Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment oświadczeń, następny fragment


Informację w związku z oświadczeniem senatora Lesława Podkańskiego, złożonym na 4. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 3), przekazał Pierwszy Zastępca Prezesa Narodowego Banku Polskiego:

Warszawa, dnia 27.12.2001 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

W nawiązaniu do pisma nr LP(043/67/01/V z dnia 5 grudnia 2001 r. dotyczącego oświadczenia Pana Senatora Lesława Podkańskiego wyjaśniam co następuje:

Prezes Narodowego Banku Polskiego nie jest właściwy do wskazania osób odpowiedzialnych za trudną sytuację finansów publicznych. Co do zasady za politykę gospodarczą i finanse publiczne odpowiada Rada Ministrów. Natomiast podstawowym celem działalności Narodowego Banku Polskiego jest utrzymanie stabilnego poziomu cen, który stanowi fundament zdrowej gospodarki.

Posiadane przez NBP dane przeczą tezie postawionej przez Pana Senatora Podkańskiego, że poziom stóp procentowych w Polsce jest wyższy niż w Argentynie. Poziom realnych stóp procentowych w Argentynie wynosi obecnie ok. 55%, czyli o ponad 40 punktów procentowych więcej niż w Polsce. Właściwa polityka stóp procentowych pozwala na utrzymanie na bezpiecznym poziomie deficytu rachunku obrotów bieżących bilansu płatniczego, którego nadmierny wzrost powoduje kryzys finansowy i głęboką recesję. Na poziom stóp procentowych na rynku ma wpływ także poziom deficytu budżetowego, który jest finansowany za pomocą emisji stosunkowo wysoko oprocentowanych skarbowych papierów wartościowych.

Nie jest również prawdziwa postawiona przez Pana Senatora teza, iż obecny poziom realnych stóp procentowych służy wyłącznie spekulacyjnemu, krótkoterminowemu kapitałowi zagranicznemu. W roku 2000 inwestycje zagraniczne w Polsce wyniosły łącznie około 10,5 mld USD z czego tylko 9,17% stanowiły inwestycje krótkookresowe. Należy podkreślić, że udział inwestycji krótkookresowych w strukturze inwestycji nierezydentów dokonanych w Polsce spada (9,17% w 2000 r. w porównaniu do 27,7% w 1998 r.). Natomiast sytuacja ekonomiczna Polski na tyle znacząco odbiega od sytuacji w krajach Unii Europejskiej i Stanach Zjednoczonych, że niemożliwe jest obecnie utrzymywanie stóp procentowych na podobnym poziomie.

Odnosząc się do pytania dotyczącego polityki kursowej, pragnę zauważyć, że od kwietnia 2000 roku kurs złotego jest płynny, co oznacza, że kształtuje się on wyłącznie pod wpływem sił rynkowych. System, w którym bank centralny nie wyznacza dopuszczalnych przedziałów wahań kursu walutowego i nie interweniuje na rynku jest wykorzystywany przez coraz więcej krajów. W przypadku Polski do podstawowych zalet takiego reżimu polityki kursowej zaliczyć należy większe bezpieczeństwo makroekonomiczne, większą skuteczność polityki pieniężnej oraz niższy koszt jej prowadzenia.

Wbrew opinii Pana Senatora, eksporterzy wykazują lepszą kondycję finansową niż przedsiębiorstwa które nie produkują na eksport. Wskaźnik rentowności obrotu brutto dla eksporterów w okresie I-II kwartału 2001 r. był wyższy niż u przedsiębiorców produkujących na rynek krajowy o 0,3 pkt. proc. Zmniejszył się udział kosztów pracy w przychodach ogółem (z 14,0% d I-II kwartale 2000 r. do 13,7% w I-II kwartale 2001 r.), jak i udział kosztów materiałowych (z 32,0 do 30,8%). Spadek kosztów materiałowych wynika także w części z efektów aprecjacji złotego. Aprecjacja powoduje obniżenie kosztów importu. dla eksporterów korzystających przy swojej produkcji ze wsadu importowego. Wobec powyższych danych statystycznych trudno mówić o sprzedaży poniżej kosztów produkcji. Dodatni wskaźnik rentowności1) eksporterów ewidentnie wskazuje na pokrycie kosztów produkcji z pewną nadwyżką, generującą zysk przedsiębiorstw. Ponadto po II kwartale 2001 r. tempo wzrostu eksportu do krajów Unii Europejskiej wyniosło 15,7% i w porównaniu z dynamiką uzyskiwaną w latach 1998-1999 było bardzo dobre. Przyrost eksportu do krajów Europy Środkowo-Wschodniej utrzymywał się na wysokim poziomie 18%. Dane płatnicze NBP potwierdzają te wyniki, a także świadczą o utrzymaniu się korzystnych tendencji w następnych miesiącach. Według danych bilansu płatniczego wpływy z tytułu eksportu w październiku 2001 r. były wyższe o prawie 25% niż we wrześniu.

Odnosząc się do pytania dotyczącego zakupu przez NBP akcji "TELBANK" S.A. informuję, że zakup akcji tego przedsiębiorstwa nie narusza przepisów art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. Nr 140 poz. 938 z 1997 r. ze zmianami). NBP może by akcjonariuszem osób prawnych prowadzących działalność usługową wyłącznie na rzecz instytucji finansowych i Skarbu Państwa - a taką instytucją jest TELBANK S.A.

Bankowe Przedsiębiorstwo Telekomunikacyjne "TELBANK" S.A., w którym NBP posiada obecnie 74,029% kapitału zakładowego, stanowi jeden z kluczowych instrumentów infrastruktury sektora bankowego, zapewniając mu niezawodną i bezpieczną (wydzieloną) sieć telekomunikacyjną dla transmisji danych dla rozliczeń dokonywanych drogą elektroniczną. W sieci tej prowadzone są rozliczenia realizowane m.in. przez Krajową Izbę Rozliczeniową (system Elixir), Narodowy Bank Polski (system SORBNET), Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych, a także rozliczenia międzyoddziałowe wielu banków. Sieć TELBANK stanowi również platformę dostępu banków do systemów teleinformatycznych SWIFT, Reuters, Telerate, Biura Informacji Kredytowej, Międzybankowej Informacji Gospodarczej - Dokumenty Zastrzeżone i innych.

Narodowy Bank Polski uznał Spółkę za strategiczny instrument infrastruktury, która po zrealizowaniu przyjętego w 2000 roku programu intensywnego rozwoju sieci, powinna sprostać wymogom RTGS (systemy rozrachunku brutto w czasie rzeczywistym) oraz umożliwić pełną integrację systemów NBP z Europejskim Systemem Banków Centralnych. Zbliżony model aktywności banku centralnego w budowie nowoczesnej infrastruktury telekomunikacyjnej dla potrzeb bankowości i administracji państwowej stosowany jest również w innych krajach europejskich (na przykład w Portugalii lub w Niemczech, gdzie Deutsche Bank finansuje budowę sieci o wielkich przepływnościach łączącej stolice państw Unii Europejskiej).

Dokonane w 2001 roku przez NBP zakupy akcji TELBANK-u były koniecznością wobec gwałtownie zmieniającej się struktury jej akcjonariatu i miały na celu uchronienie Spółki od niekontrolowanego obrotu jej akcjami, który mógłby zagrozić realizacji przyjętego programu intensywnej rozbudowy sieci TELBANK niezbędnego do współdziałania NBP z Europejskim Systemem Banków Centralnych.

Z poważaniem

Pierwszy Zastępca Prezesa

Narodowego Banku Polskiego

Jerzy Stopyra

___________________

1) Wskaźnik rentowności obrotu brutto jest to relacja wyniku finansowego brutto do przychodów z całokształtu działalności.

***

Minister Obrony Narodowej przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Tadeusza Bartosa, złożone na 4. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 3):

Warszawa, dnia 27.12.2001 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

Odpowiadając na oświadczenie złożone przez Pana Senatora Tadeusza Bartosa na 4. posiedzeniu Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 29 listopada 2001 r., dotyczące przygotowywanego przez MON rozporządzenia zmierzającego do likwidacji w 2001 r. Wojskowego Biura Emerytalnego (WBE) w Kielcach, uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień.

Na wstępie niech mi wolno będzie zaznaczyć, iż zmniejszanie liczebności sił zbrojnych, a także trudna sytuacja finansowa państwa i resortu pociągają za sobą konieczność reorganizacji administracji wojskowej i innych instytucji działających na rzecz wojska. Jakiekolwiek działania organizacyjno-kadrowe, zwłaszcza w zakresie rozformowywania jednostek wojskowych wywołując krytykę w środowisku wojskowym. Pomimo tego zmuszony jestem potwierdzić zamiar rozformowania dwóch najmniejszych Wojskowych Biur Emerytalnych (WBE) w Siedlcach i w Kielcach. Jednocześnie pragnę podkreślić, że decyzja ta nie została podjęta w ostatniej chwili, przeciwnie, jest przemyślana, a rozformowanie WBE w Siedlcach miało nastąpić już w 1998 r.

Przeprowadzone w latach 1999-2001 prace studyjne wykazały, iż koszty utrzymania biur emerytalnych uzależnione są od ilości świadczeniobiorców pozostających na ich zaopatrzeniu. WBE w Kielcach obsługuje tylko 3.681 osób, gdy np. WBE w Szczecinie około 12 tys., a WBE we Włocławku 10 tys. Jednostkowy wskaźnik kosztów okazał się najwyższy w przypadku biur obsługujących najmniejszą liczbę emerytów i rencistów wojskowych. Dążąc zatem do zmniejszenia kosztów obsługi tej grupy osób, uznano za zasadne rozformowanie biur emerytalnych o najwyższym wskaźniku kosztów przypadających na jednego świadczeniobiorcę.

Nie bez znaczenia pozostaje także fakt, iż wcześniejsze rozformowanie jednostek wojskowych na terenach obsługiwanych przez te Biura spowodowało, że liczba emerytów będzie tym systematycznie zmniejszać się.

Pragnę zaznaczyć, iż rozważając likwidację WBE dokonano szczegółowej analizy miejsc zamieszkania świadczeniobiorców w kontekście połączeń komunikacyjnych z siedzibą organów emerytalnych do których zostaną oni skierowani po przeprowadzeniu reorganizacji.

Równolegle z likwidacją Biur planuje się zmianę właściwości organów emerytalnych i ich zasięgu terytorialnego. Zmierza się do sytuacji, gdzie nowa właściwość WBE zbliżona będzie do podziału administracyjnego kraju.

Niech mi wolno będzie zapewnić Pana Marszałka, że planowane zmiany nie pogorszą jakości obsługi świadczeniobiorców. Jednocześnie należy zauważyć, iż dyrektorzy sąsiednich WBE, do których zostaną przekazane akta, posiadają doświadczenie we współpracy ze Związkiem Byłych Żołnierzy Zawodowych i ich działania, w zakresie przyznawania pomocy najbardziej potrzebujących podopiecznym, przebiegać będą bez zakłóceń. Również organizacje kombatanckie będą mogły współdziałać z Biurami na nie zmienionych zasadach.

Przekazując powyższe wyjaśnienia, pragnę jednocześnie poinformować Pana Marszałka, że rozformowanie Wojskowych Biur Emerytalnych w Siedlcach i Kielcach jest pierwszym etapem reformy wojskowych organów emerytalnych. W kolejnych latach planuje się rozformowanie następnych najmniejszych WBE, obsługujących poniżej 5 tys. osób. Żywię nadzieję, iż wyjaśnienia te przyjmie Pan Marszałek ze zrozumieniem.

Z wyrazami szacunku

Jerzy Szmajdziński

***

Minister Finansów przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Grzegorza Lipowskiego, złożone na 4. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 3):

Warszawa, dnia 28.12.2001 r.

Pan
Grzegorz Lipowski
Senator
Rzeczypospolitej Polskiej

W nawiązaniu do oświadczenia złożonego przez Pana Senatora RP podczas 4 posiedzenia Senatu RP w dniu 29 listopada 2001 r. (przesłanego przez Pana Marka Wagnera, Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, przy piśmie z dnia 6.12.2001 r., sygn. DSPR 4404-136/01), w sprawie ewentualnej likwidacji Posterunku Celnego w Lublińcu, uprzejmie informuję, co następuje:

  1. W ramach obecnego systemu kompetencji, Prezes Głównego Urzędu Ceł, będący centralnym organem administracji państwowej, uprawniony jest do określania struktury organizacyjnej administracji celnej, w tym likwidacji placówek celnych. Uprawnienia Prezesa GUC wynikają z art. 284 § 4 ustawy z dnia 9 stycznia 1997 r. - Kodeks celny (Dz. U. Nr 23, poz. 117 z późn. zm.).

2. Jednak decyzje Prezesa GUC, dotyczące tworzenia lub likwidacji placówek celnych, powinny być poprzedzone analizą i oceną dotychczasowego funkcjonowania danej jednostki administracji celnej, z uwzględnieniem potrzeb lokalnych środowisk gospodarczych.

3. W związku z tym, Główny Urząd Ceł poinformował Ministerstwo Finansów, że Posterunek Celny w Lublińcu jest niewielką jednostką organizacyjną. Zatrudnia 13 funkcjonariuszy celnych, dokonujących dziennie około 28 odpraw celnych w zakresie dwóch podstawowych procedur celnych (dopuszczenia do obrotu oraz wywozu), to jest kilkakrotnie mniej niż w innych tej wielkości jednostkach organizacyjnych Urzędu Celnego w Katowicach. Dla porównania, Posterunek Celny w Dąbrowie Górniczej dokonuje średnio 98 odpraw dziennie (przy zatrudnieniu 27 osób), a Posterunek Celny w Tarnowskich Górach dokonuje dziennie ok. 47 takich odpraw (przy zatrudnieniu 15 osób). Ponadto ok. 70% ogólnej liczby odpraw dokonywanych w PC w Lublińcu dotyczy towarów pochodzących z krajów Unii Europejskiej.

4. Jak wynika z informacji GUC, koszty ponoszone przez administrację celną z tytułu utrzymania omawianej jednostki organizacyjnej, wynoszą w skali roku 19744,5 zł (miesięcznie - 1645,4 zł).

5. Po ewentualnym zawieszeniu działalności Posterunku Celnego w Lublińcu jego zadania przejmą Oddział Celny w Częstochowie (oddalony o ok. 35 km) oraz Posterunek Celny w Tarnowskich Górach (oddalony o ok. 25 km). Ponadto, z dniem 31.12.2001 r. w dotychczasowej siedzibie posterunku zacznie funkcjonować miejsce wyznaczone, w którym będzie można dokonywać odpraw celnych.

Niezależnie od powyższego, Główny Urząd Ceł poinformował Ministerstwo Finansów, że w dniu 6.12.2001 r. odbyło się spotkanie Dyrektora Urzędu Celnego w Katowicach z przedstawicielami lokalnych władz oraz środowisk gospodarczych (w którym uczestniczyli również Radni Miasta oraz Burmistrz Lublińca). Omówiono przyczyny planowanej likwidacji. Zaprezentowano także możliwości wprowadzenia rozwiązań prowadzących do bezkolizyjnej obsługi celnej przedsiębiorców z tego terenu.

Jednocześnie pragnę poinformować Pana Senatora, iż:

1. Pewne utrudnienia związane z likwidacją placówek celnych może w znacznym stopniu złagodzić pełniejsze wykorzystanie przez podmioty możliwości bezpośredniego obrotu towarami importowanymi, w ramach stosowania procedury uproszczonej, bez potrzeby uprzedniego dostarczania ich do urzędu celnego.

Zgodnie z przepisami art. 80 § 1 pkt 3 Kodeksu celnego, uproszczenie procedury polega na dokonaniu wpisu towarów do rejestru z jednoczesnym zwolnieniem z obowiązku przedstawienia tych towarów w urzędzie celnym. Pozwala to na przyśpieszenie odpraw i zmniejszenie kosztów.

2. Obowiązująca od dnia 19 marca br., ustawa z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie ustawy - Kodeks celny i ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 12, poz. 92), znacznie liberalizuje wymogi dotyczące osób uprawnionych do upraszczania czynności niezbędnych do objęcia towarów procedurą celną. Wprowadza także możliwość korzystania z procedur uproszczonych przez agencje celne, które mogą realizować odprawy celne, z zastosowaniem omawianej formy, w imieniu importerów i eksporterów.

3. W uzasadnionych sytuacjach istnieje również możliwość wykorzystania ułatwień w postaci wydawania decyzji organu celnego o wyznaczeniu miejsca, w którym mogą być dokonywane czynności przewidziane przepisami prawa celnego (jak wynika z informacji przekazanych przez Prezesa GUC rozwiązanie to zostanie wprowadzone w Lublińcu z końcem bieżącego roku) lub o uznaniu takiego miejsca na wniosek osoby zainteresowanej (w omawianym przypadku skierowany do Dyrektora Urzędu Celnego w Katowicach).

Wyrażam nadzieję, że powyższe wyjaśnienia zostaną uznane za wystarczające.

Z upoważnienia Ministra Finansów

Sekretarz Stanu

dr Wiesław Ciesielski

***

Minister Finansów przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Jana Szafrańca, złożone na 5. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 4):

Warszawa, dnia 31.12.2001 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku!

W nawiązaniu do nadesłanego przy piśmie z dnia 18 grudnia 2001 r. Nr LP/043/71/01/V oświadczenia złożonego przez Pana Senatora Jana Szafrańca na 5. posiedzeniu Senatu w dniu 13 grudnia 2001 r. dotyczącego stanowiska Konwentu Powiatów Województwa Podlaskiego w sprawie nie przekazania w 2001 r. części otrzymanych dotacji powiatom i miastom na prawach powiatu, uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień.

W związku z niższą niż planowano realizacją dochodów budżetu państwa, wydatki zaplanowane w ustawie budżetowej na rok 2001 nie mogą być w pełni zrealizowane.

W tej sytuacji podjęta została decyzja o wykorzystaniu uprawnienia wynikającego z art. 101 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1014 z późniejszymi zmianami), zgodnie z którym w przypadku zagrożenia realizacji ustawy budżetowej może nastąpić blokowanie na czas oznaczony planowanych wydatków budżetu państwa. Decyzję o blokowaniu wydatków podejmuje Rada Ministrów w drodze rozporządzenia, po uzyskaniu w tej sprawie pozytywnej opinii komisji sejmowej właściwej do spraw budżetu.

W związku z powyższym Rada Ministrów na posiedzeniu w dniu 23 października 2001 r. rozpatrzyła i przyjęła rozporządzenie w sprawie blokowania niektórych wydatków w budżecie państwa na rok 2001 r. w tym również przewidzianych dla województwa podlaskiego w wysokości 21.652 tys. zł. Zgodnie z ww. rozporządzeniem Rady Ministrów zablokowanie wydatków w formie wstrzymania przekazywania środków na finansowanie zadań, wymagało od dysponentów części budżetowych, w tym również od wojewodów, samodzielnego podjęcia działań zmierzających do określenia wydatków, które nie będą w tym roku realizowane oraz poinformowania o tym dysponentów niższego stopnia, a także jednostek samorządu terytorialnego otrzymujących z budżetu państwa dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie realizowanych zadań.

Jednocześnie uprzejmie zauważam, że ustawa z dnia 13 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy budżetowej na rok 2001 (Dz. U. Nr 147, poz. 1644) uwzględnia m.in. zwiększenie planu wydatków z przeznaczeniem na spłatę zobowiązań powstałych w wyniku niedoszacowania niektórych wydatków w roku 2001 i niektórych zobowiązań powstałych w latach 1998-2000, co spowoduje zmniejszenie skali zobowiązań pozostających do spłacenia w 2002 r. Stosownie do ww. ustawy ulega m.in. zwiększeniu w 2001 r. plan wydatków w budżecie części 85/20 województwo podlaskie o łączną kwotę 25.748 tys. zł, z przeznaczeniem na dotacje na zadania bieżące z zakresu administracji rządowej wykonywane przez jednostki samorządu terytorialnego. W kwocie tej na dotacje na zadania bieżące z zakresu administracji rządowej realizowane przez powiaty, ujęte w dziale 851 Ochrona zdrowia, rozdział 85156 przypada 13.650 tys. zł, z przeznaczeniem na uregulowanie zobowiązań z tytułu nie opłaconych przez powiatowe urzędy pracy składek na ubezpieczenie zdrowotne za bezrobotnych bez prawa do zasiłku, w związku z wyższą niż przewidywano liczbą osób bezrobotnych bez prawa do zasiłku.

Podziału kwot dotacji na poszczególne jednostki samorządu terytorialnego dokonał samodzielnie Wojewoda Podlaski.

Ponadto uprzejmie informuję, że w 2001 r. w budżecie części 85/20 województwo podlaskie, dotacje celowe na zadania realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego zostały zwiększone z rezerwy ogólnej, rezerw celowych i części 42 Sprawy wewnętrzne łącznie o kwotę 127.878 tys. zł, w tym dotacje celowe na zadania własne powiatów i zadania z zakresu administracji rządowej oraz inne zadania zlecone ustawami realizowane przez powiaty o kwotę 32.969 tys. zł.

Z wyrazami szacunku

Z upoważnienia Ministra Finansów

Podsekretarz Stanu

Halina Wasilewska-Trenkner

***

Minister Skarbu Państwa przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Sławomira Izdebskiego, złożone na 5. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 4):

Warszawa, dnia 2002-01-02

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

W nawiązaniu do pisma Pana Marszałka z dnia 18 grudnia 2001 r. znak: LP/043/78/01/V oraz przekazanego przy nim oświadczenia złożonego przez Senatora Sławomira Izdebskiego podczas 5 posiedzenia Senatu RP w dniu 13 grudnia 2001 roku, w sprawie dramatycznej sytuacji w Zakładach Tworzyw Sztucznych "Pronit" S.A. w upadłości w Pionkach, uprzejmie informuję, że tekst ww. oświadczenia przekazałem Ministrowi Gospodarki w celu udzielenia odpowiedzi zgodnie z kompetencjami, o których mowa w Art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 1999 r. o wspieraniu restrukturyzacji przemysłowego potencjału obronnego i modernizacji technicznej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 83, poz. 932 z późn. zmianami).

Minister Skarbu Państwa

z up. Sekretarz Stanu

Marek Dyduch

***

Minister Gospodarki przekazał odpowiedź na oświadczenie senatorów Wiesławy Sadowskiej i Zbigniewa Gołąbka, złożone na 4. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 3):

Warszawa, dnia 03.02.2001 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

W związku z oświadczeniem Pani Senator Wiesławy Sadowskiej oraz Pana Senatora Zbigniewa Gołąbka skierowanym do Prezesa Rady Ministrów Leszka Millera na posiedzeniu Senatu w dniu 29 listopada 2001 r. uprzejmie przesyłam odpowiedzi na pytania zawarte w tym oświadczeniu dotyczące przywozu na polski obszar celny obuwia.

Z poważaniem

Minister

z up. Maciej Leśny

Podsekretarz Stanu

Odpowiedzi na pytania

zawarte w oświadczeniu Pani Senator Wiesławy Sadowskiej oraz Pana Senatora Zbigniewa Gołąbka skierowanym do Prezesa Rady Ministrów Leszka Millera na posiedzeniu Senatu w dniu 29.11.2001 r. dotyczące przywozu na polski obszar celny obuwia

Pytanie 1 dotyczące przebiegu postępowania przeglądowego i przedłużenia stosowania środka ochronnego na przywóz obuwia pochodzącego z Chin.

Postanowieniem z dnia 6 sierpnia 1998 r. Minister Gospodarki, na wniosek Polskiej Izby Przemysłu Skórzanego, wszczął postępowanie ochronne na podstawie ustawy o ochronie przed nadmiernym przywozem towarów na polski obszar celny (Dz. U. Nr 157, poz. 1027 oraz z 2001 r. Nr 123, poz. 1352), dotyczące przywozu na polski obszar celny obuwia z chińskiej Republiki Ludowej (M. P. Nr 26, poz. 380).

Po przeprowadzeniu postępowania ochronnego, decyzją Ministra Gospodarki z dnia 6 stycznia 1999 r. ustanowiony został na okres 3 lat środek ochronny w postaci opłaty celnej dodatkowej na obuwie określone w załączeniu do decyzji.

Zgodnie z art. 28 ust. 1 oraz art. 11 ust. 1 pkt 2 ustawy, Minister Gospodarki postanowieniem z dnia 16 marca 2001 r. wszczął postępowanie ochronne przeglądowe w celu poddania przeglądowi dotychczasowych rezultatów stosowania ustanowionego środka ochronnego (M. P. Nr 11, poz. 182).

W trakcie trwającego do chwili obecnej postępowania, Minister Gospodarki bada sytuację ekonomiczno-finansową krajowego przemysłu obuwniczego w okresie od 15 stycznia 1999 r. do dnia 28 lutego 2001 r. oraz wielkość importu towaru objętego postępowaniem a także wpływ opłaty celnej dodatkowej na sytuację przemysłu krajowego i sposób realizacji przez przemysł ustalonego programu restrukturyzacyjnego.

Stosowanie środka ochronnego zostanie przedłużone, jeżeli w trakcie postępowania udowodnione zostanie, że dalsze stosowanie środka ochronnego jest niezbędne:

  1. dla naprawienia poważnej szkody wyrządzonej przemysłowi krajowemu lub zapobieżenia jej powstaniu oraz

2) dla dalszej realizacji programu dostosowawczego przemysłu krajowego.

Dane uzyskane do chwili obecnej przemawiają za potrzebą utrzymania środka ochronnego.

Pytanie 2 dotyczące możliwości wszczęcia postępowania w sprawie przywozu obuwia z Tajwanu i Wietnamu.

Zgodnie z art. 11 ustawy z dnia 11 kwietnia 2001 r. o ochronie przed nadmiernym przywozem towarów na polski obszar celny (Dz. U. Nr 43, poz. 477) minister właściwy do spraw gospodarki może wszcząć postępowanie ochronne tylko wtedy gdy dysponuje danymi uzasadniającymi jego wszczęcie. Dane dotyczące przywozu obuwia z Tajwanu i Wietnamu oraz jego wpływu na sytuację przemysłu krajowego będące w posiadaniu Ministerstwa nie są wystarczające do wszczęcia postępowania ochronnego. Ustawa wymaga bowiem, aby w toku postępowania zbadać szereg wskaźników ekonomicznych dotyczących produkcji towaru podobnego lub bezpośrednio konkurencyjnego wobec towaru przywożonego na polski obszar celny oraz danych dotyczących sytuacji na rynku krajowym. Przepisy przewidują, że Minister powinien zbadać w szczególności:

W toku postępowania ochronnego Minister Gospodarki na obowiązek zbadać także czynniki inne niż przywóz, które wyrządziły poważną szkodę przemysłowi krajowemu lub przyczyniły się do powstania takiej szkody, a szkoda wyrządzona przez te czynniki nie może być przypisywana przywozowi. W przypadku postępowań opierających na stwierdzeniu, że przywóz towaru objętego postępowaniem ochronnym jedynie zagraża wyrządzeniem poważnej szkody przemysłowi krajowemu, Minister Gospodarki jest obowiązany zbadać wielkość i tempo wzrostu przywozu na polski obszar celny towaru objętego postępowaniem ochronnym oraz możliwości eksportowe kraju eksportu towaru objętego postępowaniem ochronnym prawdopodobieństwo wykorzystania tych możliwości dla zwiększenia przywozu na polski obszar celny.

Biorąc po uwagę zakres danych jaki jest niezbędny do wszczęcia postępowania ochronnego, wydaje się wątpliwe aby było celowe wszczęcia postępowania ochronnego wobec przywozu obuwia pochodzącego z Tajwanu i Wietnamu z urzędu. Z uwagi na członkostwo Tajwanu w WTO w przypadku wszczęcia postępowania istniałaby konieczność dokonania notyfikacji tego faktu w tej organizacji, a bez danych którymi dysponuje przemysł byłoby to niewykonalne. Aktywny udział krajowych producentów w postępowaniu jest niezbędny, gdyż tylko producenci dysponują danymi pozwalającymi ocenić ich sytuację. Podobny wniosek można też sformułować analizując praktykę innych krajów - członków Światowej Organizacji Handlu, stosujących środki ochronne. Zdecydowana większość postępowań wszczynana jest na wniosek przemysłu krajowego, a postępowania z urzędu są prowadzone tylko w wyjątkowych przypadkach, gdy przykładowo problematyczne jest potwierdzenie legitymacji procesowej wnioskodawcy. Ale nawet wtedy dane niezbędne do wszczęcia są dostarczane przez krajowych producentów. Co więcej, nie ma żadnych przeszkód, aby wniosek w sprawie przywozu obuwia pochodzącego z Tajwanu i Wietnamu złożył uprawniony do tego podmiot, czyli osoba fizyczna lub prawna albo jednostka organizacyjna, występująca na rzecz przemysłu krajowego. Ministerstwo Gospodarki we wszystkich przypadkach, gdy przemysł krajowy podejmuje działania zmierzające go przygotowania wniosku o wszczęcie postępowania ochronnego, wspiera te inicjatywy poprzez wyjaśnianie obowiązujących przepisów, wskazywanie źródeł informacji i poprzez bezpośrednie konsultacje ekspertów.

Pytanie 3 dotyczące działania służb celnych w zakresie kontroli obuwia przywożonego z zagranicy.

Z informacji przekazanych przez Generalnego Inspektora Celnego wynika, że służby podległe Inspektorowi podejmują szereg działań w zakresie kontroli obuwia przywożonego z zagranicy, a o stwierdzonych nieprawidłowościach informują odpowiednie organy. W latach 1999-2001 przeprowadzono 8 kontroli, których przedmiotem był import obuwia z krajów Dalekiego Wschodu. W jednej ze spraw Inspekcja Celna zatrzymała około 53 tysiące par obuwia importowanego z Chin z pominięciem opłat celno-podatkowych. W wyniku innych działań zatrzymano ok. 8 tysięcy par butów zimowych, a ponadto uzyskano informacje pozwalające na prowadzenie dalszych działań kontrolnych. Inspekcja Celna prowadzi wspólne kontrole z urzędami celnymi oraz współdziała z Zespołem ds. Towarów Wrażliwych podległym Dyrektorowi Urzędu Celnego w Warszawie zajmującym się między innymi kontrolą przywozu obuwia z Chin. Generalny Inspektor Celny ocenia, że kontrole w zakresie wyrobów tekstylnych są bardzo pracochłonne a działania Inspekcji Celnej ograniczone są przez to, że Polska nie ma podpisanych umów ze służbami celnymi krajów Dalekiego Wschodu, w związku z tym nie ma możliwości weryfikacji dokumentów celnych wystawianych przez firmy z tych krajów. Natomiast powoływanie biegłych w zakresie wartości celnej jest ograniczone możliwościami finansowymi Inspekcji.

Jak wynika z informacji przekazanej przez Prezesa Głównego Urzędu Ceł, ochrona rynku, m.in. przed nieuczciwym importem, jest jednym z priorytetowych zadań realizowanych przez służbę podległą Prezesowi. Podobnie jak w przypadku szeregu innych grup towarowych, nieuczciwy import wyrobów przemysłu lekkiego, w tym obuwia, powoduje zarówno bezpośrednie straty dla budżetu państwa związane z zaniżaniem należnych opłat celnych i podatkowych, jak równie destabilizację rynku oraz zagrożenie dla krajowych producentów. Z tego względu przeciwdziałanie powyższym zagrożeniom stanowi ważny element strategii działania administracji celnej.

Główny Urząd Ceł podjął szereg inicjatyw w zakresie przeciwdziałania nieuczciwym praktykom związanym z importem wyrobów przemysłu lekkiego, w tym szczególnie obuwia. Działania te są ukierunkowane na poprawę efektywności zwalczania nieuczciwego importu.

Są to między innymi:

  1. Działania zmierzające do ujawnienia oszustw celnych dotyczących wartości celnej i pochodzenia towarów, na które składają się:

  1. uzupełnienie obowiązujących przepisów prawnych, m.in. wydanie przez Prezesa GUC dyrektorom urzędów celnych dyspozycji:

  1. w sprawie eliminowania zjawiska zaniżania wartości celnej importowanych towarów,

  1. w sprawie postępowania organów celnych przy ustalaniu wartości celnej importowanych towarów oraz weryfikacji dokumentów transakcyjnych, określających tryb postępowania funkcjonariuszy celnych przy ustalaniu wartości celnej towarów w trakcie dokonywania odprawy celnej.

b) wyposażanie organów celnych w instrumenty umożliwiające ujawnianie oszustw dotyczących wartości celnej, popełnianych przez nieuczciwych importerów, m.in.:

  1. rozszerzenie komputerowej bazy danych nt. wartości celnej o wyroby tekstylne i obuwie; baza ta umożliwia organom celnym monitorowanie deklarowanych przez importerów wartości celnych towarów, selekcję przedmiotów gospodarczych podejrzanych o zaniżanie wartości celnej pod kątem poddania ich kontroli postimportowej oraz uzyskiwanie materiału dowodowego przy kwestionowaniu deklarowanej przez importerów wartości celnej towarów,

  1. opracowanie - w porozumieniu z Polską Izbą Przemysłu skórzanego - i przekazanie urzędom celnym tzw. Tabel orientacyjnej wartości obuwia, umożliwiających organom celnym natychmiastowe ujawnienie prób drastycznego zaniżania wartości celnej towaru, podejmowanych przez importerów; od marca 1999 r. comiesięczne sprawozdania z funkcjonowania tabel przekazywane są Przewodniczącemu Komisji Gospodarki Sejmu RP oraz Zespołowi Trójstronnemu ds. Przemysłu Lekkiego,

  1. wprowadzenie rozwiązań utrudniających zmianę lub usunięcie dokumentów przedstawionych w chwili wwozu towarów na polski obszar celny na drodze między granicznym urzędem celnym a odbiorczym wewnętrznym urzędem celnym, przed zgłoszeniem towaru do odprawy.

c) wydanie przez Prezesa GUC dyrektorom urzędów celnych szeregu wytycznych, określających i ujednolicających tryb postępowania funkcjonariuszy celnych oraz przygotowanie i przeprowadzenie specjalistycznych szkoleń, dotyczących m.in.:

■ ustalania wartości celnej towarów,

■ stosowania środka zapobiegawczego w postaci konwoju celnego,

■ przekazywania informacji między urzędami celnymi dot. Obrotu wyrobami przemysłu lekkiego, w tym obuwiem,

d) w przypadku powzięcia podejrzeń o dokonaniu przez Importera oszustwa dotyczącego wartości celnej lub pochodzenia towaru, w maksymalnie możliwym zakresie wykorzystywane są możliwości weryfikacji przedstawianych do odprawy celnej a kwestionowanych faktur lub świadectw pochodzenia towaru przez zagraniczne administracje celne.

Weryfikacje takie dokonywane są w ramach realizacji umów o wzajemnej pomocy i współpracy w sprawach celnych. Polska Służba Celna zawarła tego typu umowy z większością państw europejskich oraz m.in. USA i Kanadą, natomiast spośród państw szczególnie "wrażliwych" jako masowi eksporterzy wyrobów przemysłu lekkiego w tym obuwia - z Turcją i Koreą Południową. Czynione są intensywne starania w kierunku zawarcia takich umów m.in. z Chinami, w chwili obecnej jednak prośby o weryfikację faktur lub świadectw pochodzenia towaru do państw takich jak Wietnam, Tajlandia, Indie czy Pakistan wysyłane są w oparciu o zalecenie Światowej Organizacji Celnej. Zalecenie to nie stanowi jednak normy prawnej, z tego powodu wnioski o pomoc administracją wysyłane za granicę na jego podstawie nie zawsze spotykają się z odpowiedzią ze strony administracji celnych, do których są kierowane.

Administracja cela podejmuje też liczne działania zmierzające do zwiększenia skuteczności kontroli granicznej i ograniczenia przemytu. Prezes GUC wydaje wytyczne dla dyrektorów urzędów celnych dotyczące zwiększenia zakresu kontroli celnej w odniesieniu do wyrobów tekstylnych i skórzanych, w tym obuwia. Zaostrzona kontrola realizowana jest m.in. poprzez:

- dokonywanie przez funkcjonariuszy celnych wnikliwej analizy zgłoszeń celnych i bieżącej ich weryfikacji,

- zwiększenie liczby rewizji celnych w odniesieniu do wyrobów przemysłu lekkiego, w tym obuwia,

- pobieranie i znakowanie próbek zgłaszanych wyrobów przemysłu lekkiego w celu umożliwienia ich porównania i identyfikacji,

- zwiększenie częstotliwości stosowania środka zapobiegawczego w postaci konwoju celnego,

- intensyfikację działań kontrolnych prowadzonych na bazarach, targowiskach, na drogach publicznych itp.,

- intensyfikację działań kontrolnych podejmowanych w siedzibach i pomieszczeniach podmiotów gospodarczych, dokonujących obrotu wyrobami przemysłu lekkiego, w tym obuwia.

Jak wynika z powyższego, administracja celna w swoim zakresie działania podjęła szereg inicjatyw, mających na celu eliminację nieprawidłowości przy imporcie do Polski towarów ze szczególnie wrażliwej grupy towarowej, jaką są wyroby skórzane. Prezes GUC deklaruje, że przedstawione działania będą nadal kontynuowane, w zakresie tak ograniczenia zjawiska niekontrolowanego przywozu, jak i zwalczania oszustw dotyczących wartości i pochodzenia towaru. Zaznacza jednak, że dalsza intensyfikacja działań jest wątpliwa z uwagi zarówno na ograniczone siły i środki, jakimi dysponuje Służba Celna, jak i fakt, że podobne zagrożenia występują także w innych grupach towarowych, wymagających nie mniejszej uwagi ze strony organów celnych.

***

Informację w związku z oświadczeniem senatora Gerarda Czai, złożonym na 5. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 4), przekazała Minister Edukacji Narodowej i Sportu:

Warszawa, dnia 2002-01-03

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

Odpowiadając na oświadczenie złożone przez Pana Senatora Gerarda Czaję podczas 5. posiedzenia Senatu RP w dniu 13 grudnia 2001 r. w sprawie subwencji oświatowej dla powiatu wejherowskiego - organu prowadzącego Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 2 dla Niesłyszących w Wejherowie, uprzejmie Pana Marszałka informuję.

Zgodnie z art. 25 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2001 (Dz. U. Nr 150, poz. 983, z późn. zm.) "część oświatową subwencji ogólnej po odliczeniu kwoty rezerwy, o której mowa w art. 34 ust. 2, rozdziela się między poszczególne gminy, powiaty i województwa według zasad ustalonych w drodze rozporządzenia, przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, po zasięgnięciu opinii reprezentacji jednostek samorządu terytorialnego, z uwzględnieniem typów i rodzajów szkół prowadzonych prze jednostki samorządu terytorialnego, stopni awansu zawodowego nauczycieli oraz liczby uczniów w tych szkołach".

Ostateczne kwoty części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2001 zostały naliczone na podstawie:

W algorytmie podziału subwencji oświatowej na 2001 r. w części przeznaczonej na realizację zadań pozaszkolnych uwzględniono odrębną wagę (P25-6,000) dla wychowanków specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych.

Biorąc pod uwagę specyfikę kształcenia specjalnego w algorytmie podziału subwencji oświatowej - w części przeznaczonej na realizację zadań szkolnych - uczniowie niesłyszący objęci są dodatkową wagą P10=2,00. Waga ta przeznaczona jest dla uczniów: słabo słyszących, niesłyszących oraz niewidomych.

Wagi stosowane są addytywnie, co oznacza, że jeżeli uczeń kwalifikuje się do różnych wag określonych w algorytmie to są one dodawane.

Pragnę jednak podkreślić, że algorytm podziału subwencji oświatowej pomiędzy poszczególne jednostki samorządu terytorialnego i zastosowane w nim wagi służą wyłącznie do zróżnicowania wysokości subwencji ze względu na różnorodność zadań prowadzonych bądź dotowanych przez samorządy. Nie dzieli on środków na poszczególne szkoły, placówki czy grupy wydatków.

Uprzejmie Pana Marszałka informuję, że o przeznaczeniu środków otrzymywanych w formie subwencji ogólnej (w tym części oświatowej) decydują - zgodnie z ustawą z dnia 26 listopada 1998 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2001 - rady gmin, powiatów i sejmiki wojewódzkie.

Pragnę również poinformować Pana Marszałka, że ważne znaczenie ma - wyodrębniona ustawowa - 1% rezerwa subwencji oświatowej. Na rok 2001 określone zostały - przez Zespół ds. Edukacji i Kultury Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego - kryteria podziału tej rezerwy, o których jednostki samorządu terytorialnego zostały poinformowane odrębnie. Minister Edukacji Narodowej i Sportu występuje do Ministra Finansów z wnioskiem o zwiększenie subwencji oświatowej po wcześniejszej pozytywnej opinii Zespołu ds. Edukacji i Kultury KWRiST.

W 2001 r. Minister Edukacji Narodowej i Sportu występował o zwiększenie kwoty części oświatowej subwencji ogólnej dla powiatu wejherowskiego na rok 2001 z 1% rezerwy z tytułu:

- urlopów dla poratowania zdrowia na kwotę 138.223 zł;

- wzrostu zadań od 1 września br. (w tym w Ośrodku Szkolno-Wychowawczym nr 2 dla Niesłyszących w Wejherowie) na łączną kwotę 448.613 zł.

Ponadto uprzejmie Pana Posła informuję, że zgodnie z art. 40 pkt 5 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2001, minister właściwy do spraw finansów publicznych informuje właściwe jednostki samorządu terytorialnego o zmianach kwot poszczególnych części subwencji ogólnych (w tym części oświatowej) w wyniku podziału rezerw tych subwencji.

Natomiast resort edukacji i sportu informuje poszczególne jednostki samorządu terytorialnego o decyzji (pozytywnej lub negatywnej) Zespołu ds. Edukacji i Kultury Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Z wyrazami szacunku

Krystyna Łybacka


Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment