Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment

• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2002 oraz niektórych innych ustaw,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy zmieniającej ustawę o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, ustawę o oznaczaniu wyrobów znakami skarbowymi akcyzy oraz ustawę - Kodeks karny skarbowy,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zasadach wspierania rozwoju regionalnego,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Policji, ustawy o administracji rządowej w województwie i ustawy o samorządzie powiatowym.

Zgodnie z art. 3 ust. 2 lit. a i b tej umowy do przekroczenia granicy i przebywania na terytorium państwa przyjmującego w stosunku do członków sił zbrojnych wymagany jest jedynie odpowiedni dowód tożsamości wystawiany przez państwo wysyłające oraz indywidualny lub zbiorowy rozkaz wyjazdu, potwierdzający status osoby lub grupy osób jako członka lub członków sił zbrojnych.

Senator sprawozdawca zaznaczył, że do praktycznej realizacji tych postanowień wymagane jest jednak wprowadzenie odpowiednich zmian ustawowych. W związku z tym w ramach podjętych przez Ministerstwo Obrony Narodowej działań zmierzających do nowelizacji odpowiednich ustaw w celu ich dostosowania do wymogów określonych w umowie NATO SOFA zaproponowano już w 2000 r. nowelizację ustawy z  21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, w której zawarto odpowiednie przepisy dotyczące dowodów tożsamości dla żołnierzy niezawodowych. W projekcie tej nowelizacji umieszczono też analogiczną propozycję zmiany ustawy z  30 czerwca 1970 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Projekt ustawy został przekazany pod obrady Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej poprzedniej kadencji, z powodu upływu kadencji nie został jednak uchwalony.

Sprawiło to, że przedstawiona problematyka nie ma odzwierciedlenia w ustawodawstwie krajowym i brak podstaw do wydawania żołnierzom wyjeżdżającym służbowo za granicę potrzebnych dokumentów osobowych. W rezultacie do tej pory nie stosuje się tej uproszczonej metody, gdyż karty tożsamości służą realizacji zarówno umowy londyńskiej, jak i konwencji genewskiej.

Senator zaznaczył, że przeprowadzona analiza wykazała, iż karty tożsamości określone w konwencjach genewskich mogą, podobnie jak w siłach zbrojnych Stanów Zjednoczonych, Francji czy Danii, pełnić jednocześnie funkcję dowodów tożsamości wskazanych w przepisach umowy NATO SOFA. Takie zastosowanie kart tożsamości w obu wypadkach spowoduje znaczne oszczędności dzięki jednoczesnemu stosowaniu tego dokumentu zarówno w czasie wojny, jak i w trakcie wyjazdów służbowych za granicę w czasie pokoju. Karty tożsamości muszą być dostosowane zarówno do wymogów określonych w konwencjach genewskich (chodzi tu np. o odporność na wilgoć) jak i do umowy NATO SOFA. Kartę należy więc produkować w podobny sposób jak obecnie wytwarzany jest dowód osobisty.

Analiza ta wskazuje również na zasadność umieszczania na kartach tożsamości numeru ewidencyjnego PESEL, co spowoduje kompatybilność systemu ewidencjonowania wydawanych kart tożsamości z systemem ewidencji ludności. W pierwszej kolejności w karty tożsamości wyposażać się będzie żołnierzy już przebywających za granicą lub wyjeżdżających za granicę w celu pełnienia określonych zadań o charakterze militarnym lub zadań związanych ze strukturami NATO.

Senator sprawozdawca podkreślił, że projekt ustawy był konsultowany z komórkami organizacyjnymi Ministerstwa Obrony Narodowej, ale z uwagi na fakt, że dotyczy on problematyki należącej przede wszystkim do zakresu działania Ministerstwa Obrony Narodowej, nie był poddany konsultacjom społecznym. Projektowana ustawa nie będzie miała wpływu na rynek pracy, a także na konkurencyjność wewnętrzną i zewnętrzną gospodarki oraz na sytuację i rozwój regionów. Projekt ustawy nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej.

W imieniu Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego senator G. Niski wniósł o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Ustawa, uchwalona przez Sejm 13 listopada 2002 r.,  następnego dnia trafiła do Senatu. Tego samego dnia, zgodnie z regulaminem, marszałek skierował ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawiła je senator Apolonia Klepacz, która wskazała, że z uwagi na zbliżający się termin upływu mocy obowiązującej ustawy z  26 listopada 1998 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2002 zaistniała pilna potrzeba nowelizacji aktualnej ustawy i przedłużenia jej obowiązywania na rok kolejny, tak aby jednostki samorządu terytorialnego miały w 2003 r. podstawę prawną do prowadzenia swojej gospodarki finansowej.

Senator poinformowała, że na posiedzeniu komisji wyjaśnień dotyczących genezy tej ustawy, będącej przedłożeniem rządowym, udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Jacek Uczkiewicz. Z wyjaśnień tych wynikało, iż przyjęcie takiego rozwiązania, które przedłuża okres obowiązywania dotychczasowej, epizodycznej ustawy o kolejny rok, z jednoczesnym założeniem, iż nadal będą trwały prace nad docelową ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, która w sposób kompleksowy regulowałaby system finansów samorządowych od roku 2004, jest uwzględnieniem jednego z postulatów środowiska samorządowego. Takie podejście zapewni jednocześnie możliwość przygotowania projektu pozwalającego na pełną harmonizację innych obszarów życia publicznego, na przykład pomocy społecznej, i jednocześnie zachowanie odpowiednio długiego vacatio legis, potrzebnego każdemu samorządowi na niezbędne przygotowania organizacyjne.

Jak stwierdziła senator sprawozdawca, komisja przyjęła te wyjaśnienia i skoncentrowała się na pozostałych zmianach zawartych w rozpatrywanej ustawie. Senator A. Klepacz podkreśliła, że proponowane w niej zapisy są konsekwencją zmian w wielu innych ustawach. W szczególności wynikają one, po pierwsze, z wygaśnięcia mocy ustawy o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych; po drugie, z wejścia w życie z dniem wyborów samorządowych nowej ustawy regulującej ustrój miasta stołecznego Warszawy; po trzecie, z wejścia w życie od 1 stycznia 2002 r. nowelizacji ustawy - Prawo geologiczne i górnicze; po czwarte, z projektowanych zmian ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych.

To zmienione otoczenie prawne wymagało dokonania harmonizacji zapisów także innych ustaw. W rozpatrywanej ustawie zmienia się następujące ustawy, wymienione w art. 2-6. Są to: ustawa z  21 marca 1985 r. o drogach publicznych, ustawa z  20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym, ustawa z  29 sierpnia 1997 r. o finansowaniu dróg publicznych, ustawa z  26 listopada 1998 r. o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych, a także ustawa z  21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych.

Senator sprawozdawca zaakcentowała, że w związku z przyjęciem przez Sejm 30 października ustawy o podatku leśnym, ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym i ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz o zmianie niektórych ustaw, których zapisy są w kolizji z ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, uchwaloną 13 listopada, zaistniała konieczność wprowadzenia dodatkowych zmian. Dlatego Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej postanowiła rekomendować Izbie przyjęcie trzech poprawek.

Pierwsza poprawka, o charakterze porządkującym, zmieniała brzmienie art. 24 pkt 2 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2002. Zaproponowane w poprawce nowe brzmienie art. 24 pkt 2 uwzględnia zmiany w systemie rekompensowania zwolnień podatkowych dla zakładów pracy chronionej i zakładów aktywności zawodowej, ujęte w projekcie ustawy zmieniającej ustawę o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. W wypadku przyjęcia tych regulacji gminy będą miały odpowiednio zrekompensowane utracone dochody, z tym że rekompensatę tę będzie przekazywać prezes Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Druga poprawka miała charakter legislacyjny. Propozycja uchylenia art. 10 w ustawie z  30 października 2002 r. o podatku leśnym jest związana ze zmianą systemu rekompensowania gminom ubytku dochodów z tytułu zwolnienia z podatku leśnego zakładów pracy chronionej i zakładów aktywności zawodowej. Senator sprawozdawca podkreśliła, że nieprzyjęcie tej poprawki spowoduje, iż gminy będą otrzymywać podwójną rekompensatę utraconych dochodów: z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i z budżetu państwa.

Trzecia poprawka miała charakter doprecyzowania legislacyjnego, gdyż nastąpiła zmiana zapisu artykułu obejmującego katalog ustawowych ulg i zwolnień określonych w poprawce pierwszej.

Dalsze poprawki do ustawy zgłosili senatorowie podczas dyskusji.

Uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm 13 listopada 2002 r. Następnego dnia została przekazana do Senatu i tego samego dnia marszałek skierował ją do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdawca komisji senator Mieczysław Mietła podkreślił, że zasadniczym celem uchwalonej przez Sejm nowelizacji jest dostosowanie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym do aktualnej nomenklatury statystycznej Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług oraz Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych. Klasyfikacje dotychczas stosowane do celów poboru podatku VAT i podatku akcyzowego, to jest systematyczny wykaz wyrobów, klasyfikacja usług, klasyfikacja obiektów budowlanych, nie są już od dawna obecne w statystyce.

Senator sprawozdawca zaznaczył, że nowelizacja pozwoli podatnikom na prowadzenie jednolitej ewidencji w wypadku towarów, usług i obiektów budowlanych, wyłącznie zgodnie z nomenklaturą wynikającą z nowej klasyfikacji. Nowelizacja ta zobowiązuje podatnika wystawiającego fakturę VAT do umożliwienia, na pisemne żądanie nabywcy towaru lub usługi, wglądu w dowody księgowe i prowadzoną ewidencję w zakresie sprzedaży towarów na rzecz nabywcy oraz do wydania nabywcy kopii deklaracji podatku od towarów i usług w części dokumentującej jej złożenie za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy u sprzedawcy.

Podatnik ma obowiązek potwierdzić odbiór pisemnego żądania złożonego przez nabywcę towaru lub usługi. Jeżeli nabywca posiada potwierdzenie żądania, a nie uzyska od podatnika określonych informacji, zawiadomi o tym właściwy urząd skarbowy przed rozpoczęciem u niego kontroli, a w trakcie tej kontroli stwierdzone zostanie odliczenie podatku z faktur wystawionych przez tego podatnika, nie potwierdzone kopią. Urząd skarbowy lub urząd kontroli skarbowej nie ustala w tym wypadku tak zwanego dodatkowego zobowiązania podatkowego.

W opinii senatora, istotne w ustawie jest też zastrzeżenie, że zmiany w klasyfikacjach statystycznych oraz zmiany w kluczach powiązań pomiędzy tymi klasyfikacjami nie powodują zmian wysokości opodatkowania podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym. Jest to bardzo ważne zastrzeżenie, ponieważ chodzi o to, aby realizacja nowych rozwiązań nie dawała podstawy do podwyższania opodatkowania niektórych towarów i usług.

Uchwała

Ustawa została uchwalona przez Sejm na 33. posiedzeniu, 30 października 2002 r. Tego dnia została przekazana do Senatu i w tym dniu marszałek, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdawca komisji senator Zbigniew Gołąbek przypomniał, że ustawa o zasadach wspierania rozwoju regionalnego jest aktem prawnym określającym zasady i formy wspierania rozwoju regionalnego przez państwo oraz zasady współdziałania w tym zakresie Rady Ministrów i organów administracji rządowej z samorządem terytorialnym. Celem nowelizacji tej ustawy jest uproszczenie procedur i skrócenie czasu dokonywania zmian w kontraktach wojewódzkich oraz doprecyzowanie niektórych regulacji prawnych poprzez uszczegółowienie zapisów niektórych artykułów tej ustawy.

Jak wskazał senator sprawozdawca, ustawa wprowadza dwie istotne zmiany. Pierwsza z nich wiąże się z uproszczeniem procedury dokonywania zmian w kontraktach wojewódzkich. Obowiązujący art. 16 ust. 5 stanowi, iż kontrakt i jego zmiany wymagają zatwierdzenia przez sejmik województwa oraz przez Radę Ministrów. Nowelizacja przewiduje, iż zmiany kontraktu w ramach limitów określonych na podstawie programów wsparcia nie będą wymagać zatwierdzenia przez sejmik województwa i Radę Ministrów. Konieczne będzie jedynie powiadomienie tych organów. Zmian kontraktu dokonywać będą minister i marszałek województwa.

W ustawie wprowadza się również poprawkę do art. 7 ust. 3, która doprecyzowuje umiejscowienie środków przeznaczonych na realizację zadań ujętych w kontraktach wojewódzkich, oraz poprawkę do art. 5 ust. 3 pkt 5, zgodnie z którą wśród zadań mogących uzyskać wsparcie finansowe na zasadach określonych w ustawie są również inwestycje oświatowe.

Pierwsza z nich dotyczyła art. 1 pkt 3 lit. b. Przepis ten zawiera delegację dla Rady Ministrów do określenia, w drodze rozporządzenia, zakresu, trybu i terminów uzgodnień, opinii i konsultacji projektów i planów działań podmiotów wskazanych w art. 14 ust. 2 i 2a. W  przepisach tych jest mowa o obowiązku uzgadniania z ministrem właściwym do spraw rozwoju regionalnego projektów programów i planów działań albo też zasięgania jego opinii co do projektu planu działalności. Konsultacje prowadzone z zarządem województwa dotyczą zaś programów i planów działalności. Dlatego też komisja zdecydowała się doprecyzować ten przepis.

W imieniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej senator sprawozdawca wniósł o przyjęcie ustawy wraz z czterema przedstawionymi poprawkami.

Uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 34. posiedzeniu, 13 listopada 2002 r. Do Senatu została przekazana 14 listopada. Marszałek Senatu tego samego dnia, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdawca komisji senator Jerzy Adamski zaznaczył, że zmiana ustawy jest przedłożeniem rządowym i w zasadzie dotyczy trzech kwestii. Pierwsza z nich to zmiana sposobu organizacji i funkcjonowania Komendy Stołecznej Policji. Chodzi o to, aby na jej terenie powołać nowy twór organizacyjny o nazwie "komenda rejonowa". Dzisiaj w Komendzie Stołecznej Policji obowiązuje schemat organizacyjny: Komisariat Policji i Komenda Stołeczna Policji. W kraju komisariat policji to nieduża jednostka, obejmująca swoim zasięgiem niewielki obszar działania. Na terenie kraju, poza Warszawą, jednostką nadrzędną jest komenda powiatowa Policji, a następnie komenda wojewódzka. W Warszawie natomiast jest Komisariat Policji i Komenda Stołeczna Policji, która pełni funkcję komendy wojewódzkiej.

Taka struktura nie sprawdza się w Warszawie, ponieważ stołeczne komisariaty, które obejmują swoim działaniem obszar nie większy od powiatu, ale w wielu wypadkach zdecydowanie większy od powiatu pod względem liczby mieszkańców. Chodzi o to, żeby utworzyć strukturę pośrednią, tj. komendę rejonową, oraz dostosować teren i sposób działania tej struktury pośredniej do funkcjonowania organów wymiaru sprawiedliwości. Dąży się więc do tego, żeby obszar działania nowo powołanej komendy rejonowej pokrywał się z obszarem działania sądów rejonowych i prokuratur rejonowych.

Takie zorganizowanie umożliwiłoby objęcie zasięgiem działania komendanta wojewódzkiego policji, oprócz miasta stołecznego Warszawy, obszarów takich powiatów, jak grodzki, legionowski, miński, nowodworski, otwocki, piaseczyński, pruszkowski, warszawsko-zachodni i wołomiński, czyli tak zwanych powiatów warszawskiego obwarzanka. Chodzi o to, żeby Komenda Stołeczna mogła działać na terenie całej metropolii, a nie tylko tak, jak przebiegają granice administracyjne miasta stołecznego Warszawy. Przestępczość bowiem nie zna granic i nie ogranicza się do terenu miasta Warszawy.

W wielu wypadkach wojewodowie kształtowali budżet policji przez zgłoszenie do Ministerstwa Finansów swoich potrzeb. Bywało tak, że w kilku województwach brakowało pieniędzy na Policję, ale oczywiście całe odium spadało na Komendę Główną Policji i Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. W opinii senatora sprawozdawcy, był to zły sposób opracowywania budżetu. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji zaproponowało, aby od 1 stycznia pieniądze przechodziły bezpośrednio z Komendy Głównej Policji do komendy wojewódzkiej. Komenda wojewódzka rozdzielałaby je między poszczególne komendy.

W noweli zapisano także, że cała logistyka, cała służba finansowa powiatów przechodzi do komend wojewódzkich. Idzie o to, aby zmniejszyć liczbę urzędników, a zwiększyć liczbę funkcjonariuszy. W całej strukturze policji jest to około pięciuset osób, więc o tylu policjantów, mówiąc językiem bardzo prostym, będzie więcej na ulicach, czyli o tylu więcej będzie dbało o bezpieczeństwo naszego kraju.

W imieniu Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego senator sprawozdawca zarekomendował Izbie przyjęcie ustawy bez poprawek.

Senat w głosowaniu poparł tę propozycję i 71 głosami, przy 9 przeciw i 2 wstrzymujących się, powziął uchwałę o przyjęciu bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o Policji, ustawy o administracji rządowej w województwie i ustawy o samorządzie powiatowym.

Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment