Szanowna Pani Marszałek
W nawiązaniu do pisma z 3 lutego 1999 r. nr AG/043/21/94/IV skierowanego do Pana Jerzego Buzka Prezesa Rady Ministrów w sprawie oświadczenia wygłoszonego przez Senatora Pana Janusza Lorenza, podczas 29. posiedzenia Senatu w dniu 29 stycznia 1999 r., uprzejmie informuję Panią Marszałek, że Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej zdając sobie sprawę z trudnej sytuacji w rolnictwie prowadziło szereg prac bieżących, zmierzających do zahamowania pogarszającej się sytuacji cenowo-dochodowej w rolnictwie. W programie działań resortu rolnictwa na 1999 r. w zakresie dochodowości przewiduje się realizację zadań, na które składa się interwencja na rynku produktów rolno-spożywczych, ochrona granic, preferencyjne kredytowanie bieżących procesów produkcyjnych i regulacje podatkowe. Niezależnie od zintensyfikowania działań doraźnych na rzecz poprawy dochodowości w rolnictwie, prowadzone będą nadal prace o charakterze długofalowym, przynoszące trwałe zmiany systemowe i dostosowania do konkurencji w ramach UE, wpływające na poprawę struktury obszarowej gospodarstw rolnych i ich modernizację, tworzenie nowych miejsc pracy, wzmocnienie roli rolników na rynku produktów rolnych poprzez organizowanie grup producentów oraz poprawę edukacji i kwalifikacji ludności wiejskiej.

W dotychczasowym systemie interwencji na rynku rolnym za pośrednictwem Agencji Rynku Rolnego wprowadza się w 1999 r. zasadniczą zmianę polegającą na zastosowaniu systemu dopłat płatnych bezpośrednio rolnikom do skupowanego zboża konsumpcyjnego o określonych parametrach jakościowych. Wstępnie zakłada się, że w okresie od sierpnia do grudnia br. dopłatami objęte zostanie 3 mln ton zbóż. Agencja stosować będzie również w br. skup interwencyjny 50 tys. ton mięsa wieprzowego po cenach gwarantujących opłacalność produkcji trzody chlewnej oraz dopłat do eksportu mięsa wieprzowego. Ostateczne rozstrzygnięcia odnośnie zakresu działań interwencyjnych zostaną podjęte w trudnych obecnie konsultacjach społecznych.

W 1999 r. rozszerzony zostanie zakres ochrony granic przed nadmiernym importem towarów rolno-spożywczych, które mogą być produkowane w Polsce i ich przywóz zagraża polskim producentom. Część regulacji już wprowadzono w styczniu br. tj.:
- z dniem 15 stycznia br. rozszerzono listę towarów, które mogą być objęte dodatkowymi opłatami celnymi o tytoń nie przetworzony, skrobię kukurydzianą i nasiona roślin pastewnych. Lista nadal obejmować będzie podstawowe grupy produktów rolno-spożywczych jak m.in.: drób żywy, mięso wołowe, wieprzowe i drobiowe, pszenicę, żyto, jęczmień, owies, ziarna rzepaku, mąkę pszenną, żytnią i żytnio-pszenną, skrobię ziemiaczaną, cukier, jaja, miód naturalny oraz inne przetwory spożywcze,
- Rada Ministrów podjęła decyzję o autopoprawce do ustawy o zasadach, warunkach i trybie nakładania opłat celnych dodatkowych na niektóre towary rolne przywożone z zagranicy, w rezultacie której zostałby skrócony termin, po którym mogą być wprowadzone w życie opłaty dodatkowe z 60 dni do 14 dni od ich opublikowania,
- z dniem 1 stycznia br. podwyższono stawki celne dla niektórych towarów, w tym dla mięsa wieprzowego z 60% do 83,3%, max 0,98 ECU/kg, słodu z 10% do 20%,
- utrzymano w całości środki ochrony w imporcie kukurydzy paszowej z Węgier i Słowacji, koncentratu pomidorowego ze Słowacji, skrobi z Węgier i Słowacji oraz cukru z Czech i Słowacji,
- skrócono okres ważności licencji importowych na mięso wołowe, wieprzowe, drobiowe i pszenicę do 1 miesiąca,
- wprowadzono kwartalny podział kontyngentu na import mięsa wieprzowego, drobiowego, wołowego i pszenicy.

Poprawie sytuacji finansowej służyć będą również zmiany warunków preferencyjnego kredytowania rolników na zakup środków do produkcji, których oprocentowanie płatne przez kredytobiorcę po parokrotnym zmniejszeniu przez NBP w 1998 r. i na początku br. stopy redyskonta weksli do 15,5%, wynosi obecnie 6,20%. Nastąpiło zwiększenie stawki preferencyjnego kredytu zaciąganego przez rolników na zakup środków produkcji z równowartości 6 dt żyta do 10 dt żyta, w przypadku gospodarstw o powierzchni do 100 ha. Rząd przedłożył Sejmowi projekt nowelizacji ustawy o dopłatach do niektórych kredytów bankowych, która przedłuża o 6 miesięcy okres płaty kredytów zaciągniętych przez rolników w 1998 r.

W celu obniżania kosztów produkcji rolnej Zespół ds. Wsi, powołany Zarządzeniem Nr 3 z dnia 19.01.br. Prezesa Rady Ministrów, wspólnie ze stroną związkową rolników rozpatruje propozycje rozwiązań w sprawach: paliw rolniczych i podatku VAT, zastosowania spirytusu bezwodnego do produkcji paliw, obniżenia podatku od nieruchomości dla podmiotów gospodarczych świadczących usługi dla rolnictwa.

Przyjęte założenia są zbieżne z celami Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, ustanowionej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 września 1997 r. (Dz.U. Nr 135/97, poz. 909), jak: zagospodarowanie istniejącego majątku przemysłowego i infrastruktury gospodarczej oraz nie wykorzystanych zasobów naturalnych z zachowaniem zasad równowagi ekologicznej, a także tworzenie nowych miejsc pracy.

Tworzenie sprawnego i nowoczesnego rynku rolnego, jako źródła poprawy sytuacji produkcyjno-dochodowej w rolnictwie oraz rozwoju stosunków handlowych wewnątrz kraju i w wymianie międzynarodowej, jest jednym z kluczowych zadań objętych harmonogramem realizacji Średniookresowej Strategii Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich. W resorcie rolnictwa i gospodarki żywnościowej przyspieszono działania, którymi w I etapie objęto 7 regionalnych rynków hurtowych t. Warszawski Rolno-Spożywczy Rynek Hurtowy S.A., Dolnośląskie Centrum Hurtu Rolno-Spożywczego S.A. we Wrocławiu, Lubelską Giełdę Rolno-Ogrodniczą S.A., Pomorskie Centrum Rolno-Spożywcze S.A. w Gdańsku, Wielkopolską Giełdę Rolno-Ogrodniczą S.A. w Poznaniu, Śląski Rynek Rolno-Przemysłowy S.A. oraz Łódzki Rolno-Spożywczy Rynek Hurtowy S.A. Wszystkie wymienione Spółki ujęte są w projekcie "Rządowego programu budowy i rozwoju rynków hurtowych i Warszawskiej Giełdy Towarowej" (I etap), rozpatrywanym prze Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów. Ograniczenie ilości rynków objętych I etapem programu wynikało z konieczności skoncentrowania środków z budżetu państwa wspierających ich budowę, a także wzięto pod uwagę udział kapitału akcyjnego spółek, stopień zaawansowania zadań inwestycyjnych przy udziale kredytów, na które wyżej wymienione Spółki uzyskały gwarancje i poręczenia Skarbu Państwa, potrzebę dostosowania do zróżnicowanych regionalnie możliwości organizacyjnych, finansowych, produkcyjnych, zapotrzebowania konsumpcyjnego, wielkości eksportu, infrastruktury komunikacyjnej itp. Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej kontynuuje działania nad dalszym reformowaniem i organizacją rynku rolno-spożywczego.

Dla zobrazowania zakresu zadań przyjętych do realizacji w br. dotyczących poprawy dochodowości w rolnictwie jak też działań perspektywicznych na rzecz trwałej przebudowy wsi i rolnictwa, przekazuję Pani Marszałek "Informację o sytuacji polskiej wsi ze szczególnym uwzględnieniem rolnictwa" przyjętą przez Sejm RP w dniu 18 lutego 1999 r. zawiera ona obok oceny stanu rolnictwa i obszarów wiejskich również kierunki działań na rzecz poprawy sytuacji w omawianym okresie.

Jacek Janiszewski