Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment


Z PRAC KOMISJI SENACKICH

21 października 1997 r.

Pod przewodnictwem marszałek Alicji Grześkowiak odbyło się pierwsze posiedzenie Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich.

Zgodnie z art. 52 ust. 1 Regulaminu Senatu na pierwszym posiedzeniu komisja wybrała ze swego składu kandydata na przewodniczącego.

Kandydaturę senatora Ireneusza Zarzyckiego przedstawił wicemarszałek Andrzej Chronowski. Do przeprowadzenia głosowania tajnego zgłosili się senatorowie Genowefa Ferenc, Ryszard Gibuła i Tadeusz Lewandowski.

W głosowaniu tajnym w sprawie wyboru kandydata na stanowisko przewodniczącego Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich wzięło udział 20 senatorów. Głosów ważnych oddano 20. Za kandydaturą senatora I. Zarzyckiego głosowało 18 senatorów, 1 senator był przeciw, a 1 osoba wstrzymała się od głosu.

22 października 1997 r.

Podczas swojego posiedzenia Komisja Regulaminowa i Spraw Senatorskich rozpatrywała propozycje zmian w Regulaminie Senatu. W wyniku dyskusji senatorowie zaakceptowali projekt uchwały w sprawie zmiany uchwały Senatu RP z dnia 23 listopada 1990 r. - Regulaminu Senatu.

W opinii komisji, proponowane w projekcie zmiany są uzasadnione koniecznością dostosowania Regulaminu Senatu do norm zawartych w Konstytucji z 2 kwietnia br. Projekt obejmuje tylko te zmiany, które - zdaniem komisji - stanowią uzasadnione i niezbędne minimum wynikające wprost z konieczności uwzględnienia nowych regulacji prawnych.

Zmiany przewidziane w projekcie można poddać pewnej systematyzacji. Pierwsza grupa poprawek związana jest z odmiennym niż w ustawie konstytucyjnej z 17 października 1992 r. uregulowaniem dotyczącym kompetencji organów Senatu. Obecnie obowiązująca Konstytucja wymienia marszałka Senatu oraz komisje (art. 110), pomija natomiast Prezydium Senatu. Konstytucja podkreśla i wzmacnia rolę marszałka Senatu.

Zgodnie z obowiązującą Konstytucją uprawnienia i obowiązki marszałka obejmują stanie na straży praw Senatu, reprezentowanie Senatu oraz przewodniczenie jego obradom (art. 110 ust. 2 Konstytucji). Na marszałku spoczywa więc odpowiedzialność za egzekwowanie praw Senatu, a co z tym związane, zapewnienie godności Izby. W konstytucji marszałek został wskazany jako organ, który zapewnia komunikację Izby z jednostkami zewnętrznymi, wszelkie zatem sprawy, które związane są z oficjalnymi kontaktami z osobami i organami spoza Senatu, należą do wyłącznego zakresu zadań marszałka. Konieczność nowego uregulowania tych kompetencji marszałka i prezydium znalazła wyraz w zaproponowanym nowym brzmieniu art. 8 i 9. W projekcie zmodyfikowane zostały również kompetencje marszałka jako organu kierującego pracami Senatu.

W opinii Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich, jednocześnie należy usunąć te przepisy, które stawiały prezydium w pozycji organu odwoławczego od decyzji marszałka. Wobec różnego umocowania tych organów, tego typu zależności nie znajdowały uzasadnienia.

Konsekwencją ogólnego wzmocnienia pozycji marszałka przez Konstytucję oraz faktu sprawowania przez marszałka kierownictwa nad pracami komisji senackich jest przyznanie mu także stosownych uprawnień z zakresu wewnętrznej organizacji pracy Senatu.

W przedstawionym projekcie zaproponowano także zmiany w organizacji pracy komisji, m.in. powołanie nowej komisji budżetu i finansów, która zakresem działania obejmie szeroko rozumiane finanse publiczne. Zadaniem tej komisji będzie także koordynowanie pracy nad ustawą budżetową. Jak stwierdzono w uzasadnieniu projektu, dzięki temu Komisja Gospodarki Narodowej zostanie odciążona z części dotychczasowych zadań. Projekt przewiduje również zniesienie Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych. Dokonano także zmiany nazw i zakresu działania dwóch innych komisji, tak aby poszczególne komisje zajmowały się możliwie spójną problematyką. W rezultacie projekt przewiduje Komisję Nauki, Edukacji Narodowej, Kultury i Środków Przekazu oraz Komisję Zdrowia i Kultury Fizycznej. Wprowadzono także nową Komisję Rodziny i Polityki Społecznej, w czym znajduje wyraz wola objęcia przez Senat tej problematyki szczególną uwagą.

Osobną grupę stanowią poprawki wynikające z pominięcia przez obecną Konstytucję obowiązku wskazywania przez Senat źródeł finansowania w wypadku wniesienia do ustawy poprawek pociągających za sobą obciążenia finansowe.

Konstytucja nie przewiduje stanowiska ministra stanu, stąd poprawka zmierzająca do wykreślenia tego pojęcia z przepisów Regulaminu Senatu. Wprowadzone zostały natomiast nowe instytucje, a także uszczegółowiono lub zmodyfikowano istniejące wcześniej zasady.

Uwzględniono również zawarty w Konstytucji wymóg zapewnienia jawności prac kolegialnych organów władzy publicznej. Procedura rozpatrywania wniosku o wyrażenie przez Senat zgody na pociągnięcie senatora do odpowiedzialności karnej przewiduje możliwość wyrażenia przez zainteresowanego senatora zgody na pociągnięcie do takiej odpowiedzialności. Konstytucja wprowadza pojęcie odmowy złożenia ślubowania, co powoduje konieczność modyfikacji odpowiednich zapisów w Regulaminie Senatu.

W projekcie przedstawiono także kilka modyfikacji o charakterze technicznym, wynikających z potrzeby uwzględnienia przepisów Konstytucji i zmian w ustawie o wykonywaniu mandatu posła i senatora, takich jak procedura uchwalania zmian Konstytucji, terminy obowiązujące Senat i jego organy, wymagana większość do podejmowania niektórych uchwał, udział Senatu w powoływaniu członków niektórych organów publicznych.

Ponadto zaproponowano poprawkę wprowadzającą zakaz łączenia pracy w komisji z pełnieniem funkcji w administracji rządowej, będący pochodną zasady rozdziału i niezależności władzy ustawodawczej i wykonawczej.

Pierwsze czytanie projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Senatu odbędzie się na 2. posiedzeniu Senatu, w dniach 6 i 7 listopada br.


Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment