Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment

Kronika senacka

5 marca 2002 r. pod honorowym patronatem marszałka Longina Pastusiaka, z inicjatywy przewodniczącego Komisji Ochrony Środowiska senatora Adama Graczyńskiego, odbyło się w Senacie seminarium na temat: "Możliwości wykorzystania biopaliw w Polsce". Seminarium otworzył wicemarszałek Ryszard Jarzembowski. W tematykę seminarium wprowadził uczestników senator A. Graczyński. Głos zabrał także sekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska Czesław Śleziak.

Prof. dr hab. Jan Kuś z Instytutu Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach wygłosił referat "Biodiesel (olej rzepakowy) - możliwości produkcyjne i znaczenie dla rolnictwa". Jak stwierdził w swoim wystąpieniu, z szacunków przeprowadzonych przez polskich naukowców wynika, że koszt wytworzenia biopaliwa rzepakowego w kraju, przy pominięciu wszystkich obciążeń fiskalnych, może wynieść 2,0-2,1 zł za litr. Natomiast przy zastosowaniu takiej samej akcyzy i podatku jak na olej napędowy z ropy naftowej cena biopaliwa przekroczyłaby 3,5 zł/l.

Zdaniem prof. J. Kusia, pełna kalkulacja kosztów produkcji biopaliwa jest bardzo trudna, ponieważ powinna dodatkowo uwzględnić m.in. wartość produktów ubocznych oraz wpływy do budżetu z podatków od zużytych środków produkcji do upraw rzepaku i produkcji biopaliwa.

W opinii profesora, z uproszczonej kalkulacji wynika, że biopaliwo z rzepaku jest ewidentnie droższe od otrzymywanego z ropy naftowej. Analizy wykonane w Unii Europejskiej wskazują, że przy cenie ropy naftowej 30 USD za baryłkę dodatkowe koszty produkcji biopaliwa wynoszą około 250-300 euro za 1000 litrów. "Dopiero przy cenie ropy 70 USD za baryłkę produkcja biopaliwa mogłaby być konkurencyjna" - ocenił.

Od 20 lat rzepakiem obsiewa się w Polsce 400-450 tys. ha. Stanowi to około 3% gruntów ornych. Uprawa rzepaku skoncentrowana jest na zachodzie kraju oraz w województwie warmińsko-mazurskim. Powierzchnia uprawy rzepaku limitowana była zapotrzebowaniem przemysłu tłuszczowego. Średnio przemysł przerabiał na potrzeby krajowego rynku około 800-850 tys. ton rzepaku, a nadwyżki były eksportowane.

Potencjalne możliwości produkcyjne rzepaku na glebach dobrych i bardzo dobrych można szacować na 30-33 q/ha, a na glebach średnich 25-27 q/ha. W krajach UE rzepak przeznaczony na biodiesel może być uprawiany na gruntach wyłączonych z produkcji, czyli rolnik obok zapłaty za wyprodukowany rzepak otrzymuje również premię za ugorowanie ziemi. Produkcja jest więc podwójnie dotowana.

W opinii prof. J. Kusia, areał uprawy rzepaku ozimego w województwie podlaskim i mazowieckim oraz w północnej części województwa lubelskiego powinien być ograniczony. "Na tych terenach wymarza około 15% upraw. Oznacza to, że przeciętnie co 6-7 lat na tym obszarze rzepak ozimy wymarza" - powiedział.

J. Kuś szacuje, że w początkowym okresie rozwoju produkcji, przy zwiększeniu uprawy o 100 tys. ha i niskich plonach, możliwe jest przeznaczenie około 250 tys. ton rzepaku na produkcję biopaliwa. Wyprodukowany z tej ilości rzepaku ester metylowy stanowiłby wówczas około 1,3-1,4% krajowego zużycia oleju napędowego.

Prof. J. Kuś uważa, że docelowo zakładając zwiększenie powierzchni uprawy rzepaku do około 1 mln ha oraz wzrost plonów o 2,5-3,0 t/ha, można szacować, że jego produkcja na cele energetyczne wyniesie około 2 mln ton. Pokrywałoby to ponad 10% obecnego zużycia oleju napędowego w Polsce.

Podczas seminarium o aspektach ekonomiczno-finansowych i prawnych zastosowania biopaliw mówił Grzegorz Wiśniewski, dyrektor Europejskiego Centrum Energii Odnawialnej EC BREC/IBMER w Warszawie. Jego zdaniem, rozwój produkcji biopaliwa w Polsce blokują bariery finansowe oraz prawne. Jest jednak szansa, aby rynek ten rozwinął się, z korzyścią dla rolnictwa. Ponadto stwierdził, że podstawową barierą rozwoju rynku biopaliwa jest brak bieżących środków finansowych w rolnictwie. Dotyczy to zwłaszcza braku kredytów inwestycyjnych oraz możliwości uzyskania tanich kredytów obrotowych na zakup surowca.

W opinii G. Wiśniewskiego, inną barierą rozwoju tego rynku są kwestie legislacyjno-prawne związane z użytkowaniem paliwa pochodzenia roślinnego. "Metodą pokonania tej bariery jest przyjęcie standardów europejskich dotyczących jakości biopaliwa oraz opracowanie ustaw i krajowego programu wykorzystania biopaliw" - powiedział.

Dyrektor G. Wiśniewski zwrócił również uwagę na ryzyko związane z barierami informacyjnymi. Dlatego, według niego, konieczna jest kampania informacyjna w mediach, wśród rolników oraz władz samorządowych.

Mimo wszystko jednak - zdaniem G. Wiśniewskiego - rośnie przekonanie, że biopaliwa są dobrym rozwiązaniem dla Polski, a zwłaszcza dla polskiego rolnictwa. Mówił, że w krajach Unii Europejskiej produkcja biopaliwa rozwinęła się tam, gdzie jest nadprodukcja rolnicza oraz w krajach z wysokim opodatkowaniem paliw mineralnych.

* * *

7 marca 2002 r. marszałek Longin Pastusiak wydał następujące oświadczenie:

W czasie mojej wizyty na Litwie premier rządu litewskiego Algirdas Brazauskas wystąpił z propozycją uelastycznienia polityki Litwy i Polski wobec Białorusi w taki sposób, aby zwiększyć skuteczność oddziaływania obu państw na sytuację na Białorusi. Osobiście uważam, że konieczne jest kontynuowanie międzynarodowego współdziałania tak, aby przyczyniło się to do wzrostu demokracji i respektowania praw człowieka na Białorusi.

W moich rozmowach z premierem Litwy wskazywałem na potrzebę zwiększenia aktywności na Białorusi polskich i litewskich organizacji pozarządowych. Polska ma m.in. szczególny obowiązek sprawowania opieki nad kilkusettysięczną społecznością polską na Białorusi.

* * *

11 marca 2002 r. w Pałacu Prezydenckim, z okazji 3. rocznicy wstąpienia do NATO, odbyła się uroczystość, podczas której prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Aleksander Kwaśniewski wręczył wyróżnienia oraz nadał tytuły "Znak Honorowy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej", przyznane przodującym jednostkom Wojska Polskiego za szczególne osiągnięcia w 2001 roku.

W uroczystości udział wzięli m.in.: minister obrony narodowej Jerzy Szmajdziński, szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Marek Wagner, pierwszy zastępca ministra obrony narodowej Janusz Zemke, podsekretarz stanu ds. polityki obronnej Ministerstwa Obrony Narodowej Andrzej Towpik, podsekretarz stanu ds. społecznych Ministerstwa Obrony Narodowej Piotr Urbankowski, szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego generał broni Czesław Piątas, przewodniczący Komisji Obrony Narodowej senator Wiesław Pietrzak oraz szef Kancelarii Prezydenta RP Jolanta Szymanek-Deresz, sekretarz stanu - szef Gabinetu Prezydenta RP Marek Ungier, sekretarz stanu - szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego Marek Siwiec, członek Rady Bezpieczeństwa Narodowego generał broni Henryk Szumski.

Wyróżnienia i tytuły "Znak Honorowy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej" z rąk prezydenta RP otrzymali: 10 Brygada Kawalerii Pancernej im. gen. broni Stanisława Maczka w Świętoszowie, 1 Brygada Lotnictwa Taktycznego w Świdwinie, Grupa Okrętów Rozpoznawczych, 10 Warszawski Pułk Samochodowy im. mjr. Stefana Starzyńskiego, Oddział Żandarmerii Wojskowej w Szczecinie oraz Polsko-Ukraiński Batalion Sił Pokojowych (POLUKRBAT).

* * *

13 marca 2002 r. w Warszawie obradował III Kongres Gmin Wiejskich "Równość szans dla mieszkańców wsi w Polsce i Europie".

W kongresie wzięli udział: premier Leszek Miller, marszałkowie Sejmu i Senatu Marek Borowski i Longin Pastusiak, wicepremier - minister rolnictwa Jarosław Kalinowski, przewodniczący Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz przewodniczący Związku Gmin Wiejskich RP Mariusz Poznański.

Zgromadzeni na III Kongresie Gmin Wiejskich zaapelowali do rządu o pilne podjęcie prac mających na celu wypracowanie polityki państwa, dotyczącej przyszłości polskiej wsi. Ich zdaniem, niezbędne są zmiany legislacyjne wzmacniające rolę i pozycję pochodzącego z bezpośrednich wyborów wójta, burmistrza i prezydenta.

Uczestnicy kongresu wyrazili zaniepokojenie stanem spraw związanych z procesem integracji europejskiej. Postulowali m.in. wdrożenie skutecznej polityki informacyjnej o procesie integracji z UE z uwzględnieniem konsultacji ze społecznościami lokalnymi, w których aktywną rolę powinny odgrywać samorządy terytorialne, oraz zapewnienie odpowiednich środków w budżecie państwa na współfinansowanie zadań realizowanych przez samorządy, rolników i firmy, gwarantujących skuteczne wykorzystanie funduszy przedakcesyjnych i strukturalnych.

Podczas Kongresu poruszano również kwestie sytuacji finansowej gmin wiejskich. Samorządowcy apelowali o uchwalenie nowej ustawy o dochodach jednostek samorządów terytorialnych i uwzględnienie postulatów, które dotyczą m.in.: udziału samorządów terytorialnych w stabilnych źródłach dochodów budżetu państwa, tj. w podatkach pośrednich, oraz zapewnienia w nowych rozwiązaniach środków wyrównawczych dla gmin o niskich dochodach, wysokim stopniu bezrobocia i niskich zarobkach mieszkańców.

W swoim wystąpieniu podczas kongresu marszałek L. Pastusiak podkreślił, że w Polsce - kraju, w którym ok. 40% społeczeństwa zamieszkuje obszary wiejskie - sprawy wsi są dla wszystkich bardzo ważne. Losy mieszkańców wsi wiążą się z ogólnym rozwojem społeczno-gospodarczym Polski, jak i z jej pozycją w Europie i na świecie.

"Rozwój wsi zależy jednak nie tylko od ogólnego poziomu rozwoju całego kraju, ale także od inwencji społeczności lokalnych, od ich współuczestniczenia w zarządzaniu swoją gminą, od szukania rozwiązań najwłaściwszych w skali lokalnej, od wyzwalania samodzielności i energii społecznej w zakresie zapewnienia właściwych warunków bytu współmieszkańcom" - stwierdził marszałek L. Pastusiak.

"W ciągu ostatnich lat utrwaliła się pozycja samorządowa gminy, ale jednocześnie ujawniły się istotne problemy z zapewnieniem odpowiednich środków finansowych pozwalających gminie na wypełnianie ustawowych zadań, zwłaszcza w zakresie oświaty i kultury, opieki zdrowotnej, a także zagospodarowania przestrzeni i ochrony środowiska.

Wszystko to wiąże się z koniecznością usprawnienia pracy organów wykonawczych gminy. Mam na myśli wzmacnianie pozycji wójtów i burmistrzów" - powiedział marszałek.

"Wolą polityczną lewicy - zapewnił marszałek L. Pastusiak - jest również dążenie do uchwalenia zmian ustawowych, mających na celu bezpośredni wybór wójtów, burmistrzów i prezydentów. Myślę, że perspektywa kilku najbliższych lat rysuje się pomyślnie dla środowiska wiejskiego. Wejście do Unii Europejskiej w 2004 r. z pewnością otworzy dostęp do funduszy strukturalnych oraz funduszy przeznaczonych na obszary wiejskie i rolnictwo, które będzie można wykorzystać na polepszenie sytuacji gmin wiejskich.

Wymaga to jednak dobrego przygotowania się samorządów lokalnych do właściwego wykorzystania tych funduszy, co powinna ułatwić wzmożona aktywność w ramach funduszy przedakcesyjnych PHARE, ISPA, SAPARD. Niezbędna jest zatem bardziej efektywna współpraca między samorządami, agencjami rządowymi i rządem".

"Z uwagą zapoznałem się z projektami roboczymi dokumentów Zjazdu - stwierdził marszałek - i w odniesieniu do Waszych postulatów chcę zaznaczyć, że Parlament - w tym jego izba wyższa - w swej pracy ustawicznie podejmuje działania, mające na celu poprawę sytuacji finansowej gmin wiejskich. Mam nadzieję, że działania Parlamentu, a zwłaszcza Senatu RP, w zakresie współpracy z samorządami gmin wiejskich, będą rozwijać się pomyślnie i przyniosą wymierne efekty".

W swoim wystąpieniu marszałek Sejmu M. Borowski podkreślił duże poparcie społeczeństwa dla propozycji o bezpośrednim wyborze w wójtów i burmistrzów. Zapewnił, że "w Sejmie trwa obecnie wnikliwa praca nad przedłożonymi w tej sprawie propozycjami, zwłaszcza nad kluczowymi kwestiami kompetencji prezydentów, burmistrzów i wójtów. Propozycjami, które, jeśli zostaną przyjęte, będą rewolucyjne dla ustroju samorządów".

Premier L. Miller powiedział do uczestników kongresu, że tematy poruszane podczas niego dotyczą spraw kluczowych dla naszego kraju i całego społeczeństwa. - Wieś i rolnictwo nie stanowią przecież wydzielonej enklawy, lecz są integralną częścią państwa. Szczególnie w kontekście wstąpienia Polski w struktury Unii Europejskiej, szef rządu zwrócił uwagę, że "Przyszłe referendum unijne trzeba wygrać także dla społeczności wiejskich. By tak się stało, trzeba zdobywać poparcie dla integracji w gminach. Uzyska się je, jeżeli będziemy potrafili pokazać korzyści i te obecne, i te przyszłe, a tu rola gmin wiejskich jest olbrzymia. Kluczem jest dotarcie do jak największej liczby gospodarstw z rzetelną, profesjonalną informacją. Wiedza jest bowiem najlepszym sposobem na różne szkodliwe mity i stereotypy".

* * *

14 marca 2002 r. marszałek Longin Pastusiak spotkał się z dziennikarzami Klubu Publicystów Polonijnych SDRP. Podczas spotkania marszałek zapoznał dziennikarzy z pracami Izby Wyższej oraz przedstawił zagadnienia związane z opieką nad Polonią sprawowaną przez Senat. Marszałek L. Pastusiak podkreślił, że pierwszą inicjatywą ustawodawczą Senatu V kadencji był projekt ustawy o ustanowieniu 2 maja Dniem Polonii i Polaków za Granicą. Projekt ten, po uchwaleniu przez Senat, został wniesiony do Sejmu. Marszałek poinformował też, że zaplanowane na 30 kwietnia br. posiedzenie Senatu zostanie poświęcone debacie polonijnej. Na posiedzenie to zostaną zaproszeni przedstawiciele najwyższych władz państwa.

Dziennikarze wskazywali m.in., że w kraju często brakuje informacji zarówno o potrzebach, jak i możliwościach Polonii. Wskazywali też konkretne przykłady możliwych działań i współpracy z Polakami za granicą.

* * *

15 marca 2002 r. marszałek Longin Pastusiak wystosował list do prezydenta Federacyjnej Republiki Nigerii Oluseguna Obasanjo z prośbą o ułaskawienie skazanej na śmierć przez ukamienowanie obywatelki tego kraju Safiyi Yakubu Hussain:

Zwracam się do Pana Prezydenta z prośbą o ułaskawienie skazanej na śmierć przez ukamienowanie Safiyi Yakubu Hussain.

Ta wyjątkowo surowa kara, wziąwszy pod uwagę zarzucany czyn, wyznaczona w październiku 2001 roku zgodnie z prawem szariatu, pozostaje w jawnej sprzeczności z prawami człowieka. W wielu krajach na świecie, w tym w Polsce, nie stosuje się kary śmierci nawet w przypadku drastycznych przestępstw, wychodząc z założenia, że życie ludzkie jest najwyższą wartością, której odbierać nie ma prawa inny człowiek.

Zaniepokojenie budzą również informacje o przebiegu samego procesu, podczas którego naruszono międzynarodowe standardy sądownicze, a oskarżona nie mogła w pełni skorzystać z przysługującego jej prawa do obrony.

Mając na uwadze powyższe względy, fakt, że oskarżona osierociłaby trójkę dzieci oraz że darowanie kary byłoby aktem niezwykłej szlachetności i sprawiedliwości, wyrażam nadzieję, że przychyli się Jego Ekscelencja do tej prośby i podejmie interwencję w celu ułaskawienia Safiyi.

Łączę wyrazy mego szacunku

Longin Pastusiak

* * *

15 marca 2002 r. w Pałacu Prezydenckim w Warszawie prezydent Aleksander Kwaśniewski spotkał się z ludźmi kultury, by podsumować 2001 rok. W zorganizowanym po raz siódmy spotkaniu uczestniczyli m.in. minister kultury Andrzej Celiński, wicemarszałek Kazimierz Kutz, przedstawiciele sejmowej i senackiej komisji kultury, przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Juliusz Braun, prezes Polskiego Radia Ryszard Miazek, dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie Ferdynand Ruszczyc, dyrektor Teatru Wielkiego Waldemar Dąbrowski, artyści.

"Kultura była i jest podstawowym czynnikiem definiującym tożsamość narodu. To spotkanie ma na celu podsumowanie i podzielenie się spostrzeżeniami co do ubiegłego roku. Był on dla kultury trudny, ale udany, na uwagę zasługuje wiele pięknych dokonań" - powiedział na spotkaniu prezydent A. Kwaśniewski.

Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment