Warszawa, 14.01.2000 r.

Pani
Alicja Grześkowiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskie

W nawiązaniu do przesłanego na adres Prezesa Rady Ministrów Pana Jerzego Buzka oświadczenia złożonego przez senatora Zbyszka Piwońskiego podczas 47 posiedzenia Senatu RP w dniu 16 grudnia 1999 r., z upoważnienia Pana Premiera, chciałbym poinformować zainteresowanego odnośnie podjętych przez UKIE działań w zakresie Programu Informowania Społeczeństwa - Integracja Polski z Unią Europejską i stanu jego realizacji na koniec 1999 r., z uwzględnieniem współpracy z młodzieżą szkolną i kadrą nauczycielską.

p.o. SEKRETARZA

Komitetu Integracji Europejskiej

Podsekretarz Stanu

Program Informowania Społeczeństwa (PIS) został opracowany w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej i po przyjęciu przez Komitet Integracji Europejskiej 10 marca 1999 r. był wstępnie omawiany na posiedzeniu Rządu 30 marca 1999 r. Aktualna wersja dokumentu, przyjęta przez Rząd 4 maja 1999 r., uwzględnia uwagi zgłoszone przez poszczególne resorty jak i przez organizacje pozarządowe. Okres od grudnia 1998 r., tj. od chwili omawiania PIS na posiedzeniu KIE, aż do marca 1999 r., był wykorzystany na szeroką konsultację ze środowiskami i organizacjami pozarządowymi. Większość zaproponowanych w ich wyniku uwag i postulatów została uwzględniona w ostatecznej wersji.

Program ma na celu przygotować społeczeństwo do przyszłego członkostwa, poprzez uświadomienie mu korzyści i konsekwencji oraz wpływu integracji na życie każdego obywatela. W związku z powyższym jest adresowany do całego społeczeństwa, do środowisk popierających proces integracji, ale także do przeciwnych tej idei jak i niezdecydowanych. Zakłada przy tym zróżnicowanie treści i formy komunikatu dla różnych grup społecznych będących odbiorcami programu. Nie obejmuje specjalistycznych działań skierowanych do instytucji rządowych i innych naczelnych organów władz państwa.

Do partnerów Programu należą organizacje pozarządowe, samorządy, media, szkoły oraz ośrodki zajmujące się integracją europejską. PIS zakłada nawiązanie bliskiej współpracy z organizacjami pozarządowymi opartymi na zasadzie partnerstwa i budowania dialogu społecznego. Organizacje te mają możliwość uzyskania wsparcia merytorycznego i finansowego w podejmowanych działaniach informacyjno-edukacyjno-promocyjnych dotyczących integracji. Szczególnie bliska współpraca dotyczy organizacji proeuropejskich. Formy współpracy z organizacjami pozarządowymi, to przede wszystkim: konferencje, spotkania z osobami zajmującymi się bezpośrednio procesem integracyjnym, szkolenia, uczestnictwo w imprezach organizowanych przez organizacje pozarządowe, wysyłka materiałów informacyjnych, Internet, artykuły w gazetkach wydawanych przez organizacje pozarządowe, mass-media, zaangażowanie organizacji pozarządowych w debatę społeczną, powiązanie krajowych organizacji pozarządowych z organizacjami międzynarodowymi, debaty w mediach, kontakt organizacji pozarządowych z regionalnymi Centrami Informacji Europejskiej, ankiety rozpoznające zapotrzebowania i opinie organizacji pozarządowych, dofinansowanie specjalistycznych wydawnictw książkowych.

Drugim bardzo ważnym partnerem Programu są samorządy. Współpraca z nimi opiera się na sieci: regionalnych zespołów działających na rzecz informacji i edukacji w zakresie integracji europejskiej, regionalnych Centrów Informacji Europejskiej oraz na kooperowaniu z organizacjami wspomagającymi działanie gmin. Skupia się przede wszystkim wokół dystrybucji i zabezpieczeniu sprawnego przepływu informacji oraz realizacji szeroko zakrojonych działań szkoleniowo-edukacyjnych.

Zgodnie z zasadą przyjętą w PIS, przekazywana informacja ma być najwyższej jakości, czyli obiektywna, rzetelna i aktualna, co wymaga korzystania z wiarygodnych, stale aktualizowanych źródeł informacji. Zakładany jest szybki i prosty przekaz informacji, a więc dysponowanie sprawną siecią dystrybucji, do której należą: elektroniczne nie-masowe środki przekazu (internet, intranet), mass-media (prasa, radio, TV), mailing, sieć dystrybucji posiadana przez organizacje pozarządowe.

Dotychczas środki finansowe na działania określone w PIS zostały zagwarantowane w budżecie Urzędu KIE na rok 1999. Dodatkowo koszt części działań zostanie pokryty ze środków PHARE PL 9707 - Program: European Union Institution Building, Projekt 9707-2 Public Relations, Local Initiatives and Informaction System. Wykorzystywane są również własne środki finansowe partnerów PIS oraz środki partnerów komercyjnych.

II W wyniku wcześniejszych działań oraz zgodnie z ustaleniami KIE podjętymi w dniu 6 grudniu br. do Marszałków Województw oraz Wojewodów zostały rozesłane listy intencyjne Komitetu Integracji Europejskiej w sprawie wspólnej - Marszałków i Wojewodów - inicjatywy powołania Regionalnych Zespołów działających na rzecz informacji i edukacji w zakresie integracji europejskiej. Do zakresu działań Regionalnych Zespołów będą należeć przede wszystkim:

• Inicjowanie współpracy w sferze administracji publicznej na rzecz integracji z Unią Europejską (UE).
• Podejmowanie szeroko rozumianych działań informacyjno-edukacyjnych dla pracowników administracji rządowej i samorządowej uczestniczącej w realizacji zadań związanych z procesem integracji europejskiej, w tym zwłaszcza na temat warunków organizacyjnych i instytucjonalnych związanych z procedurami korzystania z funduszy pomocowych i strukturalnych.

- Organizacja programów szkoleniowych dla pracowników administracji publicznej z zakresu wiedzy o integracji europejskiej.

III Pan Premier Jerzy Buzek, Przewodniczący Komitetu Integracji Europejskiej, 3 listopada 1999 r. powołał Narodową Radę Integracji Europejskiej. Jest ona organem opiniodawczo-doradczym działającym przy Premierze - Przewodniczącym KIE. Zadaniem Rady jest m.in. konsultowanie procesu dochodzenia Polski do członkostwa w UE, inicjowanie dialogu społecznego w zakresie integracji europejskiej, wypracowywanie społecznego porozumienia w sprawie strategii integracyjnej. W skład Rady weszli przedstawiciele partnerów społecznych (organizacji społeczno-zawodowych) i różnych środowisk polskiego społeczeństwa, autorytety instytucjonalne i personalne - blisko 50 osób. Członkowie Rady utworzą środowiskowe rady konsultacyjne. Zgodnie z założeniami Programu Informowania Społeczeństwa przewidywane jest powołanie rad: strategii informacyjnej, młodzieży, organizacji pozarządowych, nauki i kultury, przedsiębiorców oraz dodatkowo rad skupiających środowiska wsi, samorządu, sektora publicznego i, w miarę potrzeb, innych. Aktualnie dobiegają końca przygotowania do powołania ww. rad.

V Rozwijana jest współpraca z prasą poprzez publikowanie wkładek do czasopism dotyczących integracji europejskiej, artykułów sponsorowanych i reklam prasowych, z radiem UKIE zawarł "Porozumienie o współpracy z Polskim Radiem S.A.", zrealizowano kilka cyklów audycji np. "Unia Europejska na antenie Programu I PR", "Dni Unii Europejskiej na antenie RP", kontynuowana jest stała współpraca z Programem III PR, Radiem Olsztyn, Radiem ZET. Z telewizją publiczną nie doszło do podpisania umowy o współpracy nie mniej realizowane są programy we współpracy z redakcją teleturniejów programu II TVP, Telewizją Edukacyjną - "Uczymy się w Europie", "Twarzą w twarz", itp. Realizowane są okresowe konferencje prasowe.

Jedną z najpopularniejszych form współpracy uczniów i nauczycieli na rzecz upowszechniania wiedzy o Europie, która rozwija się od początku lat 90-tych jest szkolny klub europejski. Klub ten skupia młodzież klas starszych szkoły podstawowej lub ponadpodstawowej. Pełni rolę "kółka zainteresowań", w którym organizowane są wystawy, sztuki teatralne, przygotowywane festyny szkolne, redagowane gazetki szkolne i przeprowadzane konkursy, organizowane "dni europejskie" itp. (szerzej o publikacji UKIE, seria: "Biblioteka Europejska" nr 5).

Profesjonalnie działający klub europejski nie musi mieć osobowości prawnej, wystarczy zapał uczniów, pomoc nauczycieli i opieka dyrektora szkoły. W chwili obecnej w bazie danych Departamentu Informacji i Kształcenia Europejskiego UKIE, prowadzonej od 1992 r., zarejestrowanych jest 348 klubów europejskich, zarówno szkolnych jak i międzyszkolnych. Poza szkołami kluby europejskie istnieją także w innych instytucjach służących dzieciom i młodzieży, np. w Domach Dziecka, w Bibliotekach Publicznych. Szkolne kluby europejskie często oczekują patronatu wojewódzkiego kuratorium oświaty lub ośrodka metodycznego. Z doświadczenia ze współpracy z klubami wynika, że akceptacja kuratora dla ich działalności jest bardzo istotna z uwagi na sprawowany nadzór pedagogiczny nad szkołami, ale w rzeczywistości, decyzja o utworzeniu klubu w placówce należy do wyłącznej kompetencji jej dyrektora.

Szkolne kluby europejskie działające w Polsce zostały włączone do ogólnoeuropejskiej sieci klubów z siedzibą w Lizbonie. Baza szkolnych klubów europejskich działających w Polsce, zorganizowana w Departamencie Informacji i Kształcenia Europejskiego UKIE udostępniana jest różnym organizacjom rządowym i pozarządowym, zainteresowanym nawiązaniem współpracy z klubami. Departament prowadzi także wysyłkę wszystkich publikacji UKIE do klubów. Nauczyciele, będący ich opiekunami mogą także liczyć na wsparcie merytoryczne ze strony Departamentu. W styczniu br. uruchomiona zostanie na stronie internetowej UKIE szczegółowa informacja nt. szkolnych klubów europejskich: sposobu ich zakładania, nawiązywania współpracy oraz lista adresowa.

Każdy szkolny klub europejski ma możliwość korzystania, w zależności od charakteru przedsięwzięcia, z europejskich programów edukacyjnych: Sokrates, Młodzież 2000, Leonardo da Vinci.