Szanowny Panie Ministrze!

Sprawą, która w ostatnim czasie bardzo poruszyła społeczność Tarnowa, jest problem likwidacji Sądu Okręgowego w Tarnowie i utworzeniu w jego miejsce Ośrodka Zamiejscowego Sądu Okręgowego w Tarnowie. To efekt zamierzonej reformy terytorialnej sądownictwa. Jednak w przypadku Tarnowa wniosek ten nie znajduje uzasadnienia zarówno pod względem merytorycznym, jak również historycznym.

Sąd Okręgowy w Tarnowie w zakresie sprawności postępowania osiąga jedne z najlepszych wyników w kraju, a w większości kategorii spraw nie zajmował miejsca niższego niż piąte. Kadra dwudziestu trzech sędziów orzekających w Tarnowie została wykształcona przez osoby, które w tej chwili orzekają w Sądzie Najwyższym, Sądzie Apelacyjnym w Krakowie i Naczelnym Sądzie Administracyjnym. Tarnowscy sędziowie wyróżniają się na tle swoich kolegów z innych miast: kierują liczne zapytania prawne do Sądu Najwyższego, publikują książki i artykuły w czasopismach specjalistycznych, a jeden z nich jest współautorem komentarza do Kodeksu postępowania karnego. O poziomie kadry orzeczniczej z Tarnowa świadczy fakt, iż nasi aplikanci uzyskują na egzaminie sędziowskim wyższą średnią ocen niż ich koledzy z byłych województw krakowskiego, nowosądeckiego i kieleckiego.

Planowana likwidacja sądów okręgowych średniej wielkości i kumulowanie ich w większe struktury kłóci się z praktyką podziału dużych sądów, czego ostatnim przykładem było utworzenie Sądu Okręgowego w Gliwicach czy planowany podział Sądu Okręgowego w Warszawie. Z praktyki wiadomo, że nieduże sądy okręgowe osiągają o wiele lepsze wyniki pracy i są znacznie sprawniejsze pod względem administracji. Zamierzana reforma wiąże się ponadto z utratą pracy przez znaczną część pracowników administracyjnych obecnego sądu, których etaty zostaną obsadzone w Krakowie, przez co może dojść do przerostu administracji w jednostce centralnej.

Ważną kwestią, podnoszoną już od pewnego czasu, staje się potrzeba utworzenia wydziału pracy i ubezpieczeń społecznych Sądu Okręgowego w Tarnowie, którego wydziały funkcjonują obecnie w Krakowie. Byłoby to z wielką korzyścią dla ludzi starszych i schorowanych, którzy stanowią duży odsetek uczestników tego typu postępowań. Istnieją warunki pozwalające na utworzenie takowego wydziału. Jego ewentualne powstanie zwiększyłoby jeszcze dodatkowo napływ spraw.

Z licznych przesłanek historycznych jako najważniejszą należy wyeksponować tę, że Tarnów był siedzibą sądu stanowiącego drugi szczebel sądownictwa już w XIX wieku, kiedy w 1867 r. utworzono w tym mieście Sąd Obwodowy, w latach 1918 - 1951, czyli do momentu likwidacji trzeciego stopnia sądownictwa, istniał Sąd Okręgowy, a w 1975 r. został utworzony Sąd Wojewódzki, w którego strukturze znalazło się pięć sądów rejonowych: w Tarnowie, w Dębicy, w Dąbrowie Tarnowskiej, w Brzesku i w Bochni. W 1999 r. łączny wpływ spraw do Sądu Wojewódzkiego w Tarnowie i do wszystkich sądów okręgowych wyniósł sto szesnaście tysięcy czterysta siedemdziesiąt cztery.

Z wyrazami szacunku

Andrzej Sikora