Spis oświadczeń, poprzednie oświadczenie, odpowiedź, odpowiedź 2, następne oświadczenie


67. posiedzenie Senatu RP

26 października 2000 r.

Wielce Szanowny Panie Premierze, Panie Wojewodo i Szanowna Pani Prezes!

Po raz kolejny zwracam się do Pana Premiera z uprzejmą prośbą o zapewnienie przez Krajowy Urząd Pracy i wojewodę mazowieckiego płynności finansowej i pilnego uregulowania zobowiązań Funduszu Pracy wobec powiatowych urzędów pracy w Radomiu, Kozienicach, Lipsku, Białobrzegach, Przysusze, Szydłowcu i Zwoleniu.

Mimo tego, że przyjęto ustawę o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu i dano w ten sposób możliwość zaciągania przez Fundusz Pracy kredytów i pożyczek, sytuacja wymienionych powiatów nie poprawia się. A był to, przypomnę, koronny argument Pana Ministra.

Zgodnie z art. 4 ust. 4 pktem 5 ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (DzU z 1997 r. nr 25, poz. 128, z późn. zm.) Prezes Krajowego Urzędu Pracy w zakresie objętym ustawą realizuje zadania wynikające z funkcji dysponenta głównego Funduszu Pracy. Środki Funduszu Pracy przekazywane są przez Krajowy Urząd Pracy bezpośrednio do starostów, powiatowych urzędów pracy. Środki Funduszu Pracy przeznaczone na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu KUP przekazuje na podstawie decyzji o przekazaniu środków w wysokości wynikającej z ustalonego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej algorytmu oraz na podstawie zawartego ze starostami powiatów kontraktu zadaniowego.

W 2000 r. starostowie powiatów z terenu radomskiego otrzymali decyzje Prezesa KUP dotyczące środków FP z algorytmu na łączną kwotę 18 milionów 785 tysięcy 225 zł, z czego do dnia 15 października na konta urzędów pracy wpłynęło 12 milionów 257 tysięcy 688 zł, co stanowi 65,3% przyznanej kwoty. Ponadto Prezes KUP i starostowie podpisali kontrakty zadaniowe na łączną kwotę 11 milionów 77 tysięcy 800 zł, z czego do 15 października bieżącego roku urzędy otrzymały kwotę 5 milionów 251 tysięcy 657 zł, co stanowi 47,4%. Kontrakty te zostały zaniżone przez KUP.

W wyznaczonych terminach starostowie złożyli również dodatkowe zapotrzebowania, w postaci projektów kolejnych zadań kontraktowych na realizację aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu, na kwotę 4 milionów 728 tysięcy zł. Do dzisiaj nie otrzymali żadnej odpowiedzi w tej sprawie.

Nierytmiczny spływ środków Funduszu Pracy do powiatowych urzędów pracy, nie tylko na aktywne formy, ale także na zasiłki dla bezrobotnych, powoduje sytuację niewywiązywania się tych urzędów z podjętych na podstawie otrzymanych decyzji i kontraktów zobowiązań wobec pracodawców, z którymi zawarto umowy. Skutkuje też przerwami w płaceniu zasiłków dla bezrobotnych oraz nieodprowadzaniem składek na ubezpieczenia zdrowotne za bezrobotnych bez prawa do zasiłku. W wyniku tego Zakład Ubezpieczeń Społecznych dziewięciokrotnie blokował konta powiatowych urzędów pracy. I tak: PUP Białobrzegi - dwa razy, PUP Kozienice - dwa razy, PUP Lipsko - dwa razy, PUP Przysucha - jeden raz, PUP Szydłowiec - jeden raz, PUP Radom - jeden raz.

Wojewoda mazowiecki decyzjami z września bieżącego roku, działając na podstawie art. 20 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o administracji rządowej w województwie (DzU z 1998 r. nr 91, poz. 557), wstrzymał na okres trzydziestu dni czynności egzekucyjne wobec powiatowych urzędów pracy dotyczące wierzytelności ZUS, polegające na zablokowaniu kont tychże urzędów, motywując to uniemożliwieniem prawidłowego funkcjonowania powiatowych urzędów pracy i wypełniania przez nie ustawowych obowiązków. Jest to chwilowe rozwiązanie problemu. Wojewoda mazowiecki powinien przekazywać pieniądze na opłacenie wspomnianych składek zdrowotnych bezpośrednio do ZUS, i to od razu w Warszawie. Urzędy pracy podawałyby jedynie liczbę bezrobotnych. Jest to przykre, że z ustawowego obowiązku nie wywiązuje się wojewoda, a odpowiedzialność ponoszą najsłabsi. Wojewoda naruszył dyscyplinę budżetową, a za to odpowiada się imiennie.

Obecnie występuje kolejne zagrożenie blokadami kont powiatowych urzędów pracy ze względu na to, że mija trzydziestodniowy okres wstrzymania postępowania egzekucyjnego. Według otrzymanych w dniu 23 października bieżącego roku informacji ZUS zablokował konta PUP w Radomiu, Szydłowcu i Przysusze. Należy zauważyć, że odsetki od kwoty zobowiązania wynoszą 42% w stosunku rocznym, zaś koszty egzekucyjne wraz z opłatą manipulacyjną - 6% kwoty zobowiązania. Byłoby taniej, odsetki byłyby niższe, gdyby wojewoda zaciągnął kredyt na ten cel.

W rejonie działania filii WUP w Radomiu, obejmującym siedem powiatowych urzędów pracy z ośmiu powiatów, liczba bezrobotnych na koniec września 2000 r. wynosiła sześćdziesiąt pięć tysięcy dziewięćset osiemdziesiąt dwie osoby, zaś stopa bezrobocia wynosiła 19,7%. Dla porównania: województwo mazowieckie - 10,4%, kraj - 13,8%. Liczba bezrobotnych wzrosła w porównaniu z wrześniem 1999 r. o cztery tysiące dziewięćset dwadzieścia jeden osób. Najwyższą stopę bezrobocia rejestruje się w PUP Szydłowiec - 26,3%, oraz w PUP Radom - 21,7%, w tym powiat ziemski: 22,2%, powiat grodzki: 21,4%, a także w PUP Przysucha - 19,0%.

Ponadto do 15 października bieżącego roku zamiar zwolnień grupowych zgłosiło ponad sześćdziesięciu pracodawców. Chodzi tu łącznie o trzy tysiące sześćset sześćdziesiąt zwalnianych osób. Główną przyczyną zwolnień są upadłość lub trudności finansowe firm, a także restrukturyzacja.

Największą grupę pracowników, ponad sto osób, zgłosiły do zwolnienia:

- PRONIT SA w Pionkach - dwieście osiemdziesiąt osób w marcu i tysiąc dwadzieścia pięć osób we wrześniu,

- Zakład Podstawowej Opieki Zdrowotnej "Przychodnie Radomskie" w Radomiu - trzysta siedemdziesiąt dwie osoby,

- Spółka WIEMANN w Kozienicach - dwieście osiemdziesiąt cztery osoby,

- Browary Warka Sp. z o.o. - sto dziewięćdziesiąt osób,

- CHEMOMONTAŻ SA w Pionkach - sto pięćdziesiąt jeden osób,

- Radomskie Zakłady Mechanizacji Budownictwa ZREMB - sto osiemnaście osób,

- Zakłady Metalowe "Łucznik" - osiemset osób.

Ponadto proszę o przyspieszenie zakończenia prac nad zmianą rozporządzenia w sprawie algorytmu przekazywania środków z Funduszu Pracy. Dalsze utrzymywanie wydzielonej scentralizowanej pięćdziesięcioprocentowej rezerwy kompromituje administrację rządową, prowadzi do olbrzymich kłopotów PUP i do ubożenia ludzi, wobec których rząd przyjął zobowiązania. Jest społecznie szkodliwe i zaprzecza decentralizacji .

Kompetencje w zakresie wydawania zezwoleń na pracę cudzoziemców winny zostać przekazane wojewódzkim urzędom pracy. Wydawanie tych zezwoleń jest jednym z istotnych elementów kształtowania szeroko rozumianej regionalnej polityki rynku pracy. Zadania samorządu województwa w tym zakresie wynikają wprost z art. 5 ust. 1 ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu.

W gestii samorządów województw winny znaleźć się również kompetencje z zakresu kontroli legalności zatrudnienia. Doświadczenia lat 1995-1999 wykazały, że zadania z tego zakresu realizowane były na szczeblu wojewódzkim w sposób daleko bardziej efektywny niż obecnie w powiatach, gdzie czynności tych praktycznie się nie wykonuje.

Celowe byłoby odstąpienie od dotychczasowej zasady dzielenia środków Funduszu Pracy pomiędzy poszczególne powiaty i tym samym ustanowienie wojewódzkich urzędów pracy, jako przedmiotów wszechstronnie zorientowanych w specyfice lokalnych rynków pracy, dysponentami II stopnia wyżej wymienionych środków. Dopuszczalne byłoby również rozwiązanie alternatywne, w którym:

- 70% środków Funduszu Pracy dzielone byłoby pomiędzy powiaty na zasadach obowiązujących obecnie,

- 25% środków FP przypadałoby z mocy prawa samorządom wojewódzkim,

- pozostałe 5% stanowiłoby rezerwę będącą w dyspozycji Prezesa Krajowego Urzędu Pracy.

Szanowny Panie Premierze, problemy powiatowych urzędów pracy, powstałe z winy wojewody mazowieckiego i Krajowego Urzędu Pracy, powinny zostać jak najszybciej naprawione. Niezadowolenie społeczne przekracza granicę wytrzymałości. Jest swoistą bombą społeczną, tym bardziej że ziemia radomska nie otrzymała obiecywanej rekompensaty za utratę statusu województwa, oczywiście nie licząc 120 tysięcy zł w ramach programu "dialog - rozwój", a pozostawienie tych spraw wyłącznie samorządom źle świadczy o KUP i wojewodzie.

Nadal oczekujemy wywiązania się rządu z programów specjalnych, między innymi dla MSC Polana, i z podpisanego porozumienia w sprawie przyszłości Zakładów Metalowych i Fabryki Broni "Łucznik" w Radomiu i PRONIT w Pionkach.

Jednocześnie bardzo dziękuję Panu Premierowi za osobiste angażowanie się w pomoc dla ziemi radomskiej.

W załączeniu przedkładam analizę wykorzystania środków z Funduszu Pracy i wykaz zgłoszeń zwolnień grupowych w 2000 r.

Łączę wyrazy szacunku

Zbigniew Gołąbek


Spis oświadczeń, poprzednie oświadczenie, odpowiedź, odpowiedź 2, następne oświadczenie