przykładem powszechnego programu, którego celem jest przeciwdziałanie bezrobociu na terenach wiejskich jest Program Aktywizacji Obszarów Wiejskich (PAOW), realizowany ze środków pożyczki Banku Światowego. Zadaniem programu jest wspieranie przedsiębiorczości na obszarach wiejskich w celu tworzenia nowych miejsc pracy i wzrostu dochodów lub mieszkańców, napływu kapitału na te obszary oraz wspieranie rozwoju regionów słabiej rozwiniętych gospodarczo. Program obejmuje m.in. następujące komponenty:

1. Komponent A: Mikropożyczki

W ramach tego komponentu finansowane są mikropożyczki i jednorazowe dotacje na zakup środków trwałych oraz doradztwo i szkolenia z zakresu prowadzenia własnej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Komponent wdrażany jest na obszarze gmin wiejskich, wiejsko-miejskich i miast do 20 tys. mieszkańców w pięciu województwach: zachodniopomorskim, małopolskim, kujawsko-pomorskim, warmińsko-mazurskim i podkarpackim oraz skierowany jest do osób bezrobotnych, absolwentów, rolników prowadzących gospodarstwa rolne o powierzchni poniżej 10 ha przeliczeniowych, a także osób rozpoczynających lub prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.

Realizacja komponentu została uruchomiona w styczniu 2003 r. i będzie kontynuowana do końca maja 2004 r. Do końca kwietnia br. przekazano środki na wypłatę 392 mikropożyczek na łączną kwotę 5 602 600 zł. Na realizację zadań przewidzianych w Komponencie przeznaczono środki w wysokości około 16,7 mln USD, w tym 10,4 mln USD z kredytu Banku Światowego, 2,9 mln USD pochodzących z budżetu państwa oraz 3,4 mln USD ze środków własnych instytucji mikropożyczkowych.

2. Podkomponent B1

- Program Reorientacji/Przekwalifikowań

Celem tego podkomponentu jest wspieranie rozwoju gospodarczego, zwiększenie dochodów i aktywizacja mieszkańców obszarów wiejskich poprzez udzielanie pomocy w powiększaniu i wykorzystywaniu ich potencjału zawodowego. W ramach tego programu finansowane są następujące typy działań:

  1. aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu (usługi związane z zatrudnieniem, szkolenia, okresowe zatrudnienie);

  1. wspieranie rozwoju drobnej przedsiębiorczości (centra wspierania przedsiębiorczości, inkubatory przedsiębiorczości);

  1. tworzenie planów lokalnego rozwoju, nakierowanych na rozwój małej przedsiębiorczości i tworzenie nowych miejsc pracy.

Powyższe usługi świadczone są przez usługodawców wybranych w drodze przetargu i zakontraktowanych przez wojewódzkie urzędy pracy. Program realizowany jest na obszarze siedmiu województw: świętokrzyskiego, podkarpackiego, lubelskiego, małopolskiego, warmińsko-mazurskiego i kujawsko-pomorskiego.

Beneficjentami Programu są osoby o niskim statusie ekonomicznym, bezrobotni, osoby w okresie wypowiedzenia umowy o prace, osoby, których jedynym źródłem utrzymania jest gospodarstwo rolne o powierzchni poniżej 3 ha przeliczeniowych, młodzież żyjąca w gospodarstwach domowych z wymienionymi osobami. Osoby te muszą zamieszkiwać gminy wiejskie, miejsko-wiejskie lub miasta do 20 tysięcy mieszkańców.

Realizacja podkomponentu rozpoczęła się 1 października 2001 roku i trwać będzie do końca 2003 roku. Ze względu na fakt, iż środki przyznane na jego realizację w 2003 r. wraz ze środkami wykorzystanymi w 2002 r. stanowić będą razem 60% środków przewidzianych w Umowie kredytowej z Bankiem Światowym na realizację podkomponentu, jak również ze względu na fakt ścisłego powiązania długości świadczonych usług z ich efektywnością (np. okresu przebywania mikroprzedsiębiorstwa w inkubatorze z możliwością jego przetrwania na rynku po opuszczeniu inkubatora), jak również mając na uwadze zapewnienie jak najszerszego dostępu beneficjentów komponentu A (mikropożyczki) do usług zawartych w podkomponencie B1 Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej wystąpił z wnioskiem o przedłużenie okresu realizacji Programu Reorientacji/Przekwalifikowań o rok.

Zasadnicze znaczenie dla rozwoju obszarów wiejskich i aktywizacji ludności wiejskiej ma realizacja - w ramach Programu pomocy przedakcesyjnej SAPARD - zadań związanych z poprawą prowadzenia działalności gospodarczej i tworzeniem nowych miejsc pracy. Aktualnie wdrożone zostały trzy działania:

  1. Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych i rybnych.

2. Inwestycje w gospodarstwach rolnych.

3. Rozwój i poprawa infrastruktury obszarów wiejskich.

Czwarte działanie "Różnicowanie działalności gospodarczej na obszarach wiejskich" znajduje się w końcowej fazie przygotowań do wdrożenia.

Rozwój aktywności gospodarczej na obszarach wiejskich wspiera również Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, między innymi poprzez następujące instrumenty:

- nieoprocentowane pożyczki przeznaczone dla osób fizycznych i prawnych prowadzących lub podejmujących działalność gospodarczą poza rolnictwem w ramach programu małej przedsiębiorczości. W okresie 2001-2002 udzielono pożyczek na kwotę 52 278,2 tys. zł, co przyczyniło się do powstania 2 953 miejsc pracy poza rolnictwem,

- kredyty na utworzenie lub urządzenie gospodarstw rolnych przez osoby, które nie przekroczyły 40 roku życia. W okresie 1995-2002 banki zawarły 92073 umowy kredytu na łączną kwotę 5991,6 mln zł,

- dofinansowanie przedsięwzięć w zakresie podnoszenia i zmiany kwalifikacji zawodowych mieszkańców wsi. W 2002 r. Agencja zawarła 1 364 umowy na kwotę 19 869,4 tys. zł. W ramach tych środków przeprowadzono 3 948 szkoleń, w których uczestniczyło 93 039 osób, w tym 23 233 bezrobotnych mieszkańców wsi.

Ponadto Agencja wspomaga rozwój infrastruktury technicznej na obszarach wiejskich oraz inwestycje w rolnictwie, co niewątpliwie ma także wpływ na powstawanie nowych miejsc pracy na wsi.

Także Agencja Nieruchomości Rolnych, ustawowo odpowiedzialna za zadania w zakresie restrukturyzacji, prywatyzacji i zarządzania mieniem rolnym Skarbu Państwa, realizuje przedsięwzięcia na rzecz aktywizacji zawodowej mieszkańców wsi, a przede wszystkim byłych pracowników ppgr i ich rodzin. Agencja podejmuje też działania skierowane bezpośrednio do samych bezrobotnych, byłych pracowników ppgr jak też do potencjalnych pracodawców. Oddziały terenowe Agencji zawierają umowy dzierżawy z klauzulą przewidującą obowiązek zatrudnienia przez dzierżawcę na dotychczasowych warunkach określonej liczby pracowników. W procedurach przetargowych preferencje mają spółki pracownicze. przy wyborze oferty przetargowej uwzględnia się także kryterium wielkości zatrudnienia. Na korzystne raty rozkładane są należności z tytułu sprzedaży nieruchomości, umożliwia się zwolnienia dzierżawcy z opłat czynszowych na okres do pięciu lat w przypadku realizacji inwestycji tworzących nowe miejsca pracy.

Agencja oferuje za pośrednictwem BGŻ linię kredytową na przedsięwzięcia w zakresie małej przedsiębiorczości o charakterze pozarolniczym przy zatrudnianiu bezrobotnych byłych pracowników ppgr oraz członków ich rodzin na obszarach wiejskich lub w miastach do 20 tys. mieszkańców. Kredyty są udzielane ze środków Agencji, a dopłaty do oprocentowania finansowane są z Funduszu Pracy. Oprocentowanie kredytu dla kredytobiorcy w zależności od miejsca tworzenia nowych miejsc pracy wynosi 0,5% w gminach uznanych za zagrożone szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym i 3% w pozostałych gminach.

Agencja poręcza także pożyczki udzielane z Funduszu Pracy, z przeznaczeniem na tworzenie nowych miejsc pracy w ramach prowadzonej działalności pozarolniczej.

Ponadto, od 1995 r. Agencja współtworzy i uczestniczy w lokalnych funduszach poręczeniowych. Uruchomiono 13 takich funduszy w: Działdowie, Gołdapi, Karlinie, Kętrzynie, Kwidzynie, Nidzicy, Olsztynie, Opolu, Ostródzie, Płużnicy, Słupsku, Starogardzie Gdańskim i Strzelinie. Agencja zaangażowała w tych funduszach 5,9 mln zł.

Od grudnia 1999 r., na podstawie umowy o współpracy Agencji i Fundacji Wspomagania Wsi, uruchomiono program mikropożyczek, który umożliwia zakładanie własnej działalności gospodarczej przez bezrobotnych byłych pracowników ppgr. Do dnia 31 grudnia 2002 r. udzielono koło 490 pożyczek na kwotę 2,3 mln zł.

Rozwój przedsiębiorczości na obszarach wiejskich wspierany jest także przez fundacje i organizacje pozarządowe. Do najbardziej aktywnych w tym zakresie należą. Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, Fundacja Wspomagania Wsi, Fundacja na Rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa oraz Fundusz Współpracy.

Duże nadzieje w zakresie tworzenia nowych miejsc pracy należy wiązać z działaniami, które od 2004 r. podejmowane będą w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego "Rozwój Zasobów Ludzkich" oraz "Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego", opartych o środki Europejskiego Funduszu Społecznego jak również w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego "Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego i rozwój obszarów wiejskich", finansowanego z Europejskiego Funduszu Gwarancji i Orientacji w Rolnictwie. Programy te tworzą ramę dla wielu inicjatyw lokalnych zmierzających do udzielenia pomocy młodym bezrobotnym i poszukującym pracy. Podobną funkcję odegrać może inicjatywa wspólnotowa "EQUAL", której celem jest niwelowanie różnic w zakresie dostępu różnych grup społecznych do usług edukacyjnych i rynku pracy.

* * *

Informację w związku z oświadczeniem senator Genowefy Grabowskiej, złożonym na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44), przekazał Minister Środowiska:

Warszawa, dnia 03.09.2003 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Panie Marszałku,

Nawiązując do pisma nr BPS/DSK-043-376/03 z dnia 13 sierpnia br., dotyczącego oświadczenia złożonego przez senator Genowefę Grabowską podczas 44 posiedzenia Senatu RP w dniu 8 sierpnia br., uprzejmie informuję, że decyzja o wprowadzeniu nowego "Praktycznego przewodnika procedur przetargowych finansowanych z budżetu Wspólnot Europejskich w kontekście działań zewnętrznych - PRAG", obowiązującego od dnia 1 czerwca br. wpłynęła wraz z pismem Przedstawiciela Komisji Europejskiej z dnia 6 czerwca br. Przed tą datą strona unijna nie prezentowała żadnych konkretnych rozwiązań, które zawarte zostały w nowym podręczniku procedur, co oznacza, że zainteresowane instytucje nie zostały odpowiednio wcześnie poinformowane o planowanych zmianach.

W dniu 26 czerwca br. została wysłana odpowiedź Ministerstwa Środowiska do dyrektora odpowiedzialnego za projekty przedakcesyjne w Komisji Europejskiej - Pana Luisa Riera-Figuerasa, w której zwrócono uwagę na fakt, że postępowanie strony unijnej sprawiło wiele trudności we wdrażaniu Funduszu ISPA. Konieczne było bowiem poniesienie dodatkowych kosztów w ramach projektów, a ponadto wystąpiło niepotrzebne opóźnienie realizacji procesów przetargowych w przypadku większości projektów.

Niemniej jednak Sektorowy Pełnomocnik ds. Realizacji Projektów ISPA (SAO) podjął decyzję wyrażoną w piśmie z dnia 1 lipca br. o utworzeniu listy 9 priorytetowych projektów, w których przypadku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zobowiązany został do udzielenia w pierwszej kolejności pomocy Beneficjentom Końcowym w zakresie dokonania modyfikacji dokumentów przetargowych. Na liście tej znalazła się m.in. pozycja przetargowa nr 2001/PL/16/P/PE/027-901, dotycząca projektu "Budowa oczyszczalni ścieków Halemba Centrum oraz porządkowanie gospodarki ściekowej na terenie miasta Ruda Śląska". W efekcie ww. działań nowa wersja dokumentacji przetargowej dla przedmiotowego projektu została zaakceptowana przez Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w dniu 5 sierpnia br. i możliwa stała się publikacja ogłoszenia o przetargu.

Z poważaniem

Z up. Ministra

Podsekretarz Stanu

dr Krzysztof Panas

* * *

Wyjaśnienie w związku z oświadczeniem senatora Józefa Sztorca, złożonym na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44), przekazał Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi:

Warszawa, 2003-09-04

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

Odpowiadając na pismo Pana Marszałka z dnia 13 sierpnia 2003 r. znak: BPS/DSK-043-378/03, przy który przesłano oświadczenie senatora Józefa Sztorca złożone podczas 44 posiedzenia Senatu w dniu 8 sierpnia 2003 r., w sprawie Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.

Obecnie w Sejmie trwają prace nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy 1489), której zasadniczym celem jest dostosowanie przepisów tej ustawy do Konstytucji RP, przepisów reformujących powszechny system ubezpieczeń społecznych, ubezpieczeń zdrowotnych, ustawy o finansach publicznych i ordynacji podatkowej, a także wprowadzenie rozwiązań "uszczelniających" system, dla osób dla których działalność rolnicza nie jest głównym źródłem utrzymania.

W dniu 15 lipca 2003 r. Rada Ministrów przyjęła autopoprawkę do ww. projektu, dotyczącą przekazania nadzoru nad Kasą Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z kompetencji ministra właściwego do spraw rozwoju wsi do kompetencji ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego. Zdaniem Rady Ministrów minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego powinien być odpowiedzialny za całość zagadnień dotyczących polityki zabezpieczenia społecznego w Polsce, a zmiana podporządkowania nie spowoduje likwidacji KRUS; obok siebie będą funkcjonować dwa systemu ubezpieczeń społecznych - rolniczy i powszechny.

Wyżej wymieniona autopoprawka została skierowana do Sejmu w dniu 17 lipca 2003 r., a w dniu 29 sierpnia 2003 r. odbyło się jej pierwsze czytanie. Z uwagi na fakt, że w trakcie dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu tekstu autopoprawki, Marszałek Sejmu zarządził, że głosowanie nad tym wnioskiem odbędzie się na następnym posiedzeniu Sejmu. W związku z powyższym dalsza decyzja co do podporządkowania Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego należy do Parlamentu.

Z wyrazami szacunku

Podsekretarz Stanu

Stanisław Kowalczyk

* * *

Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Adama Bieli, złożone na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44):

Warszawa, 2003-09-04

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Dotyczy: oświadczenia Pana Senatora Adama Bieli, złożonego podczas 44 posiedzenia

Senatu RP w dniu 8 sierpnia 2003 r.

Szanowny Panie Marszałku,

W odpowiedzi na ww. oświadczenie senatorskie, przesłane przez Pana Marszałka (przy piśmie z dnia 12 sierpnia 2003 r., znak. BPS/DSK-043-385/03) do Urzędu (nr rej. GUNB 15641/03 z dnia 18.08.2003 r.) w sprawie robót budowlanych prowadzonych przez BDF - Nieruchomości Spółka z o.o. przy budowie budynku administracyjno-biurowego przy ul. Gnieźnieńskiej 32 w Poznaniu - uprzejmie informuję, co następuje:

I. W przedmiocie wniosku o wyłączenie organu, skierowanego do Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego (pismem z dnia 5 sierpnia 2003 r.), przeprowadzono postępowanie, mające na celu ustalenie, czy zachodzą przesłanki wyłączenia organu, przewidziane w art. 25 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.), tj. czy postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności pozwolenia na budowę budynku administracyjno-biurowego w Poznaniu dla BDF Nieruchomości Sp. z o.o. dotyczy interesów majątkowych osób, zatrudnionych w organie właściwym do rozpoznania sprawy.

W toku postępowania wyjaśniającego ustalono, iż przedmiotowa sprawa nie dotyczy interesów majątkowych osoby, zajmującej stanowisko kierownicze w Wielkopolskim Urzędzie Wojewódzkim, ani interesów majątkowych osób, pozostających w stosunkach, określonych w art. 24 § 1 pkt 2 i 3 Kpa z taką osobą. Z materiału dowodowego sprawy nie wynika również, iż sprawa dotyczy interesów majątkowych osoby zajmującej stanowisko kierownicze w organie bezpośrednio wyższego stopnia lub osób pozostających z nim w stosunkach określonych w art. 24 § 1 pkt 2 i 3 Kpa.

Na skutek powyższego, postanowieniem (z dnia 1 września 2003 r. znak OR/ORZ/REI/4412/829/93), wydanym z mojego upoważnienia, odmówiono wyłączenia Wojewody Wielkopolskiego od załatwienia sprawy.

Należy przy tym podkreślić, że brak przesłanek do wyłączenia, określonych w art. 25 § 1 Kpa, obliguje właściwy organ (w przedmiotowej sprawie GINB), do wydania postanowienia o odmowie wyłączenia organu. Obydwie wymienione wyżej przesłanki stanowią bowiem katalog zamknięty przesłanek pozytywnych zastosowania instytucji wyłączenia organu i muszą wystąpić łącznie (KPA Komentarz, B. Adamiak, J. Borkowski, C.H.BECK, Warszawa 2000, s. 168-169). Oznacza to, że dokonanie wyłączenia organu z innych przyczyn, niż wskazane przez Kpa, stanowiłoby naruszenie art. 7 Konstytucji RP i art. 6 Kpa, będąc działaniem bez umocowania prawnego.

Ponadto wypada wskazać, iż postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji jest dwuinstancyjne, gdzie Wojewoda Wielkopolski działa jako organ pierwszej instancji, zaś główny Inspektor Nadzoru Budowlanego jako organ drugiej instancji.

Będące przedmiotem rozpoznania pismo Skarżących zawiera wniosek o wyłączenie organu pierwszej i drugiej instancji, w uzasadnieniu zaś podaje zarzuty, dotyczące rozstrzygnięć Prezydenta Miasta Poznania i Wojewody wielkopolskiego. Dlatego przedmiotowe pismo można odnosić do wyłączenia obydwu ww. organów. Wniosek w zakresie wyłączenia Prezydenta miasta Poznania jest bezprzedmiotowy, bowiem organ ten nie jest właściwy w sprawie nieważności wydanego przez siebie pozwolenia na budowę. Wyłączyć na podst. art. 25 § 1 Kpa można jedynie organ, który jest właściwy do prowadzenia postępowania w sprawie.

W chwili obecnej w sprawie omawianego pozwolenia na budowę (z dnia 3 stycznia 2003 r.) toczy się jedynie postępowanie w przedmiocie wniosku o stwierdzenie nieważności tej decyzji. zgodnie zaś z art. 157 § 1 Kpa właściwy do stwierdzenia nieważności decyzji w przypadkach, określonych w art. 156 jest organ wyższego stopnia (...).

Należy nadmienić, iż jakkolwiek zarzuty zawarte w omawianym wniosku o wyłączenie organu mogą być przedmiotem weryfikacji przedmiotowego pozwolenia na budowę w trybach nadzwyczajnych (art. 145 § 1 i 156 § 1 Kpa), to jednak nie mogą mieć znaczenia dla rozstrzygnięcia w sprawie odmowy wyłączenia organu.

II. W kwestii pominięcia strony przez organ pierwszej instancji w decyzji Prezydenta Miasta Poznania (z 3 sierpnia 2003 r. nr 58/03, znak UA.A/I.A06/7351-3296/02) o pozwoleniu na budowę informuję, że decyzja ta rzeczywiście nie została przez ten organ dostarczona Ewie Namysł, Marii Namysł i Janinie Dorosz, które twierdzą, że są właścicielkami działki 16/2 w Poznaniu. Skarżące nie zostały bowiem uznane za stronę postępowania.

Zasadniczą kwestią w tym zakresie pozostaje ustalenie stanu prawnego nieruchomości 16/2 przy ul. Gnieźnieńskiej w Poznaniu, która została zajęta pod drogę publiczną. Nieruchomość ta graniczy z terenem, objętym planowaną inwestycją i pozwoleniem na budowę (z dnia 3 stycznia 2003 r.). Wojewoda wielkopolski, który odmówił wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności przedmiotowego pozwolenia na budowę uznał, iż nieruchomość ta stanowi własność Skarbu Państwa.

Powyższe rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji zostało uchylone decyzją, wydaną z mojego upoważnienia w dniu 1 września 2003 r. (znak OR/ORZ/REI/4412/829/03), a sprawę przekazano do ponownego rozpoznania.

Podstawę rozstrzygnięcia stanowiło ustalenie, iż nieruchomość 16/2 została zajęta pod drogę publiczną, lecz nie wydano w tym zakresie decyzji wojewody, stwierdzającej nabycie własności działki ex lege na rzecz Skarbu Państwa. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 16 maja 2002 r. (IV CKN 1071/00-LEX nr 57207) (...), treść przepisu ust. 3 art. 73 ustawy z dnia 13 października 1998 r. - przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną - nadającego deklaratoryjnej decyzji wojewody, stwierdzającej nabycie własności ex lege, charakter dokumentu stanowiącego podstawę wpisu tego prawa do księgi wieczystej (...), oznacza, że ta decyzja ostateczna stanowi wyłączny dowód nabycia własności, a powołujący się na spełnienie się skutku nabycia własności z ustawy powinien w oparciu o ten dokument fakt ten wykazać". W piśmiennictwie podkreśla się, iż.: "choć nabycie prawa własności gruntu, na którym znajduje się droga następuje z mocy prawa w określonej dacie kalendarzowej (art. 73 ust. 1 ustawy z 1998 r. Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną), to jednak wymaga ono - już choćby dla celów dowodowych - potwierdzenia stosownym dokumentem. Dokumentem tym będzie ostateczna decyzja wojewody. (...)" (Bura A. Artykuł P. Rejent 2002/1/43 - t. 2).

Z załączonego do akt sprawy odpisu księgi wieczystej, prowadzonej dla działki 16/2 wynika, iż właścicielem przedmiotowej działki są Skarżące. "Dopóki (...) domniemanie (o którym mowa w art. 3 ustawy o księgach wieczystych i hipotece) nie zostanie obalone, co w okolicznościach określonych w ar. 73 (ustawy z 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną) może być dokonane jedynie decyzją wojewody, dopóty nie wydaje się prawnie uzasadnione, aby inny organ lub nawet sąd mógł przeprowadzić w ramach art. 73 skuteczny dowód przeciwko temu domniemaniu" (Wolanin M., Glosa P OSP 2002/7-8/106 - t. 3). Zgodnie z zapisem księgi wieczystej, prowadzonej dla nieruchomości 16/2 prawo własności tej działki przysługuje Ewie Namysł, Marii Namysł i Janinie Dorosz.

W postępowaniu dotyczącym pozwolenia na budowę interes prawny, który stanowi przesłankę do przyznania określonej osobie statusu strony, przysługuje nie tylko inwestorowi inwestycji, lecz także właścicielom i użytkownikom wieczystym nieruchomości sąsiednich.

Ponadto, abstrahując od skutków, jakie w kontekście przymiotu strony wywołałaby decyzja Wojewody należy podnieść, że odmowa wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności może mieć miejsce jedynie wówczas, gdy organ nie widzi podstaw do kontynuowania postępowania z urzędu.

Mając powyższe okoliczności na uwadze, ww. decyzją (z dn. 1 września 2003 r.) podjętą z mojego upoważnienia, uchylono decyzję Wojewody Wielkopolskiego (z 15 lipca 2003 r. znak RR-III-2/7111/52/2003) o odmowie wszczęcia postępowania i przekazano sprawę do ponownego rozpatrzenia.

III. W oświadczeniu Pan Senator Adam Biela podnosi, iż decyzja Prezydenta Miasta Poznania o pozwoleniu na budowę (z dnia 3 stycznia 2003 r.) nie wymienia działki 16/2. Przedmiotowe pozwolenie na budowę nie wymienia wskazanej nieruchomości, bowiem inwestycja budynku administracyjno -biurowego nie została zaprojektowana na tej działce.

Jeżeli inwestor prowadzi na tym terenie roboty budowlane, stanowią one samowolę budowlaną, zaś bezprawne korzystanie z cudzej nieruchomości może być przedmiotem roszczeń petytoryjnych (windykacyjnych lub negatoryjnych) z zakresu ochrony własności, dochodzonych przed sądem cywilnym na podst. art. 222 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego. Powyższe jednak nie może wpływać na ocenę pozwolenia na budowę, które w przypadku jego weryfikacji w trybach nadzwyczajnych, jest badane tylko w zakresie nieruchomości, objętych rozstrzygnięciem tej decyzji. Przypadek, gdy pozwolenie na budowę obejmuje kilka działek, zaś faktycznie roboty budowlane wykonywane są nie tylko na terenach wskazanych w decyzji, ale również na innych, nie skutkuje stwierdzeniem nieważności pozwolenia na budowę.

IV. W zakresie zarzutu, dotyczącego realizacji inwestycji na rzece Główna, będącej własnością Skarbu Państwa, uprzejmie informuję, iż kwestia ta zostanie wyjaśniona po ponownym rozpoznaniu sprawy przez organ stopnia wojewódzkiego w przedmiocie wniosku stron o stwierdzenie nieważności decyzji (z dnia 3 stycznia 2003 r.) o pozwoleniu na budowę. Od decyzji tej przysługuje odwołanie do GINB, dlatego w chwili obecnej zajmowanie stanowiska w tej sprawie jest przedwczesne.

V. Należy nadmienić, iż brak udziału strony w postępowaniu, zgodnie z art. 145 § 1 pkt 4 Kpa, jest podstawą do wznowienia postępowania. Postępowanie w przedmiocie nieważności oparte jest na podstawach wymienionych w katalogu zamkniętym art. 156 § 1 Kpa. Żadne inne okoliczności, w tym przesłanka określona w art. 145 § 1 Kpa, nie mogą stanowić podstawy stwierdzenia nieważności ostatecznej decyzji administracyjnej.

Z poważaniem

Główny Inspektor

Nadzoru Budowlanego

Jerzy Urban

* * *

Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej przekazał wyjaśnienie w związku z oświadczeniem senatorów Janusza Bargieła, Aleksandry Koszady, Alicji Stradomskiej, złożonym na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44):

Warszawa, dnia 04.09.2003 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

W odpowiedzi na oświadczenie złożone przez Senatora Pana Janusza Bargieła, wspólnie z Senator Panią Aleksandrą Koszadą oraz Senator Panią Alicją Stradomską na 44 posiedzeniu Senatu w dniu 8 sierpnia 2003 r., dotyczącego działalności inwestorów japońskich w Polsce uprzejmie informuję, że z mojej inicjatywy, która powstała po spotkaniu z Panem Hideaki Ueda, Ambasadorem Japonii w Polsce, w dniu 29 kwietnia 2003 r. w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, odbyło się spotkanie z przedstawicielami ponad trzydziestu japońskich inwestorów działających w Polsce oraz firm zainteresowanych inwestowaniem w naszym kraju. Z polskiej strony uczestniczyli w nim Pan Andrzej Szejna, Podsekretarz Stanu w MGPiPS, Rzecznik Interesów Zagranicznych oraz przedstawiciele Państwowej Agencji Inwestycji Zagranicznych i Specjalnych Stref Ekonomicznych. Podczas spotkania przedstawiciele firm japońskich uzyskali informacje na tematy dotyczące zasad i warunków inwestowania w Polsce, w tym w Specjalnych Strefach Ekonomicznych, możliwych zmian warunków działalności inwestorów zagranicznych po wejściu Polski do Unii Europejskiej, a także na szereg innych. Strona japońska bardzo pozytywnie oceniła wartość merytoryczną spotkania. Jednocześnie zwróciła uwagę na kilka problemów, które utrudniają działalność inwestorów w Polsce. Są to sprawy związane z niedostatecznym rozwojem infrastruktury, głównie drogowej, brakiem jednej centralnej instytucji załatwiającej kompleksowo wszystkie sprawy inwestorów, długą procedurą uzyskiwania wiz pobytowych, skomplikowanymi procedurami odpraw celnych.

Większość poruszanych problemów w oświadczeniu Senatorów pokrywa się z tematami omawianymi na ww. spotkaniu. Zdajemy sobie sprawę z istniejących jeszcze barier i przeszkód, które utrudniają działanie inwestorom na rynku polskim. Są to w większości przypadków sprawy natury ogólno-gospodarczej i organizacyjnej, których poprawa wymaga czasu i dużych nakładów inwestycyjnych. Prowadzone są intensywne prace w celu ich sukcesywnego usuwania.

Chciałbym podkreślić, że promocja Polski, jako atrakcyjnego miejsca dla inwestycji zagranicznych, której podstawowym celem jest przyciąganie jak największej ilości inwestycji oraz stwarzanie inwestorom jak najbardziej korzystnych warunków działalności, jest od długiego czasu jednym z priorytetowych zadań rządu w zakresie stosunków gospodarczych z zagranicą. Służą temu podejmowane działania legislacyjne, w tym uchwalona ustawa o finansowym wspieraniu inwestycji, przygotowywana nowelizacja ustawy o Specjalnych Strefach Ekonomicznych, jak i działania organizacyjne, w tym powołanie Rzecznika Interesów Inwestorów Zagranicznych, czy też Państwowej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych. W najbliższym czasie powstanie Agencja Pro Polonia, która docelowo ma pełnić rolę organizacji kompleksowo obsługującej inwestorów. Wyrażam przekonanie, że działania te poprawią warunki funkcjonowania inwestorów zagranicznych w Polsce i uczynią nasz kraj jeszcze bardziej atrakcyjnym miejscem inwestycji.

W sprawie niskiego poziomu rozwoju infrastruktury, głównie w zakresie dróg oraz opóźnień związanych z budową autostrad, należałoby bezpośrednio zwrócić się do Ministra Infrastruktury. Natomiast sprawy funkcjonowania systemu szkolnictwa w południowo-zachodniej Polsce leżą w kompetencjach Ministra Edukacji Narodowej i Sportu. Wszyscy wiemy, że stan naszych dróg jest zły i musi ulec radykalnej poprawie. Wymaga to czasu i ogromnych nakładów finansowych. Program budowy autostrad, pomimo wielu trudności, jest realizowany i jestem przekonany, że Ministerstwo Infrastruktury dokłada możliwych starań, aby budowa autostrad przebiegała jak najszybciej.

Programy dostosowujące polskie prawo i przepisy do warunków unijnych dotyczące wielu dziedzin gospodarki. Obejmują one także poziom stawek celnych, systemu odpraw celnych, warunki i zasady uzyskiwania wiz pobytowych i zezwoleń na podjęcie pracy jak i wiele innych dziedzin. Generalnie, od momentu naszego członkostwa w UE będą obowiązywały w Polsce takie same zasady i reguły gospodarcze jakie obowiązują w innych krajach unijnych. Zagadnienia te są dobrze znane przedsiębiorcom japońskim, którzy od wielu lat realizują na terenie Unii projekty inwestycyjne. Tym niemniej zarówno MGPiPS, jak i inne inwestycje i organizacje, w tym Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, gotowe są udzielić szczegółowych informacji we wszystkich sprawach.

Na każdą prośbę inwestorów zagranicznych, zarówno PAIiIZ, jak i Departament Inwestycji Zagranicznych i Promocji Eksportu MGPiPS, udzielają na bieżąco stosownych informacji oraz możliwej pomocy w ich działalności na terenie naszego kraju. Jestem przekonany, że poziom inwestycji japońskich w Polsce, który aktualnie wynosi ok. 600 mln USD ulegnie w najbliższym czasie znacznemu zwiększeniu. Świadczą o tym nowe plany inwestycyjne firm japońskich, jak i deklaracje strony japońskiej złożone podczas niedawnej wizyty w Polsce Pana Junichiro Koizumi, Premiera Japonii.

Z poważaniem

Jerzy Hausner


Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzednia część dokumentu, następny fragment