Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment


Z prac komisji senackich

18 lutego 2003 r.

Senatorowie z Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego na swym posiedzeniu przystąpili do rozpatrywania ustawy o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej.

Zapoznano się z opiniami o ustawie, które przedstawili wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Tadeusz Matusiak, poseł sprawozdawca Stanisław Piosik oraz zastępca komendanta głównego państwowej Straży Pożarnej st. brygadier Piotr Buk.

Po wysłuchaniu opinii Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu komisja postanowiła zaproponować wprowadzenie do ustawy sejmowej dwóch poprawek o charakterze porządkującym. Ustalono, że ich wprowadzenie zarekomenduje Izbie senator Józef Dziemdziela.

* * *

Senatorowie z Komisji Emigracji i Polaków za Granicą przygotowali opinie dla Prezydium Senatu w sprawie wniosków o finansowanie zadań polonijnych.

Komisja Emigracji i Polaków za Granicą zaopiniowała pozytywnie 13 wniosków o finansowanie zadań polonijnych. Pozytywnie zaopiniowane wnioski zostaną wstępnie dofinansowane sumą ponad 13 mln zł.

Zgodnie z ustawą budżetową, Senat ma w tym roku na finansowanie zadań polonijnych 46 mln zł.

W wypadku trzech wniosków (Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" - wniosek dotyczył programu pomocy oświatowej poza granicami kraju dla wszystkich poziomów nauczania języka polskiego; Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie" - dwa wnioski dotyczące: opieki nad szkolnictwem polonijnym i nauczaniem języka polskiego oraz opieki nad katedrami polonistyki i lektorami języka polskiego) proponowane kwoty mają charakter zaliczkowy ze względu na potrzebę zapewnienia płynności realizacji zadań w 2003 r. Zostaną one w ciągu roku zwiększone, przy czym Zespół do spraw Finansów Polonijnych Kancelarii Senatu zaproponował komisji zaopiniowanie dotacji na poziomie roku ubiegłego.

Wszystkie zaopiniowane pozytywnie wnioski dotyczyły wspierania i rozwoju edukacji w środowiskach Polonii i Polaków za granicą, pomocy socjalnej i rzeczowej, wspierania organizacji polskich i polonijnych, promocji spraw polonijnych oraz wspierania aktywności i rozwoju polonijnych organizacji młodzieżowych.

Komisja negatywnie zaopiniowała tylko jeden wniosek. Dotyczył on sfinansowania wystawy poświęconej polskiemu prawosławiu.

Komisja zaopiniowała także 5 z 40 wniosków "Wspólnoty Polskiej" na zadania inwestycyjne. Zaopiniowane wnioski opiewały łącznie na sumę 198,5 tys. zł.

Postanowiono, że pozostałe wnioski inwestycyjne Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" oraz wnioski innych organizacji o finansowanie, złożone do Komisji Emigracji i Polaków za Granicą (jest ich ponad 140), będą opiniowane na następnych posiedzeniach komisji.

* * *

Podczas posiedzenia Komisji Ustawodawstwa i Praworządności rozpatrzono ustawę o ustanowieniu 22 lutego Dniem Ofiar Przestępstw.

Komisja postanowiła nie zgłaszać zastrzeżeń do ustawy sejmowej uchwalonej na podstawie inicjatywy senackiej.

Przewodnicząca Komisji Ustawodawstwa i Praworządności senator Teresa Liszcz podkreśliła, że nie chodzi tu o świętowanie, lecz raczej o to, by tego dnia całe społeczeństwo przypominało sobie o losie ofiar przestępstw. Podkreśliła, że w polskim społeczeństwie żyją setki tysięcy ofiar przestępstw: ludzi okaleczonych fizycznie, psychicznie, pozbawionych mienia.

W opinii senator T. Liszcz, niezbędne jest, by nastąpiły korzystne dla nich zmiany w kodeksie postępowania karnego, na przykład "umocniła się pozycja ofiary przestępstwa jako oskarżyciela posiłkowego".

Ustalono, że przyjęcie bez poprawek ustawy o ustanowieniu 22 lutego Dniem Ofiar Przestępstw zarekomenduje Izbie senator T. Liszcz.

Podczas posiedzenia Komisji Ustawodawstwa i Praworządności odbyło się także pierwsze czytanie wniesionego przez grupę senatorów projektu ustawy o ustanowieniu 16 października dniem Ojca Świętego Jana Pawła II. Wnioskodawcy, których reprezentował senator Zbigniew Romaszewski, zaproponowali, by 16 października był dniem Ojca Świętego Jana Pawła II. W wyniku głosowania komisja zaaprobowała zgłoszony tekst bez poprawek.

Jak stwierdził senator Z. Romaszewski, ustawa wiąże się z 25-leciem pontyfikatu Jana Pawła II, a jej uchwalenie "będzie wyrazem hołdu narodu polskiego wobec wielkiego Polaka". Senator podkreślił, że ustawa nie pociąga za sobą wydatków budżetowych, a jej przedmiot nie jest objęty regulacjami prawa europejskiego.

W projekcie ustawy podkreślono, że 16 października 1978 r. - dzień wyboru kardynała Karola Wojtyły na papieża - "zapisał się w dziejach narodu polskiego jako dzień nadziei, dzień odrodzenia narodowego". W projekcie przypomniano, że nauczanie Jana Pawła II o godności osoby ludzkiej, pokoju między ludźmi, ich braterstwie i solidarności stało się zarzewiem przemian, które doprowadziły do odbudowy demokratycznego państwa polskiego.

W uzasadnieniu do projektu podkreślono, że wizyty Jana Pawła II w Polsce obudziły w społeczeństwie wiarę we własne siły, w siłę prawdy i w międzyludzką solidarność. "Wiara ta stała się fundamentem nadchodzących przemian, legła u podstaw tego, że przemiany nie zostały okupione krwią i falą przemocy, ale stały się wzorem zachowania dla wielu narodów".

Uczestniczący w posiedzeniu komisji przedstawiciel prymasa Polski kardynała Józefa Glempa, bp Marian Duś, wyraził w imieniu prymasa uznanie dla Senatu za tę inicjatywę.

Podczas posiedzenia Komisji Ustawodawstwa i Praworządności zapoznano się także z przygotowanym przez senatora Gerarda Czaję projektem ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej.

Projekt dotyczy zmiany w art. 28a, polegającej na dodaniu wyrazów "i paraolimpijskich", co da możliwość korzystania ze świadczeń z budżetu państwa również olimpijczykom niepełnosprawnym, uczestnikom paraolimpiad, którzy zdobyli co najmniej jeden medal olimpijski, ukończyli 35 rok życia, mają polskie obywatelstwo oraz stałe zamieszkanie na terytorium RP i nie byli karani za przestępstwa umyślne.

Jak stwierdził senator G. Czaja, dotychczasowe rozwiązanie, zgodnie z którymi świadczenie przysługuje tylko pełnosprawnym olimpijczykom, stwarza nierówność ustawową. Szacuje się, że osób spełniających kryteria zaproponowane w omawianym projekcie jest 117.

Po wysłuchaniu wnioskodawcy i dyskusji komisja postanowiła kontynuować prace nad projektem oraz zobowiązała senatora G. Czaję do dalszego opracowania proponowanego rozwiązania.

Na zakończenie posiedzenia Komisji Ustawodawstwa i Praworządności odbyła się dyskusja o podjęciu inicjatywy ustawodawczej w sprawie zmiany ustawy - Prawo prasowe. Z inicjatywą wystąpiła senator Teresa Liszcz, po wystąpieniu do rzecznika praw obywatelskich prof. Andrzeja Zolla.

Proponowana inicjatywa zmierza do ograniczenia możliwości wszczynania i prowadzenia postępowań karnych w sprawach o przestępstwa przewidziane w ustawie z 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe.

Po wysłuchaniu omówienia proponowanych rozwiązań i dyskusji na ich temat komisja postanowiła kontynuować prace legislacyjne. Zobowiązała również senator T. Liszcz do dalszego opracowania kształtu legislacyjnego proponowanej ustawy.

* * *

Podczas posiedzenia Komisji Ochrony Środowiska zapoznano się z informacją głównego inspektora ochrony środowiska Krzysztofa Zaręby o realizacji zadań inspekcji w latach 2001-2002.

W swoim wystąpieniu K. Zaręba stwierdził m.in., że inspekcja znajduje się na etapie zmian ustrojowych spowodowanych perspektywą przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Realizuje także programy pomocowe. Organy Inspekcji Ochrony Środowiska realizowały swoje zadania ustawowe na podstawie obowiązujących programów, takich jak program Państwowego Monitoringu Środowiska, przyjęte plany i programy kontroli podmiotów korzystających ze środowiska. Inspekcja wykonuje także polecenia głównego inspektora i wojewodów. Ich realizacja uzależniona była od możliwości kadrowych i finansowych.

Prowadzone w 2001 r. badania stanu środowiska w ramach program Państwowego Monitoringu Środowiska potwierdziły (z niewielkimi wyjątkami) utrzymywanie się trwającego już od kilku lat trendu poprawy jakości poszczególnych komponentów środowiska.

Podczas posiedzenia Komisji Ochrony Środowiska dyskutowano również o zanieczyszczeniu powietrza w Polsce w 2001 r. na podstawie pomiarów krajowej sieci stacji podstawowych. Krótkie wprowadzenie do tego tematu przedstawił główny inspektor ochrony środowiska K. Zaręba. Monitoring prowadziło 95 stacji i na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić wyraźną poprawę jakości powietrza.

Pytania senatorów, na które odpowiadała także wicedyrektor Departamentu Monitoringu Lucyna Dygas-Ciołkowska, dotyczyły m.in. dziury ozonowej, freonu oraz handlu emisjami.

* * *

Na swym posiedzeniu Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej.

Omawiana ustawa była pilnym projektem rządowym. Uzasadnieniem takiego trybu uchwalania była konieczność określenia zakresu wykroczeń, w wypadku których funkcjonariusze Państwowej Straży Pożarnej będą uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej po rozpatrzeniu projektu ustawy i po przeprowadzonej dyskusji pozytywnie zaopiniowała przedłożone rozwiązanie. W głosowaniu senatorowie jednogłośnie przyjęli 3 poprawki o charakterze porządkowo-doprecyzowującym. Na sprawozdawcę stanowiska komisji wybrano senatora Zbigniewa Gołąbka.

19 lutego 2003 r.

Senatorowie z Komisji Nauki, Edukacji i Sportu zebrali się w celu rozpatrzenia ustawy o dokonywaniu europejskich zgłoszeń patentowych oraz o skutkach patentu europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej.

W posiedzeniu komisji udział wzięli m.in. wiceminister gospodarki, pracy i polityki społecznej Małgorzata Okońska-Zaremba, prezes Urzędu Patentowego RP Alicja Adamczak oraz sekretarz Polskiej Izby Rzeczników Patentowych Anna Sobczyk. Uwagi zgłosiło także Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W przyjętym stanowisku komisja postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 2 poprawek o charakterze porządkującym. Ustalono, że sprawozdanie w tej sprawie złoży podczas posiedzenia plenarnego senator Adam Gierek.

W drugim punkcie porządku posiedzenia Komisja Nauki, Edukacji i Sportu rozpatrywała ustawę o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki.

Senatorowie zapoznali się z opiniami o ustawie sejmowej, które przedstawili wiceminister edukacji narodowej i sportu Tomasz Goban-Klas, dyrektor Departamentu Szkolnictwa Wyższego w MENiS Teresa Bader, wiceprzewodniczący Rady Wyższego Szkolnictwa Artystycznego, członek Centralnej Komisji Kwalifikacji Kadr Naukowych Włodzimierz Lech Duchnowski oraz radca prawny MENiS Andrzej Barański. Uwagi zgłosiło także biuro legislacyjne.

W przyjętym przez komisję stanowisku senatorowie zaproponowali wprowadzenie 7 poprawek o charakterze legislacyjnym. Na sprawozdawcę stanowiska w sprawie ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki wyznaczono senatora Mariana Kozłowskiego.

* * *

Podczas posiedzenia Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia dokonano wyboru zastępcy przewodniczącego komisji. W wyniku dyskusji zgłoszono dwie kandydatury na to stanowisko: senator Krystyny Sienkiewicz i senator Zdzisławy Janowskiej. W głosowaniu tajnym poparcie komisji uzyskała senator K. Sienkiewicz.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia komisji omawiano rządowy dokument Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich 2004-2006. Po dyskusji z udziałem wiceminister gospodarki, pracy i polityki społecznej Krystyny Gurbiel komisja przyjęła opinię w sprawie analizowanego dokumentu, która zostanie skierowana do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej:

"Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia w dniach 7 i 19 lutego 2003 roku zapoznała się z treścią sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich 2004-2006 i przedstawia następującą opinię:

W celu realizacji tych programów zreformowane zostaną instytucje rynku pracy dostosowujące ich funkcjonowanie do absorpcji środków Europejskiego Funduszu Socjalnego.

Ponadto dokument zawiera zapowiedzi programu przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu, aktywizacji zawodowej kobiet, powiązania szkolnego i pozaszkolnego o system edukacji zawodowej.

Komisja przyjęła dokument do wiadomości, podkreślając znaczenie zapobiegania długoterminowemu bezrobociu młodzieży, m.in. poprzez odpowiednie działania interwencyjne, wspieranie i tworzenie warunków równego dostępu kobiet do nietradycyjnych form zatrudnienia, aktywizacji i integracji zawodowej kobiet, zapobiegania ubóstwu, marginalizacji i wykluczeniu społecznemu, wdrożenie zasad akredytacji instytucji szkoleniowych, do których będą kierowane środki publiczne na szkolenie i doskonalenie zawodowe bezrobotnych i zagrożonych bezrobociem.

Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia oczekuje przedstawienia programu strategii przeciw wykluczeniu społecznemu.

W dalszych pracach nad Narodowym Planem Rozwoju Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia oczekuje skoordynowanych działań resortowych w sprawie ograniczenia bezrobocia, które powiększa wymuszona - restrukturyzacja - polegająca na zwolnieniach z pracy. Niezbędne są nowe rozwiązania sprzyjające rozwojowi przedsiębiorczości.

Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia oczekuje bardziej szczegółowego przedstawienia stanu przygotowań do absorpcji Europejskiego Funduszu Socjalnego, instytucjonalnego sytemu zarządzania, wdrażania i kontroli programów oraz informacji o zapewnieniu współfinansowania krajowego. W sytuacji reformy finansów publicznych zagrożony może być krajowy wkład publiczny i efektywne wykorzystanie wkładu wspólnotowego".

* * *

Podczas posiedzenia Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego rozpatrywano ustawę o zmianie ustawy o zasadach pobytu wojsk obcych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasadach ich przemieszczania się przez to terytorium.

Senatorowie wysłuchali informacji o ustawie sejmowej, które przedstawili wiceminister obrony narodowej Piotr Urbankowski oraz poseł sprawozdawca Bronisław Komorowski. Pozytywną opinię przekazało Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Rozpatrywana nowelizacja na celu przede wszystkim rozszerzenie kręgu podmiotów uprawnionych do wyrażania zgody na pobyt wojsk obcych (wojsk państw, które są członkami NATO, wojsk pozostających pod dowództwem organów Organizacji NATO albo wojsk uczestniczących w szkoleniu w ramach Partnerstwo dla Pokoju) na terytorium RP.

Podmiotami, które uzyskają, na podstawie upoważnienia ministra obrony narodowej, kompetencje do wyrażania zgody na pobyt wojsk obcych na terytorium RP, będą konstytucyjne organy wojskowe - szef Sztabu Generalnego oraz dowódcy rodzajów Sił Zbrojnych. Upoważnienie tych organów do wyrażania zgody na pobyt wojsk obcych na terytorium RP będzie możliwe w sytuacjach enumeratywnie wyliczonych w ustawie, ponadto przy ograniczeniu liczebnym wojsk obcych przybywających na terytorium RP (do 500 osób) i ograniczeniu czasowym pobytu tych wojsk na terytorium RP (do dwóch miesięcy).

Nowelizacja dopuszcza jednostronną formę wyrażania zgody na pobyt wojsk obcych na terytorium RP. Obecnie obwiązujące przepisy przewidują jedynie zawarcie porozumienia w tym zakresie.

Ponadto szef Sztabu Generalnego lub dowódcy rodzajów Sił Zbrojnych będą mogli, na podstawie upoważnienia ministra obrony narodowej, wyrażać zgodę na przemieszczanie się przez terytorium RP określonego sprzętu wojskowego, kolumn pojazdów, taboru pływającego.

Sejm uszczegółowił przepis dotyczący działalności komisji rozpatrującej roszczenia z tytułu szkód wyrządzonych przez wojska obce, zobowiązując ją do uwzględniania w postępowaniu zgromadzonej w sprawie dokumentacji, a także rozszerzył delegację udzieloną ministrowi obrony narodowej o określenie organów zajmujących się dokumentacją w sprawie wyrządzonych szkód oraz wynagrodzenia osób wykonujących czynności z tym związane.

Wojska obce uzyskały prawo do użycia (oprócz broni) także środków przymusu bezpośredniego, w zmodyfikowanych przez nowelizację wypadkach, tj. na terenie obozów, obiektów lub innych nieruchomości, w których wojska obce są zakwaterowane, w czasie przemieszczania się oraz w czasie ćwiczeń.

W głosowaniu Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego postanowiła nie zgłaszać zastrzeżeń do nowelizacji ustawy o zasadach pobytu wojsk obcych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasadach ich przemieszczania się przez to terytorium. Ustalono, że przyjęcie ustawy bez poprawek zarekomenduje Izbie senator Grzegorz Niski.

* * *

Odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Emigracji i Polaków za Granicą, Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych oraz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności, podczas którego przeprowadzono pierwsze czytanie - wniesionego przez Komisję Emigracji i Polaków za Granicą oraz Komisję Gospodarki i Finansów Publicznych - projektu uchwały w sprawie uczczenia wybitnych osiągnięć Ignacego Łukasiewicza, pioniera światowego przemysłu naftowego i gazowniczego.

Połączone komisje zaaprobowały przedstawiony projekt, do którego wprowadzono tylko jedną poprawkę stylistyczną. Ustalono, że jego przyjęcie podczas posiedzenia plenarnego zarekomenduje Izbie senator Tadeusz Rzemykowski.

* * *

Odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury, Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności, zwołane w celu rozpatrzenia wniosków zgłoszonych w drugim czytaniu projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami i ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw.

Komisje po rozpatrzeniu przedstawionego projektu ustawy oraz wniosków zgłoszonych w toku dyskusji podczas drugiego czytania poparły wniosek o przyjęcie projektu bez poprawek wraz z jednolitym projektem ustawy oraz projektem uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy. Akceptacji komisji nie uzyskał wniosek senatora Adama Jamroza o wniesienie do przedstawionego projektu jednej poprawki.

Ustalono, że sprawozdanie w tej sprawie złoży Izbie senator Robert Smoktunowicz.

20 lutego 2003 r.

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury oraz Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych rozpatrywano ustawę o zmianie ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali.

W posiedzeniu komisji uczestniczył wiceminister gospodarki, pracy i polityki społecznej Marek Kossowski. Wiceminister poinformował, że pracownicy upadających hut będą mogli korzystać z odszkodowań z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, a nie, jak obecnie, z majątku tych firm.

Rozpatrywana nowelizacja ustawy o restrukturyzacji hutnictwa i stali spowoduje, że pracownicy upadających hut nie będą pozostawieni sami sobie. Obecnie, w razie upadłości huty, nie było skąd finansować odpraw dla pracowników, a zgodnie z założeniami nowelizacji będą oni otrzymywać pieniądze z funduszu pracowniczego - powiedział M. Kossowski.

Nowelizowana ustawa zakłada również przekazanie resortowi Skarbu Państwa nadzoru właścicielskiego nad hutami realizującymi program naprawczy.

Według obowiązującego prawa, nadzór nad hutami sprawuje resort gospodarki, podczas gdy prywatyzacji hut dokonuje minister skarbu państwa. Intencją nowelizacji było przekazanie resortowi skarbu odpowiedzialności za prywatyzowane zakłady.

Zdaniem senatora Andrzeja Chronowskiego, lepszym rozwiązaniem byłoby połączenie resortu skarbu i gospodarki, ponieważ nieporozumienia kompetencyjne między oboma resortami i tak będą się pojawiać na innych płaszczyznach.

Ustawa sejmowa zakłada także przedłużenie procesu restrukturyzacji zatrudnienia w hutach. Dlatego termin obowiązywania ustawy zostanie wydłużony o trzy lata, z 31 grudnia br. do 31 grudnia 2006 r. Według rządu, ma to umożliwić przeprowadzenie procesu redukcji zatrudnienia bez zbędnych napięć społecznych.

W głosowaniu połączone komisje postanowiły nie zgłaszać zastrzeżeń do ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali. Ustalono, że w imieniu komisji sprawozdanie w tej sprawie złoży Izbie senator Mieczysław Mietła.

* * *

Podczas posiedzenia Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu.

Opinię o uchwalonej przez Sejm ustawie przedstawił wiceminister finansów Jacek Uczkiewicz oraz Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu. Celem nowelizacji jest zawieszenie na 13 miesięcy, od 1 grudnia 2002 r. do 31 grudnia 2003 r., obowiązku rejestrowania przez instytucje obowiązane, wskazane w ustawie, transakcji, których równowartość przekracza 10 000 euro.

Biuro legislacyjne stwierdziło, że treść dodanego art. 8 ust. 1a ma charakter przejściowy, gdyż dotyczy czasowego zawieszenia obowiązku rejestracji transakcji. Po 31 grudnia br. przepis ten nie będzie zawierał żadnej treści normatywnej, dlatego nie jest właściwe zamieszczanie go wśród przepisów merytorycznych ustawy. W związku z tym Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych zaproponowała wprowadzenie 2 poprawek do omawianej nowelizacji, usuwających ten błąd legislacyjny. Ustalono, że przyjęte przez komisję poprawki zarekomenduje Izbie senator Andrzej Chronowski.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych rozpatrzono ustawę o Banku Gospodarstwa Krajowego.

Po wysłuchaniu informacji przedstawionych przez wiceministra finansów Andrzeja Sopoćkę oraz prezesa BGK Witolda Kozińskiego oraz zapoznaniu się z opinią biura legislacyjnego senatorowie postanowili zaproponować Senatowi wprowadzenie 5 poprawek do ustawy sejmowej. Omawiana ustawa powstała na podstawie projektu rządowego i określa zadania, zakres działalności oraz organizację Banku Gospodarstwa Krajowego. Aktualnie Bank Gospodarstwa Krajowego działa na podstawie ustawy - Prawo bankowe oraz statutu nadanego w drodze rozporządzenia ministra skarbu państwa.

* * *

Podczas posiedzenia Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia zapoznano się z informacją ministra zdrowia i prezesa Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych o sytuacji kas chorych i zakładów opieki zdrowotnej w województwach zagrożonych dezorganizacją systemu opieki zdrowotnej z przyczyn ekonomicznych: pomorskim, lubuskim, łódzkim i zachodniopomorskim oraz z informacją o kryzysowej sytuacji Dolnośląskiej Regionalnej Kasy Chorych i zakładów opieki zdrowotnej w województwie dolnośląskim z przyczyn ekonomicznych. W posiedzeniu wzięli udział m.in. wiceminister zdrowia Ewa Kralkowska, prezes Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych Mikołaj Tokarczyk i wiceminister finansów Halina Wasilewska-Trenkner.

Prezes UNUZ poinformował, że komornicy wystąpili do kas chorych o około 561 mln zł z tytułu zadłużeń podmiotów, z którymi kasy podpisały umowy. Na zakłady opieki zdrowotnej przypada 92% tej kwoty, 21% dotyczy Dolnego Śląska. Dotąd przekazano komornikom około 266 mln zł.

Obecnie, jeśli komornik ma tytuł do ściągnięcia długu szpitala posiadającego umowę z kasą chorych, może zająć całość kwoty kontraktu (jeśli odpowiada ona kwocie długu). Z chwilą wejścia w życie ustawy o Narodowym Funduszu Zdrowia komornicy będą mogli zająć tylko 25% tzw. pożytków należnych - w tym wypadku kwot wynikających z umów zawartych między kasą chorych a szpitalem, przychodnią czy apteką. Takie "przywileje" wynikają z przepisów dotyczących państwowych jednostek organizacyjnych - będzie nią fundusz.

Ministerstwo Zdrowia uważa, że to dobrze, szpitale będą bowiem otrzymywać pieniądze przynajmniej na wypłaty dla pracowników.

Senatorowie dyskutowali na temat stanu dolnośląskiej ochrony zdrowia. Przedstawiciele Dolnego Śląska apelowali o jak najszybsze rozwiązanie problemów tego regionu. Jedna z uczestniczek dyskusji mówiła, że wartość zajęć komorniczych w niektórych szpitalach jest równoważna z rocznym przychodem tych szpitali.

Wicewojewoda dolnośląski Wacław Dziendziel poinformował, że dług dolnośląskiej ochrony zdrowia to około 956 mln zł bez odsetek, z czego 435 mln zł przypada na placówki podległe sejmikom wojewódzkim, a 360 mln zł - na powiatowe. W opinii przewodniczącego Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia senatora Jerzego Cieślaka, w tej sytuacji trzeba będzie zamknąć część szpitali.

Podczas posiedzenia przedstawiciele dolnośląskiego samorządu lekarskiego apelowali o uruchomienie m.in. rezerw ogólnych z budżetu państwa, aby ratować dolnośląską ochronę zdrowia. Wiceminister finansów Halina Wasilewska-Trenkner powiedziała, że nie ma takiej możliwości, gdyż "musi jeszcze zakończyć się zima". "Ona oczywiście się zakończy, pytanie tylko jak" - powiedziała H. Wasilewska-Trenkner.

W ubiegłych latach pieniądze z rezerwy ogólnej były wykorzystywane na usuwanie skutków powodzi. Wiceminister finansów dodała, że są też inne uwarunkowania w sytuacji wewnętrznej i zewnętrznej kraju, które nie pozwalają na uruchomienie tej rezerwy na poprawę ochrony zdrowia na Dolnym Śląsku.

"Jeśli nie znajdziemy sposobu na zahamowanie przyrostu zadłużenia, to dodatkowe pieniądze będą wydawane jedynie na przedłużenie stanu przejściowego" - podkreśliła wiceminister finansów.

Nie najlepsza jest także sytuacja Dolnośląskiej Kasy Chorych, która 2002 rok zakończy stratą. Według szacunków, jakie podał prezes M. Tokarczyk, strata może wynieść około 100 mln zł. Kasy chorych ogółem mogą mieć stratę w wysokości około 600 mln zł. M. Tokarczyk zaznaczył, że strata może być jednak niższa - około 480 mln zł. Różnica wynika z tego, że kasy uruchomiły fundusze rezerwowe. Pełnych danych na razie UNUZ nie posiada.

Podczas posiedzenia Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia podjęła uchwałę w sprawie zagrożeń funkcjonowania służby zdrowia w wybranych województwach z przyczyn ekonomicznych:

"W oparciu o informacje i opinie docierające do Komisji Polityki Społecznej
i Zdrowia członkowie komisji stwierdzają, że po czterech latach funkcjonowania systemu ubezpieczeń zdrowotnych sytuacja ekonomiczna zakładów opieki zdrowotnej na terenie całego kraju jest trudna, a w kilku województwach istnieją zagrożenia dostępności i ciągłości świadczeń stacjonarnych zakładów opieki zdrowotnej. Wśród najważniejszych przyczyn, które doprowadziły do tej sytuacji wymienić należy załamanie syste
mu finansowania ochrony zdrowia w roku poprzedzającym wprowadzenie kas chorych i wzrost zadłużenia służby zdrowia o ponad 5 mld zł oraz zmniejszenie składki na ubezpieczenie zdrowotne z 10% do 7,5% podstawy jej wymiaru w czasie radykalnej nowelizacji ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym z 1997 roku, dokonanej w 1998 roku. Ważną przyczyną był również brak komputerowego systemu identyfikacji płatników składek w dniu 1 stycznia 1999 roku i w latach następnych.

Przyjmujemy do wiadomości informację Ministerstwa Zdrowia, że zadłużenie służby zdrowia szacuje się obecnie na 5,5 mld zł. Równocześnie krytycznie oceniamy obowiązujący obecnie system sprawozdawczości, który uniemożliwia organizatorom ochrony zdrowia podejmowanie niezbędnych decyzji na podstawie wiarygodnych informacji o sytuacji ekonomicznej zakładów opieki zdrowotnej w okresach kwartalnych albo przynajmniej półrocznych.

Po wysłuchaniu informacji Ministerstwa Zdrowia i Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych o sytuacji ekonomicznej służby zdrowia w województwach: lubuskim, łódzkim, pomorskim i zachodniopomorskim, Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia przyjmuje do wiadomości, że w trzech pierwszych z wymienionych województw zadłużenia zakładów opieki zdrowotnej mogą spowodować w tym roku dezorganizację udzielania świadczeń zdrowotnych w stopniu uniemożliwiającym realizację zadań określonych prawem.

Z najgłębszym zaniepokojeniem i niezadowoleniem komisja przyjęła do wiadomości informację o sytuacji w województwie dolnośląskim, w którym zobowiązania wymagalne zakładów opieki zdrowotnej w 2002 roku przekroczyły 950 mln zł, a egzekucje komornicze sięgnęły kwoty 89,5 mln zł, co stanowiło blisko 30% ogółu wierzytelności zajętych w poszczególnych kasach chorych. W niektórych szpitalach wartość zajęć komorniczych przekracza roczne przychody z kas chorych. Zwracamy uwagę, że już w 1999 roku strata Dolnośląskiej Regionalnej Kasy Chorych przekroczyła 89 mln 260 tys. zł, co stanowiło 5,45% kosztów ogółem tej kasy. W kolejnych latach straty wynosiły ponad 15 mln 200 tys. zł, ponad 5 mln 420 tys. zł i ponad 108 mln 430 tys. zł.

W opinii komisji, w województwie dolnośląskim nastąpiło załamanie systemu finansowania świadczeń zdrowotnych, które może spowodować ograniczenie dostępności i przerwanie ciągłości świadczeń w wielu szpitalach, zagrożonych likwidacją z przyczyn ekonomicznych. W tych szpitalach przerwane mogą być dostawy gazu i energii elektrycznej, lekarstw, żywności i środków czystościowych. Pracownicy wszystkich grup zawodowych od kilku miesięcy lub tygodni nie otrzymują należnych im poborów, albo otrzymują je w niepełnej wysokości.

Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia z zadowoleniem i nadzieją przyjęła fakt, że ustawa o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia uniemożliwi komornicze egzekucje na rzecz wierzycieli przekraczające 25% środków, wypracowanych przez zadłużone zakłady opieki zdrowotnej i umożliwi stopniowe ujednolicanie stawek za procedury medyczne na terenie całego kraju. Uważamy jednak, że sytuacja służby zdrowia w województwie dolnośląskim jest nadzwyczajna i do jej częściowego przynajmniej złagodzenia zastosować należy natychmiast nadzwyczajne środki o charakterze doraźnej interwencji. Następnie w tym województwie oraz w województwach: lubuskim, łódzkim i pomorskim wdrożyć należy krótkookresowe i średniookresowe programy wychodzenia z głębokiego kryzysu ekonomicznego.

Z głębokim zaniepokojeniem przyjęliśmy informację, że po czterech latach od wprowadzenia reformy administracji publicznej, samorząd województwa dolnośląskiego nie wdrożył programu restrukturyzacji zakładów opieki zdrowotnej w tym województwie. Uważamy, że brak tego programu nie może opóźniać restrukturyzacji tych zakładów opieki zdrowotnej, które są do tego przygotowane, a jej realizacja uzależniona jest tylko od zapewnienia środków z rezerwy celowej budżetu. Apelujemy do władz samorządowych województwa dolnośląskiego o wykorzystanie uprawnień koordynacyjnych w stosunku do samorządów powiatów, określonych w ustawie powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia. Apelujemy również o włączenie do procesów restrukturyzacyjnych samorządów zawodowych i związków zawodowych pracowników służby zdrowia. Widzimy potrzebę większej aktywności administracji rządowej województwa dolnośląskiego we współpracy z zakładami opieki zdrowotnej dla których organem założycielskim jest rektor Akademii Medycznej im. Piastów Śląskich, samorząd województwa i samorządy powiatów.

W naszym przekonaniu konieczne jest odroczenie płatności zobowiązań wobec Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa, dostawców energii elektrycznej i wykupienie przez publiczną instytucję finansową w sposób kontrolowany części zobowiązań poniżej ich nominalnej wartości.

Komisja zwraca się do ministra finansów i ministra zdrowia z wnioskiem o natychmiastowe uruchomienie części rezerwy celowej, przeznaczonej na działania osłonowe procesu restrukturyzacji zakładów opieki zdrowotnej i przeznaczenie jej przede wszystkim dla województw: dolnośląskiego, lubuskiego, łódzkiego, i pomorskiego. Zwracamy się do ministra finansów z wnioskiem o zaplanowanie w budżecie państwa na 2004 rok większych środków na ratowanie zagrożonych likwidacją ale niezbędnych zakładów opieki zdrowotnej, przede wszystkim szpitali.

Komisja widzi potrzebę wypracowania przez międzyresortowy zespół rozwiązań systemowych w zakresie postępowań naprawczych i układowych samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej".

Podczas posiedzenia Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia przystąpiono także do rozpatrywania ustawy o zmianie ustawy o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest.

W swoim wystąpieniu wiceminister E. Kralkowska zwróciła uwagę, że ustawa uchwalona przez Sejm różni się dość znacznie od przedłożenia rządowego. Ponadto uznano, że ustawa obarczona jest brakami legislacyjnymi.

W związku z tym przewodniczący komisji senator J. Cieślak na wniosek senator Olgi Krzyżanowskiej odłożył podjęcie decyzji w sprawie omawianej nowelizacji do 4 marca br. i zobowiązał resorty zdrowia i gospodarki do przygotowania propozycji odpowiednich zmian.

26 lutego 2003 r.

W siedzibie Agencji Rynku Rolnego odbyło się posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Posiedzenie poświęcone było czterem zagadnieniom:

W posiedzeniu wzięli udział: wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Kazimierz Gutowski, wiceminister skarbu państwa Barbara Misterska-Dragan, prezes Ryszard Pazura i wiceprezesi Agencji Rynku Rolnego Marek Kozikowski, Piotr Kruk, Waldemar Sochaczewski i Antoni Tarczyński, wiceprezes Agencji Własności Rolnej Skarbu państwa Andrzej Janicki, przedstawiciele związków zawodowych i organizacji rolniczych.

Ze stanem przygotowań Agencji Rynku Rolnego do realizacji zadań Wspólnej Polityki Rolnej jednoczącej się Europy zapoznał senatorów wiceprezes ARR W. Sochaczewski.

O dotychczasowych działaniach interwencyjnych na rynku mięsa w Polsce mówili szczegółowo wiceminister K. Gutowski oraz wiceprezes A. Tarczyński, który przekazał także informację o stanie przygotowań do zmiany systemu interwencji na rynku zbóż.

Krótkiego podsumowania przedstawionych informacji dokonał prezes ARR R. Pazura. Jak stwierdził, m.in., rośnie zainteresowanie eksportem wieprzowiny z dopłatami. Do tej pory złożono wnioski na eksport z dopłatami 25 tys. ton wieprzowiny, podczas gdy pula eksportowa na ten miesiąc wynosi 15 tys. ton.

Jak poinformował R. Pazura, sytuacja na rynku wieprzowiny jest coraz lepsza. Istnieje szansa, że przez najbliższy miesiąc zostanie zdjęta z rynku nadwyżka około 41 tys. ton tego gatunku mięsa. Do tej pory skupiono około 30 tys. ton. Złożono też wnioski na eksport z dopłatami 25 tys. ton mięsa, podczas gdy pula eksportowa na ten miesiąc wynosi 15 tys. ton.

Pod koniec stycznia rząd wydał rozporządzenia o dopłatach do eksportu około 41 tys. ton wieprzowiny, w wysokości 2,30 zł do każdego kilograma półtusz. Mięso przeznaczone do wywozu zostanie rozdysponowane w trzech transzach. Wnioski na eksport pierwszej partii towarów przyjmowane były od 7 do 18 lutego. Na eksport drugiej transzy, 15 tys. ton, wnioski będą przyjmowane w połowie marca, a na pozostałą część mięsa - około 11 tys. ton - wnioski będzie można składać na przełomie kwietnia i maja.

Zdaniem prezesa R. Pazury, Polska będzie musiała poradzić sobie z zapasami wieprzowiny do 1 maja 2004 roku. "Unia w żadnym wypadku nie będzie finansować naszej nadwyżki" - powiedział. Obecna sytuacja na rynku, tj. nadmiar zapasów mięsa, jest konsekwencją za wysokich cen interwencyjnych w 2001 roku oraz na początku 2002 roku.

R. Pazura wyraził pogląd, że interwencja na rynku rolnym nie spełnia swojego zadania, ponieważ "za pomocą interwencji chce się podwyższyć ceny produktów rolnych i poprawić dochodowość rolnictwa". Dodał, że w Polsce nie ma instrumentów bezpośredniego kształtowania dochodów rolników.

Zwracając się do senatorów, prezes zaapelował: "Im wyższą cenę skupu interwencyjnego na wieprzowinę wymusicie, tym gorsze to będzie dla producentów rolnych. Efekty będą widoczne za kilka miesięcy. Nikt nie oszuka prawa popytu i podaży".

R. Pazura przypomniał, że działania interwencyjne ARR obejmują jedynie 10% rynku. "90% rynku jest w rękach prywatnych spółek i przedsiębiorców. Tam decydują twarde reguły gry. Niezależnie od tego, jakie ceny wyznaczymy, 90% będzie kształtowane rynkowymi prawidłami ekonomicznymi" - powiedział.

W związku z omówionymi zagadnieniami Komisja Rolnictwa i Rozwoju przyjęła następujące stanowisko:

"Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi po zapoznaniu się z informacją przedstawioną przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi dotyczącą dotychczasowych działań interwencyjnych na rynku mięsa w Polsce oraz po dyskusji z udziałem reprezentantów organizacji hodowców zwierząt i producentów mięsa wyraża swą dezaprobatę wobec spóźnionego terminu i sposobu jej realizacji, a także wyraża swe głębokie zaniepokojenie pogłębiającą się deregulacją na innych krajowych rynkach żywnościowych.

Jednocześnie komisja przyjmuje informację o pierwszych działaniach rozszerzonego wachlarza interwencji agencji w tym obszarze zawartych kierunkowo między innymi w stanowisku komisji przyjętym z udziałem producentów żywca 14 stycznia 2003 r.

Po raz kolejny komisja zwraca uwagę na brak kompleksowego rządowego programu pobudzenia wewnętrznego spożycia mięsa w Polsce oraz promocji eksportu polskiej bezpiecznej żywności zarówno do krajów Unii Europejskiej, jak również na inne rynki. Zdaniem komisji, istnieje pilna potrzeba stworzenia podstaw prawnych do tworzenia funduszy jej promocji, a także bezpośredniego udziału specjalistycznej państwowej agencji handlowej w nadzorze nad importem i eksportem strategicznych segmentów żywności w Polsce, łącznie z organizacją jej zagranicznych ekspozytur.

Ponadto Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi wciąż nie widzi działań podejmowanych we współpracy z branżowymi związkami producentów mięsa w zakresie wewnętrznego limitowania jego produkcji, kształtowania systemu długoterminowych umów kontraktacyjnych stabilizujących ceny oraz poszukiwania zasad i form finansowego wsparcia dla poszczególnych grup producentów rolnych.

Postulujemy także, aby minister środowiska dokonał kontroli realizacji przepisów dotyczących lokalizacji i funkcjonowania ferm przemysłowego tuczu trzody chlewnej w Polsce w zakresie stopnia ich oddziaływania na środowisko naturalne oraz dokonał niezbędnych w nich korekt służących pełnej ochronie naturalnego środowiska zgodnie z normami unijnymi.

Biorąc pod uwagę dezinformację społeczeństwa w Polsce na temat rzeczywistych problemów polskiej wsi i rolnictwa u progu referendum europejskiego i rosnącą dezaprobatę mieszkańców miast dla działań zdezintegrowanej reprezentacji mieszkańców wsi, powtórnie apelujemy do związków rolniczych o harmonizowanie działań i wypracowanie wspólnego programu, korzystając ze zbliżającego się Krajowego Kongresu Rolnictwa, organizowanego przez Krajową Radę Rolną.

Jednocześnie apelujemy do resortów odpowiedzialnych za informację europejską
i przygotowanie referendum europejskiego o przyspieszenie działań informacyjnych na obszarach wiejskich w zakresie warunków przystąpienia Polski do Unii Europejskiej".

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi przyjęła także następujące stanowisko:

"Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi po zapoznaniu się z informacją przedstawioną przez Ryszarda Pazurę, prezesa Agencji Rynku Rolnego, w sprawie zadań prowadzonych
w ramach dostosowania Agencji do realizacji Wspólnej Polityki Rolnej oraz uwzględniając przebieg dyskusji z zadowoleniem przyjmuje postęp w zakresie jej przygotowania do pełnienia funkcji agencji płatniczej po akcesji z Unia Eur
opejską.

Jednak biorąc pod uwagę zaprezentowane obszary działania agencji, nie objęte pełną regulacją prawną, deklarujemy swą ścisłą współpracę w szybkiej realizacji zadań wynikających z konieczności dokonania zmian w obowiązującym prawodawstwie polskim bądź przyjęcia nowych rozwiązań prawnych.

Komisja zwraca uwagę na konieczność przygotowania się do okresu przejściowego, ewentualnego funkcjonowania nowych rynków rolnych w Unii Europejskiej do czasu objęcia polskich producentów i przetwórców żywności pełnym instrumentarium Wspólnej Polityki Rolnej, chociażby poprzez usprawnienie kierunków poszczególnych rynków rolnych z udziałem ekspertów branżowych związków producentów czy przyjęcie odpowiednich tzw. regulacji prawnych.

Akceptujemy założenia zmiany systemu interwencji agencji na rynku zbóż w roku 2003 r., jednocześnie wyrażamy nadzieję na szybkie przyjęcie jej założeń przez rząd i poinformowanie o tym wszystkich uczestników tego rynku. Uważamy, że da to gwarancje spokojnego przygotowania akcji skupu zbóż w 2003 r.".

Wystąpienia wiceminister skarbu państwa B. Misterskiej-Dragan oraz wiceprezesa AWRSP A. Janickiego poświecone były perspektywom wykorzystania rolniczych zasobów Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w kontekście zmieniających się regulacji prawnych.

Wiceminister skarbu państwa poinformowała senatorów, że Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa ma nieodpłatnie przekazywać bezrobotnym - byłym pracownikom PGR pozostającym bez prawa do zasiłku - do 2 ha gruntów na osobę z zasobów Skarbu Państwa.

"Ustawa o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa znowelizowana w grudniu ubiegłego roku, nałożyła na AWRSP dodatkowe obowiązki. Jednym z nowych zadań jest nieodpłatne przekazanie gruntów osobom bezrobotnym, byłym pracownikom PGR pozostającym bez prawa do zasiłku" - powiedziała wiceminister.

AWRSP szacuje, że uprawnionych do nieodpłatnego nabycia takich gruntów jest około 45 tys. osób, co oznacza konieczność wydzielenia z zasobów Skarbu Państwa 90 tys. ha.

Na koniec 2002 roku agencja posiadała ponad 3,1 mln ha gruntów.

Wiceprezes AWRSP A. Janicki uważa, że znaczna część tego obszaru to tzw. grunty trudne do zagospodarowania, czyli o mniejszej przydatności rolniczej.

Podczas obrad Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi wiceprezes AWRSP przypomniał także senatorom o trudnościach, jakie ma ostatnio agencja w związku z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego. Na początku stycznia trybunał uznał, że niekonstytucyjne jest ustawowe ograniczenie uniemożliwiające zabużanom nabywanie gruntów z zasobów Skarbu Państwa.

"Orzeczenie TK stało się dodatkową komplikacją w zbilansowaniu (...) skutków decyzji trybunału dla wykonywanych przez agencję zadań" - powiedział A. Janicki.

Wartość utraconych przez zabużan nieruchomości jest szacowana na 11 mld zł. "Sytuacja ta zmusiła agencję do wstrzymania przetargów na sprzedaż gruntów. Z decyzji tej wyłączone są jedynie niewielkie obszarowo nieruchomości rolne" - wyjaśnił.

Agencja szacuje, że przy założeniu 5-letniego okresu realizacji roszczeń zabużan jej przychody zmniejszałyby się średnio o 320 mln zł rocznie. Dlatego wiceprezes uważa, że konieczne jest szybkie wprowadzenie nowych rozwiązań prawnych umożliwiających przeznaczenie części nieruchomości rolnych do sprzedaży na rzecz zabużan.

* * *

Na swym posiedzeniu Komisja Ustawodawstwa i Praworządności rozpatrywała ustawę o referendach ogólnokrajowych.

Senatorowie wysłuchali opinii o ustawie sejmowej, które przedstawili sekretarz Państwowej Komisji Wyborczej Kazimierz Czaplicki, eksperci prezydenta prof. Piotr Winczorek i prof. Marta Grabowska z Centrum Europejskiego Uniwersytetu Europejskiego, dyrektor Biura Prawa i Ustroju w Kancelarii Prezydenta Andrzej Dorsz oraz główny specjalista ds. legislacji w Kancelarii Prezydenta Hanna Gajewska, a także sędzia sądu Najwyższego Kazimierz Jaśkowski.

W przyjętym stanowisku komisja postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie kilkunastu poprawek do omawianej ustawy. Na ich sprawozdawcę wybrano senatora Andrzeja Jaeschkego.

Zdecydowano m.in., że referendum akcesyjne będzie mogło trwać jeden lub dwa dni; jeżeli głosowanie będzie dwudniowe, to tylko w dni wolne od pracy, czyli sobotę i niedzielę.

Sejm zdecydował, że gdyby referendum zostało wyznaczone na dwa dni, to tylko jeden musiałby być wolny od pracy. W czerwcu możliwe byłyby więc dwa scenariusze: sobota i niedziela lub niedziela i poniedziałek.

Przyjmując tę zmianę, senatorowie zgodzili się z argumentami sekretarza Państwowej Komisji Wyborczej K. Czaplickiego. Zwrócił on uwagę, że głosowanie w poniedziałek mogłoby zdezorganizować życie publiczne, ponieważ ogromna większość lokali wyborczych znajduje się w szkołach, przedszkolach, żłobkach czy remizach strażackich.

K. Czaplicki przekonywał też senatorów do jednodniowego referendum. PKW w piśmie skierowanym do marszałka Senatu po raz kolejny skrytykowała pomysł dwudniowego referendum. Jej zdaniem, przepisy ustawy m.in. nie gwarantują bezpieczeństwa urny ani kart do głosowania w nocy między pierwszym a drugim dniem referendum.

Obecny na posiedzeniu Komisji Ustawodawstwa i Praworządności przedstawiciel Sądu Najwyższego uznał, że w wypadku dwudniowego referendum będzie znacznie więcej protestów do SN.

W dyskusji większość senatorów opowiadała się przeciwko możliwości dwudniowego referendum. Ostatecznie jednak propozycja wykreślająca to rozwiązanie nie zyskała uznania większości z powodu obaw, że Sejm odrzuci taką poprawkę. Ideę dwudniowego referendum poparł senator Robert Smoktunowicz.

Ustawa sejmowa przewiduje, że o długości trwania referendum każdorazowo zadecyduje organ, który je zarządzi. Zgodnie z konstytucją, referendum ogólnokrajowe zarządza Sejm lub prezydent za zgodą Senatu.

Ponadto Komisja Ustawodawstwa i Praworządności przyjęła poprawkę wykreślającą przepis stanowiący, że obwody głosowania będą mogły być tworzone na terenie domów akademickich, jeśli w dniu referendum będzie w nich przebywać co najmniej 50 osób uprawnionych do wzięcia udziału w referendum.

W dyskusji kontrowersje wzbudzała również treść pytania, które ma być zadane w referendum unijnym.

W opinii przekazanej komisji prof. Stanisław Gebethner podkreślił, że w pytaniu referendalnym musi być podane, na ratyfikację jakiej umowy obywatele mają wyrazić zgodę. Jego zdaniem, ustawa nie może dopuszczać dowolności w formułowaniu treści pytania. Zadanie pytania w rodzaju: "czy jesteś za przystąpieniem do Unii Europejskiej?, byłoby niezgodne z konstytucją - można uznać je za niedopuszczalną manipulację" - stwierdził S. Gebethner.

Zgodnie z sugestiami konstytucjonalistów, formuła pytania dotyczącego referendum unijnego, zaproponowana początkowo przez prezydenta w projekcie ustawy, brzmiała: Czy wyrażasz zgodę na ratyfikację przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej umowy międzynarodowej z dnia 16 kwietnia 2003 roku "Traktat pomiędzy Austrią, Belgią, Danią, Finlandią, Francją, Grecją, Hiszpanią, Holandią, Irlandią, Luksemburgiem, Niemcami, Portugalią, Szwecją, Wielką Brytanią i Włochami (państwami członkowskimi Unii Europejskiej) a Republiką Czeską, Estonią, Cyprem, Łotwą, Litwą, Węgrami, Maltą, Rzeczpospolitą Polską, Słowenią i Słowacją w sprawie przystąpienia Republiki Czeskiej, Estonii, Cypru, Łotwy, Litwy, Węgier, Malty, Rzeczypospolitej Polskiej, Słowenii i Słowacji do Unii Europejskiej?".

Sejm wykreślił treść pytania z projektu. Posłowie zdecydowali, że pytanie referendalne ustali organ zarządzający referendum, czyli Sejm lub prezydent.

Jego formuła jest obecnie dyskutowna, bo mimo że pytanie zaproponowane przez prezydenta spełnia wymogi konstytucyjne, jego zawiłość, która utrudnia zrozumienie, budzi zastrzeżenia specjalistów.

Do stanowiska Komisji Ustawodawstwa i Praworządności w sprawie ustawy o referendach ogólnokrajowych zgłoszono dwa wnioski mniejszości. Wniosek senator Teresy Liszcz dotyczył jednodniowego referendum. Senator Zbigniew Romaszewski zaproponował zmianę zmierzającą do określenia źródeł pochodzenia pieniędzy na kampanię referendalną.

* * *

Senatorowie z Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej spotkali się z ambasadorem Federacji Rosyjskiej w Polsce Nikolayem Afanasievskim. Ambasador przedstawił komisji założenia rosyjskiej polityki zagranicznej.

W swoim wystąpieniu ambasador rosyjski podkreślił, że ostatnio nasilił się dialog polityczny między obu krajami. Wizyty w Moskwie złożyli m.in. marszałkowie Sejmu i Senatu, wicepremier Marek Pol, minister spraw zagranicznych. W Polsce przebywał niedawno premier Michaił Kasjanow. Zwiększeniu uległa wymiana techniczna, naukowa czy młodzieży. Pozytywne rozwiązanie znalazła także sprawa eksportu rosyjskiego gazu do Polski (ropa i gaz stanowią blisko 95% tego eksportu). Oba kraje współpracują także w dziedzinie budowy infrastruktury drogowej i kolejowej, również w kontekście europejskim jak droga Kaliningrad - Elbląg.

Oba państwa przewidują konsultacje - na poziomie resortów spraw zagranicznych i gospodarki obu krajów - w sprawie konsekwencji dla stosunków dwustronnych polskiego przystąpienia do UE.

Jednym z poruszanych tematów była sprawa wiz. Jak stwierdził ambasador N. Afanasievski, nie ma pewności, czy do 1 lipca br. uda się uzgodnić i przyjąć umowę dotyczącą zasad i ułatwień w ruchu między Polską a Rosją po wprowadzeniu wiz.

W swoim wystąpieniu ambasador podkreślił, że Federacja Rosyjska uważa wprowadzenie wiz za suwerenną decyzję państwa polskiego i nie możemy się sprzeciwiać. Można się jednak spodziewać w związku z tym sporo kłopotów.

Na początku marca rozpoczną się polsko-rosyjskie konsultacje nad nową umową o zasadach ruchu wizowego, która regulowałaby m.in. sprawę ułatwień i ulg.

"Mamy mało czasu. Nie ma pewności co do tego, że do 1 lipca zdążymy uzgodnić cały tekst umowy. Póki co, stanowiska są rozbieżne, więc czekają nas poważne rozmowy" - ocenił ambasador N. Afanasjevski.

Ponadto - jak mówił - umowa podlegać będzie ratyfikacji. "Praktycznie nie wyobrażam sobie, że zarówno wy, jak i my zdążymy to zrobić przed 1 lipca. Załatwienie wszystkiego aktem administracyjnym będzie chyba niemożliwe" - dodał.

W opinii ambasadora, Rosja jest gotowa poszukiwać rozwiązań najmniej niewygodnych dla obywateli obu państw. "Ale nie jesteśmy gotowi, by nasi obywatele znaleźli się w gorszej sytuacji niż obywatele polscy. W zasadzie obowiązuje praktyka wzajemności" - zaznaczył.

Jak mówił, "to strona polska wprowadza wizy i obowiązkiem Polski jest proponowanie i poszukiwanie rozwiązań, które w minimalnym stopniu utrudniałyby ludziom życie".

Według N. Afanasjevskiego, potrzebna byłaby ułatwiona forma dla wielu kategorii osób, np. młodzieży i studentów, osób starszych, artystów, sportowców, oraz tych, którzy odwiedzają groby krewnych. Istotny jest też ruch przygraniczny.

Odnosząc się do niedawnych doniesień o możliwości przeniesienia amerykańskich baz wojskowych NATO z Niemiec do wschodnioeuropejskich państw Sojuszu, w tym do Polski, ambasador zaznaczył, że Rosja "nie rozumie, co stoi za rozmowami o przeniesieniu tych baz". Przypomniał, że w myśl porozumień Rosji z NATO miało nie być zmian w systemie rozmieszczenia istotnych sił.

Ambasador podkreślił, że dla Rosji aktywne stosunki z Polską są jednym z priorytetów nie tylko w relacjach z Europą Środkową, ale wszystkimi państwami europejskimi.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Spraw zagranicznych i Integracji Europejskiej przystąpiono do rozpatrywania ustawy o dokonywaniu europejskich zgłoszeń patentowych oraz skutkach patentu europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej.

Senatorowie wysłuchali informacji przedstawionych przez wiceminister gospodarki, pracy i polityki społecznej Małgorzatę Okońską-Zarembę, prezes Urzędu Patentowego RP Alicję Adamczak oraz sekretarz Polskiej Izby Rzeczników Patentowych Annę Sobczyk. Swoje uwagi zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W głosowaniu senatorowie przyjęli 2 zmiany zbieżne z poprawkami zarekomendowanymi Senatowi przez Komisję Nauki i Edukacji Narodowej. Na sprawozdawce stanowiska komisji wyznaczono senatora Zygmunta Cybulskiego.

27 lutego 2003 r.

Podczas posiedzenia Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrywano ustawę o referendum ogólnokrajowym.

Senatorowie odbyli długą i wnikliwą dyskusję nad rozwiązaniami zaproponowanymi przez Sejm, w której wzięli udział m.in. kierownik Krajowego Biura Wyborczego Kazimierz Czaplicki, prof. Stanisław Gebethner, prof. Piotr Winczorek, prof. Marta Grabowska, dyrektor Biura Prawa i Ustroju w Kancelarii Prezydenta Andrzej Dorsz oraz główny specjalista ds. legislacji w Kancelarii Prezydenta Hanna Gajewska. Wskazywane w dyskusji kontrowersje dotyczyły m.in. tego, czy referendum powinno być jedno czy dwudniowe oraz niezgodności niektórych zapisów ustawy sejmowej z konstytucją.

W głosowaniu Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zaproponowała wprowadzenie szeregu poprawek do ustawy o referendum krajowym. Poprawki miały charakter przede wszystkim legislacyjny i nie zmieniały najważniejszych założeń przyjętych w rozpatrywanej ustawie. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senator Aleksandrę Koszadę.

Następnie przystąpiono do rozpatrywania ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

W tej części posiedzenia uczestniczyli zaproszeni goście, których wysłuchano również przy omawianiu kolejnej ustawy, czyli nowelizacji ustawy - Prawo budowlane oraz o zmianie niektórych ustaw.

Gośćmi komisji byli m.in.: wiceminister spraw wewnętrznych i administracji państwowej Janusz Mazurek, prezes Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast Marek Bryx, główny inspektor nadzoru budowlanego Andrzej Urban, jego zastępca Robert Dziwiński, prezes Związku Miast Polskich R. Grobelny, dyrektor biura związku Andrzej Porawski, przedstawiciele Ministerstwa Infrastruktury i Związku Gmin Wiejskich.

Uchwalona przez Sejm 13 lutego br. ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym utrzymuje obowiązujący obecnie system planowania przestrzennego, wprowadza jednak do niego szereg istotnych modyfikacji. Nowa ustawa stanowi m.in., że organy doradcze, jakimi są Główna Komisja Urbanistyczno-Architektoniczna, wojewódzkie, powiatowe i gminne komisje urbanistyczno-architektoniczne będą musiały składać się z osób o wykształceniu i przygotowaniu fachowym związanym bezpośrednio z teorią i praktyką planowania przestrzennego, w tym co najmniej w połowie z osób rekomendowanych przez branżowe stowarzyszenia i samorządy zawodowe.

Rozpatrywana ustawa wzmacnia rolę uchwalanego przez radę gminy studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy poprzez poszerzenie jego treści i związanie z jego treścią ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Zmierza też do uproszczenia procedur planistycznych poprzez odejście od istniejącej obecnie możliwości dwukrotnego zaskarżania do sądu administracyjnego tych samych ustaleń planu na etapie składania zarzutów do projektu planu i na etapie uchwalania planu. W myśl ustawy będzie możliwe wyłącznie zaskarżenie uchwalonego planu przez osobę mającą w tym interes prawny.

W ustawie sejmowej zrezygnowano z regulacji dotyczącej wypadków obligatoryjnego sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, pozostawiając tę kwestię przepisom odrębnym. Wprowadzono także wymóg - jednoczesnego z uchwaleniem planu - rozstrzygnięcia przez radę gminy o sposobie realizacji, zapisanych w planie, inwestycji z zakresu infrastruktury technicznej, które należą do zadań własnych gminy, o ich terminie budowy oraz zasadach finansowania,

Ustawa sejmowa wprowadza szczególny tryb wydawania decyzji o ustaleniu lokalizacji tzw. inwestycji celu publicznego, a także wprowadza zasadę, zgodnie z którą wydanie decyzji o warunkach zabudowy w wypadku braku planu miejscowego będzie możliwe jedynie w razie łącznego spełnienia określonych warunków, w tym jeżeli co najmniej jedna działka sąsiednia, dostępna z tej samej drogi publicznej, jest zabudowana w sposób pozwalający na określenie wymagań dotyczących nowej zabudowy w zakresie kontynuacji funkcji, parametrów, cech i wskaźników kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu.

Mimo, iż na podstawie art. 67 ust. 1 obecnie obowiązującej ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego uchwalone przed dniem 1 stycznia 1995 r. utraciły moc 1 stycznia 2003 r., nowa ustawa stanowi, że zachowują one moc do 31 grudnia br.

Do rozpatrywanej ustawy sejmowej zastrzeżenia w postaci propozycji poprawek zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W głosowaniu Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej postanowiła zaproponować wprowadzenie szeregu poprawek o charakterze legislacyjnym, nie zmieniających konstrukcji ustawy uchwalonej przez Sejm. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Zbigniewa Zychowicza.

Poprawki zaproponowano także do nowelizacji ustawy - Prawo budowlane oraz o zmianie niektórych ustaw. Ustalono, że ich przyjęcie zarekomenduje Izbie senator Mieczysław Janowski.

* * *

Podczas posiedzenia Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury rozpatrywano ustawę o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Senatorowie zapoznali się z opiniami o ustawie sejmowej, które przedstawili m.in. prezes Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast Marek Bryx i dyrektor departamentu w Ministerstwie Infrastruktury Elżbieta Szelińska oraz poseł sprawozdawca Ewa Maria Janik. Szczegółowe uwagi zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W przyjętym stanowisku komisja postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie szeregu poprawek do omawianej ustawy. Na ich sprawozdawcę wybrano senatora Andrzeja Chronowskiego.

Podczas posiedzenia Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury rozpatrzono także ustawę o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz o zmianie niektórych ustaw.

Senatorowie wysłuchali informacji głównego inspektora nadzoru budowlanego Andrzeja Urbana oraz poseł sprawozdawcy E.M. Janik. Swoją opinię przedstawiło biuro legislacyjne.

W kolejnych głosowaniach komisja zaproponował Senatowi wprowadzenie poprawek do ustawy sejmowej. Ustalono, że sprawozdanie na temat nowelizacji prawa budowlanego w imieniu komisji złoży senator Marian Lewicki.


Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment