Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment

Kontakty międzynarodowe

W dniach 2-4 marca 2003 r. senator Władysław Mańkut przebywał w Moskwie, gdzie wziął udział w pracach wspólnej międzyparlamentarnej grupy roboczej ds. Kaliningradu. W posiedzeniu uczestniczyli parlamentarzyści z Rosji, Litwy i Polski oraz deputowani do Parlamentu Europejskiego. Polskę reprezentował również poseł Bogdan Klich.

* * *

W dniach 5-8 marca 2003 r., na zaproszenie marszałka Longina Pastusiaka, z oficjalną wizytą przebywała w Polsce delegacja Senatu Kanady z jego przewodniczącym Danielem Haysem. W skład delegacji wchodzili senatorowie Raymond C. Setlakwe, Raynell Andreychuk oraz Joseph A. Day.

5 marca 2003 r. przewodniczący Senatu Kanady złożył wizytę marszałkowi L. Pastusiakowi. W spotkaniu uczestniczył wiceprzewodniczący Grupy Parlamentarnej Polsko-Północnoamerykańskiej senator Bogdan Podgórski.

W czasie spotkania marszałek L. Pastusiak podkreślił, że Kanada jest państwem bliskim Polakom z wielu względów. Jednym z nich jest to, że w Kanadzie mieszka około 700 tys. osób polskiego pochodzenia. Marszałek przypomniał, że Senat RP sprawuje patronat nad polską diasporą w świecie. Zdaniem marszałka L. Pastusiaka, świadectwem dobrych stosunków obu krajów jest też fakt, że Kanada była pierwszym państwem, które ratyfikowało akt o akcesji Polski do NATO.

Przewodniczący D. Hays przypomniał kontakty i współpracę senatów Polski i Kanady. Wyraził chęć zacieśnienia tej współpracy oraz rozszerzenia jej na inne sfery współdziałania obu państw. Przewodniczący Senatu Kanady interesował się sytuacją polityczną w Polsce, zwłaszcza w aspekcie zbliżającego się referendum unijnego.

Marszałek L. Pastusiak przedstawił trzy najważniejsze cele strategiczne w polityce zagranicznej Polski: współdziałanie w ramach NATO, integracja z Unią Europejską i utrzymywanie dobrych stosunków ze wszystkimi sąsiadami. Marszałek podkreślił, że wizyta kanadyjskiej delegacji odbywa się w ważnym momencie. Od kilku dni mamy w Polsce nową sytuacje polityczną. Ale, jak stwierdził marszałek, rząd mniejszościowy nie jest w Europie czymś nadzwyczajnym. Przyszłość rządu marszałek ocenił optymistycznie. Jego zdaniem, na stabilność w państwie znaczący wpływ mają również dwie ważne instytucje: urząd prezydenta i Senat RP, w którym koalicja rządząca ma zdecydowaną większość.

Marszałek L. Pastusiak przypomniał, że 16 kwietnia br. w Atenach podpisany zostanie traktat o poszerzeniu Unii Europejskiej. 8 czerwca br. w Polsce odbędzie się referendum w sprawie przystąpienia kraju do Unii, a potem czeka nas proces ratyfikacyjny w krajach piętnastki. Marszałek poinformował gości, że Senat RP właśnie debatuje nad ustawą referendalną i opowie się za jedno- lub dwudniowym referendum.

Marszałek L. Pastusiak wyraził przekonanie, że integracja z UE nie będzie miała wpływu na osłabienie współpracy z takimi państwami jak Kanada czy USA ani z sąsiadami ze wschodu.

Kanadyjscy goście wyrazili zainteresowanie rozwijaniem współpracy w sferze ochrony środowiska, zwłaszcza w ramach wyznaczonych traktatem z Kioto.

Senator R. Andreychuck zaapelowała o współpracę międzynarodową Polski i Kanady z Ukrainą.

Marszałek L. Pastusiak zapewnił, że Polska jest otwarta nie tylko na współpracę w dziedzinie poprawy stanu naturalnego środowiska, ale również nowych technologii, handlu, inwestycji zagranicznych. Wyraził przekonanie, że kontakty senatów Polski i Kanady przyczynią się do ożywienia współpracy gospodarczej obu państw.

Po spotkaniu marszałek L. Pastusiak powiedział dziennikarzom, że Kanada jest krajem odległym, ale bliskim sercu Polaków. Stosunki między Polską a Kanadą są znakomite, zwłaszcza w sferze politycznej.

Marszałek przypomniał, że kraj ten jest ważnym partnerem z punktu widzenia bezpieczeństwa Polski - Kanada była pierwszym krajem, który ratyfikował protokoły akcesyjne o członkostwie Polski w NATO. Jak podkreślił, stan stosunków gospodarczych między obu krajami nie jest jednak odpowiedni do poziomu stosunków politycznych. "Kanada jest zaledwie na 32. miejscu jako partner handlowy Polski i 23. pod względem inwestycji zagranicznych w Polsce. Myślę, że w tej dziedzinie możemy wiele zrobić" - powiedział marszałek L. Pastusiak.

"Kanada bardzo wspiera proces integracji Polski z UE. Kiedy Polska będzie członkiem Unii, będziemy mieli możliwość również rozwijania poprzez Polskę naszych stosunków z UE w wielu dziedzinach" - powiedział D. Hays.

Pytany o stanowisko Kanady w sprawie polityki wobec Iraku, podkreślił, że należy uczynić wszystko, co możliwe w ramach ONZ, by znaleźć kompromisowe rozwiązanie, które pozwoli uniknąć wojny.

Marszałek L. Pastusiak poinformował, że z D. Haysem rozmawiał również o polityce obu krajów wobec Ukrainy. "Kanada i Polska są zainteresowane tym, żeby Ukraina się demokratyzowała i znalazła należne miejsce w społeczności międzynarodowej" - powiedział.

Delegacja kanadyjska spotkała się z przewodniczącą Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej senator Genowefą Grabowską. W rozmowie, która dotyczyła przede wszystkim obecnej sytuacji międzynarodowej w związku zaostrzającym się konfliktem amerykańsko-irackim, uczestniczyli także senatorowie Zygmunt Cybulski, Zbigniew Kulak, Bogdan Podgórski i Dorota Simonides. Ponadto rozmawiano o przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, zbliżającym się referendum w tej sprawie oraz argumentach podawanych przez przeciwników akcesji.

Kanadyjscy goście poinformowali, że Senat kanadyjski zajmie się w tym roku oceną przynależności Kanady do Północnoamerykańskiego Układu o Wolnym Handlu (NAFTA) w związku 10. rocznicą jego wejścia w życie.

Tego samego dnia delegację kanadyjską przyjął premier Leszek Miller. Głównymi tematami rozmów były kwestie związane z rozszerzeniem Unii Europejskiej, polsko-kanadyjska współpraca dwustronna oraz kryzys iracki.

Premier podkreślił, że przystąpienie Polski do Unii Europejskiej jest głównym celem polskiej polityki zagranicznej i cieszy się zdecydowanym i stabilnym poparciem polskiego społeczeństwa. Przypomniał, że Polska przez ostatnie 12 lat koncentrowała się na przeprowadzeniu reform politycznych i gospodarczych, a także na uzyskaniu członkostwa w NATO i UE. Szef rządu ocenił, że w obecnej sytuacji najważniejsze jest dostarczenie jak największej wiedzy wszystkim obywatelom przed referendum europejskim, by mogli podjąć w pełni świadomą decyzję, czy są za wejściem Polski do UE, czy też nie. Dodał, że wiążemy duże nadzieje z wejściem do Unii, zwłaszcza jeżeli chodzi o napływ inwestycji zagranicznych.

Premier zaznaczył, że po zakończeniu trudnego etapu negocjacji Polska chce więcej uwagi poświęcić partnerom spoza Europy. Podkreślił, że dotychczasowe dobre stosunki polityczne i kulturalne między Polską a Kanadą powinny być rozwijane i wzbogacane. Wiele uwagi poświęcono możliwościom rozszerzenia polsko-kanadyjskiej współpracy gospodarczej.

Podczas spotkania poruszono także kwestię kryzysu irackiego. Zdaniem premiera, Rada Bezpieczeństwa, uchwalając rezolucję 1441, dała Irakowi ostatnią szansę, aby pozbył się broni masowego rażenia, zaniechał niedozwolonych programów zbrojeniowych oraz przedstawił wiarygodne dowody potwierdzające podjęcie takich działań. Szef rządu podkreślił, że nie można dopuścić, aby problem Iraku pogłębiał podziały na płaszczyźnie euroatlantyckiej oraz wewnątrz Europy. Dlatego nasz kraj konsekwentnie wzywa do sojuszniczej solidarności. Dodał również, że Polska ma nadzieję na pokojowe rozwiązanie kryzysu irackiego oraz oczekuje na pełną i bezwarunkową realizację przez Irak wszystkich postanowień rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ.

6 marca br. delegacja Senatu Kanady złożyła wizytę u wiceprezesa Rady Ministrów, ministra finansów Grzegorza W. Kołodki. Podczas spotkania wicepremier szczegółowo zapoznał kanadyjskich senatorów z sytuacją ekonomiczną w naszym kraju i perspektywami wyzwaniami stojącymi przez Polską. G. Kołodko omówił także założenia przygotowanego przez niego programu naprawy finansów publicznych. Zwrócił uwagę na problem bezrobocia i potrzebę szybkiego tworzenia nowych miejsc pracy. Wicepremier nawiązał także do referendum w sprawie przystąpienia naszego kraju do Unii Europejskiej oraz odniósł się do sytemu podatkowego.

Senatorowie kanadyjscy spotkali się następnie z przedstawicielami Polsko-Północnoamerykańskiej Grupy Parlamentarnej. Ze strony polskiej w spotkaniu wzięli udział senatorowie Władysław Bułka i B. Podgórski oraz posłowie Marian Curyło, Mieczysław Jedoń i Michał Kaczmarek.

Tego samego delegacja kanadyjska została przyjęta przez wiceministra spraw zagranicznych Adama Daniela Rotfelda. Podczas spotkania wiceminister przedstawił główne cele strategiczne polskiej polityki zagranicznej. Podkreślił, że Kanada była pierwszym krajem, który ratyfikował Protokoły Akcesyjne Polski, Czech i Węgier do Traktatu Północnoatlantyckiego, a także przedstawił polski punkt widzenia na problematykę bezpieczeństwa. W rozmowie wskazano na niedostosowanie organizacji międzynarodowych, takich jak OBWE i ONZ, do wyzwań współczesnego świata. Zaproponowano podjęcie działań zmierzających do zapobiegania marginalizacji tych organizacji. W obliczu nowych form zagrożenia bezpieczeństwa światowego, jakim jest międzynarodowy terroryzm, podkreślono potrzebę stworzenia nowego systemu bezpieczeństwa (polska inicjatywa Nowego Aktu Politycznego ONZ, zaprezentowana przez ministra Włodzimierza Cimoszewicza na sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ).

Poruszono także kwestię kryzysu irackiego, opowiadając się za pokojowym rozwiązaniem problemu i podkreślając, że rozbrojenie i rozwiązanie kryzysu powinno przebiegać w ramach ONZ.

6 marca 2003 r. delegację kanadyjską przyjął prezydent Aleksander Kwaśniewski. Podczas spotkania podsumowano dotychczasowy rozwój stosunków dwustronnych oraz poruszono kwestie warunków przyznawania wiz kanadyjskich obywatelom polskim. Podkreślono również zbieżność poglądów obu krajów na forum NATO.

7 marca 2003 r. delegacja kanadyjska została przyjęta przez marszałka Sejmu Marka Borowskiego, a następnie udała się do Katowic. Senatorowie gościli na Uniwersytecie Śląskim, z którego działalnością zapoznał ich rektor uczelni prof. dr hab. Janusz Janeczek. Na uniwersytecie przewodniczący Senatu Kanady D. Hays wygłosił wykład na temat wielokulturowości w Kanadzie. W Katowicach spotkano się także z przedstawicielami władz lokalnych - wojewodą śląskim Lechosławem Jarzębskim oraz marszałkiem województwa i prezydentami Chorzowa i Zabrza. Rozmawiano m.in. o problemach ochrony środowiska. Przedstawiciele władz zaprezentowali gościom Katowicką Specjalną Strefę Ekonomiczną i zachęcali do inwestowania na swoim terenie.

Goście odwiedzili także elektrociepłownię Będzin-Łagisza, gdzie zapoznali się ze stosowanymi tam technologiami oraz zwiedzili jeden z wydziałów.

Wizytę w Polsce zakończył pobyt w Krakowie. Kanadyjscy goście rozmawiali z przedstawicielami władz miasta oraz województwa małopolskiego. Zwiedzili także miasto oraz Oświęcim i Wieliczkę.

* * *

7 marca 2003 r. wizytę w Senacie złożył prezydent Republiki Litewskiej Rolandas Paksas. Litewskiego gościa przyjął marszałek Longin Pastusiak. W spotkaniu uczestniczył przewodniczący senackiej Komisji Emigracji i Polaków za Granicą senator Tadeusz Rzemykowski.

W czasie spotkania marszałek L. Pastusiak podkreślił, że Polacy przywiązują ogromną wagę do stosunków z Litwą, która jest dla nas partnerem strategicznym. Wysoko ocenił współpracę obu państw na płaszczyźnie politycznej i gospodarczej.

Marszałek Senatu wyraził radość, że R. Paksas w tak krótkim czasie po objęciu prezydentury składa wizytę w Polsce i że jest ona pierwszym krajem w programie wizyt zagranicznych nowego prezydenta Litwy.

Prezydent Litwy zapewnił, że zawsze będzie traktował Polskę jak partnera strategicznego Litwy. Poinformował o spotkaniach, jakie odbył podczas swej jednodniowej wizyty w Polsce, i przeprowadzonych rozmowach. Jak stwierdził, nasze kraje mają te same priorytety w polityce zagranicznej: integrację z UE, współpracę w ramach NATO, dobre stosunki ze wszystkimi sąsiadami. Podczas spotkań z polskimi politykami głównymi tematami rozmów litewskiego prezydenta były stosunki bilateralne, a także umacnianie więzi euroatlantyckich. Zdaniem R. Paksasa, Europa i Ameryka wyznają te same wartości, nie ma więc powodu opowiadać się za Europą czy Ameryką. Trzeba natomiast zrobić wszystko, by zbliżyć stanowiska państw europejskich i USA w sprawie konfliktu irackiego.

Marszałek L. Pastusiak podzielił stanowisko prezydenta Litwy dotyczące potrzeby umacniania stosunków transatlantyckich. Jego zdaniem, w interesie Polski i Litwy są dobre stosunki zarówno ze zjednoczoną Europą, jak i Ameryką i dlatego oba nasze kraje powinny podjąć wszelkie starania, by zapobiec dalszemu pogarszaniu się stosunków euroatlantyckich.

Kolejnym omawianym tematem były sprawy Polaków na Litwie. Marszałek L. Pastusiak poinformował, że Senat sprawuje opiekę nad polską diasporą w świecie i zwrócił się do prezydenta Litwy o pomoc w uregulowaniu kilku spraw dotyczących naszych rodaków na Litwie, zwłaszcza kwestii pisowni polskich nazwisk, ustawy o obywatelstwie, ustawy oświatowej, reprywatyzacji ziemi.

Prezydent Litwy przypomniał, że zarówno gdy pełnił funkcję mera Wilna, jak i premiera, jego kontakty z Polakami układały się dobrze. Zadeklarował gotowość uregulowania konfliktowych spraw, zwrócił się też o pomoc Litwinom w Polsce w utrzymaniu litewskiego szkolnictwa.

Nawiązując do partnerskich stosunków Polski i Litwy, prezydent R. Paksas wyraził nadzieję, że Polska będzie pierwszym państwem, które ratyfikuje akt o akcesji Litwy do NATO.

Po spotkaniu marszałek L. Pastusiak powiedział dziennikarzom, że odbyta rozmowa dotyczyła problemów mniejszości polskiej na Litwie i litewskiej w Polsce oraz spraw międzynarodowych. Jak stwierdził, Senat jest opiekunem i patronem Polonii i Polaków za granicą i dlatego podczas rozmowy z R. Paksasem zwrócił uwagę na niektóre sprawy "irytujące" Polaków na Litwie. Dotyczy to m.in. oświaty. Marszałek Senatu wyjaśnił, że nowe zarządzenia władz litewskich ograniczają możliwość zdawania matury w języku polskim przez uczniów szkół polskich.

Marszałek L. Pastusiak poruszył też nierozwiązany wciąż problem pisowni polskich nazwisk na Litwie. Zbyt wolny jest, według marszałka, proces reprywatyzacji własności ziem, które przed wojną należały do Polaków.

Marszałek powiedział, że Paksas "przyjął to wszystko do wiadomości", ale te kwestie powinny uregulować rządy obu państw.

Jak poinformował marszałek L. Pastusiak, litewski prezydent wskazał natomiast na niebezpieczeństwo zamknięcia szkół litewskich w gminach Puńsk i Sejny.

Tematem rozmów marszałka Senatu z prezydentem Litwy były także stosunki między Europą a USA, które "dryfują w niekontrolowany sposób". Możność przyczynienia się do zmniejszenia różnic między USA a Europą stanowi wielką szansę zarówno dla polskiej, jak i litewskiej dyplomacji - uznali litewski prezydent i marszałek Senatu.

* * *

11 marca 2003 r. przewodnicząca Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej senator Genowefa Grabowska spotkała się z delegacją Komitetu Integracji Europejskiej Rady Najwyższej Ukrainy z jego przewodniczącym Borysem Tarasiukiem na czele. W skład delegacji ukraińskiej wchodzili także zastępcy przewodniczącego Roman Zwarczuk i Sergiej Byczkow. W rozmowie uczestniczyli także członkowie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej senatorowie Zygmunt Cybulski, Zbigniew Kulak, Bogusław Litwiniec i Andrzej Wielowieyski.

Podczas spotkania omawiano kwestię współpracy instytucjonalnej między Polską a Ukrainą w perspektywie powołania Zgromadzenia Parlamentarnego Rzeczypospolitej Polskiej i Ukrainy. Celem będzie rozpatrywanie spraw interesujących Sejm i Senat RP i Radę Najwyższą Ukrainy oraz przyjmowanie wspólnych w tym zakresie stanowisk. Niedługo do Warszawy przyjedzie Ołeksandr Ziczenko, wiceprzewodniczący parlamentu Ukrainy, aby omówić plan działań związany z powołaniem tej instytucji. Strona ukraińska zasugerowała także, aby współpracę parlamentarną, między Morzem Czarnym a Bałtyckim, połączyć ze współpracą gospodarczą.

Senator G. Grabowska zaproponowała trójstronną współpracę parlamentarną Ukrainy, Litwy i Polski w ramach istniejącego już Zgromadzenia Parlamentarnego RP i Litwy oraz mającego powstać Zgromadzenia Parlamentarnego RP - Ukraina.

Senator A. Wielowieyski zwrócił uwagę, że w stosunkach polsko-ukraińskich istnieje więcej zagadnień do rozwiązania, wynikających ze wspólnej historii oraz przyszłego członkostwa Ukrainy w UE niż w polsko-litewskich, gdyż Litwa, tak jak Polska, stanie się wkrótce członkiem UE. Stwierdził także, że Polska w ramach mającego powstać Zgromadzenia mogłaby pomóc Ukrainie w organizacji samorządu oraz w kontaktach z UE.

Senator G. Grabowska, odnosząc się do kwestii wiz dla obywateli ukraińskich, które wprowadzone będą od 1 lipca br., powiedziała, że jesteśmy zobowiązani do ich wprowadzenia w związku z przyjęciem Układu z Schengen. Nie chcemy jednak, aby polska granica wschodnia postrzegana była jako mur graniczny między naszymi krajami.

Senator G. Grabowska odniosła się do wypowiedzi przewodniczącego B. Tarasiuka, który apelował, aby w przyszłym traktacie konstytucyjnym został zachowany zapis dot. 49 art. Traktatu o UE, w którym mowa jest, że UE nie zamknie swoich drzwi dla innych, starających się o członkostwo w niej, krajów europejskich Senator potwierdziła, że zapis gwarantujący otwartość UE na innych członków zawarty jest już w pierwszym artykule projektu Konstytucji UE.

Podczas rozmowy mówiono także o mającej się odbyć w parlamencie Ukrainy 20 marca br. konferencji oraz debacie parlamentarnej na temat wydarzeń na Wołyniu, w związku z przypadającą w tym roku 60. rocznicą tragedii wołyńskiej oraz o konieczności wyjaśnienia nierozwiązanych kwestii dotyczących otwarcia Cmentarza Orląt we Lwowie.

Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment